________________
૨૦૨
મંત્રવિજ્ઞાન એના ઉલ્લેખ પણ આવે છે, તેમ જ સેના ચાંદી અને ત્રાંબાના તારમાં ગુંથીને પણ માળા બનાવવાને વ્યવહાર છે.
સુંઠમાલતત્રમાં કહ્યું છે કે “ત્રીશ મણકાની માલા ઐશ્વર્યપ્રદ છે, પચીશ મણકાની માલાથી મોક્ષ પ્રાપ્ત થાય છે, ચૌદ મણકાની માલા ભુક્તિ અને મુક્તિ બને આપે છે, પંદર મણકાની માળા મારણ, મોહન, ઉચાટન, સ્તંભન, વશીકરણ, ધન અને અંજનના અનુષ્ઠાનમાં ઉપયોગી છે. પાકાસિદ્ધિ અને મંત્ર-યંત્રસિદ્ધિ માટે એક સે મણકાની માલા જોઈએ, પણ સમસ્ત કામનાઓની સિદ્ધિ માટે ૧૦૮ મણકાની માલા વડે મંત્રજપ કરવા જોઈએ.
અન્ય તંત્રગ્રંથમાં એમ પણ કહ્યું છે કે “પચીશ મણકાની માળાથી મેક્ષ, સત્તાવીશ મણકાની માળાથી પુષ્ટિ, ત્રિીશ મણકાની માલાથી ધનસિદ્ધિ અને પચાસ મણકાની માલાથી મંત્રસિદ્ધિ થાય છે અને ૧૦૮ મણકાની માલાથી સર્વકામના પરિપૂર્ણ થાય છે.”
૧૦૮ મણકાની માતાનું માહાસ્ય સહુથી અધિક હેવાને કારણે આજે મોટા ભાગે ૧૦૮ મણકાની માતાને જ ઉપગ થાય છે.
માળા બનાવવા માટે સૂતર અને રેશમ બન્નેના દેરા કામમાં લઈ શકાય છે. તેમાં ધળા દેરા વડે શાંતિ, રાતા દોરા વડે વશીકરણ અને કાળા દોરા વડે મારણ આદિ કર્મ થાય છે.
