Page #1
--------------------------------------------------------------------------
________________ The present state of charitable and religions inztitutious - 6 navuM varSa .... ... .. .. 7 ! amadAvAda kapUrasamAM thayela phaMDa kapUransane sUcanA 125, 152, 184, 216, 248 jo jhavaLa .. . ... jenonAM jAhera khAtAM ane temanI javADI riyati... ... ... .. 18 | hAlanI sthiti.. 129, ra00, 302 muni vidArakara.... ... ... .. 19 amadAvAda hitavardhaka gRhane mI hIrAlAlajI surANAkA pravAsa 20 rIporTa ... ... ... 151, 182 dhArmika hIsAba tapAsaNI khAtuM manuSyadeha zAne mATe che? ... 161 arara, 2, 11, 148, 18, 214, 226, 332 243, 343, 377 ApaNuM pavitra tIrtha zrI sameta zorAvavaMdranI nadAranuM gaja =... 26 zikharajI ... ... ... 169, 308 ke-pUransa ophIsamAM cAlatuM kAma marahuma zeTha jesIMgabhAI haThIsaMga kAja ... ... 28, 115, 142 tathA zeTha cAMdamalajI paTavA - 183 The Jain Graduates' Associa. pATaNa konpharansa vakhate maLelI tion .. ... ... ... madada . . . . . . 30 ... 189 - pAMcamI kenpharansa .... ... ... 33 muMbaI yunivarsiTI ane jaina jaina samAcAra,89, 107, 139, 171, sAhitya ... ... ... ... 1970 182, 188, 203, 247, 286 337, marahama zeTha premacaMda rAyacada 205, 230 amadAvAda ephasano hisAba.... 91 ApaNI adhogati; temAM pheraphAra kaamadAvAda bIjI mahilA pariSada 97 ravA mATe zuM karavuM . 208, 291 nirAzrita jena ane vetAMbara madada Higher Technical Education 229 phaMDa . 100, 133, 157, 1lsa zraddhA .. . .. .. . rara3 muMbaImAM vasatA garIba jainenI muni vihAra tathA konpharansase lAma 237 * thatI hADamArI ...' 104, 165 jodhapura rAjya tarphase maLelA paravAnA 278 konpharansanA TharAvane thate amala Jainism vs. Gujarati TextBooks253 112, 156, 174, 233, 339, 373 zrI siddha kSetramAM AvelI ApaNI jIvadayA . . .. * 113 dharmazALAo .. . . 259 pustakanI pahoMca..118, 247, 282, jene daya ane kepUransa... - 262 have te cete... ... .. . 265
Page #2
--------------------------------------------------------------------------
________________ konpharansa dhAraNa jaine e Apa maLathI AgaLa vadha 279 283 vAnI jarUra jenAnAM paryuSaNa pa dhaniSTha AMkha ene vijJapti. 284 navI gujarAtI vAMcanamALA 288 288 259 295 .... .... kSamApanA Education of our youths paradezI khAMDamAM rahelI bhraSTatA sarakAranA kArobAranI navI yojanA * A jainAnI pUraja jINu madirAddhAranI TIpeA... svadezI hilacAla ... ... .... ... raha 6000 314 325 328 prAMtika kenpharansA jainapatra ane ame keLavaNI **** **** .... .... ... 342, 366 jaina sAhityane gujarAtI sAhitya mAM pULA .... .... 23 mI nezanala kengresa .... zrImAna jaineAne vinaMtI .... meTrIka thayelA jaina yuvAne mATe haDIkI cuDI pahIranekA baMdha karaneka .... 31 **** 35 36 371 372 liye vinaMtI zeTha gAkaLabhAI mULacaMdanA dehAtsaga 37 muMbaI yunIvarsITInA rajIsTrAra tara phathI AvelA patranuM bhASAMtara....
Page #3
--------------------------------------------------------------------------
________________ Registered No. B. 525. vIra sambat 2433. OM vikrama sambat 1963 zrI jaina zvetAmbara konpharansa R heralDa, jAnyuArI. CLAMMAN... SHIELTSAIR SITELUSCLE pustaka 3. nambara 1. 9 7 . sana 1907. __ pragaTa kartA. zrI jaina zvetAMvara kaoNnpharansa oNphisa, muMbai. viSayAnukramaNikA. viSaya The present state of our muni vihAraphala. ... ... ... 18 ____charitablet religious mI. hIrAlAlajI surANAkA pravAsa 20 ___institutions ... ... ... 1 ghAbhI DisA tapAsI bhAtu... 22 MOna 15. ... ... ... ... 7 sItAbacaMdajI nahAranuM janmacaritra 26 a.52nsane sUcanA. ... ... ... 52-sanyAsamAM yAsatu ma0428 strI keLavI. ... ... ... 15 pATaNA 32-sa pate bhalI bha66.30 mevADakI sthiti ... ... ... 18. mInA viSayAnI manu masi . MY vArSika mUlya DAkakA mUlya sameta sirpha ru. 1 MARE SANESHADIS -- jainodaya ' presa-muMbaI. ANOGORYOGoPoWOO09
Page #4
--------------------------------------------------------------------------
________________ jaina sIrIjha taiyAra karavA mATe ru. 1000 nuM inAma ! pATaNa khAte maLelI cauthI jaina zvetAMbara konkaransa vakhate thayelA TharAva anusAra jaina dharma ane phIlasuphInuM purNa rIte kramavAra zAna thAya tevI uttarottara bhASA tathA viSayonI kaThINatA vALI-1 thI 7 pustakonI sorIjha gujarAtI athavA hIMdI bhASAmA taiyAra karavAmATe ru. 1000, aMke eka hajAra rupayAnuM inAma nIcenI zaratoe ApavAnuM che:-- 1 je sIrIjhane inAma ApavAmAM Avaze tenI prasiddhI vigere haka inAma meLavanArano, raheze paraMtu te prasiddha karavAnI teNe kabulAta ApavI paDaze. jo te haka ko npharansane Apaze to ru. 1000, bIjA ApavAmAM AvazaM. 2 sIrIjhanI pasaMdagI eka khAsa kamITI nImIne karAvavAmAM Avaze. 3 AjanI tArIkhathI eka varSa sudhImAM pasaMdagI mATe AvelI sIrIjhonI kamArTa | pAse tapAsa karAvavAmAM Avaze. 4 tapAsa mATe AvelI sIrIjhomAMthI ekane inAma Apag ema kamITI baMdhAta . nathI paraMtu te pI yogya haze toja inAma ApavAmAM Avaze. 5 pasaMda karavAmAM AvatI sIrIjha sivAyanI vIjI sIrIjhamAthI amuka copar3a o agara temAMnA pAThA kamITI pasaMda karaze to tenA pramANamAM tenA yojane - inAma ApavAmAM Avaze. vadhu khulAsA mATe nIcenA saranAme patravyavahAra karavo. caMpA galI mumbai. AsIsTaMTa sekreTarI. tA. 25-5-1906. zrI jaina zvetAMbara konpharansa. DhaDhAchApanuM pavitra kezara, svadharma rakSA ane svadeza lAbha mATe. khAsa pratInIdhI mokalI maMgAvela khAtrInuM zuddha ane uttama svadezI kezara pAMca tela, tathA pA, aradhA ane eka ratalI pika dabAomAM ke je para kenpharansanA utpAdaka mI. ThaThThAnI chabIne "reDa mArka" che te nIcenA sathaLamethii bhAze. muMbaI-jaina zve. kenpharansa ophIsa caMpAgalI, mAMgaroLa jaina sabhA pada . yadhunI, zyAma veyanAra merA mAne. . kachI dazAosavALa jaina mahAjana AzrIta. jena maMdIra sAme che svadezI kaMpanI. mAMDavI, mu.
Page #5
--------------------------------------------------------------------------
________________ 1073 Rai Setab Chand Nahar Bahadur of Azimganj (Bengal). PRESIDENT Fifth Jain Swetamber Conference Ahmedabad 1907.
Page #6
--------------------------------------------------------------------------
Page #7
--------------------------------------------------------------------------
________________ 11 BAH: SATT: 11 ratnAnAmiva rohaNAkSatidharaH khaMtArakANAmiva, svargaHkalpamahIruhAmiva saraH paMkeruhANAmiva, pAthodhiH payasA miveMdumahasAM sthAnaM guNAnAmasA, vityAlocya viracyatAM bhagavataH saMghasya pUjAvidhiH // 21 // artha-rehaNAcaLa parvata jema ratnanuM sthAna che, AkAza jema tArAonuM sthAna che, svarga jema kalpavRkSonuM nivAsasthAna che, taLAva jema kamaLanuM nivAsasthAna che, samudra jema caMdramA samAna nirmaLa jaLanuM nivAsasthAna che, tevI rIte A sAdhu, sAdhvI, zrAvaka, zrAvikA rUpa caturvidha pUjya saMgha je jJAna, darzana ane cAritranuM nivAsasthAna che tenI pUjA karIe. The Fain (Swetamber) Conference herald. Vol. III.] JANUARY 1907. [No. I. ARMANI THE PRESENT STATE OF OUR CHARITABLE AND RELIGIOUS INSTITUTIONS. Notwithstanding the unwillingness of old-fashioned Jains to depart from the antiquated practice of endowing charitable and religious institutions, and the over-zeal of new fashioned but half-informed Jains, it is a good sign of the times that ideas and theories, which at one time appeared absurd and fantastic, are slowly but surely being translated into action. The natural instinct of our people being commercial it is easy to understand that once they are convinced by facts and figures that by acting in a particular way they will confer more benefits on their fellow co-religionists than by following other ways, they will surely follow the first course rather than the other even that other be old and more - to their taste. Every body wishes that the institutions which he brings into being should last for ever and perpetuate the donor's name. But, unfortunately, few take care to search out the object and find out the way in which to lay out their money to bring about the desired end. Many build new temples at an enormous cast, many build Upashrayas, schools and other institutions but few, very few
Page #8
--------------------------------------------------------------------------
________________ THE JAIN CONFERENCE HERALD. take care to endow them with a permanent fund for their up-keep, repairs And other necessary expenses. A man in his religious zeal and fervour is able enough to spend a lac or two of rupees on a temple but will not set apart 25000 for its repairs. The other will pay 50000 for opening a new school but will not endow it with some amount for its permanent up-keep. Others will open dispensaries and such other institutions at their costs which are likely to be closed either when the condition of the benefactor changes or when he is no more and his successor in title does not think it proper to run the institution or is unfit and weak or even in the life-time of the benefactor himself when his whim changes in another direction. The result can best be guessed. The insti. tution will be no more and with it the name and excellent wish of the benefactor. he above remarks I wish to point out that one great blemish which attaches to our present institutions is want of permanency in them. .. That the practice of permanently endowing charitable institutions is not new will be apparent to those who have visited Abu temples. From one of the inscriptions therein it appears that many villages were given away and set apart for the ordinary expenses and even for expenses of anniversary of the presiding deity. But even if the practice be not old, the advantages attendant upon a permanent institution are varied and various. First, it perpetuates the name of the donor. Secondly, it becomes the living example to imitate for ages and to persons to come. Thirdly, the number that will profit by its existence will be far in excess of that from a temporary one. Fourthly, the religious merit' (i. e. You will be more because the thread will continue as long as the institution is in existence. What I wish to urge is that let the institution be founded on a small scale on a permanent stony basis rather than on a great but & tem porary sandy foundation. The institution should be so started that it can be maintained only from the income or interest of property or sum endowed. Secondly, what impairs the usefulness of our present charities is that they are not based on co-operative basis. A millionaire founds a charity. He thinks that because he has founded it, it is his only and of nobody else's right to manage it. He views other person's interference with dislike. He also keeps the endowment property in his own possession or power, renders accounts of the trust to nobody; in fact he manages the property as if it were' his own. Again where the endowment is by public money or subscription, the managers-very often self-appointed--treat the trust property as their own and Act as if they are the owners of property and are acentable to none
Page #9
--------------------------------------------------------------------------
________________ THE JAIN CONFERENCE HERALD. but to themselves. As long as they manage it, none cares to remove them even if found incapable or known to misappropriate the trust money. There is no rule to change the managers at stated periods. There is nobody to offend the all-powerful managers. There is no safety-valve provided in management of the money or property. There is dearth of moral courage to drag these persons to courts and bring them to justice for their mismanagement, The dis-advantages of such a system are apparent on the face of it and we have many sad experiences of mis-appropriation, misuse, loss and what not, of such solemn trusts. Daily we hear complaints from one village or the other, with respect to one trust or another, in fact in connection with all sorts of pubiic and private charitable funds e. i. temple funds, Upashraya funds, feasting funds, poor funds and many others too numerous to mention. . The complaints are that managers do not show Vahivat Books, that the Mehta does not keep proper accounts, that a certain person does not give up trust money to the Panch and all sorts of things. In face of such constant recurring breaches of public and private trusts of charitable and religious property and money, to defend the practice on ancient usage and custom, shows, to say the least, want of knowledge of what goes on in the world around. I will call such usage a folly pure and simple. What it is, if not folly to allow sacred charitable money to be swallowed, mis-appropriated, to be directed from its proper and legitimate use to improper and silly objects! And what to call those persons, who though able and fit enough to preserve and properly manage these trusts, allow such swindling before their own eyes ? Our venerable Acharyas were very strict against such swindlers, and those who allowed this swindling notwithstanding their ability to check it as will appear from their works viz. Jo Harat &c. The fact is that our present system of management of public and private charities should be changed so as to bring it in conformity with our old practice as taught to us by our venerable great religious teachers and also with the present day practice as found in other advanced countries. 2 That this is not impossible nor improbable nor a frenzy of a distorted visionary will be apparent to those who have studied the working of our revered firm of Shet Anandji Kalyanji. How well it works after a constitution is given to it and its management placed in capable hands? What I desire to suggest is that a representative constitution should be given to all charities, either small or large, that managers should be appointed by representation and at specified stated intervals. Hereditary claims should be strictly disallowed even in cases where the persons are fit, for principle's sake. 3. The notable example of mis-use of charities is the selfish management or rather mismanagement of Palitana Dharamshalas and bubble societies that rise and fall. To work out a constitution such as I have above referred to should be the paramount duty of the Jaiswamference.
Page #10
--------------------------------------------------------------------------
________________ THE JAIN CONFEEENCE HERALD. The evil that conduces to the misuse of trust funds and property is exclusiveness of individual institutions and want of one central governing and guiding body such as was provided for in our old Shastras and practice in the person of a Shripujya or an Acharya in religious matters and of a Nagarseth or Sangapati in secular matters or of a Sanga as a whole in all matters either secular or religious; or as is found in modern times in all good Governments or even in all well managed societies throughout the world. However much you may blame a Shripujya you can not but admire the constitution which has created him. But for such a constitution bringing good government in your society and every thing that belongs to it the number of good works and deeds, that you see, notwithstanding so many vicissitudes in Mahomedan and Maratha times, might have been lost to us for ever and anon. There ought to be one central governing body of capable and well-to-do men for all India to manage and take under its power or possession all public and private charitable property and funds; these members to be elected to act far a certain fixed period. It is true that the present managers will be reluctant to part with their power. But by managing the affairs with tact and circumspection and taking slowly the heads of different castes into confidence the time will not be far off when we shall be fortunate enough to see our long cherished desire fulfilled. The benefits of such management by a central body backed by 13 lacs of Jains, who are reputed to be proverbially rich, are too manifest to require any mention. It will be a force in itself strong enough to carry any reforms within and to attract attention of governing class too. In the absence of existence of such an organized force, and in the presence of internal disunion and mis-management so many rights and privileges of Jains-rights and privileges obtainted after so much loss, trouble and tact of ancients and given by solemn documents by representatives of existing Governments, Mahomedan, Peishva and British, are trampled under foot by private and public agencies and power, that it is of paramount importance that such a force should be collected together and made use of. It is not still too late to rise. To give you one example of our present incompetence I will refer you to the finding of so many images in all parts of India. To what trouble the Jains are put to recover the images of their gods admittedly belonging to them is a notorious fact. If such a strong and powerful institution such as the Jain Association of India or Shet Anandji Kalyanji Firm of all India instead of that of Ahmedabad or of Gujerat were in existence, what amount of money and trouble would have been saved? This one instance would be sufficient to arouse you to the necessity of some such central organization to which all Jains can look for help and support in time of need and to support which it should be a salamn duty of all Jains in tin r affluence.
Page #11
--------------------------------------------------------------------------
________________ THE JAIN CONFERENCE HERALD. The fourth defect is want of that love and self-sacrifice which conduce to good management. There is much envy, ignorance and self-conceit which retard progress. If one man founds an institution, the other instead of helping the institution with more money and sympathy, starts another and in the end both institutions suffer and sometimes are closed. Everybody likes to build new temples even though there is no dearth of them, in cities like Ahmedabad Patan, &c; everybody forms a new club even though one such is existing near his very home, every body wants to open a new school even though there are many in his town or city. But none is self-restrained enough to spend the same money on those institutions already existing so to make them more permanent and self-supporting. So what is wanted is unity and respect and love for charity for charity's sake and not for satisfying one's conceit and love of show. as The fifth thing to which I beg to draw your attention is that with the change of times and associations, the modes and objects of charities should also be changed. A thing which suited people of first century may not suit those of 10th century, that which suited people of tenth century may not suit those of twentieth century. Even that which suits us to day may not suit us 25 years hence. Hence we must change with the times. Those charities which suited our fore-fathers do not suit us now. The way in which we spend our money does not suit us. What is necessary is that we should change the objects, grooves and modes in which we spend our money. Formerly much of the commerce of India was in our hands; now we, are nowhere. So money should be spent upon educating our children in commerce and helping our young in following that pursuit. There was no science in middle ages and so we had no necessity to spend our money after it. Now its knowledge is in-dispensable in capturing commerce, so we should spend much after it. Formerly we were very rich, now we are poor, and so we should curtail our expenditure on pageant and festivities. Formerly there were no-or very few famines in the land and consequently no necessity of founding orphanages, now famine is of daily occurence and orphanages are a dire necessity for the simple reason that preachers of other religions, may not induce our co-religionists to turn Christians or Mahomedans. Formerly we supported Bhojaks, now we don't do it and so schools for teaching the art of singing should be established for the elevation of soul and concentration and meditation. Formerly there were native physicians who administered medicines to patients for very little. Now diseases are increasing, Doctors! fees have increased, medicines are dear and so it is absolutely necessary to open free dispensaries under competent hands. Formerly education was free, now it is so dear and so it is necessary that free schools should be opened. And there are soar directions in which our money and energy
Page #12
--------------------------------------------------------------------------
________________ THE JAIN CONFERENCE HERALD. 45' , are wasted and so many objects there are for which our money and energy are urgently and absolutely needed that for the welfare of the community it is high time the methods and ways and objects of charities are changed. When the community took much interest in many subjects, it was immaterial whether a good or an incompetent man managed an institution. But at & time when most of us are solely engaged with our own wordly dash and none caring for anything beyond his own household, it is most material that an educational institution like that founded at Mehsana should be headed and managed by a good educationist rather than a person who knows not ABC of education, however religious he is. Times being hard and very few avenues open for our people to earn their livelihood, it is necessary to start life scholarships to enable scholars to study religion, make researches in ancient lore and literature to get information of once holy but lost and inbedded places and specially to enlighten other people with the truth of our religion and to correct wrong notions about our ancient and sacred religion, How much wealth used to be spent upon these objects in ancient times is known to those who know Maharaja Asoka. Shrenik, Kumarpal and Acharyas Sidhsensuri, Haribhadra, Hemchandra, and others. Without some stich material help from the Jains, Sadhus also can do very little as we see from the efforts of Maharaja Dharm vijaya. Where would Hemchandracharya have been, had it not been for the help of king Kumarpal? We can go to cite many objects and ways in which money ought to be spent where it is not spent at present and others in which it ought not to be spent where it is spent. But the above will suffice for the present. In conclusion I will cite one glaring example of our apathy to the welfare of our community and this article ends. In the last Conference it was resolved by Graduates that every one will contribute at least, one paper to the ConferenceHerald. How many have done it? When educated people who often find fault with the elders for not doing anything, to do nothing for long 12 months after & solemn promise, and specially when they have to spend not it single pie for it, it is bad on their part to expect people, whom they call uneducated, to do something. These latter people do much according to their own light and leading. If they are mistaken in modes and objects to which they extend their helping hand, it is the fault of the educated and younger generation that they do not lead these elders to the right path by interviews, writings, public and private and any other means in their power. In conclusion I invite my friends to pursue this subject in detail by a Beries of papers from different stand points. ? WELL WISHER. Ahmedabad. (Graduate.)
Page #13
--------------------------------------------------------------------------
________________ 1907 ] navuM varSa navuM varSa. kenpharansa bharAvA mAMDayAne cAra varSa thayAM che. konpharansa saMbaMdhI khabara tathA jena komane lAgu paDatI zreyamATenI dhArmika, vyavahArika tathA audyogika bAbate phelAvavA tathA carcavA heralDano janma thayo hate. heralDane be varSa pUrNa thayAM che, ane te nAnA bALake trIjA varSamAM praveza karyo che. prathama varSanA chellA aMkamAM ame lakhyuM hatuM ke "amArAthI banI zakatuM vAcana purUM pADI vAMcakavarganI sevA bajAvIzuM." te pramANe pUrA thayelA bIjA varSamAM ame zakita mujaba vAcana pUrU pADayuM che, te siMhAlekane karavAthI jaNAze. jaina" patranI sUcanA anusAra pAMca mahinAthI konpharansanAM judAM judAM khAtAone hisAba heralDamAM ApavAmAM Ave che. heralDanuM teTalA vakhatamAM lavAjama rU. 1251) AvyuM che. je grAhako pAse hajI lavAjama leNuM che, temane namra vinaMti ke heralDa konpharansanuM vAchatra che. temAM je kheTa jaze to dhArmika khAtAne kheTa jaze te rIte dhArmika khAtAne ane jJAnane khoTa jatAM pApa bhAgI thavuM paDaze. mATe dareka guDastha pitAnuM caDeluM lavAjama mokalI ApavA kRpA karaze.. A vakhata meTaramAM IgrejI viSaya eka che, tenA lekhaka bAhoza mANasa che. hiMdI viSaye 20 che. ane bAkInA gujarAtI viSaya che bALabodha TAIpamAM upalA, hiMdI viSayo uparAMta kenpharansa ophIsanA pustakeddhAra khAtAMnA kalArka ravajI devarAje lakhela 3 viSa tathA kacchanA derAsarano zilAlekha che. "jainapatre konpharansa saMbaMdhI ja hakIkata bahuAra pADavAne amane sucanA karI hatI. ane te pramANe niyamasara pAMca mAsathI heralDamAM hisAba ApavAmAM Ave che. DIrekaTarI khAtuM je kAma kare che, te bIjA pustakamAM Avela gAmanA pAMca vakhatanA lIsTa jevAthI khAtrI thaze. lekhaka pagAradAra hovAthI, te adhipati tarIkenuM upapada levAnuM pasaMda karate nathI ane tethI bIjA patromAM je mukhya viSayo athavA adhipatinI neMdha Ave che, tene badale A varSamAM vartamAna carcA, sphaTa neMdha, jaina samAcAra tathA navIna samAcAramAM vivecana rUpe teNe lakhyuM che. ' prathama varSanA eprilanA aMkamAM The Problem of the day nAmane viSaya lakhanAra zA kalyANajI padamazI bI. e, jeo rAdhanapura hAIskUlamAM, rAdhanapuranA navAba pAse, tathA chevaTe umareTha hAIskulamAM heDa mAstara hatA teo thoDA vakhata para deha mukata thatAM, grejyueTa vargamAMthI eka zAMta, sarala ane sIdhuM ratna gama, thayuM che. uparAMta konpharansa sAthe saMbaMdha dharAvanArA, tenA hitamAM hita samajanAra je raste gayAM che. tene mATe dila darzAvavAnI pharaja herala egya rIte bajAvI che.
Page #14
--------------------------------------------------------------------------
________________ jaina kenpharansa heralDa. [ jAnevArI . kanyA vikraya, jaina dharmanA zikSaNane kama, ApaNI unnati kema thAya, jaine nAM jAhera khAtAM ane temanI hAlanI sthiti, saTe, strI keLavaNI, dIkSA, madyapAna, vezyAgamana, lagna, ApaNI rAjyadvArI sthiti, tIrthayAtrA, tathA manuSyadeha zAne che mATe che, e dareka viSaye pharIthI vAMcatA kaMI navuM Ape tevA che. dhArmika saMsthAo saMbaMdhI sUcanA" lakhanAra mI. lakhubhAI bhAIcaMda vaDodarA posTa mAstara che. ane temanI jevA keLavAyelA mANaso heralDa vAMcavA, ane tene sUcanA karavA je kRpA kare che, tene mATe heralDa AbhArI che. bhaviSyamAM ke mahitanA, rAjyaniSThAne bAdha na Ave tevA viSayo para lakhavA temane, ane temanI jevA anubhavI adhikArI vargane namra vinaMti che. grejyueTa bhAIoe A varSamAM tadana ochI madada karI che. ema jaNAvatAM dilagIrI thAya che, paraMtu AzA che ke te vAM pitAnI vyAvahArika upAdhiomAMthI mukta thayA pachI, temanA hitanA savAla mATe kaMI lakhaze. amArI te AzA saphaLa karavA grejyueTane vinaMti che. lekhakemAM mI. DhaDhA, cunIlAla nAthulAla, mahAsukharAma lakSmIcaMda, sIriyala bApanA, mahetA amRtasiMha, zobhAgamala harakAvaTa, mI. amaracaMda paramAra, laheracaMda cunIlAla, rAyacaMda kasaLacaMda, ravajI devarAja, ghIMsIlAla gelecchA, zebhAgacaMda mehanalAla, pUraNacaMda nAhara tathA mANekalAla vADIlAla, mukhya che. e sarva lekhaka ne ame AbhAra mAnIe chIe. pagAradAra lekhaka zAha narottama bhagavAnadAsa che. teNe yathAzakti kAma karyuM che. ane tema karatAM koInI lAgaNI duHkhavI hoya te kSamA cAhe che. "jainenAM jAherakhAtAM"nA cAlu viSayamAM mAthAvero zabda vAparavAmAM Avyo che, te bhUla thaI che, kAraNake pAlItANAnI bAbatamAM sattA samAna lekhAtA rAmehanabhAI maganabhAIe amane jaNAvyA pramANe te mAthAvere cheja nahi. mAtra ApaNuM rakSaNa mATe rakhopuMja che. - keLavaNI tathA dhArmika keLavaNI e banne mATe A bIjA pustakamAM AvelA lekhe zAMta cite vicAravA jevA che. te vinA pitAnA pharajaMdenuM ane temanuM zraya nathI. lekhonI udAra sahAya ApanAra upalA lekhakemAM mI. pUraNacaMda nahAra bAbusAheba rAyabahAdura sItAbacaMdajInA putra che. mI. DhaDhA kenpharansanA utpAdaka che. mI. sIrayamala bApanA zAstrIya tathA kAyadAnI DIgrI dharAvanArA utsAhI grahastha che. emanI jevA zrImAna ane vidvAna lekhake kRpA karaze, ema AzA che. A navA varSamAM paNa banI zakyuM vAcana pUruM pADavA paramAtmA sAmarthya Ape, eja te mahAzakitane prArthanA che.
Page #15
--------------------------------------------------------------------------
________________ 1907 ] konpharansane sUcanA. konpharansane sUcanA jena konpharansa Aje 4-5 varSathI dara varSe varSamAM eka vakhata agAuthI nImelI jagAe maLe che. te kAma zarU karanAra nAmadAra gulAbacaMdajI DhaDhA jepuranAM eka lAyaka DIgrI meLavelA gRhastha che. temaNe zrI phalodhImAM saM. 1958mAM kanpharansa pahela vahelI meLavI tyAM dhAyA pramANe phaDa thaI. bAda bIjI konpharansa muMbAImAM, trIjI vaDodarAmAM ane ethI pATaNamAM ema anukrame daravarSa thatI gaI ane te badhI sArI rIte nIvitapaNe phatehu pAmI che. A varSa AvatA phAgaNa mAsanI zarUAtamAM atre maLavAnI che ane mane lAge che ke badhe ThekANenI konpharansa karatAM amadAvAdamAM ghaNe meTo meLAvaDe thaze. je konpharanso bharAI phateha pAmI che temAM ApaNAmAM je hAnIkAraka rIvAje che te baMdha pADavA, tIrtho ane derAsarone vahivaTa cekho rakhAva, jIraNa derAsaro ane pustaka bhaMDArone udhdhAra kare, jIva dayA sArI rIte pALavI, vagere bAbatosara tathA jaina vidhi pramANe lagna na thatAM mithyAtvanI rIta pramANe ApaNuM lagna thAya che te jaina vidhi pramANe lagna karavAne ane chevaTa vidvatAmAM ApaNI vepArI koma ghaNuM pAchaLa che, bIjI nAnI kema karatAM ApaNI paMdara lAkha mANasanI jena koma chatAM phakata cAra pAMca grastha amaladArIpara caDhayA che, ne DIgrI meLavelA paNa ghaNAja cheDA che, tethI te viSe vakhate vakhate ne vArevAre ghaNuM bolAyuM che ne bolAya che ne tethI bahAra gAma khAte rItI nItimAM keTalAka sudhArA thayA che ne thAya che, paNa amadAvAdamAM che kaI jANavA joga sudhArA thayA nathI. have mAre kahevAnI matalaba evI che ke amadAvAdamAM zeTha jesaMgabhAInA prayatnathI ja konpharansa malaze ane sarva rIte phatehu thaze. te viSe zeTha jezaMgabhAIne upakAra mAnavo joIe. paNa konpharansa maMDaLamAM je vAte caracAya che ne caracAI che te vAte upara pharI pharIne bolavA karatAM A nIce lakhelI vAta viSe caracA thaIne teno prathama nirNaya thavAnI mane kharekhara jarUra lAge che. jevA kuTavA tathA nAta varA karavA tathA nhAnI umaranAnAM lagna nahIM karavA, kanyA vikraya, vagere hAnIkAraka rIvAje bAbata ghaNuM bhASaNe thayAM che ne tethI keTaleka ThekANe sudhArA thatA jAya che ne hAnIkAraka je vAta kahevAmAM AvI che te rahetA rehetAM baMdha thaze ne nahI kare chevaTe thAkIne baMdha karaze. mATe have amadAvAda maLatI konpharansamAM te vize laMbANathI belavA bolAvavAnI jarUra nathI. paNa have te nIcenI bAbate vastArathI caracavAnI tathA tene sUkA thavAnI jarUra che.
Page #16
--------------------------------------------------------------------------
________________ jene kenpharansa hera97. [ jAnyuArI. * 1. gujarAtamAM je tIrtho che temAM pAlItANA, bhoyaNI, saMkhezvarajI, mAtara ane zrI tAraMgAjI e tIrthonA vahivaTa ThIka cAle che, teno vahIvaTa karanArA zuddha mananA ne sArA sujJa ja che, paNa junAgaDhanA tIrthanI bhAre bedAdI che te jaina pipara vAMcIne bhAre dIlagIra thavA jevuM che te vAtano prathama baMdobasta thavuM joIe. tenA junA nekare je khAIbadelA che te ane svAthI gAmavALA temAM bIjAno paga pesAro thavA detA nathI mATe evo TharAva karavAnI hAlane hAla jarUra che ke jenanAM badhAM sArvajanIka tIrtho gAma tathA zaheronAM badhA deherAsara, apAzarA, dharmazALAo, ane jIva dayAnA khAtAM upara zeTha ANaMdajI kalyANajInI amadAvAdanI peDhInA pratinidhIonuM uparIpaNuM che, mATe je koI ThekANenA tIrtha, gAma ke zaheranA derAsara vagere uparanA je zubha khAtAonA vahivaTa barobara cAlatA nahI hoya te zeTha ANaMdajI kalyANajI, temanI najaramAM Avaze te tenI pAsethI te vahIvaTa tapAsI leze, agara bIjA keI lAyaka grasthAne sapAvaze agara temane jema ThIka lAgaze tema karavAne te peDhInA vahivaTadAra pratinidhIo mukhatyAra che, evo TharAva thavo. joIe. mAravADamAM Abu, rANakapura, varANAjI tathA kezarIyAjI vagere keTalAka tIrthonA vahivaTa barobara nathI, ne paisA vANIyAo gharamAM jame mAMDIne tathA anAmata laIne beThA che. daherAsaranI azAtanA sAmuM keI jotuM ja nathI. - 2. tIrtho saMbaMdhI bIjuM e ke ApaNe zeTha ANaMdajI kalyANajInI peDhI te badhI jaina komanA bharUsAvALuM khAtuM che tenI dekharekha rAkhanArAo dhama buddhivALA lakSAdhipatio che, tenA viSe koI rIte vasavaso levA jevuM nathI. mATe jenanA badhA dharmAdA vagere zubha khAtAnI tIjorIo te peDhImAM rahe ne te tIrtho khAtAne eka nekara--e tIrthone vAte eka nekara evI rIte rAkhIne te tIrthone ghaNokharo . vahIvaTa ANaMdajI kalyANajInI peDhI mAraphata thAya to te kAma sArI cokhI rIte cAle eTale badhA tIrthonA hIsAba kitAba vagere cokhA rahe. vaLI tenI sAthe e badhA tIrthoe vaSanA 8 mahInAmAM eka bAhoza ne hIsAbI mANasa InspekaTara tarIke pharato rahe te dharmAdo tIrtho vagere ghaNI sArI sthitimAM Ave. devadravya bane gaDato aTake ajJAna loko kabaje karI dukhI thAya che te duHkhI thatA aTake vaLI baMdobasta vagaranA tIrthamAM jAtrALuo paisA ApatA nathI te paNa khuzI thaIne Ape. A kAme bheLavI levAne zeTha ANaMdajI kalyANajInA hAlanA vahivaTadAra pratinidhio joIe tevI khuzI nahI batAve tenuM kAraNa tenA mAthA upara ghaNA ghara kAmanA bojA hoya, mATe A bIjA tIrthonI dekharekha rAkhavAne temanA hAtha nIce sukhI, purasadavALA ane dharmanA rAgI sadgaDo cuMTI kADhI temanI eka sabakamITI karAvavI joIe te kAma thayuM mAra cAlaze.
Page #17
--------------------------------------------------------------------------
________________ 1907 ] konpharansane sUcanA. - 11 3. keTalAka gAma ane zaheromAM derAsare che temAM keTaleka ThekANe 100-ra00. rUpI AnA kharaca sArU lAMbI mudatathI prabhujI paNa dAkhala besI rahyA che tathA keI ThekANe pratISThA karI gAdIe besAravAnA phakata kharaca sArU paNa dAkhala cheane tenI oraDImAM besArelA che te upara dhuLa gare che mATe tevA ThekANAone tapAsa karAvI hareka rIte kharaca jega karI tevA gAmo ane zaheramAM prabhu gAdIe besAravA joIe tyArabAda jINuM derAsara sudharAvavAno vicAra rAkho joIe, 4 sAdhu sAdhvI viSe-ApaNe saMvegI sAdhuone mAnIe chIe ane teo potAnA tathA paranA AtmAnuM kalyANa karavAne ghara choDI bhAre musIbata veThI sAdhuo thayA che. temAM keTalAka dIkSA leI ekalA pharatA pharI lokone dhutI khAya che teonI A ThekANe vAta nathI paNa je sAdhuo jaina dharmamAM prakhyAti dharAve che temAMnA keTalAka mata pakaDI te mata choDatA nathI ne pitAne ke kharo karAvavA mAge che. gaccha bhedanI vAta te karatAja nathI. paNa saMvegI sAdhuonI kriyAmAM kALadoSane lIdhe bheda paDI gayA che-te e ke keTalAka muhapati vyAkhyAna vakhate bAMdhanAra ane keTalAka nahIM bAMdhanAra--keTalAka paDIkamaNAmAM traNa thAya ne cAra beya kehevAnI takarAravALA-keTalAka cithanI saMvacharI ne keTalAka pAMcamanI saMvarI karanAra, AvI takarArothI zrAvaka moTA hAnAne praNAma kare che paNa sAdhuo sAmasAmA maLe to eka bIjAne vaMdana paNa karatA nathI ne ADuM jeI cAlyA jAya che te vAtacItanI zI AzA. A vAMdhA padmavijayane chevaTa rUpavijaya mahArAjanI hayAtI sudhI nahotA te hAlanA badhA temanA vaMzanAja che te te pitAnA vaDIlanA kRtyathI virUddha kema cAle che, mATe sAdhuomAM kanapharajo vivekabuddhithI saMpa karAve joIe. 5 vaLI agADI moTA vidvAna mahAtmAo thaI gayA temaNe sAdhue kema vartavuM tenA niyama badhelA che temAM eka niyama evo che ke sAdhue paradeza javA vihAra kare tyAre ochAmAM ochA be sAdhu sivAya tathA gurUNIjIe traNa gurUjI sAthe sivAya vihAra kare nahi. chatAM te niyamane sukhe samAdhe zrAvakanA roTalA vagara mahenate maLe tethI pALavAnI koIne jarUra rahI nathI. dIkSA lIdhI ne theDI mudata thaI gurUnA tAbAmAM paDIkamaNuM zIkhyA eTale sAdhu ne sAdhvI manamAM AvyuM te vakhate vihAra kare che. tene koI pUchatuM nathI. tethI sAdhu sAdhvInI keTalIka halakAza dekhAya tenuM sAdhu sAdhvIne temaja zrAvakone bhAnaja nathI ke AthI ApaNA dharmanI khoTI vAta karaze vaLI dIkSA levA mANasane ApavI tenA niyama che te dhevAI gayA che mATe halla dezakALa anusAra saMghe vicAra karI niyama bAM
Page #18
--------------------------------------------------------------------------
________________ jaina konpharansa heraDa. [ jAnyuArI. thavA joIe, vaLI zaktivALA sAdhuo eka jagAe lAga2 be varSa paDI rahe chei tema na thatAM comAsu utaratAM temaNe vihAra kare joIe, ne te vihAra dara, varSa judAjudA gAmee karavo joIe. temAM vidvAne ane dharma sArI rIte samajAvI zake tevA sAdhuoe lAMbA dezAvamAM jemake AtmArAmajI ane celA tathA sIdhI. vijayajI mahArAja pite dezAvaramAM vihAra kare che tema vihAra karavA-kemake evA keTalAka gAma haze ke jyAM sAdhunAM pagalAM paNa thayAM nahIM hoya te bIcArA jina dharma zuM jANe-kAThIyAvADamAM DhuMDhIyAnA sAdhuo bahu phare che temaja mAravADamAM tethI ghaNAkharA dudhIyA thaI gayA che tathA mithyAtvI thaI gayA che. ( 6 jananA chokarA nAnapaNathI pahele dhaMdhe bIDI pIvA zIkhe che eTaluM ja nahIM paNa keTalAka jAtajAtanI kephe karavA tathA kharAba cIjo khAvA zIkhe che, te kaMdamuLanuM te huM zuM kahuM? ughADe choge saDAvATaranI bATalIo cheka musalamAna jevI halakI jAte banAvelI bharelI hAthamAM pakaDI moDhe mAMDI pIe che, tathA keTalAka relanI musApharImAM janArA raTezana para cAhA vecavA Ave te je pyAlAe nIcI varNa cAhA pIdhelo hoya teja pyAlo potAnI pAsenI pANInI DolamAM joIne temAM cahA nAMkhI zrAvakone brAhmaNone pAya che, vagere ApaNI komane na chAjatI bAbate baMne jAya che tenuM atyArathI rokANa nahIM thAya te AgaLa upara dharama rahe bahu muzkela che. mane Azcarya lAge che ke jemAM ghaNA zrImaMto dhama che temAM cAra te amadAvAdamAM moTA thaMbha che ane temane dharma upara atizaya prIta che. temanuM hRdaya bahArathI ne aMdarathI mane juduM bhAsatuM nathI te teo A bAbatamAM kema vicAra karatA nathI. teo hAla dharmAdA kAma kare che tethI tarehatarehanA baMdobasta baMne kamITIe karI jenanA dhamAMdA kAmo para dekharekha rAkhe te hAla karatAM kAMI vadhAre vakhata roka paDe nahIM. ne koI vakhate roka paDe te te saphaLa thAya. e vAta vIvekI ane punyazALI zeThIyAonI najaramAM AvavI joIe. . keTalAka jaina viSayanA lebhe nIca jAtanI kanyAo sAthe rahe che ne parazuM che paNa kharA. svArthathI pite uMca varaNane chatAM vaTale che ne bIjAne paNa vaTalAve che . ane evuM keTaleka ThekANe baneluM sAMbhaLIe chIe. je kAMI sakhta baMde. basta saMgha tathA nAte taraphane nahI thAya te dina dina tene vadhAre thaze. ( 8. vilAyata anArya dezamAM nahI javAnI jenemAM chITa che, kAraNake tyAMhA jAya te ghaNuMkarI vaTalAyA e ghaNAne vehema (zaMkA) che, paNa te hITa rahI nathI ne jena le ke vilAyata te zuM paNa bIjA keTalAka anArya dezomAM musApharI karI AtA che tathA karavA jAya che. hAla ra o an bacavAya ke game tema thAya paNa . . !
Page #19
--------------------------------------------------------------------------
________________ 1907 | konpharansane sUcanA. 13 leAkeA paisA meLavavAnI peravImAM vadhAre kare che temAM keTalIka nAtAnA AgevAnA tevAne nAta bahAra muke che, ne keTalIka nAtAvALA tenI na gaNakAratAM tenI sAthenA vyavahAra jema hatA temaja calAve che. amadAvAdavAlA khArIsTara jugaladAsa vIlAyata jaI AvyA te bAbata te saMgha baDAra TutA, paNa eka vakhate sa`gha melavI temanI pAsethI rU. 500) leine temane pAvana karyAM. ne AyaMOM vIlAyata jAya te sa`ghane ke nAtane puchIne jAya evA te vakhate TharAva thaelA che. chatAM humaNAM atrenI AsavALanI nAtane! meDana khAlajI vIlAyata jai Avye teNe saMghane nAtane puchyuM nhAtu chatAM tene AzavAlanI nAte jugaladAsanI mAphaka saMghe pAvana karyAM vagara nAtamAM jamADayA te kAraNathI amadAvAdamAM nekArazI thatI hAla kha'dha thaI che. eTale ke eka mANase peAtAnI pAchaLa amadAvAdanA janAnI neAkArazI jamADavAneA TharAva karelA tenI pAchaLavALAne neAkArathI jamADavAnI rajA nahI maLe evI khakhara malavAthI teNe nAkArazI jamADavI paDatara mukIne potAnI nAta jamADI che. dharma ane paramAnAM kAmamAM paNa eka bIjAnI zaramathI AvA jhaghaDAe sa`ghamAM ubhA thaine saghanA kAme bagaDe che tene vAste paNa kenpharansa (jaina ma`DaLa) mAM koi ceAgya niyama thayeA ghaTe che. 9. kAnpharansamAM je DarAvathI amuka nAtavAlAne ke leAkeAne aprIti upaje tathA nAkhuzI utpana thAya tevA TharAva caracavA nahI evuM kenpharansamAM prathamathIja jAhera thaeluM che e bhAre khuzInI vAta che, paNa te zIvAya kenpharansamAM je je TharAva ghaNA matathI tathA ghaNA dezanA samudAyanI vidyamAna pasAra thAya ane te vIrUpa kAI paNa pAtAnA mata jaNAve nahI te kenpharansamAM thaelA sarva TharAva sarva keIe . mAnya karavA ghaTe che 10. kensa Aje pAMca varSathI maLe che temAM deza dezanA leAkeAne teDAvavAne kakAtrIe lakhavAmAM Ave che tethI ghaNA jaineA hAjara thAya che. temane relavenu kharaca thAya che, moTA mAMDavA bAMdhavA paDe che, utArAnI seAi karavI paDe che, khAvA pIvAne rasAIkhAnAnI sAI rAkhavI paDe che, vagere ghaNA kharaca thAya che. mATe A yadethI ema thAya ke kAnpharansamAM keTaluMka kharaca thAya che temAMnu keTaluMka jAzukane vAste karI rAkheteA te vArevArenu kharaca bace. nahIte je rU. 2) bhare te kenpharansamAM dAkhala thAya te temAM keTalAka abhaNa, dharma upara zradhdhA nahI tevA marado, ThekarAM ane strIone ekaThI karI kAnpharansanA rahasya gaDabaDa thavAthI kharAkhara uparanI pakatInA leAkeAnA jANavAmAM AvavA na devA e ThIka nathI. 11. je je dezamAM kenpharansa thAya tyAMnA leAkeAne upara pramANe badhI sAi rAkhavI paDe tene sArU nANAM ugharAvavA paDe che ne temAMthI nANAM vadhe te te gAmavALA peAtAnI marajI pramANe amuka to rAkhe che. te paNa ThIka nathI mATe tevA dare
Page #20
--------------------------------------------------------------------------
________________ jaina kenpharansa heralDa. [ jAnyuArI ThekANenA vadhelA rUpIA konpharansanA copaDAmAM jame thaI eka sArI sIkayurITI vALI jagee rehete sArU. kAraNake amuka jagAe konpharansa bharavAnI jarUra che. paNa tyAMnA rahIze joIta kharaca karI zake tema nathI ema hoya te A vadhArAmAMthI te gAmavAlAne madada ApavA thAya. 12 keTalAka zahera ane gAmaDAomAM tathA meTA zaheranI piLanA dharmAdA khAtAomAM eTale jemake deherAM, apAzarA, dharmazALAo, pAThazALAo, svAmIvachaLa ane jIvadayA khAtAonA rUpiyA tathA mAlamIlakatanI bAbatamAM takarAre paDatAM be pakSa paDIne te kajIA sarakArI kacerIe jAya che ne hAthamAMnA dharmAdA rUpIyA vicAra karyA vagara vANIyA mamate caDIne bagADe che. jemake amadAvAdamAM hajIrAnA mAjananA jene dharmAdA rUpIyAthI laDI mare che vagere. mATe evI takarAre sarakArI kacerIoe nA jatAM dezadeza ane gAme gAma sArA pramANika, DAhyA sukhI ane pharasAdavALA mANasanI "jananA zubha khAtAonI sudhArA kamITI o sthApIne tevA koI jhaghaDAne nyAya thavAne kamITIvALA AgaLa laI jAya ema thavuM joIe, ane nAnA gAmamAM ghaNA ekamata thaIne evA sArA kAmane bagADa karatA hoya to tene nyAya thavA amadAvAdanI kamITImAM Avavo joIe. jaine jemAM gharakhaTalAnA nyAya paNa AvI kamITIthI thAya te vIvAhathI raLIyAmaNuM paNa hAlanI rItabhAta pramANe prathama dharmAdA kAmanAja baMdobasta thAya te bahu sArU. - 13 jana vidhi pramANe lagna karavAnuM asalathIja che ane tene vidhi AcAra 'dInakara graMthamAM tathA mahAmuni AtmArAmajIe racelA tatvanirNayaprAsAda graMthanA bIjA bhAgamAM che. paNa temAM je vidhi lakhI che te te vakhatanA dezakALane anusarIne lakhela che eTale te vidhi agharI che. A vidhi Aja sudhI aMdhArAmAM hatI. ne jena leke lagna vakhate badhI vidhi Aja sudhI mithyAtvI brAhmaNo batAve te pramANe kare che. te vAta kanapharansa prasIdhImAM lAvela che tethI have keTalAka gAma ane zaheromAM "mAMgaroLa jaina jJAnodaya sabhA" taraphathI hAlanA jamAnAne anusaratI jenA lagna vidhinI copaDI banAvelI che te pramANe lagna thayA che, ne thAya che. paNa AcAradInakara graMthanA lakhANa pramANe jena vidhi pramANenuM lagna banI zake tema nathI ema amadAvAdanI vIsA zrImALI nAtanA zeTha ema samaje che ke ApaNA jozI je karAve che te ja ThIka che ema vIcAra lAvIne bIje kaI jaina vidhi pramANe lagna karAvavAne ubho thAya che. tene paNa karavAthI roke che. paraMtu "mAMgaroLa jaina jJAnatejaka sabhA " e je lagna vidhinI copaDI chapAvI che tenA anusAre jeTaluM banI zake
Page #21
--------------------------------------------------------------------------
________________ 1907 ] kenpharansane sUcanA tevI vidhithI potAnA vADAlA beTA eTIeno lagna karAvavAM eja lAbha ane kalyANakArI che. ApaNA jainAnI AvI dhamI ane mhATI bhAgyazALI, punyazALI ne AkhAda kAma chatAM tenuM eka paNa zubha khAtAnuM jAzuka cAlu rahe evuM phaMDa nathI e ak seAsI che. muMbaimAM pArazIo bhATIyA temaja bIjI jAtAmAM evA keTalAka kDA che ke jethI garIba garabA tathA keTalAka sArA khAtAonA sArI rIte nIbhAva thAya che. mATe te viSe mArA priya jainAe jarUra vicAra karavA ghaTe che. muMbAImAM cAra zubha kAmAne vAste je rakama upajI hatI te te mArA sAMbhalavA pramANe purI thavA AvI che. pachI Aja sudhI je kAmeAne madada apAya che te aMdha paDavAnA vakhata Avate jAya che. mATe rAvabahAdura badrIdAsajIe dara varSe dara jainanA ghara dIDa echAmAM ochA cAra AnA levAnA palAna kADhayA che te huM teA dhArUMchuM ke ThIka che. te tethI dara varSe be traNa lAkhanI upaja jArI rahevAnI tathA bIjI paNa jemake jainAnA aMtakALa vakhate je dharmAMdA kare temAMthI amuka AnI A kuMDamAM Ape tathA tethI chokarA chokarInA lagna avasare, nokArazI tathA nAta varA kare te AMkaDAmAM amuka rakama Ape evA niyama thAyate bahu sArU. ne pachI gAmegAmanA evI rItanA paisA dara varSe amuka eka jagAe ekaDA karavA evA baMdobasta karavAmAM Ave teA A phaMDanA dIna dIna vadhArA thatA jaze. jema ke Akhu panAlAlajIe potAnI pAchaLa ATha lAkhaneA dharmo karyo temaja temanA dIkarA cunIlAlajInI pAchala moTI rakama dharmAMdA karI te vakhate A TharAva hayAta hatA phaMDamAM temanI meATI rakame TharAva pramANe Avata. havethI cetAyatA sArUM. AvuM phaMDa ubhuM thayuM haze ne te sArA dekhastathI cAlaze te dara varSe temAM rakama `dha pasA Ave jaze. mATe AvuM eka kuMDa ubhuM karavAnI kharekhara AvazyaktA che. 15 uparanI sarve vAtA kharekhara kenpharanse dhyAnamAM levAnI che ane teja vAtApara vivecana ane TharAva karavAnI jarUra che. A mInAe jaina konpharansanA: muLa pAse che ema huM samajuM chuM. tA 12-1-07. keTalAka nAdAna jaine ApaNA dharma gurU ane tIrthaMkaronI chabIo chapAvI te vecavAnA dhaMdhA lai beThA che. jaina tA kadApI letA sAcavI rAkhe . paNa te chamIe sava kAi para darzanI vecAtI leche. te kAMi gurU ke deva che ema mAnatA nathI. tethI rakhaDatI muke ne chevaTa chekarAM chaiyAM phADI nAMkhe ne te kacarAnI TopalI ke gaTarane zaraNu thAya mATe A yade kAi jaina AvI chabI chapAve, vece tene ekadama sa`dha bahAra mukavA, ne paradezanI tevuM kAma karAve te tenApara kAyadAsara ilAja levA joie. vaLI keTalAka para danI ApaNA dharmanI meATI AzAtanAo kare che te ghaNAM zrImatA ane grahasthAnA jANavAmAM AvyA chatAM te muge mADhe joyA kare che. jemAM
Page #22
--------------------------------------------------------------------------
________________ jaina kenpharansa heralDa, [ jAnyuArI. pIlavaImAM gAyakavADa dIvAne julama karAvI ApaNI muratIyA khaMDIta karI. paNa kAi elyu nahI. zuM mANasA temanA sAme laDavA taiyAra thayA hatA. temanA ghara uDADI pADe paNu apAzA ne derAsara ne te madhenI mutIyeAtA temanA sAme thaI nhAtI, keTalAka paradharmIe ApaNA dharmane leza jANatA nathI ne lagAra ela.ela. bI. thayA eTale pustaka race che ne temAM pAte ghaNA vidvAna che evI huMzIyArI batAvI jaina dharmane malIna karavAne khATA khATA mana kalpIta dAkhalA Ape chene ApaNA dharmane khATuM lAchana lagADe che. jema cAvaDA carItra-anAvanAra mahIpatarAma rUparAma tathA humaNAM eka magaja phrelA jaina vISe cApaDImAM chapAvelu tenI zuSa te AgAvAlAe lAikhala mAMDI ThekANe ANI che. eTale tenA rU. 500) daMDa karAvye che mATe Ayade tevuM kare tene vAste jarUra pagalA bharavAne DarAva thavA ghaTe che. kAnpharansanA kArabhArI judI rItanI zradhAnA heAya te te rada karavA joIe. ANaMdajI kalyANajIne! badhA tIthe tathA dezadezanA tathA gAmanA derAsare tathA dharmanA sthAne, kuMDA, mIlakatA para che e TharAva pAsa kenpharansamAM karAvavAnI jarUra che kAraNake kA. pe. eja'Ta. karanala kITIja sAhebe eka vAMdhe lIdheA ke ANu 4jI kalyANajInI vatI sahI karanAra kANu ne temane keNe akhatyAra Ape che te vAtathI ekannuma deza deza kAgale lakhI amadAvAdamAM sagha melavavA paDayA ne vakIle beAlAvI saghanA pAvara lIdhA tema bIjA kAi tIratha vISe ANuMdajI kalyANajI puchI zake tevA kenpharansamAM pAvara malavA joie. lalubhAi sucaMda amadAvAda. k strI keLavaNI. nAthadvArA. tA. 2 disembara sana 1906 mahAzaya ! hamArI komame bahota kama rivAja striyoko zikSA dene kA hai isahI vaje se uname kama akala hotA hai ora khAnedArI ke kAma va hunara acchI tarapha se nahIM sIkha sakatI ora haratarahakI bImArI va saMtAnakI kharAbI bhI isahI sababa se hotI hai yahahI khAsakara tamAma kharAbIyokI jaDa hai lekIna bahota se sAhava bAlIkAoko zikSA dilAneme aisA khayAla karate hai ke par3hAne likhAne se unakA AcaraNa kharAva hojAtA hai aura phira vo kisI lAyaka gharAne ke nahIM rahatI isalIye bAlIkAoko zikSAdenA nahIM cAhiye, yaha khayAla unakA galata ilmake pahanese kisIkA cAlacalana krAva nahI hotA, agara istaraha ilma inasmana ke
Page #23
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI mqel. . 1807 ] bigADane vAlI cIja hotI to kayo apanI anAja olAdako koi likhAtA paDhAtA ora usake hAsala karaneke lIye apanI dolatakA eka bahota bar3A hissA sarpha karate. hAM. alabate yahavAta jarUra hai ke par3hI likhI oratomese jinakA cAlacalana kharAba hotAhai usako vaha yaha pAi jAtIhai ke unako AlAdarajeko tAlIma nahI dIjAtI aura mAmUlI tAlIma pAne ke bAda akhalAkakI bigADane vAlI kitAbeM unake hAthame paDajAtIhai baburI sohavate unapara apanA purA asara karajAtIhai jisase unake cAlacalaname pharaka AjAtAhai ora usavakatame inakA likhA paDhANenA vezaka kisIkadara unakI AjAdI ora AvAra gIko bhI madada dejAtAhai jisake vAste yaha bahota jarUrI amarahai ke oratoko amumana AlA darajekI tAlIma dIjAve. AlAdarajekI tAlIyase yaha murAdahai ke oratoko dharma sambandhI kitAbe paDhAi jAve, ora khAnedArIke kAmo ke muttAlIka zikSAbhI dIjAve akhalAkake vigADanevAlI kitAva pAsa taka na Ane dIjAve, janatAlIma umdA hAMsala karalegI to phira Apa akhalAkake bIgADane vAlI kitAbose napharata karane lagegI ora jisa oratakA cAlacalana unakI najarame ThIka nahIM AvegA unako apanA cAlacalana durasta karanekI nasIhata karegI--- Apa sAhaba khayAla pharamAve ke oratoko umdA tAlIma honepara unakI olAdapara kitanA bhArI asara par3egA yAni vo khuda apanI olAdako umdA tarIkese paravariza kara sakegI aura vahota jalda haratarahakI nasIhata kara lAyaka banAlegI-oratoko AlAdara jekI tAlImase yahabhI mAluma hojAvegA ke " patitAdharma " kayAhai ora usako kisa taraha nivAhanA cAhiye. isalIye oratoko aiso tAlIma dIjAve ke jisase vo khAnedArI ke muttAlika umdA natIjA paidA karasake ora dharma sambandhI kAmome rUci baDhAve ummeda kojAtIhai ke Apa sAhaba isabAbame jarura tavajje karake intajAma orate va laDakIyokI neka tAlImakA pharamAvege jisase unakA dIla khAnedArIke kAmakAja va pativrata dharmame lage " patitadharma " kayA cIja hai isa vizayapara phira kabhI likhAjAvegA phakata itizubhama. mahetA amRtasiMha nAthadvArA mevADa.
