________________
૧૪
મંત્રવિજ્ઞાન
ત્રીજા તારાચક્રમાં સાધકના જન્મનક્ષત્રથી અથવા નામના નક્ષત્રથી મંત્રના આદ્યાક્ષર નક્ષત્રપ ત શાષન થાય છે.
ચેાથા રાશિચક્રમાં સાધકની રાશિથી મ ંત્રના પ્રથમાક્ષરની રાશિય ત શેાધન થાય છે.
પાંચમા અકડમગ્રક્રમાં સાધકના નામના પ્રથમાક્ષરથી મંત્રના પ્રથમાક્ષર પત શોધન થાય છે અને છઠ્ઠા પોંચભૂતચક્રમાં મંત્રના આદ્યાક્ષર તથા સાધકના નામાક્ષરની મૈત્રીના વિચાર થાય છે.
પરંતુ તંત્રકારોએ આ વિષયની લખાણ ચર્ચા કર્યાં પછી છેવટે તા એ જ શબ્દો લખ્યા છે કે— यत्र यस्य भवेद्भक्तिर्विशेषः स मनूत्तमः । वैरिकोष्ठमपि प्राप्तोऽभीष्टदस्तस्य जायते ।।
જે મત્ર ગ્રહણ કરવામાં સાધકની (પ્રમળ ઈચ્છા અને ) દૃઢ ભક્તિ હાય તે મંત્ર સાધકને માટે ઉત્તમ છે. પછી સિદ્ધાદ્વિચક્રનું શેાધન કરતાં ભલે તે અરિના કાઠાને પ્રાપ્ત થયેàા હાય. આ રીતે દૃઢ ભક્તિપૂર્વક ગ્રહણ કરાયેલા મત્ર સાધકને ઇચ્છિત ફળ આપનારા થાય છે.'
અહી' પ્રસંગાપાત્ત એ વચન યાદ કરવા પણ ઉપચુક્ત જ લેખાશે કે
मन्त्रे तीथ द्विजे देवे, दैवज्ञे भेषजे गुरौ । याशी भावना यस्य, सिद्धर्भवति तादृशी ॥
મંત્ર, તી', બ્રાહ્મણ, દેવ, જ્યાતિષી, ઔષધ અને ગુરૂની ખાખતમાં જેની જે પ્રકારની ભાવના—શ્રદ્ધા હાય છે, તેને તે પ્રકારની સિદ્ધિ થાય છે.'