________________
જપના પ્રકાર તથા નિયમ
૧૮૭ લઈ નિદિધ્યાસન સુધી પહોંચે છે. એટલે કારની સાધનાને આ નિયમ લાગુ પડતું નથી. બીજા પણ કેટલાક મમાં આ રીતે દીર્ઘ ઉચારણ થાય છે, એટલે આ વસ્તુ બાકીના મને માટે સમજવી.
(૨) જપ એકાંતમાં કરવે, જેથી મનને એકાગ્ર કરી શકાય.
(૩) જપ અનિદ્રિત થઈને કરે, એટલે કે જપ કરતાં. ઊંઘનાં ઝોકાં આવી ન જાય તેની કાળજી રાખવી.
(૪) જય સ્વસ્થ મનવાળા થઈને કર. અસ્વસ્થ ચિત્ત જપ કરવાથી હૃત, વિલંબિત વગેરે દેશે આવે છે અને વખતે ભંગ પણ પડે છે.
(૫) જય મૌનપૂર્વક કરે, એટલે કે તે વખતે કઈ પણ બેલવું નહિ.
(૬) જપ મનથી કરે, એટલે ઉપાંશુ કે માનસ. જપને આશ્રય લે. જે માત્ર મનવૃત્તિથી સ્વસવેદનરૂપ જપ થાય તે ઘણે જ ઉત્તમ.
હવે મંત્રજપ કરતાં કઈ કઈ બાબતે વર્જવી જોઈએ, તે જણાવીશું તત્રમાં કહ્યું છે કે
आलस्यं जृम्भणं निद्रां क्षुतं निष्ठीवनं भयम् । नीचांगस्पर्शनं, कोपं, जपकाले विवर्जयेत् ।।
જપ કરતી વખતે આળસ મરડવી નહિ, બગાસુ ખાવું નહિ; નિંદ્રા કરવી નહિ છીંક ખાવી નહિ, ખારે