________________
મંત્રગ્રહણમાં વિધિ તથા નિષેધ
૩૯ રવિવારે મંત્ર લેવાથી ધનલાભ, સેમવારે લેવાથી શાંતિઃ અને મંગળવારે લેવાથી આયુષ્યને ક્ષય થાય છે. બુધવારે મંત્ર ગ્રહણ કરવાથી સૌન્દર્યલાભ, ગુરુવારે ગ્રહણ કરવાથી જ્ઞાનવૃદ્ધિ, શુકવારે ગ્રહણ કરવાથી સૌભાગ્ય અને શનિવારે ગ્રહણ કરવાથી વંશની હાનિ થાય છે. તેથી રવિ, સેમ, બુધ, ગુરુ અને શુક્ર એ મંત્ર ગ્રહણ કરવા માટે પ્રશસ્ત વાર છે. કેવલ મંગલ અને શનિ પ્રશસ્ત નથી. આ બે દિવસમાં મંત્ર લે નહિ. જે દિવસે અસ્વાધ્યાય હેય, તે દિવસે પણ મંત્ર લે નહિ. ઉત્તરાયણ અને દક્ષિણાયનાદિ સંક્રાંતિ દિને, ચંદ્ર-સૂર્યના ગ્રહણમાં, યુગાદ્યાતિથિ અને મન્વતરા તિથિમાં મંત્રગ્રહણ પ્રશસ્ત છે. મંત્રગ્રહણ માટે સૂર્યગ્રહણ જે કોઈ શુભ કાલ નથી. સૂર્ય અને ચંદ્ર બંનેના ગ્રહણકાલમાં મંત્ર કે શુભ છે. સેમવાર ને અમાવસ્યા, મંગળવાર ને ચતુર્દશી અને રવિવારે સાતમ આવતી હોય તે તે પર્વસમાન લેખાય છે. આ પર્વેમાં મંત્ર લે શુભ છે.
યામલમાં લખ્યું છે કે “ગંગાદિ પુણ્યક્ષેત્રમાં, કુરૂ ક્ષેત્રમાં, પ્રયાગમાં, કાશીક્ષેત્રમાં અથવા કઈ પીઠસ્થાનમાં કાલાકાલ શુદ્ધિનું પ્રજન નથી. ગુરુ કૃપાપૂર્વક શિષ્યને બેલાવીને જે મંત્ર આપવા ઈચ્છતા હોય તે લગ્નાદિ કે વિચાર કરવાનું પ્રજન નથી, કારણ કે એ સમયે સમસ્ત વાર, સમસ્ત તિથિ તથા સમસ્ત નક્ષત્ર શુભપ્રદ હોય છે. શૈશાલા, ગુરુગૃહ, દેવાલય, કાનન, પુણ્યક્ષેત્ર, ઉદ્યાન, નદી
