________________
વિધિની પ્રધાનતા
૧૧૯ વિધિમાં જે પદાર્થને પગ, જે ચર્ચા તથા દિન– સમય આદિને નિષેધ હેય તથા જે વસ્તુ, વ્યક્તિ તથા કિયા કરવાને, જેવાને, સાંભળવાને નિષેધ હોય, તે કરવું જોઈએ નહિ. એ નિષેધને અર્થ જ એ છે કે એવા પદાર્થો કે કિયાઓનું કંપન મંત્રના કંપન પર પ્રતિકૂળ પ્રભાવ પાડે છે અને તેનાથી વિધિને ભંગ થાય છે.
આ જગતમાં બે પ્રકારનાં કાર્યો જોવામાં આવે છે? એક તે પરીક્ષણથી થનારું અને બીજાં શ્રદ્ધા તથા વિશ્વાસથી થનારાં. જે કાર્યોનાં પરિણામ તથા શક્તિના માપ-તેલ કરવાનું આપણી પાસે સાધન છે, તેનું તે આપણે પરીક્ષણ કરી શકીએ, પણ જેની શક્તિનું માપ કે રહસ્ય જાણવાનું સાધન નથી, એમાં તે શ્રદ્ધા તથા વિશ્વાસ જ રાખવા પડે. મંત્રસાધન બીજા પ્રકારનું કાર્ય છે. આપણી પાસે મંત્રજપથી ઉત્પન્ન થતી શક્તિનું વિશ્લેષણ કે પરીક્ષણ કરવાનું કેઈ સાધન નથી. આપણે કોઈ પણ પ્રકારે એ જઈ શક્તા નથી કે તેનાથી અભીષ્ટની અભિવ્યક્તિ કેવી રીતે થાય છે?
શ્રી ગોપાલસ્વામી સાયપ્રાર્થના વખતે એક પાટલા પર ઇંટ કે પત્થરના ટુકડા મૂકી તેના પર કેળનું પાંદડું ઢાંક્તા અને શેડી વાર મંત્રજપ કરતા કે તેની સાકર બની જતી. પછી તે જ સાકર પ્રસાદ તરીકે વહેંચતા. દિલ્હીમાં લેકસભાના ઘણા સભ્યને તેમણે આ પ્રસાદ વહેચેલે. એક વાર એ સભ્યએ સરકારી નંબરવાળી એક આખી ઈટ મૂકેલી, તેનું પણ થોડી જ વારમાં એ રીતે પરિવર્તન થયેલું અને