________________
૧૫૨
મવિજ્ઞાન. अपक्रामन्तु भूतानि पिशाचाः सर्वतो दिशम् । सर्वेषामविरोधेन पूजाकर्म समारंभे ॥
સર્વ દિશાઓમાંથી ભૂત, પિશાચ વગેરે ચાલ્યા જાઓ. તે બધાના અવિરોધથી હું પૂજાકર્મને આરંભ કરું છું.'
કેટલાક એમ પણ બોલે છે કેअपसर्पन्तु ते भूता, ये भूता भूमिसंस्थिताः । ये भूता विनकर्तारस्ते नश्यन्तु शिवाज्ञया ।
જે ભૂત-પ્રેતે આ ભૂમિ પર રહેલા હોય, તે દૂર થાઓ. જે ભૂત-પ્રેતે વિશ્વક્ત હોય, તે શિવની આજ્ઞાથી નષ્ટ થાઓ.”
અકારાદિ માતૃકાવથી મંત્રાક્ષને ગ્રથિત કરવા તથા ક્રમ-ઉત્ક્રમથી તેની બે વાર આવૃત્તિ કરવી, તેને મંત્રશુદ્ધિ કહેવાય છે.
પૂજાની સામગ્રી ઉત્તમત્તમ લાવવી, તે દ્રવ્યશુદ્ધિ કહેવાય છે.
દાખલા તરીકે પુ લાવીએ તે તાજા અને સુગંધવાળાં જોઈએ. તેમાં કરમાયેલાં કે સડેલાં ચાલે નહિ. ગંધ માટે કસ્તૂરી, બરાસ આદિ જે લાવીએ, તે પણ ઉત્તમ કેટિના રહેવા જોઈએ. નૈવેદ્યની સામગ્રી પણ નાહીધહીને સ્વચ્છ વસ્ત્ર પહેરીને કઈ પણ વસ્તુ બોઢ્યા વિના–ચાખ્યા વિના તૈયાર કરવી જોઈએ. તેમાં દૂધ-ઘી આદિ જે વપરાય, તે પણ ચોખાં હોવા જોઈએ. આ તે ચાલશે.એમ કહીને,