Page #24
--------------------------------------------------------------------------
________________ -2nsa 1283, [on-yumArI. mevADakI sthiti. ____ badanAvarameM eka mandara pArzvanAtha svAmIkA hai. yaha pArzvanAthajIkI pratimAjI 1545 kI hai. bigaraphaNakI vaDI camatkArI hai. saM. 1955 kI sAlameM vaDA bhArI camatkAra huvA ke yaha pratimAjIkI nArakA khaMData honese eka tarka apujA karake koI vakta bigadiye the bo saMvat 1956 kI sAla bhAdaravA sudi 8 rAtako AdhI rAtake samaya maMdara baMdha thA so ekadama khulagayA aura vAjegAje ora nRtyagAna hote huve vo pratibhAjI Akara mula nAyaka dusare pratimAnI so dono tarpha haTa gae ora ye vIcame virAjamAna hogare aura nAsIkAbhI ThIka hogaI. ye camatkAra vahAke logoke bohata achA tarahase dekhA. avabhI usa maMdarame camatkAra achA hai usI saMdarale eka digambara pratimA khaDe kAvasaga purAnI zAmaraMgakI hAtha 35 AsarekI UMcI rakhI huI he jarAsI nAsikA rakhaMData he isa gAmame pahaleke purAne maMdaroke paththara makAnome saDakame gharome oTalome kavarame ora anyAnya sarva sthalame lage huve hai koraNIdAra kitaneka muratIsametabhI hai. ora jamIname khodanese vohI paththara nikalatA hai maMdarake aMdarakI iMdrANIke paththara aura gijakake indara padamAvatI vagerAke nikalate hai isa saharase bAhara eka purAnI jaina yaMdara hai jisame abUjIke maMdara jaisI koraNa huI hai baDAbhArI maMdara hai abhI usa maMdarame vizvavone mahAdeva beTA rakhA hai usle eka padamAvatIjI muratI bhagavAna sahita hAtha ? | UcI zyAma pAzAnakI rakhI huI hai aspara ve khaDe hai jisakI nakala meM lAyA hUM so isa ciThIke sAtha Apake devaneko bhejA hai. loga yaha jageko turaMgA nagarI honA batAte hai. isa gAmame zrAvakake ghara 100 Azare hai ye tA0 27 ko vahA pohacA logose bAtacIta kI aura unake dhyAname DirekTarI karanAja cAyA Usaroja vahAM para eke ozvAlake nuktA thA jisme tamAma parganeke loga jImaneko Ayethe jo unakobhI samajhAyA paNa usa parganekA kAIbhI konphrensako nahI jAntA hai. isa bajese kitaneka ache 2 logokI preraNAthI sabhA kI gaI tA0 28 kI subhai 10 baje ora zrAvakake karatavyopara tathA kulAcArapara sudhAranepara tathA mUrtipUjApara tathA acchI sthiti kese Ave. tyA kanyAvikraya bAla lagnAdipara tyA konaphrensa kyA hai Isa viSayapara ThIka 2 // ghaMTetaka bhASaNa diyA ora logokA dila raMja kiyA jispara kanyAvikrayAdikA TherAva karanA nizcaya kiyAgayA logone pUjAdarzanokA niyama kiyA ora sarva cokharevAle ne konaphensame pratigAma do do cAra cAra AdapIko Aneke vAste mujhase kahe ke hama jarura Avegai isa mAphika bAtacIta hokara karIva 1 baje sabhA visarajana huI phira vahAMpara vakIla rAzanI nAdiyA karake hai, vo mujhe mile Are-hirektarI samaMdhI bAtacita huI aura
Page #25
--------------------------------------------------------------------------
________________ 1807 ] mevADakI sthiti, 19 merI nigAhame Adami achA ora khaMtilA najara AyA to isa paraganekI DirektarI ke vAste Unoko samajhA bujhAkara baDanagara indora dhAra rUnIjA cAro IlAke ke gAmokI DiretarI inake suparda karI Inone Isa kula kAmame ru. 20) kA phAyadA apanI tarphase cAhi to apane gharame ru. 150) kA phAyadA hote dasavIsa rupaye lage to ThIka samajhakara maMjUrI ora ru. 10) rokaDe bhI diye vahAke paMcoko sAmalAtase apaneko Ina 60 gAmokA Dire 3 mahIne lagate jisme ru. 100) to tAke kirAyA vagerA kharca 50) rupe jumalA ru. 150) nizraya lagate so kAyadA hogayA ora hame 3 mahIneme karapAte ora vo 1 mahIneme tayAra karakai bhejadegA. lakSmIcaMdajI ghIyA. muni vihAraphala. muni mahArAja zrI mohanalAlajo ke ziSya rAjamunijI, ratnamunijI, labdhimunijI, namAnagara (vyAvara ) se vihAra karake mAravADa dekhane nIvAja nAmI grAmame Aye vahAMpara zrI pArzvanAtha svAmI kI pratimAjI 50 varSa se dukAnoMme rakhe haye the apuja rahete the so - upadeza dekara maMdirajo me parAi aura pujA zurU karAI vahAMse vihAra karake jetAraNa gaye vahAM pegacchake upAzrayame 2 pratimAjotho aura 2 dAdAjIke derAsara me virAjamAna karA pUjAkA prabaMdha karA diyA vahAMse bIjADe hokara bhAvI gaye vahAM para DhuMDhaka loga derAsara utarate the jisabAreme mahAjana logoko kahaNa karI to DhuMDhako ke zrAvakone derAsara me kisIko nahIM utarane bAbata kavala kiyA vahAMse nAgora gaye aura nAgora ke pAsa rohaNI gAma hai vahAM ke logoko upadeza diyA so zrI siddhAcalajIko jAtrA koi jone jAtrAkI ora saM. 1963 me catumAsA kucerAme kiyA vahAM para kAlurAma AsakaraNa nahAra acchA sadagRhastha hai aura baDe choTe 25 loga lugAiyokA samudAya thA jo saDaka mata methe so DhUMDha mata choDakara jaina dharma svIkAra kiyA prasaNajI meM prabhAvanA karI pujA derAsarajI se karavAI aura kArtika vadi 6 kA svAmivatsala karA kucerAse vihAra karake khajavANa Aye vahAM bhI jeTha maLajI coraDiyAko DhuMDhaka mata choDakara jaina dharma svIkAra ka rAyA ora 8 natra jaNIko muhapati toDAkara zrAvIkA karI mAravADa pragane sojata sTezana caMDAvala se eka mAila gAMva muraDAvame bhagavata pArzvanAtha svAmIkA maMdira he jahAM gai sAla maMdirakA jIrNodvAra hokara pratiSThA huI usI mitI maga
Page #26
--------------------------------------------------------------------------
________________ 20 jaina konpharansa heralDa. [ nyumArI. sara mudI 12-13 ko varSa gAMThakA melA huvA jisme karIva 4000 jAtrI ikaThe huye maMdirame upaja yAnI AmadanI rupayA 900 ke karIba hui suprasiddha muni mohanalAlajI mahArAja ke ziSya zrI kAMtimunijI mahArAja va rAjamunijI mahArAja 4 ThANe isa utsava para vahAM padhAre ora dharmopadeza huvA ina munirAjo ke vicaranese mAravADa ke kaI grAmoM meM bahuta lAbha pahuMcA sojata pragane ke gAMva bAsanA, jisme maMdira banAhuvA hai vahAM ke zrAvakokI javAnI jabame muraDAve meLe ke utsava para gayA taba mAluma huvAki sirpha prAtamAjI birAjamAna karaneme karIba 100) rupayekA kharca hai so merI gayame isme konpharansa madada deve to zrI pratimAjI mahArAja birAjamAna hokara AsAtanA miTe kaye ki vahAMke zrAvaka ava rupayA lagAneme asamarthahai gAMva dyAkaDI pragane sojata ke osavAla bhAiyo se muraDAva milA vahAMpara bhI maMdira banA huvAhai pratiSTA kai kAraNose nahIM huI iske vAste unako tAkIda kI gaI to unhone ASADa mahIne pahale pratiSTA karadenekA bhaMDArI canaNa caMdajI ke ruvaru ikarAra kiyA. mo. hIrAlAlajI surANAkA pravAsa. gAva caMDAvaLa pragane sojatake paMcokhebhI zrImAna muni mahArAnakI sahAyatAse maMdirakI pratiSTAkA moharata dikhalAkara pratiSTA karavA dene kA ikarAra karAyA gayA. ___insapektara hIrAlAlajIkA maye mAtahata ahalkAroM ke DAyarektarIkA kAmavAste jAlora ilAke mAravADameM jAnA huvA yahAMpara unhoMne DAyarekarI karane pazcAt tArIkha 3 Disambara sana hAlako zrAvaka samudAyako ikaTThe kara sabhA kI jisme vidyonnati, aikyatA, va bAla vRddha lagna niSedha vagairaha viSaya para bhASaNa diyA sabhAme hAkima sAhaba jAlora sahita anumAna 700 manuSya upasthita huve the, jinmeM kaI anya dharmAvalambI mahAzayagaNa bhI the, hAkima sAhaba jAlora anya dharma honeparabhI aise uttama kAmokI lAgaNI karate hai bAda bhASaNakI kAryavAhI hone ke ukta insapektara mahAzayane jAlorake zrI saMghako kAnaphrensakI taraphase sabhA mukarrara karanekI prArthanA kI jisko jAlorake zrI saMdhane kRpA karake svIkArI aura ( zrI jaina zvetAmbara sudharmopadezadAyI sabhA jAlora ) isa nAmase sthApita kI isa kAryameM mahatA kuzaLarAjajI jodhapura nivAsIne jo dharmake udyogI hai purI 2 kozIzakI sabhAke kArya karttA nIce lakhe mAphika mahAzaya cune gaye, zrIyuta rAmadeva acaladAsajI hAkima sAhaba jAlora peTTana zrIyuta kAMkariyAM rivavadAsajI sabhApati, solaMkI pRthirAjanI upasa
Page #27
--------------------------------------------------------------------------
________________ 1807 ] bhI0 DAsa surANA pravAsa.. bhApati, mahatA salerAjajI maMtrI mahatA harakacaMdajI upamaMtrI sarApha baijanAthajI kozAdhyakSa sA. vanagamalajI lAyabreriyana iske kaygavA sabhAsada isa mAphika koThArI jasavaMtarAjajI zeTha agaracaMdajI modI dIpasIjI borA pemacaMdajI mahatA gorUrAmajI codharo dhanarAmajI hamIramalajI mahatA hIrAnaMdajI sonamalajI cunIlAla ghoDA dAsaphAvAlA mahatA jasavaMtarAjajI lUniyA choTamalajI gAMdhI TIkamadAsajI hemarAjajI mahatA samaratharAjajI ummedamalajI mahatA himmatalAlajI zA cothamalajI bhaMDArI jIvaMtarAjajI surANA hemacaMdajI bejanImalajI muhaNota gaNezarAjajI tA, viradhIcaMdajI acaLadAsajI. ___ yahAMpara nIMborA daravAjA vAhira zrI riSabhadevajI mahArAjakA maMdira hai jisme pahale rAjake savAra sipAI vagare utarakara pUrI AsAtanA karatethe jiske bAbata guMphA punamacaMdajI va pazcAta jAlorane mahako khAsa rAja jodhapurame darakhAsta kI usapara istihAra bAvata maMdirameM koI bhI nahIM utaraneke tA. 21 disambara sana 1906 isvIko kacaharI jAlorase jArI huvA ke jisme aba koI nahI utarate hai. isa jAlora me jo isa vakta topakhAneke nAmase sthAna pahacAnA jAtA hai. vaha mahAvIrajIkA maMdira hai 1321 kI sAla magasara sudI 1 bhaTTArakajI guru pratiSTA karAne vAle the. yaha sthAna bahutahI sundara ora koranI nAmI hai. lAkho rupaye lage haiM isme rAjane virAna paDaneke kAraNa sipoIyoMko rakhachoDe haiM iske nIce hamArI jainiyoMkI virAsana pAnI jinabimba Adi honekA anubhava hai. solaMkI pRthirAjajI upasabhApati, mahetA salerAmajI.
Page #28
--------------------------------------------------------------------------
________________ [ jAnyuArI. ' jaina kenpharansa heralDa. dhAmaka hIsAba tapAsaNI khAtuM. zrI badarakhA madhe AvelA zrI caMdraprabhujI mahArAjanA derAsarajI tathA zrI kutarA khAtA tathA zrI parabaDI khAtAone rIporTa.. | zrI badarakhA madhe AvelA zrI caMdraprabhujI mahArAjajInA derAsarajI tathA zrI kutarA khAtA tathA zrI parabaDI khAtAonA zrI saMgha taraphathI vahIvaTa kartA zA. bhIkhAbhAI gharamacaMda hastakane saM. 159 thI saM. 1962 nA Aso vada 0)) sudhIne hIsAba ame tapAsyo che te jotAM vahIvaTa kartAe asalanI rUtI mujabanA mu rAkhI vahIvaTa nIkhAlasa dIlathI calAveluM jovAmAM Ave che. ahIM munimahArAjanuM Agamana temaja jaina graha sujJane sArI sthitinA hevA chatAM derAsarajIne lagato pUjananA sAmAnane kharca (DA lAgAnA lIdhe bAkIne) bhaMDAranI upajamAMthI karavAmAM Ave che. A khAtAnA vahIvaTa kartA zA. bhIkhAbhAI dharamacaMda vahIvaTanI temaja dareka khAtAonI pUrepUrI dekharekha rAkhe che ne dina pratidina sudhAro vadhAro karavA prayatna kare che paNa jaina grahasthono eka saMpa nahi hovAthI kAMI paNa banI AvatuM nathI te uparathI tA. 2-12-16 nI rAtre saMgha samasta ekatra karI kusaMpathI thatA geraphAyadA tathA hiMsAmaya cIje nahi vAparavA bAbata bhASaNa karavAmAM AvatAM eka jaina gRhastha zA. kulacaMda bhIkhAbhAIe paradezI khAMDa nahi vAparavA nakI karavAmAM Avela che ne kesara sukhaDa tathA pUjanane lagatA sAmAnane je vArSika kharca thAya che tenA pramANamAM lAgAno TharAva karI saMghanA AgevAnonI sahIo levAmAM Avela che. zrI gAma kAsaMdarA madhe AvelA zrI sumatinAthajI mahArAjajInA derAsarajIne rIporTa. zrI kAsaMdarA madhe AvelA zrI sumatinAthajI mahArAjajInA derAsarajInA zrI saMgha taraphathI vahIvaTa kartA sA. DAyAbhAI muLacaMda hastakane saM. 1959 thI saM. 12 nA AvedI 0)) sudhI ame e hIsAba tapAsyA che te jotAM vahIvaTa kartAe nAma asalanI rUDhIe rAkhI vahIvaTa sArI rIte calAvelo jovAmAM Ave che ane dina pratidina derAsarajI tathA vahIvaTane sudhAro karatA jAya che te mATe vahIvaTa kartAne pure dhanyavAda ghaTe che. | zrI kAsaMdarA madhe AvelA zrI parabaDI tathA zrI sadAvrata khAtAne rIporTa zrI kAsaMdarA madhe AvelA sadara khAtAnA zrI saMdha taraphathI vahIvaTa kartA zA. tArAcaMda dAmodara hastakane zrI parabaDI khAtAne saM, 1959 thI saM. 1962 nA
Page #29
--------------------------------------------------------------------------
________________ 1907 ] dhArmika hasAba tapAsaNI khAtuM. 23 AzAvAdI 0)) tathA sadAvrata khAtuM saM. 1962 mAM cAlu karavAmAM Avela tenuM saM. 1992 nA AzaradI 0)) sudhIne hIsAba ame tapAsyA che te jotAM vahIvaTanuM nAmuM asalanI rUDhI mujaba ThAma khAtAvahI copaDAmAM rAkhI vahIvaTa sArI rIte calAvela javAmAM Ave che ane dina pratidina khAtAne sudhAre karatA jAya che mATe dhanvAda ghaTe che. gAma pIsAvADA tAbe dhoLakA chalA amadAvAda madhe AvelA zrI suvidhinAthajI mahArAjajInA derAsarajIne rIporTa sadara gAma madhe AvelA zrI suvidhinAthajI mahArAjajInA derAsarajInA hAlanA vahIvaTa kartA zA. cunIlAla muLacaMda tathA bhAvasAra kakaladAsa rAmajI hastakane amoe hisAba tapAsyA che te jotAM vahIvaTanuM nAmuM prathamanA vahIvaTa kartA pAsethI copaDA nahi malavAthI hIsAba kapita ubho karI loko pAse saM. 1962 mAM bAkI kaDhAvela che te tathA saM. 1962 ne hIsAba jovAmAM Avela che nAmuM asalanI rUDhI mujaba rAkhI vahIvaTa sArI rIte calAvatA jovAmAM Ave che. pujananA kharaca mATe jamInanI upaja Ave che eTale aDacaNa jevuM nathI. A derAsarajI naMbara 1 nA vahIvaTa kartAnA vaDavA zA. lakhamIcaMda tathA hIrAcaMda karazane saM. 1893 mAM bAMdhI saM. 1897 mAM pratiSThA karI potAnI dekharekha thI zrI saMghanI vatI zA. maganalAla bApAlAla tathA kaMkucaMda rAyacaMdane vahIvaTa sopela ne kharca traNa graha bhAge paDatuM ApatA saM. 1916 mAM traNe vahIvaTa kartA najadIkanA gAmamAM rahevA jatAM upaja kharcane vArSika hisAba zA. kakkaladAsa UmedabhAIne rAkhavAne suprata karavAmAM Avela ne sAla Akhare hIsAba laI pote judA copaDA rAkhI vahIvaTanuM nAmu rAkhatA dina pratidina baMne vastA jaina gRhasthAmAM kuTuMba parIvAra kamI thato joI saM. 1936 nI sAlamAM rU 49 mAM naMbara ekanA vaDavA zA. lakhamIcaMda bArakhalI aghATa dastAvejathI jamIna kharIdI derAsarajInA pujanane kharca nIbhAvavAmAM ApI tene vahIvaTa prathamanA vahIvaTa kartAne sepela te saM. 1958 nI sAla sudhI calAvela paNa paDatA dukALe teo sAheba amadAvAda rahevAnA heI naMbara 1 nA vahIvaTa kartAne kAMIpaNa vahIvaTamAM mAhItagAra karyA vinA eka cepaDe tathA eka dastAvejanuM piTaku bAraNAmAM mukI cAlyA gayA naMbara ekanA vahIvaTa kartAe ghaNu vakhata sucavyA chatAM koI paNa javAba ApatA nathI tema cApaDAnI aMdara kAMI hIsAba nathI ne juja che te ghaNoja goTA paDate che adyApi sudhI jamInanI kAMI paNa joIe tevI Upaja AvatI nathI. * naMbara ekanA vahIvaTa kartA hAlathI thelI mudata thayA pitAne cAlate DhI. Ane dharma choDI ApaNI sAthe joDAvAthI naMbara ekanI gerahAjarImAM parepUrI
Page #30
--------------------------------------------------------------------------
________________ che ja - jaina kenpharansa heralDa. [ jAnyuArI. dekharekha rAkhe che. naMbara ekanA vahIvaTa kartA pitAnA vaDavAnuM nAma sadAkALa kAyama rAkhavA pitAne maLato haka tathA vepAra karavA joItI madada ApI gAmamAM eka jaina gRhastha rAkhavA prayatna kare che ne vahIvaTanI temaja derAsarajI mATe je lAgaNI dharAvatA jovAmAM Ave che te mATe temane purepure dhanyavAda ghaTe che. | gAma sarakheja madhe AvelA zrI vAsupUjya svAmI mahArAjanA daherAsarajIne rIporTa. gAma sarakheja madhe AvelA sadara daherAsarajInA zrI saMgha taraphathI vahIvaTa kartA zA. maganalAla gulAbacaMda, tathA zA. ratanacaMda rAghavajI tathA zA. muLacaMda devacaMda hastakane saMvata 159 thI saM. 1962 sudhIne hIsAba ame tapAsyo che te jotAM vahIvaTa kartAoe nAmu asalanI rUDhI mujaba rAkhI vahIvaTa sArI rIte calAvelo jovAmAM Ave che. A gAmamAM muni mahArAjanuM aviAgamana vadhAre che, paNa upAzraya paDI gayela temaja sAdhAraNanA makAne jIrNa hovAthI sAdhu sAdhvIjIne utaravAnI purI aDacaNa paDe che, temaja jaina gRhanI juja vastI hovAthI hAla je lAgo che tethI vizeSa thaI zake tema nathI, ne zrI daherAsarajInA kharcamAM TeTa Ave che te Upara zrImaMta jaina gRhasthonuM dhyAna kheMcIe chIe. A khAtAnA vahIvaTa kartA zA. ratanacaMda rAghavajInA ciraMjIvI bhAI maNalAla daherAsarajI tathA khAtAnI purepurI dekharekha rAkhe che mATe temane dhanyavAda ghaTe che. A khAtAne vahIvaTamAM zA. ratanacaMda rAghavajI tathA temanA cIraMjIvI sIvAya bIjA be vahIvaTa kartA gRhastha vaDavaTa upara barAbara dhyAna ApatA nathI te bahu dIlagIra thavA jevuM che. gAma bIDajanA zrI vAsupUjya svAmI mahArAjajInA derAsarane rIpoTa sadarahu derAsarajInA saMgha taraphathI vahIvaTa kartA zeTha umedacaMda, mulacaMda tathA zeTha kevaLadAsa suMdarajInA hastakane saM. 159 thI saM. 18ra nA Aso vada 0)) sudhIne hIsAba tapAsyuM te jotAM atrenA vahIvaTa karatA derAsaranI kaI rIte AzAtanA na thAya tevI rIte purepurI kALajI rAkhe che te joI ghaNe AnaMda thAya che derAsara gAmanA pramANamAM ghaNuM sarasa ane suzobhita che. A derAsaramAM saM. 1962 nI sAlamAM tIjorImAMthI eka amuka rakama upaDI gaI che tenI purepurI tapAsa thavAnI ghaNI ja agatya che. beDara kutarAM parabaDI khAtAne rIporTa - sadarahu khAtAnA zrI saMgha taraphathI vahIvaTa karatA zeTha umedarAma kulacaMda tathA zeTha motIrAma pulacaMdanA hastakane saM. 1959 thI 1962 nI sAla sudhIne hI tAkyuM . jotAM AtAmAM koI lAMbI muDI jevAmAM AvatI nathI. te paNa
Page #31
--------------------------------------------------------------------------
________________ 1907 ] dhArmika hIsAba tapAsaNa khAtuM. 25 gAmanA pramANamAM rU. 231) nI rakama ekaThI thaelI te rakama derAsaranI tIjorImAM mukavAmAM AvatI hatI. te rakama koI adhara upADI laI gayuM che te A khAtAnA aMge kAMI paNa sIlIka nathI. gAma mAtara zrI (sAcA deva) sumatinAtha mahArAjanA derAsarajInA vahIvaTane lagato rIporTa ame e sadara khAtAne hIsAba saM. 196ra ne tapAsavAnI zarUAta karI paNa te sIvAya bIjI bIjI sAlanA copaDAo tathA mIlakata vahIvaTa kartA zeTha lalubhAI suracaMda zrI amadAvAda hovAthI jevAne malI nahI zakavAthI vahIvaTa kartA hAjara hoya tyAre bIjI vakhata upara jovAnuM rAkhyuM che. A derAsarajInA vahIvaTa kartA zrI amadAvAda rahetA hovAthI atre derAsarajImAM tathA tenA vahIvaTamAM keTalIka avyavasthA rahe che jethI AvatA jAtrALuone puratI sagavaDa nahI hovAnI jAtrALuo pharIyAda kare che. vahIvaTa kartA grahastha pitAnA tanamana ane dhanathI vahIvaTa calAve che te mATe temane purepuro dhanyavAda ghaTe che ane AzA rAkhIe chIe ke upara jaNAvelI bAbata upara purepuruM dhyAna ApI yogya baMdebasta karaze. challe kheDA tAbAnA gAma mahIja madhe AvelA zrI zAMtinAthajI mahArAjanA derAsarajIno riporTa. sadarahu derAsarajInA zrI saMgha taraphathI vahIvaTa kartA zeTha trIbhovanadAsa motIcaMda tathA zeTha balAbhAI puratamadAsanA hastakane hIsAba saM. 1959 thI saM. 1962 nA Azo vada 0)) sudhIno amoe tapAsyA che. te jotAM atrenA derAsarajInuM nAmuM asalanI rUDhI pramANe rAkhavAmAM AvyuM che. paraMtu barobara nAmAnI vyavasthA rAkhavAmAM AvI nathI. derAsaranA rUpamAM prathama saMghamAM vyAje dhIravAmAM AvelA temAMnA keTalA eka AsAmIo narama paDavAthI rUpIA ApI zakayA nathI. mATe tevI rIte nANAM dhIravAne rIvAja baMdha pADI jaMgama tathA sthAvara mIlakata upara ApI vyAja upajAvavuM joIe. - A gAmamAM jenenAM ghara 15-20 hevA chatAM upAzrayanI jogavAI bIlakula nathI te te thavI joIe. gAma mahIja madhenA zrI kheDAM Dhera parabaDI tathA kutarAMnA roTalA khAtAno riporTa. sadarahu gAmanA (khoDADhera, parabaDI kutarAM) khAtAne hIsAba vahIvaTa karatA zeTha. maphatabhAI dalAbhAI hastakane saM. 1959 thI saM. 1962 nA AsovadI 0)) sudhIne tapAsyA che te jotAM AkhAtAnA nAmAnI vyavasthA barobara rAkhavAmAM AvI nathI tema DhoranI paNa barobara mAvajata rAkhavAmAM AvatI nathI temAM sudhAre thavAnI khAsa jarUra che. chale kheDA tAbAnA gAma lohAlI madhe zrI zAMtinAthajI mahArAjanA derAsarajIne rIporTa. sadarahu derAsarajInA zrI saMgha taraphathI vahIvaTa karatA zA. maganalAla malukacaMda tathA zA. maganalAla dharamacaMdanA hastakane saMvata 159 thI saMvata 196ranA AvI
Page #32
--------------------------------------------------------------------------
________________ 26 jaina kenpharansa heralDa. [ nyumArI. 0)) sudhIne hIsAba tapAsyA che te jotAM gAmamAM jainenAM ghara phakata beja che. chatAM amAre nAmu tapAsavA badala cAra dIvaza khoTI thavuM paDayuM kAraNa ke ATha daza varasanuM nAmuM derAsarajInA copaDAmAM bIlakula lakhavAmAM AvyuM nahotuM. AvI rIte nAmAnI ghaNI avyavasthA rahe che. - atre (khoDADhera, kutarAM parabaDI) khAtAne hIsAba che. paraMtu derAsarajInA hasAbanI mAphaka taiyAra nahIM hovAthI amo atre tapAsI zakayA nathI to amoe temane taiyAra karavAnI sucanA ApI che. jIle kheDA tAbAnA gAma kanIja madhenA zrI suvidhinAtha mahArAjanA derAsarajIno rIporTa sadarahu derAsarajInA zrI saMgha taraphathI vahIvaTa katAM zeTha hIrAcaMda malacaMda taraphathI zeTha khemacaMda manasukhabhAI zeTha kubera bhUkhaNadAsa ane zeDa amulakha vIra caMda hastakano saM. 1959 thI saM. 196ra nA Aso vadI 0)) sudhIne hIsAba tapAsyuM che. te jotAM hAla A gAmamAM jainonAM ghara phakata pAMcaja che. tema chatAM derAsarajInI dekharekha sArI rAkhavAmAM Ave che. derAsarajI nAjuka ane ghaNuM suMdara che. A derAsarajInA baMdhAvanArane purepuro dhanyavAda ghaTe che. kAraNa ke temane gAmanA pramANamAM purato vicAra karI joIe tevuM derAsara baMdhAvela che tema vistAra paNa teTalAja rAkhyo che. zA.sunItA nAnayo. _ _oTa2, jaina annsa . pAMcavIM zrI jaina zvetAzvara ko kara sake pramukha ajImagaMja nivAsI rAya bahAdura bAbU zitAvacaMDajI nahAra. jaina zAstromeM aisA lekha mojuda hai ki tIrthakara bhagavAna "tIrtha" ko namaskAra karate haiM. vahahI usa caturvidharupI saMghaka tIrthako sthApana karane vAle hote haiM. isa saM. ghake mukhya do bhAga haiM:-sAdhU sampradAya aura Avaka varga-sAdhU maMDaloko choDakara isa zrAvaka maMDalake mAnavate pramukhake padAdhikArI hone kI baDo bhArI ijata pUrNa punya. vAnakohI milatI hai. lAkhoM zrAvaka zrAvikAoMkA nAyaka honA zubha karmoke udayasehI ho sakatA hai. jaise abhavi jIva zrI siddhakSetrakI yAtrA nahIM kara sakatA hai vaisehI kamanasIba manuSya isa mahAsabhAkA sabhApati nahIM ho sakatA hai, prathama konapharansa jo zrI phalodhI tIrthapara huIthI usake pramukha jodhapura nivAsI mahatA bakhatAvaramalajIke vAste "jaina vijaya" ne yadyapI yaha AkSepa kiyA hai ki unake kuTumbake bar3e choTe haNUmAna vagaraha mithyAtvi devoM ke darazaNa karate haiM hama nahIM kaha sakate hai ki yaha AkSepa kahAMtaka ThIka hai to bhI jisa kisIna ukta mahatAjIse mulAkAta kI hai vaha kaha sakatA hai ki unakI kulAmanAya jainadharmakI ho yA na ho unako bacapana meM jainadharma kI zikSA milI ho yA na milI ho, isa samaya unake khayAlAta aura jaina samAjakI unnattike liya sacI lAgaNI sarAhana lAyaka ha. "zrI phalA NA sarAhana lAyaka ha. "zrI phalodhI tIrthInnatti sabhA" ke paiTarana tarIka zrI phalodhI tIrthapara unakA pUrA vizvAsa hai aura jo ATha dasa hajAra rupayoMkA cNd| hokara phalodhImeM yAtriyoMke vAste naye makAna bane haiM uname mUla kAraNa
Page #33
--------------------------------------------------------------------------
________________ 1807 rAya bahAdura bAbu zitAbacaMdajI nAra. 27 hamArI sabhAkaM prathama prasIDeMTa hai, dUsarI bambaIkI konapharensake samApati kalakatA nivAsI rAya badarIdAsajI mukIma vahAdurakI--ki jinakI jainadharmako lAgaNI aura isa samAjakI sAmAjika aura dhArmika unnati tarapha athAga koziSa aura mahanata sarako acchI taraha mAlUma hai - isa jagaha hakIkata likhanA slUya ke prakAzako dIpakake prakAzake muvAphika dikhalAnA hai. taularI konapharasake prabhusa murzidAbAda nivAsI rAya vAbU buddhisiMhajI dudheDIyA bahAdura gharbhasusta hai. aura kaI jagaha yAtriyoM ke ArAmake vAste unakI tarapha se dharmazAlAye bagaraha banavAi gai hai pATanakI cothI mahA sabhAke pramukha bambai nivAsI zaMTha vIracaMda jI dIpacaMdajI sI. Ai. i. je. pI. kI dayAlutA ora dharmajJatA sabako mAluma hai.inhAne aura inakI sobhAgyavati palIne tana mana dhanase koziza karake zrI yazAvijaya jaina pAThazALA, banArasako tarakIdAha aura dharma kRtyameM lAkho rupaye kharca kiyehe inacArI prasiDeTAke dharma kRtyoM para najara DAlanese yahahI mAluma hotAhai ki inakI pUrNa punyAike kAraNa kula jaina saMghane inako apanA nAyaka banAkara inako athAga ijjata aura Avaru bakSIhai. - amadAvAda kI konpharansake liye pramukha ke cunanemeM vahAMkI svAgata kamiTIko baDI bhArI dikota paDI. kalakattA nivAsA vAvU mAdholAlajIne, ki jinako pahile pasaMda kiyAthA, kisI mukada ke savabase, pramukha pada dhAraNa karanekI darakhuvAstako nAmajura kiyA svAgata kamiTIma isa inakArakI vajaha se khalabalATa macA aura cAroM tarapha unakI draSTI doDane lagI Akhira kAra unhoMne ajImagaMja nivAsI rAya bAvu zitAvacaMdajI nahAra bahAdurase prArthanA kI to ukta bAbu sAhayane apane pAka aura sApha dilase kevala saMgha maktikI garajase una daravuvAratako svikAra kiyA. yadyapI hamAre pramukha sAhaba ke vAyata hamAre sahacArIyone mukhatalika vRtAMta pragaTa kiye hai kayoMki lekhaka ke khayAlAta ke muvakika lekha hAtahi-tAmI hamacAhatahaki hamAra pADhaka gaNa vaspha ukta bAbu sAhabase vAkika hojAve ki jisakI vajahase hamane unako apanA nAyaka banAnA pasaMda kiyA hai hama bhalI bhAMti kaharUkate haiM ki gata dusarI tIsarI mahA sabhAoMke prasiDeMTa baMgAlakI taraphake honase usakI najIra lekara hamane misTara nahArako apanA pramukha nahIM kiyA hai| unako dhAvasthAkai kAraNa unako pramukha nahIM kiyAha jasa dasarA, taas| mahA sabhAkA pramukha rAyavahAdura tha usahA najArapara rAyaba dura nahArako rAyabahAdura hanike kAraNa pramukha nahIM kiyAhai; pitA rAyabahAdura hote huve unake jeSTa putrake rAyavahAdurIkI ijjata pAne kI vajahase hamane unako pramukha nahIM kiyAhai: jiyAdA sanatAna hone kI vajahase halane unako pramukha nahI kiyAhai unako jeSTa putrako unhoMne yUropianokhe tAlIma dilavAi isa kAraNa unako yaha mAla nahIM diyA hai unake dusare Ara cothe putrake jyUeTasa hone ke kAraNa unako yaha ijjata nahIM dI gaihai; unake yA unake putrake AnarerA majisTa hAnekI vajahase hamane apanI samAjakA inasApha unake hAthameM nahIM diyAhaH unake jeSTa putrake myUnIsIpailarzake ceyaramaina honekI vajahase hamane apanI samAjakI saphAikA kAma unake hastagata nahIM kiyAha; choTe baDe lATokI svAgata vagarahameM pravINa hone ke kAraNase hamane apanI komakI svAgatakA lATokI svAgatakA AdhikArI unako nahIM kiyA hai unake jagata zeThase kara pIDhIyose sambandhacale AnekI vajahase hamane jagata jainasamAjakA sambandha unase nahI kiyAhai; unake nayA mandira banavAnakI vajahase hamane apane jaina samAjake mAMdarako unake sipu. I nahI kiyAhai: unake bar3e bhArI jamAdAra, saradAra, raisa honekI vajahase hamane apane mahAsabhAkI jamInako sApha karake ThIka taura para kAzta karAneke liye unakI nigarAnImeM nahI diyAhai; hamane unake pramArabaMzI kSatri honeke vajahase hamArI samAjakA muhAphija unako mukarrara nahI kiyAhai; hamane unake bujurga premarAvajIke cakUravartikA pada dhAraNa karane yA gaDha khaMbAjameM rAjya karanekI vajahase inako apanI samAjakA
Page #34
--------------------------------------------------------------------------
________________ jaina kenpharansa heralDa. [ nyumArI. rAjA nahI banAyAhai; hamane unake nahAra, zera yA bhagerA hone ke kAraNa hamAre samAja ke chelI, bakarI, laraDIko unake arapaNa nahI kiyAhai; unake AinA mahalameM rahanese hamane unako apanI samAjakA AinA, zIzIyA kAca nahI bnaayaahai| ukta bAbu sAhabake gAyana kalAmeM praviNa honekI vajahase hamane apanI samAjake sitArakA tAra yA khuTI unake hAthameM nahIM dohai; ukta bAbU sAhavake kai dharma pustake aura stavanAvaliyoMke banAnekI vajahase hamane unake hAthameM apane samAjakI stavanA nahIM dIhai; hamane apanI samAjakI athAga dolata unake sipurda isa khayAlase nahI kIhai ki unhoMne apane gharase karIba 35000) rupaye sar3akoMke banAnemeM, kuMve, tAlAvoM ke khudavAne aura banavAnemeM, khyAla tamAzo meM, baDe baDe AdamIyokI svAgatama yA ai Daisa peza karanema kharca karadIhA-- hamane apane saMgharupI tIrthako yAtrA karaneko unako isa garaje nahI nyotAhai ki unhoMne kai vAra tIrtha yAtrA kIhai. hamane murzidAbAda ajImagaMja nivAsI rAya bahAdura bAbu zitAbacaMdajI nahArako apanI ahamadAvAdakI pAMcasI konapharensakA pramukha isa vajahase banAyA haiki vaha dilake sApha ora sAdA mijAja hai, dharmameM draDha he, vaibhavake hote huve ghamaMDa aura magarura unake pale nahiM baMdhAhai saMghakI bhaktimeM casta aura kamara bAMdhe huvaha, apanI goda lenevAlI mAtAke pharamAnadAra aura suzIla putraha; jinake hadayameM dayAdraDha hokara baiThI huIhai jinone dayA lAkara apane kAztakAroko kahatake vakta hAsala mApha kiyAhai, jinhoMne kahatake vakta bhUkhase marate huve manuSyoMkA yathA zakti madada dekara mata kaTase bacAkara apane azubha karmoko khapAyA: jinhoMne hAdIke sAtha bImAra AdamIyoMke liye auSadAlaya kholAhai, jinhoMne AmariAyAke kAma ke liye aka hAla arpaNa kiyAhaiH jinhoMne vidyAdAna ko apanA mukhya kAma samajJAhai, ukta bA sAhabane upara likhe huye kAma meM karIba savA lAkha rupayoMke kharva karake apane jIvaNako saphala kiyAhai hamane apanI mahAsabhAkA kAma abakI daphe ase sajjana zrAvakake hAtha meM diyAhai ki jo mAnakI abhilApAna rakhate huve apane khare antaH karaNale jaina samAjakI unnati cAhanevAlAhai aura hamako ummIda paDatIhai ki agara amadAvAda nivAsI jainI seTha sAhukAra jaina samAjakI unnatike vAste kisI apUrva kAma karanepara kamara bAMdhege to hamAre pramukhabhI kisI tarapha nyUna nahIM utareMge hamacAhatehaiM ki ukta nagarakI mahImAMke suvAphikahI koi kArya AyaMdA sabhA , asA heki jisako hamArI samAja hamezA yada rakhe. antameM hama AzA karatehai ki hamAre pramukha gata prathama tIna sabhAo ke pramukho kI jaise sirpha isa mahAsabhAmahI zAmila hokara AyaMdA haragija gairahAjira nahI raheMge balki AyaMdA sabhAomebhI padhAra kara sabhAko suzobhita kareMge. kenpharansa ophIsamAM cAlatuM kAmakAja. nirAzrita khAtuM. sustIdvA2 mAtu::-- 3. 200-0-0 pAsItA mAvimane caitra- 1-1-0 4 283 pArasasa paaliitaathI mAgazara sudhI mAsa 8nA. che kyuM tenA. 3-12-0 amahAvAhanAnane tyAM- . 75-0-0 bhI. 210 varAnane 5||2naa nI TIkeTa apAvI. 120-0-0 tukArAma hanumaMtarAvane pa3-0-0 bImaDI tAme yAnA 1 2 bhAsa . ne 32 sapAvI. 10-10-8- tu mane mamahAvA - 7-6-0 gujarAnavALAnA 1aunane vazI. 12 nI TIpa mATe mokalyA
Page #35
--------------------------------------------------------------------------
________________ 1907 ] kenpharansa ophIsamAM cAlatuM kAmakAja " 8-4-0 bAra jainane bhojana kharca. tyAre kharca pa0-0-0 mevADa nirAzrita jene mATe -- - mokalyA.. 206-11-9 8-ra- niMgALAnA 3 vidyArthine maMdire dvAra khAtuM - skolarazipa. 100-0-0 mevADanA jIrNoddhAra mATe zA 8-2-0 niMgALAnA 1 jainane. lalubhAI jecaMdane. ra00-0-0 vaDodarA bALAzramane mokalyA. 35-0-0 dhrAMgadhrAM tAbe sItApuranA 135-0-0 lAgabAga jaina boDiMganA o derAsaranI TIpamAM. nararI sekreTarIne cAlu hi sAkha peTe. 135-0-0 konpharansa nibhAva phaMDa - 623-10-0 75-0-0 sekreTarInA pagAranA. keLavaNI khAtuM - 3-11-0 paTAvALAne dina 10 nA pa60-0-0 jaina zreyaskara maMDaLane mesANe gAranA, 2 mAsanA mekalyA. 5-0-0 IMgrejI trIjA dhoraNanA eka 78-11-0 vidyArthine skolarazIpa. DIrekaTarI khAtuM - 5-0-0 gujarAtI pAMcamI copaDInI pa-7- pisTa kharca. eka strIne skolarazIpa. 3-6-0 pArsala kharca. 303-0-0 ajamera ophIsa khAte khaca 70-0-0 15-3-0 tharAda tAlukAnI DIrekaTarI kenpharansa heralDa khAtuM - lavAjamanArU. mATe kharcanA. 218-11-0 AvyA che. ra0-4-0 lAhora ophIsa khAte kharca 29-9-3 TapAla kharca. 82-13.0 jaNa pAMcane pagAranA. . g-8-0 patra vyavahAra kharca. - paracuraNa, 430-1-6 ( patravyavahAra kArakunane pagAra. prANajIvanadAsa purazotamadAsa. Trimite DirekaTarI khAtA taraphathI thayeluM kAmakAjA* kAThIAvADa, gujarAta, kaccha, malabAra, AkrIka vigeremAM jaina lAIbrerIo, #LA, sabhAe vigerenuM lIsTa banAvI amadAvAda kahyuM. tathA je je gAmamAM nsanA TharAvone amala thaye che, tenuM lIsTa karI kahyuM. kai Aja sudhImAM kenpharansa esa DIrekaTarI taiyAra thaIne AvI gayelA 3650 rararI eka pherIsta banAvI
Page #36
--------------------------------------------------------------------------
________________ che 0 0 rAMdera ka 0 ja 0 15 m ` pATaNa konpharansa vakhate udhAra cIThIothI judA judA khAtAomAM madada karanAra gRhasthonuM lIsTa. nAma gAma rUpIA amadAvAdanI zAhapura kuvAvALI pilanA eka zeTha. maganalAla, chaganalAla kaMTrAkaTarsa amadAvAda jaina taraphathI hA. zA. pItAMbara ra. mohanalAla, maganalAla muMbAI 11 - maganalAla. amadAvAda za. prANajIvanadAsa kapuracaMda. 25 mI. lAlananA eka mitra taraphathI biAI caMcaLa te mahetA motIlAla. zeTha hakamacaMda lallubhAI. mAMkaNaja khuzAlanI dIkarI kherALu 50 zeTha DAhyAbhAI lallubhAI. vaDhavANa kompa mahetA rUpacaMda velajIbhAI 31 zeTha tulazIdAsa becaradAsa. vaDhavANa kApa riTha mANekalAla DAhyAbhAI rAMdera 10 zeTha jIvaNadAsa dharamazI. zeTha nathubhAI sAMkaLacaMda rAteja 5 zeTha mohanalAla govIMdajInI mAtu zrI bAigAMdhI kezavalAla puratamadAsa. sAkara taraphathI bhAI maNI te zeTha amaracaMda narasInI dezI DuMgarazI bhurAbhAI. dIkarI kheralAva 5 zeTha ThAkarazIbhAI lAlacaMda. * vaDhavANakAMpa biAI metI te zeTha amaracaMda narasInI patnI. , 5 lavaNubAI kAzI raNachoTa pATaNa zeTha mulacaMda jeThIdAsa. kaTosaNuM 15 zeTha vADIlAla varatAcaMda. pATaNa roDa phacaMda vakhatacaMda. punA 50 zeTha mAnacaMda metIcaMda. kukavAva (mI mAMDaLanA gacchanA saMdha taraphathI be zeTha nAgaradAsa haracaMda. kukavAva ghAbhAI lakSmIcaMda. mAMDala 15 dozI maganalAla jerAja. suIgAma thI vasenA saMgha taraphathI. vase 30 zeTha kAzIdAsa semacaMda. gaMbhIra zeTha maganalAla narotamadAsa. pATaNa 10 zeTha rAyacaMda, AzArAma. zeTha nAthAlAla motIcaMda. amadAvAda 10 zeTha AzArAma ylacaMda zeTha cunIlAla nyAlacaMda. pATaNa 25 zeTha govaradhanadAsa, amulakhadAsa. kalela zrI pratApagaDhanA saMdha taraphathI. pratApagaDha zeTha hIrAcaMda, ghelAbhAI pATaNa roDa rAyacaMda manarUpajI. nItADA 25 zeTha maNIlAla maganalAla. [ AI mAnakara zAha bhudarAjI lakhAjInI. kazeTha maganalAla hAthIbhAI. vaDanagara 25 zeTha ratanacaMda mAnacaMda. pATaNa zeTha lADakacaMda vIracaMda kAmadAra. 15 zeTha nAgaradAsa rAmacaMda zrI kAmanA saM'' - . kAnama 25 keraDIA pratApacaMda dIpacaMda rAdhanapura | zeTha dIpacaMda jecaMda. nApADa 20 zeDa harIlAla muLacaMda. amadAvAda m sh b mm fy jaina kenpharansa heralDa 25 10 25 25 kaTosaNa [ jAnyuArI. D
Page #37
--------------------------------------------------------------------------
________________ W - - 2 1907 ] 11 - kheDA 17 101 tharA 4 84 - 08 - samI 11 TuMDAva ja "zeTha prANajIvanadAsa purazotamadAsa. rAIgAma zeTha jeThAbhAI AzArAma. mAMkaNaja zeTha manasukhabhAI phUlacaMda. DAMgaravA xzeTha nAthAlAla rUpacaMda. mAMkaNaja zeTha bhIkhAbhAI nAgaracaMda. pATaNa gujarAta koleja TuDaMTa taraphathI amadAvAda I metI zeTha purazotama jhaveracaMda. zeTha DAhyAbhAI delatacaMda. zeTha jeThAbhAI kALIdAsa. amadAvAda miNIAra muLacaMda chaganalAla mItharA gAmanA DelIgeTa taraphathI zeTha amaracaMda narasIdAsa. kheralA zrI heDAvanA saMdha taraphathI zaTha malukacaMda anopacaMda mahudhA DAkaTara bAlAbhAI maganalAla vaDodarA zeTha jhaveracaMda idrajIbhAI. mAMgaroLa KzeTha nemacaMda bhImajInA zubha khAtAmAMthI zeka hImatalAla vRjalAla. darApurA RITha maganalAla jecaMdabhAI. mAdI bhAIcaMda nAthAbhAI. roTha, maganalAla DabheIvALA. zeTha zIvalAla jecaMda... ! parI nagInadAsa lallubhAI. pAlaNapura zrI gAma vIjApuranA DelIgeTo taraphathI vIjApura dezAI lakSmIcaMda, bhavAnadAsa. boTAda roTha cunIlAla nyAlacaMda. pATaNa zeTha lallubhAI magana Thi nemacaMda malakacaMda. nI kIratIcaMdajI pAThazALA taraphathI jAlora 51 zeTha maNIlAla surajamaladAsa pAlaNapura. 5 zrI jJAnodaya sabhA taraphathI amadAvAda pa zeTha maganalAla hAthIbhAI. mahesANA 12 zeTha hemacaMda devacaMdabhAI. pATaNa 25 zeTha dhanajIbhAI merArajI mAMgaroLa 1 zrI vase gAmanA vAlIara taraphathI zeTha 51 mehanalAla narotamadAsa vaso 25 zeTha devacaMda bahecaradAsa nAucaradAsa, pATaNa 5 zeTha ravacaMda, muLacaMda. kaTAsaNa 5 jhaverI vIracaMda dharamacaMda vIramagAma 2 koThArI ravajIbhAI nAgaradAsa rIAnA 5 talATI saMprIta zAMttidAsa. 10 zeTha kasturacaMda kasaLacaMda. jAmanagara pA zeTha khetazIbhAI zIrAja. 20 mahetA bhAIcaMda muLacaMda. 51 zeTha hIrAcaMda savajIbhAI. 400 zeTha kezavajI lAlacaMda. vaDhavANa zahera 75 dozI sAvacaMda jeThAbhAI. 8 zeTha govanajI makanajI. 4 zeTha pItAMbaradAsa vRjalAla. 4 zeTha haMsarAja suracaMda. 2 dezI abajI ka yANajIbhAI. 3 zeTha DosAbhAIlA vajIbhAI. 101 zeTha jerAja saMghajIbhAI. 27 zeTha maMgaLajI jasarAja. 5 zeTha premacaMda karaturacaMda. 11 dezI kamaLazI meghajIbhAI. 15 zeTha kalAbhAI velajIbhAI. - 5 pArekha TokarazIbhAi ANaMdajI 15 dozI vakhatacaMda phulacaMda madada karanAra gRhasthanuM lIsTa. ja ra ra ra ra = - - - 4 - - 4 pATaNa uda - 31 -
Page #38
--------------------------------------------------------------------------
________________ pATaNa . 16. hitA kevaLadAsa rUganAthadAsa. kavAya - 5 bAI parasaMna pAnAcaMda. mahetA bApubhAI kevaLadAsa. 3 zeTha punamacaMda karamacaMda kaTAvALAnAM. 18 lADakacaMda mayAcaMda. 3 gharanA baIrAM taraphathI BTha cIkAbhAI nAnacaMda. 3 zeTha amaratalAla vADIlAla. amadAvAda 1. gaNapatabhAI chaganalAla. 1 jhaverI manasukhalAla delatacaMda pATaNa haTha mayAcaMda jeThIdAsa. abAsaNa 2 jhaverI cunIlAla dalachAcaMda zaTha mANekacaMda muLacada. 1 jhaverI mIThAcaMda lAlAcaMda karoDa maNIlAla pAnAcaMda. pATaNa 1 zeTha ujamalAla zIvacaMda. amadAvAda i maganalAla harIlAla vakIla. 3 4jayapuravALI bAI . jhaverI manasukharika surajamala khubacaMda. pATaNa (khetaravazI pADe ) 1 lAla delatacaMda jayapura Thi dalachArAma dolatacaMda. 1 vakIla vADIlAla vIracaMda pATaNa zeTha lalubhAI nathubhAI. 2 +zeTha bAlAbhAI cunIlAla. amadAvAda zaTha khubacaMda jhumakharAma. 1 mI vI. esa. dozI.. amadAvAda bhAI rUkSmaNa. che zrI kheDA gAmanA volaTIara taraphathI kheDA 10 (sonavADAmAM) zrI cANasmAnA saMdha taraphathI cANasmA tAi menA. 1 gAMdhI sAMkaLacaMda velajIbhAI kaDI ke bacaMda mIThAlA. 1 vida kALIdAsa caturabhAI vIramagAma dina zeTha choTAlAla kalAcaMdanI patni, 3 zeTha nAraNadAsa jeThAbhAI. ahImAM lAbacaMdajI dvAnI mAtuzrI taraphathI jayapura. 25 zeTha sIvadAsa kAnadAsa , gulAbacaMdajI ThaThThAnI bahena sonabAI tarkathI jayapura. 5 zeTha hIrAcaMda muLacaMdabhAI dITha ratanalAla maganalAla. 2 zeTha lAlajIbhAI raNachoDadAsa. bhAI maNa pAnAcaMda * A nizAnIvALA gRhastha pAsethI nANAM vasula thayela nahi hovAthI, mokalI ApavA vinaMti che. lAlA motIrAma phagumala athavA mahArAjamala rAmacaMda amRtasara vAle likhate haiH-kAzamIrakI kezarakA bhAva pahile paMjAbI ekazera 94 ) rupaye bharakA ru 53 // ) thA jisabhAvase eka tolA kezarakA 0|- lagatAthA aba usakA bhAva ru. 70) hogayA jisake hisAbase 0 tolA paDatAhai. bAjArakA bhAva mApapara rahatAhai kabhI kama kabhI jiyAdA hamakucha meM naphA nahIM lete hai dha. kA kAma jAnakara maMgAne vAlAko bAjAra bhAva bhejadete hai. isake vAste akasara hamako olaMbhA milatAhai hamako aise kAmameM bholaMbhA sAnA pasaMda na "jo sAhaba kezara magAvegA usako bAjAra bhAvakA kama jiyAdA tenai hama jimevAra nahI hai. jena kenpharansa hera97. - pATaNa [ jAnyuArI 1
Page #39
--------------------------------------------------------------------------
________________ bIjA varSanA viSayanI anukramaNikA. ka nAnA ji: 33 bAbu pannAlAla jaina hAIskula ane jaina siddhAMtanA lIsTanuM avalaMkana 104 davAkhAnuM ... * * * 1 1 munivara zrI daMtavikAra che zrI jaina dharma vidyA prasAraka vargane kerA pravA.. ..... 22 trivArSika rIporTa .. ... .. DhuMDhIyAke kathanase mUrtipUjA siddha cethI konpharansamAM cacavAnA viSaye. 6 photI . . . 22 zrI jainAgama pAThazAlA, jayapura 119, 176 zrI banArasa yazavijayajI pAThazALA 10 ke tamArA ** .. *** .. 120 para thI vAra. . 24, 8 raji . ... ... ... ... 26 zrI saMghane prArthanA. ... ... ... 22 khedakAraka mRtyu 127, 253, 3pa6 pUjya mahAtamA dAdAbhAI navarojI. 12 Jaina Grasuates' Association 129 nAmadAra dezI rAjAo ane delavADA pratiSThA mahotsava. .. 133 jIvahiMsA. . 23 jainenAM jAherakhAtAM ane temanI baMgALAmAM sarvathI niyi dha che. 24 hAlanI sthiti 138, 167, 211, 289, graMthAvalokana 26, 80, 203, 234, naveMbaranuM TAITala peja. zvetAMbara jenee racelAM prakaraNonuM vartamAna carcA. . 26, 214, 265, lisTa ... ... ... ... 146. navIna samAcAra saMgraha 29, 64, 91, jaina zvetAMya paNa stuti .. ? 128, 143, 224, 372, rAya zeTha cAMdamalajI aura jaine daya. 16ra) My India .. .. ... .. kanyA vikraya .... ... 68 ' strI keLavaNa. . . . 171 sAmAjIka unnatikI saphalatA zrena mAM tevI abhyarthanA. ... 274 vRzcika rAtiyAM. ... ... .. kara avAvaru mA zIva ravivAM. 178 kyA zvetAmbara aura digambara jaina huM zuM jAuM chuM ... .. . 180 namaka saMg to hatA ?.. karU DIrekaTarI thaI AvelAM gAmanuM vilAyatI braNa khAMDa. ... .... 46 lIsTa. 190, 221, 232, 276 317 konpharansanA upadezakane pravAsa. 48, azu verAra. ... ... ... 213 113, TAiTala peja 3 eprila, 134, dIkSA .... . .. .. .195 ( 139, 142, 185, 197 amadAvAda zrAvikA udhogazALA 201 zeTha vIracaMdabhAInuM janma caritra. 51 caritra tathA kathAonA graMtha ... 205 misTara dvArA prathANa. ... ... dudda zAstrIya rIte siddha thatA dharmanA The Indian Nateonal Congress 65 siddhAMta .. . . 209, 238 zeTha mANekacaMda harAcaMdanAM bhASaNane dhArmika hisAba tapAsaNa khAtAnuM dukasAra. ******* .. *** 76 kAma 218, 283, 205, 337, 368 jaina dharmanA zikSaNane krama . 78 ka7 maTI khAkharanA derAsarano pahelI jaina mahilA pariSadanI zilA lekha. . . . 225 sthApanA. madhapAna ... .. ... ... 230 konpharansanA TharAvane thate amala. 87 vRta zinivAmAM yAtrA tA - 103, 363, 366 na graMtho. ... . . ... 231 ApaNI uttI kema thAya ..... .... 97, jaina sIrIjha saMbaMdhI sUcanA .... 239 konpharansa. . . . . 102, konpharansa ophIsamAM cAlatuM
Page #40
--------------------------------------------------------------------------
________________ | lApara. ... ... ... . ** 21. kAmakAja 241, 281 303, 324, 36 mAravADameM madirAkI sthiti. vezyAgamana. . . . . 24 ApaNI rAjyadvArI sthiti. 30 . lagna ... ... ... ... ... 24 tIrthayAtrA. ... ... 327 mAravAra prAMtika konpharansakI saMkSipta / manuSyadeha zAne mATe che? .... 330 mI. lAbhazaMkara lahamIdAsane pravAsa 333 jainomAM jAgRti ... ... .. 264 lorDa kIcanarane mI. lAbhazaMkaranI dhArmika saMsthAo saMbaMdhI sUcanA 268 araja. ... ... ... ... 333 kenpharansanuM baMdhAraNa majabuta vaDodarA jainaba bALAzrama. ... 346 kema thAya ? .... ... .. 269 muMbaInA garI jainenI hADamArI. 347 jaina samAcAra ra70. ra6, 350, 373 mALavA dezamAM jIrNoddhAranI agatya 348 svadezI uga hunnara tathA keLavaNuM 25 zrI rANakapurajImAM thavA joitA. amadAvAda ophisamAM thayeluM jIrNoddhArane rIporTa. .... .... 353 kAmakAja . .. 280, 341, 36pa rajaputAnA brAMca ophIsa .... 366 dazarA hirasA baMdha karavA rAjAone cAra AnAnI yejanAthI vasulA arajI .. . . 286 AvelA nANuM. .... ... .. 317 kanyA vikraya saMbaMdha pratijJA. 287 muMbaInA gavarnaranuM giranArajIpara paryuSaNa ane jAmanagara rAjya. 288 javuM. ... ... ... .... 371 mahuvA ane pAlI tANa. ... 294 amadAvAda konpharansa. .... .. 374 hunnara udyaga. . . . 299 pAMcamI konpharansamAM carcavAnA maLelAM patro. .. .... 300, 349 viSaye. .. . . . 371 jUti upanivAmAM noMdhAyaTTA sAhitya- pATaNa kenpharansanI beThaka vakhate nA tho. ... ... ... ... ... 322 Avela nANAnI pahoMca. .... 3: jAhera khabara lAlanakRta je pustakamAlA. jaina mA pravezikA naMbara 1 le jena mArga prAraMbha pothI bhAga 1 le 0-1--0 jaina mArga prAraMbha pothI bhAga 2 je 0-1-6 maLavAnuM ThekANuM-muMbaI-zrI jaina zvetAmbara kenpharansa ekasa 0-2-0 navA thatA konpharansa heralDanA grAhakone uttama taka. tAkIde maMgAve, theDI nakale bAkI. sana 1905 tathA 1906 nI sAlanA bAra aMko sAthe adhI kIMmate TapAla kharcanA cAra AnA vadhAre laI mane sAlanA aMke mokalI ApavAmAM Avaze. jumale rUA. 1-4-00 aMkepIo savA kalethI be sAlanA aMke. mokalavAmAM Avaze. patra AvethI vIdhI. thI mokalavAmAM Avaze.
