________________
૨૨૪
મંત્રવિજ્ઞાન
પીંછા ઉપર અને મારણમાં મનુષ્યમાં હાડકાં ઉયર યંત્ર આલેખ જોઈએ.” - યશ-લાભની વૃદ્ધિ માટે ઘણુ માણસે પિતાનાં ઘર કે દુકાનની દીવાલ પર યંત્ર ચિતરે છે તથા યંત્રને મઢાવીને દીવાલ પર ટાંગે છે. તે જ રીતે આપત્તિના નિવારણ અથે તેને પ્રવેશદ્વારની બારશાખ પર કેડી તથા લીંબુ વગેરે સાથે બાંધે છે કે તેને પ્રવેશદ્વારની આગળની ભૂમિમાં દાટે છે. આ ઉપરાંત નજર ન લાગે, ભૂતપ્રેતની બાધા ન થાય, રેગવ્યાધિન હમલે ન થાય તથા ઈષ્ટ મને રથની સિદ્ધિ થાય તે માટે પણ તેને બહેળે ઉપગ થાય છે. શ્રી જગન્નાથ. પૂરીમાં ભૈરવીચક્ર અને શ્રીનાથજીમાં સુદર્શનચક, તેમજ પ્રસિદ્ધ મસ્જિદમાં વીશા યંત્રે લખાયેલા હોય છે.
શ્રી રામકૃષ્ણ પરમહંસ કે જેઓ વર્તમાન જગતમાં લગભગ અવતારી પુરુષની ખ્યાતિ પામ્યા, તેમને ગુરુસમાન ચેગિનીદેવીએ એક સુવર્ણ યંત્ર (કવચ) બનાવી આપે હતે. તે પરમહંસ પૂજામાં રાખતા હતા અને તેમનાં પચવ પછી તેમના સહધર્મિણી શારદામણિમાતા તેને પોતાના હાથે બાંધી રાખતા હતા.
તાત્પર્ય કે મંત્રની જેમ યંત્ર પણ એક ચમત્કારિક વસ્તુ છે અને તે મંત્રવિશારદમાં ખૂબ પ્રતિષ્ઠા પામેલી છે.
મંત્રમાં શબ્દ પ્રધાન છે, તેમ યંત્રમાં આકૃતિ પ્રધાન. છે. આ આકૃતિઓ સેંકડે પ્રકારની હોય છે. વધારે સ્પષ્ટ
