________________
૧૮
ડશક પ્રકરણ
[ વ્યાખ્યાન
જગ્યા કહતે હ પણ ઉલ્કા માઈના કયા હૈ તે જાયગા, પણ હમ જાને વાલે નહિ હૈ લેકિને અમારા જે હયગા જાવેગા. આસ્તિક અને નાસ્તિક વિષે ઊહાપેહ
અહીં કેટલાક રાજાઓ આવ્યા અને ગયા પણ જગ્યા ન ગઈ તમે પૈસા ખર્ચા યા ન ખર્ચો, તમે લે યા ન લે, પણ હું નથી જવાની પણ અમારા માલિક જવાના. એમ જગ્યા પોતે ફિખું જણાવે છે. તેમ આસ્તિક માત્ર જીવને માનનારા છે અને નાસ્તિક નથી માનતા પરંતુ એક વાતમાં આસ્તિક અને નાસ્તિકમાં મતભેદ નથી. આસ્તિક જીવ, કર્મ, પુણ્ય, પાપ, સ્વર્ગ ને મે માને છે; નાસ્તિક તે ન માને. પણ આ વાતમાં મતભેદ નહિ. કઈ વાતમાં મેળવ્યું તે મેલવા માટે આવ્યા તે જવા માટે, ઉઠાંતરી કરવાની આસ્તિક હેશે ઉઠાંતરી કરે ત્યારે નાસ્તિક હે કરતે ઉદ્ધતરી કરે. હોંશે કેમ? જેમ આ જીવે પુણ્ય કર્યા હોય તેથી મારી સારી ગતિ થશે, તેથી હશે કરે. ત્યારે નાસ્તિકને તેમાંથી કંઈ નથી. માટે તે “અરે અરેરે કરતા નીકળે. નાસ્તિક ઉઠાંતરી કરે તે મીંડું વાળીને, આસ્તિક એકડાના આધારે. આ દેહ બળી ગયા પછી કઈ નથી એટલે મીંડું. તેને આમ દ્રષ્ટિ રાખીને નીકળવાનું. પણ નીકળવાનું તે એસ. અજ્ઞાન એ પણ ગુનો
શિયાળ સિંહને માને કે ન માને, ગણે કે ન ગણે પણ સિંહ શિયાળને શિકાર ન કરે તે નિયમ નહિ. તેમ અહીં પણ નાસ્તિકે જીવ, કર્મ, દુર્ગતિ, સદ્ગતિ, મોક્ષ, પુણ્ય ને પાપ માને કે ન માને તેથી તે દુર્ગતિથી છૂટી ન