Page #41
--------------------------------------------------------------------------
________________ vIra sambat 2433. OM vikrama sambat 1963 zrI jaina zvetAmbara konpharansa AAKAARI heralDa. pustaka phebruArI, mArca. nambara 2.3 . sana 1907. pragaTa katA. zrI jaina zvetAMvara kaoNnpharansa oNphisa, muMbai. HTTES PAAP viSayAnukramaNikA. iew A971N viSaya pRTa. viSaya pAMcamI konpharansa 33 dhArmika hisAbatapAsaNI khAtuM 92 jaina samAcAra amadAvAda AphIsane hisAba 91 vArSika mUlya DAkakA mUlya saMmata sirpha ru. ? -- jainAdara pesa
Page #42
--------------------------------------------------------------------------
________________ jaina sIrIjha taiyAra karavA mATe ru. 1000 nuM inAma ! pATaNa khAte maLelI cauthI jaina zvetAMbara konkaranta vakhate thayelA TharAva anusAra jaina dharma ane phIlasuphIna purNa rIte kramavAra jJAna thAya tevI uttarottara bhASA tathA viSayonI kaThINatA vALI 1 thI 7 pustakonI sIrIjha gujarAtI athavA hIMdI bhASAmAM taiyAra karavAmATe ru. 1000, aMke eka hajAra rupayAnuM inAma nIcenI zaratoe ApavAnuM che:-- 1 je sIrIjhane inAma ApavAmAM Avaze tenI prasiddhI vigere haka inAma meLavanArano raheze paraMtu te prasiddha karavAnI teNe kabulAta ApalI paDaze. jo te haka ko npharansane Apaze to ru. 1000, bIjA ApavAmAM Avaze. 2 sIrIjhanI pasaMdagI eka khAsa kamITI nImIne karAvavAmAM Avaze. 3 AjanI tArIkhI eka varSa sudhImAM pasaMdagI mATe AvelI sIrIjhonI kamITI pAse tapAsa karAvavAmAM Avaza. 4 tapAsa mATe.AvalI sIrIjhomAMthI ekane inAma Apaq ema kamITI baMdhAtI __ nathI paraMtu temAthI yogya haze toja inAma ApavAmAM Avaze. 5 pasaMda karavAmAM AvatI sIrIjha sivAyanI bIjI sIrIjhamAMthI amuka copaDI o agara temAMnA pATho kamITI pasaMda karaze to tenA pramANamAM tenA yojakane ... inAma ApavAmAM Avaze... vadhu khulAsA mATe nIcenA saranAme patravyavahAra karavo. caMpA galI mumbai. . AsIsTaMTa sekreTarI. tA. 26-5-1906.. zrI jaina zvetAMbara konpharansa.. DhaDhAchApanuM pavitra kezara. svadharma rakSA ane svadeza lAbha mATe. khAsa pratinidhi mokalI maMgAvela khAtrInuM zuddha ane uttama svadezI kezara pAMca tolA, tathA pA, aradhA ane eka ratalI peka DabAomAM ke jepakenpharansanA utpAdaka mITa DhaDhDhAnI chabIne "TreDamArka " che te nIcenA sthaLamethii ma. muMbaI-jaina . kenpharansa ophisa gIragAma bekaroDa, mAMgaroLa jaina sabhA pAke vadhunI, jaththAbaMdha vecanAra ekalA mAleka, kachI dazAosavALa jaina mahAjana Azrita. jaina maMdIra sAme che svazI panI. bhAMDavI, bhuma.. /
Page #43
--------------------------------------------------------------------------
________________ I te namaH signa: ratnAnAmiva rohaNAkSitidharaH khaMtArakANAmitra, svarga:kalpamahIruhAmiva saraH paMkeruhANAmitra, pAthIdhiH payasA miveMdumahasAM sthAnaM guNAnAmasAvityAlocya viracyatAM bhagavataH saMghasya pUjAvidhiH // 21 // artha -rehaNAcaLa pavana jema ratnanuM sthAna che, AkAza jema tArAonuM sthAna che, svarga jema kalpavRkSenuM nivAsasthAna che, taLAva jema kamaLanuM nivAsasthAna che, samudra jema caMdramA samAna nirmaLa jaLanuM nivAsasthAna che, tevI rIte A sAdhu, sAdhvI, zrAvaka, zrAvikA rUpa catuvidha pUjya saMgha je jJAna, darzana ane cAritranuM nivAsasthAna che tenI pUjA karIe. The Fain (Swetamber) Conference berald. Vol. III.] FEBRUARY 1907. [No. 2, mA - - - - - - - - - pAMcamI jena kenpharansa, amadAvAda. A konpharansane pATaNa mukAme zeDa jesaMgabhAI haThIsaMge amadAvAdanuM AmaMtraNa jevA utsAhathI karyuM hatuM te karatAM ati ghaNA zubha pariNAma sahita traNa divasanI beThaka tA. 16, 17, 18, phebruArI 1907 saMvata 1963 nA phAgaNa suda 4, 5, 6nA roja khatama thaI che. cAre kenpharansamAM kenpharasanI hayAti ane nibhAva mATe je dhAstI rakhAyA karatI hatI te lagabhaga DAM varSo mATe te nimULa thaI che. pramukha sAheba rAya sItAbacaMdajI bahAdura kevA bAhoza, keLavAyela gRhastha che tathA game tevA kaTokaTInA prasaMgamAM raste kADhavAmAM kevA haziyAra che te bIjA divasanI viSaya nirNaya kamITI vakhate hAjara rahelA bhAIoe dhyAna pUrvaka joyuM haze. teja kamITImAM eka bIjA gRhastha pitAne nizcaya dRDha chatAM, nizcaya sabaLa TekAvALe chatAM, pramukhanA abhiprAya tathA darajajAne mAna ApIne pitAnA matane namAvI dIdhe hate te mATe tene kharekhara dhanyavAda ghaTe che. AMgaLInA veDhApara gaNAya tevI bhUja saMkhyAe, ubhA thaIne kAMI bolavuMja evA nizcayathI tathA gyAyegyanI darakAra vinA sabhAnA niyamanuM eka sAthe bolIne ullaMghana karIne, je guMcavaNI nAkhI hatI, te mATe A rathaLe ame namra rIte dilagIrI darzAvIe chIe. bhaviSyamAM eka pachI
Page #44
--------------------------------------------------------------------------
________________ 34 jaina keAnsa heralDa. [ phebruArI. eka, cAgya rIte, tathA vinaya pUrvaka ubhA thaze ema AzA rAkhIe chIe. amadAvAda kAnsa mATe pahelAM matabheda tathA virUddhatAnI je vAteA tathA nizAnIe jaNAtI hatI te sa kAnpharansa pahelAM game tema hAya, para'tu kenpharansa daramyAna teA eTalI uttama rIte kAma majAvAyuM che ke kharA ataranA AnaMda tathA dhanyavAda sivAya bIjuM kAMI kahI zakAtu nathI. zeDI vage pAtAthI banatI dareka rItanI tana, mana, dhananI madada ApI che. keLavAyela vage paNa banI zakatI dareka rItanI madada ApI che. pramukha sAheba padhAryAM tyAranA AnaMda paNa ghaNAja hatA. samUDakhaLa zuM cIja che te hajI ApaNane kharAkhara samajAtuM nathI, eja dilagIrI che. spaSTa rIte jaNAvAyuM che ke A kAnpharansa mUrtipUjaka zvetAMbara jainonIja che. pratimAniSedhaka tathA tenA nika mATe A kAnpharansa nathI. amadAvAde zrInu' kharekharU sArthaka A vakhate atAvyuM che. aMgata matabhedanA upayoga sAnika kAmamAM kadI na karavA, e sUtra amadAvAde bahu sArUM jALavyuM che. amadAvAdamAM, kAnpharansaviAdhI kAi hAya ema amane lAgyuM nathI. je mANaseA mATe kahevAtuM hatuM teee teA amadAvAdanI nAka jALavI konpharansanA vijayazrI ra'ga karyoche. prabhu sarvane AtmabhAganI, tathA kAmanA zreya mATe IcchAnI mati Ape, eja adhiSTAyakane prArthanA che. AsisTanTa janarala sekreTarI tarIke mI. DhaDhA sAthe zeTha kuvarajI ANaMdajI, zeTha vIraca'da dIpacaMdna sAthe mAtIcaMda giradhara kApaDIA, zeDa lAlabhAi sAthe zeDa cImanabhAI nagInadAsa tathA rAya kumArasi'hajI sAthe pUracaMda nahArane nImavAmAM AvyA che. ghaNA gAmeAthI keAnpharansane te icchanArA tAranA sa MdezA AvyA hatA. teemAM eka pArIsathI mAjI AsisTaMTa janarala sekreTarI mI jIvaNucaMda dharmacaMda tathA temanA sekreTarI mI. anupacaMda taraphathI hatA. munirAja zrI kAMtivijayajI vigere 16 sAdhu, tene mATe sTejanI sAme khAsa ubhA karelA sthaLapara khIrAjayA hatA. prathama divasanuM maMgaLAcaraNa. ( 1 ) zAlilikita chaMda. zrI sakhezvara pArzvanAtha praName mAMgalya kArya sadA, padA; tIrthaMkara arihaMta siddha sukhadA sUrIzavAcaka sAdhu pacama pAMca e prabhuvarA dhyAveA name kSemadA, paMcama Ata kenpharansa vijaye ApA sadA saMpadA, 1.
Page #45
--------------------------------------------------------------------------
________________ 1907 ] pAMcamI kenpharansa. (2) mAnamAyAnA karanArAre-e rAga, zubha ghamanA pantha sudhArIre, kare satya sudhArA vicArI, e Teka che saMgha caturvidha unnati arthe, jJAnanA grantha vadhArI; jIrNa pustaka uddhAra karAvI, saje keLavaNI zikha sArIre. kara. 1 beDiMga skUla sthApIne TheraThera, mAnavabhava lyo lhAve; nakkI udaya bhAI tethI thanAre, kharI rItine dilamAM TharAre, kare. 2 : jainazALAo paDhA bALAo, bALaka bAhoza karavA bALalagnane dezavaTe de, jonAlyudayamAM saMcaravAre. karo3 kanyAviya ne vRddhavivAhathI, dekhItI thAya khuvArI; kubuddhi tyAgI saguNarAgI, paDI Teva te tyAga nArIre. karo. 4. puthakSetra zubha sapta sudhAra, dhamIne kare vadhAre sAdhamI bhAIne sAhAcya Apa khuba, jhaTa udaya tethI thanArare. kare5 lAkho rUpiyA keLavaNI arthe, ara sajajana naranArI, tana mana dhanane arpaNa karIne, dhare dharma sevA sukhakArI re. kare. 6 mahAvIra zAsana vijaya raMgamAM, karena kicita khAmI, dhami viveka sajajana badhuo, kare udyama avasara pAmIre. kare7 jaina vetAmbara konpharansathI, zIvra unnati himAnI; buddhisAgara zrI vIranA bhakta, kare kadIya na pAchI pAnI karo. 8 (3) . vega AzAvarI. vetAmbara kenpharansa bIrAjI, kIrti dazadiza gAjI. vetAmbara e Teka. dharaNendra padmAvatI sevita, pArzvanAtha jayakArI; vigha vidAraNa maMgala kAraNa, sahAya kare sukhakArI. vetAmbara0 1 atyAnaMda mahodaya kAraNa, racanA beza banAI; maMgala vAcha vAgIne, detAM vijaya vadhAI. zvetAmbara 2 dhanya dIvasa ne dhanya ghaDI A, baMdhu sama maLIyA, satya sudhArA karavA mATe, mananA maratha phaLIyA vetAmbara0 3 be karoDI maraNa karI jina, prathama maMgala uccArIe; dharma Teka ne eka sampathI, viyapatAkA varIe. bhavetAmbara 4 vinaya vivekI sajajana zUrA, kaheNI raheNI karaje, buddhisAgara jena vetAmbara, zrAvaka maMgala vaje, "vetAmbara paDe ' ', t- 1 - - -
Page #46
--------------------------------------------------------------------------
________________ jaina kAransa heralDa. [ phebruAra.. zrI pAMcamI jaina zvetAmbara kAnpharansanI svAgata kamITInA ceramena. nagarazeTha. cImanabhAi lAlabhAinuM bhASaNa. maMgalAcaraNam. arhantaH zivamaMgalaM vidyatAM siddhazva siddhiMgatAH / AcAryA jinadharmakarmaniratA sUtrAbdhipAraMgatAH || turyA vAcaka saMjJakA munivarA paMcatratArAdhakAH / saMtuSTA vratino bhavantu dharaNau saMghasya zAntipradAH || 1 | priya jaina bAMdhavA ! suzIla bahena! ane saMbhAvita gRhasthA ! AjanA mAMgaLika prasa`ge Apane sarvene atra ekaThA thayelA joi mane ati upaje che. atrenI svAgatakamITIe mArA karatAM vadhAre lAyakAta dharAvanArA puruSo A zaheramAM hAvA chatAM mane svAgatakamITInA pramukhanuM mAnaprada pada seAMpyuM. che, te sArU te kamITInA sarva sabhAsadeAnA temaja sakaLa saghane AbhAra mAnu chuM. amArI AmaMtraNapatrikAne mAna ApI hiMdusthAnamAMthI jUdA jUdA pratinidhio je jainakAmanA zreya arthe vicAra karavA atre ekaThA thayA che, te sarvene hRdayathI ane sanmAna pUrvaka, svAgata (Reception) kamITInA pramukha tarIke AvakAra ApavAnI uttama pharaja bajAvatAM mArA hRdayamAM je AnaMdanI urmio uchaLe che, te darzAvavAne puratA zabdo nathI. sakaLasaMghanA cunaMdA vIraputrAne AvakAra ApavAnA AvA uttama prasaMga je mane prApta thayA che, tethI huM mArI jAtane bhAgyazALI gaNuM chuM, ane mArI AkhI jIMdagImAM jyAre jyAre huM A prasaMganuM smaraNu karIza, tyAre mArU hRdaya AnaMdathI ubharAi jaze, kAraNa ke je caturvidha saMghane tIrthaMkara bhagavAn paNa " namA tiththasa " kahI namaskAra kare che, te saMghanI yathAzakti bhakti karavA karatAM karyA bIjo dhama ( pharaja ) uttama hAi zake ? { khaMdhue ! gaI vakhata gujarAtanI prAcIna rAjadhAnI pATaNa zaheramAM A kAnpharansa khIrAjavAne bhAgyazALI thai hatI, ane A vakhate teja gujarAtanI navIna ( arvAcIna ) rAjadhAnI amadAvAda-rAjanagaramAM te AmaMtrita thai che, tepaNu eka sArI AzAnI nIzAnI che. A kensa e prAcIna ane navIna khannenA saMgamarUpa che. junAmAM je AvakAradAyaka hAya te rAkhI, navAmAM je ISTa hAya tenuM grahaNa karI, AgaLa vadhavAmAMja ApaNI unnati samAyelI che. te sUtra kenpharansanA netAo ane AgevAnA paNa svIkAre che.
Page #47
--------------------------------------------------------------------------
________________ 1907 | pAMcamI kenpharansa. 37 A rAjanagara ahamadazAhe 1402 nI sAlamAM vasAvyuM te samayathI, jenapurI rUpe mazahura che. amadAvAda jenenuM dhAma, vidyAnuM kendrasthAna ane vyApAra udyoganuM advitIya (muMbAIthI utaratuM) sthaLa che. temAM se upara caitya tIrthakara bhagavAnanI aneka bhavya mUrtiothI suzobhita hoI A rAjanagarane dIpAve che. saMkhyAbaMdha upAzraye jyAM pavitra munirAje potAnA nirmaLa upadezathI zrAvakane tathA zrAvikAone zuddha mArge doravA prayatna karI rahyA che, te paNa jude jude sthaLe AvelA che. hiMga dusthAnanA sakaLasaMghanA moTA moTA khAtAone vahIvaTa karanArI zrI AnaMdajI kalyANajInI peDhInuM mukhya sthaLa paNa A nagaramAMja che. vaLI bhinna bhinna sAdhano vaDe kArya karatI, paNa jainadharmanA jJAnanA phelAvArUpa ekaja ucca udezathI sthapAyelI jUdI jUdI saMsthAo, sabhAo, maMDaLa, zrAvikA zALAo, kanyAzALAo, jainabekiMga ane jaina skula pitAne udeza siddha karavAne yathAzakita kArya karI rahI che. hAlamAM ja A pramANe pravRtti thAya che ema nathI, aneka jainAcAyoe potAnA pavitra caraNasparzathI A rAjanagarane pavitra karyuM che, ane teonAM pUjya nAma tathA kAryane kAMIka khyAla A prasaMge gRja jaNAze. akabara bAdazAhane pratibodha ApI jaina dharmanA dayAmaya tattva tarapha rUci karAvanAra, hira praznanA kartA, jemanI mUrti dozIvADAnI piLamAM AvelA aSTApadanA derAsaramAM bIrAjamAna che te hiravijayajI suri, sena praznanA kartA zrI vijayasenasuri ka5 kiraNavalinA racanAra zrI dharmasAgarajI upAdhyAya, lekaprakAza, haimalaghuprakiyA vagere suzAstronA kartA zrI vinayavijayajI upAdhyAya; vaLI aneka sacchAstranA racanAra nyAyavizArada mahAmahopAdhyAya, jemanA nAmathI kAzImAM zrI yazovijayajI jenapAThazALA sthApavAmAM AvI che te zrI yazovijyajI tathA zrI vijayasiMhasUri mahArAjanI AjJAthI kriyAne uddhAra karanAra saMvegI mArgamAM agragaNyazrI satyavijaya panyAsa, vaLI jJAnavimaLa suri, padmadraha padavI dhAraka zrI padmavijayajI ane rUpavijaya tathA vIravijayajI vagere aneka jaina AcAryoe eka athavA bIjA samaye A sthaLane pitAnA caraNakamalanA sparzathI, temaja atrenA lekane pitAnI upadeza bharI vANIthI pavitra karyA hatA. AvA sthaLamAM Apa sarvee, baMgAla, paMjAba, mAravADa, mAlavA, kaccha, kAThiAvADa, gujarAta Adi vividha sthaLethI ati zrama veThI, aneka aDacaNe sahana karI, padhAravAne tasdI laI A rAjanagarane mAna ApyuM che, te mATe atrenA sakaLa saMgha taraphathI Apane AvakAra ApatAM IcchA rAkhuM chuM ke je viSayamAM ApaNI kemanuM bhaviSya ane unnati samAyelAM che, te viSayane utsAha ane vicAra pUrvaka carcavAmAM bhAga leze, ane A kenpharansa je je stutya DrarAva pasAra kare, tene draDhatAthI ane Atmabhege paNa amalamAM mukavA banate parata karaze. A :: jo roTa.! detI
Page #48
--------------------------------------------------------------------------
________________ jena kenpharansa hera97. [ phebruArI baMdhuo! A rAjanagaramAM judA judA gaccha, saMpradAya, nA, tathA maMDaLa AvelAM che, tethI keTalIka bAbatomAM matabheda hevAne saMbhava che te paNa 1558mAM IMglAMDa upara ajItasenA sahita caDhAI karanAra peInanA lokone harAvavAne romanakethelIka ane proTesTanTa nAmanA be virodhI dhArmika paMthe ekatra thayA hatA, te mAphaka bhinna bhinna vicAravALA kemanA AgevAne kurIvAjo rupI zatrunI senAne saMhAra karavAne, dharmane udyata karavAne, ane A kenpharasano vijayavAvaTA pharakAvavAne, ekameka thayA che, te banAvanI A prasaMge noMdha letAM mane ati AnaMda thAya che A prasaMga amadAvAdanA jainanA itihAsamAM suvarNa akSare kotarAze. A kenpharansanI AvazyakatA. sujJa sathrahastho ! A konpharansa rUpI bAlakane cAra varSa thayAM che, ane Aje pAMcamuM besaze, te paNa AvA bAlakane janma ApI jaina sRSTimAM hayAti lAvavAmAM tenA saMsthApakane ze uddeza haze, evI zaMkAo keTalAkanA manamAM jAgRta thAya che. te zaMkAonA nirAkaraNArthe AvI saMsthAonA astitvanI saphalatA siddha karavA kAMI paNa kahevAmAM Ave che te prasaMge pAtaja gaNAze. | nyAyI ane udAra brITIza sarakAre je asaMkhya lAbha ApaNane ApyA che, temAM keLavaNI e saithI moTAmAM moTo ane na bhulAya teve che. te keLavaNIe sAruM narasuM pArakhavAnI vivekazaktine jAgRta karI che. vRddhi pAmelI vivekazakti dvArA vicAra karatAM ApaNA AgevAnebe jaNAyuM ke ApaNI sAMsArika, dhArmika ane vyAvahArika sthiti, prAcIna samayanI te sthIti sAthe sarakhAvatAM, ghaNuM adhogati pAmelI che ane ApaNI prAcIna bhavyatA ane jAherajalAlI prApta karavAne, ApaNuM dhArmika jIvana zuddha ane nirdoSa banAvavAne, ApaNA saMsAravyavahAramAM paiThelA aneka hAnikAraka ane aniSTa rivAje je dvArA ApaNI sAmAjIka sthiti ghaNI dukhakAraka thayelI che, te dura karavAne hAlanI sthitimAM sudhAro kare Avazyaka che. paNa A sudhAre eka manaSyathI thaI zake nahi, te vAte ghaNuM manuSyanA ekatra prayAsanI jarUra che. A kAImAM brImAna, dhamAna ane vidvAna traNa prakAranA manuSyoe pitAnI lakSmI, buddhi ane vidyAne sadupayoga karI, jethI ApaNuM unnati thAya, ane avanatinAM kAraNe vinAza pAme, tevA kArya mATe joDAvuM joIe. ane A kenpharansa te te kAraNane mATe maLelA hiMdusthAnanA judA judA bhAganA jainasamudAye cuMTI kADhI mekalelA buddhikAlI, vidvAna ane samRddhivAna pratinidhIonuM maMDala che. ghaNA tAMtaNAe ekaDA thavAthI thayeluM deraDuM madonmatta hastine bAMdhI zake che, te pachI lakSmI, buddhi ane vivAvALA manuSya game tevuM vikaTa kArya thaDA samayamAM sAdhI zake, temAM kAMI Azcarya nathI ane A kenpharansa te jaina komanA judA judA tAMtaNAone samudAya che. sarva sadagrasthAe A siddhAnta mAnya karele ke Union is strength saMpa aikyatA .
Page #49
--------------------------------------------------------------------------
________________ 1907 ] kenpharanse karelAM kAryonI TuMka noMdha, 39 teja khala che. sa`skRta kavi paNa jaNAve che ke ' alpAnAmApa saMhati vastunAM pArthasAthiyA ? nAnI vastuonA samUha paNa icchita kArya sAdhI zake che. DAMgaranAM chetarAM kADhI levAmAM Ave te cAkhA pachI UgI zakatA nathI, mATe aikayatAnI jarUra che. ane AvI kAnpharansAnA lIdhe vidvAna temaja abhaNa, zrImAna temaja 2'ka eka bIjAnA saMbadhamAM Ave che, ane paraspara prema tathA bhrAtRbhAva jAgrata thAyache. ekeka zakti anya zaktinI sahAyatA vinA vyavasthita kAya karI zake nahI. dravyavAna dravya kharcaze, paNa jJAnane abhAve anupayegI bAbatamAM kharcaze, athavA ekane eka viSayamAM puSkaLa kharcaze, ane bIjA vadhAre jarUrIyAtavALA khAtA tarapha lakSa pazu nahI Ape. vidvAno moTAM moTAM bhASaNA karaze, paNa dhanavAna leAke sAMbhaLaze nahIM te temanuM bhASaNa araNyamAM rUdana karavA tulya thaze ane buddhizAlInI ekalI buddhI, vidyA tathA dravyanA abhAve, nakAmAM TAyalAM athavA pAMcAyata karavAmAMja samAi jaze. je sarva prakAranAM khala ekatra thAya tAja satya lAbha meLavI zakAya ane te meLavavAne sarva prakAranA khalanI ekatra sakalanA mATeja kenpharansanA prayAsa che. jeee jagatanA itihAsa vAMcyA che. ane amuka samayanI rAjakiya, dhAmika athavA sAmAjIka sthiti te agAunA jamAnAnA granthakArA ane vicAravaMta purUSAnA upadeza upara AdhAra rAkhatI anubhavI che, te tA nizcita rIte mAne che ke, koIpaNa kArya jagatamAM udbhava pAme, te pahelAM tatsaMbadhI vicArA phelAvavAnI jarUra che. je mArge prayANa karavAthI ApaNI unnati thaze, ema lAgatuM hAya, te mArganA vicArA ApaNI keAmamAM phelAvavA joie. jayAre vicArA phelAya che, carcAya che ane leAkeA tenI satyatA svIkAreche, tyAre dhIme dhIme janamaMDalanA vyahAramAM mukAyache ane pachI te rIvAja rUpa aneche. A niyamathI jotAM ApaNune jaNAya ke hAla kAnpharansanA vicArakALa che. ane kaye dheAraNe kAma levAthI ApaNI Unnati alpa samayamAM thai zake te saMbaMdhI vicArA kenpharansanA pleTaphArma uparathI ApaNI kAmanu hita haiDe dharanAra vidvAneA jaNAve che, te vicAro zrotAvaga mAM phelAya che. ane patrA tathA rIpA dvArA AkhI jaina kAma te vicArAthI mAhita thAya che. ane sUkSma rIte avaleAkana karanArane te vicAronI asara temanA vyavahAramAM paNa thatI jaNAya che. AvA vicArakALamAM kAnpharansa pAsethI vadhAre kAnI AzA na rAkhI zakAya, te svAbhAvika che. tepaNa kAnpharanse peAtAnI TuMka hayAtimAM "je kAryo kayAM che, te bhaNI najara karatAM ApaNe harSavanta thaIe chIe, ane te kAryonI noMdha ApaNane vadhu prayAsane vAste uttejIta kare che. konpharanse karelA kAryonI TuMka noMdha. kAnsane lIdhe jaina keAmamAM jAgRti thai che tenA aneka purAvA che. kend ransane hayAtImAM AvyA pachI mAravADa ane mevADanI tI bhUmimAM AvelAM keTalAMka jINuM caityeAnA uddhAra karavAmAM AvyeA che. keLavaNInI khAkhatamAM keTalAka nirAzrita paNa lAyakAta dharAvanAra vidyAthIone temanA abhyAsa cAlu rAkhavAne caiAgya madada kenpharansaphDa taraphathI ApavAmAM AvelI che. pATaNa ane jesalameranA prAcIna jaina bhaMDArAnI TIpa paNa thaI che ane chellI TIpa A kesa taraphathI prasiddha thatA heralDa patramAM chapAi paNa gai che. gujarAtamAM pethApura ane
Page #50
--------------------------------------------------------------------------
________________ jaina konpharansa hera97. [ phebruArI. dakSiNamAM Amalanera khAte be prAntika sabhAo bharavAmAM AvI che. judA judA dezomAM pAThazALAo ane kanyAzALAo sthApavAmAM AvI che. muMbAImAM thoDA samaya upara pannAlAla jaina hAIkula khullI mukavAnI kriyA nAmadAra gavarnara leDI lemIMgTana taraphathI karavAmAM AvI che. pethApuramAM maLelI kenpharansavakhate ekaThAM thayelAM nANathI Aja sthaLamAM gujarAta jena boDIMganI sthApanA thaI che. vaLI thoDAja vakhatapara nAgorIsarAhamAM lalubhAI rAyacaMdanA prayAsathI eka boDIMga khullI mUkavAmAM AvI che. muMbaImAM lAlabAga khAte eka Daga sthapAI che. ane bhAvanagaramAM paNa jena baDaga hayAtImAM AvI che. vaLI judA judA sthaLomAM hAnIkAraka rIvAjone nAza karavAne TharAva pasAra thatA ApaNuM sAMbhaLavAmAM AvyA che. A sarva upara jaNAvelA lAbha karatAM paNa je moTI agatyatA dharAvanAre eka lAbha konpharansanA prayAsane lIdhe thayele che, te e che ke, bhinna bhinna dezamAM vasatA ane bhinna bhinna bhASAo bolatAM jena bAnya tarapha ApaNe dilasojI brAnDrA bhAva rAkhatA thayA chIe ane tenA parINAmeja gayA dukALa vakhate DabAsaMga tathA kAThiAvADanA nirAzrita jaina bhAIone nANa saMbaMdhI madada mokalavA udAra hAtha aneka taraphathI laMbAvavAmAM Avyo hato. kenpharansane lIdhe DAyarekaTarInA kAmano paNa prAraMbha thayo che, jethI anya dezomAM vastA jenonI sarva prakAranI sthitine ApaNane khyAla Ave che ane eka bIjA tarapha ApaNe premathI AkarSAIe chIe ane sarve eka vIra prabhanA anuyAyIo chIe, evI draDha lAgaNI jAgRta thAya che. A sarve kAme sIdhI yA ADakatarI rIte A konpharansane AbhArI che ane tethI utpanna thayelA dharmAbhimAna ane jaina kemanA abhimAnanuM pariNAma che ema sarva keI kabula karaze. sujJa saMgrahastho ! A uparathI Apa joI zakaze ke konpharanse pitAnI TuMka hayAtImAM ApaNA sArU ghaNuM karyuM che, haju je kArya karavAnuM che, te tethI paNa vadhAre che. mATe vadhAre prayAsanI ane vadhAre Atmabhega ApanArA narenI jarUra che. dareka prayAsanuM phaLa tatkALa meLavavAnI AzA rAkhavAmAM ApaNe bhUla karIe chIe. keTalAMka kAma bahu dhImI gatithI thaI zake tevAM hoya che, ane tenuM pariNAma paNa lAMbe kALe jaNAya che. junA vicAro pheravavA e kArya ghaNuMja kaThina che, ane ghaNI ja sahanazILatA rAkhI muzkelIo vacce pasAra thaI te kAma karavAnuM che, te paNa kenpharase je kArya karyuM che te kharekhara prazaMsAne pAtra che. keLavaNuM. baMdhuo! eka prazna ke jenA upara AkhA jaina kemanuM bhaviSya jhajhumatuM jaNAya che, ane jenA sAMgopAMga nirAkaraNathI ApaNuM bhaviSya jhaLakatuM thAya e nizcita che, te keLavaNInA gaMbhIra ane mahAna prazna upara atre ekatra thayelA sarva manuSyonuM dhyAna kheMcavA mAguM chuM. keLavaNanI bAbatamAM jaina kema anya kemene mukAbale haju pachAta che, ApaNuM jenA bALakoe keLavaNInA asaMkhya lAbhe purepurA cAkhyA nathI, te pahelAM eka bhayaMkara vicAra ApaNAmAM dAkhala thato dekhI mane kheda
Page #51
--------------------------------------------------------------------------
________________ 1907 ] pAMcamI kenpharansa. thAya che. "bhaNavAthI zuM lAbha che? bhaNelAe ghaNA arthaDAya che, ane bhaNavAthI teo nirbaLa ane dharmabhraSTa thAya che, mATe thoDuM ghaNuM jJAna ApI teone vyApAra dhaMdhe lagADavA ke jethI karI kamAIne sukhI thAya." AvA athavA AvA prakAranA vicAro je kAmomAM phelAya te koma potAnI unnati zI rIte karI zake! mATe te vicAromAM keTalI satyatA che, ane keTale aMze teo kharI sthitinA ajJAnathI uddabhava pAmyA che, te para zuddha cittathI vicAra kare te kemanA dareka hitacintakanuM Avazyaka kArya che. vivekI saccA ! ApaNAmAM je cheDA ghaNA vidvAne che temanA tarapha draSTi pheMkatAM eTaluM te kabula karavuM paDe ke temAMnA ghaNA kharAnAM zarIra joIe tevAM bALaNa hatAM nathI, ane keTalAka nirbaLa ane zaktihIna mAluma paDe che. paNa zuM A keLavaNInuM pariNAma che? zuM temanI nirbaLatA temanA vidyAbhyAsane lIdhe janma pAmI? A viSayamAM sUkSma avalokana karatAM jaNAya che ke nibaLatAnuM kAraNa vidyAbhyAsa nathI, vidyAbhyAsIo kevaLa temanA abhyAsamAM magna rahe che, kevaLa pitAnA manane ja khIlave che, paNa zarIra jene kasarata, zuddha havA ane ArAmanI jarUra che, te para puratuM lakSa ApatA nathI ane tenI sAthe bALapaNamAM lagna thayelAM hovAthI pati tarIkenI pharaja bajAvavAnI hoya che ane temAM vaLI saMtati hoya te pitA tarIkenI pharajo paNa sAthe sAthe adA karavAnI hoya che. A vagere aneka bAbate nibaLatAnA kAraNapa che. keLavaNIne mAthe deSa mUko e nirarthaka che. prAcInakALamAM vidyAbhyAsanA samayamAM vidyAthIo brahmacarya vrata pALatA hatA ane tethI karI sArI rIte vidyAbhyAsa karI zakatA ane zarIre paNa majabuta rahetA. mATe ApaNA vivAthIo zarIre majabuta baLiNa ane nirogI thAya te sArU zArIrika keLavaNI upara lakSa ApavAnI, brahmacaryanA phAyadA samajAvavAnI, ane te sAthe bALalagna aTakAvavAnI AvazyakatA che e A uparathI siddha thAya che. keLavahInA je aMgamAM nyunatA che te purI pADavAnI che, paNa keLavaNIne nindavAthI kAMIpaNa icchita lAbha maLavAno nathI. bIje AkSepa e mUkavAmAM Ave che ke bhaNelAo dharmabhraSTa thAya che A AkSepamAM baha satyatA hoya ema lAgatuM nathI. ApaNA sanmukha je vidvAnonuM maMDaLa beTheluM che, temanI tarapha daSTi karatAM prAtaHkALanA sUryanA prakAza AgaLa dhumasanI mAphaka te AkSepa adrazya thAya che; kharI vAta che ke keTalAka bhaNelAnA manamAM dharmanA koI kaI tanI bAbata zaMkA thAya che, paNa temAM paNa keLavaNI deSane pAtra nathI. keLavaNI manuSyanI vivekazakti jAgRta kare che. tene satya ane asatya vacce bhedabhAva karatAM zIkhave che, ane tenI jAgRta thayelI vivekazaktine
Page #52
--------------------------------------------------------------------------
________________ kara jaina kenpharansa heraDa. | Ara. lIdhe je bAbata yathArtha samajaNa na paDe te bAbatamAM zaMkA thAya che te svAbhAvika che. te tevI bAbatamAM munirAjonuM ane jaina vidvAnanuM parama kartavya tevI zaMkAonuM samAdhAna karI temanI AsthA draDha karavAnuM che. jyAre zaMkAo dUra thAya, ane tenuM yogya samAdhAna maLe, tyAre dhama upara je AsthA vidvAnonI thAya te kevaLa jaina dharmamAM janmyA chIe mATe te sAthI uttama che tevuM mAnanArA bhAvika varga karatAM paNa vadhAre draDha thAya. ane teTalA sArU skulamAM ane kolejomAM apAtA vyAvahArika zikSaNa sAthe dhArmika ApavAnI jarUra che. jema zarIrane keLavavAne kasaratanI jarUra che, manane keLavavAne judA judA viSayanI jarUra che, tema Amojatine sArU dhArmika ane naitika bodhanI jarUra che; jyAre vastunuM yathArtha svarUpa samajAya che, tyAre tenI acaLa zraddhA thAya che ane kArya paNa tevA prakAranAM thAya che, mATe tanuM svarUpa samajavAne paNa keLavAyeluM mana vadhAre upayogI che, mATe keLavaNI upara AkSepa nahi karatAM te sAMgopAMga apAya tevI goThavaNa karavAnI jarUra che ane te mATe yunivarsITImAM jainasAhitya dAkhala thAya te harAva upara pukhta vicAranI AvazyakatA che. vaLI eka AkSepa e mUkavAmAM Ave che ke bhaNelAo kAMI kamAtA nathI tenA karatAM vagara bhaNelAo vadhAre kamAya che to pachI bhaNavAnI mAthAkuTa karavAthI ze lAbha che? baMdhuo! AvuM kathana karanArAne ame pUchIzuM ke zuM badhA vagara bhaNelA, bhaNelA karatAM vadhAre kamAya che? tenA javAbamAM te teone kabula karavuM paDaze ke tema te nathI. paNa keTalAka sAmAnya bhaNelAo paNa baddhizALI vyApAra dvArA vadhAre dhana pedA karatA haze. bhaNelAe ghaNuMkharA nokarIe vaLage che, ane tethI pitAnA bhAgyane bAMdhI le che, paNa je teo keLavAelI buddhine vyApAramAM pare te sAmAnya manuSyo vyApAramAMthI je dhana prApta karI zake tenA karatAM vadhAre prApta karI zake, e niHsaMzaya che. kevaLa vyApAra dhaMdhA tarapha temanuM lakSa gayeluM nathI, mATe A bAbatamAM paNa keLavaNI upara deva nahIM nAMkhatAM vidvAnuM lakSa vyApAra dhaMdhA tarapha deravavAnI jarUra che, kAraNa ke nokarIo bahu theDI ane umedavAre ghaNA, eTale nokarImAM pagAra cheDe maLe e sahaja samajAya tema che. paNa je loke vidyAne-keLavaNIne-jJAnane A pramANe dhana prApta karavAnI zaktinA gherathI mApe che, teo jJAnanA je agaNya lAbha che tene samajatA nathI, ema kahevAmAM jarA paNa vAMdho nathI. dhana e sukha meLavavAnuM eka sAdhana che, paNa dhananI prAptimAM ja jIvataranuM sArthaka nathI, te pachI ApaNe jJAnane lIdhe ni
Page #53
--------------------------------------------------------------------------
________________ 1907 | pAcamI konpharansa. dhana praNa jJAnI sava mahAtmAone pUjya gaNIe chIe, tevA jJAnane dhananA gheraNathI mApavuM e kharekhara ApaNuM ajJAnatAja sucave che. jJAnIone jJAnamAM navuM tatva zodhI kADhavAmAM, kudaratanuM chupuM rahasya daSTie paDatAM je AnaMda, saMtoSa ane uca bhAvanA thAya che tenI sAthe kevaLa dhanathI upajatuM sukha sarakhAvI zakAya tema nathI. A uparathI Apa sarva sujJa baMdhuo samajI zakaze ke keLavaNI upara je AkSepa mUkavAmAM AvyA che te nApAyAdAra ane gera samajane lIdhe utpanna thayelA che. vaLI keLavaNIne phelAvAthI ApaNe kemane je lAbha bhaviSyamAM thaze te tarapha lakSa doravavAnI khAsa jarUra che. je ApaNA bALakane ane bALakIone sAMgopAMga zArIrika-mAnasika-naitika ane dhArmika keLavaNI maLe, ane je temanAM mana purepurI rIte keLavAya, te pachI ApaNe je sudhAro karavA mAgIe chIe, je kanyAviya, bALalagna Adi kurIvAjane jaDamULathI ukhaDI nAkhavA mathIe chIe, te kArya ghaNuM ja sugama thaI jAya; leke pitAnI meLe khoTA rIvAjone samaje ane temAM egya sudhAro karI zake. mATe he baMdhuo! keLavaNInI virUddha je pavana ApaNe komamAM phelAya che tene dUra karI bALakonI temaja bALAonI vidyAvRddhi arthe je je prayatna thaze te sarva prasaMzAne pAtra che. ane temAM je je manuSya bhAga leze te ApaNI komanA kharA hitacintake che. mahilA pariSada sAjane! pATaNamAM pahelI mahilA pariSad bharavAmAM AvI hatI, pIo Apasa ApasamAM maLI strI jAtinI unnatinA mArga para vicAra calAve ane A pramANe rathanAM be cakro eka sAthe ja prayatna kare te meTuM bhagiratha kArya paNa sahajamAM siddha thAya, kAraNa ke strIonA vicAra keLavAya eTale sudhArAne mArga saraLa thaye e nizcita che. mATe sahakuTuMba AvelA DelIgeTenI strIo temaja A sthaLanI mahilAone sthAnika melAva bharavAnuM atrenI svAgatakamITIe ucita dhAryuM che. paNa AvA ucca ane komanI unnatinA Avazyaka kAryane sArU ApaNe strI varga barAbara caDya thAya, te vAte strI kelavaNa upara puratuM lakSa ApavAnI jarUra che, ane sArI kanyAzALAo sthApavAmAM jema madada karavAmAM Avaze tema strIo suzikSita thaze ane ApaNane ApaNI unnatinA mahAna kAryamAM sahAyabhUta thaze. chevaTamAM Apa sarvenuM eka ati agatyanI bAbata para dhyAna kheMcavAnI rajA leuM chuM. hiMdI prajAkIya koMgresa chellA bAvIsa varSathI hiMdusthAnanA judA judA bhAgemAM bharAya che, ane ApaNI kenpharansa chellA pAMca varSathI hayAtImAM AvI che.
