________________
૭૦
ધર્મબિંદુ પ્રકરણ ભાગ-૧ | અધ્યાય-૧ | સૂત્ર-૩૨, ૩૩ વળી, આ લોકની કે પરલોકની જે કોઈ પ્રવૃત્તિ કરે તે તેમને પૂછીને કરે. જેથી તેમના ઉપકારને અનુરૂપ ઉચિત વિનયની પ્રાપ્તિ થાય છે. ફક્ત કોઈક એવા કારણે માતા-પિતા ધર્મથી વિમુખ ભાવવાળાં હોય તો તેઓને પૂછવાથી તેઓને અરુચિ થશે તેવું જણાય તો તેમની અનુજ્ઞા વગર કરવામાં કે તેમનાથી પ્રચ્છન્ન ધર્મકૃત્ય કરવામાં પણ દોષ નથી.
વળી, પોતાની પાસે જે સુંદર વસ્તુ હોય તે સર્વ તેમને આપે, પરંતુ સ્વયં પોતાના ભાગમાં વાપરે નહિ. આનાથી પણ પોતાના કૃતજ્ઞતાગુણની પુષ્ટિ થાય છે.
વળી, માતા-પિતાદિ ભોજન કરે ત્યારપછી પોતે ભોજન કરે. સિવાય વ્રતાદિના કારણે તેઓને ભોજન કરવાનું ન હોય તો અથવા તેમની શારીરિક પ્રકૃતિને કોઈ વસ્તુ અનુકૂળ ન હોય તો પોતે તે વસ્તુનું ભોજન કરે. ll૩શા
અવતરણિકા :
તથા -
અવતરણિકાર્ય :
અને –
સૂત્ર :
[૧૭] નુક્રેનનીય પ્રવૃત્તિઃ રૂરૂા. સૂત્રાર્થ :
(૧૭) અનુદ્દેજનીય પ્રવૃતિ ગૃહસ્થનો ધર્મ છે. ll33ll ટીકા :
स्वपक्षपरपक्षयोः 'अनुद्वेजनीया' अनुद्वेगहेतुः 'प्रवृत्तिः' कायवाङ्मनश्चेष्टारूपा, परोद्वेगहेतोर्हि पुरुषस्य न क्वापि समाधिलाभोऽस्ति, अनुरूपफलप्रदत्वात् सर्वप्रवृत्तीनामिति ।।३३।। ટીકાર્ય :
સ્વપક્ષ.... સર્વપ્રવૃત્તીનાપતિ | સ્વપક્ષ અને પરપક્ષમાં અનુઢેગનો હેતુ એવી કાયા, વાણી અને મનની ચેષ્ટારૂપ પ્રવૃતિ ગૃહસ્થનો ધર્મ છે, જે કારણથી પરના ઉદ્વેગના હેતુ એવા પુરુષને ક્યાંય પણ સમાધિનો લાભ થતો નથી; કેમ કે સર્વ પ્રવૃત્તિઓનું અનુરૂપ ફલ દેવાપણું છે.
ત્તિ' શબ્દ ટીકાની સમાપ્તિ અર્થે છે. li૩૩
