________________
ત્રણ વિનાશક ચેપી બદીઓ
[ ૧૧૫
લક્ષણુ નથી એમ જે કહેવામાં આવ્યું છે, ત્યાં પણ આત્મજ્ઞાન’ સિવાય અન્ય જ્ઞાન આત્માને સાચી શાંતિ આપવા સમર્થ નથી, એ અપેક્ષાએ જ વર્ણન કરવામાં આવેલું છે. બાકી કોઇ પણ પ્રકારનું જ્ઞાન એ આત્માનું લક્ષણ છે, એમ પ્રતિપાદન કરવામાં કઈ પણ જાતના દોષ નથી.
પુણ્ય અને પાપના વિવેક :
સુખ એ અનાત્મધર્મ નથી
જ્ઞાન એ જેમ આત્માના ગુણ છે, તેમ સુખ એ પણ આત્માના ધર્મ છે. જ્ઞાન કે સુખ, એ જડ પદાર્થોના ગુણુ કે જડ પદાર્થોના ધર્મ નથી. અચેતન પદાર્થો જેમ જ્ઞાનશૂન્ય છે તેમ સુખશૂન્ય પણ છે, એ પ્રત્યેકને પ્રત્યક્ષ છે. સુખ એ જ્યારે આત્માના સ્વભાવ છે, ત્યારે તેને મેળવવા માટે માહ્ય પદાર્થો પાછળ ભટકવું, એ ઇરાઢાપૂર્વક દુ:ખી થવાના રસ્તા છે. જ્ઞાન અને તન્મયતા સિવાય સુખ રહી શકતું જ નથી. જ્ઞાન અને તન્મયતાની પરિપૂર્ણતા આત્મા સિવાય અન્યત્ર હાઇ શકતી નથી. જેટલું જ્ઞાન અને તેની તન્મયતા અધિક એટલું સુખ અધિક. જ્યાં પરિપૂર્ણ જ્ઞાન અને પરિપૂર્ણ તન્મમયતા, ત્યાં અખંડ અને પરિપૂર્ણ સુખ છે. સુખના અથી આત્માએ જ્ઞાનવાન અને સુખમય આત્માને છોડીને પર પદા