Page #54
--------------------------------------------------------------------------
________________ na konpharasa heralDa. [ phebruArI. Bgresane sarakAra pAsethI hakonI dAda mAgavAnI che, gujaratA julama aTakAvavAne prArthanA karavAnI che, paNa ApaNe tevA prakAranuM kArya karavAnuM nathI. ApaNe te ApaNI kamanI unnati jAte ja karavAnI che. te pachI dareka manuSya potAnI pharaja bajAve, potAnI meLe sudharavA prayatna kare, ane A konpharanse pasAra karelA TharAvone amalamAM mUkavA prayAsa kare, to thaDA samayamAM ApaNI unnati thaI zake, ApaNuM bhAgyodayane sUrya madhyAkAzamAM tejasvI kIraNothI prakAzita thAya mATe atre bharAyelA judA judA gAmanA pratinidhio temaja vajhITara pratye mArI eja namra vinaMti che ke dareka manuSya pitAne sudhAravAno prayatna kare ane judI judI vyaktio sudharI eTale te samAja athavA te koma sudharI e nirvivAda che. vividha sthaLanA pratinidhio temaja vIjhITara jemaNe komanA zreyArthe atre padhAravA tasdI lIdhI che, te sarvene pharIne AvakAra ApI, amArI Apa savanI bhaktimAM je kAMI nyunatA hoya tenI kSamA cAhI, amArA lAva tarapha najara karavAnI vinaMti karI, A konpharansanuM kAma vyavasthApUrvaka niyamasara cAle te mATe koI lAyaka pramukha cuMTavAnI bhalAmaNa karI besI javAnI rajA lauM chuM. pramukha sAhebakA bhASaNa. priya sAdhammamI baMdhuo pratiAnodhayo, anugrAhakA tathA bahano;-- 'paMcaparameSTi zrI ahaMda bhagabAnakI baMdanAke pazcAt nivedana hai ki isa jaina jAtIya mahAmaNDalakA pramukha pada jo Apa mahAzayoMne mujhe sampradAna kiyA hai, isaliya mai Apa sAhabokA antaHkaraNase kRtajJatA pUrvaka dhanyavAda karatAhUM / abake kanphArasake sabhApati cunne meM Apa logoMko kucha kaSTa uThAnA paDAthA, isaliye maiM vizeSa du:khita hUM / jina mahAnubhAbako Apane sabhApati banne ke liye AhvAna kiyA thA, isameM saMdeha nahIM ki Apa yogya puruSa hai; parantujaba kisI kAraNase unhone inakAra kiyA to Apane anugraha kara mujhe yAda kiyA / yadyapi vicAra dRSTise dekhA jAya to meM isa padake yogya nahIM huuN| kyoM ki yaha pada usa manuSyako samarpita karanA cAhiyethA, jo vidyA, buddhi, bibhava, dezahitaiSitA, bahudarzitAdi guNoMse vibhUSita ho / yadi ina saba guNoMkA eka puruSameM samAbaza honA asaMbhaba hai tathApi jahAM taka saMbhava ho adhika guNa yukta pUruSakohI yaha pada zobhA detA hai / maiM apanI hAlata para nigAha kara isa padakA yogya adhikArI nahIM samajhatA tathApi zrIsaMghakI AjJA aura jAtIya AhvAnase muha moDanA ucita na samajakara yaha marIT riyartha ja A kamAna Tojo tamane vaDA dura
Page #55
--------------------------------------------------------------------------
________________ 180 pramukhakA bhASaNa. muH baMbaikI kanphareMsameM pUrva nivAsI hamAre mitra rAya badridAsajI bahAdura sabhApatikA pada liyA thaa| phera mumbaDodAke tisarI mahAsabhAmeM hamAre parama mitra svagrAmavAsI rAya budhasiMhajI bahAdurako pramukha padakA sammAna diyA gayA / Aja mujhebhI Apa logAMne vahI suavasara diyA hai / Aja mujhe aise nagarameM AnekA maukA milA he ki samagra bhAratavarSama aise jaina baMdhuokA ekatra samAbeza aura dusarI jagaha nahIM dekha paDatA / isa zaharako eka jainiyoMkI pUrI kahanI cAhiye ki jahAM saikaDoM, hajAro sadgRhastha, sAmi bhAiyoMke darzanakA aura deva guru dharmakA lAbha sadA vidyamAna hai / isa kAraNase majhe aurabhI AnaMda hotA hai| pUrvaka mahAzayoMne jina viSayoM ko kahA hai usI viSayakA piSTapeSaNa kara ApakA kAlakSepakaranA yadyapi anucita hai tathApi do eka viSaya aise hai ki unako jabataka pUrNarUpase byabahAra meM na lAve taba taka una viSayoM meM kahanA nirarthaka na hogA / kyoM ki jaba koi roga vizeSa rupale zarIrameM apanA adhikAra. jamA letA hai to yAvatakAla payyanta usa rogako nivRtti nahIM hotI taba taka baidya parikSita aupadhikA prayoga karatAhI calA jAtA hai / AzA hai ki Aja jo kucha mai kahUMgA Apasajana kevaLa guNagrAhakatAse kRpA pUrvaka sunege / dharma zikSA / ___ iha alAra saMsAra meM dhArmika, bAvahArIka, zArIrika aura naitika unnatiyoM meM dharmakI unnatihI zreSTa aura mukhya vastu hai sivAya isake hama eka pagabhI Age nahIM baDhAsakate / saMsAramai cAhe jidhara najara kyoM na DAlo dharmakI rozanIhI dekha paDatI hai / jo mUrkha dharmako choDakara aMdheremeM vicaratA hai vaha paga paga para Thokara khAtAhai hamArA dharma roja marraha ke kAmake sAtha milA huA honA cAhiye / jo kAma hama dharmake anusAra na kareMge usIme dhAkA khAyeMge / isIkI avanatise hI hamArI yaha durdazA ho raho hai / isI ke sudhArake liye Apa saba bhrAtRgaNa tathA vahaneM yahAM para upasthita huI hai / yahi hamAre dharmakI sarvadezavyApakatA, paramArthika tathA laukika kAryasAdhanopayoginI vidyAkI parAkASTAkA dhyAna kiyA jAya aura usake sAtha vartamAna kAlakI tulanA kI jAya to kisIse azrupAta kiye vinA nahi rahA jaatii| aba kiMcinmAtra isa jaina dharmakI ora dRSTi kijiye to Apako nizcaya ho jAyagA ki jaina dharmake jo siddhAnta hai unakI mukhya pravRti paramArthika hI hai| salArika kArya ko jaina dharmake AcArya tathA usake rahasya vettAoMne gauNa mAnA hai / dekhiye / tatvArtha sutrajIme prathamahI kisa vastukA varNana hai : " samyagdarzanazAnacAratrANi mokSamArgaH" / isakA tAtparya yaha hai ki samyak jJAna samyagdarzana tathA samyaka cAritra hai| mokSa mArga hai, arthAtU tineke melase mokSa hotA hai / ina sabako pUrNa rupale vyAkhyA karanese samaya adhika lagegA, yahA darzAnekA yaha hI hetu he ki mokSakohI pradhAna rakha kara usakA svarupa samajaneke artha anya sarva padArtho kI vyAkhyA kI gaI hai| isameMse eka kI vyAkhyA karanese eka eka grantha hosaktA hai, aura AcAryoM ne kiyA bhI hai / parantu yahAM para merA abhiprAya kevala ApalogoMkA citta isa
Page #56
--------------------------------------------------------------------------
________________ jaina konpharansa heraphaDa. [yumA / ora AkarSaNa karanekA hai ki hamAre AcAryoMne pAralaukika vicAra kahAM taka kiyA hai| Aja kala ese deza hai jahAMke adhivAsI cAhe sabhya ho yA na ho parantu apaneko sabhya batAte hai / yadi yuropake anusAra sabhyatAkA vicAra kiyA jAya to bhAlusa hotA hai ki jaDa padArthoMkA jJAna jisa dezameM jitanA phailA hai arthAt jaDa vijJAnako sahAyatAse jisa dezameM jitanI zilya kalAkI unnati huI hai, vaha deza utanAhI sabhya samajA jAtA hai isI khyAlake anusAra sabhyatAko eka tasavIra hamAre hAtha AI thii| usa tasavIrake pahale patrapara asabhyatAkI tasavIra khicI thii| eka nagA manuSya hAthame lAThI liye hiraNakA pIchA kara rahA hai ! jidhara najara DAlo kevala maidAnahIM dekha eutA hai, na to makAna aura na koI dusare manuSyakA nizAna haiM / dusare meM sirase pAMvataka kapaDA lapeTe huye manuSya aurajopaDI ko lalavIra khiMcI thI / unasa sAluma hotA thA ki ina manuSyona eka sAtha rahanekA upakAra samajA hai| do cAroMke hAthoM meM kulahADI, talavAra tathA varachA hai / khetI bArIke mAmulI samAna idhara udhara paDe haya hai / tisI tasavIrame pake makAna aura hathiyArabaMda vArI ke citra dekhanameM AyeH paranta savArI ke sAmAna hAthI, ghoDA, pAlakI tathA rathake sivAya aura kucha na the / isa tasavIragaM pake makAnoM kI katAra to thI, para choTI choTI gAlayAM thiiN| cauthI tasavIrameM rela, vijalIkI rozanI, baDe baDe pakke makAna tathA cauDI saDaka aura bhAMti bhAMti ke hathayArabaMda manupyokA citra thA / usa cAro citraka khIMcanevAlane jaDavijJAnake anusAra sabhyatAkI tasavIra khiMcI thI; paranta use mAluma nahIM ki sivAya dharma ke cAhe jitanI unnati kyoM na karo, aMtame manuSyabhava saphalakara mokSarupa utakRSTa padakA adhikArI nahIM ho sakatA / AjakAla skUla kAlejamai vizeSa karake kevala jaDa vijJAnakI hI zikSA hotI hai; paranta isa zikSAse AtmAkI asalI unnati nahIM hotA yadyapi yahI hotA to amerikA, jo jaDa vijJAnameM isa samaya sarva uccasthAna adhikAra karatA hai, vahAMke adhivAsI chuTTIke dina amerikA Adima adhivAsI reDa iMDiyanako baMduka lekara zikAra karane na jAyA karate / gata cIna yuddhamaiM jarmana jenarelane vahAM jAnavAle sipAhI kI sambodhana kara kahA thA ki cInama pahaMcakara marda aurata yA vacce jise sAmane pAnA usako apane badukakA nizAnA banAnA / aba sociye yaha kaiso sabhyata hai| dharmahIkI kamI vezIse manuSya asalya tathA sabhya ho sakatA hai dharmako zikSA hI isa duniyAseM pradhAna zikSA hai| parantu prAyaH vartamAna samayamai hama isa zikSAse eka prakAra parAnmatra huve hai / aba isa abhAvako dura karaNArtha yogya udyama karanA ucita hai / yadyapi kahIM kahIM pAThazAlAya sthApita huihai ,-ka jo hAlata mojadAmeM hamArI jAtyonnatike liye nahIM kI barAbara kahI jA sakatI hai, tathApi ' akraraNAt maMda karaNaM vara ' isa nyAyake anusAra kucha hI ho rahA hai / isameMhI saMtaSTha honA ucita nahI hai parantu dharma kI sampurNa zikSA milane kA pravandha karanA / kula jaina samAjakA prathama karttavya hai ! dhAmika zikSAke sAthahI saMsArika zikSA / dhArmika zikSAke prabaMdhake sAthahI sAtha yaha vicAra bho avazya rakhanA yogya hai ki aba yaha samaya nahIM hai ki jisameM kevala dhArmika zikSA kA samI Ava aura
Page #57
--------------------------------------------------------------------------
________________ 1874 pramukhakA bhASaNa. usameM logoM kI adhika pravRtti ho / kyoM ki samaya aisA AgayA hai ki prAyaH manuSyAkA vicAra prathama jIvikAko ora jatA hai pazcAt paraloka sudhAranekA kAma samajAtA hai / ataeva pratyaka sthAnameM aisI zikSAkA prabaMdha honA ucita hai ki vahAM para vyavahArika. bidyAke sAthahI sAtha dhArmika zikSA dI jAya / dekhiye hamArI jAtimeM to anya jAti tatha anya sampradAyaka apanA aMgrejI vidyAkI kA unnAte huI hai so prAyaH Apa sajjanAsa avidita nahIM hai / yadyapi isa paJcana kAla meM pradhAna viSaya sAMsArika vyavahAra aura saMsArakI unnati hI loga samaja rahe hai hamAre jaina bhAtRgaNokA citta udharamI ucita gati se AkarSita nahI ha / hamArI dazA no vaha ho rahI hai ki " ito bhaSTa stato bhraSTaH " kyoM ki yadi apane zvetAMbara jaina jAtika upara drASTipAta kare to bi.e., ma.e, ugaliyo para ginane lAyaka mileMge / kisI kIsI prAMtama to yaha dikhAI par3atA hai ki abhi amuka manuSA isa jAtimeM bIe ema athavA plIDara havA hai / e.ya isaseha mArI zocanIya dazA nahIM kahanI cAhiye? hAM, gujarAta tathA baMbaI prAMtake hamAre jaina baMdhuona kucha kuccha jAgrata hokara DAkaTara, vakIla, bariSTara Adike padavIse apaneko bhUSita kiyA hai / parantu unakIbhI dazA abhitaka santoSadAyaka nahIM hai, kintu yukta prAMta, bihAra, baMgAla Adike jaina bhrAtRgaNa to adyAvadhei kuMbhakarNakI nigAhImeM nimagna haiM / isI nidrAse jAgrata karAneke liye Apa saba mahAzaya yahAM para upasthita huye haiN| jima samaya ajJAnarUpi nidrAle hamAre bhAI jAgrata ho jAyage, usI samaya jitane vyaH vahAra hAnikAraka hai ve Apase Apa naSTa ho jAyage / kyA ki ajJAna nidrAse jAgrata honA taba hI kahA jA sakatA hai jaba manuSya jJAna dazAko prApta kare / jJAnAdi aisA sAdhana hai ki usase manuSya, manupya zabdase kahalA saktA hai, nahIM vaha pazutulya hai| isa jJAnako hamAre AcAryoMne pAMca vibhAgameM vibhakta kiyA hai, jaise mati, zruta, avadhi, manaH paryAya tathA kevala / isakI vyAkhyAkA avasara nahIM hai kyoM ki isa samaya hama saba jAtiya sudhAra ke liye yahAM para ekatrita huye haiN| yahAM para dika pradarzana kA yaha nArya hai ki hamako sAMsArika sudhAraka mAthahI apanA akhya lakSa zAnako prApti kI tarapha avazya denA cAhiye, aura aisI prApti nahIM ho sakI hai jaba hamAre zAstrakI purNarUpase paThana pAThaNako vyavasthA sthApitakI jAya / isakA vicAra avazya isa samaya kartavya hai / jisa kAraNale jaina jAtikA gaurava hai vaha kevala paramArthika tathA laukika jJAna sAdhanake aneka prakArake dharma grantha hI haiM / jisako paDhanA paDhAnA to dura, hama nAma taka vismRta hote jAte hai / isa liya hama sabakA yaha mukhya kartavya hai ki unakI pUrNarupase rakSA kareM / hamAre dharma graMtha tathA anya viSayoMke bahutase graMtha prAkRta saM. skRtameM haiM / unako pUrNarUpase pragaTa karane meM hama sabako tana, mana tathA dhanase kaTibaddha ho jAnA cAhiye / inakI rakSAkI yahI vidhi hai ki jahAMtaka hamako grantha upalabdhahIM unako ekatrita karake vidvAnase zoghana karAkara prakAza kareM / aura kaThiNa saMskRta tathA prAkRtake graMtho kA vidvAnole anuvAda karAkara chapavAveM / jahAMtaka ho unakI svalpa gRlya rakhakara sabako kharIdanekA avasara deM / jaina matakI vRddhI na honekA yaha eka mUkhya kAraNa hai ki hamAre siddhAMtake graMthahI logoMke hastagata nahIM hai / dekhiye yuropa tathA amerIkAkI prajA prAyaH samasta isAI hai| vahAMpara isAI mata phailAnekI uparI
Page #58
--------------------------------------------------------------------------
________________ jena konpharansa heralDa. [ mA. dRSTise AvazyakatA nahIM prartata hotI, tathApi aisA koI divasa nahIM jAtA hogA jisa dina docAra hajAra bAIvala tathA unakI sthAna sthAna para vyAkhyAke vijJApana na baTa jAte ho duradarzI iMgalenDa Adi dezoMkI agareja prajA tathA rAjakIya vargake loga isa bAtakI bhati bhAMni apane aMtaHkaraNameM jAnate haiM ki hamArA jAtiyatva hamAre dharmakehI mala para nirbhara hai| jaba isakA mala azraddhAdi dvArA zithila ho jAyagA taba khoTa matAvalambitAko ekatArUpo eka sUtra meM guthe huye rahakara jo jo AnaMda anubhava kara rahe haiM, vaha svAmebhI hamako nahIM prApta ho sakegA / ataeva nija janmabhUmi tathA bhArata Adi dezoMmeM bahuta artha vyaya kara sarvatra vaDe baDe upadezaka niyata kiye haiM; aura prAya saMsAra bharako saba bhASAoM meM bAibelakA anuvAda hokara vinA mUlya yA Ati svalpa mUlyapara vitarita hote hai / kyA hamAre svetAMbara bhrAtRgaNabhI aisA karanekA sAhasa kareMge? yaha hamane kisI isAI mitraka mukhase sunA hai ki bAIbalakA anuvAd abataka 272 bhASAyoMmeM ho cukA hai aura prati varSa do cAra bhASAmeM hotAhI jAtA hai / yaha hamane mAnA ki hamAre samipa utanA vyavasAya karanekI sAmartha nahIM hai, tathApi yadi udyama kareM to bahuta kucha karasakata hai| jaina dharmakI kramavAra vAMcana mAlA / ___ isake sAthahI sAtha bAlakoMke dhArmika zikSArtha jaina dharmakI kramavAra vAcanamAlA taiyAra karanAbhI avazyaka hai, aura isa viSaya para udyamabhI ho rahA hai / sA taiyAra ne haraeka skala maiM tathA pAThazAlA voDiMga vagairameM bAlakAMka kalavANIke artha vahata upayogI hovegA isameM sadeha nahIM hai / aba meM una vAcana mAlAyoM ke viSayoM kA kucha kucha ullekha karatA hai / Ajakala hindI, urdU, phArasI Adi meM jitane vAMcanamAlA pracalita haiM unameM hAthI, ghoDA, gAya, bakarI AdikA beyAna rahatA hai / kimo ? meM agareja mahAnubhaveMkA jIvana caritra bhI rahatI hai / parantu isa dazaka bahutama mahAgavAkA nAma taka koI nahIM jAnatA / aga rejo Dhaga para jo vAcana mAlA likhe jAna hai unake paDhAnase natIjA yaha hotA hai ki hamAre bAlaka bacapanasehI agarejoM ko anukaraNa karanA sikhate hai jaba baDa hokara dunayavI kAma kAjameM pravata hote hai taba na to ye apane dharmako bhalI bhAMti jAnate hai aura na apane mahApuruSoMse sarokAra rakhate hai / hamAre vAcana mAlAyoM meM utkRSTa zrAvaka zrAvikAyoMko jovanacaritra dharmako choTo choTI nasIhate, tadA aiso kathAyeM jisameM binaya Adi guNokA ullegya ho samAveza honA caahiye| seMTala jaina kAlejako AvazyakatA / jaina yuvakoMke vyavahArika ucca kelavaNoke sAtha dhArmika ucca zikSAke lAbhArtha eka seMTrala jaina kAleja honeko AvazyakatA para kucha rojase caccI calo rahI hai / avazya isakA udyama vahuta prazaMsanIya hai: lekona aise ucca zikSAko yathAyogya prabaMdha karanemeM vahuta arthakI AvazyakatA hai, ki jisakA ekatrita honA hamAre na bhAIyoMkI udAratAse kucha asaMbhava mAlUma nAha hotA : se kAlejako unnatike vAste prAthamika pharjiyAnake kelavaNI tathA sekeMDari kelavaNokA sampUrNa rItise prabaMdha karake mamAjako unnati karanA jaina samudAyakA prathama kAma hai.
Page #59
--------------------------------------------------------------------------
________________ 1807 pramukhakA bhASaNa. borDi kholanekI aavshyktaa| UMcI kelavaNI aura prAthamika zikSA ubhayoMko unnati, pUrNatA tathA uttamatAke lie baDe baDe nagaroMmeM borDa arthAt jaina chAtrAlaya avazA sthApana honA cAhiye / kyoM vi isake binA bahatahI hAne hai balaki eka prakArase isake sivAya hamArI zikSA ruva rahI hai| sivAya seTha sAhukAroMke anyAnya sthitike logoMko ucca zikSA pAnemeM isa liye rukAvaTa hAtI hai, ki jisa sthAnameM ema, bie, tathA vakAlata, DAkTarI Adiva zikSA dI jAtI hai vahAMkA bAya nahIM uThA sakate; ora jo vAya uThAneke samartha haiM, ve meM uttama pravandha na honese apane bAlakoMko vahAM para nahIM bheja skte| isa kAraNa una bAADai Adimai udyamakI AvazAkatA pratita hotI hai / yaha jaina borDiM isa prakAraka honA cAhiye ki jisameM jaina matake bAlaka sukha prarbaka raha sakeM aura sabake bhojana zayanAdikA uttama prabaMdha ho / eka aise nirikSaka [ inspekTara ] ke adhikArameM sasa chAtra rahai jo saccaritra aura vidvAna ho jisaseki gatrime jaba saba vAlaka ekatra ho unako eka yA Adhe ghaMTA dhAmika aura naitika zikSA deskeN| isa borDise aneva lAbha hai / saba bAlaka isameM rahakara nija 2 abhiSTa kAlejoMmeM paDhate huye isameM bina kisI prakArake vA alpa bAyake raha sakeMge / parasparakI sahAyatAse bidyonnati meM sugama tA hogI / uttama sacaritra manupyake nirIkSaNameM rahanesa cAla calana naSTa honekA bhara | nahIM rahegA / jo bAyake abhAvase paDhanA tyAga dete hai, ve paDha sakeMge / sabako eka zuddha bhojana mila sakegA; ityAdi aneka lAbha hai / yaha borDiM zaharake uttama bhAga tathA jahAMse saba kAlejoM meM jAnemeM sugamatA ho aise sthAnameM honA caahiye| dIna aura yogya chAtroMke vRttikA bhI uttama prabaMdha honA atyAbazAka hai / zilpa zikSAkI AvazyakatA / eka samaya bhAratavarSakI unnati zilpa kalAse huithI. DhAkekA malamala, makarAnave pattharakA kArukArya aura . murzidAbAdake hathidAMtakA zilpa Ajataka bidezIyoka acambita karate haiM / malamalakA Adara yugepakI ramaNiyAM Ajataka karatI haiM / patthara kA kArukArya agarajo isa dezase bahuta kucha jAtA rahA hai, tathApi jo nizAniyAM varsa mAna haiM, kevala usako dekhakara aMgareja bhAratabAsiyauMko sanmAna karate hai; aura bhArata vAsIyomese gaurava hamArA hI hai ki Ajataka zrI Abujike maMdirakA kArukArya na ke vala hamArI zilpakalA valaki sabhyatAkA paricaya detA hai / AbuhI kA mandira sUkSa kArukArya pRthivike kula maMdiroMse bar3ha kara hai / Ajakala hamArI aisI duIzA huI hai ki hama purAnI zilpakalAyoMko bhUlakara nauka geko talAzameM bhaTakate phirate haiM / aisI zilpakalA jinako hama kAmameM lA sakte haiM kyoM unakA udyoga na kareM ? eka samaya hamahIne na kevala zilpakalA balaki saudAgarI kI unnati kara kula pRthivike adhivAsIyoko stambhita kiyA thaa| bhAratavarSase bheje hu inya kula pRthivImeM Adarase grahaNa kiye jAte the / usa samaya jainoyonahI vANijya
Page #60
--------------------------------------------------------------------------
________________ jaina ke!npharansa heralDa. [kyourft. nati kI thI / dekhiye, zilpAko choDakara hamArI kaisI avanati huI hai aura jA na use grahaNa kara unnatika jisa uba zikharapara arUddha hai / aMgareja jI pakAapaneko sabhya jagatakA adI batAte haiM, ve bhI jApAna ke kira te / jamI thoDe dinako pAta hai ki aMgarejane yaha prakiyA hai ki eka phaujI aphasara jApAnameM eka piyA sikhaneke liye bheje jaay| sabako 20 hamAre kA yaha sikhAnA cAhiye | aisI zillakA jisarI hamAre dharmAkA hAki sikhAnA ucita hai / sevaLa kAja tathA sthApana karanekI Apa logose meM yaha kiyA gayA hai| aba eka zilpakalA ke skUla sALa prabaMdha karanA caahie| mUla kameTI gAMDeta se meM vicAra kara svika hAni nahIM phuNcii| vaha koTI umUDI kI paThana pAThana tathA Alula karegI, samari bajarI gAyava na honA cAhiye / hai ki usa basacita hota parITa vikAsa lakIko ullekha sAtha ya eka kI hamArI ko jAya kI pAMDA honesa jIvana sakatI kareM ka kI zikSaNa para gatI hai | yadi paMcita rahate haiM / havya ke kisI taba usa vRkSArtha nAvAsaha vikAsa hai to usako kyA dazA hogI zikSita honese aneka prakArako kuritiyAM jo hama pracalita hai haiM, aura unake azikSita rahane para cAhe hama kitane khAsa paraMtu gharamai jAnele 2 phisa ho jAtI hai| kyoMki gRhasthoM ke tathA bAlaka bAlikAyakA zikSaNa cAdi strIyoM ke hAra bhI koI mahAzaya strI zikSAmeM doSa pradarzita karate haiM / yayapi vahAM isa viSaya kI samartha ader samaya nahIM hai tathApi itanAhI kaha denA kAphi hogA ki vidhA yA kA sammati kadApi hAnikAraka nahIM ho sakatI; yadi yaha hai to puruSoM ke liye jI hAnikAraka kyoM nahIM ? hAM, yaha to Avazyaka hai ki paThana vyavasthA vA zAlAoMkI utamottama zuddhasthiti karanekA pUrNa udyoga honA cAhiye | vidyAhI saba doSa dUra kara sakatI hai / jaisA ki kisI kavine kahA haiH kArya hai| kI samya jAtA hai. " jADayaMdhiyo harati siMcati vAci satyaM, mAnonnatiM dizati pApamapAkaroti / lakSmI tanoti vitanoti ca dikSukIrti, kiM kiM na sAdhayati kalpalateva vidyA // ityAdi vidyA aneka guNa haiM / tava strI jAti usme kyo baJcita rakhkA jAya aura itihAsa kathAoMko avalokana karane aneka zrAvikAyoMke paMDitA honekA pramANa milatA hai / iMglaMDa Adi dezoMkA sudhAra adhikAMza meM strI zikSA hI se huyA hai so kisI buddhimAna puruSako abidita nahI hai /
Page #61
--------------------------------------------------------------------------
________________ 07 . pramukhakA bhASaNa. lokalayakI ke bArakAI ThaharAva ho cuke haiM, unako phera ullekha kara maiM Ara logo kA samaya nahIM lenA cAhatA kevala baGgAlake Adarza pAThazAlekA ullekha karanA isa nava jAzAleko buniyAda eka ramaNIne DAlI hai| isameM Arasale dharmako dI jAtI hai| pustake vahA ke sivAya sAMlAkiniyA tathA bhAI bahana Adi mAnavatA nisAnA jAtA hai| isakasivAya ra bAIbatAnA, kama kharcase kisa kAra lAte haiM ityAyika zikSA dI jAtI hai| hamAre khyA " bhIko liye pAThazAlAye khola sasI soniyA ke sabhI citta usI mAphI ni mA sAra hAra kA pAlanatA, TA, kusaMga i. mAna vikI, bikA tathA sukhakA .. sAta lAtA hai| kabhaNa! yadi isa ........ hamAra poTegA / kosI kArya yogya nabila bahAka bayAna meM isakA praveza yAnamArakara kI parAkara hai yA mAhitI nAvanoM ko taka ho sake isakA nirnu karA pA mAranA cAhiye / manu kI prAvitrima hai| yaha roga prAyaH paraspara , sthA, anu kA rItile pratiSTAko abhila, svArtha latparatA, dusarekI u. jati nahIM ha sakata pratyAdi kAraNale unamA hAtya hai / yadi hamArA jaina dharma kSama mA mAyA guNa pradhAna hai, parantu lamaya ke hera borase paraspara saMbakA kSaya ho. kara vairabhAvako vRddhi hotI jAtI hai / ila ke kathanase merA yaha lAtarya nahIM hai ki sarvathA saba puruSa dile haiM athavA kisI vyakti vizeSase koI abhiprAya ho, kintu yahI Azaya hai ki anekatA kA saMsarga hamAre AtimeM avazya hai / dekhiye ! jaba yaha dharma zrI tIrthaMkaroM ke dvArA pUrNarupale vistRta thA usa samaya kevala eka jaina zahale hI apani jAti bhUSitathI aura usI ekatA kA pracAra kara jo kuccha lAbha isa jAtine uThAyA usakA jyAdA varNana karanekI AvazyakatA nahIM hai| bhAIyo ! hama apanI unnati karanemeM kaTibaddha huye haiM / isa samaya hameM eka dusare kI sahAyatA lenI paDegI / sivAya kula bhAIyoM ke milita sahAyatA se jAtIya unnati honA kaThina hai| jo kAma ekase nahIM hotA, daza milakara use AsAnI se kara DAlate haiN| usa dina ekabilAyatI mAsika patra hamAre hAtha lagAthA / isa patra cInake baksara yuddha ke samaya prakAzita huyA thaa| isameM sama samAyika do sundara tasavIre thIM / prathama tasavIrameM eka rAkSasake do hAtha
Page #62
--------------------------------------------------------------------------
________________ 12 jena konpharansa heralDa. [ bhArI. tathA do paira the, paraMtu isake vahutase sira the / eka sira para jarmanI, eka para phreMca. eka para iTAli, eka para rusa aura eka para iGgalaNDa likhA huyA thA / isse yaha prakaTa hotA thA ki rAkSasa mahAdeza hai aura usa rAkSasa kA haraeka sira yuropa kI zaktiyoM kA sthAna adhikAra kiye huye hai| haraeka mastaka eka dUsaroM ko nigalaneke liye muha vAye huye the / isa tasavIrake nice likhA huyA thA " yuropakI zaktiyAM / isa tasavIra se yaha mAluma hotA hai ki yuropakI zaktiyAM eka dUsarekI zatru hai: jaba unameM kisI ko avasara milegA to vaha dusareko athavA sabako nigala jaaygii| jabAnI mitratA cAhe kitanI kyoM na ho, eka dasarI zaktiyoMke samrAToM meM nAtAristA kyoM nahIM tathApi jaba maukA milegA taba koI zakti dusareko na choDegI, nigala jAyagI / aba dusarI tasa. caurakA hAla suniye / isameM rAkSasake hAtha paira bahuta the para mastaka eka thA / aura isa tasavIrake nice likhA huyA thA ki " videzameM zaktiyAM arthAta jaba yuroya choDa kara iha zaktiyAM dusare para caDhAi karatI hai taba eka ho jAtI hai / jaba eka hokara yaha kisI para caDhAI karatI hai to usakA tamAma ho jAtA hai / isI tarahase bhAiyoM hamameM cAhe kitanAhI jhagaDA kyoM nahIM parantu jAtIya unnati karaneke samaya hameM jarura eka ho jAnA cAhiye. esA nahIM kiyA jAyagA to hamAre samAjako zakti nyuna ho jAyagI / isa liye hama sabako parasparameM sneha bhAvakI vRddhikara kusaparupa rAkSasako dura haThAke aikyabhAva dhArana karanA cAhiye / jIrNa mandiroddhAra aura grAcIna zilA legya / rAjapratinidhi hokara lorDa karajhana jaba prathama isa dezameM Aye the usa bakhata rAjadhAnI kalakattemeM unakA svAgata hamArI jAti ke tarapha se kiyA gayA thA aura usake uttarameM Unone yaha kahA thA ki jaina loga hI vANijya tathA dAnameM bhAratavarSameM pradhAna hai. / hama apane pugane mandiro se yaha sAbita kara dikhAyA hai ki bhAratavarSa eka samaya unnatike zikhara para AruDha thA / parantu hAya / Aja apanI girI dazAko yAda karate AMkhoM se AMsu Tapakane lagate haiN| abhI taka hamAre mandiro kA burA hAla hai // jarA usa aura najara DAliye dekhiyegA ki yahAM kA kArUkArya khacita pattharajAtA rahA hai, vahAM kA mulammA hamezA ke liye atItake garbha meM lIna hogayA hai // aMgareja hajAroM kosoMkhe isa dezameM Anakara purAnI smRtiyoMkI rakSA karanekA bahutahI caSTA karate haiN| aura hamaloga apanI pavitra mUrtiyoMkI sthAnakI ora najara taka bhI na DAlata // hAya ! hamArI jAti ke vaha mahAnubhAva kahAM hai ki jinakI kIrtiyAM dekhakara svadezavAsiyokI kauna kahe, pAzcAtya jAtiyoMko AMkhebhI cauMdhiyA jAtI hai // aba batAiye bhAiyo jina pavitra mUrti tathA mandiroM ke liye hamArI prasiddhi hai tathA dharmake anusAra jisako garammata karanA hamAga pharja hai, yahAM taka ke navIna mandira pratiSThAse jIrNoddhArameM aSTaguNa phala jyAde hotA hai, hama Usake liye kyA kara rahe haiM ? bhAiyo jitanA zIghra ho sake mandiroMko marammata karavA kara purAnI kIrtiyo kI rakSA kara apanI unnata gauravako gArata honese bacAiye aura sAthahI sAtha dharmakI pUMjIko baDhAiye //
Page #63
--------------------------------------------------------------------------
________________ 1600 pramukhakA bhASaNaM. 57 __aba hama logoko prAcIna zilA lekhoM ke zodha saMgraha Ara rakSaNa para vizeSa dhyAna denA cAhiye / sanAtana jaina dharmakI prAcInatA aura gaurava siddha karanemeM yaha prayatna pramANa kahAM taka sahAyaka hai so sabako mAluma hai / isake sivAya aneka lupta aitihAsika vRttAMta isase prakaTa ho sakate haiN| zrI saMgha baiMka // kisI jAtikI unnati karanA sarvAGga unnati kI AvazyakatA hotI hai / isa samaya hama loga kula viSayoMka sudhAra tathA unnatikI ceSThA kara rahe hai // hamane apane jAtiko sirame kaTi taka morassA levAsa pahanA rakkhA hai, parantu abhi taka use pairake bala khar3e honako avasara nahIM diyA // artha parahI jAtIya unnatikA dAramadAra hai // hamAre caMdakA rupayA idhara udhara phailA huyA hai aura tIrthIkA bhaNDAra dharmAde kI rakama ( dRSTa phaNDa ) Adi kIsI khAma jagahameM nahIM hai / ina arthAse na to purI AmadanI hotI hai aura na isakA bandovasta saba jagaha acchi taraha hotA hai / yadi aise arthoMko jamA kara eka baka bAlA jAya to usI arthase aisI AmadanI ho sakatI hai ki jisase pAThazALA, jINoddhAra nirAzritAzraya vagairaha acche kAmameM lage sakatA hai / aise baiMkake munAphekI AmadanIse sabase prathama jila maMdira vA jisa dharma khAtese vaha rupayA ekaThA hokara baiMka sthApita kiyA gayA hai unakA eka niyata hisAbase vyAja diyA jAya / isake pIche jo kucha munAphekI rakama bace usake niyata mAsika hisse hokara kucha hisse ache kAmAma lagAye jAya aura eka hissA baiMkake puMjImeM DAlI jAya / maiM samajhatA hai ki agara isa taraha se acche baMdobastake sAtha beGkakA kAma zuru kiyA jAya to aneka prakAra kI unnatikI AzA hai / yuropa amerikA Adike nivAsIto isa bAtako bhala bhAMti samajha gaye hai, ki dhAmmika phaMDakA dravya kamITIke hAtha meM rakhane se bahuta acchI taraha dharmakA kArya cala sakatA hai / isI liye ve loga eka paisese lekara karoDa rupaye taka dAna deMge to dhArmika kamITIko hI deMge / ucita hai ki hama logabhI usa Adarzapara yogya dhyAna dekara apanI unnatimeM kadama baDhAveM / jiivdyaa| jIvadayA hamAre dharmakA pahalA kartavya aura isa jIvanakA prathama vrata hai| hame cAhiye ki hama usko ora purA purA dhyAna deM / vaha dekhiye jAnavara kasAiyoMke paMjameM paDa kara trAhi trAhi cillA rahe hai / udhara dekhiye, hatyAre zikArI garIba paraMdoM. ko pakaDaneke liye phandA lagA rahe haiM bhAiyo ! yaha avasara tyAganA nahIM cAhiye / jAnavaroMke bacAnemeM baTi baddha hoke gauvoM tathA anyAnya jIvoMkI rakSA karaneke liye kalakattA bambai AdimeM sthApita piJjarApolake DhaMgapara hara eka nagara aura grAmake paJcayatI mandira vA dAdA bADike sAtha piJjarApola kholanekA prabaMdha karanA cAhiye / aisA hara tarahakA upAya honA cAhiye jisameM jIvoMkI rakSA ho, isI viSayameM hama adhika kucha kahanA nahIM cAhate / kAraNa hamAre pUrvajoMne isa bAremeM bahuta kucha kahA hai, aura isa bArameM hara sAla TharAvabhI hote Aye haiN| kevala jIvoMko mautake hAthase bacAnase SAHARSarikVL2
Page #64
--------------------------------------------------------------------------
________________ 54 jaina Aransa heDa. [ mukhArI ye / khuda gavarnameMTane pazuyoMke liye alaga ( veTarnarI ) DAkTara niyata kara rakhe haiM, pa rantu yadi unake prabandhake sAtha sAtha hamArI sahAyatA unako milI to hara zahara tathA gAMva aise DAkTarakhAne pratiSThita ho jAyeMge / jisa tarahase hamAre zarIra meM bimArI rahane para hamakoM takalIpha hotI hai vaisehI jAnavaroMmeMbhI bimArIyoMkA asara rahane se unako kaSTa hotA hai, isaliye hameM pazuyoMke DAkTara niyata karanekA zIghra prabandha karanA cAhiye | nirAzritAzraya | hamArI jAtike jo bhAI apane bAlabaccoMke liye kucha chor3I nahIM jA sakate jinake bacce cithaDe pahane darabadara phirate haiM; kyA unake liye Apake dila meM jarAbhI rahama nahI AtI ? jaba ApakA beTA beTI Apase acchA pozAka mAMgatA hai taba kyA ApakA khyAla una yatImoM kI ora nahI jAtA / jo mahAzayako dusarekI takalipha dekha kara hadayameM coTa nahI pahuMcatI, ve apane bAlabaccoM kI bhI unnati nahI kara sakate / hamAre khyAlameM hara eka nagara meM paMcAyatIke mandira vA dAdAbADIke samhAlaneke liye sthAnIya gRhasthoMkI alaga kamITI honI cAhiye / isa kamITIko ucita hai kI paMcAyatIkI tarphase eka nirAzritAzraya banAya aura usImeM jAtIya yatImoM ko rakhanekA prabandha kareM / yaha khyAla na karanA cAhiye ki yatImoMko khAnA kapaDA dene hI para hamArA pharja adA ho gayA / unakI zikSAkIbhI vyavasthA karanI cAhiye / kitAbI zi kSA pAneke bAda zilpa kalA Adi sikanekAbhI avazya prabandha honA cAhiye, kAraNa hamArI jAtIneM vyApArasehI unnati ko; isaliye yaha mArga kabhI na choDanA cAhiye isake hAtha eka aura phanDa esA kholanA cAhiye ki jisase garIba vidhavAyoMko sahAyatA milA kare / pUrvokta kamiTIko aisA vidhavAyoMkI eka phaharista banAnI cAhiye, jina vidhavAyoko khAne kapaDekA pUrA kaSTa ho / phaMDakI AmadanIke anusAra ina vidhavAyoMko mAhavarI kucha kucha vRtti dI jAya jisase unakA thoDA bahuta abhAva dura ho sake / hamArI jAtimeM aisI hajAro vidhavA hai jinako do vakhatA khAnA milanA kaThina hai, parantu asarApha gharA nekI hokara ve dusareke pAsa hAtha pasAra nahI sakatI / kyA hameM unake liye yatIma khAneke aisA kaI phaMDa na kholanA cAhiye ? hAnikAraka rivAja. zAyada hI duniyA ke parade para aisI koI jAti hai jisameM hAnikAraka rivAja na ho yUropake adhivAsI jo apaneko sabhya samAjakA Adarza samajata haiM unamebhI hajAroM hAnikAraka rivAje hai / yahAM para maiM una rivAjokA ullekha karanA nahIM cAhatA; parantu yaha bAta nizcaya hai ki jaba jo hamAre rAjA banate haiM hama unake kai rivAjoMkA, cAhe ve bure hoM yA bhale anukaraNa kara lete haiM / aMgrejo ke sAtha rAjA prajAkA prabandha hone se bhAratavAsiyoM ke kaI rivAja tathA cAla calana dhIre dhIre bahuta kucha badalatA jAtA hai / maiM yaha kahanA nahIM cAhatAki jitanA pAzcAtya rivAjoMke anukaraNa huye haiM ve saba hAni kAraka haiM kebala tAtparya yaha hai ki rAjAke jAtike sahita pAlA paDane se adhina jAtike rivAjo meM kucha na kucha pharaka paDahI jAtA hai / aisI bahuta rivAjeM hamameM pracalita pe
Page #65
--------------------------------------------------------------------------
________________ 1807 ] pramukhakA bhASaNa. papa parantu aisA rivAja jo kevala ekahI gAMva tathA zaharameM pracalita nahIhai, balki bahuta sthAnAma rAyaja hai unameM se do cAroMkA ullekha karanA cAhatA hu~ / mRtyu para chAti piTanA / musalamAnokI amaladArImeM hamane unake rivAjoMkA anukaraNa kiyAthA / unake kaI rivAja abhI taka hamameM pracalita hai / unameMse vizeSa hAnikAraka rivAja kisIse mRtyu para chAtI pITanekA hai / na mAlUma isa banAvaTI duHkha prakAza karanese kyA lAbha / kyA jo hamArI jAtike nahI hai aura hamArI jAtike manuSyabhI isa tamAzako dekha kara manahI manameM nahI haMsate ? apazosa hai ki hama jisko jIte jI ijjata kiyA karate the marane para hama istarahase unako maTTI palIda karatehai / hAya hamArI kaisI girI dazA upasthita huI hai / jaba taka hama aisI rivAjako na rokege taba taka hamArI unnatI honA muskila hai| vivAhameM AtazabAjI aura gaNikAkA nAca. dharmakA nAza karanevAlA eka rivAja hamAre yahAM bahuta hI burA hai / jIvadayA hamAre dharmakA mukhya sAdhana hai parantu hamArI jAti aisI rivAja pracalita hai jo usa dharmako nAza karatA hai / kevala kSudra jIvoMke bacAneke liye hamAre yahAM rAtri bhojana niSedha hai / parantu anukaraNa ko icchA hamameM balavatI hone para hI yaha rivAja pracalita huyA hai / vivAha ke samaya aksara AtazabAjIkI vyavasthA kI jAtI hai apane mahApuruSAma itanI dayAthI ki ve auroMkI jAna bacAne tathA upakAra karanemeM kaSTa sahane para bhI taiyAra the| Ara hasa unakI jagaha dusarokI dekhA dekhI dharmAviruddha kArya karanemeM nahIM hicakicAte / yadi yaha rivAja zIghra hamArI jAtike jAtA na rahA to hama jaina kahalAneke yogya hI nahIM haiN| hamane sUnA hai ki jodhapurake bhAiyoMne yaha nizcaya kara liyA hai ki ve aba vivAhameM Ataza bAjikA prabaMdha na kareMge / aba hameMbhI cAhiye ki unakA anukaraNa kara isa dhamnaviruddha rivAjako bandha kareM / usahI taraha para vivAhake samaya gaNikAkA nAca karAkara zrAvakake uttama paseko barabAda kiyA jAtA hai / bhAMDokI kuceSTAmeM zAmila honA paDatA hai / jo paisA uttama kAmameM laganA cAhiye, vaha usa adhamAdhama gaNikAke kAmameM AtA hai / isake sivAyaaise uttama aura mAGgalika vivAhake satya raNDIkA zAmila honAhI burA hai / aise samayapara to saubhAgyavatI strIyoMkA kAma hai na yaha ki raNDIkA zAmila kiyA jAve? vivAhakA matalaba hI yaha hai ki varabadhU jainadharmAnusAra dezaviracita AcAra pAla kara muzila rahe phira vara yA badhUke sAmane khaDA karake usake hAva bhAva kaTAkSa dikhalA kara prathamasehI unake diloMkI vRttiko kharAba kyoM kiyA jAve ? vivAhAdimeM phajula khace / Aja hama logoMke caritrameM yaha khyAla kRTa kRTa bhara diyA gayA hai ki logoke sAmane hama apanI avasthAse baDha kara bAta banAya / maukA AjAne para hama apanI ba. nAbadI amIrIko sAbita karanake liye avasthAse adhika kharca kara DAlate hai| isI
Page #66
--------------------------------------------------------------------------
________________ 2nsa 3263 | zrubhArI kAraNa vivAhAdike samaya hama apanI amArI jAhara karaneke liye karaja lekarabhI kharca karate hai / natIjA yaha hotA hai ki do cAra dinakI cAMdanI bIta jAtIhai aura phira andhiyArI sAmane Akara khaDI hotI hai taba bacA kucAbhI hama apanI ijjata bacAnema kharca kara TukaDe mAMgane ke lAyaka ho jAte haiM / aba sociye kayA hama aise rivAjake pAvaMda hokara aisI durdazAmeM gireM? aisA rivAjoko to sarbathA parityAga karanAhI yogya hai| bAlalagna / bacapanameM bivAha denekA rivAjabhI bahUta kharAba hai| Ala olAdakI to kona kahai , khuda pitA mAtA arthAt jinakI bacapanameM zAdI hotIhai , isa duniyAse zIghra avasara lekara dusareko padhArate haiM / isake sivAya bacapanameM jinakI zAdI hotoha, ve duniyavI kAmAmebhI unnati nahIM kara sakate / saba mA bAkI avasthA to aisI nahIM hoto ki beTeke bAlabacce honepara ve unakI paravariza kara sakate hoM isa kAraNa unake beTeko vidyAbhyAsa vagairaha choDakara kama umra meM parAI tAbedArIke liye phiranA paDatAhai / aba sociye isa hAlatapara unakI kaise unnAta ho sakatIhai / hamako cAhiye ki jitanA zoghra ho zake isa rivAjako banda kareM / nahIM to daridratA zIghra hI daravA je para A khaDI hogI aura jinake pUrva sukRtame isa bhavameM kisI prakArakA abhAva nahIhai ese pitA mAtAkA apane bAlabaccAke vibAhaka tarpha jyAdA dhyAna na dekara una logoMke bhaviSyat jIvanakI unnatiko aura lakSya rakhanA cAhiye / upayukta samayapara vibAha denAhI yuktahai / anyathA unake bAlabacce kadApi sAMsArika unnati nahIM kara sakate / maiM apane jAtikA baDA saMsAra samajhatAhuM / kAraNa Aja meM jidhara nigAha phiratAhuM usI aura kevala sAdhammA bhAi bahana dekha paDaneha / maiM yaha samajhatAhu ki jo sAMsArika unnati kara sakatAha vahahI jAtoya jIvanako unnata karanameM samartha ho saktAha mana bAlabaccAma raha kara sAMsArika hAla dekhA hai / kAraNa bAlabaccAko unnati ke sAtha sAtha apano jAtIya jIvanako unnati hotaahai| jo loga gharadvArako tAka para ghara jAtIya unnatikI sattA alaga upalabdhi karatehaiM unako caukannA karaneke liye meM eka purAnI kahAnIkI avatAraNA karatA hUM / eka samaya rAtako eka jyotiSI zitAgeko dekhatA huyA saDaka parase jA rahA thA, deva saMyogase usI saDakake kinAre eka andhA kRvA thA / jyotiSI asmAnakI aura tAkatA jA rahA thA, isa liye vaha kuvA usake najaroMmeM na AyA / vaha usa kubama jA girA kRvameM girakara vaha apanI jAna bacAne ke liya cillAne lgaa| pAsahI eka kisAnakA makAna thA / usa jyotiSAko AvAja sunakara vaha kRvaka kinAre AyA, eva usane kRvama rasmo DAlakara jyotiSIko nikAlA / kisAnana usase puchA ki " kyA Apako kama dikhatA hai !' usa jyotiSIne kahA ki "hIM merI AMkhe barakarAra hai, parantuma sitAroMko dekhatA huyA jA rahA thA. isa kAraNase kuveko na dekha sakA / kisAnane kahA ki " jaminapara kahAM kauna cija hai yaha to Apako mAlama hI naho Apa sitAroM ko garadiza dekhakara kyA kijIye gA / bhAIyo ! yadi svajAti kI unnati karanA cAhate ho tA pahale apane ghara dvArakA smhaalaa| sivAya bAla baccoM kI unnati kiye kabhI svajAti ko unnati kara sakoge / yadi hamame se hara eka apane bAlabaccoM ko unnAte meM kATa baddha ho to hamArI olAda Apase Apa unnati ke usa ucca zikhara para ArohaNa karegI jahAM hajAro ceSThA se pahoMcanA hamAre liye kaThina hai|
Page #67
--------------------------------------------------------------------------
________________ 1807 / . pramukhakA bhASaNa. kanyA vikraya hamAre yahAM kA eka aura rivAja bahuta hI kharAba hai / maiMne baGgAlemeM rahakara dekhA hai ki baMgAlI putra vikrI karate haiM / jaba kisI ke putrake vivAhakA samaya hotA hai to vaha laDaki vAleseM hajAra mAMgatA hai / yadi laDakovAlA denepara rAjI hUyA to a. pane putrakI zAdI usa laDakIse karate haiM nahI to anyatra kanyAkI talAza karate haiN| yaha loga isa bure rivAjako rokanekA ceSTA kara rahe haiM kyA hameM bhI isa samaya kanyA vecanekA rivAja baMdha na karanA cAhiye ? kanyA kyA mAla asabAboMme hai ki jo adhika mulya degA usIko becaDAloge ? pharja karo kisI manuSyakI kanyAko kharida kara zAdi kI / jaba vaha kanyA yuvati hogI to vaha kyA usake pitAko yaha kahaka ra gAli na degI ki jisase maiMne isa duniyAko dekhA usIne merI jindagI barabAdakI mujhe umara bharake liye vidhavA banAyA / kyA javAna vidhavA laDakiko dekhakara aisA koI pApANa hRdaya pitA hai ki jisake AMkhose AMsu nahI TapakatA ? kyA usake jindagI ke uttaradAtA hama na hoge| vRddha vivAha / vRddhAvasthAmeM vivAha bhI ati hI hAnikAraka hai, kyoMki isa dazAmeM kevala viSayalAlasAse vivAha kIyA jAtA hai / isa dazAmeM jo kucha kula kalaMka AdikA doSa tathA anya prakArakI hAni hotI hai, ve kisI prakArase chipI nahIM hai / isa bRddha vivAhakA mUla kAraNa vA prabala sahAyaka kanyAvikraya hai / yadi yaha kanyA vikraya baMdha kara dIyA jAya to adhikAMzameM yaha vRddhavivAha svayaM baMdha ho jAyagA / eka strIkI vidyamAnatAmeM dUsarA vivAha / / koI koI puruSa eka strIkI vidyamAnatAmeM punaH vivAha karate haiM |apne samAja meM aisI hAnikAraka prathA kadApi rahanA ucita nahIM hai / manuSyoM ke saMskAroMme vivAhahI pradhAna saMskAra hai / isa viSayapara adhika kahanekI AvazyakatA nahI / jisako dharma sAkSipUrvaka hAtha pakaDakara apane sukha duHkhakA sAthI banAyA, aisI abalAmeM anucita doSoM ke kAraNa yA kevala iMdriya sevanArtha usako choDakara dusarA vivAha ka. . ranA, dharmase patita honA ora isa loka paraloka ke mukhase vaMcita rahanA hai / aisI rIti jahAM taka hosake zIghra apanI jAti aura samAjase dUra kiyA jAya utanAhI bhalA hai| jaina loN| . apane vyavahArika unnati ke baccane yogya viSayameM " jaina lA" arthAt jaina mata ke anusAra vyavahAra zAstrameM kyA kathana hai vA Ajakala kisa rItise baha vartA jA- .
