________________
મંત્રવિજ્ઞાન એકને બદલે બીજે બોલે નહિ. તે જ રીતે તેના કાના, માત્રા કે મીંડામાં કંઈ ફેરફાર થવા દે નહિ, તેને અક્ષરશુદ્ધિ કહે છે. જે આમાંનું કંઈ પણ બને તે અક્ષરશુદ્ધિને ભંગ થયે ગણાય અને તે જ અશુદ્ધ લેખાય.
૩૦ થી છી છી એ પ્રમાણે મંત્રાક્ષ હોય અને આપણે છે છૂ શ્રી શી બલીએ કે શી ફ્રી શ્રી એલીએ તે એ આપણે મંત્ર અશુદ્ધ ગણાય. યંત્રમાં અમુક અમુક સ્થળે ચાવીઓ હોય છે, તે આઘીપાછી કરીએ તે એ ય કામ આપે છે ખરૂં ? અહીં પણ એમ જ સમજવું, એટલે કે મંત્રાક્ષરના કોઈ પણ અક્ષરને આઘ-પા કરનહિ
અમે એક મિત્રના મુખેથી સાંભળ્યું છે કે એક સાધક વારાણસીમાં ગંગાજીના જળમાં ઊભા રહીને ભૈરવમંત્રને જપ કરતે હતે. તેના કેટલાક દિવસના મંત્રજપના પ્રભાવે ભેરવ પ્રસન્ન તે થયે, પણ એ વખતે સાધકના મુખમાંથી રક્ષા રહાને બદલે મા મા એવા અક્ષરે બોલાતા હતા અલબત્ત, લક્ષ્ય નહિ રહેવાને લીધે કે શૂન્યમનક્તાને કારણે આમ બન્યું હતું, પણ ભરવ તે એમ જ સમજો કે કઈ પણ કારણે તે મને ભક્ષણ કરી જવાનું કહે છે, એટલે તે સાધકનું ભક્ષણ કરી ને અને તેનાં સો વર્ષ પૂરાં થઈ ગયાં - કદાચ આ વાત કલ્પિત પણ હોય, પરંતુ વર્ણવ્યત્યય એટલે એકને બદલે બીજો અક્ષર આવી જવાથી કે અનર્થ થવા સંભવ છે, તે આ વાત પરથી બરાબર સમજી શકાય છે.