________________
માનસપૂજાનું મહત્વ
ઉપક - વાયગા તુ સર્વવ્યા, ગુરુવર્યાનુસાર .. बहिः पूजा विधातव्या, यावज्ञानं न जायते ॥
મંત્રદાતા ગુરુના વચન અનુસાર બહાપૂજા કરવી જોઈએ. વળી જ્યાં સુધી સાચું જ્ઞાન પ્રાપ્ત ન થાય ત્યાં સુધી એ બાહ્યપૂજા ચાલુ રાખવી જોઈએ.
અહીં એ સ્પષ્ટતા પણ આવશ્યક છે કે રોગીઓ, મુનિઓ વગેરે પિતાના અધિકાર મુજબ માત્ર માનસપૂજા કરે છે અને તેનાથી સિદ્ધિ મેળવે છે, પણ ગૃહસ્થ સાધકેએ તે બાહ્ય અને અંતઃ એમ બંને પ્રકારનું પૂજન કરવાનું છે.
માનસપૂજા કેમ કરવી? તે અંગે અનેક પ્રકારનાં વિધાને મળે છે, પણ તે બધાને સાર એ છે કે આપણા હદયને આસન કલ્પી તેના પર મંત્રદેવતાની મંગલમય મૂર્તિને સ્થાપના કરવી અને બાહ્યપૂજામાં જે જે ઉપચાર કરીએ છીએ, તે બધા જ મનવૃત્તિથી કરવા. એટલે કે દેવતાને સ્નાન કરાવવું, વસ્ત્ર પહેરાવવાં, આભૂષણે પહેરાવવાં અને ગંધ, પુષ્પ, ધૂપ, દીપ તથા નૈવેદ્ય આદિ અર્પણ કરવા, તેમજ તે વખતે હર્ષને રેમાંચ અનુભવ. -
કેઈ એમ માનતું હોય કે “આ તે બહુ સારું! વગર ખર્ચની આવી પૂજા તે ગમે તેટલે વખત કરી શકીએ, તે એ માન્યતા સુધારવા જેવી છે. પ્રથમ તે માનસપૂજામાં કંઈ ખર્ચ નથી, માટે તે સારી છે, એમ માનવું બરાબર નથી. માનસપૂજામાં મનનું પરિવર્તન કરવાની ચમત્કારિક