Page #68
--------------------------------------------------------------------------
________________ konpharansa heralDa [3thumArI tA hai yA sthAna sthAna ke prathAyoMmeM kyA kyA bheda aura sarakArI kAyademeM kona kona viSaya prAmANika siddha hUyA hai ityAdi viSayoMpara jarura vicAranA cAhiye / aura isake abhAvase apanI jAti aura samAjameM kyA kyA durdazAho rahI hai so kisIse avidita nahIM hai / hindu musalamAna vageraha jAtike pRthak pRthak grantha bahuta dinose vidyamAna haiM yA nagIna bhI prakAzita hote haiM aura sarakArI nyAyAlayameM prasiddha hai parantu baDe zokakI bAta hai ki Aja taka hamArA ekabhI grantha pUrNarupase yA aMgarejI bhASAntara sahita prakAza nahI huyA ki jisako vicArapatike sammukha dAkhila kiyA jA sake / aba avasara A gayA hai, apane vidvAnoMko uparokta yogya viSayapara pUrNa dhyAna dekara yaha abhAva dUra karanA cAhiye / maiM AzA karatA hUM ki anyAnya ThaharAva ke sAtha Apa ise bhI sthAna deM, aura eka sabakamiTI niyata kara isakA pUrA pUrA carcA kreN| yunivarsiTI meM jaina sAhitya / " aura upayogI viSayoMme yunivarsiTiyoMkI pAThya pustakoMme jaina mata ke darzana tathA kAvya sAhitya Adi granthoko niyata karAnA / gata kanaphareMsake 16 meM TharAvameM apane jaina zvetAmbara AmnAya ke granthoM ko saMskRta sAhitya ke bhitara dAkhila karane ke viSayameM yogya prayatna karaneko AvazyakatA batAI gaIthI, lekIna isa para koI vizeSa udyama nahI huyA / bhAratavarSameM kalakattA, ilAhAbAda, paMjAba, bambaI, aura madrAsa, kula 5 vizvavidyAlaya hai / prathama to vahAM para vartamAna meM jo 2 saMskrata granthakI paDhAI hotI hai usI daraje kI apane AcAryo aura vidvAnoMke banAye hue granthoMkA prakAza honA cAhiye / pazcAt kanaphareMsa ke tarpha se udyama karanese zIghra hI manoratha siddha hosakeMgA anyathA kevala TharAva karanese kucha lAbha nahIM / hamAre yahAM granthoMkI nyunatA nahI hai kintu bheda itanAhI hai ki anyamata ke grantha mudrita honese prakaTa ho gaye hai, ora hamAre grantha mudrita na hone se abhI chipe huye hai| saMskRta tathA prAkRta bhaMDAra ko jaise anya matake graMtha alaMkRta karatehai usI bhAMti jaina matake graMthabhI saMskRta tathA prAkRta bhaMDAra ko purNarupa se bhuSita karate hai, para prAkRta bhaMDAra kI mUrti to jaina grantha hI se hotI hai / aura saMskRta meM hamAre matake kAvya, raghuvaMza mAgha Adi kAvyo se kucha kama nahIM haiM / yadyapi daurbhAgya se hamAre mata ke aneka graMtha lupta ho gaye hai ora hote jAte hai, tathApi hamAre gaurava ko saMrakSArtha aba bhI bahUta graMtha hai / kevala AvazyaktA isa bAta kI hai ki purNa udyoga tathA utsAhake sAtha unako prakaTa karavAnA cAhiye / sarakArI pavitrAgIriyo meM hamAre graMthoM ke niyata hone se bahuta hI lAbha hai / nija mata kI u
Page #69
--------------------------------------------------------------------------
________________ 18071 pramukhakA bhASaNa. (1) nati dharmapacAra dharmakA gaurava pustakoM kI sulabhatA itIyAdi aneka lAbhake sAtha isa zAntimaya rAjya meM jaina jAti kI patAkA uca zikhara para phrraavNgii| . jaina parva meM chuTTI. dusarI kanaphareMsa ke 22 meM TharAvameM sarvazreSTha zrIpayuMSana parvapara bhAdra zukla 4 ke divasa aMgareja sarakAra tathA dezI rAjyameM chuTTI nahI hotI isa viSayameM una logoseM avakAzakI prArthanA ke vAste yogya dhyAna diyA jAya, aisA kahA gayAthA / merI samajhameM bhAdra zukla 4 ora zukla 5 yaha donu divasake vAste prArthanA karanI ucita hai kyoMki apane siddhAntake anusAra paMJcamIhI caurAsI gacchakA pavitra divasa hai aura digambara jaina matakA bhI usI tithIse dasa lAkSaNika vratakA AraMbha hotA hai tathA anAmatame bhI RSi paMcamI ke nAmase prasiddha hai / isa hetuse paMJcamIke liye bhI prArthanA ucita hai| sarva dharma saMrakSikA apanI udAra gavarNameMTa prAyaH kula bhAratavAsI ke dharma aura utsavake dinoM me Aphisa tathA adAlata kAryAlaya AdikI chuTTI detI hai ora hinduo ke vaiSNava aura zaiva matake dono saMpradAyake parvake dinomeM baMdi hotI hai / parantu hamAre utsabake dinomeM koI Aphisa adAlata baMda nahIM rahate, isa liye mukaddamA tathA anyAnya kAma ApaDane para hame bahuta kaSTa uThAnA paDatA hai isa kAraNa gavarNameMTa tathA dezI rAjyase prArthanAkI jAyakI hamAre mukhya 2 utsava meM adAlata kAryAlaya Adi baMda rakheM to AzA hai ki hamArI prArthanA avazya maMjUra hovegii| baMgAla gavarNameMTa ne vorDa ke menyuyala pRSTa 93 meM AjJA dI hai ki " rAjakIya kara vibhAgake uccAdhikArI kAryakartAoM ko yogya hai ki jisa tArikha ko jainiyo ke vArSika parva kAttika purNimA hone kI saMbhAvanA ho usa dina jaina AphisaroM ko apane kArya meM anupasthita hone kI AjJA deM / aura yaha bhI ucita hai ki jinameM jaina muddaI muddale tathA gavAhoM kA saMbaMdha ho ese mukadamoM kI usa utsava ke dina meM koi tArikha na niyata kreN"| isse yaha mAluma hotA hai ki aghAvadhi apane mukhya 2 paboM meM avakAza pAnekA ucita,rIti se Avedana nahIM kiyA gayA / kArtika purNimA avazya parva tithi hai lekIna paryuSaNAdi mahAn parSoM meM chuTTi ke liye prathama ughama honA cAhiye aura saba prAntoM kI gavarameMTo se isI tarapha saba jaina bhAiyoM ko eka hokara prArthanA karanI yogya hai| dhanyavAda priya bandhuyo! isa samaya nAnA nagaroseM jAtihitake liye aneka kleza tathA hAni sahakara, isa mahA sabhAmeM Apalogoko ekatrita dekhakara majhe atyanta irSa hotA hai.LAthA
Page #70
--------------------------------------------------------------------------
________________ kenpharansa heralDa phebruArI bhaviSyatakAlameM jaina jAtikI unnatikI AzA hotI hai / hamArI nyAyazIlA gavarNameMTakI chAyA jo hamako aneka lAbha prApta huye hai, unameMse eka yaha hai ki rAjA tathA bAdazAhoMkI amaladArI meM hama isa tarahase sabhA samitIyAM kara dharmakI unnatimaM ceSTA nahI kara saktethe; parantu aba hama cAhe jisa tarahase dharma tathA jAtikA unnati meM kozisa kareM. koI rokanavAlA nahI hai | briTiza gavarNameMTanaM 1857 sAlameM isa bAtakI munAdI kara dI thI kI Da prajAke dharma tathA vyavahArameM hAtha na DAlegI / Aja taka bhArata gavarNameMTa usake anusAra kArya kara rahI hai / isa liye prajAmAtra kRtajJa hai evaM sabase adhika jaina jAti rhegii| dekhiye isI meM anugrahase hama apanI icchA ke anusAra abhilapita desa meM maMdira tathA dharmazA lAdi banavAkara zrI bhagavAnakI pratimAjI kI pratiSThA tathA darzanAdikA Ananda uThA sakte hai / aise gavarNameMTako koTizaH dhanavAda karanA hamArA karttavya hai aura hameM cAhiye ki paramAtmA se isa rAjyakI ddhi tathA cirasthAyI hone kI prArthanA karate rhe| aura hamAre mahAmAnya samrATa saptama eDavarDa kI vijaya ghoSaNA, karake unake mahAmAnya rAjapratinidhi loI miSTo ko dhanyavAda ke pazcAt jo sajjana isa jAtIya aura dhArmika kArya ke liye taraha kITikate. uThAte huye bhI isameM saba sakArase tatpara hoke sadA isake unnati ke upAyoMme lage ha ahamadAbAda ke zrIsaMghako aura khAsa karake hamAre parama mitra zeTha jayasiMgabhAI haTIsiMgha, ki jina logoM ke aise utsAha, parizrama aura arthavyayase Aja hamako yahAM ekatrita honekA avasara milA hai, una saba ko antaHkaraNase dhanyavAda karatAhuM ora vizeSa dhanyavAda ke pAtra kanaphareMsa ke janarala sekreTarI zrImAn gulAvacaMdajI DhaDDhA ema. e. hai, jinhoMne tana mana tathA dhanase apane jAti tathA dharmakI unnatimeM cita lagAyA hai| jo kucha jAti dharmakI sevAmeM inahonekI hai, vaha kahanA bAhulya hai; aura meM unakA kaI rupaye kRtajJa hokara AbhAra mAnatA huuN| tathA abhi taka to meM kevala Ananda aura unnatikI carcA hI karatA AyA hai; parantu aba mujhe bar3e duHkha ke sAtha kahanA paDatA hai ki karIba cha mahine huye, vyApAriyo ke rAjA, udAratA kI tasavIra, jainIyoM ke ziratAja zeTha premacanda rAyacandajIkA svargabAsa huyA / Apane jJAnakI unnatimeM tana, mana, dhana se jo utsAha dikhAyA thA, usake liye na kevala jaina, valakI kula bhAratavAsI Apake sadA kRtajJa raheMge / apakA anukaraNa karanA hama sabako ucita hai / aba meM bhagavAn se yaha prArthanA karatAhuM ki jaise Aja taka utsAha tathA udyama ke sAtha jAtIya unnatikA kArya karate Aye hai, vaisehI Apa logoMkI tathA aise sajjana jo yahAM upasthita nahI ho zake haiM unakI dhArmika tathA jAtIya unnati ke kAryoM meM sadA (gha)
Page #71
--------------------------------------------------------------------------
________________ 1907 ] pAMcamI kenpharansa bIjA divasanuM maMgaLAcaraNa. | harigIta chaMda. zrI zAMtinAtha dayAnidhi zrI saMghamAM zAMti kare, Adhi upAdhi vyAdhi vArI gho samAdhi sudhA jhare tuja anucare sai jainibaMdhu ekatAthI nistare, kara preraNA tevI sadA vibhuvijaya vasudhA vistare. - rAga kAphI (herI) juo jainibaMdhuM vicArI (2) bahu taMtuthI thAya deraDuM, tema bahunI mati sArI; tALI paDe nahIM eka hAthathI, ratha na phare eka ArI; saMpa karIe sukhakArI. jue 1 kuMbhakaraNanI uMghathI jAge, dezakALane vicArI; saMsArika dhArmika ne naitika, sarva sthiti sudhArI; kudhArA kucAla nivArI. juo0 2 samaya vicArIne rAMcIe, pakaDyuM pura nivArI: subhaTa pAMcase bhUkhe maLIne, svArtha na lIdhe svIkArI; karI asara dhArI, je dhArmika netika keLavaNI, ghA mAtAne sArI; te unnati nija deza kemanI, dina pratidina vadhanArI; prajA vIra bhAvI thanArI. juo0 4 kanyAzALA jainabALAnI, rAjanagaramAM sArI, prathama sarvathI sthApI bhAve, sthApi badhe sukhakArI; svadhArmika vidyA vadhArI. juo 5 jJAneddhAra kare bhalI bhAta, jIrNacaMtya udvArI, sAMkaLacaMda svadharma baMdhunI, sAhya kare naranArI; sujasa vija jaga vistArI. juo0 6 lAvaNuM. muja upara gujarI pitA pAdazAha jANIe rAga. sau jainibaMdhuo kare ekatA Aje, saMsArika dhArmika sarva sudhArA kAje; viraputra zAsana unnati kAme lAge, laghu naMdana vIranA jenibaMdhuo jAge.. nija jAti udharavA race praba sArA, taja hAnikApha cAla kare sudhArA he
Page #72
--------------------------------------------------------------------------
________________ rAja). 3 jena kenpharansa heralDa. [ phebruArI. dhArmika naitika saMsArIka cala sAge, laghu naMdana vIranA jaini baMdhuo jAge. 2 che dAjha jAtinI kIDI kAgane uMDI, thaI manuSa jAtinI dAjha na rAkha rUDI, udhare nija baMdhuM karI prayatna athAge, laghu naMdana viranA jainibaMdhuo jAge. 3 karI jJAnadvAra supustakazALA sthApi, nIti bodha sahita keLavaNI prajAne Ape karI saM5 svadharmi vijaya sarvathA mAgo, laghu naMdana vIranA jainibaMdhue jAge. 4 dharI deha svajAta svadeza dAjha nahIM dhArI, nija dharma Teka viNa jananI bhAre mArI; jaya vINA sAMkaLacaMda svadharmanI vAge, laghu naMdana vIranA jainibaMdhuo jAgo. - 5 rAga bheravI-tAla marI. rAma kahe rahemAna kahe keu kahAna kahe mahAdevare-e rAga. rAjagaramAM jaina zvetAMbara konpharansa bharI Ajare, rAyabahAdura sItApacaMdajI, pramukha virAjyA tAre. rAja. 1 deza dezathI jaina baMdhuo, pratinidhi thaIne Ave; saMsArika dhArmika ne naitika, sarva sudhArA thAvere. rAja ra gujarAtI kakkI paMjAbI, mahArASTrI mevADIre; purabI paMDita dakSa seraThI, mAlavI ne mAravADI. rAya jhaverI dezI gAMdhI, zreNI ne zAhukArare, deza dezanA jaina baMdhunA bhavya bhalA dedArare. konpharansa maMDapanI racanA, gahana banI maneDArare; amara vimAna gayAM AkAze, dekhI A darabAre. rAjA 5 vaktA mukhathI svAti biMdu, zrotA le zuci para; ziSTa chIpa muktAphaLa pAke, duSTa sApa mukha jherare. dhArmika vyavahArika ne naitika, racaze sarva prabaMdhare; sAMkaLacaMda svadharma baMdhunA, vadhaze saMpa saMbaMdhare. rAjA - zrI jaina kanyAzALAnI bALAone gAvAnuM gIta | sarve sakhIone zIkha ure -e rAga. strI nIti zikSaNa de sadAre, ame bALA ucarIe; dhArmika vyavahArIka mudAre, jenI baMdhu udvarIe. jaina zvetAMbara saMghare, ame vaMdana karIe; brAhyI suMdarI sItA satI re lola, pUrve bhaNelI se hatI re lola, keLavaNa nIti leI maLIre lela, kIrti karI jeNe ujaLIre lela. | abhaNa marma mAtAnI saMtati, mUrNa nirUthamIra lela, - - sadaguNI matanI dIkarI sadaguNa, vahu sAsu samIre lela. rAja0 4
Page #73
--------------------------------------------------------------------------
________________ 1907 ] pAMcamI konpharansanA karAve. sAkhI. kadI nIca keI nIvaDe, nahIM keLavaNI doSa, nIca saMgatane deSae, tajI karIe nIti piSa. jaina kanyAzALA bhalIre lola, zrAvikA zAlA nirmaLa re lola, dhArmika naitika jJAnanI re lola, sthApo suvijaya nizAnanI re lola, dezanI unnatI jAtinI caDatI, strI zikSaNa viSere lola, dhIra vIra baLa buddhi nidhAna; prajA prAkamI thaze re lola. strInItizakSaNa bhAve, sAMkaLacaMda suNAve, zrIsaMghane bhakti bhAve, metIDe bALA vadhAve. strInItizikSaNa jo ame bALA ucarIe. phAgaNa sudI pa ravIvAra tA. 17 phebruArI. TharAva 1 le. ( pramukha taraphathI ) je DuAna brITIza sAmrAjyanI zItaLa chAyA nIce A bhAratavarSamAM vasatA bhinna bhinna dhami bhAIe potapotAne dharma sAdhI zake che ane je sAmrAjyanI sarva dharmio pratye samAna daSTine lIdhe ApaNe paNa ApaNe dharma svataMtrapaNe pALI zakIe chIe, te sukharUpa sAmrAjyanA zahenazAhu nAmadAra sAtamA eDavarDa ane, zahenazADu bAnu elekajhAMDarAnuM rAjya ApaNuM upara ciraMkAla akhaMDita rahe ane teo baMne dIrdhAyuSI thAo ane sadA vijayavaMta varte, evuM A konpharansa aMtaHkaraNa pUrvaka Icche che. A TharAva mI gulAbacaMdajI DhaDhAe vAMcI saMbhaLAvyuM hatuM. ane tamAma gRhasthoe ubhA rahIne pasAra karyo hato. te sAthe AvI matalabane tAra nAmadAra, vAIsarAya mAraphata mokalavAnuM TharAvavAmAM AvyuM hatuM. * TharAva raje, . ( pramukha taraphathI, ) ApaNI kAmanA vepArI zahenazAha ane dezapradeza vikhyAta marahuma zeTha premacaMda rAyacaMda , je potAnA temaja anya sarva kenA sArvajanika hitArthe temAM viSeze karIne keLavaNInA uttejanArthe pite karelI sakhAdhatene mATe prasida, thaI gayelA che. vaLI je pitAnI vepAra saMbaMdhI asAdhAraNa hathIyArI ane kuza latAne lIdhe sAmAnya sthitimAMthI karoDapati thavA pAmyA hatA, tathA jeo saMpa
Page #74
--------------------------------------------------------------------------
________________ jaina kenpharansa hera che. [ phebruArI. tti temaja vipatti samaye sadA samAna sAdAIthI ane svadharma parAyaNa vRttithI vartatA hatA, vaLI jeo A konpharansanA eka staMbha 5 hatA te dAnavIraratnanA pAkI vaye paMcatva pAmavAthI ApaNuM kemane gayelI nahi pUrAya evI khoTanI noMdha A kenpharansa dIlagIrI sAthe le che. - A TharAva zrI muMbaInA saMghapati zeTha ratanacaMda khImacaMde vAMcI saMbhaLAvyo hatA ane te saghaLA pratinidhioe mAna sahita svIkAryo hate. | upalA TharAvo maMjura thayA pachI evalAvAlA jANItA vaktA zeDa dAmodara bApuzAe keLavaNI saMbaMdhI nIcene TharAva raju karyo hate. TharAva 3 je. ApaNe jaina komamAM vyavahArIka keLavaNInI sAthe naitika, dhArmika ane zArIrika keLavaNInI vRddhi karavA mATe nIce pramANe lejanA karavAnI A konapharansa AvazyaktA dhAre che. 1 dareka bALaka tathA bALakIne pharajIyAta prAthamika keLavaNI ApavAnI goThavaNa 2 uMcI keLavaNIne lAbha sarva sAmAnya jaina baMdhuo paNa laI zake te arthe moTAM zaheromAM jaina barDane ughADavAnI goThavaNa. 3 gyatA dharAvanAra sAmAnya sthitinA lAyaka vidyArthIone ucI keLavaNI sulabha thAya te mATe skolarazIpa ApavAnI goThavaNa. 4 jaina pustakAlayo tathA vagara lavAjamanI kIrIDIMgame ughADavAnI goThavaNa. 6 UMcA prakAranI audyogika keLavaNInA bane teTalo prasAra karavA mATe tathA tevI keLavaNI levA IcchanAra vidyArthIone khya sagavaDa karI ApavAnI yojanA. 6 zrAvikAzALAo ane jaina kanyAzALAo rathApavAnI ane zrAvikAzALA emAM strIone yogya audyogika tathA dhArmika tathA naitika keLavaNI A. pavAnI cejanAo. jenA bALakane nAnapaNathI ja dhArmika keLavaNIne lAbha maLe te mATe je 1 minI kamavAra vAMcanamALA taiyAra karAvavAnI, ane te vAMcanamALA dareka khulAsA, jaina beDIMgamAM ane hAla cAlatI jenazALAomAM calAvavAnI ane teNamANe goThavaNa karavAnI jarUra, tathA hAla cAlatI jainazALAmAM keLavaNI apAya che tenI dekharekha rAkhavA mATe Insapekazana khAtuM - thApavAnI che
Page #75
--------------------------------------------------------------------------
________________ 1800] pAMcamI konpharansanA TharAva. 8 nA bALakonI zArirIka saMpatti yogya rIte khIlavavA mATe hAla cA latI tathA have pachI sthapAtI jaina zALAomAM tathA jaina beDIMgamAM zArIrika keLavaNInI goThavaNa darakhAsta mUkanAra rA. dAdara bApuzA evalAkara. Teko ApanAra rA. trIbhovanadAsa odhavajI. bI. e. ela. ela. bI. ,, ,, vakIla DAhyAbhAI hakamacaMda. , , rA. mahunalAla hemacaMda. ,, re. kuMvarajI ANaMdajI. >> re. nAraNajI amarasI. , rA. manasukharAma anopacaMda. phesara nathurAma maMchAcaMda. - ,, rA. devacaMda dAmajI kuMDalAkara. rA. naginadAsa anepacaMda. , , ratanalAlajI tAtaDa bhopALa. TharAva 4 the. (jena sAhitya yunivarsiTImAM dAkhala karavA bAbata. ) jene saMskRta ane prAkRta sAhityanA ane darzananA graMthe ApaNI yunivarsiTImAM dAkhala karavAmAM Ave te mATe yogya prayatna karavAnI A konpharansa ane vazyaktA vicAre che. ro. rA. maganalAla cunIlAla vaidya. - rA, rA. puraNacaMdajI nahAra bI. e. bI. ela. TharAva 5 me ( prAcIna zilAlekhone zodha, rakSaNa ane saMgraha karavA bAbata. ) ApaNe prAcIna zilAlekho je ApaNe jenadhAmanI prAcInatAnA purAvA rUpe che tathA je uparathI ApaNuM pUrvanI jAherajalAlInI sthiti upara vizeSa prakAza paDI zake che, ane aitihAsika sthiti jaNAya che tevA lekhane jyAM maLI zake tyAMthI zodha kare, tathA temane saMgraha karI temanuM rakSaNa karavAnI AvazyakatA A kenpharansa vicAre che. darakhAsta mUkanAra, cunIlAla chaganalAla Teko ApanAra zA maganalAla cunIlAla meva
Page #76
--------------------------------------------------------------------------
________________ jaina konpharansa heraphaDa. [ phebruArI TharAva 6 Te. ( dhArmika khAtAMonA hisAba pragaTa karavA bAbata. ) dhArmika khAtAonA hIsAbe taiyAra rAkhavAthI ane te daravarSe pragaTa karavAthI tenA vahIvaTa saMbaMdhI gerasamajuta thavAno saMbhava dura thAya che ane vizvAsa bese che tethI Avaka paNa vRddhi pAme che, mATe dareka dhArmika khAtAnA hisAba taiyAra karavAnI ne keI jenabaMdhu jovA mAge tene batAvavAnI, ane tene chapAvIne pragaTa karavAnI AvazyaktA A konpharansa dhAre che. gaye varSe A bAbatamAM thaelA harAva bAda je je sthaLenA dhArmika khAtAenA hisAba pragaTa karavAmAM AvelA che, tenI noMdha konpharansanA mAsikamAM levAyelI che, tethI te bAbata A konpharansa saMtoSa pradarzita kare che, ane je je stha"LanA dhArmika khAtAonA hisAba haju pragaTa thavA na pAmyA hoya temanA AgevAne ane uparIone tema karavAnI khAsa vinaMtI kare che. darakhAsta mUkanAra . ane pacaMda malukacaMda. Teko ApanAra rA. cunIlAla nAnacaMda. anumodana ApanAra DekaTara. nagInadAsa dolatarAma. TharAva 7 me. (jIrNa pustakedvArA pramukha taraphathI.) ApaNuM sarvotkRSTa zrI jaina zAsanane AdhAra ApaNA mahAna pUvIcAryoe athAga zrama laI racelA aneka prAcIna grantha para che. A graMthamAM dhArmika siddhAnta temaja judA judA zAstrIya viSayone samAveza karela che. hAla te keTalI saMkhyAmAM ane kaye kaye sthaLoe che tenI paNa ApaNane pUrI mAhIti nathI ane je ke junA bhaMDAre ughaDAvI temanI TIma taiyAra karAvavA [ ApaNI konpharansane 3 sekeTarIo prayatna karyA jAya che ane keTalIka TIpe taiyAra thaI che, te paNa ghaNAkharA jJAnabhaMDAronI sthiti kheda upajAve evI che. ane jIrNaprAya thaI nAza pAmatAM pustakamAM samAyelA jJAnane laya che, ane thato jAya che. te mATe hasta likhita graMthe jyAM jyAM hoya tyAM tyAMnI vigatavAra TIpa karAvavAnI, tathA na maLI zake tevA prAcIna graMthanI nakala karAvavAnI, temaja je pustaka chapAvI prasiddha karavAmAM bAdha na AvatuM hoya te prasiddha karAvavAnI, temaja hAlanA vidyamAna jaina graMtha maLI zake teTalA badhA eka moTA pustakAlayamAM ekatra karavAnI AvazyakatA A konpharansa vicAre che. ane pratyeka nAnA moTA bhaMDAra je saggasthanA kabajAmAM hoya teoe te bhaMDAre ughaDAvI, kenpharansanA paNDitene batAvI, tenI tapAsa karAvI, tenI pa taiyAra karAvavA tarapha temanuM dhyAna kheMce che. te sAthe je je
Page #77
--------------------------------------------------------------------------
________________ 1907 ] vaktAonA bhASaNano sAra. dhArmika pustake mULa, bhASAMtara, athavA navI kRtinA keIpaNa saMsthA taraphathI athavA khAnagI gRhastha taraphathI chapAvavAmAM Ave te sarve kaIpaNa vidvAna munirAjane batAvIne temanA pramANapatra sahita chapAvavAnI A kenpharansa AvazyakatA dhAre che. ane tevA pramANapatra zivAyanA chapAvelA pustako vizvAsapAtra gaNavA nahI ane tene jena baMdhuoe uttejana ApavuM nahI e A konpharansa Agraha kare che ane evA pramANapatra zivAyanuM keIpaNa pustaka dhArmika keLavaNI ApavA mATe kaI paNa jenazALA athavA janakanyAzALAnI aMdara calAvavuM nahI ema A kenpharansa sUcave che. TharAva 8 me. (jIrNa dvAra, pramukha taraphathI. ) saMsAra dAvAnalathI tapta thaelA ane zAMti ApanAra vipakArI zrI tIrthakara mahArAjAonI caraNarajathI pavitra thaelA tIrtho tathA ApaNA pUrva purUe agaNita dravya kharacIne baMdhAvelA mahAna devAlaye jIrNa thaI gayAM hoya, tene uddhAra karavA mATe tathA tyAM thatI AzAtanAo dUra karavA mATe vizeSa prakAre zrama levAnI jarUra A konpharansa svIkAre che. divasa bIje. vakatAoe karelA bhASaNene sAra. mI. dAmodara bApuzA yevalAvALAe jaNAvyuM hatuM ke A TharAva konpharansanuM kendrabiMdu che. vivAneja kapalatAnI upamA ghaTe che. asalanA vakhatamAM jaina baMdhuone pharajIAta keLavaNI maLatI hatI. hAla je prAthamika keLavaNIja ApavAmAM Ave to rU 5) thI vadhu pagAra nahi evA mahetAjInI jagyA tene maLI zake che. vANijyanuM kAma vidyAneja avalaMbIne che. pUrva kALamAM jaina brAhmaNe ghaNA hatA. jevA prakAranI keLavaNuM joIe tevI nahi maLavAthI ja vaizyavarganI durdazA thaI che, dezakALa pramANe tamArI keLavaNuM nahi hovAthI hAla kharAba sthiti thaI che, ucca prakAranI keLavaNI, jethI mana vikasita thAya che, te levAnI khAsa AvazyakatA che. bIjI keme jevI ke pArasI, musalamAna vigeremAM dezanI sevA karanArA vIrano ghaNuM che. paNa ApaNAmAM te ApaNI komanI sevA bajAvanAra paNa DhaDhA jevA bIjA kaI dekhAtA nathI. uMcI keLavaNI levAne hetu mAtra sarakArI nokarI ja nathI. yuro pIyanenAM bIjA bAhya anukaraNe sAthe temanuM sAhasa, dharya, vagere guNonuM anukaraNa thavuM joIe. svadezAbhimAna, zorya vigere guNavALI keLavaNIja ucca keLavapaNI kahevAya. keLavaNa laIne taiyAra thayA pachI kIrIDIMga rUmo, che, sAhitya vize * * : - :
Page #78
--------------------------------------------------------------------------
________________ jene kenpharansa heraDa, | | phebruArI. re taiyAra karavAnI pharaja dhyAnamAM rahevI joIe. manusmRtimAM kahyuM che ke strIone pratyeka prakAranuM zilpanuM jJAna ApavAmAM AvatuM hatuM. ka9pasUtranI TIkAmAM Ave che ke brAhmI tathA suMdarIne RSabhadeva bhagavAne jamaNa tathA DAbA hAthathI lekhana | kaLA tathA aMkavidyA zIkhavI hatI abhaNane joIe teTale upayoga thato nathI. strIne keLavavAmAM Ave teja caturvidha saMgha thAya. nahitara bhaNela sAdhu, sAdavI tathA zrAvaka hoya, paNa zrAvikA abhaNa hoya te caturvidha saMgha na thatAM trividha thAya. kALi dAsa kavi tathA bIjA kavio paNa strIomAM je guNa Ape che, te guNe strImAM vidyA vinA AvI zake nahi. keLavAyelI strI anAdara karaze, e AkSepa asatya che. keLa vAyela janAvara paNa anAdara karatuM nathI, te keLavAyelI strI ema karaze, e kayA - sUtra upara e samajAtuM nathI. abhaNanuM mAna rakhAtuM nathI, bhaNelAnuM ja rakhAya che. mATe strInuM mAna rAkhatAM vadhAre zIkhavuM hoya, Arya putrone vikAsa karavo hoya te strIne bhaNAvavI ja joIe. mAna vinA lakSmI rahI zakatI ja nathI. tIrthakarane paNa je pRcchA kare ( ane puche) te strI keLavAyA vinAnI kevI rIte heI zake ? ardhagamAM laka thayo hoya te zarIra zuM kAma karI zakaze? mATe tevI ja rIte abhaNa strIvALo janasamAja ardhAga lakavA vALA jevo che. sarasvatI paNa strI che. mATe strI e vidyA mATe prathama yogya che. mAbApa kahevAya che, temAM paNa mA pahelIja bolAya che. A covIzInuM prathama mokSaddhAra marUdevI mAtAeja ughADeluM che. dhanI keLavaNI nAnapaNathI ja maLavI joIe. aMgrejI keLavI levA pahelAM ja je DuM dhArmika zikSaNa apAya teja nAstika avasthA aTakI zakaze. vastupALa, tejapALa. bahADa vagere maMtrIo thaI gayA teoe zArIrika saMpatti bahuja batA vI che. te ApaNuM pUrvajo evI saMpativALA chatAM ApaNe Aja AvA nirmAlya thaI gayA chIe e kevI zocanIya sthiti che ! cAe amAruM zarIra bagADI nAkhyuM che. zarIra zakti sudhAravI hoya te viza varSa sudhI brahmacarya pALe. . ne ApaNe kSatriyateja kAyama rAkhavAnuM che, nahitara agatie jAze. atre mArA dakSiNamAM tIlaka, gele, bApa, gokhale, prAMjape vigere rU. 500) ne pagAra levAne badale rU. 40-50 ne pagAra laI AtmasaMyama batAve che, tevI ja rIte jayAre A bhAgamAM thaze, tyAreja ucca keLavaNI meLavyAnuM sArthaka thaze. paradezagamana vinA dezanA dhananuM rakSaNa tathA vardhana thavuM muzkela che. ItyAdi kahyA bAda chevaTe kahyuM ke-huM bhaLe che, mugdha , varNapaddhati, vyAkaraNa tathA gujarAtI bhASAnA ajJAnane lIdhe mArA bolavAmAM kAMI deSa thayA hoya te te paNa dezabhAIonA kalyANanA hetuthI bolyo mATe kSamA karazo. * mI. tribhuvanadAsa odhavajI bI. e. ela ela. bI. e jaNAvyuM ke uSara lAgatI jamInane paNa amerikA vigere dezanA loko kheDIne temAM uttama pAka upalece che. te jamInane keLavavAnuM ja phaLa che. jJAna evuM ApavuM joIe ke tethI
Page #79
--------------------------------------------------------------------------
________________ 1907 ] vaktAonA bhASaNane sAra. darzana tathA cAritra AvavuM joIe. hAlanA jJAnathI darzana tathA cAritra AvatuM nathI. asatya bolavAthI AtmAne hAni thAya evuM dharmazikSaNa na maLe tyAM sudhI cAritramAM uce AvavuM muzkela thaI paDe che. tamArA vartana uparathI tamArAM bALake adazya rIteja zIkhe che. dareka jaina pitAnA bALakane dhArmika jJAnamAM sAmela rAkhaze teja dhArmika jJAna sArI rIte apAI zakAze. pagAradAra zikSako karatAM mAbApa ane vaDila agresara vizeSa lAbha karI zakaze. skUlamAM bhIMtapara AsapAsanAM moTA mANasonA ke To tathA madhubiMdu vigerenAM citra TAMgavA joIe. Mere show of words is beauty without sublimity. Mind without heart, intelligence without conduct, cleverness without goodness are powers in their way but they may be powers only for mischief. | mI. DAhyAbhAI hakamacaMde jaNAvyuM ke dareka prajAnI unnati mATe keLavaNI e agatyanI cIja che. eka prajA bIjI prajApara sarasAI bhegave che te keLavaNIne lIdheja che. audyogika ane vyApArI keLavaNInI khAsa jarUra che. kalakatAnI audyogika konpharansamAM nAmadAra gAyakavADanuM bhASaNa khAsa manana karavA jevuM che. tamAma lokomAM sAmAnya keLavaNI ApavI joIe. vyApArI keLavaNI hAlanA jamAnAmAM kaI paNa rIte ochI upayogI nathI. audyogika keLavaNI mATe skolarazipa ApavI joIe. ahiMnA boDiMgamAM 56 vidyAthIo che, temAM 50 ne maphata keLavaNuM ApavAmAM Ave che. | mI. mohanalAla hemacaMde jaNAvyuM ke huM beDiga mATeja khAsa kahevA mAguM chuM * ghara karatAM be DigamAM abhyAsa vizeSa sAra thAya che. beDiMgamAM dhArmika zikSaNa maLavuM joIe. lAlabAga bagamAM 11 vidyArthIo maphata barAka, tathA maphata ( pustakane lAbha laI zake che?" dAvAdamAM prAthamika zikSaNa lenArane paNa bekiMgamAM rAkhavAmAM Ave che. mI. kuMvarajI ANaMdajIe jaNAvyuM ke ApaNuM sAdhya biMdu dhArmika keLavaNuM ja che. DIgrI meLave, sarakArI tathA darabArI mAna meLave, paNa jayAM sUdhI pazu jIvanane badale mAnaSika jIvanaja gaLe nahi tyAM sudhI badhuM vRthAja che. dhArmika keLavaNI hAla kharekharI DIja maLe che. vyavahArika keLavaNI mATe hajAro rUpiA kharce che paNa jayAM sUdhI dhArmika keLavaNI mATe yogyazrama na le tyAM sUdhI tene mATe vizeSa lAbha jevuM nathI. dayA, satya, pramANikapaNuM, brahmacarya vigerenI ochAza dhArmika keLavaNIne abhAva ja sUcave che. siddhAMtakAre je dayA, brahmacarya acaurya, satya vigere darzAvyuM che te eTaluM badhuM sUkSama che ke kaI paNa dhama temAM ApaNI sAthe sarakhAmaNI karI zake tema nathI. saMtoSamAM paNa temaja che. zA. nAraNajI amarazIe jaNAvyuM ke kaccha vigeremAM prAthamika keLavaNI mATe ApaNuM bhAIone pUratAM sAdhana nathI. A sAdhane mATe ApaNA zrImAna bhAI ke
Page #80
--------------------------------------------------------------------------
________________ jaina konpharansa heralDa. [mArca onI taraphaja najara rAkhIne besI rahevuM yogya nathI, dareka garIba mANase paNa banI zakate prayAsa kare jaIe. mI. herIsane nAme eka Igreja 35 bALakone potAne ghera keLavaNI Apate hate. bhopALanA begame paNa pharajIAta keLavaNI mATe dhAre karyo, ane pitAnA kuMvarane eka sAdhAraNa nizALamAM bhaNavA meka. ' zA manasukharAma ane pacaMde jaNAvyuM ke jemAM strInuM bhaNavAnuM pramANa hajAre 17 che, sudharelI bhaNelI strI sivAya sArUM gRha nabhI zake nahi. meTapaNe bhaNanAra keInathI. tamArA zeThIAmAMthI koIe jaina beDiMge joI che? grejyueTa jyAM sUdhI kAMI nahi kare, tyAM sudhI zrImAne zuM karaze ? zarAphIne badale vIzInA dhaMdhA thAya che. je hAla karatAM keLavaNI sArI nahi apAya te hajI paNa sthiti kharAba thaze, ane ApaNuM vaMzajo hajI paNa vadhu kharAba thaze. saMsAra sudhAre nahi thAya tyAM sudhI dhArmika keLavaNI nakAmI che ISa e ApaNuM kharAbamAM kharAba lakSaNa che. amArAmAM ghaNuM manasukhabhAI, lAlabhAI, cImanabhAI tathA hemAbhAI thAo, evI paramAtmAne prAthanA che. ApaNAmAM ghaNA pha che, paNa vyavasthA nathI. mI. devacaMda dAmajIe jaNAvyuM ke zrAvikAzALAo ane jaina zALAomAM te kharca niyamasara ane vyavasthita thAya nahi, tyAM sudhI nakAmuM che. vidvAna muni mahArAjA tathA gRhasthanI kamITI na nImAya tyAM sudhI je sIrIjha mATe kenpharanse jAherakhabara ApI che, te nakAmI jevI che zA. nagInadAsa ane pacaMde jaNAvyuM ke vAna mANasanA vALa 25 varSanI umare paNa dhaLA thaI jAya che. evI sthiI ne badale zarIranI sthiti sArI thAya evI keLavaNI maLavI joIe. mAnasika bane paNa asahya che. ratanalAlajI tAtaDa bhopALavALAe jaNAvyuM ke sAdhuoe je karyuM che, te jJAnanI bAbatamAM gRhasthAe karyuM nathI. munivargamAM jJAnanI ochAza thavAne lIdhe amArI paDatI thaI che. | vAMcananA phelAvA mATe pejanA. bhagubhAI phaDacaMda kArabhArIe jaNAvyuM ke vAMcananA zekha vinA jJAnane phelA joIe teTale thaI zakatuM nathI. zaheramAM lAIbrerIo che, paNa gAmaDAmAM hetI nathI. traNa varSa sUdhI rU 10 nI kImatanA nyUpepare huM pAMca rUpiyA ApanAra gAmaDAne mokalI daIza. 100 gAmane e lAbha ApavA huM samartha thaIza. mAsika tathA sAptAhikamAMthI lAbha ApavA huM samartha thaIza. AcAra pradIpa paNa 6 AnA pisTejanA maLethI mokalavAmAM Avaze. A gAmaDAomAM 10 thI 100
Page #81
--------------------------------------------------------------------------
________________ 67 1907 ] vaktAonA bhASaNane sAra. eka chokarAe keLavaNI viSe lakhele nibaMdha vAMcyuM hatuM. TharAva ceAtha. maganalAla cunIlAla vaidya jaNAvyuM ke ApaNuM siddhAMta prAkRta bhASAmAM che, kAraNa ke bALaka, strI, bhUkha, ane maMdamati mATe uccAranI muzkelI dUra karavA mATe prAkRta bhASA udabhavelI che. bhAMDArakaranA prathama bhAga karatAM laghu haima prakriyA sahelI che. dhanAzAlibhadracaritra paNa saheluM ane yunIvarsITImAM calAvI zakAya tevuM che. kAzraya kAvya paNa calAvI zakAya tevuM che. mULarAjathI siddharAja sUdhIne aitihAsika vRttAMta temaja vyAkaraNanA niyame nIkaLe evuM te kAvya che. kathAkeSa jInezvara sUrikRta hite dezanI garaja sAre te che. zILavatIne rAsa M. A. mAM maMjUra rAkhavAmAM Avelo che te bIjA vadhu prayatna pachI vizeSa pustaka paNa svIkArAze khaza. mI. puraNacaMdanahAre jaNAvyuM ke kALidAsa ane mAghanA karelA kAvyo jevA pustako ApaNAmAM ghaNA che. mAtra tene jAheramAM lAvavA mATe parizramanI ja jarUra che. TharAva pAMcame. mI. cunIlAla chaganalAle jaNAvyuM ke asala ItihAsa lakhavAnI rUDhI nahatI, ane te khoTa zilAlekho pUrI pADe che. zilAlekha siddha karI zakayA che ke jenadharma buddha dharmanI zAkhA nathI paNa tenI AgaLane ane prAcIna dharma che. zilAlekhanI zodha buddhi nathI, tenI bahuja khAmI che. mekasamyulara bhASA ukelI zakyo hato. ekaluM anudAna ApavAthI ja ApaNI pharaja bajatI nathI, paNa te kAma ApaNe karIe, te ja pharaja bajI gaNAya. ApaNumAM aMdagI sudhI abhyAsI keI nathI, jene moTA thavuM hoya, DAhyA ane namra thavuM hoya te satata abhyAsa joIe. abhyAsanI khAmIne lIdheja zilAlekhane Dhaga nakAmo che, vaidya maganalAla cunIlAle anumodana ApyuM ke dareka bAbatamAM prayatnanI ja jarUra che. pravartaka kAMtivijayajIe mI. devadatta bhAMDArakara pAsethI lekha ukelavA mATenI bhASA zIkhI eka lekha bahAra pADe che. 1350 nI sAlanA eka lekhamAM dareka jaina derAsaramAM 14 kama ApavA mATenuM rAjAnuM pharamAna che. 1379 mAM udhdhAra karelA eka bIjA lekhanI paNa nakala levAmAM AvI che. ThAkare ane keLI pAse karAra karAvI lIdhuM hatuM ke teo derAsaranI saMbhALa rAkhaze. bIjA eka lekhamAM vastupALe karelAM sarva dharmanA kAmanuM varNana che. AbujIne derANI jeThANInA gokhalA viSe je daMta kathA cAle che te kheTI che, kAraNake te baMne keraNIdAra gekhalA be sapatnInAja baMdhAvelA hatA. avicaLagaDhanI cade pratimA jude jude vakhate bharAvelI che, kAraNake tArIkhe judI judI lakhelI che. vaLI te pitaLa
Page #82
--------------------------------------------------------------------------
________________ jaina kenpharansa heraDa. [ mArca na ja che, paNa senAne kAMIka aMza hovAthI tathA bahuja polIza karela hovAthI senA je caLakATa Ape che. TharAva chaThe. zeTha anepacaMda malakacaMde jaNAvyuM ke dhArmika kAmamAM devadravya, sAdhAraNa dravya, ane jJAna dravya mukhya che. sAdhAraNa dravyamAM pAMjarApoLano paNa samAveza thAya che. upakArI purUSanI bhakti karavAthI jeTalo lAbha che, teTaleja lAbha temanI saMbaMdhanA khAtAonI jALavaNIthI thAya che. evAM khAtAM sAcavavAne vakhata maLe te paNa bhAgyodaya che. tAMbu jema vidhiyukta khAvAthI puSTa banAve, tevI ja rIte devadravya paNa vidhiyukta vaparAya te puSTa thavAya. zrAvake derAnA paisA vyAje rAkhavA na joIe. dhArmika vahIvaTapara mAlikI saMghanI che, te bApadAdAnI mAlikI jevA gaNavA nahi joIe. hisAba sabhyatAthI. jevA joIe. hisAba tapAsanArane dareka rItanI madada karavI joIe. sAdhAraNa khAtAnuM dravya paNa potAnA bhegamAM na levuM. jJAnadravya paNa sAcavavuM joIe. je bhAve je kAmamAM paisA kahevAyA hoya, teja kAmamAM vAparavA. zA. cunIlAla nAnacaMde jaNAvyuM ke keTalAkae hisAba mane pahelI ja take batAvyA che, keTalAke hisAba AnAkAnI pachI batAvyA che, keTalAke cekhI nA kahevA hImata dharI nathI, paNa DhIla karI che. A khAtuM nibhAvavA mATe madadanI jarUra che. zrImAnee eNnararI oDITara tarIke kAma bajAvavA nIkaLavuM joIe. keTalAka vahIvaTa karanArAo nakAme vakhata bahu le che. amArA taraphathI keIne aDacaNa karavAmAM AvatI nathI. dhArmika vahIvaTa karanArAoe amane bane tema jaladI madada karavA vinaMtI che. Azare 115 khAtAMnA hisAba ame tapAsyA che. 100-150 patro khAtAM tapAsavA mATe amArA tarapha AvelA che. vyAkhyAna vakhate sAdhu munirAje upadeza de te vahIvaTa karanArA jaladI batAvI de. De. nagInadAsa delatarAme hiMdImAM jaNAvyuM ke keLavaNune peTA phAyade dhana kamAvAne che. 3 copaDA mukhya che, rekaDa, khAtAvaha ane noMdha. vAta, pIta ane kaphamAM pheraphAra thAya enI sAthe tene sarakhAvI zakAya. dareka maMdIra para dareka jainane haka hisAba tapAsavAne che. paMcanI dekharekhanI khAmI hisAbanI gaphalatInuM kAraNa che. dareka mANasa bIjA badhAne deravA cAhe che, paNa pite bIjAthI derAvA cAhate nathI. IrSAnA pariNAma tarIke taDa pADavA e paNa hisAbanI geravyavasthAnuM kAraNa che. maMdiranA pisAnuM vyAja paNa ochuM ApavAmAM Ave che. dara varSa niyamasara nAmuM rakhAtuM nathI. hisAba tapAsyAnuM saTIphIkeTa dekhADavA pachI ja TIpamAM nANuM bharAvA joIe. zrImAnene nyAta kAMI sajA karI zakatI nathI. pArake paise nAmadArI karanArA baha zamsa hoya che. teo kharekhara kAMI lAbha karI zakatA nathI. grejayueTenI DAyarImAM svadezahita, tathA svadharmanA lAbhamAM kAMI vakhata vaparAye dekhAtuM nathI.
Page #83
--------------------------------------------------------------------------
________________ 1907 ]. trIje divasa tRtiya divasanuM maMgaLAcaraNa. vasaMtatilakA chaMda. zrI vIra zAsanapati supasAya kArI, zrI saMghamAM kara sadA sukha zAMti sArI; A jaina maMDaLa vize bhara saMpa bhArI, saMsAri dhArmika badhI kRtio sudhArI. rAga seraTha--vimaLA nava karaze ucATa ke e rAga. Aje jaina zvetAMbara konpharansa IcchA phaLare, dhArmika naitika racyA prabaMdha, dharma baMdhunA vadhyA saMbaMdhe karI ekatA jenI baMdhue haLI maLI. Aje. 1 jIrNa citya uddhAra thAze, puNya kSetra sAte sacavAze; jJAneddhAra thaze ajJAna timira daLIre. Aje 2 hAni kAraka rivAja TaLaze, jJAna dAna saMtatine maLaze dhArmika naitika strI zikSaNa maLaze vaLIre. Aje. 3 sAhya sijhAtA bhAInI thAze, udyama dhaMdhAmAM joDAze kayuM phaMDa sAdharamI duHkha daLavA haLI. Aje 4 janazAsananI unnati thAze, vijaya vAvaTe jaga ropAze, dharaze kIrti chatra su khaTadarzana maLIre. Aje. 5 nagarazeTha jagamAM prakhyAtA sadaguNa cImanabhAI vikhyAtA svAgata maMDaLa pramukha thayA mati nirmaLaze. Aje 6 zeThajI jesaMgabhAI mana bhAvI, AmaMtraNa kenpharansa vadhAvI karI kIrti nija pUrvaja sama jeNe ujaLI. Aje 7 ItyAdika bhAIoe bhArI, tana mana dhanathI sevA sArI kenpharansa dIpAvI rAjanagara bhalI. Aje 8 jenIbaMdhu kenpharansa vadhA, sAMkaLacaMda svadharma dIpAve; sahaja kalAnidhi saMgha bhakti saphaLI phaLIre. Aje 9
Page #84
--------------------------------------------------------------------------
________________ , G jaina kenpharansa heralDa rAga dhanAzrI. bhArata jaina samAja, maLIceA bhArata jaina samAja; rAjanagaramAM jaina zvetAMkhara, mahA maDaLa maLyuM Aja. rAyabahAdura sItAmacaMdrajI, nAhara sadguNu tAja. pramukhapade birAjI saune, AbhArI kIdha Aja. mIDala skula ASadhazALA karI, rAkhyuM nAma sadAja. dukALamAM anna vastra dAnathI, rAkhI garIbanI lAja. neka Teka dharI dharma baMdhunI, karajo sArI sAja. DhaDhDhA dhai dharIne khAMdhI, pANI pahelAM pAja. sapa khIja rAkhyu phaLa vadhImAM, saphaLa phaLyuM tarUrAja dhIra vIra mativAna mahAjana, dakSa vivekI maLyAja, svapara vicAreAthI dUra kIdhA, hAnikAraka rivAja. sasArika dhArmika ne naitika, saphaLa thayAM sA kAja. vIra khALA vIra purUSa padhArI, rAkhyeA raMga samAja. dharma prabhAve vaibhava pAmyA, jAheAjalAlI sadAja. sAhya varminI karI karo, zAsana unnati Aja. dharma Teka dharI saMpa aikaya karI, sva para sudhAryAM kAja. jAti taNuM kalyANa kare je, evA nara viralAja. AzirvAda vade sAMkaLacaMda, sudharA jaina samAja, tRtIya divasa. phAgaNu zuThThI 6 sAmavAra tA0 18 phebruArI. rAva 9 me. [ mArca 1) bALalagna. 2) vRddhavivAha, 3) kanyAvikraya. 4) eka strInI hayAti daramyAna vadhAre strIo karavI te. maLIyeA. maLIyeA. maLIye. maLIye. maLIyeA. maLIye. maLIyA. maLIyA. maLIye. maLIye. maLIye. maLIye. maLIye. maLIyeA. maLIye. maLIyeA. maLIyeA. [ hAnikAraka rivAjo. ] nIce jaNAvelA hAnikAraka rivAjo ApaNI kAmamAM keTaleka ThekANe cAle che, te hareka prakAre dUra karavAnI khAsa jarUrIAta che. 5) mRtyu pAchaLa jamaNavAra. 6) mRtyu pAchaLa aAgya thAka kriyA 7) ayAgya kyAta kharcA. 8) paradharmIonA parvAdinA tathA rIta rivAjone pracAra.
Page #85
--------------------------------------------------------------------------
________________ 907] trIjo divasa. A bAbatamAM gayAM varSomAM kenpharansa taraphathI thaelAM vivecana ane karIne anusarIne keTalAMka gAme ane zaheranA AgevAnoe ukta rIvAjomAMnA keTalAkane potapotAnA sthaLomAM baMdha karelA che tenI neMdha A kenpharansa saMtoSa sAthe le che. ane anya sarva sthaLanA AgevAnene vinaMti kare che ke teo paNa pita. pitAnA sthaLomAM sadarahu rIvAjo baMdha karavA banatuM karaze. darakhAsta mUkanAra rA. rA. gulAbacaMdajI ThA Teke ApanAra zebhAgamalajI ThaThThA ke ApanAra phesara nathubhAI maMchAcaMda. manamedana ApanAra che. amaracaMda pI. paramAra ; rA. rA. bAlacaMda hIrAcaMda. , rA. rA. choTAlAla kALIdAsa vakIla. , rA. rA. valabhadAra tribhuvanadAsa. , rA. zivajI devasI. TharAva 10 me. (jaina lagnavidhine prasAra karavA bAbata) ApaNA prAcIna zAstramAM lagnavidhi yathArtha rIte darzAvelI hovA chatAM anya dhamionA prasaMgane lIdhe ApaNI kAmamAM lagnavidhi anyadarzanIonA anukaraNa rUpe karavAmAM Ave che e zocanIya che, mATe te deSa dura karavA sArU ApaNA zAstra pramANe darzAvelI lagnavidhine prasAra kare joIe, tathA anya saMskAre paNa je naSTaprAya thaI gayA hoya tene sudhArI jaina zAstrAnusAre zuddha karavA joIe evI A konpharansa khAsa AvazyakatA dhAre che. - ' darakhAsta mUkanAra rA. dAmodara bApuzA evalAkara. * Teko ApanAra rA. kuMvarajI ANaMdajI. TharAva 11 mo. . (nirAzrita jenone Azraya bAbata) maraNAMte paNa yAcanA nahI karanAra zrAvaka zrAvikAo temanAM bALabaccAM sAthe kaI sthaLe sIjhAya nahi ane dIna hIna hAlatamAM dharmAntara thatAM aTake te mATe, 1 nirAzrita jenone dhaMdhe lagADavAnI, 1 mAbApa vinAnAM anAtha bALakone tathA anAtha jaina vidhavAone Azraya ApavAnI tathA bALAzrama sthApavAnI,
Page #86
--------------------------------------------------------------------------
________________ jaina keAnsa heralDa, mArca 3 janmapayantanA asAdhya rogothI piDAtA nirAzrita svadhRmi `dhuone mATe AzrayasthAna sthApavAnI, A kAnpharansa khAsa AvazyakatA svIkAre che, ane sarva jaina dhuone tathA zrImAn zeThIAene A khAkhata upara khAsa lakSa ApavAnI vinaMtI kare che. darakhAsta mukanAra rA. sA. hIrAcaMda meAtIcaMda. TekA ApanAra rAya bahAdura zeTha sAMbhAgyamalajI DhaDhDhA, TharAva 12 mA. jIvadayA. ( pramukha taraphathI. ) ahiMsA paramo dhaH----e siddhAMta satra dhAne sAmAnya chatAM utkRSTa rIte te jaina dharmanA siddhAMta che mATe, 1 jIvAnI thatI 'sA tathA jAnavarA upara gujaratu' ghAtakIpaNuM' aTakAvavA banatA prayatna karavA. 72 2 pAMjarApALA jevAM khAtAM jyAM cAlatAM hAya tyAM te Agya vahIvaTa ane ceAkhavaTathI calAvavAM tathA je sthaLeAe te na heAya ne tenI jarUrIyAta hAya tyAM tevAM khAtAM navAM sthApana karavAM. 3 prANIonA avayaveAnI khanatI cIjo mATe temanA upara ghaNu' ghAtakIpaNuM gujare che tethI te banAvaTanI cIjo upayAgamAM na levI, 4 tathA khIje aneka raste jIvadayA jevA uttama kAryane uttejana Apavu. A saMbaMdhamAM vAMsadA, gAMpha, sAyalA, jAMbuA, ghasAyatA, pADuDIo vagerenA mahArAjAe tathA khIjA je je mahArAjAe tathA ThAkore vageree jIvadayAnA sabadhamAM je je DarAvA karyA che tenAM A kAransa satASa sahita bhAra pradarzita kare che. TharAva 13 mA. [ kenpharansanA a dhAraNu khAkhata. pramukha taraphathI ] kAnpharansanu' ma dhAraNa majabuta thavA nIce pramANe TharAva pasAra karavAnI ane tene amalamAM mukavAnI AvazyakatA A kanapharansa vicAre che. 1 cAre janarala sekreTarIee pAtAnA hAtha nIce jarUra paDatA AsIsTanTa prAMtika ane sthAnika sekreTarIe nImI temanI mAraphata kenpharansamAM thayelA TharAveAnA amala karAvavA prayAsa karavA. 2 kAnpharansanI kAyamanI sthiti draDha karavA dareka jaina pAse darasAla phAI amuka rakama ugharAvI cAlu upaja thAya tevI ceAjanA karavI.
