________________
...ત્રણ વિનાશક ચેપી બદીઓ
[ ૮૧ હેરીનું અનુસરણ અને નાસ્તિતા પ્રવેશ ન પામી હોય તેવી સાવધાની પૂર્વકની લેકહેરીનું અનુસરણ, એ બે વચ્ચે પણ તેટલો જ તફાવત પડી જાય છે. અસત્ય અને ચોરી-એ ગૂન્હાહિત કાર્યો હોવા છતાં, અસત્ય બોલનાર અને ચોરી કરનાર આત્મા પકડાયા પછી પોતાના ગુન્હાને કબૂલ કરે છે, તે તેટલા પ્રમાણમાં શિક્ષાપાત્ર બનતો નથી, કે જેટલા પ્રમાણમાં શિક્ષાપાત્ર ગુન્હો કર્યા પછી પણ તેને નહિ કબૂલ કરનાર બને છે. એ જ ન્યાયે વિષયલંપટતા અને કહેરીએ કારમાં દુર્ગુણો હોવા છતાં પણ, તે દુર્ગાને વશ પડેલા આત્માઓ તેને દુર્ગણે નહિ માનવા રૂપ નાસ્તિકતાને આધીન થતા નથી, તે તેઓનો બચાવ થે તેટલો દુષ્કર બનતો નથી : કિન્તુ જે આત્માએ વિષયલંપટતાને પોષવા ખાતર જ્ઞાનિઓનાં વચન ઉપર પગ મૂકી અજ્ઞાન લોકનાં વચનને અને અભિપ્રા
ને આગળ કરનારા છે, તે આત્માઓ બેવડા ગુન્હેગાર બને છે: એલું જ નહિ કિન્તુ તેમના તે ગુન્હાઓનું પાપ વજલેપ સમાન બની જાય છે. વિષને વઘાર અને શસ્ત્રનો દુષ્પગ જે રીતે તત્કાળ પ્રાણનો નાશ કરનાર અને પોતાના જ શરીરને ઘાત કરનાર થાય છે, તે રીતનો તત્કાળ વિઘાત વઘાર વિનાના વિષથી કે પોતાના શરીરનો ઘાત અદ્દપ્રયુક્ત શસ્ત્રથી કદી થતું નથી. એ રીતે નાસ્તિકતા એ પાપ રૂપી વિષ ઉપર માયાને વઘાર છે અને વિષયલંપટતા રૂપી શસ્ત્રનું અવળું ધારણ છે. આથી જેઓએ પોતાના ભાવપ્રાણોનું સંરક્ષણ કરવું હોય, તેઓએ નાસ્તિક્તા પૂર્વકની વિષયલંપટતાને અને એજ રીતિએ નાસ્તિકતા પૂર્વકની લેકહેરીને પણ સશે તજવા સૈથી પહેલાં કટિબદ્ધ થવું જ જોઈએ.