________________
મા પરનું તેવા પરિણામવિશુ આત્માનીતરાગ
...શ્રી જિનપ્રતિમાં શ્રી જિન સમાન શાથી? [ ૧૫૯ તરીકેનો ભાવ નથી, તે પતિને પિતે પરણેલી સ્ત્રી ઉપર પણ પત્ની” તરીકેનો ભાવ પેદા થઈ શકતો નથી : અને જેના ઉપર તે પત્નીને ભાવ ધારણ કરે છે, તે “ગણિકા” હોય તો પણ તેના ઉપર પત્ની તરીકે સ્નેહ પેદા થતો નજરે અનુ. ભવાય છે. શત્રુભાવથી બંધુ પણ શત્રુ લાગે છે અને બંધુભાવથી શત્રુ પણ બંધુ લાગે છે. તેમ સર્વત્ર ભાવ યા બુદ્ધિ એ તેવા પ્રકારના ભિન્ન ભિન્ન વ્યવહારોમાં મૂખ્ય કારણ છે, તે પછી જે આત્માઓએ શ્રી વીતરાગદેવની મૂર્તિમાં શ્રી વીતરાગ દેવની બુદ્ધિ ધારણ કરી જ નથી, તેવા આત્માને શ્રી વીતરાગદેવની મૂર્તિ પણ પરિણામવિશુદ્ધિ કેવી રીતે પેદા કરાવી શકે? પરન્તુ તેવા આત્માને “પરિણામવિશુદ્ધિ ન થાય, એટલા માત્રથી મૂર્તિમાં વીતરાગની સ્થાપનાબુદ્ધિ ધારણ કરનારને પણ, પરિણામવિશુદ્ધિ ન થાય, એમ માનવું સર્વથા અઘટિત છે. સ્થાપના નિક્ષેપ સંબધી કેટલીક શંકાઓ અને
તેનાં સમાધાન : શકાય સર્વત્ર “ભાવ” એજ મૂખ્ય કારણ છે, તે પછી વીતરાગની મૂર્તિમાં જ વીતરાગની સ્થાપના કરવાની શું આવશ્યકતા છે ? સરાગીની મૂર્તિમાં પણ વીતરાગ'ની સ્થાપના કરનારને સરાગીની મૂર્તિથી પણુ વીતરાગની મૂર્તિની ભક્તિ જેટલું ફળ મળવું જોઈએ!
સમાધાન, નામ, સ્થાપના વિગેરે તેનાં જ ફળે છે, કે જેનો ભાવ સાચો છે, એ વાત ખૂબ યાદ રાખી લેવા જેવી છે. જે વીતરાગ નથી, તેનું નામ વીતરાગ પાડી દેવાથી, તેના નામને જાપ પણ વીતરાગના નામના જાપ જેટલો જ ફળે એમ માનવું, એ મૂર્ખતા છે. એ જ રીતે જે સ્વયં સરાગી છે, તેની મૂર્તિ વીતરાગના જેવી બનાવીને બેસાડવામાં આવે અને