Page #87
--------------------------------------------------------------------------
________________ * 1907 ] trIje divasa. 73 3 daravarSe jema ane tema echA kharce kAnsa bharAi zake tema sagavaDa karavI. 4 kenpharansa taraphathI nIkaLatA mAsikamAM kenpharansa sabaMdhI kAryanI khakharo uparAMta, dhArmika ane naitika viSaye cAgya pramANamAM dAkhala karI ane teTalu vizeSa upayeAgI karavu' 6 daravarSe maLanArI ApaNI A kenpharansanA hetu bara lAvavAne mATe ane temAM thayelA TharAvAne amala jAde de sthaLoe thatA jAya te vagere mATe dareka prAMtamAM anukULatA anusAra prAntika kAnpharansa bharavI. TharAva 14 me. jaina chakhIe khAkhata. (pramukha taraphathI) A dezamAM tathA paradezamAM hAlamAM ApaNA pavitra tIrthaMkara bhagavAnanI chakhIe, phATAgrAphA vagere chapAyelA ane pADelA bajAramAM vecavAmAM Ave che, tethI ghaNIja AzAtanA thAya che, mATe te sAme A kenpharansa peAtAnI sakhata nApasadagI jAhera kare che ane icche che ke AvI chIene kharIda karIne athavA bIjI kai rIte koIe uttejana ApavuM' nahi. temaja AvI chabIe koi paNa derAmAMthI pADavA devI nahiM ane keAi jene pADavI nahi. A TharAvanA hetu amalamAM ANavA mATe mI. amaraca'da paramAra tathA tribhuvanadAsa AdhavajI zAne nImavAmAM AvyA hatA. TharAva 15 mA, ( jaina mUrtionA saMbaMdhamAM TrejharaTrova ekaTamAM sudhArA karAvavA bAbata ) (pramukha taraphathI.) hiMdustAnanA judA judA bhAgeAnI aMdara ghaNI jaina pratimAjI maLI Ave che ane te jaina dharmanI che te eLakhAvavA mATe te upara lekhe tathA khIjA cinhA hAya che, te chatAM jenAMne te pratimAjI meLavavA ghaNI muzIkhata paDe che, tathA bhAre kharca karavA paDe che, mATe AvA pratyeka sthaLethI maLI Ave tevI pratimA jIe bAbata nAmadAra hiMdI sarakArane araja karI TrejharaTrAva ekaTamAM ( jamInamAMnI pratimAjI mAmatanA dhArAmAM ) jarUrIAta sudhArA vadhArA karAvavAnI agatyatA A kAnpharansa svIkAre che. ane te mAmatamAM nAmadAra hIMdI sarakArane memerIala karavAnI zeDa ANaMdajI kalyANajInI peDhIne sUcanA kare che. trIje dIvasa. mI. DhaDhAe kAnpharansanA 1962 nA hisAba rajI karyAM.
Page #88
--------------------------------------------------------------------------
________________ * jaina konpharansa heralDa [ mArca mI. bhagu phatehacaMde jaNAvyuM ke ADITa thayA vinA hisAba pAsa thaI zake nahi. mI. lalu karamacaMda dalAle sUcanA karI ke A hisAba pasAra kare, paraMtu have pachI eDITa karAvyA vinA pasAra kare nahi. | mI. kuMvarajI ANaMdajIe sUcanA karI ke atyAra sUdha janarala sekreTarIeja ADITara gaNAya, ane temanI sahIthI ja hisAba bahAra paDele hovAthI te ADITa thayelaja gaNAya. have pachI navA baMdhAraNathI nakI karavAmAM Avaze ke 2 oDITaree hisAba tapAsyA pachI bahAra pADe ke kema. daramyAna A hisAba niyama pramAPne hevAthI, Apa sarva pasAra karaze ema AzA che. tALIonA avAja vacce hisAba pasAra thaye. TharAva navama.. mIDhaDhDhAe jaNAvyuM ke jevI rIte saDaka parathI gADI, bagI vigere saralatAthI cAlI zake che tevI ja rIte kAMTA vinAnA saMsArI rIvAjethI saralatAthI jIvana gALI * zakAze. rIta rIvAja e ApaNo cAlavAne raste che. rIta rIvAjo dUra karavAmAM strIo madada kare te bahuja jaladIthI saMsAra sudharI jAya. rIta rIvAjonI gADI calAvanAra ame chIe, gArDa strIo che, janma maraNa TarmInasIjha che. ApaNuM bApadAdAe je rIvAje dhAraNa karyA teo bevakUpha nahi hatA. paraMtu vakhata badalAte jAya che, te vakhatanI sAthe ApaNe vartana karavuM joIe. zAstranuM pharamAna che ke deza kALane anusarIne cAlavuM. ApaNe dezakALane joIne te pramANe na vatIe te zAstranuM ullaMghana karyuM gaNAze. eka bilADIne lagna vakhate TapalI nIce dAbI devAmAM AvI hatI, te vina dUra karavA mATe hatuM, paNa tenI AsapAsanA mANase tathA vaMzajene bilADI dAbI devAnuM kAraNa na sUjatAM, lagna vakhate bilADI dAbI devAnuM teoe dhoraNa dAkhala karyuM. A rIvAja cAlu rAkhavo zuM vyAjabI gaNAze? saMgha maLatA hatA te paNa eka jAtanI konpharansa hatI. lagna mAtapitAnI khuzInA thAyate bALalagna, varavadhunI khuzInAM te yuvAna lagna tathA pADozIonI khuzInA lagna te vRdhdha lagna. lagna viSayavAsanA tRpta karavA mATeja nathI. lagna A leka ane paraleka sudhAravA mATe zAstrAnusAra che. bALa lagnathI vIrya puSTha rahI zakatuM nathI, dharmamAM custa rahevAtuM nathI, tathA deza sevA mATe zuravIra thaI zakatuM nathI. lagna 25 varSanI umare thavA joIe. zAstramAM bALalagna viSe bIlakula paravAnagI nathI. egya vaye lagna karavAnI ja paravAnagI che. musalamAnathI bacavA mATe ja bALalagna jArI karyo. hAla IgrejonuM rAja hevAthI te bALalagnanI vidhine have tadana nAbuda karavI joIe. hAla kaMI evI hada joIe ke jethI purUSa eka strI jIvatI chatAM bIjI strI kare paNa te amuka umara sudhI ja,
Page #89
--------------------------------------------------------------------------
________________ [ mArca. bhASaNano sAra kanyAviyathI maLelA paisA bIjA paisAne paNa ghasaDI jAya che zAstrakAre kahyuM che ke strIe bIjo pati kare nahi. temaja eka strI para bIjI strI karavI e paNa bahu bUro rIvAja che. banne jIvatI strIne radradhyAna thAya che. te bane strI tathA pati traNene atizaya muzkelI paDe che. jamaNavAra khuzI batAvanAro prasaMga che. te maraNa khuzIne prasaMga nahi hevAthI te pAchaLa miSTAna jamADavA joIe nahi. vaiSNavanI sebatathI ja ApaNAmAM e rIvAja dAkhala thayo che. raDavAkuTavAno rIvAja apaThita strIothI dAkhala thayA che. cAra dhyAnamAM dharma dhyAna athavA zukala dhyAnane ja ApaNe pasaMda karIzuM. zeka kithA vakhate dharma dhyAnamAM bilakula vina nAkhavAnI jarUra nathI. dharma dhyAnamAM pravartavuM eja ApaNuM kAma che. hoLI rajaputAnAmAM zudranuM parvaja gaNAya che. chatAM paNa dekhAdekhI ame paNa e parva grahaNa karyuM che. paNa zAstra parathI jaNAya che ke e parva ApaNuM sAthe bIlakula saMbaMdha dharAvatuM nathI. ' zItaLA mAtAne saMtuSTa karavA mATe TADhuM khAvAmAM Ave che, mATe te paNa nakAmuM che. meta chaMdagI koInA hAthamAM nathI, te zItaLA sAtama vigere parve tadana nakAmA che. | mI. bhAgamalajI DhaDhAe jaNAvyuM ke kamajora mAbApanAM saMtAna kamajora heya che. dhIme dhIme eTalI badhI zakti kama thaze ke nAbudI thavAne vakhata Avaze. Bphesara nathu maMchAcaMde jaNAvyuM ke kurIvAjoe ApaNa na kemanuM nahi paNa AkhA hiMdanuM jaDamULa kADhI nAkhyuM che. bALalagna karanArA bApa nAnA nAnA chokarAone paraNAvI bhava bagADe che. kamAvAnI zakti pahelAM paraNAvI devAthI duniyAmAM mANasa pAcho paDI jAya che. zAka, AMthaNA mATe divasa ane varSanI pharIAda thAya che, te jIvanabharane mATe lagnanI keTalI saMbhALa rAkhavI joIe, te vicAre. amerikAmAM eka Igreje mane pUchyuM tyAre meM kahayuM ke mArA dezamAM bane strIo paraNAya che. ApaNA dezamAM neha nathI. - maranAranI pAchaLa zekanI lAgaNI thAya e kudaratI che, paNa e lAgaNIne hada hevI joIe. cAra varSanI vidhavA retI jAya ane tenI pAse mANase miSTAna uDAve, e keTalI aphasanI vAta che? - strIo jyAre bajAramAM coSa e che, tyAre teone malAje bilakula sacavAtuM nathI paNa vAgharaNe
Page #90
--------------------------------------------------------------------------
________________ jaina konpharansa haraheDa. 1907 ] !! chokare mAMdo paDe tyAre dAkatarane bolAvIe nahi paNa dADe karavA pAchaLa game tema kharca karIe e keTalI dilagIrI! tame devI, tAbUta, pIra, hanumAna * vigerenI mAnatA kare che, paNa e dUra karI dharma pramANe ja varte. jamAne AgaLa vadhatuM jAya che, ane tame pAchaLa paDatA jAo che. sAdhu munirAjane vinaMti karuM chuM ke kanyA viya karanArane tyAM banatA sUdhI nahi vahAraje. ApaNAmAM paisA che, zakti che, paNa kaI kapatAna nathI. are zeThIyAo, tame bhega ApatAM zIkhe. alIgaDha kalejano khyAla kare. musalamAne ajJAna hatA, pAchaLa hatA, teo AgaLa AvyA che. mI. amaracaMda paramAre jaNAvyuM ke paDatInA ghaNA kAraNemAMnuM eka hAnikAraka rItarIvAje che. keTalAka rIvAja ajJAnathI, dekhAdekhIthI, anAyAse tathA rAjakartI kemanA sahavAsathI AvelA che. putrIe meTI umare bahAra jaI na zake, te muzkelI dUra karavA mATe ja ApaNe musalamAnI amalamAM bALalagna dAkhala karyA hatA. DhIMgalA DhIMgalIne vivAha je nakAme che, tevAja bALalagna che. "kAkAne vATake kAgaDA laI gayA" e kahevata batAve che ke bALakanyA pati, tathA kAkAne phera samajI zakatI nathI. kanyA viya karanArA eka jaNe kahyuM ke pAMcase rUpiyA kharaca karIne eka zrI lAvya, temAMthI be putrInA rUpiyA paMdaraso lIdhA, rUpiyA eka hajAra kamAye, tathA mULa mUDI (mArI strI) anAmata che. AvI rIte kanyA vikraya karanArane mATe keTalI dilagIrI! gya purUe te banatAM sudhI ekaja strI jIMdagIbhara karavI joIe. eka jIvatAM vadhu strI karanAra gharamAM meTe kajIye ghAle che. ja mRtyu pAchaLa ghareNuM tathA sAAM lUgaDAM paherI javuM e keTalI zaramabhareldI vAta che! chAtI kUTIne lAla karI de che, eTale sudhI ke kaI vakhata zeka karo paDe che. revuM kUTavuM dharmathI viruddha che. e rIvAja paNa musalamAnonA amala * daramyAna tAbUtamAM bolAtA "yA husena"nuM anukaraNaja che. rajaputAnAmAM e rIvAja nathI. DAhI strIoe mithyAtvI e mATe pitAnA patine kaI rIte satAvavA joIe nahi. keLavaNuM phelAze tyAre hAnikAraka rIvAjo nAbuda thaze. " zA bAlacaMda hIrAcaMde jaNAvyuM ke hAnikAraka rIta rIvAjo dura karavAmAM ApaNe bIlakula kharca kare paDe tema nazya, paNa ulaTuM temAM lAbha thaI zake
Page #91
--------------------------------------------------------------------------
________________ [ mArca. jaina konpharansa heralDa che. vakIla iTAlAla kALIdAse jaNAvyuM ke mULane kADhI nAkhIzuM te pariNAma bhegavavAnuM raheze nahi. lebhane lIdheja mAbApe jIvatuM mAMsa vece che. je baMdha karavuM hoya te kanyAvikyane rIvAja samULage kADhI nAkhe. base rUpiyA le ke pAMca hajAra le te sarakhuM ja che. kanyA vijya karanAra tarapha tiraskArathI jovAmAM Ave te pitAnI meLe ja te mANasa zaramAze. kanyAnA mAbApa para bIlakula pharajIAta kharca na hoya te kanyA viya karavAno saMbhava jarA ocho thAya. eka vRddha pitAnI navI paraNelI strIne teDIne sTezane gayA. sTezana mAstara pArasI jANatA hatA ke A vRddhanI strI che, chatAM strIne teNe kahyuM ke dAdA sAthe pharavA AvI che ! AvI zarama paNa ochI nathI. * | mI. valabhadAsa tribhuvanadAse jaNAvyuM ke hAnikAraka rIvAjo dUra karavAmAM mananI daDhatA ja joIe che. evI daDhatA na thAya tyAM sudhI e rIvAjo kara thaI zake tema nathI AvA hAnikAraka rIvAjathI samatimAM bahuja bAdha Ave che. 16 thI rapa varSa sudhImAM vIrya pAkaTa thAya che. e umara daramyAnanA lagnanI saMtatija zarIra saMpattivALI thAya che. nirbaLa saMtatithI dezanI AbAdAnIne paNa hAni thAya che. lagnamAM putra putrInI saMmati paNa levI ISTa che, mI. zivajI devazIe jaNAvyuM ke jyAM zretAo bedha pAmatA nathI, tyAM vaktAonuM ja jaDapaNuM che. hAni samajAvavAmAM Ave nahi, tyAM sudhI e rIvAjo naSTa thavA durlabha che. kacchanA mArA pravAsa daramyAna meM ghaNuM sudhArA karAvyA che, je hajI amalamAM che. dareka vyaktie poteja sudharavuM joIe. bIjA mATe sudhArAnI AzA rAkhI besI rahevuM e zreyaskara nathI. upadezaka pharavAnI jarUra che. TharAva 10 me. mI. dAmodara bApuzAe jaNAvyuM ke mANasa janmathI zudra gaNAya che, paNa jema jema tene saMskAra thAya che, tema tema te ucca thatuM jAya che. AcArya vardhana mAnasUrie AcAra dInakaramAM 16 saMskAra varNavyA che. chatAM ALasa tathA maMda buddhithI ja ApaNe zAstra pramANe saMskAra karavAmAM DhIlA rahIe chIe. parama zrAvaka, gurUnI AjJAvALa, saMskArI karAvI zake. he baMdhuo ! janmathI jena hovA chatAM, saMskAramAM vaiSNavapaNuM rAkho te tame ardhA jena ane adha vaiSya thAo che! AvuM AcaraNa karate eke dharma che? | mI. kuMvarajI ANaMdajIe jaNAvyuM ke jyAM sudhI zenI hAjarI na hoya, tyAM sudhI AcAra dInakara graMthamAM jaNAvelI vidhi pramANe lagnAdi saMskAra karavA e ApaNI prathama pharaja che. '
Page #92
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhASaNane sArA 1907 ] TharAva 11 me. rAka sArA hIrAcaMda metIcaMde jaNAvyuM ke nirAzrita cAra prakAranA hoya che. temAM AgalI sArI sthitimAMthI paDelA hoya temane gupta dAna ApavuM joIe. bIjA evA hoya che ke jene rU 1 nI pedAza, paNa kharca rU 17 ne, temane paNa guptadAna devuM joIe. trIjA garIba hAtha dharanArA hoya che. temAM sazakta chatAM hAtha dharanArA hoya tene dhaMdhe lagADavA joIe, tathA sAdhana karI ApavuM joIe. cothA vRddha, temane paNa pUratI rIte Azraya ApavAnI jarUra che. bALAzrama sthApavAnuM kAraNa durdazAmAM paDelA bALakane bIjA dharmamAM jatA aTakAvavA mATe che. bhUkha vakhate mANasa game tevuM kAma karI nAkhe, dharma virUddha paNa thaI jAya. mIlamAM halakI varNanA majUrane kAme nahi rAkhatAM svadharma baMdhuone kAme lagADavAthI puNya upArjana thaze. dhaMdhAnI eba nathI. zarIrathI koIpaNa rIte baMdha karo. bhIkha jevI keI adhama cIja nathI. pherI karavA mATe amArA eka suratI madada karatA tathA eka mahinAne vazI kharca ApatA, ke jethI khAvAnI eka mahinAnI muzkelI vinA mANasa baMdha karI zake. peTamAM bhUkha lAge tyAre baccAMne vece, tathA game te kare. mULane sudhAryA vinA phaLa khAI zakAze nahi. pAlItANAmAM bALAzrama khelavAnI amArI IcchA thaI. AmAMnA be chokarAone pAdarI vaTalAvatA hatA, temAMthI lAvyA chIe. meTA bALAzramane mATe rU 10 lAkhanI madadanI jarUra che, hAla te vArSika madadathI A bALAzrama calAvIe chIe. temAM nIce pramANe madada maLelI che. rU. pa00) zeTha varacaMda dIpacaMda dara varSe rU. 250) premacaMda rAyacaMda. 250) trIvanadAsa bhANajI. , 250) gokuLabhAI dolatarAma. 250) gokuLabhAI mUlacaMda. 250) devakaraNa mULajI. 250) metIcaMda devacaMda. 125) kalyANacaMda zebhAgacaMda. , 600) metInA kAMTA taraphathI. 600) ANaMdajI kalyANajI. che 101) nagInadAsa kapuracaMda pAMca varSa sudhI, che pa1) jecaMda kapuracaMda , porabaMdara ra5) maNilAla zIkhavacaMda , , pAlaNapura
Page #93
--------------------------------------------------------------------------
________________ [mAca rU 50000) ( manasukhabhAI bhagubhAI jena kenpharansa heralDa. A vakhate nIce pramANe sakhAvate maMDapamAM jAhera thaI. zeTha manasukhabhAI bhagubhAI taraphathI - [ bhagubhAI premacaMda - jamanAbhAI bhagubhAI jaina pAThazALAnA TrasTI senAbhAI cunIlAla. phaMDa mATe, rU pa0000) pradhAnabAI kanyAzALA. >> 50000) samartha , jIrNa pustakeddhAra. , 1500) nA vyAjamAMthI senAbhAI cunIlAla taraphathI pustake kanyAzALAne bAbu sItAbacaMdajI nahAra taraphathI. , 20000) sarakArI neTa zrI jana zvetAMbara madada phaMDa. TrasTI rAya ba, maNilAla nahAra. , gulAbacaMdajI DhaDhA. cImanabhAI lAlabhAI manasukhabhAI bhagubhAI Working board lAlabhAI dalapatabhAI cImanabhAI nagInadAsa rU 7000 zeDa premAbhAI hemAbhAI vakhatacaMda. >> 20000 , manasukhabhAI bhagubhAI >> 5000 , aMbAlAla sArAbhAI maganabhAI che pa000 , dalapatabhAI bhagubhAI. , 5000) zeTha vIracaMda dIpacaMda. da2000) , 30000) zeTha lAlabhAI dalapatabhAI (kaI sArA khAtAmAM. lAlabhAI, maNibhAI, jagAbhAI kayA khAtAmAM vAparavA tene nirNaya pAchaLathI karaze.) kenpharansa nibhAva phaMDa. rU 1000 rAtre ba0 sItAbacaMdajI. 1000) manasukhabhAI bhagubhAI , 1000) dalapatabhAI bhagubhAI. , 1000) vIracaMda dIpacaMda. * rapa0) , , nA patnI. pAMca khAtAmAM * 1000) aMbAlAla sArAbhAI nibhAva phaMDamAM.
Page #94
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhASaNane sAra. 1907] 500) hIrAcaMda kakala vALI kanyAzALAne vyAjamAMthI InAma mATe rA. ba. sItAbacaMdajI taraphathI, 500) lalubhAInA boDIgane, - laTIyane cAMda. paracuraNa rakama ghaNI AvI che, te ahIM lakhI zakyA nathI. kula rakama lagabhaga traNa lAkha jeTalI thavA jAya che. kaeNnpharansane bhAvanagara AmaMtraNa. zeTha kuMvarajI ANaMdajIe jaNAvyuM ke zrI bhAvanagaranA saMdha taraphathI kenpharansane AmaMtraNa pATaNamAM karavAmAM AvyuM hatuM, ane daivakRpAe Aje ame Apa sarva sAhebane AmaMtraNa karIe chIe te bhAvanagara zaheramAM padhArIne bhAvanagaranA zrI saMghanI yatkiMcita sevA svIkAraze. amArAthI je kAMI sevA bhakti banI zake te sevA bhakti karavAne prasaMga ApavAne Apa padhAravA kRpA karaze. amadAvAda pAse amAruM bhAvanagara yatkiMcita che, te paNa amArAthI banI zakatI dareka rItanI sevA karavAne ame banatuM karIzuM. parama kRpALu paramAtmA amane amArA te kAmamAM sahAya Ape, evI ati namra savinaya yAcanA che. TharAva 12 me, mI. lAbhazaMkara lakSmIdAse jaNAvyuM ke hAthI je mAMsAhArI nathI ane moTuM , prANI che tenA para gujaratI nirdayatA mATe hakIkata jAhera karatAM mane dilagIrI thAya che. dara varSe 70000 hAthIone mArI nAkhavAmAM Ave che. mArI nAkhavA pahelAM bahu mAra mAthApara mAre che, tathA 2-3 divasa bhUkhe rAkhavAmAM Ave che. mArI nAkhavAnuM kAraNa tenA datuzaLamAMthI cUDA banAvavAmAM Ave che te jaMtuzaLa meLavavAnuM ja che. masta hAthIne bIjA hAthIo pAse marAvavAmAM Ave che. eka hAthInA dAMtanA rU. 2000) upaje che. mArI putrInA lagna vakhate meM sAsarIyethI lAvela hAthIdAMtane cUDa levA pahelAM upaluM kAraNa jaNAvyuM tyAre teoe ekadamanA pADI. hAthIdAMtanA caDAnA rU. 9) bese che. lAkaDAnA cUDAne rU. nA bese che. svArtha ane paramArthanI khAtara A kArya karavAthI mahAna puNya thaze. dararoja 60000 gAyane vadha hiMdustAnamAM yurepIyane mATe karavAmAM Ave che. bIjA janAvarane zumAra nathI. dAktara ane pAdarI e bane mAMsAhArane hiMdamAM uttejana ApavAmAM mukhya che. vasanajI khImajI taraphathI maLelA 50 pAuMDa meM DAkaTara elDaphIlDane mokalyA ane temAM temanI ziSyAe pAuMDa 800 ApyA, ne eka viSaya vaidaka vidyArthIo pAse lakhA. pariNAma ISTaja AvavuM joIe. vArSika rU. 20000 nA vyAjamAMthI eka yejanA thaI zakaze, ke jemAMthI dara varSe vaidaka vidyArthIone jJAna ApI
Page #95
--------------------------------------------------------------------------
________________ 1907 ] trIje divasazakAze. nAmadAra zahenazAha bAnu eNlekjhAnDrA pIMchAM vAparavA mATe tadana virUddha che, ane ApaNe tene mATe tArathI upakAra mAnavo joIe. pIMchAM nahi vAparavA mATe leDa maTee paNa uttejaka zabdo kahyA che, te mATe ApaNe temane paNa AbhAra mAnavo joIe. 1890 mAM eka kAyadAmAM hiMdI sarakAre eka kalama evI dAkhala karI che ke dhArmika kriyA vakhate jIvahiMsA thAya tene jIvarakSaka kAyade lAgu paDatA nathI. koImabaTuramAM mAIlanA mAIla sudhI jIvatAM bakarAone bAMdhIne suvADIne tenApara hAthIne ratha cAle che, ane hajAro bakarAMo taraphaDatAM marI jAya che. e saMbaMdhamAM yogya upAye levA joIe. ItyAdI. rA. sA. hIrAcaMda motIcaMde jaNAvyuM ke kAThIyAvADanA lakhA bhagatane A konpharansa jIvadayA mATe AbhAra pradarzita kare che. zeTha kuMvarajI ANaMdajIe muni mahArAjAone, cAre janarala sekreTarIone tathA konpharansanA sarva kArya kartAone AbhAra mAnavAnI darakhAsta karI jene tALIothI vadhAvI levAmAM AvI. - mI. DhaDhAe bAkInA chellA traNa karA pramukhanI taraphathI raju karyA hatA. cAre janarala sekreTarIe tene teja tathA mIDhaDhAnA AsisTaMTa tarIke zeTha kuMvarajI ANaMdajI, zeTha vIracaMda dIpacaMdanA AsisTaMTa tarIke kApaDIA motIcaMda giradhara bI. e. ela. ela. bI, zeTha lAlabhAInA sekreTarI tarIke zeTha cImanabhAI nagInadAsa tathA rAya kumArasiMhajInA sekreTarI tarIke puraNacaMdajI mahAra bI. e. ne nImavAnI darakhAsta karI hatI, je tALIonA avAje vacce pasAra thaI hatI. ' pramukha sAhebe sarva AgevAna gRhasthane AbhAra mAnya hate. zeTha lAlabhAI dalapatabhAIe jaNAvyuM ke amArAthI banatuM ame karyuM che paNa joIe tevuM thaI zakayuM na hoya te mATe huM amadAvAdanA zrI saMgha taraphathI kSamA cAhuM chuM. konpharansanA lAbha mATe te have savAla rahyA nathI. tethI have deDha caturanI darakAra nahi karatAM temAM maMDayA rahevuM teja ApaNuM kartavya che. mI. kuMvarajI ANaMdajIe vaLate AbhAra amadAvAdanA saMghane sarva DelI geTa taraphathI mAnyo hate. tathA bIjA bhAIo paNa AvI sevA bajAvavAno prasaMga laI zakavA samartha thAya evI IcchA darzAvI hatI. mI. DhaDhAe AkhA hiMdustAnanA zrI saMgha taraphathI amadAvAdanA zrI saM. ghano AbhAra mAnyo hate tathA jaNAvyuM hatuM ke amadAvAda kenpharansanI jevI phateha bIjI keIpaNa kanpharaMsa meLavI zakI nathI. zeTha jezIMgabhAI haDIzIMga, zeTha lAlabhAI dalapatabhAI zeTha cImanabhAI nagInadAsa vigere bhAIoe je kAma
Page #96
--------------------------------------------------------------------------
________________ jena kenpharansa heDa. | | mArca ka chete mATe kakSA zabdomAM AbhAra mAne te mArAthI kahI zakAtuM nathI huM mANI rIsezana kamITIne sakaLa hidanA saMgha taraphathI dhanyavAda dauM chuM. vAlaTIyare, visara amArA AkhA saMghanA bhaviSyane AdhAra che. tame zrImAna chatAM DelIgeTenI je sevA rAtridina bajAvI che te mATe tamane na varNavI zakAya te, Atma bheNa mATe, dhanyavAda ghaTe che. tamAre paNa zrI sakaLasaMghanI taraphathI huM upakAra nuM chuM. sarva kamITIone sakaLa saMgha taraphathI huM AbhAra mAnuM chuM. be divasanI hAjaro devA mATe muni mahArAjAone AbhAra mAnuM chuM. je patroe rIporTa makalyA che temane paNa AbhAra mAnuM chuM, piolIsane paNa AbhAra mAnuM chuM. zeTha cImanabhAI nagInadAse bahu namrazabdomAM bhUlacuka mATe kSamA cADI hatI, laMTIyaronA esIsTanTa suprInTenDeTa mI. cImanalAla gokaLadAse ati zaya saneha bharelA, jusAdAra zabdomAM bhUlacUka mATe AvelA saMghanI kSamA cAhI hatI ane je banyuM hatuM te atizaya apaja hatuM ema sArA zabdomAM jaNAvyuM hatuM. tyArabAda eka laghu veleMTIyara paramANaMda kuMvarajIe paNa sArA zabdomAM saMdhane AbhAra mAnya hate. zeTha manasukhabhAI bhagubhAI taraphathI rA. za. cImanalAla lalubhAI saba jaje pramukha sAhebane AbhAra mAnya hate. rAtre. presIDaMTa pAMca, pAMca cIpha sekreTarI tathA zeTha premacaMda rAyacaMda vigerenA oIla piInTIMga karAvavA mI. zobhAgamalajI DhaDhAe rU. 500), jaina zvetAMbara madada kuMDamAM rU. 2500) tathA rU. 1000 kenapharansa nibhAva phaMDamAM, rUA. pa00), amadAvAda jena begamAM tathA rUA. pa00 pAlItANa bALAzramane kula rU. 5000) AyA tathA ajamera kenapharansa laI javA vicAra jAhera karyo. tyArabAda bIjI ghaNI paracuraNa rakame AvI hatI. 17-ra-07 nA roja sakhAvate jAhera thaI tenI yAdI. rU. 2001) zeDa gokuLabhAI mULacaMda taraphathI putrI caMdananA smaraNArthe amadAvAda jaina kanyAzALAne InAma tarIke bheTa premIsarI neTa sAA TakAnI ApavAmAM AvI. rU. 301) tathA rU 51) nI bakSisa be judA judA gRha taraphathI tA. 16 mIe jAhera thaI hatI. - rU 75000) nI lena eka mahinAmAM beDiMga mATe zeDa gokulabhAI , hIcaMda sapo,
Page #97
--------------------------------------------------------------------------
________________ thabhAie 1907 ] trIje divasa 3 351) suratanA nagInadAsa kapuracaMda amadAvAda jena benkiMgane ApyA 201) ke, rUpacaMda lalubhAIe ,, 5) verAvaLavALA harakhacaMda dhArazIe , , 101) amadAvAdanA mehanalAla maganalAle , , pa1) dIlIvALA pyAreslAla dalIlasiMhe ,, , 101) bAlApuravALA haMsIlAla pAnAcaMde , ka, ra5) porabaMdaravALA jecaMda kapuracaMde , ,, 5) muMbaIvALA zeTha ratanacaMda khImacaMde , 10) grajyueTa taraphathI amadAvAda borDigane. cakSu, kezara, caMdana, muMbaI jhaverI maMDaLa maphata mekalaze evuM A vakhate te maMDaLa taraphathI jAhera karavAmAM AvyuM hatuM. ,, 125) pAlItANA ravacaMda ujamazI borDiMga amadAvAda. [, 125) pAlaNapura amulakha khubacaMda >> 151) muMbaI rAyacaMda khuzAlacaMda pa1) , nemacaMda meLApacaMda - 51) ,, kalyANacaMda sebhAgacaMda 20) dhoLakA velacaMda umedacaMda vakIla , 10) tathA muMbaI beDiMgamAM rU 10) 27) kheDAnA DelIgeTa sukRta bhaMDAra khAte. ra00) udepura saMgha ka 180) gujarAnavAlA saMgha. jena grejayuesa esesIezananI sajA kenapharansanA maMDapa pAsenA taMbumAM mI. gulAbacaMdajI DhaDhA ema. e. nAM pramukhapaNa nIce maLI hatI, je vakhate pramukha uparAMta mI. cunIlAla lalubhAI vakIla amadAvAdanA saba jaja, mezarsa trIbhovanadAsa odhavajI zAha bI. e. ela. ela. bI, meDanalAla cunIlAladalAla bI. e, nyAlacaMda lakhamIcaMda sonI bI. e. ela ela. bI, maNIlAla dezI bI. e, mehanalAla che. zAha bI. e. ela ela. bI, hIrAlAla mulacaMda mehetA bI. e, amRtalAla mulacaMda mehetA bI. e, mehanalAla umAbhAI sutarIyA bI. e prabhudAsa trIbhavanadAsa zAha DI. '
Page #98
--------------------------------------------------------------------------
________________ jaina konpharansa heralDa [ mA * e jI., cImanalAla ela. dezAi bI. e. ela ela. mI., meAtIlAla kazaLacaMda zAha jI. ema, enDa sI., velacaMda umedacaMda hAi keA vakIla, cImanalAla gokaladAsa zAha khI. e., ratanaca'da mulacaMda mehetA DIsTrIkaTa vakIla, cImanalAla purUzeAtamadAsa brekara bI. e. ela ela. mI., cheoTAlAla kAlIdAsa gAMdhI DIsTrIkaTa vakIla, khANu kumArasIMga nahAra khI. e., bAkhu puraNacaMda nahAra bI. e. pI. ela., trIbhAvanadAsa leheracaMda zAha ela. ema. enDa esa,, ane makanajI juThAbhAi mehetA khI e, ela ela. mI. vagere hAjara thayA hatA. ln sabhAmAM konapharansane lagatA TharAveAnA musadA grejayueTasa eseAsIezana upara agAuthI mokalI ApavAnA sabaMdhamAM temaja jaina zALAonI tapAsaNInA saMbaMdhamAM keTalAke taraphathI sucanAo thai hatI, je pachI nIcalA eka TharAva pasAra karavAmAM AnyA hatAH----yunIvarsITImAM jaina sAhitya dAkhala karavA mATe kAnapharanse je TharAva karyAM che tene amalamAM mukavA nIcalA grahasthAnI eka kamITI nemavAmAM Ave cheHmezarsa lakhamasI hIrajI maisarI, meAtIcaMdra gIradharalAla kApaDIyA, trIbhAvanadAsa edhavajI zAha, kezavalAla premacaMda medI, DI. pI. khareADIyA, maNIlAla dozI, suraca'da purUSotama badAmI, ane makanajI jIThAbhAI mahetA. eseAsIezananA amadAvAda khAtenA sekreTarI tarIke mI maNIlAla dezI ane muMbai khAtenA sekreTarI tarIke mI. makanajI juThAbhAi mehetAnI nemaNuMka karavAmAM AvI hatI, je pachI pramukhanA AbhAra mAnI sabhA kharakhAsta thaI hatI. AvatA varSanA pramukha tarIke sakha jaja mI cunIlAla lallubhAI vakIlane nImavAmAM AvyA hatA. amadAvAda mahilA pariSada. zarUAtamAM kanyAe gIta gAyu' hatuM. strIe sumAre 5000 hAjara hatI. sAdhvIjIonI saMkhyA paNa sArI hatI. Imela TreniMga kolejanI kanyAone laIne prInsIpAla mIsa bhraka, paNa hAjara thayAM hatAM, utsAhu bahuja hatA. sA. bahena anasUyA sArAbhAIe darakhAsta karI ane tene sItA bahena te zeTha nathubhAi sAMkaLacaMdanI vidhavAe Teko ApyA, tethI zeDa jezaMgabhAi huThIza`ganA patnI zaNagAre pramukhasthAna lIdhuM. bahena anasuyAe nIcenuM bhASaNa vAMcyuM: ahu' namasyAmi sumantrasArama samasta devaivihitAvatAram vindhAbhighAMtAya dhRtAdhikAram dhyAnupradattAttamaza bhArama
Page #99
--------------------------------------------------------------------------
________________ 1907 ] vaktAonA bhASaNane sArA presIDenTa sAheba tathA suzIla bahene ! strI keLavaNI mATe ghaNuM varSothI belAya che, moTAM bhASaNe apAya che chatAM tenAthI kAMI paNa joIe teTalo phAyado thayo nathI. strI keLavaNInI AvazyakatA keTalI che te jANavAnI khAsa jarUra che. keLavaNuM levI tene artha e nathI ke lakhatAM vAMcatAM AvaDyuM eTale basa. hAlanA vakhatamAM chokarIone nizALe mokale che ane cAra pAMca copaDIo bhaNI eTale chokarIo ane mAbApa ema samaje che ke temanuM bhaNavAnuM have purU thayuM. jo keLavaNIne artha akSarene oLakhavA teTale ja heta te te barAbara che, paNa keLavaNIne artha hRdaya ane buddhine keLavavAne che, ghaNe ThekANe buddhi ekalIja keLavAya che ane tethI je jJAnane zobhAvanAra guNe che te AvI zakatA nathI, mATe je buddhi nItine mArge keLavAya teja phAyado thAya. nizALamAM chokarIo jAya che ane tethI ghaNe phAyado thAya che chatAM paNa kharI keLavaNuM gharamAMthI ja maLe che. je saMskAre nAnapaNamAM chokarAMone maLe che tenI asara jIMdagImAM chevaTa sudhI rahe che. nizALanI keLavaNImAM sAmAnya jJAna temaja kAMIka nItinuM jJAna maLe che, paNa te vakhata e bacapaNane hoya che ke tevA jJAnane TakAvI rAkhavA mATe, ane tenuM kharUM rahasya jANavA mATe AgaLa keLavaNInI jarUra che. Aja kAla chokarIo nizALa choDayA pachI eka divasa paNa copaDInuM pAnuM ughADatI nathI. buddhi leDhAnI mAphaka vAparyA vagara kaTAI jAya che, ane tethI bhaNeluM kAMI paNa upaganuM na thatAM phakta nAmanuM ja thAya che ane tethI hamezAM abhyAsa jArI rAkhavA temaja vizeSa jJAna meLavavA mATe, evI janA karavAnI jarUra che ke dareka jIllAmAM strIone bhaNAvavA mATe baporanI zALA e kADhavI, ke jyAM vyavahArika tathA dhArmika keLavaNI maLe ane temAM je baporanA ekathI traNa vAgyA sudhIne vakhata rAkhavAmAM Ave te dareka strIo gharanI kAMI paNa agavaDa bhegavyA vinA tyAM AvI tene lAbha laI zake AvI aparanI nizALe amadAvAdamAM be che. tevA ja dhoraNanI bIjI vadhu zALAo dareka jIllAmAM thAya temaja tene khare lAbha laI zakAya. keLavaNIthI mANasa sArA narasAne vicAra karI zake che. keLavaNI mANasane vicAra karatAM zIkhave che, namratA, viveka, vagere sarve sadaguNa keLavaNathIja Ave che. keLavaNI ekalA bhaNatarane kahevAtI nathI. adhurUM jJAna bhaya bhareluM hoya che. mATe jJAna pUrNa ApavuM ane te paNa saMgIna ApavuM joie, nizALanI keLavaNInI sAthe dhArmika keLavaNInI khAsa jarUra che. tenA vagara...
Page #100
--------------------------------------------------------------------------
________________ 86 jaina kensa heralDa, mAtha mANasa pApa punyanA vicAra karI zakatA nathI, hRdayane kAmaLa mane dayALu banA vanAra dharmaja che. strIone keLavaNI ApatAM pahelAM, purUSAne keLavaNI levAnI khAsa 432 che. jyAM sudhI tee keLavAyalA nathI tyAM sudhI teo keLavaNInI kharI kImata jANI zakavAnA nathI; ane tethI temane AdhAre paDelAM temanAM baccAMone te keLavaNI purepurI ApI zakavAnA nathI. ghaNAkAnuM dhAravuM evu hAya che ke strIo bhaNaze eTale te temanI pharajo adA nahi kare. vaLI ghaNAkeAnu` evuM paNa mAnavuM hAya che ke strIenI buddhi purUSo jeTalI hAtI nathI. prathamanI zaMkA mATe huM eTalu ja kahu chu ke jo keLavaNI mANasAne pharajo bajAvatAM reze te bIjI evI kaI cIja che ke je je ALakhAvatAM ane adA karatAM zIkhavaze ? zuM keLavaNIthI mANaseA peAtAnI pharajo bhUlI jaze ? ane jo tema thAya te pachI tene keLavaNIja na kahevAya. jyAM dayA nathI, sa`pa nathI, namratA nathI, prema nathI ane viveka nathI tyAM keLavaNI paNu nathIja. ane tene mATe naitika, ane dhArmika jJAnanI jarUra che. nAlA sukAna vinAnuM vahANu game te raste caDI jAya che, te pramANe dharma ne nItinA saMcAga rUpI sukAna vinAnu` buddhirUpI vaDALu, A sa`sAra sAgaramAM, game tevA avaLe mArge caDhI jAya che. bIjI zaMkAnA samAdhAnamAM kahuM chu` ke strIomAM purUSo jeTalI buddhi nathI ane bhaNavAnA temaja tevA khIjA kAmeAne mATe caka che tema kahevAya che te khATuM che. alakhata, zarIranu baLa temanA jeTala' ApaNAmAM nathI, paNa buddhine mATe tema nathI; chatAM tevu hAla dekhAya che tene mATe purUSAja javAkhadAra che. ghaNA kALathI evI rIta pADI dIdhI che ke strIone keLa vaNI ApavI nahI. ane tethIja sIAmAM meTA bhAga vagara keLavAyaaA mA luma paDe che. strIone pagAra vagaranI dAsI thaIne rahevuM athavA purUSanI navarAse tetuM rUpALuM ramakaDuM ke ghareNuM thaI rahevu' te temanA jIvananA kharA hetu nathI. teonI jIMdagI jema bIjAne arthe che temaja pAtAne arthe paNa che ane sa'sAramAM je mATA javAbadArInA kAma temane mAthe karavAnA AvI paDe che temAM keLavAyalAM magajanA ane anukapAvALA hRdayano khapa paDe che. citrakAma, gAyana, ane peAzAkanI TApaTIpamAM je. badhA vakhata kharcI nAkhavAmAM Ave che tethI strInI jIMdagInA uccatama uddeza saphaLa thayA tema samajavAnu nathI. strInA pAtAnA kalyANane mATe temanA mana ane AcAra keLavavA joie eTalu ja nahI paNu khIjAeAnA sukhanI vAta lakSamAM rAkhIne teone ucca keLavaNI ApavAnI khAsa
Page #101
--------------------------------------------------------------------------
________________ 1907 mahilA pariSada jarUra che. eka aMgreja lekhake kahyuM che ke je strIonA mana ane nIti rUDAM na hoya to purUSanA mana ane nIti sAbIta rahenAra nathI. keI paNa prajAnI nItidazAne AdhAra ghara keLavaNI upara rahe che. enI bIsenTa, sIsTara niveditA, mIsa merI kArapenTara temaja ApaNA dezanI ghaNI strIoe meTAM kAme karelAM che. A pacIsa varasethI strIone kAMIka keLavaNuM maLe che ane AzA che ke AvA prayAso hamezAM jArI raheze te AgaLa jatAM ghaNe sudhAre thaze. kelavaNa levAne hetu sukhI thavAnuM che te dareka mAbApanI pharaja che ke temane AdhAre paDelAM temanAM baccAMone sukhI karavAM. keLavaNIthI ja mANasa barAbara sukha anubhavI zake che temaja duHkhane paNa te barAbara ANI zake che. dareka va stune yathArtha nirNaya tenAthI ja thAya che to keLavaNI ApavAne je mAbApo pachAta rahe che te keTaluM aphasakAraka che! chatAM paNa eTaluM khAsa lakSamAM rAkhavAnuM che ke evI keLavaNI karI na ApavI ke guNane badale avaguNa Ave. ghaNuM mAbApa ema samaje che ke bhaNAvavAthI chekarIo uddhata banI jaze ane tethI bhaNAvatA bahe che paNa hamezAM eTaluM dhyAnamAM rAkhavA jevuM che ke nizALanI keLavaNInA karatAM gharanI keLavaNunI asara vadhAre hoya che, ane je je avaguNa chokarIo zIkhe che te bhaNavAthI nahIM paNa mAbApanI bedarakArIthI ja chokarAMonuM bhaviSya sudhAravuM e ghaNe bhAge mAbApanA hAthamAM che. bIjA badhA keLavaNI ApanArA karatAM mA je keLavaNuM Ape che te kharekharI mAnuSI keLavaNI hoya che. bIjA badhA keLavaNInA sAdhane karatAM te keLavaNInuM uttama sAdhana che; kAraNa ke te mAtRprema ane komaLatAthI zIkhave che. purUSa te mAnava prajAnuM magaja che, ane strI te tenuM hRdaya che, purUSa te telanazakti che, ane strI te lAgaNIvALuM mana che. purUSa tenuM baLa che, strI tenI zebhA, alaMkAra ane AzvAsana sthAna che. strIvarga lAgaNIene kaLave che ane tenA vikAsathI vizeSa karIne sadAcaraNa draDhIbhUta thAya che. bhaNelAM chIe eTaluM kahevarAvavA mATe bhaNavA karatAM na bhaNavuM e sAruM che, kAraNa ke je kahevarAvavA mATe bhaNe te purUM bhaNuM zakti nathI ane tethI phAyadAne badale nukazAna thAya che. keLavaNuM levAne artha amuka copaDIo vAMcI javI joIe te nathI, paNa sArUM teTaluM grahaNa karavAnI buddhithI je vaMcAya teja phAyado thAya. dareka strIe covIsa kalAkamAMthI cheDe vakhata paNa vAMcavA mATe rAkhave joIe. ane te paNa evuM vAMcana hovuM joIe ke jemAMthI ApaNe kAMIka sAruM meLavI zakIe.
Page #102
--------------------------------------------------------------------------
________________ '' ! . jene kenpharansa heralDa. [ mArca sukhI ke duHkhI thavuM te te karmAdhIna che, tema sArI keLavaNIthI sukhI thavAne saMbhava vadhAre rahe che. je kaI kAraNasara manuSya duHkhI thAya che te tene prasaMge paNa, kelavaNuM ane dharmathIja mANasa, dukha zAntithI sahana karI, sanmArge cAlI zake che. duHkhamAM paNa, dharma ane keLavaNIthI mayaNAsuMdarI, caMdanabALA, tArAmatI, damayaMtI vagere strIo ghaNAM duHkho paDyA chatAM sanmArge cAlelAM che ane teonAM vRtAMta sarvene jANItAM che. bahene, ajJAnatA hamezAM duHkhadAyaka che. jJAnathIja badhuM sArI rIte oLakho zakAya che. saMsArane mATe temaja sAdhupaNane mATe jJAnanI khAsa jarUra che. Izvarane hRdayamAM rAkhIne hamezAM sAruM kAma karavA prayatna kare ane je dareka bahene pitAnI chokarIone keLavaNI ApavA prayatna karaze te jarUra tene lAbha laI zakaze ane tethI uttarottara prajAnuM kalyANa thaze. kahe nepolIyana dezane, karavA AbAdAna, sarasa rIta to eja che, che mAtAne jJAna." vaLI chokarIone purepurI keLavaNI maLavAmAM vinakAraka bALalagna che. chokarIone bALavayamAM paraNAvavI na joIe temane samajaNI umare paraNAvavI; ane temAM paNa temanI cheDI ghaNI saMmatInI jarUra che. nAnapaNamAM paraNAvyAthI zArIrika ane mAnasika nukazAna thAya che. bALalagnathI baMdhAyelAM DAM ghaNu bhAge sukhI thatAM nathI ane bALavidhavA thavAno saMbhava vadhAre rahe che. Azcarya te e che ke pitAnI chokarIone mAbApa bALa vidhavA jaI zake che paNa teo bALa vidhavA na thAya tevA bALalagnane aTakAvavA kazI darakAra rAkhatAM nathI. te maja zArIrika ane mAnasika kakANa bALalagnathI aTake che te teo gamajatAM nathI prathama te bALalagna thatAMja aTakAvavAM ke, jethI bALa vidhavAo thatI jarUra aTakAze. ene keLavaNI phelAze A bAbata mATe konpharansa taraphathI evI janA thavI jarUrI che ke, je mAbApa chokarAone ucI keLavaNuM Ape, ane meTI umare paraNave, teone dareka rIte uttejana ApavuM. ke jethI teonI lAgaNI keLavaNI ApavA temaja moTI umare paraNAvavA jArI rahe. ane dareka nyAtanA AgevAnee paNa pitAnI nyAtamAM bALalagna aTakAvavA, temaja keLavaNuM phelAvavA ghaTatI yejanA karavI jarUrI che. apUrNa jaina samAcAra,
Page #103
--------------------------------------------------------------------------
________________ 1907 ] jaina samAcAra, dhuLIyA-munI mANekavijayajI lakhe che ke atre saMghe jenazALA sthApanA karI che. rU. 94 TIpamAM thayA che. bAramAsanA kharcanI tajavIja karI che. gAma junuM che. sApu nA samAgama vinA zrAvake vivekamAM pAchaLa che. mithyAtvInA prasaMgathI temanA kaMIka rIvAja hatA te upadezathI dUra kare che. cAre sAdhvI vihAra karI ahI Avela che gvAlIyara-zrI vIravijya jaina zvetAMbara lAIbrerInA onararI sekreTarI lakhe che ke isa lAibrerI phAtIka zudI 6 kAyama kIgai seTha nathamalajI golech| sabhApati mukarara kIyA thayA. sane mA cA. vaDedarA jaina bALAzrama-vidyAthInI saMkhyA 16 che. kaLAbhuvanamAM jagyA nahi hovAthI keIne dAkhala karatA nathI. uparanA vidyAthIomAM - 3 kaLAbhavanamAM ghaDIALa zALAmAM che. - 3 , vIvIMga 1 IgrejI pAMcamI bhaNe che. cAthI , -1 , bIjI , 7 | pahelI , senAne cAMdaH--jaNAvavAne ati harSa thAya che ke kAThiyAvADa jIllAmAM A velA jAmanagara zaheranA suprasidhdha ane jANItA vakIla mI. caturbhaja goviMdajI ke je ApaNuM zvetAMbarI mUrtipUjaka zrAvakabhAI che teoe saMvata 1956 nA bhayaMkara duSkALamAM muMgA prANInI tathA nirAdhAra manuSyanI karelI sevAthI tathA te pachI Aja dIvasa sudhImAM jAmanagara pAMjarApoLanA saMbaMdhamAM karelA prayAsathI khuzI thaI jAmanagaranA mahAjana taraphathI tArIkha 1 jAnevArI sane 1907 nA roja vakIla majakurane jAmanagaranA maherabAna ane mAnavaMtA mukhya dIvAnajI sAhebanA pramukhapaNuM heThaLa TAunaholamAM sarakArI amaladAro tathA zaheranA saMbhAvita gRhasthanI janarala mITIga meLavI teja janarala mITIMganA samakSa pramukha jAmanagaranA mehera bAna ane mAnavaMtA mukhya dIvAnajI sAhebanA hAthathI senAne cAMda enAyata kara vAmAM AvyuM che jene mATe ApaNe samagra jaina kemane khuzI thavA jevuM che. ApaNI jaina komanAM jAmanagaranAM dareka khAtAM jevAM ke derAsare, jenazALAo DabAsaMga phaMDa ane bIjA paNa paropakAranAM kAma A grahasthane hAthe hajI paNa cAle che. A dAkhala I sarva koI AvA popakAranAM kAma karavAmAM pAchI pAnI karI
Page #104
--------------------------------------------------------------------------
________________ jene kenpharansa heDa. [ phebruArI vaNa Apaze nahI kemake AvAM kAma karavAthI A lekamAM moTuM mAna meLavavAne lAgyazALI thavAya che ane paralekane mATe AtmakalyANa thAya che. chejAmanagaramAM tA. 5 tathA 6 jAnevArInA roja piSadhazALAnA makAnamAM huM sarAja zAmajInA pramukhapaNa nIce rAtrinA chA baLethI daza bajyA sudhI bhAvanagaranA musalamIna grahastha eca. ema. kAdarI je ApaNe jene dharma pALe che tene tamAku, bIDI, bALalagna, vRdhdha vivAha, kanyAvikraya, devapUjA, keLavaNI, strIkeLa vaNI tathA paisAne sada upayoga karavA, pAMcamI jena vetAMbara kenpharaMnsa amadAvAda bharAnAra che temAM jAmanagaranA saMgha taraphathI jema bane tema jhAjhA grahasthAe DelIgeTa tarIke hAjarI ApavI, tathA konpharansanA TharAvane jAmanagaramAM jema bane tema tarata amala karavA vize asarakAraka rIte bhASaNa ApyuM hatuM. ja te pachI ahIMnA mAstara jagajIvana mulajI banIA. bI. e. bI. esa sI. tathA vakIla mI. caturbhaja goviMdajI tathA vakIla caturadAsa ghelAbhAI tathA mAstara pulacaMda jhaveracaMda TuMka paNa asara kAraka bhASaNe upalA viSaye vIze karyA hatAM. ane chevaTe pramukha haMsarAja zAmajIe ghaTatA zabdomAM bhASaNa karI mI. kAdarI sAhebe athAga mahenata lai ahIMnA zrAvakabhAIne uce bodha Ape che tene mATe upakAra mAnI sabhA barakhAsta karI hatI.
