________________
મંત્રવિજ્ઞાન છે અને ૧૦ નપુંસકલિંગી છે. તેને વધારે સ્પષ્ટ ખ્યાલ નીચેની તાલિકથી આવી શકશે?
સ્વર પેલિંગી છ– ૩ કરે સો ઔ છે સ્ત્રીલિંગી ર–ગ છું નપુંસકલિંગી છ–ર્ ક સા જ સરસ
૬
હું
પુલિંગી ૧૮- શું હું હું
શું बू भ प स् સ્ત્રીલિંગી પ– નપુંસકલિંગી ૧૦- ૬ ટુ શું શું ? ફૂ
આ વર્ગમાં મિત્રતા–શત્રુતાનું ધારણ કેવું હોય છે? તે નિમ્ન લેકથી સમજાશે :
पुंल्लिङ्गाक्षरमित्रत्वं, रामाक्षरसमं सदा। नपुंसकमुदासीनमक्षरं तवयोरपि ।
પુલિંગી અક્ષરની સ્ત્રીલિંગી અક્ષર સાથે સદા મિત્રતા રહે છે. જે પુંલિંગી તથા સ્ત્રીલિંગી અક્ષર સાથે નપુંસકલિંગી અક્ષર આવે તે પરસ્પર ઉદાસીન રહે છે.”
આ પરથી સમજી શકાશે કે મંત્રની રચનામાં વર્ણની પસંદગી બહુ સંભાળથી કરવી પડે છે. જે તેનું સાજન આ નિયમોને ધ્યાનમાં રાખીને કરવામાં આવે તે તે યથાર્થ નીવડે છે, અન્યથા તેના ફલમાં ન્યૂનતા આવી જાય છે.
