________________
આમ ધારીને તમે મારી ઉપેક્ષા કરતા હો તો તે બરાબર નથી. મારી વાત તો એકદમ સ્પષ્ટ છે. હું હાથી કે ઘોડા માગતો નથી, ધન, કન-ધાન્ય, સોનું કે સ્ત્રી આપો એવી પણ મારી યાચના નથી. મારી માગણી તો એક જ છે અને તે પણ સાવ નાનકડી અને વળી ભાવાત્મક. હું તો તમારાં ચરણકમળની સેવા કરવાની મને તક મળે એટલું જ ઈચ્છું છું પ્રભુ ! કેમ કે એ સેવા મને બેહદ પ્યારી લાગે છે. સાહેબ, તમારા એક નાચીઝ સેવકની આટલી અમથી માંગ પણ તમે પૂરી નહીં કરો ?
કવિનું હૈયું ભાવોર્મિઓનાં અધીરાં સ્પંદનોથી અત્યંત આંદોલિત થઈ ગયું છે. પ્રભુના, પોતાના મનગમતા સાહેબના ચરણોની સેવા માટે લાલાયિત અથવા તો વ્યાકુળ એવું કવિહૃદય, પોતાની કઠિન ભૂમિકા અથવા સાધનાનું પ્રભુ સમક્ષ વર્ણન કરે છે :
ભવલીલા-વાસિત સુર ડારે, તું પર સબહી ઉવારી મેં મેરો મન નિશ્ચલ કીનો, તુમ આણા શિર ધારી જગતગુરુ ....૪
સાહેબના હૃદયમાં આન્તર-પ્રવેશ પામેલા કવિ વિચારે છે : ભગવંત પાસે યાચના તો કરું છું, પણ ભગવંત મારા માટે “અનન્ય આશ્રય' છે, એવી એમને મારે પ્રતીતિ તો કરાવવી જોઈએ ને? એમની પાસે ય માંગું, અને બીજે પણ
જ્યાં ત્યાં ભટકતો ફરું, તો એમને મારા માટે વિશ્વાસ અને ભાવ કેમ રહે? તો સ્વામીનો વિશ્વાસ સંપાદન કર્યા વિના પણ કેમ ચાલે ?
કાંઈક આવા આશયથી કવિએ આ પંક્તિઓ લખી હોય તેમ જણાય છે. કવિ આમાં કહે છે મારા સ્વામી ! આજ સુધી તો હું જ્યાં ને ત્યાં ભટક્યા જ કર્યો છે. જેણે આશ્રય આપ્યો, આશ્રયની લાલચ આપી, કે સુખી બનાવવાનું પ્રલોભન આપ્યું, તેવા કોઈપણ સંસારી દેવના શરણે હું ચાલ્યો જતો હતો. પરંતુ ભવોભવના અનુભવોથી મને સમજાયું કે એ બધા તો સંસારી દેવો છે, ઘરબારી છે, અને સાંસારિક સુખ અને તેનાં સાધનો જ, વધુમાં વધુ, આપી શકે તેવા છે; તે પણ મારાં કર્મોને આધીન જ. અને એમાંના એકેયની સેવાથી મોક્ષ અર્થાત્, સંસારથી કાયમી છૂટકારો તો મળવાની શક્યતા જ નથી. એ સાથે જ, આ ભવમાં મેં, એ બધા, ભવલીલાઓથી વાસિત એટલે કે રંગાયેલા દેવોને ડારે કહેતાં ફગાવી
૧૮|
