________________
૩૫o
મત્રવિજ્ઞાન તીર, આંબળાના વૃક્ષની સમીપ, પર્વતાર, પર્વતગુફા તથા ગંગાતટ આ બધાં સ્થાનમાં દીક્ષા ગ્રહણ કરવાથી કેટીગણું ફળ મળે છે. ગયા, ભાસ્કર ક્ષેત્ર, વિરજાતીર્થ, ચંદ્ર પર્વત, ચહગ્રામ, માતંગ દેશ તથા કન્યાગ્રહ આ સર્વ સ્થાનમાં મંત્રગ્રહણ કરવાને નિષેધ છે.
અશ્વિની નક્ષત્રમાં મંત્ર લેવાથી શુભ, ભરણમાં મરણ, કૃત્તિકામાં દુઃખ, રોહિણમાં જ્ઞાનલાભ, મૃગશીર્ષમાં સુખ, આદ્રામાં બંધુનાશ, પુનર્વસુમાં ધન, પુષ્યમાં શત્રુનાશ, અશ્લેષામાં મૃત્યુ, મઘામાં દુખમેચન, પૂર્વ ફાલ્ગનીમાં સૌન્દર્ય, * ઉત્તરફાશુનીમાં જ્ઞાન, હસ્તમાં ધન, ચિત્રામાં જ્ઞાન-બુદ્ધિ, સ્વાતિમાં શત્રુનાશ, વિશાખામાં ખ, અનુરાધામાં બંધુવૃદ્ધિ,
ચેષ્ઠામાં સુતહાનિ, મૂળમાં કીતિવૃદ્ધિ, પૂર્વાષાઢા અને rઉત્તરાષાઢામાં યશવૃદ્ધિ, શ્રવણમાં દુઃખ, ધનિષ્ઠામાં દારિદ્ર, શતભિષામાં બુદ્ધિ, પૂર્વભાદ્રપદમાં સુખ તથા રેવતી નક્ષત્રમાં કીર્તિની વૃદ્ધિ થાય છે. રામમંત્રમાં આદ્રા અને કૃત્તિકાને નિષેધ છે.
બહુ ધીમે મંત્રજપ કરવાથી બીમારી પેદા થાય છે અને અતિ શીવ્રતાથી જય કરતાં ધનહાનિ થાય છે. તાત્પર્ય કે વિલંબિત અને દ્રુત એ બને દોષ ટાળીને સમગતિએ મંત્રજપ કરવે.)
બધા મંત્રોમાં વિધિ અને નિષેધ છે, કેવલ ભગવાનનું નામ જ એ મંત્ર છે કે જેમાં કેઈ વિધિ તથા નિષેધ નથી.