________________
બીજું ]
સદ્ધમે દેશના
' : ૧૧ કુગુરુ અને કુધમને વિભાગ નકામે. ત્યારે આ સુદેવાદિ અને કુદેવાદિન વિભાગ શા માટે પડ? ત્યારે શાસ્ત્રકાર કહે છે કે ક્રિયાએ કર્મ અને પરિણામે બંધ કહેનારે આ સુદેવાદિ અને કુદેવાદિને ભેદ પાડે તે કેમ? શેઠનું ઉદાહરણ, એથે તે ત્રીજો
એક શેઠ છે. તેને ત્રણ છોકરા અને એક ભાણેજ છે. ભાણેજ જન્મે પણ શેઠને ત્યાં અને માટે પણ ત્યાં જ થયે. મામે માંદા પડે ત્યારે ભાણેજને અફસોસ થયે ત્યારે પેલા ત્રણ ભાઈઓને અફસોસ નહિ. તેથી ભાણેજ રેવા લાગ્યું. તેને તે જોઈને મામાએ કહ્યું કે જેવું ત્રણને મળશે તેવું જ તને મળશે. વીલ (will)માં ભાણેજને માટે ચોથે ભાગ લખે. હવે શેઠ મરી ગયે.
પૈસે એવી ચીજ છે કે મા-દીકરીને અને બાપદીકરીને સ્નેહ તેડાવી નાખે. ભાણેજનું ત્યાં કંઈ લાગતું ન હતું, પણ જેટલું મળતું હતું તે ભાગ્યનું હતું. મને મામાએ ત્રીજો ભાગ આપવાનું કહ્યું હતું તમે ચે ભાગ કેમ આપે છે? કજિયા દલાલને કજિયા લાવનાર જઈએ. તે તે તૈયાર છે. વાદી અને પ્રતિવાદીના વકીલે કાયદા જ હતા તે જ ભણ્યા છે. હવે કેસ (case) ચાલે. કોર્ટ (court)માં ગયા. જજ (judge) ન્યાયવાળા અને બુદ્ધિશાળી હતા અને સાથે નીતિને સમજનારે હતે. કાયદે શું કહે છે તે મારે જેવાનું. ત્યારે કેટલાક ન્યાય અને નીતિ બંને જાણનારણેય છે. કાયદાનું ધ્યેય નીતિ માટે બંને પક્ષનું તપાસ્યું તેથી નક્કી કર્યું કે તે બંને સરખું છે. ચિશે અને ત્રીજો ભાગ
