________________
ધર્મબિંદુ પ્રકરણ ભાગ-૧અધ્યાય-૧ | સૂત્ર-૮
સૂત્ર :
न्याय एव ह्याप्त्युपनिषत् परेति समयविदः ।।८।। સૂત્રાર્થ -
ન્યાય જ અર્થપ્રાતિની પરા ઉપનિષદ્ છે=પ્રકૃષ્ટ ઉપાય છે, એ પ્રમાણે શાસ્ત્રના જાણનારાઓ કહે છે. ll૮ll. ટીકા -
ચાર વિ' ર પુનરાયોપિ કર્થસ્થ વિમવસ્થ ગતિઃ' નામઃ ૩૫થતિ , તા ‘પનિષદ્' अत्यन्तरहस्यभूत उपायः, युक्तायुक्तार्थसार्थविभागकलनकौशलविकलैः स्थूलमतिभिः स्वप्नायमानावस्थायामप्यनुपलब्ध इति योऽर्थः, 'परा' प्रकृष्टा, इत्येवं 'समयविदः' सदाचाराभिधायिशास्त्रज्ञा ब्रुवते, तथा हि ते पठन्ति - "निपानमिव मण्डूकाः सरः पूर्णमिवाण्डजाः । शुभकर्माणमायान्ति विवशाः सर्वसम्पदः ।।५।।" []
તથા
"नोदन्वानर्थितामेति, न चाम्भोभिर्न पूर्यते ।
આત્મા તું પાત્રતા ને, પત્રમયન્તિ સંપૂઃ તાદ્દા” [] |CIT ટીકાર્ચ -
બચાવ ' ...... સમ્પ || ચાય જ, વળી અન્યાય પણ નહિ, અર્થની વૈભવની, પ્રાપ્તિ=અર્થનો લાભ તેનો પરા ઉપનિષદ્ છે=અત્યંત રહસ્યભૂત ઉપાય છે.
કેવો અત્યંત રહસ્યભૂત ઉપાય છે ? તે સ્પષ્ટ કરવા અર્થે કહે છે – યુક્ત, અયુક્ત, અર્થતા સમુદાયના વિભાગને સમજવા માટે કુશળતા વગરના પૂલમતિવાળા જીવો વડે સ્વપ્નમાં પણ નથી પ્રાપ્ત કર્યો એવો જે અર્થ તેવો અત્યંત રહસ્યભૂત ઉપાય છે. એ પ્રમાણે શાસ્ત્રના જાણનારાઓ=સદાચારને કહેનારા શાસ્ત્રના જાણનારાઓ, કહે છેeતે પ્રમાણે તેઓ કહે છે –
જેમ દેડકાઓ તળાવ તરફ જાય છે, જેમ પક્ષીઓ સરોવર તરફ જાય છે તેમ શુભકર્મોને વિવશ સર્વ સંપત્તિઓ આવે છે. પા)
અને
