________________
૨૪૪
ધર્મબિંદુ પ્રકરણ ભાગ-૧ | અધ્યાય-૨ | સૂત્ર-૭૪
અવતરણિકા :
ततोऽपि किमित्याह - અવતરણિકાર્ચ -
તેનાથી પણ શું પ્રાપ્ત થાય ? તેને કહે છે – ભાવાર્થ :
વરબોધિને પામેલા ચારિત્રસંપન્ન મુનિ ૧૨ ભાવનાઓથી રાગાદિનો ક્ષય કરે છે, તેનાથી તેઓને શું પ્રાપ્ત થાય છે ? તેને કહે છે – સૂત્ર:
તમાડવ: T૭૪/૧રૂરી
સૂત્રાર્થ –
તેના ભાવમાં રાગાદિ ક્ષયના અભાવમાં, અપવર્ગની પ્રાપ્તિ થાય છે મોક્ષ પ્રાપ્ત થાય છે. I૭૪/૧૩શા ટીકા -
'तस्य' रागादिक्षयस्य 'भावे' सकललोकालोकविलोकनशालिनोः केवलज्ञानदर्शनयोः लब्धौ सत्यां निस्तीर्णभवार्णवस्य सतो जन्तोः 'अपवर्ग' उक्तनिरुक्त उद्भवतीति ।।७४/१३२॥ ટીકાર્ય :
તી' ... મવતિ છે તેના રાગાદિષયના ભાવમાં, સક્લલોકાલોકને જોવામાં સમર્થ એવા કેવળજ્ઞાન, કેવળદર્શન પ્રાપ્ત થયે છતે ભવસમુદ્રથી તરેલા છતાં જંતુને અપવર્ગ-પૂર્વમાં કહેવાયેલી વ્યુત્પત્તિવાળો મોક્ષ, પ્રગટ થાય છે.
ત્તિ' શબ્દ ટીકાની સમાપ્તિ અર્થે છે. ૭૪/૧૩૨ ભાવાર્થ -
ઉપદેશક યોગ્ય શ્રોતાને વરબોધિલાભનું ફળ બતાવતાં કહે છે કે ચારિત્રસંપન્ન મુનિ ભાવનાથી રાગાદિનો ક્ષય કરે છે અર્થાત્ રાગ, દ્વેષ અને અજ્ઞાનરૂપ મલનો ક્ષય કરે છે જેથી ચાર ધાતકર્મો દૂર થાય છે જેના કારણે તે મહાત્માને કેવળજ્ઞાન કેવળદર્શન પ્રગટે છે અને ઉચિતકાળે તે મહાત્મા યોગનિરોધ કરે છે ત્યારે ભવસમુદ્રમાં રહેવાના કારણભૂત મિથ્યાત્વ, અવિરતિ, કષાય, પ્રમાદ અને યોગ એ પાંચ કારણોનો અભાવ થાય છે. જેથી ભવસમુદ્રથી તરેલા તે મહાત્માને સર્વ કર્મરહિત અવસ્થારૂપ મોક્ષ પ્રાપ્ત થાય છે જે વરબોધિલાભનું અંતિમ ફળ છે. ll૭૪/૧૩
