________________
૧૮ ]
નાસ્તિક-મતવાદનું નિરસન... રણ જેમનું, તે લેકાય અથવા કાયતિકે” આ અર્થ પણ નાસ્તિકેની વિષયાસક્ત લોકસમૂહને અનુકૂળ થવાની વૃત્તિને સૂચવનાર છે. જગતમાં વિષયાસક્ત જીવોની બહુમતિ છે. એ બહુમતિના બળે નાસ્તિક મત બુદ્ધિ કે યુક્તિશૂન્ય હોવા છતાં પણ તેની પ્રબળતા દરેક કાળમાં ઓછા-વધતા અંશે હોય જ છે. વર્તમાન જમાનામાં પણ આ નાસ્તિક મતની પ્રબળતાની પાછળ પણ જે કઈ હેતુ મૂખ્ય હેય, તે તે વિષયાસક્ત જીની વિષયલંપટતા સિવાય બીજો કોઈ નથી. જે કોઈ એમ કહેવાનો દાવો ધરાવતું હોય કે-વર્તમાન જમાનામાં દિન-પ્રતિદિન જ્ઞાનનો વિકાસ થતો જાય છે, તો તેને આ દવે મિથ્યા છે. દિન-પ્રતિદિન ચેપી રોગની જેમ વધતો જતે નાસ્તિક મતને પ્રચાર જ તેને દવે મિથ્યા સિદ્ધ કરવા માટે બસ છે. વિકાસ જ્ઞાનને કે અજ્ઞાનને? '
વર્તમાન જમાનામાં જે જ્ઞાનને વિકાસ જ થાય છે, તો અજ્ઞાનજન્ય નાસ્તિક મતની વૃદ્ધિ કોના પ્રતાપે થઈ રહી છે?” –આ એક પ્રશ્ન સમજદાર વ્યક્તિઓની સામે ખડો જ છે. નાસ્તિક–મત એ અજ્ઞાનજન્ય નથી કિન્તુ જ્ઞાનજન્ય છે, એમ સિદ્ધ કરવા માટે કઈ પણ પંડિત તૈયાર થઈ શકે તેમ છે કે? જે કઈ પડિત, વિદ્વાન, બેરીસ્ટર યા સોલીસીટર એ સિદ્ધ કરવા તૈયાર હોય, તો તેની સામે આસ્તિક મતને એક સામાન્યમાં સામાન્ય અભ્યાસી પણ તેને નિરૂર કરવાની સંપૂર્ણ શક્તિ ધરાવે છે. જે વિશાળ સાહિત્ય કેઈપણ સાચા વિદ્વાનને કબૂલ કરવું પડે તેવી રીતિએ દુનિયાની સર્વશ્રેષ્ઠ ભાષામાં નાસ્તિક મતને પ્રમાણશન્ય સિદ્ધ કરવા માટે આજે