Agam 15 Upang 04 Pragnapana Sutra Part 01 Sthanakvasi

Book Title: Agam 15 Upang 04 Pragnapana Sutra Part 01 Sthanakvasi
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti

View full book textPrevious | Next

Page 558
________________

५४४
प्रज्ञापनासूत्रे
चोक्षाः ७, अचोक्षाः ८, तालपिशाचाः ९, मुखरपिशाचाः १०, अधस्तारका ११, देहाः १२, विदेहाः १३, महादेहाः १४, तूष्णीका : १५, वनपिशाचाः १६, इति । ' ते समासओ दुविहा' पण्णत्ता' - ते अष्टविधा वानव्यन्तराः, समासतः 1 संक्षेपेण द्विविधाः प्रज्ञप्ताः 'तं जहा ' - तद्यथा - 'पज्जत्तगाय, अपज्जतगाय' - पर्यातकाश्च, अपर्याप्तकाश्च । तदुपसंहरन्नाह - ' से तं वाणमंतरा' - ते एते - पूर्वोक्ताः, वानव्यन्तरा प्रज्ञप्ताः । अथ ज्योतिष्कान् प्राह- 'से किं तं जोइसिया ?' - ' से' - अथ 'किं तं' के ते - कतिविधा इत्यर्थः, ज्योतिषिकाः प्रज्ञप्ताः ? भगवानाह - 'जोइसिया पंचविहा पण्णत्ता'- ज्योतिष्काः पञ्चविधाः प्रज्ञप्ताः, 'तं जहा' - तद्यथा 'चंदा' - चन्द्राः १, 'सूरा' - सूर्याः २, 'गहा' - ग्रहाः ३, 'नक्खत्ता' - नक्षत्राणि ४, 'तारा' (९) तालपिशाच (१०) मुखरपिशाच (११) अधस्तारक (१२) देह (१३) विदेह (१४) महादेह (१५) तूष्णीक और (१६) वनपिशाच ।
ये वाणव्यन्तर देव संक्षेप से दो प्रकार के कहे गए हैं- पर्याप्तक और अपर्याप्तक । यह वाण व्यन्तरों की प्ररूपणा हुई ।
अब ज्योतिष्क या ज्योतिषिक देवों की प्ररूपणा करते हैं- प्रश्न है कि ज्योतिष्क देव कितने प्रकार के हैं ? भगवान् ने उत्तर दियाज्योतिष्क देय पांच प्रकार के होते हैं, यथा - (१) चन्द्र (२) सूर्य (३) ग्रह (४) नक्षत्र और (५) तारा ।
जो लोक को द्योतित- प्रकाशित करते हैं, उन्हें ज्योतिष कहते हैं । ज्योतिष एक प्रकार के विमान हैं। उन ज्योतिष विमानों में उत्पन्न (१०) भुमर पिशाथ ( ११ ) अधस्ता२४ (१२) ढेड (१३) विद्वेह (१४) भडा विहेड (१५) तूष्णी भने (१६) पिशाय
આ વ્યન્તર દેવા સક્ષેપથી એ પ્રકારના કહેલા છે પર્યાપ્તક અને અપ*સક આ બ્યન્તાની પ્રરૂપણા થઇ
આ વ્યન્તર દેવા સક્ષેપથી એ પ્રકારના કહેલાં છે પર્યાપ્ત અને અપર્યોસ. આ વ્યન્તરાની પ્રરૂપણા થઇ.
હવે જ્યાતિષ્ઠ દેવાની પ્રરૂપણા કરે છે
પ્રશ્ન છે કે જ્યાતિષ્ક દેવ કેટલા પ્રકારના છે?
શ્રી ભગવાને ઉત્તર આપ્યાયેાતિષિક દેવ પાંચ પ્રકારના છે—જેમકે (૧) शन्द्र (२) सूर्य (3) श्रडु (४) नक्षत्र (4) तारा
જે લેાકને ઘોતિત–પ્રકાશિત કરે છે. તેઓને જ્યાતિષ્ક કહે છે. જાતિક એક પ્રકારનું વિમાન છે. તે જ્ગ્યાતિષ વિમાનામાં ઉત્પન્ન થનારા દેવ જયાતિકૈ દેવ કહેવાય છે.
શ્રી પ્રજ્ઞાપના સૂત્ર : ૧


Page Navigation
1 ... 556 557 558 559 560 561 562 563 564 565 566 567 568 569 570 571 572 573 574 575 576 577 578 579 580 581 582 583 584 585 586 587 588 589 590 591 592 593 594 595 596 597 598 599 600 601 602 603 604 605 606 607 608 609 610 611 612 613 614 615 616 617 618 619 620 621 622 623 624 625 626 627 628 629 630 631 632 633 634 635 636 637 638 639 640 641 642 643 644 645 646 647 648 649 650 651 652 653 654 655 656 657 658 659 660 661 662 663 664 665 666 667 668 669 670 671 672 673 674 675 676 677 678 679 680 681 682 683 684 685 686 687 688 689 690 691 692 693 694 695 696 697 698 699 700 701 702 703 704 705 706 707 708 709 710 711 712 713 714 715 716 717 718 719 720 721 722 723 724 725 726 727 728 729 730 731 732 733 734 735 736 737 738 739 740 741 742 743 744 745 746 747 748 749 750 751 752 753 754 755 756 757 758 759 760 761 762 763 764 765 766 767 768 769 770 771 772 773 774 775 776 777 778 779 780 781 782 783 784 785 786 787 788 789 790 791 792 793 794 795 796 797 798 799 800 801 802 803 804 805 806 807 808 809 810 811 812 813 814 815 816 817 818 819 820 821 822 823 824 825 826 827 828 829 830 831 832 833 834 835 836 837 838 839 840 841 842 843 844 845 846 847 848 849 850 851 852 853 854 855 856 857 858 859 860 861 862 863 864 865 866 867 868 869 870 871 872 873 874 875 876 877 878 879 880 881 882 883 884 885 886 887 888 889 890 891 892 893 894 895 896 897 898 899 900 901 902 903 904 905 906 907 908 909 910 911 912 913 914 915 916 917 918 919 920 921 922 923 924 925 926 927 928 929 930 931 932 933 934 935 936 937 938 939 940 941 942 943 944 945 946 947 948 949 950 951 952 953 954 955 956 957 958 959 960 961 962 963 964 965 966 967 968 969 970 971 972 973 974 975 976 977 978 979 980 981 982 983 984 985 986 987 988 989 990 991 992 993 994 995 996 997 998 999 1000 1001 1002 1003 1004 1005 1006 1007 1008 1009 1010 1011 1012 1013 1014 1015 1016 1017 1018 1019 1020 1021 1022 1023 1024 1025 1026 1027 1028 1029