________________
મંત્રસાધકની પેગ્યતા
અમારે અનુભવ તે એ છે કે ઈચ્છા પ્રમાણે નિદ્રા લઈ શકાય છે અને થોડી નિદ્રાથી પણ પૂરતી તાજગી મેળવી શકાય છે, પરંતુ એ નિદ્રા સ્વસ્થ મનની ઈએ. વધારે સ્પષ્ટ કહીએ તે સર્વ ચિંતાઓમાંથી મુક્ત થઈને લીધેલી હેવી જોઈએ.
ઊંઘ અને આહાર વધાર્યાં વધે છે અને ઘટાડ્યા નઘટે છે” એ વસ્તુ લક્ષ્યમાં રાખીને મંત્રસાધકે નિદ્રાનું પ્રમાણ ઘટાડી નાખવું અને એ રીતે વધારાને જે સમય મળે તેમાં જપાદિ ક્રિયાઓ કરવી. જે ઉંઘ વધારે હશે તે જપ કરતાં પણ કાં આવશે અને કામ બગડશે.
પરિમિત ભેજનથી શરીર સ્વસ્થ રહે છે અને મને પણ સ્વસ્થ રહે છે કે જેની મંત્રસાધનામાં ખાસ આવશ્યકતા છે. ભારે ભજન કે વધારે પડતું ભેજન કર્યા પછી જરૂર આળસ આવે છે અને નિદ્રા લેવાની વૃત્તિ થાય છે. ત્યારબાદ જે નિદ્રા લઈએ તે જ ચેન પડે છે, આથી પરિમિત અને સાદું ભેજન કરવું, એ જ હિતકર છે.
કેટલાક મનુષ્ય થાળીમાં મનગમતી વસ્તુઓ પીરસાયા પછી તેને ખાયા જ કરે છે અને પેટ તંગ થતાં સુધી તેને છેડતા નથી. પરિણામે તેમને અનેક જાતના ગે લાગુ પડે છે. આધુનિક વૈજ્ઞાનિકોએ ઘણી શેધ કર્યા પછી જાહેર કર્યું છે કે જે મનુષ્ય પરિમિત સાદું ભજન કરે છે, તે લાંબા વખત સુધી જીવી શકે છે, જ્યારે અકરાંતિયા થઈને પેટ ભરનાર પિતાના જીવનને અકાળે અંત આણે છે.