Book Title: Agam 15 Upang 04 Pragnapana Sutra Part 01 Sthanakvasi
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
View full book text
________________
प्रमेयबोधिनी टीका द्वि. पद २ सू.१९ नागकुमारदेवानां स्थानानि
७४५
घृतानि शेषं यथा दाक्षिणात्यानां यावद् विहरन्ति भूतानन्दः, अत्र नागकुमारेन्द्रो नागकुमारराजा परिवसति, महर्द्धिको यावद् प्रभासयन् स खलु तत्र चत्वारिंशतो भवनावासशतसहस्राणाम् आधिपत्यं यावद् विहरति,
टीका - अथ पर्यापर्याप्तक नागकुमारादीनां स्थानादिकं प्ररूपयितुमाह'कहि णं भंते ! नागकुमाराणं देवाणं' गौतमः पृच्छति - हे भदन्त ! कुत्र खल कस्मिन् प्रदेशे नागकुमाराणाम् देवानां 'पज्जत्तापज्जत्ताणं' पर्याप्ता पर्याप्तानाम् 'ठाणा पण्णत्ता ?' स्थानानि - स्थित्यपेक्षया स्वस्थानानि इत्यर्थः प्रज्ञप्तानि - प्ररूपितानि ? तदेव प्रकारान्तरेण विशदयितुं पृच्छति - 'कहिणं भंते ! नागकुमारा
( ते णं भवणा) वे भवन (बाहिं वहा) बाहर से गोल हैं ( सेसं जहा दाहिणिल्लाणं) शेष दक्षिणात्यों के समान ( जाव विहरंति ) यावत् विचरते हैं (भूयाणंदे) भूतानन्द नामक ( एत्थ ) इनमें (नागकुमारिंदे) नागकुमारों का इन्द्र (नागकुमारराया) नागकुमारों का राजा ( परिवसइ) बसता है (महिडिए) महर्द्धिक (जाव पभासेमाणे) यावत् प्रकाशित करता हुआ । ( से णं) वह भूतानन्द (तत्थ ) वहाँ ( चालीसाए भवणावाससय सहस्साणं) चालीस लाख भवनों का ( आहेच जाव विहरइ) अधिपतित्व करता हुआ यावत् रहता है।
टीकार्थ - अब पर्याप्त तथा अपर्याप्त नागकुमार आदि देवों के स्थान आदि की प्ररूपणा करते हैं । श्री गौतम स्वामी ने प्रश्न किया - हे भगवन् ! पर्याप्त और अपर्याप्त नागकुमार देवों के स्वस्थान कहां हैं ? इसी प्रश्न को दूसरे प्रकार उपस्थित करते हैं - हे भगवन् !
( तेणं भवणा) लवना (बाहिं वट्टा ) महारथी गोण छे (सेसं जहा दाहिणिल्लाणं) शेष दक्षिणात्यांना समान (जाव विहरंति) यावत् पियरे छे (भूयाणंदे) भूतानन्द नामना ( एत्थ ) तेथेोभां (नागकुमारिन्दे ) नागकुमारी ना
न्द्र (नागकुमार राया ) नागभारीना रान्न (परिवसइ) पसे छे (महिडूढिए) भर्धि (जाव पभासेमाणे) प्राशित पुरीने रहे छे (सेणं) ते लूतानन्द (तत्थ ) त्यां (चत्तालीसाए भवणावास सय सहस्साणं) यासीस साथ लवनाना ( आहेवच्चं जाव विहरइ) अधिपतित्व उरता था रहे छे.
ટીકા –હવે પર્યાપ્ત અને અપર્યાપ્ત નાગકુમાર આદિ દેવાના સ્થાન આદિની પ્રરૂપણા કરે છે.
શ્રીગૌતમ સ્વામીએ પ્રશ્ન કર્યાં છે-હે ભગવન્ ! પર્યાપ્ત અને અપર્યાપ્ત નાગકુમાર દેવાના સ્થાન કયાં છે? એજ પ્રશ્ન ને ખીજી રીતે ઉપસ્થિત કરે
प्र० ९४
શ્રી પ્રજ્ઞાપના સૂત્ર : ૧