Page #105
--------------------------------------------------------------------------
________________ amadAvAda ephIsane hisAkhe. amadAvAda ekIsane hisAba saMvata 193 nA mAgazara sudI 1 thI saMvata 13 nA mAgazara vada 0)) sudhIne hisAba. vidyArthIonI skelarazIpa khAte pAThazALAe khAte. 3- -0 amadAvAda 20-0-0 amadAvAda zrAvikA udyogasALa 0-11-6 amadAvAda 3-0-0 vaMDAnI pAThazALA : 2- 0-9 amadAvAda 3-0-0 cItalanI , ' 1ra-- -- 0 amadAvAda 6-0-0 cuDAnI 0-0 amadAvAda 5-0-0 trApajanI 4-0-0 pethApura 3-0-0 gArIAdhAra 2- 0-9 mIrAlI 3-0-0 pachegAma 7-0-0 gedhAvI 3-0-0 rAmapurA - 0-0 godhAvI 2-0-0 jasapurA, 9-11-0 kheDA 3-0-0 vIchI A 10- 8-0 kheDA 8-0-0 beTAda 3- 0-0 junAgaDha --0-0 dhrAMgadhrA - 0-0 ratalAma 4-0-0 amarelI 1-0-0 kapaDavaMja 3-0-0 taNasA, 8-10-0 vaDAlI. 8-0-0 sAdaDI 2-0-0 rAdhanapura 3-0-0 prAMtIA 14-0-0 vaDodarA 20-0-0 borasada 5-0-0 darApurA 6-0-0 junAgaDha ' 3-0-0 darApurA 12-0-0 vaLA mAsa benA , - 8-0 kheDA. 0-0-0 rAdhanapura mAsabenA, - - borasada 4-0-0 jhIMjhuvADA nirAzrita khAte. 30-0-0 sIyANI, 10-0-0 amadAvAda 0 0
Page #106
--------------------------------------------------------------------------
________________ jaina konpharansa hera97. [ phebruArI chelle amadAvAda tAbe gAma bArejAnAjJAna bhaMDArane rIperTa. - sadarahu khAtAnA zrI saMgha taraphathI vahIvaTa karatA zeTha acaratalAla nagInadAsa, zA. maganalAla pItAmbaradAsa, zA phakIracaMda kevaladAsa tathA zAnA devacaMda dolatacaMda nA hastakanI mIlakata tapAsI che te jotAM A khAtAnI judI judI mIlakatane vihIvaTa uparanA cAre gRhasthone jude jude soMpavAmAM AvyA che. temAM rokaDane vahIvaTa zA. acaratalAla, nagInadAsa kare che paNa te vahIvaTamAM darasAla Avaka kharca hovA chatAM nAmu bIlakula rAkhavAmAM AvyuM nathI. mATe vahIvaTa kartAoe nAmuM cekasa rAkhavuM joIe. che A khAtAnA aMge eka pustaka bhaMDAra che tene vahIvaTa zA maganalAla pItA mbara kare che. te jotAM A bhaMDAramAMthI junI TIpanI copaDIo mArA hAthamAM levAmAM AvI te pramANe melavatAM keTalAeka pustaka malatAM nathI paraMtu hAla je che te paNa jIrNa thayela che tema tenI vyavasthA paNa barobara jovAmAM AvatI nathI tathA gAmanA lokone pucha paracha karatAM prathama jJAna pAMcame e pustako bahAra kADhavAmAM AvatAM te vakhate dasabAra peTI pustakanI hatI tevI gAmanA lokonI vAyakA saMbhaLAya che havethI A pustakabhaMDAra jJAna paMcamIne divase bahAra kADhavAmAM AvatuM nathI. tene badale ane pustakanI traNa peTI dekhADavAmAM AvI che. upara mujaba jJAna bhaMDAranI avyavasthA joI ghaNuM dilagIrI upaje che. vaLI vizeSa dilagIrI thavA jevuM e che ke, A bhaMDAranA saMbaMdhamAM amo zrI saMghanuM dhyAna kheMcIe chIe ke upara lakhelA pustake jIrNa thavA lAgyA che tathA tenI keTalIka avyavasthA che mATe tene sudharAvavA tathA vyavasthA vALI jagAe rAkhavA prayatna kare joIe. - zrI gAma bhAta madhe AvelA zrI traSabhadevajI mahArAjanA derAsarajIne rIporTa. zrI bhAta madhe AvelA zrI RSabhadevajI mahArAja nA derAsarajInA saMba taraphathI vahIvaTa kartA zA nAgaradAsa maganalAlanA hastakane saM. 1959 thI saM. 1962 nA Azo vadI 2 sudhI amee hisAba tapAsyA che te jotAM vahIvaTa kartAe derAsarajInA aMgamAM zrI svAmI vacchala tathA zrI parabaDI khAtAnuM nAmuM asalanI rUDhI mujaba rAkhI vahIvaTa nikhAlasa dIlathI cokhI rIte calAveluM jovAmAM Ave che. derAsarajImAM pujanane lagate dareka kharaca jaina grahastha pita pitAnI pAsethI phALA pramANe Ape che, te jaina zailIne anusaratuM ane khuzI thavA jevuM che. - derAsarajIne eka bhAga jIrNa thayela che ne te jIrNa uddhAra karavA derAsarajImAM kAMI paNa puMcha nahi chatAM vahIvaTa kartA tana ane manathI banate prayatna tathA
Page #107
--------------------------------------------------------------------------
________________ 107] dhAmrika hisAba tapAsaNa khAtuM. derAsarajI tathA vahIvaTamAM jema jema khAmI jaNAtI jAya che tema bAbata karatA jovAmAM Ave che mATe temane dhanyavAda ghaTe che. . keTha nagara maLe Avela zrI. pAMjarApoLane rIporTa. zrI. koTha nagara madhe AvelA zrI pAMjarApoLanA zrI saMgha taraphathI vahIvaTa karatAM, zAvardhamAna jeThAbhAI tathA zApopaTabhAI muLacaMda hastakane saM. 1953 saM. 1962 nA Aso vadI 0)) sudhIne hIsAba tapAsyo te jotAM vahIvaTanuM nAmu cikhI rIte rAkhavAmAM Avela che. tathA vahIvaTa kartA baMne grahasthane pitAnA kAma ne purepura boje chatAM paNa sArI rIte dekharekha rAkhe che. ne vahIvaTa kartA sAthe zAha trIkamabhAI rAyacaMda, purepurI dekharekha rAkhIne dinapratidina vahIvaTane sudhAre karatA jAya che te temane purepuro dhanyavAda ghaTe che. A khAtAnI aMdara upaja karatAM kharca saM. 1960 thI vadhAre paDatuM jovAmAM Ave che te tene baMdobasta vahIvaTa katA graha taraphathI tAkIde tha joIe. zrA dhoLakA tAbe uteLIyA madhe AvelA eka prabhujI mahArAja chanA derAsarajIne tathA pAMjarApoLane rIporTa- * zrI uteLIyA madhe AvelA zrI caMdra prabhujI mahArAjanA derAsarajIne tathA zrI pAMjarApoLanA vahIvaTa kartA zAya nAgaradAsa khImacaMda, zAka pItAMbara ratananI tathA zAka talakasI DAyAcaMda tathA zA behecaradAsa rAmajInA hastakano hIsAba, gAmanA grahasthanA gharanA copaDA uparathI saM. 1959 thI saM. 1962 nI sAla sudhIno tapAsyuM te jotAM vahIvaTa karatAe vahIvaTa sArI rIte calAvele jevAmAM Ave che. ne dareka vepArIne vArSika hisAba karI upara lakhelA vahivaTa kartA te khAtAmAM pitAnI sahI kare che. derAsarajI jIrNa thaela che tenuM jINuM uddhAranuM kAma cAlu karavAmAM Avela che vahIvaTa kartA purepurI dekharekha rAkhI dinapratidina derAsarajIne tathA vahIvaTane sudhAre kare jAya che. zrI. keTha madhe AvelA navA karane rIpeTa. ' zrI jeTha madhe AvelA zrI navA karanA vahIvaTa katAM zA. vardhamAna juThAbhAI tathA zAha trIkamabhAI rAyacaMdanA hastakane saM. 1959 thI saM. 1962 sudhIne hIsAba. tapAsyuM te jotAM vahIvaTa kartAe vahIvaTanuM nAmuM cekhI rIte rAkhavAmAM Avela che. ne vahIvaTa kartA zAha trIkamabhAI rAyacaMda purepurI dekharekha rAkhe che ne dinapratidina vahIvaTane sudhAre karatA jAya che tethI temane purepure dhanyavAda ghaTe che. A khAtAnI aMdara sudhAro karavAnI jarUra che.
Page #108
--------------------------------------------------------------------------
________________ [ phebruArI. jaina kenpharansa hera97. * guMdI madhe Avela vAsupujya svAmI-mahArAjajInA daherAsarajIne rIporTa, - sadara gAmamAM Avela zrI vAsupujya svAmI mahArAjajInA derAsarajInA vahI vaTa kartA zA. caturabhAI kaLa che teo gAmamAM ekaja hevAthI, pujanane lagatu kharca tathA goThIne pagAra pite Ape che. ane koI vakhata zrI saMdha Ave ane kAMI bheTa Ape te zrI kaThanA derAsarajInA vahIvaTa ka ta zAha. raghubhAI sAMkaLacaMda upara mokalI Ape che. tethI temane dhanyavAda ghaTe che ane uparanA kAraNathI ja hisAba rAkhavAmAM Avela nathI. | chale amadAvAda tAbe gAma bArejAnI pAMjarApoLane rIporTa. sadarahu khAtAnA saMgha taraphathI vahIvaTa kartA zeTha. phakIracaMda kevaLadAsanA hastakane hIsAba saM. 1959 thI saM. 162 nA Aso vada 0)) sudhIne tapAsyA che te jotAM keTalAeka varasathI vahIvaTanA nAmAnI khatavaNuM bIlakula thaI nathI. paraMtu rokaDameLa sAbuta rAkhavAmAM Ave che. te te uparathI nAmu tapAsatAM barAbara che. paNa upaja karatAM kharca vadhAre che. - prathama A khAtAmAM Avaka ghaNI hatI. paraMtu vastI ghaTI javAthI Avaka ba rabara AvatI nathI. te A bAbata puratu dhyAna ApI tenA mATe egya upAya karaze. challe amadAvAda tAbAnA gAma bArejA madhe AvelA zrI zAtinAtha mahArAjanA derAsarajIne rIporTa. sadarahu derAsarajInA saMgha taraphathI vahIvaTa karatA zA. gagaladAsa phatecaMdanA hastakane saM. 1959thI saM. 196ra nA Aso vadI 1 sudhIne hasAba tapAsya che. te jotAM sadarahu vahIvaTa kartA vRddha mANasa hovA chatAM pote jAte dekharekha rAkhe che. tethI temane dhanyavAda ghaTe che. paraMtu nAmA saMbaMdhI kAMI paNa vyavasthA karI nathI te ghaNuM dilagIra thavA jevuM che. te vahIvaTakartAe havethI derAsara khAtAne hisAba cAkhe rAkhavA amArI vinaMtI che. paraMtu derAsaramAM pakhAla vagere karatAM jaMgaluhaNA vagere thatAM nathI te vahIvaTa kartA gRhasthoe tathA pujana karavAvALAoe puratuM dhyAna ApavAnI khAsa jarUra che. zrI gAma bAvaLA tAluke chelakA jIlle amadAvAda madhe AvelA - zrI kaSabhadevajI mahArAjajInA derAsarajIne tathA tene lagatA - khAtA madhenA zrI svAmIvacchala khAtAne rIporTa, zrI bAvaLA madhe AvelA zrI RSabhadevajI mahArAjajInA derAsarajI tathA peTA khAtAnA zrI saMgha taraphathI vahIvaTa kartA zAha kezavajI bahecaradAsa tathA zA haThIsaMga,
Page #109
--------------------------------------------------------------------------
________________ jena konpharansa heraDa, 1 [ phebruArI A gAmamAM jainonAM pAMca ghara che. te mAMhenuM eka ghara vIramagAma rahe che, traNe, sAdhAraNa sthitimAM che. ane bAkI eka ghara sArI sthitimAM che. tethI karI derAsarajInuM kharca purU thaI zakatuM nathI, pujanane lagate kharca sAdhAraNanI rakamamAMthI karavAmAM Ave che. have sAdhAraNanI sIlIka nathI. tema upaja paNa hAla thatI nathI. mATe lAgatA vaLagatAonuM khAsa dhyAna kheMcIe chIe. ( derAsaranI eka bAjunI piSadhazALA paDI gaelI che. ane bIjI bAjue jainanuM eka ghara paDI gaeluM che tethI baMne bAjuthI derAsarajIne AzAtanA ghaNI lAge che. eka pAku taLIyu nahIM hovAthI jhADa uge che. temaja jaina grahasthAne eka apa nahI levAthI kAMIpaNa baMdobasta thatuM nathI, eka saMpa karavAne mATe keTaluM eka vivecana karI samajAvyA tethI teoe saMpanI vRddhi karavA lAgaNI batAvI ane te kAyama rAkhavA prayatna kare che. te joI ghaNu khuzI thayA chIe. ane AzA che ke teo kAyama rAkhaze. chale amadAvAda tAbAnA gAma kAThA madhe AvelA , RSabhadevajI mahArAjanA derAsarajIne rIperTa zrI kAThA madhe AvelA zrI kaSabhadevajI mahArAjajInA derAsarajInA zrI saMgha taraphathI vahIvaTa kattAM zA. sAMkaLacaMda tArAcaMda hastakane saM. 1959 thI 1962 nA A vadI 0)) sudhIne hIsAba ame tapAsyo te jotAM vahIvaTa kartA grahasthanAmu asalanI rUThI mujaba DAma khAtA vahIvaTamAM rAkhI vahIvaTa sArI rIte calAvela jovAmAM Ave che ne dina pratidina derAsarajIne sudhAre karatA jAya che. A khAtAnA vahIvaTa kartA lAMbI mudata ugharANI rAkhavAthI upajamAM vadhAro thavA dhAre che te upara thatI zrI mehanalAlajInA pramukhapaNu AgaLa eka jAhera sabhA bharI deva dravyathI thatI azAtanA tathA hiMsAmaya cIjo nahI vAparavA bAbata bhASaNa ApavAmAM AvatAM deva dravya mATe ghaNuM jaNAe teja vakhate paisA ApI daI have pachI tarata ApI devA lAgazuM batAvI mATe teo sAhebane dhanyavAda ghaTe che. derAsarajImAM goThIne pagAra batInuM ghI pUjanane lagatA sAmAna vagere kharca ekatra grahastha pitAnI pAsethI Ape che tethI hisAba rAkhavAmAM AvatuM nathI te khuzI thavA jevuM che.
Page #110
--------------------------------------------------------------------------
________________ 1907 ] amadAvAda eNasane hisAba tArAcaMda tathA zA. ravacaMda dhanajIbhAI hastakane saM. 1959 thI sa 1962 nA Avada 0)) sudhIne hasAba ame tapAsyuM te jotAM vahIvaTanuM nAmuM asalanI rUhI mujaba ThAma khAtAvahI rAkhI vahIvaTa nIkhAlasa dIlathI karatA jovAmAM Ave che ne vahIvaTanuM nAma tathA vahIvaTa cekha rAkhela che A khAtAne pujAne lagate cAlu kharaca pujana karanAra graha pitAnI pAsethI Ape che te ghaNuM ja khuzI thavA jevuM che ane dinapratidina temAM vadhAre sudhAre karatA jAya che te mATe temane dhanyavAda A khAtAnA naMbara 3 nA vahIvaTa kartA zA. ravacaMda dhanajIbhAI vepAranA vizeSa dabANa vAlA hovA chatAM dareka dhArmika kAryamAM tana mana ane dhanathI je madada kare che te mATe temane purepuro dhanavAda ghaTe che. zrI caleDA (tAbe dhabakA jIlA amadAvAda) madhe AvelA - zrI jIrAvalA pAzvanAthajI mahArAjajInA derAsarachatathA tene lagatuM sAdhAraNa khAtuM tathA zrI pAMjarApoLa khAtAne rIperTa. zrI caleDA madhe AvelA zrI jIrAvaLA pArzvanAthajI mahArAjajInA derAsarajI tene lagatuM zrI sAdhAraNa khAtuM tathA zrI pAMjarApalanA zrI saMgha taraphathI vahIvaTa kartA zAhIrAcaMda tArAcaMdanA hastakane saM. 159 thI saM. 196ra nA AvedI 0))sudhIne hIsAba ame tapAse che te jotAM vahIvaTanuM nAmuM asalanI junI rUDhI mujaba rAkhI vahIvaTa cekho rAkhele che ne pujanane lagatA dareka sAmAna tathA gAhIne pagAra vagere kharaca jene grahone potAnA kharca kare che jethI koI azAtanAnuM kAraNa thatuM nathI te ghaNuM khuzI thavA jevuM che. - vahIvaTa kartA ekalA hovAthI madade zA cheTAlAla DAyAbhAI rahI dareka khAtAmAM jema jema khAmI dekhAtI jAya che tema tema baMbasta karatA jAya che. gAma nAnedarA madhe AvelA zI vAsupujya svAmI mahArAjanA derAsarane rIporTa. sadarahu derAsarajInA zrI saMgha taraphathI vahIvaTa kartA zeTha. chaganalAla kulacaMda, zeTha muLacaMda talakasI ane zAha DAhyAbhAI rAjapALa hastakane saM. 1959 thI saMvata 196ra sudhIne hIsAba tapAsya, te jotAM sadarahu derAsaranA TrasTIoe junI rUDhI pramANe vahIvaTa karela che. ( nAmAne thoDe bhAga derAsarajInA copaDAmAM ane cheDe bhAga matA gAM karIe.
Page #111
--------------------------------------------------------------------------
Page #112
--------------------------------------------------------------------------
________________ navA thatA konpharansa haraDanA grAhakone uttama taka. tAkIde maMgAve. gheDI nakale bAkI. ke sane 1905 tathA 1906 nI sAlanA bAra aMke A badhI kIMmate TapAla kharcanA cAra AnA vadhAre laI bane sAlanA aMke. mekalI ApavAmAM Avaze. jumale rU. 1-4-0 aMke rU. savA kalethI be sAlanA aMke mokalavAmAM Avaze. patra AvethI vI. pI. thI mokalavAmAM Avaze.
Page #113
--------------------------------------------------------------------------
________________ Registered No. B. 525. 2029922 2 9999000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000 R PSIS CIES ANMARRIORAKHAND b odeshdolodaopd05000ThalThaThaThatagaThaThal000dhoopThaThataLa00000000000000000000000000000000000 Ry 300000000000260TharavaThaLakatana011508103d vIra sambat 2433. OM vikrama sambat 1963 zrI jaina zvetAmbara konpharansa pustaka 3. heralDa, aprila pragaTa karnA. zrI jaina zvetAMbara kaoNnpharansa oNphisa, muMbaI. nambara 4. sana 1907. poodan0000oddododddddoobdodododournpornmoodroidododadosdhooddoo00doospondsovonoid00000000000000000 BIOLENASWINNERARIEWS ONAVPRA RAJAYAN M 00000000000000000958200500900000000000000200 viSayAnukramANakA. Tha 0000 10000000000000000001460ThaThanyava0000000000000000000000000000oorado00000000000000daiso000000000gaya0000000000000000000000000000000000000000000000 pRSTA viSaya pRSTha. | viSaya amadAvAda bIjI mahilA pariSada daha jIvadayA ... ... ... 113 nirAzrita jeno ane jaina zvetAMbara ko-pharansa ophIsamAM cAlatuM bha66 ... ... ... 100 abhI ... ... ... 114 muMbaImAM vasatA garIba jenonI putAnI pahAya... ... ... 118 bhArI ... ... ... 104 dhArmika hisAra tapAsaNI mAtu 118 gana sabhAyA2. ... ... ... 107 amadAvAda konpharansamAM thayela shrii-12-snaasvaan| yte| abhaya 112 57 ... ... ... ... 125 rdoodoorsad codaddoan vArSika mUlya DAkakA mUlya sameta sirpha ru. 1 0 000000000000004udaadar2006 a BHARA dharma vijaya priMTiMga prema pAyadhunI-muMbaI. 30go09e000000000000000000000000000cccccc900000000000000000000000000 WAN.. 00000000 S HIST ahThaThaTha ND TARA TREE 32HARE randu000000000 DU H 0 00dsnooo-20Thaya0000000000000050ood das400000 M
Page #114
--------------------------------------------------------------------------
________________ jaina sIrIjha taiyAra karavA mATe ru. 1000 nuM inAma ! pATaNa khAte maLelI cothI jaina zvetAMbara konpharansa vakhate thayelA TharAva anusAra jaina dharma ane phIlasuphItuM purNa rIte kamvAra jJAna thAya tevI uttarottara bhASA tathA viSayonI kaThINatA vALI 1 thI 7 pustakonI sIrIjha gujarAtI athavA hIMdI bhASAmAM tayAra karavAmATe ru. 1000, aMke eka hajAra rupayAnuM inAma nIcenI zaratoe ApavAnuM chaH 1 je sIrIjhane inAma ApavAmAM AvaMze tenI prasiddhI vigere haka inAma meLavagarano raheze paraMtu te prasiddha karavAnI teNe kabulAta ApavI paDaze. jo te haka konpharansane Apaze to ru. 1000, bIjA ApavAmAM Avaze. 2 sIrIjhanI pasaMdagI eka khAsa kamITI nImIne karAvavAmAM Avaze. 3 AjanI tArIkhathI eka varSa surdhAmAM pasaMdagI mATe AvelI sIrIjhonI kamITI pAse tapAsa karAvavAmAM Avaze. 4 tapAsa mATe bhAvelI sIrIjhomAMthI ekane inAma Apaq ema kamITI baMdhAtI nathI paraMtu temAthI yogya haze toja inAma ApavAmAM Avaze.. 5 pasaMda karavAmAM AvatI sIgajha tivAyanI vIjI sIrIjhamAMthI amuka copaDImo agara temAMnA pATho kamITI pasaMda karaze to tenA pramANamAM tenA yojakane inAma ApavAmAM Avaze. vadhu khulAsA mATe nIcenA saranAme patravyavahAra karavo. giragAma mumbai. AsIsTaMTa sekreTarI. ' tA. 25-5-1906. zrI jaina zvetAMbara konpharansa. draDhAchApanuM pavitra kezara. svadharma rakSA ane svadeza lAbha mATe, A khAsa pratinidhi mokalI maMgAvela khatrInuM zuddha ane uttama svadezI kezara pAMca telA, tathA pA, aradhA ane eka ratalI peka DabAomAM ke jepara konpharansanA utpAdaka mI DhaTTAnI chabIne "Da mArka" che te nIcenA sthaLoethI maLaze. muMbaI jaina ve, kenpharansa ophIsa giragAma, mAMgaroLa jaina sabhA pAyadhunI. thA vecanA2 yA bhArI, jaina maMdIra sAme ? kachI dazAosavALa jaina mahAjana Azrita mAMDavI, bhuM . 25 5nI.
Page #115
--------------------------------------------------------------------------
________________ namaH simyaH | ratnAnAmiva rohaNakSitidharaH khaMtArakANAmitra, svarga:kalpamahIruhAmiva saraH paMkeruhANAmitra, pAthodhiH payasA miveMdumahasAM sthAnaM guNAnAmasA, vityAlocya viracyatAM bhagavataH saMgharaya pUjAvidhiH // 21 // artha:- rehaNAcaLa parvata jema ratnonuM sthAna che, AkAza jema tArAonuM sthAna che, svarga jema kalpavRkSonuM nivAsasthAna che, taLAva jema kamaLanuM nivAsasthAna che. samudra jema caMdramAM samAna nirmaLa jaLanuM nivAvasthAna che, tevI rIte A sAdhu, sAdhvI, zrAvaka, zrAvikA rUpa caturvidha, pUjya saMgha je jJAna, darzana ane cAritranuM nivAsasthAna che tenI pUjA karIe. SHRI JAIN (SWETAMBER) CONFERENCE HERALD. II Vol. III,) ARPIL 1907. [No. 4. amadAvAda bIjI mahilA pariSada. . anusaMdhAna pRSTa 88. bALa vidhavApaNAnuM duHkha asahya che. temAM ghaNuM karIne vidhavApaNAnA duHkhane, nIti ane dharmanI keLavaNunI gerahAjarIne lIdhe ja te sthitine te duHkhamaya mAne che. je karmathI sukha du:kha mAne che, ne du:khamAM paNa jJAna dvArA saMtapa ra duHkhane sahana karavAnuM sAmarthya dharAve che te vI nItivALI keLavaNI pAmelI bALa, vidhavAone vApaNAnA duHkhanuM leza paNa bhAna thatuM nathI. vidhavApaNuM pUrva karmanA geja prApta thAya che, te temAM duHkha na mAnatAM prApta sthitine jJAna dvArA sahana karavAnI zakti bALa vidhavAomAM Ave te mATe temane khAsa vaidhavya sthitine lagatuM jJAna prApta thAya tevI zALA kADhavI joIe. tathA vRddha vidhavAone mATe ane khAsa karIne nirAdhAra vidhavAone mATe temanuM jIvana zAntithI nitina rIte gujare te mATe kaMI uga zALAnI ke khAnagI ghagatu uga temane maLe tevI yojanA karavI jarUranI che; vidhavApaNAna duHkha be rIte sahana karavAnAM hoya che. prathama te vidhavA5NunuM du:kha. bIjuM. udara nirvAhanA sAdhananuM duHkha uparanAM be duHkhe temane du:kharUpa na thAya te mATe temane nIti ane dharma jJAnanI keLa vaNI ApavAnI khAsa jarUra che. ne tene lIdhe teo potAnA dharmane jANatAM thaze, tethI te duHkha je abhaNa ane ajJAna strI mAne che, tevuM potAne che, ema kadI mAnaze nahI, paraMtu nIti ane dharma jJAnanI keLavaNIthI teo potAnA AtmAnA adhika kalyANane sAdhavA samartha thaze, udara nirvAhanA sAdhana mATe je duHkha vidhavAone paDe che te mATe khAnagI sAhasathI vidhavAone, pitAnA makAnamAM kaMika cesa udyoga maLe tevI moTA pAyA upara kenpharansa ta
Page #116
--------------------------------------------------------------------------
________________ 8 $ , jene kenpharansa heralDa. [eprIla. raphathI mejanA thavI jarUrI che. tevI goThavaNa thavAthI, madhyama varganI vidhavAo pitAnuM jIvana, dharma parAyaNa gujArI zakaze. kevaLa nirAdhAra vidhavAone mATe vidhavAzrama pratyeka jathAvALA sthaLe ughADavAnI jarUra che. ne tyAM nIti ane dharmajJAnanI keLavaNInI sAthe koIne bhArarUpa na thatAM potAnuM jIvana svata trapaNe gujArI zake tevA udagamAM joDavAnI jarUra che. je tevA svataMtrapaNAnA dhaMdhA mATe koI sArA davAkhAnAmAM narsa tarIkenA abhyAsa karAvAne mATe madada ApIne mokalavAmAM Ave te teo potAnuM temaja pArakAnuM bhaluM karI zakaze. atre mahilA pariSadamAM je je viSe carcAze, te saghaLAone yathArtha rIte amalamAM lAvavAne arthe, tathA tevAja bIjA zubha vicAro carcavA mATe ane AkhI jaina kAmanuM ekatrapaNuM jALavavA varSamAM eka be vAra AvI mahilA pariSade jude jude sthaLe meLavavAnI jarUra che, ke jethI AkhI kemanI lAgaNI ekatra thaI samagra hita sacavAI zakAze. dhAreluM kAma hamezAM satata prayatna karyAthI pAra paDe che. temaja AvA sArA kAmamAM je dareka bahene madada karI tene sArA pAyA upara lAvavA mahenata karazo to te jarUra siddha thaze. pariSadamAM mAtra bhegA thaIne maLavAne arthe ja nahi paNa tene mULa hetu sAcavavAne mATe prayAsa jArI rAkhavAnI mArI vinaMti che; kAraNake atyAra sudhI ApaNI ajJAnatAne mATe purUSane ja javAbadAra gaNyA che; paNa kAMika daraje ApaNI pharaje ApaNuM pratyenI temaja bIjA pratyenI zI che te jANyA pachI je te na bajAvIe te ApaNe paNa javAbadAra chIe AvA pariSadamAM ApaNe bhegAM thaI eka bIjAnA vicAre darzAvavAne temaja ApaNuM kartavya ApaNI pratye temaja bIjA pratye keTaluM che tene kAMI khyAla karavA bhAgyazALI thayA chIe tene mATe pariSadanA khetI ane utsAhI pitA gulAbacaMdajI DhaDhDhAne aMtaHkaraNa pUrvaka ApaNe badhAe AbhAra mAnavo joIe. sArA kAmamAM ghaNIvAra vine Ave che temaja jo AmAM paNa kaMI vinarUpa jaNAya to himatathI, khaMtathI ane sAcI lAgaNIthI te nivAraNa karavA prayatna karavo joIe. mATe A uttama kAryamAM joDAvA huM sarve bahene vinaMti karI bhulacukanI kSamA IcchI besavA rajA lauM chuM. temaNe pahele TharAva raju karyo. ke strI jAtinI saMpUrNa unnati arthe ApaNI bALAone dhArmika, naitika, mAnasika ane zArIrika keLavaNI uttama prakAranI maLe, tathA moTI vayanI strIone yogya audyogika tathA dhArmika zikSaNa apAya tevI saMsthAo sthApavAnI A mahilA pariSada AvazyakatA svIkAre che. mAstara manasukharAma anupacaMdane putrI samarathe bIje TharAva raju ke :- pati, vaDile; bALake, snehasaMbaMdhIo, ane dAsajane prati pitAnI pharajo strIo samajatI thAya evA prakArano uttama badha apAya tevI goThavaNa karavAnI jarUra A pariSada svIkAre che. IDara kanyAzALAnA heDa misTresa mahAmere trIjo TharAva raju karyo ane bahena anasUyAe Teke Apo ke - bALalagna, raDavuM kUTavuM vigere hAnikAraka rIvAjethI ApaNI sAMsArika sthiti ghaNI zocanIya thaI che te rIvAjonI ayogyatA darzAvI temane jaDamULathI dUra karavAne A pariSada Agraha kare che.
Page #117
--------------------------------------------------------------------------
________________ 1907 ] amadAvAda bIjI mahilA pariSada. A viSayapara prophesara nathu macchacade asarakAraka bhASaNa ApyuM hatuM. zeH maNibhAI premAbhAInA putrI tathA zeDa maNibhAi jezaMgabhAinA patnIe bhASaNa A pyuM hatuM. tele mI. DhaTAnA mAtuzrI narama hAvAthI mI. DhaDhAe lakhelu bhASaNa vAMcI sa MbhaLAvyuM hatuM. zeDa lAlabhAI dalapatabhAinA putrI tathA zeDa purUSAttama maganabhAnA patnI DAhIbene jaNAvyuM ke hAnikAraka rIvAjanA pratibaMdha karavA ane svadharmanA satkRNa svIkAra karI potAnAM krUradAne vIraratna jevA banAvavA prayatna karavA. zeDa maNibhAi dalapatabhAinA putrI subhadrAe jaNAvyuM ke keLavaNI e manuSya jAtine petAnI jIMdagI sukhethI nibhAvI zakavAnu sAdhana che. ApaNA mananI temaja zarIranI zaktine khIlavI sAre raste doravavI tenuM nAma keLavaNI che. bALakane prathama keLavaNI mAbApa taraphathI maLeche. nizALe to jyAre 6-7 varSanuM thAya tyAre bhaNavA jAya, paraMtu te pahelAM te mAbApanI vartaNukanuM anukaraNa karatAM zIkhe che. kAraNake nAnapaNamAM temanAM kumaLAM manapara je asara thAya che te hamezAM TakI raheche. have jo mAbApa sArAM keLavAyalAM hoyato chekarAM paNa temanAM jevAMja cAyache. temAM paNa mAtAnA sahavAsa bALakane vadhAre hAvAthI tenA guNAnI asara vadhAre thAyache. je gharamAM strI potAnA chokarAnI vahune tathA mA pAtAnA patine pajavatI haze tenI dIkarI paNa meTI umare tevu Mja karatAM zIkhaze paraMtu je mAe nAnapaNamAM sArI keLavaNI lIdhelI hAyatA te kadI paNa evuM kare nahi ane temanI saMtati paNa tevIja thAya. teTalA sArU choDIne bhaNAvavAnI khAsa jarUra che. natinI vAto temanA vAcavAmAM Ave te tenI chApa temanA kumaLA mana upara sArI rIte seche, ane tethI te pramANe karatAM te zIkheche. zuM bhaNelI strI badhI sadaguNIja hAyache ane abhaNa strI durguNIja hoyache? nA, tema nathI. bhaNelI strIne te nArI sAbata thAya te te durguNI paNa thAyache, paraMtu temAM kAMi keLavaNIno doSa nathI. hAla zALAomAM ADIone zIvaNa, bharata, guMthaNa vigere vyAvahArika ane dhArmika zikSaNa ApavAmAM Aveche tethI te potAnA patinI sAdhAraNa sthiti hAya te bhaNelI strI bharata, zIvaNa ane guthaNa vigere hunnarathI potAnA patine madada kartA thai paDeche. vaLI te potAnI sthiti uparAMta dhareNAM vigerenA kharaca karAvavAnI haTha letI nathI, ane tethI potAnI jIMdagI sukhe gALeche. bhaNelI strI pAtAnAM mAbApa, sAsarIyAM tathA khIjA' sagAM vahAlAMsAthe sArI rIte vartI temane satoSa pamADeche ane tethI saiAne priya thai paDeche. vaLI te potAnAM bALakAne sArIrIte keLaveche. vaLI zALAmAM dhArmika zikSaNa ApavAmAM Aveche tethI te potAnI navarAzano vakhata niMdAmAM ke nakAmA na gALatAM dharmanAM pustaka vAMcavAmAM ke samAyaka Adi dharmAM karaNI karavAmAM gALeche. tethI te potAnA AtmAto paNa sudhArA karI zakeche, eTaluM paNa kahI zakAya ke chevaTe tethI te mekSa paNa prApta karI zake. mATe dareka strIe potAnI dIkarIne vyAvahArika tathA dhArmika keLavaNI levA mATe nizALe meAkalavI joe. tyArabAda zrI kaLavaNI vagerenI sahAyane mATe phaMDa karavAnuM DaratAM temAM rU. 7000 Azare bharAyA hatA.
Page #118
--------------------------------------------------------------------------
________________ 1 0 0 | jaina konpharansa (raha. [ eprIla. chevaTe pramukha tathA hAjara rahelI strIone AbhAra manAyA bAda pariSada visarjana thaI hatI. nirAzrita jaina ane jaina zvetAMbara madada kuMDa (vakIla nyAlacaMda lakSmIcaMda senI bI. e. ela. ela. bI.) samagra jaina kemanI unnatinI AdhAra bhUta zrI jaina (zvetAmbara) konapharansanI pAMcamI beThaka jaina purI tarIke prakhyAti pAmela, gujarAtanA pATa nagara amadAvAda zaheramAM A varSe karavAmAM AvI hatI. A kenapharansamAM sarvAnumate pasAra thayelA agatyanA TharAve, tenA upara bAhoza vakatAoe karela amulya vivecana, ane tenA tatkAlika zubha pariNAma rU5 sakhI dilanA dhanavAna jaina taraphathI aDhIthI traNa lAkha rUpiyAnI jAhera karavAmAM AvelI mahAn sakhAvata -eja tenI apUrva - asAdhAraNa phateha thaI che te sAbIta karI ApavAne pUratAM che. konapharansa AvyAM pahelAM konapharansanA vigha saMtoSI - virodhIo taraphathI aneka rIte bhaya tathA ciMtA ubhA karavAmAM AvyA hatAM temanI jarA paNa darakAra nahi karatAM, kemanA hita khAtara utsAhI kArya karanArAo potAnI pharajo bajAvavAmAM aDaga rahyA hatA ane paramAtmAnI parama kRpAthI deDha catura purUSonA dareka prayatno niSphaLa gayA hatA tethI karIne pahelAnI koipaNa kAnapharansanA karatAM amadAvAdanI konapharansa dareka rIte caDhIyAtI nIvaDela che tenA zabdonA vani pratyeka pratinidhinA mukhamAMthI nIkaLatAM Aja sudhI ApaNe sAMbhaLIe chIe. mahAna vijayI konapharansanI pAMcamI beThaka che vakhate nirAzrite jenene AzrayanI bAbatamAM nIce pramANene 11 me TharAva pasAra karavAmAM AvyuM hatuM. TharAva naM 11 mo (nirAzrita jainone Azraya bAbata.) : maraNate paNa yAcanA nahi karanAra zrAvaka zrAvikAo temanA bAla baccAM sAthe koI sIjAya nahi ane dIna dIna hAlatamAM dharmAntara thatAM aTake te mATe. (1) nirAzrita jainene dhadhe lagADavAnI. (2) mAbApa vinAnA anAtha bALakone tathA anAtha jaina vidhavAone Azraya ApavAnI tathA - bAlAzrama sthApavAnI. (3) janma payatanA asAdhya rogothI pIDAtA nirAzrita dharma baMdhuone mATe Azraya sthAna sthApavAnI. A konapharansa khAsa AvazyakatA svIkAre che ane sarva jaina baMdhuone tathA zrImA zeThI Aone A bAbata upara khAsa lakSa ApavAnI vinaMtI kare che. A TharAvane saMgIna prakAre amalamAM melavAne jeTaluM thaI zakayuM che teTaluM bIjA koIpaNa saMbaMdhamAM banI zakyuM nathI. te uparathI ja tenI mahAnuM agatyatA raheje samajAya che. zrI je zvetAmbara madada kuMDa nAmanuM rU. 75000 nuM phaMDa bheguM thayuM che ane tene vahIvaTa cArathI paNa
Page #119
--------------------------------------------------------------------------
________________ nirAzrita jaina ane jaina zvetAMbara madada kuMDa. TrasTIonA hastaka soMpavAnuM nakI karavAmAM Avyu che. Ak DanI vyavasthA upara ApaNI unnati keTalIka AdhAra rAkheche ema samajIne keTalI eka sUcanA rUpe A viSaya jaina prajA sanmukha ra karavAnuM banI zakayu che. A krUDa AthI paNa vadhAre mATu thAya ane prati varSe temAM vadhArA thatA jAya tevA hetuthI samasta jainenI Adhunika Arthika sthiti - te sudhAravAnA upAyA vagere aneka peTA viSayA upara laMbANathI mArA vicArono samAveza A lekhamAM karavAmAM Avaze, 1907 7 101 ApaNA upara melavAmAM AvatA AkSepa ane tenuM nirAkaraNa--ahiMsA parameA dharma' e sidhdhAMtane akSaraza: mAna ApanArA ane tadaMtargata bhAva pramANe vanArA ApaNe chIe tathA 'jIva dayA pratipALa' evA upanAmathI ApaNe eLakhAie chIe. lAkhA balke karADe rUpaiyA kharcI ThekANe ThekANe pAMjarApoLA sthApI avAcaka - muMgA prANInuM dukha nivAraNa karavAnu mAna keTalIka rIte ApaNane ghaTeche. dareka zaheranI pAMjarApoLano vahIvaTa paNa mATe bhAge jaina bhAione hastaka cAlatA dRSTigata thAyache. dayA dha aa mUla he' e sUtra anusAra ApaNe dayA maya jaina dharmonA rAgI chIe. dayA eja ApaNI kAmanuM - ApaNA dharmanuM jIvana gaNAyache. dareka jaina ane AdaravA yogya-bAravratane mukhya pAyA -prathama pada prApta karela prANAtipAta viramaNa vrata upara cAyeleche. STithI avaleAkana karanAra tarataja joi zakaze ke jaina zAsra kArAe upadezelAM dareka dhArmika anunnAne-kriyAemAM paNa prathama vratanuM AlaMbana levAmAM AveluM che. ApaNA sAdhu munirAje paNa potAnA upadeza dvArA, vacanAmRtathI bhAvika hRdayamAM rahelayAnA vRkSane sI'ceche ane tene pra'llita karavA udyamavata raheche-zAstrokata rItInu parizIlana karanArA ApaNe sUkSmamAM sUkSma jaMtuthI mAMDIne manuSya paryaMta kAIpaNa prANInuM rakSaNa karavA utsAhita rahIe chIe - sUkSma prANInA nAza thatA joine paNa ApaNane kaMpArI phruTeche. puSkaLa dravya kharcI ApaNA pUrvajoe bhavya derAsarA, upAzrayo tathA dharmazALAe baMdhAvelache. ghaNAja :mADathI varavADA caDhAvavAmAM mhoTA mhoTA nyAta varA karavAmAM tathA saMdha jamADavAmAM tathA urjamaNA karavAmAM ApaNe kAi dIvasa pAchI pAnI karI kha` sAmuM joyu nathI. tethI jaina zAsananI zAbA vadheche. leke ApaNI vAha vAha pokAreche. tevA vicAra-vamaLamAM eTale sudhI kheMcAi jae chIe ke dI dRSTie jotAM AthI ApaNI unnati thAya che ke nathI thatI tene khyAla paNa keTalA eka ADaMbara-priya jaina bhASane yathArtha rIte AvI zakatA nathI. ApaNI dhArmika kriyAomAM mhAranI dhAmadhuma kALAnusAra eTalI badhI vadhI gache ke AdhyAtmika unnati jevA muLahetu tara muddala lakSa apAtu nathI-bAhya dRSTine uparathI je sArUM sArUM dekhAya che temAM keTaluM vajuda teno vicAra karavAnI khAsa AvazyakatA che. kAraNake amuka saMkhyA sArI sthiti vALI dekhAya che paNa baheLe bhAge hajI ApaNA bhAionI sthiti dayA upajAve tevI che tethI bIjA ADa MbaranA kAryo karatAM A prakAranI ApaNI sthiti joi sAmAnya rIte prazna udbhaveche ke ApaNe ApaNA nizrita svarmi baMdhuone mATe zu prayAsa karyoche? kadI paNa nahi bhulAya tevA - ApaNI bhaviSyanI prajA paNa jene arerATanI lAgaNI sAthe yAda karaze tevA chapanIyA dukALane lIdhe lAkhA manuSyA (hajArA jaina) lAcAra banI gayAche ane vaLI jana samAja dukhanA cheDe ATalethIja nahi AvatAM rAkSasI svarUpa vALI ma
Page #120
--------------------------------------------------------------------------
________________ jaina keAnpharansa heralDa eprIla. 102 hajAro manuSmAne potAnA sapATAmAM lIdhe jAyache. vidyAla vidhAtAnA karatA bharelA kAryothI se kaDA kuTuMba nirAdhAra sthitimAM AvI gayA che. seMkaDo nAnA bALakone mAbApatrinAnA anAtha sthi timAM rakhaDatA jee chIe. aneka bhAgya hIna srIe vidhavA thavAnI sAthe gujarAnanA sAdhana vagaranI thai gaIche. A saghaLAene mATe ApaNe jyAM sudhI udyoga zALA, anAthAzrame vidhavA gRho vagere namunedAra sasthA sthApI tenA asahya dukha nivAraNa karavAne mATe yogya prayAsa na karIye tyAMsudhI ane AgaLa vadhelI kAmeA taraphathI melavAmAM AvaMtA AkSepa ke ApaNe nAnA prANIone bacAvIe chIe ane manuSya jevA mhoTA prANionI tadana upekSA karIe chIe anya zabdomAM jeTaluM nAnA prANIonA rakSaNa nimitte ApaNe karIe chIe teTalu manuSya varSAMte mATe ApaNe karatA nathI - hAlanA sa Mjoge jotAM te AkSepano zu javAba (saMtoSa kAraka) ApavA te samajI zakAtuM nathI. ApaNe 'jIva dayA pratipALa' kahevAie to pachI zuM A AkSepa-muMge mhADe khedarakAra rahI sahana karyAM javA? A dukha rUpa saMsAramAM anaMtA bhava rajhaLI rajhaLIne mahAmuzkelIe je pAmara prANI daza STAMte durlabha evA A manuSya bhavane pAmIne jaina kuLamAM janma dhAraNa karavAne paNa bhAgyazALI thAyache te nirAdhAra sthitimAM potAnA divasA nimana kare, AvikAnA sAdhananA abhAve dInahIna banI potAnu ane peAtAnA kuTuMbanuM peSaNa kevI rIte karavuM tenAja vicAramAM ne vicAramAM kALakSepa kare, rAtra dIvasa Ardra dhyAnamAM magna rahe ane tethI karIne A manuSya deha, ke je mukti meLavavAnuM mukhya sAdhana gaNAyache jene asaMkhya prakAranA vaibhavavALA samyak dRSTi devA svanA sukhane tucchagaNI prApta karavAnI icchA rAkheche tevA manuSya bhavane, dhArmika kriyA-anuSkAnAmAM- pravarttavAne, tevA prakAranA anukula sAdhanonA abhAve dhamakA nahi karI zakatA hAvAthI nirarthaka gumAvI bese zuM ApaNe ApaNI najara sanmukha udAsIna vRttithI -bhAvika hRdayanI zubha lAgaNIonI upekSA karIne-joyAM karavuM e ucita kahI zakAya? ne ucita nagaNAya ane ApaNe anucita samajIe te pachI upara kahela AkSepa - tadana pAyA vagaranA che ema batAvI ApavAne tathA ApaNe 'jIva dayA pratipALa' nA upanAmane dhAraNa karavAne yogya chIe ema sAkhIta karavAne zu prayAsa karavAnI AvazyakatA nathI ? nirAzrita jainonA bhalAne mATe Aja sudhImAM sIdhI rIte (Directly) kAMIpaNa - gaNatrImAM AvI zake tevA prayAsa ApaNAthI thai zakayA nathI. lAMbA vakhatathI cAlatA AvelA rivAjane anusarI pAMjarApoLA -(jIvAt khAnA-vagere) vagere jude jude ThekANe sthApIne tathA lAkhA rUpaiyA kharcI -tene nibhAva karIne - jaina itihAsamAM je mahA purUSAnA nAma tenI heALI udAratAne lIdhe suvarNa akSarathI kAtarAelAche ane teenI amara kirtine aMge jee ApaNAmAM kAyamane mATe hayAtI bhAgaveche tevA purUSone pagale cAlIne ApaNe ADakatarI rIte samarata hiMdusthAnanI prajAnuM je avarNanIya kalyANa karI zakayA chIe tene mATe magarUra thavAnuM che- hiMdusthAnanI vastInA moTA bhAga khetI upara AdhAra rAkheche. ApaNA dezanI mahAn dolata khetIthI thatA pAkache. rAjya karatI paradezI prajA dara varSe anargaLa dolata potAnA dezamAM-jude jude rUpe- ghasaDI jAyache chatAM paNa ApaNe hajI TakI zakayAchIe te mAtra ApaNI rasALa bhUmimAMthI nIpajatA pAkane lIdheja - AviSaya upara vIzeSa lakhavA jevuM jaNAyache paraMtu vidhayAMtara tha
Page #121
--------------------------------------------------------------------------
________________ 1407] nirAzrita jene ane jena zvetAMbara madada kuMDa. * 10 3 javAnA bhayane lIdhe eTaluM ja lakhavuM puratu che ke je khetInA upara hIMdurathAnanI prajA AdhAra rAkhe che te khetI - sArI utaravAno AdhAra baLada vagere jAnavare upaja che ane te pAM rApoLa jevI saMsthAne AbhArI che. prAcIna samayamAM jenonI taraphathI anAthA zrama vagere khAtAo sArI saMkhyAmAM sthapAyA hoya tema lAgatuM nathI paNa pAMjarApoLa vageremAM puSkaLa vyaya karavAmAM Avela hoya tema joie chIe te uparathI eTaluM ja anumAna thaI zake che ke te samayamAM - jenI jAhojalAlInA samayamAM-jana samudAyanI sthiti ghaNI ja sArI haze ane tethI tenI jarUrIyAta ApaNA ane sane jaNAjha haze nahi paraMtu have samaya badalAyo che. vakhatanA vahevA sAthe ApaNuM Arthika sthitimAM dina pratidina avanati thatI jAya che ane sarva koI kabula karaze ke ApaNe nirAzrita svAmI bhAionI sthitine savAla bahuja vicAravA jevuM thaI paDe che. AjIvikAnA sAdhane- kamANInA sAghane - ghaNuM juja apavAda sIvAya dina pratidina nabaLA paDatA jAya che tenI sAthe kharca vadhatA jAya che, heTA moTA zaheromAM to kharcAla jIdagI eTalI badhI vadhI paDI che ke gAmaDAmAM rahenArA lokone tene khyAla paNa AvI zake nahiM. AvAM AvAM kAraNone laIne ApaNe nirAdhAra svAmI bhAIo jIvanane kalaha rUpa mAne che ane dukhI jIMdagIno kyAre aMta Avaze teTalI hada sudhInA vicAro paNa kavacita karatA jovAmAM Ave che. - A prakAranI sthitinuM nirIkSaNa ApaNuM udAra dIlanA mAnyavara agresaroe bArIka najarathI karI - zrI jaina zvetAmbara madada kuMDa nAmanuM moTuM phaDa karIne - ApaNI AkhI komane mahAna AbhAranA bejA taLe mukI che eTaluM ja nahi paNa upara kahela AkSepamAMthI paNa bacAvI che. A phaMDa ATaluM thaIne aTakI paDe paraMtu dina pratidina vadhatuM jAya ane teno tAkIde sAre upayoga thAya tene mATe khAsa lakSa ApavAnI jarUra che. ANaMDa thayAne lagabhaga be mahInA thayA che paraMtu tenA TrasTIo taraphathI haju sudhI koipaNa ejanA bahAra paDI nathI to paNa AzA cheke jena kAmanA bhalAne mATe, majakura phaMDanA vyavasAyI TrasTI sAheba pitAne amulya vakhata phAjala pADI satvara yojanA ghaDaze. A phaMDanA sthApakA -- ApaNI pAMcamI jaina vetAmbara konakaransanA meherabAna presIDenTa sAheba rAya bahAdura setAba caMdajI nahAra tathA sakhAvate bahAdura zeTha sAheba manasukhabhAI bhagubhAdane aMtaHkaraNathI dhanyavAda ghaTe che ane teonI udAratAne kare kAyamane mATe vahyA kare tevI Izvara pratye amArI kharI jIgaranI prArthanA che. A kaMDanA saMbaMdhamAM be zabdo lakhavA asthAne gaNAze nahi. Aja sudhInI kenapharansanI beThake vakhate je je nANAnI moTI rakama bharavAmAM AvatI hatI te ghaNe bhAga muMbaI khAtenI konapharansanI beThaka vakhate ughADavAmAM AvelA judA judA khAtAo paikI.game te kaI khAtAmAM-bharanAranI IcchA mujaba bharAyelI jAhera karavAmAM AvatI hatI paraMtu A konapharansa vakhate mArA namra mata pramANe tadana navIna mArga grahaNa karavAmAM Avyo che. AvI rItanA judA judA khAtAo judA judA gRhasthanA hastaka nIce zarU karavAmAM zuM lAbha samAyeluM haze, khasusa karIne ApaNA mAnavaMtA zeTha sAhebanA manamAM zuM gaNatrI haze, te kahI zakAtuM nathI, paNa ATaluM te samajAya che ke AnuM anukaraNa karI bhaviSyamAM AvI rIte judA judA khAtAo, phaMDa, ke
Page #122
