________________
[૬] બીજાક્ષરો અને તેની વિશિષ્ટ સંજ્ઞાઓ
જેમ બીજમાં સૂફમ રૂપે વૃક્ષ છૂપાયેલું હોય છે, તેમ બીજાક્ષરેમાં સૂક્ષ્મરૂપે શક્તિ છૂપાયેલી હોય છે. આવા બીજાક્ષરે અનેક છે અને તે મંત્રવિજ્ઞાનને અતિ મહત્વને ભાગ છે, તેથી પાઠકેએ તેનાથી પરિચિત થવું જોઈએ.
રાસાયણિક દ્રવ્યને પિત–પિતાની વિશિષ્ટ શક્તિ હોય. છે, તેમ આ બીજાક્ષરને પિતાપિતાની વિશિષ્ટ શક્તિ હોય છે અને તે જપ–ધ્યાન અનુષ્ઠાનાદિથી પ્રકટ થાય છે.
બીજાક્ષરમાં પ્રથમ સ્થાન % કારને પ્રાપ્ત થયેલું છે. તે અંગે મંત્ર,વ્યાકરણમાં કહ્યું છે કે
तेजो भक्तिविनयः प्रणवब्रह्मप्रदीपवामाश्च । वेदोऽब्जदहनध्रुवमादिद्युमिरोमिति स्यात् ॥
» બીજ તેજસૂ, ભક્તિ, વિનય, પ્રણવ, બ્રહ્મ, પ્રદીપ વામ, વેદ, કમલ, અગ્નિ, યુવ, આદિ અને આકાશ સંજ્ઞાથી પ્રસિદ્ધ છે?