Dharmbindu Prakaran Part 01

Author(s): Pravin K Mota
Publisher: Gitarth Ganga

Page 263

૨૪૬
धमिरा भाग-१ / अध्याय-२ / सूत्र-७५, लोs-४ તેના કરતાં મોક્ષવર્તી જીવોને અસાધારણ આનંદનો અનુભવ છે. અર્થાત્ સંસારવર્તી જીવો અને મોક્ષવર્તી જીવોને ગ્રહણ કરીએ તો સર્વ જીવલોકની પ્રાપ્તિ થાય અને તે સર્વ જીવલોકમાં જે અસાધારણ આનંદ છે તેવા અસાધારણ આનંદનો અનુભવ સંસારી જીવોને નથી પરંતુ મોક્ષમાં રહેલા જીવોને છે. I૭૫/૧૩૩ अवतरशिs:
इत्थं देशनाविधिं प्रपञ्च्योपसंहरनाह - अवतरधिार्थ :
આ રીતે શ્લોક-૩માં બતાવ્યા પછી સૂત્ર નં. ૧થી ૭૫ સુધી વર્ણન કર્યું એ રીતે, દેશનાવિધિનો વિસ્તાર કરીને ઉપસંહાર કરતાં કહે છે – श्लोक :
एवं संवेगकृद्धर्म आख्येयो मुनिना परः।
यथाबोधं हि शुश्रूषो वितेन महात्मना ।।४।। लोकार्थ :
આ રીતે સૂત્ર ૧થી ૭૫ સુધી વર્ણન કર્યું એ રીતે, યથાબોધ જFપોતાના બોધને અનુરૂપ જ, સાંભળવાની ઉત્કટ ઈચ્છાવાળા શ્રોતાને ભાવિત એવા મહાત્મા મુનિએ સંવેગને કરનાર પ્રકૃષ્ટ धर्म वो . ॥४॥ टीs:"एवम्' उक्तन्यायेन 'संवेगकृत' संवेगकारी देशनाहप्राणिनः, संवेगलक्षणं चेदम् - "तथ्ये धर्मे ध्वस्तहिंसाप्रबन्धे देवे रागद्वेषमोहादिमुक्ते । साधौ सर्वग्रन्थसंदर्भहीने संवेगोऽसौ निश्चलो योऽनुरागः ।।१०० ।।" [ ] इति । 'धर्म' उक्तलक्षणः, 'आख्येयः' प्रज्ञापनीयो 'मुनिना' गीतार्थेन साधुना, अन्यस्य धर्ममुपदेष्टुमनधिकारित्वात्, यथोक्तं 'निशीथे' - "संसारदुक्खमहणो विबोहओ भवियपुंडरीयाणं ।। धम्मो जिणपत्नत्तो पकप्पजइणा कहेयव्वो ।।१०१।।" [बृहत्कल्पभाष्ये गा० ११३५] 'प्रकल्पयतिना' इति अधीत निशीथाध्ययनेने ति । 'परः' शेषतीर्थान्तरीयधर्मातिशायितया प्रकृष्टः, कथमाख्येय इत्याह-'यथावबोधं ही ति यथावबोधमेव, अनवबोधे धर्माख्यानस्योन्मार्गदेशनारूपत्वेन प्रत्युतानर्थसंभवात्, पठन्ति च-"न ह्यन्धेनान्धः समाकृष्यमाणः सम्यगध्वानं प्रतिपद्यते" [ ] इति ।