________________
૨૨} :
જપને પ્રકારે તથા નિયમો
4
|
-
મંત્રાક્ષરની વારંવાર આવૃત્તિ કરવી, તેને જપ કહેવાય છે. આ જય મુખ્યત્વે ત્રણ પ્રકારનો છેઃ (૧) ભાષ્ય અથવા વાચિક (૨) ઉપાંશું અને એ માસ, તેમાં બીજે સાંભળી શકે એ પ્રમાણે મંત્રને ઉચ્ચાર કર એ ભાષ્ય કે વાચિક જપ કહેવાય છે. “અહુ ઝૂ મારા બન્ને સાંભળી ન શકે, એ રીતે મંત્રનું રટણ કરવું, એ ઉપાંશુ જપ કહેવાય છે. “કચર છો ના નામ અને જે મંત્ર માત્ર મનની વૃત્તિઓથી સ્વસદનરૂપે અપાય છે તે માનસ જપ કહેવાય છે. “વત્ર માનો જનવૃિત્તઃ ચા* " . "ફલની દષ્ટિએ ભાષ્ય રતાં ઉપાંશુ અને ઉપાંશુ કરતાં માનસ જ શ્રેષ્ઠ ગણાય છે તે અંગે કહ્યું છે કેવિજ્ઞાાચો શિરો મળે उपांशुः स्याच्छतगुणः सहस्रो मानसो स्मृतः॥
શાસ્ત્રમાં કહેલી વિધિ અનુસાર જે ય થાય છે, તેના