________________
૧૪૪
મંત્રવિજ્ઞાન પણ તે માટે બનાવેલાં બાકોરાં ઘણી વખત સાપ-વીંછી વગેરેને આવવાને માર્ગ પૂરું પાડે છે.
તંત્રમાં શૂન્ય ઘર તથા સ્મશાન આદિમાં પણ મંત્રસાધના કરવાના નિર્દેશ આવે છે. ખાસ કરીને મલિન મંત્રસાધના માટે સ્મશાનને વધારે પસંદગી આપવામાં આવે છે, પણ જેને સાત્વિક સાધના કરવી છે, તેમને માટે તે ઉપરનાં સ્થાને જ પસંદ કરવા લાયક છે.
અહીં અમે એટલી સ્પષ્ટતા કરવા ઈચ્છીએ છીએ કે અન્ય સ્થાને જવાનું એક યા બીજા કારણે અનુકૂળ ન હોય તે પિતાના નિવાસસ્થાનમાં એક ઓરડે કે એરડાને ભાગ જુદો કાઢીને ત્યાં પણ ગુરુદત્ત મંત્રનો જપ કરી શકાય છે, પણ તેની શરત એટલી જ કે તે ભાગને જળથી શુદ્ધ કરેલો હવે જોઈએ અથવા લીંપી–ગુ પીને સ્વચ્છ બનાવેલ હોવા જોઈએ અને ત્યાં રાજ ઘીને દી તથા ધૂપ થતે હે જોઈએ.
વર્તમાનકાળે જીવન અતિ જટિલ બન્યું છે અને શહેરમાં તે ઘણાખરાને એક કે બે એરડીએમાં વસી
જીવન નિર્ગમન કરવું પડે છે, એટલે આ સૂચનાને દેશકોચિત સમજી તેને સ્વીકાર કરવાનું છે. અન્ય સ્થળે જવાના અભાવે મંત્રસાધનાને વિચાર માંડી વાળીએ તેના કરતાં પિતાના સ્વચ્છ–શાંત સ્થાનમાં રહીને મંત્રસાધના. કરવામાં કશું જ અઘટિત કે અગ્ય નથી. અમૃત તે ચાખીએ તેટલું મીઠું જ લાગે છે, એ રીતે શુદ્ધ ભાવથી જેટલી મોપાસના કરીએ તેટલી લાભપ્રદ નીવડે છે.