________________
સશુનાં લક્ષણે
જે (૧) શાંત, (૨) દાંત, (૩) કુલીન, (૪) વિનીત, (૫) શુદ્ધ વેશવાળે, (૬) શુદ્ધ આચારવાળે, (૭) સુમતિષ્ઠિત, (૮) પવિત્ર, (૯) દક્ષ, (૧૦) સુબુદ્ધિમાન, (૧૧) આઝમી, (૧૨) ધ્યાનનિષ્ઠ, (૧૩) તંત્ર-મંત્ર-વિશારદ અને (૧૪) નિગ્રહ તથા અનુગ્રહ કરવામાં શક્તિમાન હોય, તેને સાચો મંત્રગુરુ જાણવે.”
જેના મુખ પર કૅધ, રેષ કે ગુરસાની લાગણી ન. હોય તે શાંત કહેવાય; અથવા જેણે સંસારના સર્વ વિષયેમાંથી મનને રોકી લીધું હોય તે શાંત કહેવાય અથવા જે શ્રવણ-મનન-નિદિધ્યાસનમાં અનુરક્ત હેચ તે શાંત કહેવાય.
જેણે સ્પર્શનેન્દ્રિયાદિ પાંચેય ઈન્દ્રિયેનું પૂર્ણ દમન કર્યું હોય તે દાંત કહેવાય.
જે આચાર, વિનય વગેરે નવ પ્રકારના ગુણવાળો હાય. તે કુલીન કહેવાય. અહીં કુલીન શબ્દથી માત્ર ઊંચું કુલ ગ્રહણ કરવાનું નથી.
જે વિનયગુણથી સંપન્ન હોય તે વિનીત કહેવાય... અથવા જે સુશિક્ષિત હોય તે વિનીત કહેવાય.
જે પિતાના પદ કે દરવાજા અનુસાર ગ્ય પ્રકારની વેશભૂષાને ધારણ કરનારે હેય તે શુદ્ધ વેશવાળે કહેવાય. ઉદ્દભટ વેશ ધારણ કરનારને શુદ્ધ વેશવાળ કહી શકાય નહિ.
શાસ્ત્રમાં જે કાર્ય કરવા યોગ્ય જણાવ્યા છે અને જેનું અવશ્ય અનુષ્ઠાન કરવું જોઈએ, તેને આચાર કહેવામાં આવે.
