________________
૨૧:
જપ સંબંધી વિશિષ્ટ વિચારણા હોય છે. પરિણામે મંત્રોચ્ચારણની બાબતમાં અંધેર ચાલે છે, પણ તે બધાને કેકે પડી ગયું છે, એટલે તે સંબંધી ખાસ ઊહાપોહ જોવામાં આવતું નથી. આ દેશ ખરેખર! શોચનીય છે. જે મંત્ર અને મંત્રશાસ્ત્રની પુનઃ પ્રતિષ્ઠા કરવી હોય તે તેની ઉચ્ચારણપદ્ધતિ સુધારવી જોઈએ અને તેને સંપૂર્ણ શાસ્ત્રીય કક્ષાએ મૂકવી જોઈએ. આ બધું તે પ્રાસંગિક કહ્યું, પણ તેમાંથી સાધકે એટલે સાર લેવાને છે કે જપ કરતી વખતે દરેક મંત્રપદને ઉચ્ચાર શુદ્ધ
કરવે જે રસ્તી વસે થી સાધુ
આસન, દિશા, કાલ તથા સુદ્રાદિને વિધિ સાચવીને જે જપ કરવામાં આવે છે, તે કિયાશુદ્ધ જપ કહેવાય છે. તેમાં જે પ્રકારની માલા ઈષ્ટ હોય તે જ લેવી જોઈએ અને તે પ્રતિષ્ઠિત કરેલી હોવી જોઈએ. સામાન્ય રીતે માળા મધ્યમાં કે તર્જની આંગળીના મધ્ય વેઢા પર રાખીને ફેરવવાની હોય છે, અને કામ્યભેદથી અન્ય આંગળીના વેઢા પર રાખીને પણ ફેરવવામાં આવે છે, તે બહુ ઝડપથી પણ નહિ અને અહે ધીમેથી પણ નહિ એવી મધ્યમ ગતિએ ફેરવવી જોઈએ. વળી તે વખતે નખને સ્પર્શ ન થાય, તેનું પણ ખાસ ધ્યાન રાખવું જોઈએ.
વિશેષમાં રેલવેના પાટા પર ગાડીનાં બે પૈડાં સરખી ગતિએ ચાલે છે, તેમ મંત્ર અને માળાના મણકા સરખી ગતિએ ચાલવા જોઈએ. વધારે સ્પષ્ટ કહીએ તે એક મંત્ર
