Agam 15 Upang 04 Pragnapana Sutra Part 01 Sthanakvasi

Book Title: Agam 15 Upang 04 Pragnapana Sutra Part 01 Sthanakvasi
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti

View full book textPrevious | Next

Page 764
________________

प्रज्ञापनासूत्रे ररायाण' नागकुमारराजानी 'परिवसंति' परिवसतः, तौ च दक्षिणोत्तरनागकुमारेन्द्रौ धरणभूतानन्द्रौ 'महडूढिया' महद्दिको 'सेसं जहा ओहियाणं जाव विहरंति' शेषं यथा औधिकानाम् - समुच्चय भवनपतीनां प्रतिपादितम् तथा प्रतिपत्तव्यम् तथा च यावत् महाधुतिको महायशसौ महाबलौ महानुभागौ महासौख्यौ पूर्वोक्त भवनपतीन्द्रचमरबलिविशेषणविशिष्टौ दिव्येन वर्णगन्धादिना दशदिशः उद्योतयन्तौ दिव्यान् भोगभोगान् भुनानौ विहरत:-तिष्ठतः, ____ अथ दाक्षिणात्य नागकुमाराणां पर्याप्तायर्याप्तानां स्थानादिकं प्ररूपयितुमाह'कहिणं-भंते ! दाहिणिल्लाणं' गौतमः पृच्छति-हे भदन्त ! कुत्र खलु-कस्मिन् प्रदेशे, दाक्षिणात्यानाम्-दक्षिणदिग्भवानाम्, 'नागकुमाराणं' नागकुमाराणाम् आदि, जो कुशल वादकों द्वारा बजाये जाते हैं, उनके वादन की मधुर ध्वनि के द्वारा दिव्य भोगों को भोगते रहते हैं।
इन स्थानों में धरण और भूतानन्द नामक दो नागकुमारों के इन्द्र या नागकुमारों के राजा हैं । दक्षिण और उत्तर दिशा के ये धरणेन्द्र और भूतानन्देन्द्र महान् ऋद्धि के धारक हैं । इनका शेष वर्णन वैसा ही समझ लेना चाहिए जैसा सामान्य भवनपति देवों का किया गया है । यावत् वे महान् द्युति वाले, महान् यश वाले, महान् बल वाले, महानू अनुभाग अर्थात् शाप तथा अनुग्रह के सामर्थ्य वाले और महान सुख वाले हैं । इनके सब विशेषण वही समझना चाहिए जो चमरेन्द्र और बलीन्द्र के कहे गए हैं। यावत् वे अपने वर्ण-गंध आदि से दशों दिशाओं को उद्योतित तथा प्रभासित करते हुए एवं दिव्य भोगोपभाग भोगते हुए रहते हैं। આદિ કે જે કુશલ વાહકો દ્વારા વગાડાય છે તેમના મધુર ધ્વનિથી યુક્ત દિવ્ય ભેગો ભેગવે છે.
આ સ્થાનમાં ધરણ અને ભૂતાનન્દ નામના બે નાગકુમારના ઈન્દ્ર અગર નાગકુમારોના રાજા છે. દક્ષિણ અને ઉત્તર દિશાના આ ધરણેન્દ્ર અને ભૂતાનન્દ્ર મહા ત્રાદ્ધિના ધારક છે. તેમનું શેષ વર્ણન તેવું જ સમજવું જોઈએ કે જેવું સામાન્ય ભવનપતિ દેવોનું કરાયેલું છે. યાવત્ તેઓ મહાન ઘતિવાળા, મહાન યશવાળા મહાનુભાગ અર્થાત્ શાપ તથા અનુગ્રહના સામર્થ્ય વાળા અને મહાન સુખી હોય છે. તેમના બધાં વિશેષણે તેજ સમજવાના છે કે જે ચમરેન્દ્ર અને બલીન્દ્રના કહેલાં છે. યાવત્ પિતાના વર્ણ, ગંધ આદિથી દશે દિશાઓને ઉદ્યોતિત તથા પ્રકાશિત કરતા થકા તેમજ દિવ્ય ભેગો પગ ભેગવતા રહે છે.
શ્રી પ્રજ્ઞાપના સૂત્ર : ૧


Page Navigation
1 ... 762 763 764 765 766 767 768 769 770 771 772 773 774 775 776 777 778 779 780 781 782 783 784 785 786 787 788 789 790 791 792 793 794 795 796 797 798 799 800 801 802 803 804 805 806 807 808 809 810 811 812 813 814 815 816 817 818 819 820 821 822 823 824 825 826 827 828 829 830 831 832 833 834 835 836 837 838 839 840 841 842 843 844 845 846 847 848 849 850 851 852 853 854 855 856 857 858 859 860 861 862 863 864 865 866 867 868 869 870 871 872 873 874 875 876 877 878 879 880 881 882 883 884 885 886 887 888 889 890 891 892 893 894 895 896 897 898 899 900 901 902 903 904 905 906 907 908 909 910 911 912 913 914 915 916 917 918 919 920 921 922 923 924 925 926 927 928 929 930 931 932 933 934 935 936 937 938 939 940 941 942 943 944 945 946 947 948 949 950 951 952 953 954 955 956 957 958 959 960 961 962 963 964 965 966 967 968 969 970 971 972 973 974 975 976 977 978 979 980 981 982 983 984 985 986 987 988 989 990 991 992 993 994 995 996 997 998 999 1000 1001 1002 1003 1004 1005 1006 1007 1008 1009 1010 1011 1012 1013 1014 1015 1016 1017 1018 1019 1020 1021 1022 1023 1024 1025 1026 1027 1028 1029