________________
[ ૧૯ ]
માનસપૂજાનું મહત્ત્વ
મનની વૃત્તિ વડે પૂજા કરવી, તે માનસપૂજા કહેવાય છે. મનની વૃત્તિઓ સૂક્ષ્મ હાય છે અને તેનું પ્રવત ન આપણા અંતરમાં એટલે શરીરની અંદરના ભાગમાં થાય છે, એટલે તેને અંતઃપૂજા પણ કહેવામાં આવે છે. જો પૂજાને એક પ્રકારના યજ્ઞ કે યાગ ગણીએ તે માનસપૂજા એ અંતર્યંન કે તર્વાંગ છે. મંત્રદેવતાના સાક્ષાત્કાર થવામાં આ માનસપૂજા, અંતઃપૂજા કે અંતર્વાંગ અતિ મહત્ત્વના •ભાગ ભજવે છે, એટલે તેની વિચારણા અહીં પ્રસ્તુત છે. અહી કોઈ પાઠક પ્રશ્ન કરશે કે વિવિધ ઉપચારો -વડે દેવતાનું પૂજન કર્યાં પછી મનેાવૃત્તિ વડે પૂજન કરવાની આવશ્યકતા શી?' તેના ઉત્તર એ છે કે • વિવિધ ઉપચારા વડે દેવતાનું પૂજન કરવાના મૂળ આશય તા એ છે કે તેમના પ્રત્યે આપણા સદ્ભાવ વધે, તેમને આપણા મનમાં પ્રવેશ થાય, તેમનુ આપણુને સતત સ્મરણુ રહ્યા કરે અને તેમના સ્વરૂપની સાથે આપણે તદાકાર અની શકીએ. મા
(
"
