________________
મંત્રવિજ્ઞાન
· અને આ ચારેય વર્ગના વી આકાશવના વર્ષાં સાથે મિત્રતા રાખનારા હોય છે. '
૪૪
સન્યાકરણમાં આકાશમ`ડળના નિર્દેશ નથી, જ્યારે અહી આકાશવના નિર્દેશ છે અને તેમાં ૬ જન્ મૈં મૈં ગ્ર્ા હૈં હૂઁ અને f એ વર્ણોની ગણના કરેલી છે, તે મતાંતર સમજવું.
*
હવે શત્રુવની સાથે મિત્રતા કેવી રીતે સધાય છે ? તેનું વર્ણન અગ્રવ્યાકરણમાં આ પ્રમાણે કરેલું છે : शूद्रस्त्रिभिर्विप्रेमित्रत्वं प्रतिपद्यते । त्रिमि शूद्रैर्द्विजोऽप्येकस्तथा क्षत्रियवैश्ययोः ॥ एकभागो भवेद्विप्रस्यैकः क्षत्रियवैश्ययोः । शूद्रस्याप्येकभागचेत् संयुक्तो मित्रतां व्रजेत् ॥
'
શૂદ્રવ ના એક વણુ જ્યારે વિપ્રવર્ગના ત્રણ વર્ષોંની સાથે આવે, ત્યારે તેની મિત્રતા થઈ જાય છે, અર્થાત્ તે પણ વિપ્રની શ્રેણીમાં આવી જાય છે. અને વિપ્રવર્ગ ના એક વણું શૂદ્રવણના ત્રણ વર્ષોંની સાથે આવે ત્યારે તેની મિત્રતા થઈ જાય છે, અર્થાત્ તે શૂદ્રની શ્રેણીમાં આવી જાય છે. ક્ષત્રિય અને વૈશ્યનું પણ આ પ્રમાણે જ સમજવું.
'
બ્રાહ્મણુ, ક્ષત્રિય, વૈશ્ય અને શૂદ્રના એક એક ભાગ હાય તેા બધા પરસ્પર મિત્રભાવને પ્રાપ્ત થાય છે. અર્થાત્ એ ચારેયના એક-એક ભાગ મેળવીને જે મંત્ર નિર્માણુ
