________________
૩૧.
મંત્રશાસ્ત્ર અને જન પ્રમાણે મેળવી લેવું ઈષ્ટ છે. જૈન ધર્મમાં જે મંત્રે છે, તેમાંથી કેટલાક મત્ર આમાંના કેટલાંક અંગેને ધરાવે છે અને કેટલાક મંત્ર એમના એમ જ સૂચવેલા છે. તે માટે ગુરુની આજ્ઞાને પ્રધાનતા આપી જેટલાં અંગે મળે તેટલાને ઉપગ કરવાને હોય છે. ઘણુ ભાઈએ ઉપેક્ષાબુદ્ધિ રાખીને અને ઉપર ધ્યાન દેતા નથી, તેમને માટે ગીતાને ––ઃ ફવિધિमुत्सृज्य, वर्तते कामकारतः । न स सिद्धिमवाप्नौति, न सुखं ન પર ગતિ | અર્થાત્ જે શાસ્ત્રવિધિને ત્યાગ કરીને પિતાની ઈચ્છા પ્રમાણે વર્તન કરે છે, તે સિદ્ધિ મેળવી શકતો નથી, તે સુખ કે પરમગતિને પણ પ્રાપ્ત થતો નથી. –આ ઉપદેશ સ્મરણીય છે.
કઈ પણ મંત્રનું અર્થજ્ઞાન કરવા માટે માત્ર સંસ્કૃત કે પ્રાકૃતભાષાનું જ્ઞાન પર્યાપ્ત નથી, કેમકે મંત્રની ભાષા જુદા જ પ્રકારની હોય છે. એટલે સંપ્રદાયસિદ્ધ અર્થને ગુરુપરપરાએ જાણી મનને એકાગ્ર કરવું જોઈએ. ધારો કે આપણે » પ્રણવને અર્થ એકલે બ્રહ્મવાચક જ માની લઈએ છીએ, પણ જૈન ધર્મના પંચનમરકાર મંત્રના સારરૂપ જ અરિહંત,
–અશરીરી, આચાર્ય, ૩-ઉપાધ્યાય અને મૂ-મુનિના અક્ષરાનું ફૂટ બનાવી અ + અ + આ + 9+ મ = ૩ મંત્ર તૈયાર થાય તેનું જ્ઞાન સંપ્રદાય વગર કેમ થઈ શકે? તેમ જ સનાતનીઓ કારમાં બ્રહ્મા, વિષ્ણુ અને મહેશની અવસ્થિતિ ગણે છે. શાકત સંપ્રદાયમાં કારની સાથે હીંકારને જોડી ૮. મિા વ્ર છે
