________________
મંત્રારાધનની આવશ્યકતા ત્રેતાયુગ અને દ્વાપરયુગમાં વરસાદથી વચ્ચે ભીંજાતાં હતાં, પણ આજે ઘેર કલિયુગ આવ્યે, એટલે વરસાદથી વો ભીંજાતાં નથી?
આધુનિક વિજ્ઞાને અનેક પ્રમાણે આપીને પુરવાર કર્યું છે કે સંસ્કાર પરિવર્તનશીલ છે, પણ સ્વભાવ ગુણ એ નિત્ય વસ્તુ છે. જેને જે ગુણ હોય તે કાયમ રહે. જે
અગ્નિને ગુણે બાળવાને હોય તે ભૂતકાળમાં વસ્તુઓને આળે, આજે પણ બાળે અને ભવિષ્યમાં પણ બાળે. અથવા વરસાદને ગુણ ભીંજાવવાને હેય તે ભૂતકાળમાં વને ભીજાવે, આજે પણ ભીંજાવે અને ભવિષ્યમાં પણ ભીજાવે. તે પછી મંત્ર અમુક કાળમાં પોતાનું ફળ આપે અને અમુક કાળમાં ન આપે, એ કેમ બની શકે? ફલની પ્રાપ્તિમાં સોની તરતમતા ભાગ ભજવે છે, પણ તે એને મૂળ સ્વભાવ બદલી શકતી નથી, આ પરિસ્થિતિમાં એમ માનવું જ વ્યાજબી ગણ્ય કે મંત્રસાધન આજે પણ ફલદાયી છે.
અહી એ પણ વિચારવા છે કે મંત્રસાધન ફલદાયી ન હોય તે હજારે–લાખ માણસે તેને આશ્રય લે શા માટે? ઘડીભર માની લઈએ કે એ તે ગાડરિયે પ્રવાહ છે, પણ મેગીઓ, સંન્યાસીએ, અવધૂત, સાધુઓ, મુનિએ, પ્રમાણે, તપસ્વીઓ એ બધાને માટે શું કહેશે? જે તેમને પણ ગાડરિયા પ્રવાહમાં ગણવાની હિમાયત કરતા હે, તે અમે એમાં હરગીઝ સંમત નથી. જેમનામાં બુદ્ધિ છે, વિવેક છે, વસ્તુની પરીક્ષા કરવાની પૂરી આવડત છે,
