Book Title: Agam 05 Ang 05 Bhagvati Vyakhya Prajnapti Sutra Part 02 Sthanakvasi
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
View full book text
________________
प्रमेयचकाटीका श०१ ७०६ सू० ४ लोकालोकादिपूर्वपश्चात्वे रोहानगारप्र० ५७ आहारादिकाश्चतस्रः १७ । 'सरीरा य' शरीराणि च-औदारिकादीनि पञ्च १८ । 'जोग' इति योगा:-मनोवाकायरूपास्त्रयः १९ । 'उवओगे' इति-उपयोगौ द्वौ साकारानाकाररूपौ २० । 'दव्य' इति द्रव्याणि-धर्मास्तिकायादीनि षट् २१ । 'पएसा प्रदेशा अनन्ताः २२ । 'पज्जव' इति पर्यवाः-अनन्ताः २३ । ' अद्धा' इति-अद्धाः-अतीताऽनागतसद्धिाभेदास्त्रिविधिा २४ । एतानि चतुर्विंशतिस्थानानि 'किं पुचि लोयंते' किं पूर्व लोकान्तः, इत्येवंरूपेण पदेन संयोजितव्यानीति। सूत्राभिलापप्रकारश्चेत्थम्-तत्र-अवकाशान्तरालापकः सूत्र एव कथितः । तनुवातालापको यथा-" पुचि भंते लोयंते पच्छा सत्तमे तणुवाए, पुनि सत्तमे तणुवाए पच्छा लोयंते?। रोहा! लोयंते य तणुवाए य पुलिपेते पच्छापेते दोवि एए सासया चार संज्ञाएँ, औदारिक आदि पांच शरीर, मनोयोग, वचनयोग, काययोग ये तीन योग, साकार उपयोग अनाकार उपयोग ये दो उपयोग धर्मद्रव्य, अधर्मद्रव्य आदिक छ द्रव्य, अनन्तप्रदेश अनंत पर्यायें और अतीत, अनागत, सर्वाद्धाकाल । इन चोईस स्थानकोका "किं पुचि लोयंते" इस पद के साथ संयोजित करना चाहिये। यहां सूत्राभिलाप इस प्रकार होगा इसमें अवकाशान्तरालापक तो मूत्र में ही कह दिया गया है। तनुवातका अलापक जैसे-" पुर्दिव भंते ! लोयंते पच्छा सत्तमे तणुवाते, पुचि सत्तमे तणुवाते पच्छा लोयंते ? रोह ! लोयंते य तणुवाए य, पुन्वि पेते पच्छा पेते दुवे सासया भावा अणाणुपुची एसा रोहा ! ) हे भदन्त ! पहिले लोकान्त है और बाद में सातवां तनुवात है कि पहिले सातवां तनुवात है और पश्चात् लोकान्त है ! उत्तर-हे रोहा! दोनों हैं लोकान्त है और सातवां तनुवात है। ये दोनों पहले भी हैं और पीछे भी हैं, क्यों कि પાંચ શરીર, મગ, વચનગ, અને કાગ એ ત્રણ ગ સાકારઉપયોગ અને અનાકાર ઉપગ, એ બે ઉપગ, ધર્મદ્રવ્ય, અધર્મદ્રવ્ય વગેરે છ દ્રવ્ય, અનન્ત પ્રદેશ, અનન્ત પર્યાય અને અતીત અનાગત, સર્વોદ્ધાકાળ ઉપરોક્ત २४ स्थानानु " किं पुबि लोयंते" सान्तनी साथे सयोन ४२ मे, અહીં આ પ્રકારને સૂત્રાભિલાપ થશે--અવકશાન્તરને આલાપક તે સૂત્રમાં જ
डी हीधेद छ. तनुपातनी माता५४ २मा प्रमाणे मनशे. “पुट्विं भंते ! लोय ते पच्छा सत्तमे तणुवाए पुव्विं सत्तमे तणुवाए पच्छा लोयंते ? " रोहा! लोयते य तणवाए य पुव्वि पेते पच्छा पेते दुवे सासया भावा अणाणुपुव्वी एसा रोहा! હે ભગવન ! પહેલા લેકાન્ત અને પછી સાતમે તનુવાત છે, કે પહેલાં સાતમે તનુવાત અને પછી લેકાન્ત છે ? ઉત્તર હે રેહ, લેકાન્ત અને સાતમે તનુવાત બને છે. તે બને પહેલાં પણ છે અને પછી પણ છે કારણ કે તે भ०८
શ્રી ભગવતી સૂત્ર : ૨