________________
સ
નેતાઓ કે સંદેશ ૨૦–નેતાઓ કે સંદેશ
એમ. કે. ગાંધી–ભારતવાસી બિનાતપસ્યા કે હી સ્વરાજ્ય પ્રાપ્ત કરને કી કલ્પના કરતે હૈ પરંતુ સ્વરાજ્ય સભી સાંસારિક વસ્તુઓ સે મહંગી ચીજ હૈ. ઉસકે લિયે હમેં એક બાર અપના સર્વસ્વ બલિદાન કર દેના હોગા. વિદેશી કપડે કા વ્યાપાર ભારતવાસિયાં કે જર્જ૨ શરીર કા રક્ત શેષણ કર રહા હૈ. ઉસસે છુટકારા પાને કે લિયે હમેં સૂત કાતના ઔર ખદ્ર ધારણ કરના હોગા.
મદનમોહન માલવીય– હમેં માલૂમ નહીં હો રહા હૈ, પરંતુ શીધ્ર હી હમ ઇસ બાત કે અનુભવ કરેંગે કિ હિંદુજાતિ ક્રાંતિ કે પથ પર આરૂઢ છે. હિંદુસમાજ મેં ક્રાંતિ હોને સે હી એક બાર સમસ્ત દેશ મેં ક્રાંતિ હોગી. એક હજાર બરસ સે પડી સતી હુઈ હિંદુજાતિ અબ ઔર અધિક દિન તક નહીં સે સકતી. પ્રભાતકાલીન સૂર્યોદય હો રહા હૈ, ઉસીકે પ્રકાશ મેં હમ ભારત કી વિજયલક્ષ્મી કે દર્શન કરેગે.
મોતીલાલ નેહરૂ-નવયુવક દેશ કે ધન હૈ'. ભારતમાતા કા આશા-ભરોસા ભી ઉન્હીં પર છે. ભારત મેં ભી અબ વહ સમય આ ગયા હૈ, જબ કિ ભારતમાતા કે સપૂતે કે અપની જનની જન્મભૂમિ કે ઉદ્ધાર કે લિયે માતૃભૂમિ કી વિજયપતાકા હાથ મેં લે કર આગે બઢના હોગા. નવયુવકે! દેખતે કયા ? આગે બઢો.
લાજપતરાય–મેં ભી રોપ સે ફિર લૌટા . મેરી ઇસસે પહલી યાત્રા મેં દેખતા થા કિ વિદેશી લોગ ભારત કી સ્વાધીનતાપ્રાપ્તિ કે આંદોલન કી બાતેં જાનને કે લિયે ઉસુક દિખાઈ દેતે થે; પરંતુ હમારે ગૃહ-કલહ ને હમેં ફિર “પુનમૂષિક ભવ' બના દિયા હૈ. સંસાર આજ ફિર હમસે ઉદાસીન છે. હિંદુસ્થાન કે અધિક પ્રિય પુત્ર હિંદુ છે. અપની માતૃભૂમિ કે ઉદ્ધાર કા ભાર ભી ઉડી પર . હિંદુઓ કે હી સબ વિનબાધાઓ કે હટાકર ચાહે છસ તરહ સે હો જન્મભૂમિ કે લિયે આ સર્ગ કરના હોગા.
એસ. સકલાતવાલા-મુઝે સંસાર કી બર્તમાન રાજનીતિ કા જે કુછ થડા બહુત અનુભવ છે, ઉસકે આધાર પર મેં કહતા હૂં કિ ભારતવાસી જબ તક મજૂર ઔર કિસાનોં કા સંગઠન ન કરેંગે, તબ તક ભારત કા કલ્યાણ નહીં હો સકતા. ઇંગ્લેંડ કી કેાઈ પાટી ભી બિનાયેગ્યતા દિખાયે સ્વરાય નહીં દેગી. દેશ કે જે નવયુવક માતૃભૂમિ કે પાતંત્ર્યદુઃખ કે અનુભવ કરતે હૈ, વે પૈસે ઔર વિલાસિતા કા મોહ છોડ કર કિસાનોં ઔર મજૂરો મેં જા મિલ ઔર અપને ત્યાગ તથા સચ્ચરિત્રતા એવં દેશપ્રેમ પર ઉનકે મોહિત કર કે ક્રાંતિ કે લિયે તૈયાર કરે, તભી મેરી માતૃભૂમિ સ્વાધીન હો સકતી હૈ. બિનતૈયારી કે યદિ સ્વરાજ્ય મિલ ભી જાય તો ભારતવાસી ઉસકી રક્ષા ન કર સકેંગે.
સોજિની નાયડુ–હમ અપની દેવભૂમિ કે સમાન માતૃભૂમિ કે અપની ઇન ધાર્મિક અસહિતાઓ સે નરકભૂમિ બનાને લગ રહે છે. તમારા ધાર્મિક ઉન્માદ, હમારી યહ અસહિષ્ણુતા, હમેં પીછે ઢકેલ રહી હૈ. હમ ધર્મ કી રક્ષા કે બહાને એક-દૂસરે કો કલ કર રહે હૈં ઔર માતૃભૂમિ કી પરતંત્રતા કી બેડિથ કો ઔર ભી મજબૂત કર રહે હૈ. હમારા પાગલપન સીમા કા ઉલ્લંઘન કરતા જા રહા હૈ. હરએક દેશહિતૈષી કે ઇસે દૂર કરને કી યથાસાણ ચેષ્ટા કરની ચાહિયે.
રામિ-હસન નિઝામી–હરએક કૌમ કે અખારાત અપને અખબાર કી બિકી ઔર શુહરત કે લિયે ઐસે મજામીન લિખતે જીનસે એક કૌમ કે દૂસરી કૌમ કે ખિલાફ જેશ પૈદા હેતા છે. મગર યહ અખબાર કે એડીટર કી નાકાબલિયત છે. અગર યે યોગ્ય છે તે ઝગડા બઢાને કે મજામીન કે અલાવા ભી અરછા મજામીન કે જરિયે અપને અખબારાતક તરક્કી દે સકતે હૈં. જાહિરા મેં હિંદુમુસલમાન કે ઝગડે, શુદ્ધિ ઔર તબ્લીગ કી બજાસે હૈ. મગર દરહકીકત મેં તાલીમયાફતા લીડરે કા ઝગડા છે, જે અપની અપની કૌમ મેં અપના રસૂખ બઢાને કે લિયે ઝગડે કરાતે છે. મેરે ખ્યાલ મેં યે ઝગડે બરાબર હેતે રહેંગે, જબતક હિંદુ-મુસલમાન પબ્લિક મેં ઐસે આદમી
શુ. ૩
Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat
www.umaragyanbhandar.com
