________________
૧૨
મત્રવિજ્ઞાન
આલાય અને એક મણકા ફરે તેમ કરવુ જોઈએ. જો મણુકા ઝડપથી ક્રૂ અને મંત્રપદા પાછળ રહી જાય કે મંત્રો ઝડપથી ખેલાય અને મણકા પાછળ રહી જાય તે અવ્યવસ્થા ઊભી થાય છે, જે હરગીઝ ઇચ્છવા ચેગ્ય નથી.
જપ અને ત્યાં સુધી ઈષ્ટદેવની મૂર્તિ સામે બેસીને કરવા જોઈએ અને તેમ ન બને તે તેમની છબી સામે રાખીને કરવા જોઈએ. જપ શરૂ કરતાં પહેલાં થાડે પ્રાણાયામ કરી લેવાનું ચૂક્વ' નહિ, જપ ચાલુ થયા કે આડું’– અવળું જોવાય નહિ કે શરીરનું હલન-ચલન કરાય નહિં. મેરુન્નડ સીધા રાખવા જોઈએ અને આખર સુધી તે જ હાલતમાં એસવુ જોઈ એ. વળી દૃષ્ટિ ઈષ્ટદેવ સામે જ રાખવી જોઈ એ કે નાસિકાના અગ્રભાગ પર સ્થાપવી જોઈ એ. એ વખતે મીજા કોઈ સાથે વાત કરાય નહિ કે ઈશારા કરીને અમુક કાર્ય કરવાનું સૂચન આપી શકાય નહિ. શરીરને આસનથી બદ્ધ કરવું અને વાણીને મંત્રજપથી બદ્ધ કરવી. વળી જપ ઉપાંશુ કે માનસ જ કરવા, એટલે ક્યા મંત્રના જપ કરીએ છીએ, તે અન્ય કોઈ જાણે નહિ કે સાંભળે નહિ,
જ
પરંતુ આ ત્રણેય શુદ્ધિ કરતાં વધારે મહત્ત્વ ભાવશુદ્ધિનું છે. અન્ય શબ્દોમાં કહીએ તેા અક્ષરશુદ્ધિ હાય, ઉચ્ચારશુદ્ધિ હાય ક્રિયાશુદ્ધિ પણ હાય, પરંતુ ભાવશુદ્ધિ ન હેાય તેા એ જપને શુદ્ધ કહી શકાતા નથી. રસવતીમાં વિવિધ પ્રકારનાં વ્યંજના નાખેલા હાય, પણ લૂણ (મીઠું) નાખ્યું ન હેાય તા એ રસવતી સ્વાદ્દિષ્ટ થાય ખરી ? અથવા મુખડું ચંદ્રમા
