________________
હામ-તણુ આદિ
૧૧.
અને હામ ઉપરાંત તર્પણુ, બ્રહ્મસેાજન તથા માર્જન આદિના પણુ આશ્રય લેવામાં આવે છે. સામાન્ય રીતે ડામ કરતાં. દશાંશ ભાગે તપણુ, તપણુ કરતાં દેશાંશ ભાગે બ્રાભાજન. અને પ્રાભાજન કરતાં દશાંશ ભાગે માનના વિધિ કરવાના હાય છે, એટલે ૧૦૦૦૦૦ જપ કરવાના હાય ૧૦૦૦૦ હામ (આહૂતિ), ૧૦૦૦ તપણુ, ૧૦૦ બ્રહ્માભાજન અને ૧૦ માર્જન કરવા જોઈએ.
મંત્ર બોલીને દેવની તૃપ્તિ અર્થ આચમની આદિ વડે જલ અર્પણ કરવું, તે તપણુ કહેવાય છે, બ્રહ્મણાને મીઠું' ભોજન કરાવવુ, તે બ્રાભાજન કહેવાય છે અને શરીરની આંતĒા શુદ્ધિ માટે મંત્ર ખેલીને કુશ આદિ વડે શરીર પુર જલનાં છાંટણાં નાખવાં, તે માન કહેવાય છે. આ ક્યાએ એક યા બીજા પ્રકારે મત્રસિદ્ધિમાં સહાયક થાય. છે, તેથી મંત્રના પુરશ્ચરણમાં તેના આશ્રય લેવામાં આવે છે.