________________
મંત્રપ્રયોગ
૨૬૯ તત્પર થાય, અથવા તે આપણું કેઈપણ આજ્ઞાનું ઉલ્લંઘન કરી શકે નહિ, તેને વશ્ય કે વશીકરણુકર્મ કહેવામાં આવે છે આકર્ષણકર્મ તથા આયુષ્યની વૃદ્ધિ માટે અનુકૂળપરિસ્થિતિ પેદા કરવી, તે આ કર્મો જ એક ભાગ ગણાય છે. એક મહાપુરુષ કહે છે કે “પ્રેમભરી મધુર વાણું એ આ જગતમાં સહુથી મોટામાં માટે વશીકરણને પ્રયોગ છે. તેનાથી સહુનું આપણા તરફ આકર્ષણ થાય છે અને તેઓ આપણને વશ થાય છે.”
તાત્વિક દૃષ્ટિએ આ વાત ઘણી ઉત્તમ છે, પણ જીવનમાં. એવા પ્રસંગે અનેક વાર આવે છે કે જ્યારે પતિને પત્ની તરફ અણગમો થાય છે અને તે એની સાથે બોલવા કે એકપ્રેમભર્યું સ્મિત ફેંકવા માટે પણ તૈયાર થતું નથી. અનેક રીતે સમજાવવા છતાં, અનેક પ્રકારની વિનંતિઓ કરવા છતાં તેનું દિલ વિમુખ રહ્યા કરે છે અને આ બાજુ તેની પત્નીના સુખનું સત્યાનાશ વળે છે. આમ વિચિત્ર પરિસ્થિતિમાં મૂકાયેલ સ્ત્રી પોતાના પતિને વશ કરવા માટે આવે કે મંત્રપ્રયોગ કરે છે એમાં કઈ જ અનુચિત નથી. . કેટલીક વાર પરિસ્થિતિ આથી ઉલટી હોય છે, એટલે. કે પત્ની કહામાં રહેતી નથી, મનસ્વી વર્તન કરવા લાગે, છે અને પરપુરુષની દસ્તી કરવા પ્રેરાય છે. પતિ તેને ઘણું સમજાવે, પણ તે માનતી નથી. આ સંગોમાં પતિ આ. કઈ પ્રવેગ કરે તે એને અનુચિત કેમ કહેવાય? તાત્પર્ય કે જ્યાં પ્રેમની સાંકળ ટી હોય અને વશ્ય પગ વડે જ