Book Title: Agam 15 Upang 04 Pragnapana Sutra Part 01 Sthanakvasi
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
View full book text
________________
१७८
प्रज्ञापनासूत्रे
भवति, उक्तञ्च - 'पत्तेय बुद्धाणं पुव्वाहीयं सयं नियमा हवइ, जहन्नेणं इक्कारस अंगा, उक्कोसेणं भिन्न दसपुव्वा, लिंगं च देवया पयच्छइ, लिंगवज्जिओ वा भवइ, जओ भणियं रुपं पत्तेय बुद्धा' इति ।
तथा 'बुद्ध बोहियसिद्धा' - बुद्ध बोधितसिद्धाः बुद्धा: - आचार्यास्तै बोधिताः सन्तो ये सिद्धा भवन्ति ते बुद्धबोधितसिद्धा उच्यन्ते, एतेषां च पूर्वोक्तानां सर्वेषामपि मध्ये केचन -' इत्थीलिंगसिद्धा' - स्त्रीलिङ्गसिद्धा भवन्ति, स्त्रियालिङ्गस्त्रीलिङ्गम् - स्त्रीत्वोपलक्षणम्, तस्मिन् स्त्रीत्वोपलक्षणरूपे स्त्रीलिङ्गे वर्त्तमानाः सन्तो ये सिद्धास्ते स्त्रीलिङ्गसिद्धा उच्यन्ते तत्र स्त्रीलिङ्ग त्रिधा भवति, - वेदः - शरीरनिष्पतिः, नेपथ्यञ्च तेषां मध्ये प्रकृते शरीरनिष्पत्ति रूपमेव खीलिङ्ग गृह्यते, ये लिंगरहित ही चिचरते हैं । कहा भी है- प्रत्येक बुद्धों को नियम से पूर्वाधीत श्रुत होता है । वह जघन्य ग्यारह अंग और उत्कृष्ट किं चित् न्यून दश पूर्व तक होता है । उन्हें या तो देवता लिंग प्रदान कर देता है या वे लिंगरहित ( साधु का वेष धारण किये बिना ही ) विचरते हैं । कहा भी है- 'रूपं पत्ते बुद्धा
(७) बुद्धबोधितसिद्ध - बुद्ध अर्थात् बोध प्राप्त आचार्य आदि के द्वारा प्रतिबोध पाकर जो सिद्ध होता हैं, वे बुद्धबोधित सिद्ध कहे जाते हैं ।
(८) स्त्रीलिंगसिद्ध - इन पूर्वोक्त सिद्धों में से कोई-कोई स्त्रीलिंग - सिद्ध होते हैं । स्त्री का चिह्न स्त्रीलिंग कहलाता है। वह तीन प्रकार से हो सकता हैं - वेद, शरीर की बनावट और वेष । इन तीन प्रकार के लिंगों में से यहां शरीर की बनावट ही समझना चाहिए, वेद या वेष रूप स्त्रीलिंग नहीं समझना चाहिए। क्यों कि स्त्रीवेद की विद्यવિચરતા રહે છે.
કહ્યું પણ છે—પ્રત્યેક યુદ્ધને નિયમેકરી પૂર્વાધીત શ્રુત હેાય છે. તે જધન્ય અગીઆર અંગ અને ઉત્કૃષ્ટ કાંઇક એછા દશ પૂર્વ સુધી હાય છે. તેઓને કાંતા દેવતા લિંગ પ્રદાન કરીદે છે. અગર તો તેઓ લિગ રહિત (સાધુનેાવેષ धार। र्या सिवाय ४) वियरे छे. ह्युं पशु छे (रूप्पं पत्तेयबुद्धा) (૭) યુદ્ધમેધિતસિદ્ધબુદ્ધ અર્થાત્ ખાધ પ્રાપ્ત આચાર્ય આદિના દ્વારા પ્રતિ બેધ મેળવીને જે સિદ્ધ થાય છે. તેએ યુદ્ધ ઐધિત સિદ્ધ કહેવાય છે. (૮) સ્ત્રીલિંગસિદ્ધ-આ પૂર્વોક્ત સિદ્ધોમાંથી કઇ કઇ સ્ત્રીલિંગ સિદ્ધ હાય છે. સ્ત્રીનું ચિહ્નજ સ્ત્રીલિંગ કહેવાય છે.
તે ત્રણ પ્રકારે ખની શકે છે-વેક શરીરની બનાવટ અને વેષ એ ત્રણ જાતના લિંગમાંથી અહીં' શરીરની અનાવટ જ સમજવી જોઇએ વેદ અથવા
શ્રી પ્રજ્ઞાપના સૂત્ર : ૧
