________________
प्रमेयद्योतिका टीका प्र.३ उ.३ सू.५७ विजयद्वारपास्थि ननैवेधिक्यानि० १०९ णीति । 'तेसिणं तोरणाणं पुरओ' तेषां खलु तोरणानां पुरतोऽग्रभागे 'दो दो तिल्लसमुग्गा' द्वौ द्वौ तैलसमुद्को-सुगन्धिततैलाधारविशेपो, तदुक्तम्-तैलसमुद्को सुगन्धि तैलाधारौ, एवमेव वक्ष्यमाण कोष्ठादि समुद्ग का अपि वक्तव्याः 'कोह समुग्गा पत्तसमुग्गा' कोष्ठसमुद्गको, कोष्ठः सुगन्धिद्रव्यं तदाधारविशेषौ पत्रसमुद्को 'चोयसमुग्गा' चोयसमुद्को 'तयरसुग्गा' तयरसमुद्गको 'एलासमुग्गा' एलासमुद्गको 'हरियालसमुग्गा' हरितालसमुद्गको 'हिंगुलयसमुग्गा' हिगुलकसमुद्गको 'मणोसिलासमुग्गा' मनःशिलासमुद्गको 'अंजणसम्मुग्गा' अञ्जनसमुद्गको, सर्वे एते 'सव्वरयणामया' सर्वरत्नमयाः सर्वात्मना रत्नप्रधाना इत्यर्थः 'अच्छा जाव पडिरूवा' अच्छा:-स्फटिकाकाशवत् अतिस्वच्छाः श्लक्ष्णा णं तोरणाणं पुरओ उन तोरणों के आगे 'दो दो तिल्लसमुग्गा' दो दो सुगन्धित तेल को धरने के लिये तैल समुद्गक है। इसी प्रकार से उन तोरणों के आगे दो दो कोष्ठादिसमुद्गक है। यही वात सूत्रकारने 'कोहसमुग्गा पत्तसभुग्गा चोयसमुग्गा एलासमुग्गा, मणोसिलासमुग्गा, हरियालसमुग्गा, हिंगुलयसमुग्गा, अंजण समुग्गा' इस सूत्र पाठ द्वारा समझाई गई हैं। सुगन्धित द्रव्य विशेषका नाम कोष्ठ है तज के पत्रों का नाम पत्र है और इनके आधार भूत पात्रों का नाम पत्र समुद्गक है चोय भी एक प्रकार का सुगन्धित द्रव्य है तगर भी सुगन्धित द्रव्य है इलायची का नाम एला है हरिताल और हिंगुलक ये लोकप्रसिद्ध है। मनः शिला एक धातु विशेष का नाम है। आंखों में आंजने के अंजन का नाम अंजन है इन सब के जो आधार विशेष पात्र है वे सब यहां समुद्गक शब्द से प्रकट किये गये हैं। ये सब समुद्गक 'सव्वरयणामया' 'दो दो तिल्लसमुग्गा' सुपित ते २।५वाना vो तेहा सभुशी छ. मेर રીતે એ તેરણની આગળ બબ્બે કેષ્ઠ આદિ સમુદ્ગકે રાખેલા છે. એજ વાત सूत्रधारे 'कोट्ठसमुग्गा पत्तसमुग्गा चोयसमुग्गा एलासमुग्गा मणोसिला समुग्गा, हरियालसमुग्गा, हिंगुलयसमुग्गा अंजणसमुग्गा' २॥ सूत्रा द्वारा समतामi આવેલ છે. સુગંધિત દ્રવ્યવિશેષનું નામ કેષ્ઠ છે. તજના પત્રનું નામ પત્ર છે. અને તેને રાખવાના પાત્રનું નામ સમુગક છે. “ચેય એ. એક પ્રકારના , સુગંધિત દ્રવ્યનું નામ છે. તગર એ પણ એક પ્રકારનું સુગંધિત દ્રવ્ય છે. ઈલાયચીનું નામ એલા છે. હરિતાલ અને હિંગુલક-હીંગળાંક લેકપ્રસિદ્ધ દ્રવ્યો છે. મનઃશિલા એક પ્રકારની ધાતુને કહે છે. આંખમાં આંજવાના અંજનનું નામ અંજન છે. એ બધાને રાખવાના જે આધાર વિશેષપાત્ર છે. એ બધાને અહીં 'समु४' ४थी मेरा छ. २ मा समुहग 'सव्वरयणामया' सवा