Shubh Sangraha Part 03

Author(s): Bhikshu Akhandanand
Publisher: Sastu Sahityavardhak Karyalay

Page 376

૩૬૦
શુભસ’ગ્રહ-ભાગ ત્રીજો
ઇન ગુણોં કે અલાવા પરિસ્થિતિ કે અનુસાર ચલના ભી ઉનકી એક વિશેષતા થી. પહેલે તે। વે કિસ અનુનય–વિનય કે સાથ રામ સે લૌટને કા અનુરોધ કરતે હૈ, પરંતુ જખ રામચંદ્ર ઉન્હેં અપની સ્થિતિ સમઝા દેતે હૈ, તે વે કહતે હૈ
',
“ અખ કૃપાલુ જસ આયસુ હાઇ, કરૌં સીસ ધર સાદર સાઇ. ' ઔર રામચંદ્ર કી ખડાઉપર હી સ ંતેષ કર લેતે હૈ.
સાથ હી ઉનમેં ક્ષત્રિયાચિત વીરતા કા ભી અભાવ નહીં થા. યહુ ખાત સંજીવની લે કર લૌટતે હુએ હનુમાન સે વીર્ “એક બિનુ કર સાયક” સે ભૂમિપર ગિરા દેતે ઔર ફિર કહી રામ તક પહુંચને મેં વિલંબ ન હેા, યહુ સાચકર ભાણપર ચઢકર જાને કા કહને સે પ્રકટ હાતી હૈં. (હિંદૂપંચ”ના ‘રામાંક'માં લેખકઃ-શ્રી. રામકૃષ્ણે બલદુવા)
૧૭૦—દશરથ-નંદન
આજ શ્રીરામનવમી હૈ. આજ કે હી દિન દશરથ-નંદન શ્રીરામચંદ્ર ને ભૂ-ભાર હરણ કરને કે લિયે અવતાર લિયા થા. અતએવ આજ કાદિન હમ ભારતવાસિયેોં કે લિયે મહાન ગૌરવ કા દિન હૈ ! ! આજ સારા ભારતવ હર્ષોંલ્લાસ મે મગ્ન હૈ, કારણ કિ આજ ઉત્ત મહાન પુરુષ, આદ રાજા એવં ઉસ પાપવિમાચન ભક્ત-ભયહારી ભગવાન કા જન્મ હુઆ થા, જિસકી કીર્તિ કી વિમલ પતાકા આજતક સાથે સંસાર મેં ક઼હરા રહી હૈ; જિસકે ગુણાં કા ગાન સૃષ્ટિ–ભર મેં હૈા રહા હૈ; જિસ અલૌકિક કાર્યોં સે આજ ભી ભારત કા મસ્તક ઉંચા હૈ તથા જિસકે આદશ ચરિત્રો કા અનુકરણ કર આજ ભી મનુષ્ય અપના લેાક-પરલેાક-દાનેાં સુધાર સકતા હૈ.
શ્રીરામચંદ્ર કે નિલ ચરિત્રોં કા કાઁાતક વર્ણન કિયા જાયે ? જિનકે નામ કી મહિમા વણુન કરતે-કરતે બડે-બડે ઋષિમુનિ તક હાર ગયે; જિનકે ચરિત્ર કા વન કરને મેં વાલ્મીકિ સરીખે ઋષિવય' ને રામ-ચરિત કા હી એક આદર્શ ગ્રંથ તૈયાર કર ડાલા; જિનકે ગુણોં કા ગાન કરતે-કરતે ગોસ્વામી તુલસીદાસ રામચરિતમાનસ લિખ કર અમર હૈા ગયે, ઉનકે અપાર ગુણાં કા ગાન મ અલ્પબુદ્ધિ કહાંતક કર સકતી ?
આજ ઘર-ઘર આનંદોત્સવ મનાયા જા રહા હૈ; ધર-ધર રામ ચર્ચા હા રહી હૈ; દેવસ્થાનાંમદિરાં મે શ્રીરામજન્મે ત્સવ મનાયા જા રહા હૈ; પર કયા તિને સે હી હમારા કબ્ય શેષ હા જાતા હૈ? કયા એક દિન રામ–ગુણ-ગાન કર લેને અથવા ઉત્સવ મનાને સે હમારી ભક્તિ પ્રકટ હેા ગયી? .આવશ્યકતા તે ઈસ બાત કી હૈ, કિ આજ કે દિન હમ પ્રતિજ્ઞા કરે, કિ હમ શ્રીરામ કે આદર્શો કા સચ્ચા અનુકરણ કરેગે; હમ ધર-ઘર મેં પ્રેમ કી ગંગા બહાયેંગે; હમ ઘર-ઘર મેં ભ્રાતૃપ્રેમ કા આદર્શો સ્થાપિત કર આપસકી કલહ કા દૂર કરેંગે; હમ સીતા મહારાની કા ચિરત્ર સમ્મુખ ર્ખ અપની મા-બહિનાં કૈા સતીત્વ કા પાઠ પઢા પઢા આદર્શો બનાયેંગે; તુમ વિભીષણુ, સુગ્રીવ ઔર હનુમાન કી નાઇ સચ્ચે રામ-ભક્ત અને ગે; હમ દેશ સે અત્યાચાર ઔર અનાચાર કી ઉડતા કિ ઇતિશ્રી કર દેંગે તથા અપહરણ કી હુઇ નારિયેાં કે રક્ષા, જટાયુ કી નાઇ અપને પ્રાણાંતક કા મેહ ન કરેંગે. જબ હમ કારી લકીર ન પીટ કર રામચરિત–માનસ કા અધ્યયન કર ઉસસે કુષ્ઠ શિક્ષા ગ્રહણ કરે. ઔર ઉસે નિત્યક્ર વ્યવહાર મેં લાયે, તભી હમારા રામ-જન્માત્સવ મનાના સાક હૈ। સકતા હૈ; તભી તમ રામચંદ્રજી કે ભક્ત હાને કા દાવા કર સકતે હૈં ઔર તભી હમ શ્રીરામ કૈા અપના ઇષ્ટદેવ કહને કે અધિકારી હૈ !!
( “ હિંદૂપંચ ”ના ‘રામાંક'માં લેખિકાઃ—શ્રીમતી વિમલાદેવી )