Book Title: Agam 15 Upang 04 Pragnapana Sutra Part 01 Sthanakvasi
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
View full book text
________________
१३०
प्रज्ञापनासूत्रे वर्णपरिणता अपि भवन्ति, इत्येवं गुरुकस्पर्शस्य वर्णैः सह पञ्चविकल्पान् प्रतिपाद्य तस्यैव गन्धेन सह विकल्पद्वयमाह-'गंधओ सुब्भिगंधपरिणया वि, दुब्मिगंधपरिणया वि-ये स्कन्धादयो गुरुकस्पर्शपरिणता स्तेषां मध्ये केचन-गंधओ' गन्यतः 'सुब्भिगंधपरिणया वि' सुरभिगन्धपरिणता अपि भवन्ति, केचन-'दुब्भिगंधपरिणया वि-दुरभिगन्धपरिणता अपि भवन्ति, तदेवं विकल्पद्वयमभिधाय तस्यैव रसैः सह पञ्चविकल्पानाह-रसओ तित्तरसपरिणया वि, कडुयरसपरिणया वि, कसायरस परिणया वि, अंबिलरसपरिणया वि, महुररसपरिणया वि' ये स्कन्धादयः स्पर्शतो गुरुकस्पर्शपरिणता स्तेषां मध्ये केचन-रसओ' रसतः 'तित्तरसपरिणया वि'-तिक्तरसपरिणता अपि भवन्ति, केचन-'कडुयरसपरिणया वि'-कटुकरसपरिणता अपि भवन्ति, केचन-'कसायरसपरिणया वि'-कपारसपरिणता अपि भवन्ति, केचन 'अंबिलरसपरिणया वि'-अम्लरसपरिणता अपि भवन्ति, केचन-'महुररसपरिणया वि' मधुररसपरिणता अपि भवन्ति, इत्येवं पञ्चविकल्पान् प्रतिपाद्य तस्यैव गुरुकस्पर्शस्य स्वविरोधि लघुस्पर्शकं वर्जयित्वा शेषैः षभिः षविकल्पनाह-'फासओ कवखड फासपरिणया वि, मउयफासपरिगया वि, सी यफासपरिणया वि, उसिणफासपरिणया वि, णिद्धफासपरिणया वि, लुक्खफासपरिणया वि' ये स्कन्धादयः स्पर्शतः गुरुकस्पर्शपरिणता स्तेषां मध्ये केचन='फासओ' स्पर्शतः 'कक्खड़फासपरिणया वि-कर्कशस्पर्शपरिणता प्रकार वर्ण की अपेक्षा उनके पांच भेद हैं।
गुरु स्पर्श पाले पुद्गलों में कोई सुगंध वाले और कोई दुर्गंध वाले होते हैं, अतः गंध की अपेक्षा से उनके दो भेद हैं।। ___ गुरु स्पर्श वाले पुद्गलों में तिक्तरसवाले, कोई कटुकरस वाले, कोई कोई कषायरस वाले, कोई अम्लरस वाल कोई मधुररस वाले होते हैं, अतः रस की अपेक्षा उनके पांच भेद हैं।
गुरु स्पर्श वाले पुद्गलों में लघु स्पर्श विरोधी होने के कारण होता नहीं है, अतः उनमें से कोई कर्कश स्पर्श घाले, कोई मृदु स्पर्श वाले,
ગુરૂ સ્પર્શવાળા પુગેલેમાં કેઈ સુગંધવાળાં અને કઈ દુર્ગન્ધ વાળાં હોય છે તેથી ગન્ધની અપેક્ષાએ તેઓના બે ભેદ છે.
ગુરૂ સ્પર્શવાળાં પુદ્ગલેમાં કોઈ તીખા રસ વાળાં, કેઈ કડવા રસવાળાં કે તુરા રસવાળાં, કોઈ ખાટા રસવાળાં, તે કઈ મધુર રસવાળાં હોય છે. જેથી રસની અપેક્ષાએ તેઓના પાંચ ભેદ બને છે.
ગુરૂ સ્પર્શવાળાં પુદ્ગલેને લઘુ સ્પશ વિરોધી હોવાના કારણે અહીયાં લઘસ્પર્શનો ભંગ બનતું નથી. તેથી તેમાંથી કઈ કર્કશ સ્પર્શવાળાં, કેઈ
શ્રી પ્રજ્ઞાપના સૂત્ર : ૧
