________________
૪૨ ]
નાસ્તિક મતવાદનું નિરસન...
હિંસા એ પાપસ્વરૂપ લાગતી નથી. હિંસા એ પાપ છે, એમ કાઈ તેને સમજાવવા માગે તે તેને તે હસી કાઢે છે. વિષચેાની પ્રાપ્ત્યર્થે કાઇ પણુ જાતિની શંકા રાખ્યા વિના તે હિંસા આચરે છે, અસત્ય ખેલે છે, કાઇ પણ ન જાણી જાય એ રીતે ચારી કે અનીતિ, વેશ્યા કે પરદારાગમન, અભક્ષ્ય–ભક્ષણુ કે અપેય-પાન કરવામાં આંચકા ખાતા નથી. આ બધાં પાપા કરવા છતાં પાતે સભ્ય અને સારા તરીકે પ્રસિદ્ધિ પામી શકે, એ માટે તે નાસ્તિકતાને પસંદ કરે છે, નાસ્તિકમતના પ્રચારકેાને અભિનન્જન આપે છે અને આસ્તિકાની હાંસી ઉડાવવા માટે તેઓના ભેગા હળે છે, મળે છે અને ભળે છે. વિચારશીલ વ્યક્તિઓના વિચારાને વજન આપવાને બદલે નિર્વિચાર લેાકાની બહુમતિને વજન આપવા માટે તે પ્રચાર કરે છે. જે કાઈ પ્રકારે પેાતાની વિષયલંપટતા સભ્યતાના લેખાશમાં પ્રકાશિત રહે, એ જાતિના સર્વ ઉપાયે તેને પસંદ આવી જાય છે અને તેને તે આચરે છે.
વિષયવિરક્તિ ગુણાની જનેતા:
વિષયલંપટતા એ જેમ ઢાષાની જનેતા છે, તેમ વિષયે પ્રત્યે વિરક્તતા એ સર્વ પ્રકારના ગુણાની જનેતા છે. વિષયા એ આત્મ-બાહ્ય અને અચેતન હેાવાથી સુખ માટે તેને આધીન થવું, એ ઇરાદાપૂર્વક દુ:ખી થવાના રસ્તા છે. સુખ માટે વિષયાને આધીન થનારા આત્મા, પેાતાની સ્વભાવસિદ્ધ સ્વતંત્રતાને વેચી નાંખે છે. સ્વતંત્ર આત્મા પણુ વિષયામાં સુખની કલ્પના કરીને સદાને માટે પરતંત્ર અને છે. વિષયાને પરતંત્ર અનેલા, જેટલાં પરિવર્તના વિષયોમાં થાય છે તેટલાં પેાતાનાં માને છે. એ રીતે અનેક પ્રકારના નિરર્થક નાચેા કરીને મહા
