________________
ત્રણ વિનાશક ચેપી બદીઓ
સુખ માટે સઁગત્યાગની આવશ્યકતા:
પર પદાર્થોના કેવળ સંસર્ગથી યા જ્ઞાનથી જ પાપ યા દુ:ખ થાય છે એમ નથી : કારણ કે–જાણવું એ તે આત્માના સ્વભાવ જ છે પરન્તુ એને પોતાના માનવાથી અને એમાં તન્મયતા કરવાથી જ, આત્મા પતિત યા દુ:ાખત થાય છે. પર પદાર્થો પ્રત્યેના મેાહ અને આસક્તિ, એ જ આત્માને પેાતાના સ્વાભાવિક સુખના અનુભવથી ભ્રષ્ટ કરનાર છે અને અનન્તકાળ સુધી દુ:ખના ગહન ગર્તામાં ડૂબાવનાર છે. જૈન સિદ્ધાંતની પરિભાષામાં એ શ્રદ્ધાન અને એ તન્મયતાને જ દર્શનમાહ અને ચારિત્રમેહ તરીકે વર્ણવેલ છે. એ એ જ સંસારનાં મૂળ ખીજ છે. વિપરીત દર્શન અને વિપરીત ચારિત્ર, એ બે ખીજ સંસારરૂપી વૃક્ષને વધારનાર અને વિકસાવનાર તરીકે જૈનશાસ્ત્રોમાં પ્રસિદ્ધ છે. પર પદાર્થોના માહથી અને આસક્તિથી આત્મા દુ:ખિત થાય છે: એટલા માટે સૌથી પહેલાં પર વસ્તુઓના સંસર્ગના ત્યાગનું વિધાન જૈનશાસ્ત્રોમાં વિહિત થયેલું છે. વાસનાગ્રસ્ત આત્માની વાસના પ્રાય: વસ્તુના સંગથી જ ઉત્તેજિત થાય છે. સંગના અભાવમાં વાસના પ્રાય: શાન્ત રહેતી હાવાથી, આત્માને પેાતાની શક્તિના સંચય કરવાના અવસર મળે છે અને એ શક્તિ દ્વારા પરિણામે વાસનાને સમૂલ નાશ કરવા માટે પણ આત્મા સમર્થ બને છે. ધર્મ અને અધર્મની અનેક પ્રકારે સિદ્ધિ:
[ ૧૨૧
અત્યાર સુધી આપણે એ દસદ્ધ કરી આવ્યા કેમ્પ જે જેટલા અંશેામાં સ્વભાવને અનુકૂલ છે, તે તેટલા અંશેામાં ધર્મ છે અને જે જેટલા અશેામાં સ્વભાવને પ્રતિકૂલ છે, તે તેટલા અંશેામાં અધર્મ છે.’ દાખલા તરીકે અબ્રહ્મચર્ય. એ શાથી પાપ
