________________
[૧૬] કર્મ અંગે કેટલુંક વિચારણીય
વિશિષ્ટ ફલની અપેક્ષા રાખીને જે કર્મ–શ્ચિા-વિધિ —-અનુષ્ઠાન કરવામાં આવે છે, તેને શાસ્ત્રીય પરિભાષામાં કામ્યકર્મ કહેવામાં આવે છે. આ કામ્યકર્મમાં સિદ્ધિ કે સલતા ત્યારે જ મળે છે કે જ્યારે નિત્ય અને નૈમિત્તિક કર્મ યથાર્થરૂપે કરવામાં આવતાં હેય. અહીં નિત્યકર્મથી દરેક મનુષ્ય પોતાના ધર્મ અનુસાર રેજની જે ક્રિયાઓ કરવી જોઈએ તેનું સૂચન છે અને નૈમિત્તિક કર્મથી ખાસ ખાસ પર્વના દિવસેએ અથવા અમુક નિમિત્ત પ્રાપ્ત થતાં તે દિવસે જે કર્મ કરવું જોઈએ, તેનું સૂચન છે.
આત્મશુદ્ધિ કે આત્મદર્શન સિવાયના અન્ય કેઈપણ ફળની અપેક્ષાએ થતું મંત્રસાધન એક પ્રકારનું કામ્યકર્મ છે, એટલે મંત્રસાધકે આ વસ્તુ બરાબર ધ્યાનમાં રાખવાની જરૂર છે.
આર્ય મહાપુરુષો ભારપૂર્વક કહે છે કે –