--------------------------------------------------------------------------
________________ jaina kAnpharansa heralDa. [ eprIla, saMsthA sthApavAmAM Ave to ApaNI kAmanI unnati, karavA dhArela kAli e pAra paDe -sAdhya biMdu najadIka phoMcatAM DhIla thAya. judA judA pOM nI vyavasthA - judA judA vahIvaTa karanArAe mAraphate thAya tenA karatAM eka asAdhAraNa-aneka vyakitane samudAya rU5-zeTha ANaMdajI kalyANujInI peDhI yAne zrI jaina zvetAmbara kAnapharansa taraphathI ekatra karelA kuMDAnI vyavasthA karavAmAM Ave te ghaNAja lAbha thavA saMbhavache. 104 sAdhAraNa rIte dareka kAryamAM ApaNe AraMbha zura' kahevAie chIe ane tenA vyAjabI paNAne mATe zakA karavI te paNa khATu che kAraNake ApaNe judA judA vahIvaTa karanArA anedekha rekha rAkhanArA nIce jaina paMcAyata kuMDa, banArasa pAzALA, pALItANA anAthAzrama, jevI judI judI saMsthA sthApI, zarU AtamAM jeTaluM utsAhathI kAya karIe chIe teTaluM AgaLa upara karatA nathI ane tene lIdhe ApaNe banArasa pA!zALAne mATe cAtarathI buma uDatI sAMbhaLIe chIe. AvI keTalI eka gera vyavasthAnuM kAraNa ApaNAmAM tathA munimahArAjAomAM ghara karI esela kusaMpa ane tethI nIpajatI irSyA che ema kahevuM te jarApaNa saharAgata bharelu nathI. amuka vyakti tarathI thatA kA joDe te kA` jAheranA lAbhane mATe hAya ane khIja gamete vyaktine temAM madada karavAne anukuLatA hAya chatAM anya kAi tene sArA pAyA upara lAvavAne tathA pe|tathI banatI madada karavAne pUratu lakSa nahi Ape eTaluMja nahi, paraMtu tenI geravyavasthA thatI nei eka rItano Anada meLavavA taiyAra thaze A rItanI sthitine satvara dura karavAnI jarUrache amuka zahera ke gAmanA lAbhane mATe je sa MsthA sthApavAmAM Ave tene mATe A prazna nathI paraMtu saMmagra hIMdustAnanA tamAma jainAnA lAbhane mATe je sarathA athavA khAtu navuM zarU karavAmAM Ave tene vahIvaTa mArA namra mata pramANe te upara kahela rIti mujaba thavo joie. ukta phMDa vIzeSa lAbhadAyI zIrIte thAya tathA tene sArAmAM sArA upayoga kai rIte thai zake tene mATe vamAna patrAmAM ane mAsikAmAM carcA thavAnI jarUrache. muMbAi athavA adAvAda jevA mhoTA zaheramAM vasatA ApaNA dhanADhaya gRhasthAne-kaccha yAne mAravADa jeTalA duranA pradezamAM vasatA ApaNA jaina bhAienI sthitinA ( tadana ajJAna dazAmAM hAvAthI khetI jevAM dhAMdhAmA joDAyelA hAyache tevA jatAnI sthitinA ) khyAla Avave te dura rahyA paraMtu potAnAja zaheramAM kevI kaMgAla sthitimAM potAnA jena bhAie svavartI baMdhuo-kALakSepa kareche tathA aneka kAraNane lIdhe kevI hADamArI temane bhogavavI paDeche tene paNa khyAla AvatA nathI temaja te sabaMdhI vicAra karavAnI tee jarUra dhAratA nathI te gu zaiAcanIya kahI zakAya nahi kahI zakAya. (adhurU .) muMbaimAM vasatA garIba nAnI hADamArI. (anusaMvAna gata varSe pRSTa 348) muMbamAM AvyA pachI ajANyA eLakhANa vagaranA mANasane prathama utAro kayAM karavA tathA nokarI meLavavAnI zI tajavIja karavI, evI e jAtanI ciMtAethI ahIM AvatA agAunI je hAMsa heAyache tenA karatAM vadhAre dIlagIrI thai jAthache ane kAMI upAya nahI
Page #123
--------------------------------------------------------------------------
________________ 1907 ] muMbaImAM vasatA garIba jenenI hADamArI. 105 sujatAM bIcAro mANasa potAne nahIM je sAmAna potAnIja saMgAthe rAkhI jyAM tyAM oLakhANa zodhI kADhavA agara nekarI meLavavA phare che. khAvAne mATe muMbaImAM ghaNI vIzIo hevAthI temAM savaDa kare che ane rAtre suI rahevA mATe, dhanika svadharma baMdhuoe jerAe tevA ane teTalAM sthAna nahIM banAvavAthI rastA uparanI dukAnonA oTalAo agara dayAvaMta dayALu sarakAkAranI saDakanI phuTa pAyarIo teone ghaNI AvakAra dAyaka thaI paDe che. sAdhAraNa oLakhANavALA mANase pitAnA oLakhANavALA gRhasthane tyAM jAya che ane tyAM pitAno utAro le che paraMtu muMbainI kahevata je "Tale maLe paNa oTale na maLe" evI che te pramANe AvA mANasonA saMbaMdhamAM bane che. kAraNake je gRhasthane tyAM teo utare che teoe bhAgye ja evA be karatAM vadhu khaMDavALA makAna bhADe rAkhelA hoya che; sababa makAnonA bhADAM bahuja vadhI paDayAM che ane ghaNuM te ekaja khaMDanI nAnI oraDI vALA paNa hoya che. A zaheramAM jene purepurI vaga hoya tene ghaNAM bhAge. turata nekarI maLe che ane bIcArA vagasaga vagaranA mANaso nokarIo mATe jyAM tyAM dhakA khAya che, ane vakhato vakhata lAIbrerIomAM jaIne je te nyUsapeparanAM kolamo ne kolamo jotA macyA rahe che ane temAMthI kAMI potAnA lAyakanI nokarI mAluma paDatAM te meLavavA prayatna kare che; tema karatAM karatAM je koI jagAe temanI sagavaDa thaI to AgaLa batAvyA mujabanuM temanuM sAdhAraNa jJAna hovAthI temaja vaga nahIM pahoMcavAthI zarUAtathI lagabhaga rU. 8 thI rU. 15 rUpIA sudhInI halakI nekarIo meLavI zake che. AvI juja pagAranI nokarIo maLe tyAre teo bIcArA Aja kAlanA ghaNAM bhAre bhADAnI oraDIo potAnA mATe rAkhI zake ja nahi. e banavA joga che, tyAre teo bIcArA juja bhADAmAM maLatI kharAba jagyAe agara je zeThanI nokarI karatA hoya temanI dukAnanA oTalA upara suI rahevAnI savaDa kare che. AvI jagyAe sui rahenArA bIcArA garIba mANasone zIyALAmAM unALAmAM ane comAsAnA niraMtara varasAda vakhate keTaluM duHkha veThavuM paDatuM haze tenuM bhAna moTA moTA baMgalAomAM sukhamAM rahenArA zeThIAone zI rIte thAya? upara batAvyA mujabanAM bIcArA juja pagAranAM leke ApaNAmAM ghaNuM vakhatathI cAlatA AvelA duSTa rIvAja mujaba teonA vaDavAnA kulInapaNAthI nAnapaNamAM vAvelA agara paraNAvelA hoya to teo A muMbaI zaheranA moMghA bhADAnI oraDIo laI pitAnAM berAM chokarAMne kayAre ahIM bolAvI zakavA zakatIvAna thAya te paNa eka vicAravA jevuM che. have te lekenI khAvA vagerenI savaDa saMbaMdhI kAMI lakhavuM jarUranuM thaI paDaze; muMbAImAM bahAra gAmanI vastInAM sArAM nasIbe joIe teTalI vIzIo che temAM ApaNuM ke ApaNI jenanI ja vIzImAM ghaNe bhAge khAvAnI savaDa rAkhe che jemAM rU 5) thI rU 7) sudhI ApavA paDe che ane tethI hAthe rAMdhavAnA kaMTALAthI bhukhyA rahevAnuM maTI jAya che, paraMtu AvI vIzIomAM anAja ghaNuMja halakuM ane kharAba vAparavAmAM Ave che. ATo saMcAne ghaNe bhAge vaparAya che ane zAka pAkeluM tathA vAsI vAparavAmAM Ave che. have tenI sagavaDatA saMbaMdhe jarAka najara pheravIe to A vIzIo ghaNe bhAge pahele bIje mALe hoya che eTale temAM ajavALA taraphanI sagavaDatA ochI hoya che. vaLI makAna paNa (vadhAre bhADuM bharavuM paDe mATe ) tadana nAnuM
Page #124
--------------------------------------------------------------------------
________________ 106 jaina konpharansa heralDa [eprIla. ane agavaDatAvALuM levAmAM Ave che temaja rAMdhavAnI jagA paNa teja ThekANe hovAthI kALuM ane gaMdu mAluma paDe che. A vIzImAM jamanArA mANase vadhAre hoya che ane te vIzInA mAlIka pAse puratA jathAmAM thALIo vagere vAsaNa nahIM hovAthI ane amuka vakhatanA arasamAM badhAM mANasone jamADavAnI pharaja paDavAthI bIcArA vIzInA nekare vAsaNa te bhAgye ja uTakI purA pADI zake che eTale jema tema ekaja eThavADanA tapelAmAM (ke je te mATe khAsa rAkhavAmAM AveluM hoya che temAM ) vAsaNa boLIne tene teja eka lugaDAne jevo tevo gaMdhAtA kakaDe rAkhele hoya che (ke jenA tarapha jevAthI tiraskAra chUTe) tenAthI sApha karIne pAchI bIjA jamanArAone Ape che. A sApha karavAnuM kAma je ekAda svacha mANasanA jovAmAM Ave te evuM galIca mAluma paDe che ke tenuM varNana lakhavuM paNa yogya lAgatuM nathI. mAtra kahevata mujaba "khIssA khAlIne hADakhuvArI" eTale A vIzImAM jamatAM paisAnA paisA ApavA paDe che ane kharAba kherAkane lIdhe zarIranI taMdurastIno nAza thAya che. A vakhate kahevuM joIe che ke kyAM koTanI hoTalanI saphAI ane sagavaDatA (mAtra je lokone khape che tene mATeja ) kyAM zeThIAonAM rasoDAnI sagavaDe ane kyAM bIcArA A garIba mANasanI agavaDatAthI thatI durdazA ? Avo kharAba khorAka lIdhAthI ApaNA lokonI taMdurastI bagaDI maraNanuM pramANa bIjI komo karatAM vadhAre AvavA saMbhava che te nyUsapeparo vAMcavAthI mAluma paDI Avaze. have rU 15 thI 30 sudhInI nokarIvALA tarapha najara karIe to teo bIcArA jema tema karI ghaNuM lAMbA vakhate ATale pagAra meLavavAne bhAgyazALI thAya tyAre ahIM potAnA bairA chokarAne bolAvI oraDI mAMDavA vicAra kare; ATalA juja pagAramAM potAnuM tathA pitAnA bairA chokarAnuM purUM karavAnuM hovAthI temaja dezamAM rahelA sagAMonA nibhAva mATe mokalavAnuM paNa A rakamamAMthIja hovAne lIdhe bicArAne je oraDI levI paDe te sastA bhADAnI ja hevI joIe e svAbhAvIka che; tyAre hAlanAM kudakene bhUsake vadhatAM jatAM bhADAmAM kevA prakAranI sagavaDavALI tathA kayA majalAnI oraDIo meLavavAne te bhAgyazALI thAya te dhanADhayAe vicAra karavA jevuM che. mArI samaja ane tapAsa pramANe te ghaNe bhAge pahelA majalAnI ane koI kAI jagAe bIjA majalAnI oraDIo meLavI zake che. agara chevaTamAM chevaTa mALAnI uparanAM kAtarIo ke jemAM ubhA pharavuM paNa muzkela hoya che tevA prakAranI meLavI zake che aMdhArAvALI temaja eka cokaDI sivAyanI bAkInI jagyAmAM bhAgyeja pAMca mANasa besI zake teTalI jagyAvALI maLe che, kAraNake temane bicArAne vadhumAM vadhu rU 5) bhADuM ApavAnI savaDa thaI zake tema hoya che. pahelA majalAnI ane ghaNe bhAge bIjA majalAnI oraDImAM (je mALAnI najIkamAM bIjA moTA mALAo AvelA hoya che tyAM) hamezAM divase ane rAtre aMdhAruM ja hoya che tethI bicArA rahenArAone dhoLe divase ane kharAbapore dIvA karyA sivAya rAMdhI ke jamI zakAtuM nathI, tyAre comAsAnA ghamara varasatA varasAdanA vakhate jyAre ghaNuM sukSma jIvonI utpatti thAya che ane jIvaDAM dIvA AgaLa vadhAre jhaMpalAve che tyAre khAnAranI zI dazA thatI haze te dharmAbhimAnI sajajoe khAsa vicAravA jevuM che. AvA ghaNu dAkhalAo jeo moTA moTA mALAomAM vadhAre
Page #125
--------------------------------------------------------------------------
________________ 107] muMbaImAM vasatA garIba jenenI hADamArI. 107 jatA AvatA haze temane saheja najare paDatA haze te vize temane puchavAthI khAtrI thaze. moTA mALAone moTI moTI gaTare AvelI hoya che tethI Akho dIvasa gaMdha paNa vadhAre mAre che ane zIyALA comAsAmAM sArI havA meLavavAne bhAgyazAlI thatA nathI te unALAnA vaizAkha jeThanA saMkhtamAM sakhta garamInA dIvasomAM jyAre eka taraphathI mAMkaDa ane cAMcaNanuM jora eka dama vadhI jAya che tyAre teo bicArA Akho divasa mahenata majurI karI banyA jhaLyA Ave tyAre temanI rAtre zI gati thatI haze tenI te samaja jene tevI sthiti bhogavavI paDe che temane ja puchavAthI koI khAtrI thaze. anubhava vagara te teonI thatI durdazAnuM bhAna barAbara thAya e asaMbhavita che. AvI rIte Akho divasa aMdhArAmAM rahevuM, svacha havAnI taMgAsa ane Treka pagAramAM kharca puruM karavAnuM hovAthI jevo joIe tevo sAdhAraNa khorAka nahIM maLavAthI temaja vIzImAM AgaLa batAvyA pramANenI agavaDoe bicArA jamanArAonI taMdurastImAM vakhato vakhata bigADa thAya temAM kAMI Azcarya jevuM nathI ane tethI bIjI keme karatAM ApaNI kemamAM plega, kelerA ane bIjA dardothI maraNanuM pramANa ghaNuM moTA pramANamAM Ave che. upara pramANenI ApaNA garIba svadharmI baMdhuonI hADamArI bharelI sthiti atre vasatA ghaNuM jaina dhanADhayonI vastI chatAM bhogavavI paDe enA karatAM bIjuM vadhu zocanIya zuM che? zuM jaina agresaranI jANamAM A bAbata AvIja nahi haze ? zuM teo moja zokhamAM pitAnA baMgalAomAM rahetA hovAthI ema ja samajatA haze ke badhA leke temanI mAphaka sukhamAM ja rahetA haze? zuM zrImAna dhArete AvA du:khamAM rahetA potAnA jJAti baMdhuone sukhamAM lAvI mukavAnuM azakaya che? nA, nA, tema nahi; mane to mAtra vicAra karavAnI ja khAmI lAge che kAraNake pitAnA dhaMdhAmAM thIja khAvA. sarakhI navarAza nahIM to AvA vicAra karavAnI vaLI vadhAre mahenata koNa le? jaina agresaroe vicAravuM joIe ke bicArA leke muLe garIba sthitimAM ahIM AvelA hoya ane Akho dIvasa pitAnI ugatI vayamAMthI ja sakhta mahenata majurIvALI TuMka pagAranI nokarI karI potAnA kuTuMbanuM parANe purUM karate hoya tyAre moTA bhADAnI oraDImAM rahevAnuM tenAthI 'kama banI zake ? (apurNa) D. T. G. (jaina samAcAra,) mAnaM patrano meLAvaDo -bhAvanagaranA rahIza mI jhaveralAla maganalAla mahetA A varSanI ela. sI. i. nI parIkSAmAM pasAra thavAthI bhAvanagaramAM teo pahelAja jaina ejInIyara thayelA hovAthI, AtmArAmajI jaina lAibrerI, jenA teo meMbara che, tenA taraphathI prInsIpAla mI saMjANAnA pramukhapaNuM nIce leDhI zALAnA upAzrayamAM eka bhavya meLAvaDo karavAmAM Avyo hato. ma. gulAbacaMda ANaMdajI, dAmodara havana tathA vallabhadAsa tribhuvanadAsa jhaveralAlane ejInIyaranI parIkSA pAsa karavA mATe zAbAzI ApI hatI. Aja prasaMge AtmArAmajI mahArAjanA rAgI suzrAvaka marahuma mI. mULacaMda nathubhAinA smAraka mATe thayelI rakamanA vyAjamAMthI tathA temanI patnIe Apela rakamamAMthI InAmo jaina vidyAthIone vaheMcavAmAM AvyAM hatAM. dhI jene yaMga mensa esozIezana opha inDiyAne AThamA varSane meLAvaDo. A maMDaLano savistara rIperTa amane maLyo che. TUMka sAra nIce pramANe che - beThaka be divasa
Page #126
--------------------------------------------------------------------------
________________ '108 jaina konpharansa heralDa. [eprIla. kalakatAmAM thaI hatI. pramukhasthAne saharAnapura nivAsI lAlA rUpacaMdajI hatA. samaya rAtrinA AThathI rAkhyo hato. TesTa buka kamITI mAraphata je zvetAMbara AmnAyanA pustako prasidhdha thAya te mATe mI. 8 athavA zivajI devazIne pUchI pachI chapAvavAM. daza TharAva pasAra karavAmAM AvyA hatA. nAmadAra zahenazAha para mekalela saMdezAne uttara No. 9984. POLITICAL DEPARTMENT: Bombay Castle, 25th Mar ch 1907. From H. 0. QUIN, Esp.. Acting Secretary to Government, * BOMBAY; To The President, 5th Jain Swetamber Conference, Ahmedabad. Sir, With reference to your telegram to the Government of India, conveying a message of loyalty to His Mejesty the King-Emperor, I am directed to request that you will convey to the members of the Jain Swetamber Conference the acknowledgements of Government for their message. I have the honour to be, .. Sir, Your most obedient servant, Sd/ H. 0. QUIN Acting Secretay to Government. saikAnA ra0-ra-07-oTA zerasiMha vitA che ke ghara, TeTa, prati maMgalavArako jo sabhA hotI he usameM kaoNnpharansake viSaya carcate hai. ajamera--hIrAlAlajI surANA likhate he ke phalodhImeM saMpakI jarurata aura hAnikAraka rIvAjoko rokanA yaha viSayapara bhASaNa dIyA. yahAMpara zrI zvetAMbara jaina mitra maMDalI kAyama vArA .
Page #127
--------------------------------------------------------------------------
________________ 1907 ] jaina samAcAra, onararI upadezaka mIhIrAlAla vamAnanA prayAsa--lIlApura jyAM jainanA 3 dhara che, tyAM kAnpharansathI thata kAyadA viSe samajAvavAmAM AvyuM. vaNA gAmamAM hAnikAraka rIvAja sa MbaMdhI bhASaNa ApyuM. 109 sailAnA 3-4-07 - jaina sabhAkA sekreTarI harisiMhajI likhatA hai ke pracalita kezarakI apavitratApara vyAkhyAna dIyA gayA. kucha mahAzayone yaha kezara upayoga meM lAnA munAsiba nahI samajhakara pavitra kAzamIrI kezara kAmameM lAnekA ikarAra kIyA. maMdasora - prAMtika sekreTarI lakSmIcaMdajI ghIyA likhate hai ke pAMcamI konpharansameM jo bhASaNa huvAthA usakAsAra, aura pAsa huve TharAvopara eka bhASaNa mene udhara dIyA hai. upadezaka DhAkarazI neNazInA pravAsa. ajamer 2-4-07-mAlapurAmAM jAhera sabhA karI. aikya, vidyAvRdhdhi, svadezI hilacAla tathA hAnikAraka rivAjopara bhASaNa karyuM. mI DhaDhAe tathA jAee vivecana karyuM. tyAMthI AMhI AvatAM pacevara gAma, jyAM 25 zvetAMbara jaineAnAM dhara che tathA 50 digaMbara jainenAM ghara che, tyAM banne AmnAyanI sabhA thai. konpharansanA udeza tathA darAveApara vyAkhyAna ApyuM. AvA gAmaDAmAM sAdhusAdhvI do AvatA nathI. sthAnakavAsI sAdhu kadI kadI Ave che. dare danA paNa kAi Avatu' nathI. te viSe kahetAM keTalAke darzInanI bAdhA lIdhI che. konpharansanA rAvAnAM amala karavA mATe kahetAM vicArIne amala karavA kabUla karyuM che. khAleAtarA 6-4-09 ajameramAM sabhA thai, paNa bahu thADA bhAi AvyA hatA. kaMI DarAvA thayA niha tyAMthI khaAvara AvyA. sabhA thaI. bhAie sArI saMkhyAmAM AvyA hatA. tyAM 500 jaina ghara che, paNa dhaNA DhuMDhIA che. vyAkhyAnanI asara bahu sArI thaI. tAtkALika phaLa kaMi thayuM nahi, paraMtu khuzIthI kabulAta ApI ke theADA samayamAM sai! ekatra thai konpharansanA harAvA amalamAM mUkavA majabUta kazeza karazu. AMhI 300 dharamAM derAsarane mAnanArA 50 ghara che. bAkInA huMDhI thai gayA che, paNa derAnA kara Ape che. A gAmeAnA lAka bIlakula ajJAna che. A taraph saMkhyAbaMdha gAmeAmAM vastI sArI chatAM zikSaNa sAdhananA abhAve jaitA tadana pachAta che. pAThazALA, kanyAzALA ane zrAvikAzALA ughADI zakAya, paNa yogya zikSakanA abhAve pariNAmamAM zUnyatra rahe. strI zikSaka te eka paNa naja maLe. hiMdI bhASA sAthe jainanA sAdhAraNa mULatA jANanAra purUSazikSA paNa naja maLe tyAM pAzALAe ane khIjA kharco tathA upadeza vigere nirdhvaja che. mesANa athavA banArasa porTazALA tapharathI zikSako pUrA pADavAmAM na Ave tyAM sudhI kaI phaLa Ave tema lAgatu nathI. mAleAtarA 7-4-07--sabhAmAM vyAkhyAna thayuM, paraMtu kaiM saMgIna DarAvA thayA nathI. lokeA khIlakula ajJa che, tathA derAne mAnanArA tathA DhuMDhIA badhA TharAveAmAM sAmela hAvAthI koi paNa bAbata mukarara karatAM eka bIjAnI sAme paDe che. 300 ghara jainanAM che, temAMthI 10 chekarA nizALe jAya che. sAvihAra tadanaja na hovAthI bharacaka jaina vastI chatAM dhArmika vithilatA vadhatI jAya che,
Page #128
--------------------------------------------------------------------------
________________ 110 jaina kenpharansa heralDa. [meprIla. bAbu pannAlAla jaina hAIskula muMbaI A skUlanA pahelA varSane TUMka rIporTa henDabIlarUpe amArI pAse raju thache. te parathI jaNAya che ke e skUlamAM gujarAtI pAMca tathA aMgrejI sAta maLI bAra vargo che. gujarAtI vibhAgamAM 116 rana tathA 6 anya komanA vidyArthIo che. IgrejI vibhAgamAM kara jaina tathA 35 anya komanA vidyArthIo che AparathI jaNAze ke jaina vidyArthI mATe hajI vizeSa sagavaDa che. je zrImAna jaina phI ApavAnI nahi hovAthI skalane dharmAdA gaNI pitAnAM bALakone bIjI nizALe mokalatA hoya, teone A nizALamAMja pitAnAM saMtAnone mokalavA TrasTIe araja karI che. phInA paisA teo bIjI rIte garIba jaina vidyArthIone madada tarIke ApI zakaze. uttara vibhAganA zikSaNa parIkSaka mIlerI, myunisipala skulanA suparInTenDeTa mI. vilInakara, tathA myunIsIpala varnAkyulara suparInTenDeTa sAkSara mA. aMjArIAe ne tapAsI bahuja sAro mata Ape che. pariNAma 70 TakA sArUM ja gaNI zakAya. je mAbApa IgrejI abhyAsa potAnA pharaja ne sagavaDathI karAvI zake, teoe A lAbha avazya levA jevI che, kAraNake hAlanA jamAnAmAM aMgrejI keLavaNI bahu ja jarUranI cIja che. phaDAsalIjIke meLA-nAthula la cunIlAla likhate hai ke ye tIrtha zrI mAlavAdezameM he. jAtrI 12000 the. upaja ru.2560 hui. jIrNauddhAra karAneke lIye pramukha, do sekreTarI aura 15 sabhAsadokI kamITI nImI gai. . __ AtmAnaMda jaina sabhA. paMjAba deza aura maDa jilA hozayArapurameM zrI AtmAnaMda jaina sabhAkA jalasA zrImAnasvAmI AtmArAma mahArAjajIkI yAdagArameM hara mAsakI aSTamIko hotAhai. aura lAlAdurgAdAsa khaMDelavAla zrIpAlakI kathA karate hai, aura mAsTara munzIrAma AtmAnaMda jaina patrikA aura jaina gejheTa sunA dete haiM. aura apanI barAdarI ke phesalebhI sabhAmeM hote haiM. zrI mandirajIkI pratiSThA. miyAnI jilA hozayArapura nivAsI lA0 rAmacaMda kherAtIrAmane eka navIna maMdirakI racanA karAI hai. jisakI pratiSTA ghRtya udyApana ratha yAtrA Adi dharma kArya 23-24 janavarI 07 yA 12-13 mAgha sudIkA bhAI nagInacaMda zaMkarabhAI suratavAlene karAI aura usI dina zrI zAMtinAthajIkA muratIko ambAle vAli pAlakIme virAjamAna karake bhajana gAte hue sabhA maMDapame legaye aura rAtrI samaye bAbuhemarAja aura lAlA duragAprasAdajI aura mAsTara mu-zIrAmane jaina dharmakI prAcInatA, muratI pujana, aura vidyA para jora zorase bhAzana dIye aura jai jaikArakisAtha sabhA samApata huI. dusare dina bhagavAnakI pratimAko bhajana gAte huye zrI maMdirajImeM legaye. aura 1164 maMdirajIke bhaMDArameM jamA huye aura zrIsaMga miyAnIne khAsa kara lAlA rAmacaMdajIne bAharase Aye huye bhAIyoMkA dhanyavAda karake vidAkiyA.
Page #129
--------------------------------------------------------------------------
________________ 1407 } jaina samAcAra. lAlA devIcaMda khaMDevAla phagavAr3A navAsI- ne eka dokAna zrI mandarajIke nAma lagAdI. uramAra, jIlA hoziyArapura munzIrAma jaina ___ ajamera- hIrAlAla murANA likhate haiM ke bheGatAsITAmeM jodhapura zrI zvetAMbara jaina manDalake membara loDhA pArzvamalajI sAhaba tathA pArkha hajArImalajI sAhabakI dharma lAgaNI aura preraNAse videzI zakarakA pracAra bandha hone aura maraneke bAda nuktA na honekA rIvAja nyAtI prabandha paJcAyatIse likhitam dvArA bilakula bandha hogayA hai. . jAlora ke grAma sIyANAmeM aura bAgarA nAmI gAmame jaina samAaiM sthApana karAi gai jodhapura DIrekRrIke liye rAjahukama. ||shrii rAmajI sahAyache / / paMcolIjI zrI iMdaramalajI likhAvataM bAjegAMvAMrA jAgAradArA kAmadAroM havAladArAM bhomIyo codharIyoM rAjputoM mAhAjano sAMsaNo lokoM disetathA praco mahakame AlIyA khAsaro tA0 22 agasta sana 1907 laMbarI 521 isa majamunakA sAdara huvAke rIporTa surAMNA hIrAlAla jaina zvetAmbarI DAyarekTarI insapekTara rAjputAnAke bambaImeM jaina DAyarekTarI zvetAmbarI jaina konpharansakI tarphase banatI hai aura mAravADakI DAyarekTarIke lIye phidavI vo dhanarAja praganemeM jAvege so isa kAmameM madada denekA hAkamAko hukama pharmAve peza hokara likhA jAtAhai ke isa bAbata madada mAMgevo devo cunAMce insapekTara hIrAlAlane bAje gAMvoke paravAne madadake liye milanekI darakhAsta kI jiNasuMghAne jarIye paravANAre hiMdAyata kIjAyehai ke jaina zvetAmbarI DAyarekaTarI baNANemeM madada mAMge vohI devo isameM jumevArI apanI samajho tA0 10 mAsca sana 1907 prathama ceta vada 11 samata 1963 rA. LINDARMALJI HAKIM OF JODHPUR. parIkSaka khImacaMda bhUdhara tathA bhagavAnajI mIThAbhAIne pravAsa. amAruM AvavuM dahegAma banyuM tyAM pAThazALA tapAsI. ratha IpheDa mATe pAThazALAnA holamAM jAhera sabhA karavAmAM AvI hatI. "keLavaNuM" saMbaMdhI rahayu batAvatAM loko upara sArI asara thaI hatI. kula varSa pAMca sudhInA rU. 800) AThaso thayA che. jyAM sAmAnya rakama thavI kaThaNa tenA badalAmAM AvI sthAi TIpa thaI che. te bIjAne dAkhalo levA jevuM che. te sivAya derAsarajI saMbaMdhI ghaNo sudhAro vadhAro thayo che. tyAMthI be gAu dUra "jALIyA " gAma che tyAM paNa maMDaLa taraphathI pAThazALA ughaDavAmAM AvI che. tyAMthI dhArIsANA karIne gAma che tyAM paNa pAThazALA kholavAmAM AvI che. A gAmamAM zrAvakanA ghara 15 che. derAsarajI bhavya che. pratimAjI 18 che. sAravAra bilakula nathI. konpharansa A bInA lakSamAM levAnI che. saMdha prati
Page #130
--------------------------------------------------------------------------
________________ 1 12 jaina ko-pharasa heraTha. [eprIla. mAjI bIje sthaLe laI javA vinaMtI kare che. tyAMthI vaDavAsA karIne gAma che tyAM paNa derAsara sAruM che. jIrNa avasthA ghaNaja dekhAya che. gAmamAM te khAtAnA rU. 2500) pacIse che chatAM bilakula lakSa ApatA nathI. mATe kenpharansane lakSa ApavAnI khAsa AvazyakatA che. konpharansanA TharAvano thate amala. gAma valAda mukAme batrIzInA paMca taraphathI, gAma sAta maLI nIcenA TharAva maMjura karyA che. 1 lagna prasaMge dArUkhAnuM pheDavuM nahI. 2 lagna prasaMge baMduka vagerenA avAja karavA nahIM. 3 lagna prasaMge phaTANuM gANAM gAvAM nahI. 4 maraNa pAchaLa ughADI chAtI mukI kuTavuM nahI tathA kANe jAya tyAM paNa ughADI chAtI mukI karavu nahI 5 vRdha avasthA vALAnA maraNanuM patharaNu mAsa 2 purA thayethI trIjA mahIne upADI nAMkhavuM. 6 nAnI umaranA maraNanuM patharaNu mAsa 4purA thayethI pAMcamA mahIne upADI nAMkhavu 7 nAnI umara vALAnuM maraNa thAya che tyAre je kANe Ave che temane roTalI pI rasavAmAM Ave che tenA upara vADhI pheravavI nahI ne vADhI phebdha te kANe ja nAra roTalI khAya nahI ne tene aTakAve. 8 lagna prasaMge je gerava ramavAmAM Ave che te havethI baMdha karyo che. pacanI rI tabhAta ApavI levI. 9 pIchAM vALe pizAka havethI vApare nahI tathA ne kharIda karavo nahI. 10 saMcAne zejI tathA meda vAparavo nahI. 11 jenA lagna pramANe vidhi zIkhavavA vAste pita pitAnA gAmanA zrImALIne khabara ApIne mAsa 12 nI aMdara taiyAra karAvavI. e rIte TharAva 11 gAma batrIza bhegA thaI sarvAnumate pasAra karyA che te amAre pALavA kabula maMjura che. uparane TharAva je koI toDaze to tene mahAlakSmIjInI davAI che ne paMcano gunegAra thaze. navA thatA kenpharansa heralDanA grAhakone uttama taka tAkIde maMgAve, theDI nakala bAkI.. sana 1905 tathA 1906 nI sAlanA bAra eka sAthe adha kIMmate TapAla kharcanA cAra AnA vadhAre laI banne sAlanA aMka mokalI ApavAmAM Avaze. jumale rUA. 1-4-0 aMke rUpIo savA mokalethI be sAlanA aMka mokalavAmAM Avaze. patra AvethI vI. pI. thI mokalavAmAM Avaze.
Page #131
--------------------------------------------------------------------------
________________ A vAva vana (1407 ] jIva dayAnA pharavA lAgele jhuDe. 113 jIva dayAne pharakavA lAgele guMDo. zrIyuta lakhA bhagate kAThIAvADamAM beTAda pAse rehazALAmAM - bharelAjIvadayAnA meLAne sArAMza. prathama pazune bIje tana, trIje sIne cothe dhana, pAMcame heya dhAnya saMcaya, lakhe kAgaLamAM zrI paMca, 1 dezanI sAcI dolata khetI che. paraMtu e khetIne mukhya AdhAra pazuo upara hovAthI hiMdanI AbAdImAM (pazuonI saMkhyA ghaTavAthI) phaTako paDato jAya che. ra gayA varase kAThIAvADamAM boTAda pAse rehazALA gAmamAM kAThIAvADa vagerenA Azare paMdara hajAra bharavADa rabArIo ekaThA thaI eka meLo dudharejanA. mahaMta raghuvIradAsajInA pramukhapaNuM nIce bharI dharmanI ANa vigere kaThaNa pratijJAo laI potAnA jAnavarono nAza thAya evI rIte vecavAM nahI temaja janmatAMja gheTAM bakarAMnA nara baccAMone caratAM thAya nahI tyAM sudhI choDI devAM nahI evA sakhta TharAvo vecchAthI karI, te TharAvonuM ullaMghana karanArAonI sAthe hukako ne rAmarAma karavAnI baMdhI karI, bharavADa kAme bahAdurI batAvI, parokSa rIte dezanI lata vadhAravAnuM je zubha pagaluM bharyuM hatuM tethI karIne muMbainI tamAma komanA AgevAnoe eka dayALu jana samAjanI jAhera sabhA taraphathI presIDenTa, onarebala ela. jenTInsa nAITa, ke. sIAI. I. muMbaInI hAI korTanA cIpha jasTIsa sAhebane hAthe senAne cAMda ne mAnapatra tathA parsanI tA. 12-12-1806 nA roja bheTa apAvI hatI. gAyakavADI rAjyanA TIDA-gAmamAMtAluke kalola sanAtana jIva dayAne jhuDe. triIza hajAra rabArIo vigere ekaThA thayA hatA, ane temAM je jIva dayAnA TharAva karAvavAmAM AvyA teno sArAMza nIce mujaba che. amadAvAdathI jhaverI mehanalAla maganabhAI tathA muMbaIthI mI. amaracaMda pI. paramAra vigere ghaNuM gRha pitAnI zubha lAgaNIthI AvyA hatA. ane tyAM bhASaNa vagere karyA hatAM, tenI pUrNa hakIkata mubaI samAcAra tA. 28-3-07 zukravAranA tathA bIjA ghaNuM chApAmAM chapAelI che. bAvAjI jIvaNadAsajI lakSmaNadAsajI gAma TIMDAnA bIja paMthI maMdIranA mahaMte jaNAvyuM ke "bhAIo jIva dayAnuM kAma karavA badhA sAmela che ke kema ? ne tamAre sAmela thavuM te tamAre dharma che ne amAre upadeza che." te uparathI tamAma AgevAnoe ubhA thai TharAva karavA mahArAjane Agraha karyo hato te uparathI tyAM TharAva thaye ke pitAnA jAnavarane nAza thAya evI rIte vecavAM nahI, gheTAM bakarAMnA nara baccAMne janmatAM choDI devAM nahI, paNa caratAM thAya tyAre mahAjanane seMpavAM; gAyanA vAcharaDAne cha mahInAnA thAya nahI tyAMsudhI cheDavAM nahI. A TharAvane bhaMga karanArAonI sAthe rAmarAma tathA hukake baMdha kare. tathA rU. 51) daMDa karavA tathA nyAta bahAra mukavAno TharAva karavAmAM AvyuM hatuM. TharAvane bhaMga karanAranI khAnagI bAtamI ApavA pitAnA deva dharmanA sogana ApavAmAM AvyA hatA. tathA e lekanA khAsa hitane vAte eka bIjo TharAva eve karavAmAM Avyo ke kanyA vikraya
Page #132
--------------------------------------------------------------------------
________________ 114 jaina konpharansa heralDa. [ eprIla. vadhI gayA che tethI nAtarAnI kanyAnA. rU. 212 thI vadhu lenAra nyAtanA gunhegAra thAya; rabArI jevA kanyA vikrayane Avo TharAva kare tyAre bIjI ucca komemAM te kArya dhamadhokAra cAle te kevuM beTuM te bAbatane vAMcake e vicAra karavuM joIe. tA. 28-3-1907 nA roja Adareja moTI tathA AsapAsanA gAmamAM ThAkaraDA-makavANAoe dArU mAMsa choDI devAne karelA stutya TharAvo. gAma Adareja moTI tAluke kalolanA rahevAzI nIce sahI karanArAo ThAkaraDA makavANuM Ajaroja ekaThA thaIne gAma AdarejanA temaja gAma saraDhavanA ane gAma kalejanA paMca mahAjana temaja muMbaIthI padhArelA jhaverI mehanalAla maganabha che ane mI. amaracaMda pI. para mAra tathA gAma guMdarAsaNanA mahAjana tathA amadAvAdanA zA. maNulAla mULacaMdanI rUbarU ekaThA thaIne ekamate eke te koIpaNa mANasanA dabANa vagara mAtra potAne phAyado je nIce mujaba baMdobasta karIe chIe te ame tathA amArI nAtanA sarva jaNa tathA amArI Ala olAda pitAnA kharA dharmathI pALatA raheze. tene bhaMga kare tene iSTa deva pahoMce ane pitAnA dharmathI cUke tene chapanAnuM mahA pApa lAge; ( 1 ) amAre tyAM bheMsane pADe avatare tene dhAvaNa choDavA pachI mahAjanane saMpA daIzuM. koI bIjAne vecIzuM nahIM. ( 2 ) bheMsa, pADe athavA bakarAM, gheTAno vadha khorAka mATe karIzuM nahIM athavA ke paNa vadha karanArane vecAtAM ApIzuM nahIM. ( 3 ) hutAzanI eTale heLIne divase vagaDAmAM dAya laI jaIne jAnavarane galola kAmaThI vigerethI mAratA hatA te dAya kADhavAnuM ane hiMsA karavAnuM baMdha karavAmAM Ave che. (4) nIce sahI karanArAomAMthI (rA) nizAna nIce ekaDA karanArAoe koIpaNa jAtanuM mAMsa khAvAnuM baMdha karyuM che ane (ra) nizAna nIce ekaDA karanArAoe bheMsa, pADAonuM mAMsa khAvAnuM turta baMdha karyuM che. ( 5 ) ( 2) nizAnI nIce sahI karanArAoe dArU pIve sadaMtara choDI dIdho che. (6) maraNa pAchaLa soga melAvavAnA samaya vakhate dArU vAparavAno rIvAja baMdha karyo che. ( 7 ) devInA AgaLa navarAtrI agara bIjA koI paNa prasaMge koI paNa jAtanA jAnavaronuM baLIdAna ApavA pazu vadha kare nahIM tene badale sukhaDIja devI AgaLa dharavI. ( 8 ) jema bane tema dArUne upayoga kamI karatA rahIzuM.' A kalamamAMthI koIne koI mANasa bhaMga kare te tene cha mahinA nyAta bahAra muka ane ekavIza rUpIA daMDa laIne nyAtamAM levA. upara lakhelI kalame sivAya cerI athavA lUMTa karavAno dhaMdhe ame sarvathA baMdha karyo che.
Page #133
--------------------------------------------------------------------------
________________ 1907] konpharansa ophIsamAM cAlatuM kAmakAja. 11pa A zubha TharAvanI yAdagIrImAM gAmamAM eka dharmazALA baMdhAvavAnI madada mATe rU. 501) pAnase eka mahAjana vigere taraphathI ApavAmAM Avaze ane tene ghaTate lekha ArasanI takhtImAM nAMkhavAmAM Avaze. upara jaNAvelA TharAvone amala cAlu rahe tyAM sudhI tene upayoga sArvajanIka raheze ane TharAvo toDI nAMkhavAmAM Avaze te mahAjane te dharmazALA pitAne kabaje laI potAnI marajI mujaba upayoga karaze bIjI rakama lAgI haze te sahI karanArAo mAgI zake nahIM. upara lakhele dastAveja ame zudha buddhithI vagara nizAmAM lakhyo che te amane tathA amArA vaMza vArasa vakIlane kabula maMjura che sahI dA. amaracaMda pI. paramAranA che saM. 1963 nA prathama catra suda 13 ne vAra budha tA. 27 mI mArca 1887. hAla 131 sahIo , vibhAgamAM thaI cukI che ne bIjI thAya che tethI nAma bahAra pADavAmAM AvyAM nathI, A kAmamAM sarve bhAIoe tana, mana dhanathI madada karavI ke jethI bIjA ghaNA bhAgomAM AvA TharAva thAya te jIvonI rakSA thAya. konpharansa ophIsamAM cAlatuM kAmakAja. A jagyAnA saMkocane lIdhe gayA aMkamAM hisAba ApI zakAyo nathI, tethI A mAsamAM sAthe ApavAmAM Ave che. AsisTanTa sekreTarI mI. mehanalAla cunIlAla dalAla bI. e. jemaNe A ophisamAM Azare traNa varSa kAma karyuM che, temaNe ghaNuM vakhatathI rAjInAmuM ApI A khAtAmAMthI mukta thavA icchA darzAvI hatI. temaNe ApeluM rAjInAmuM maMjUra rakhAtAM teo tA. 1 mArcathI phAraka thayA che. "jaina" patre khAnagI kAraNosara temanA amArI sAthenA saMbaMdha viSe bahuja sakhta zabda lakhyA che paraMtu, A e phIsamAM temaNe bahuja zAMtithI, sabhyatAthI, ane naramAzathI kAma lIdhuM che, ema ati saMtoSathI amAre jaNAvavuM joIe che. jAhera saMsthAonAM kAma badhAM prasidhdhimAM AvI zake nahi, to paNa mI. mehanalAle banI zaktI rIte pitAnI pharaja bajAvI che. A ophIsanA mANasane temanA javAthI zAMta, milanasAra, ane namra uparInI khoTa jaNAya che. navI nimaNeka-AsisTaMTa sekreTarInI khAlI paDelI jagyAe mI. nyAlacaMda lakSmIcaMda sonI bI. e. ela. ela. bI. nI, temanI IcchAnusAra, hAla turata traNa mAsane mATe nimaNuka karavAmAM AvI che. AsisTaMTa janarala sekreTarInuM rAjInAmuM-amadAvAda konpharansathI nimAyelA AsiaMTa janarala se TarI mI. motIcaMda giradhara kApaDIA bI. e. ela ela. bI. e abhyAsanA tathA bIjA kAraNone lIdhe cAre janarala sekreTarI para rAjInAmuM mokalAvyuM che. ophIsanuM makAna--caMpAgalImAMnA makAnamAMthI hAla zeTha vIracaMda dIpacaMdanA giragAma bekaroDaparanA makAnamAM ophIsa pheravavAmAM AvI che. zeTha sAhebe ophIsanuM bhADuM nahi levA khuzI jaNAvI che,
Page #134
--------------------------------------------------------------------------
________________ [eprIla 116 jaina konpharansa hera97. ' DIrekaTarI khAtu :- jAnyuArI 1907 mAM kharca :- 83-1-0 pagAra 5 jaNane 100-0-0 pratApagaDha brAMca ophIsa. 303-0-0 ajamera brAMca ophisa 3-0-6, pisTa. 2-3-. pArsala kharca. 2-0-0 sTezanarI. 1-8- paracuraNa. 485-5-6 phebruArI 1907 mAM kharca:-- 83-1-0 be tapAsaNI kArakunane mAsa 3 ne 2-8-0 eka jaNane divasa 8nA pagAranA pagAra tathA kharca. 48-0-0 jaNa 3 ne pagAranA. pa1-9-0 jaNa 1 ne mAsa 3 nA pagAranA. 202-0-0 ajamera brAMca ophIsa. 0-9-0 posTa kharcA. 7-4-4 paracuraNa kharca. 39pa-6-4 mArca 1907 ne kharca :-- jaNa 2 ne pagAranA. 100- 0-0 pratApagaDha brAMca ophIsa. ajamera brAMca ophIsa 2-10-0 para kharca. 3ra-0-0 202-0-0 336-10-0 kenpharansa heralDa khAtu 20-0-0 lavAjama jAnyuArI 190722-13-0 paTa kharca jAnyuArI 1907 20-pa-0 ) phebruArI , 2-10-8 sTezanarI. 22-0-0 ) mArca , 0-15-0 patravyavahAra. 15- 0-8 paracuraNa. . 62-5-0 30-0-lekhakane 2 mAsane pagAra, 20-0-0 patravyavahAra kAkunane pagAra, 26-13-3 TapAla kharca phebruArI 1907. O- 1-6 patravyavahA 4- 4- paracuraNa. 20-0-0 patravyavahAra kArakunane pagAra.,, 15-00 lekhakane pagAra. 5- 5-6 TapAlakharca mArca 1907,, 0- 8-3 patravyavahAra. 3 8-3 paracuraNa.
Page #135
--------------------------------------------------------------------------
________________ 1907 ] nirAzrita khAtu :-- jAnyuArI 1907. 36-0-0 zorTa henDanA 1 hakatAnA 1 vidyArthIne. 12-3-0 0-0-00} 7-7-kva 81-0-0 5-2-7 kAnpharansa ophIsamAM cAlatuM kAmakAja. 10-0-0 8-0-0 eka gArajIne pAlItANe jatAM. priviyasana 1 vAMdhArthIne 11 pustakA 18-13-0 12-0 14-3-0 225-0-0 lAlabAga erDiMga. 15- 0-0 e vidyArthI tathA 1 srI vi- 10-2-0 dyArthIne skAlarazipa. 108-5-0 phebruArI 1907 mAM kha, ~~~ lekhakane pagAra. 0-0-0h 200-0-0 13-4-0 342-1-0 mArca 1907 mAM kha. eka jaNane vepAranI pherI mATe. traNa vidyAthIne zorTa henDa, TAi TIMganA pahelA hatAnA prItIyasanA 1 vidyArthIne 3 pustakA 313-2-0 keLavaNI khAtu* ;- jAnyuArI, phebruArI, mArca 1907. 3-0-0 eka strI vidhArthIne pAMcamA dhAra- 15-0-0 kenpharansa nibhAva phaMDa, 85-10-0 mAM skAlarazipa. ijaneranI trIjA varganI parIkSAmAM 15-0-0 esavA mATe 1 vidyArthIne InA. eka strI vidhArthIne pustakA. DIsTrIkTa vakIlAtanA 1 abhyAsIne 30-5-0 2 bhUkAnA. . 216- 1-9 200-0-0 lAlabAga enDiMga. 20-0-0 ijanerI abhyAsa mATe skAlarazipa 1 vidyArthIne 2 mAsanI. AsisTaMTa sekreTarIne 3 mAsanA 120-0-0 pagAranA. 38-2-0 117 99 lAlabAga erDigane. eka H. A. nA vaidaka vidyArthIne skAlarazipa. vaDAdarA khALAzramane. prIvIyasanA 1 vidyArthI te 6 pustakA. pAMcamI IMgrejInA 1 vidyArthIne skAlarazipa mAsa 3 tI. chaThThI gujarAtImAM eka strIne skAlarazipa. mahesANA pAThazALAne madada mAha mAsanI. kArakunane 3 mAsanA pagAranA paTAvALAne 3 mAsa 14dinanI,,
Page #136
--------------------------------------------------------------------------
________________ 118 jaina kenpharansa heralDa [ eprIla. 32-0-0 be kalAkane pagAranA. 415-2-0 pustake dhAra khAtuM. tukArAma hanumaMtarAvane 3 mA- 120-0-0 ravajI devarAjane ra mAsa sanA 5gAranA. 4 divasanA pagAranA 150-0-0 270-0-0 maMdire dhAra khAtuM. 1-15-6 derAsaramAM sukhaDa kezara vigere. upadezakane pagAranA rU 10) ApavAmAM AvyA che. pustakanI pahAca. nIce jaNAvela pustaka amane bheTa tarIke maLelAM che. zrI zrAvikA bhUSaNa (prathama alaMkAra):- A pustaka muMbaInA zrImAna kacchI bhAIe. taraphathI khAsa madada pAmelA pAlItANAmAM TuMka mudatathI sthapAyela, zrI jaina dharma vidyA pra. sAraka varga taraphathI chapAvI prasidhdha karavAmAM Avela che. svargavAsI patinuM pArAkika zreya karavA sarvadA tatpara cittavALA (marahUma zeTha zAmajI gaMgAjInAM) vidhavA bAI vejAbAInI madadathI A pustaka hastimAM Avela che. TAIpa, kAgaLa tathA bAMdhaNI uttama che. svargastha zeTha zAmajI gaMgAjIne suMdara pheTegrApha paNa ApavAmAM Avela che. pustakanA nAma uparathI anumAna thaI zake che ke bIjA paNa zrAvikA bhUSaNanA alaMkAre jaina kemanI amUlya sevA bajAvavAnA hetuthI pragaTa karanArAo bahAra pADavA dhAre che A pustakanA pragaTa thavAthI jaina sAhityamAM eka tadana navI padhdhatinA pustakano umero. che. arvAcIna samayamAM yuvAna abhyAsIo aihika sukha tarapha vizeSa dhyAna Ape che, paraMtu pAralaukika sukha je adRzya ane agamya hoIne anaMta che tene mATe IcchA rAkhatA hoya tema dRSTigata thatuM nathI ahika sukhanI prApti nimite tathA kSaNika AnaMdane mATe teo cittAkarSaka navala kathAo, nATaka vagere vAMcavAmAM mazagula rahe che ane pariNAma e Ave che ke dhArmika tatva navala kathAmAM kavacittaja dAkhala karavAmAM AveluM hovAthI teo dharmathI vimukha thAya te ghaNuMja banavA joga che. upara kahela saMge dhyAnamAM letAM dhAmika vivecana mizrita saMsArika hakIkatonA varNana vALuM A pustaka navalakathA rUpe ghaNuM ja AvakArane pAtra thaI paDavuM joIe. ukata grantha khAsa karIne jaina strI vargane mATe eTale badhe upayogI thavA saMbhava che ke zrI vaDedarA madhenA zrI zreya sAdhaka adhikArI varga taraphathI bahAra paDela zrI bhAminI bhuSaNanA a. lakArenI dareka rIte garaja sAre temaNe ema hImatathI kahevAmAM jarApaNa atizayokita nathI. granthane viSaya rasika, bedhaka tathA manahara che, tathA nIti ane ucca zrAvikAne yogya
Page #137
--------------------------------------------------------------------------
________________ 107] zrI dhArmika saMsthAonA hisAba tapAsaNI khAtu. saluNanA varNanathI bharapUra che. granthanI prastAvanA dhyAna pUrvaka vAMcavA dareka zrAvaka zrAvikAne ame bhalAmaNa karIe chIe. zrAvikAone zikSaNa levA gya AvA jaina zailIvALA uttama pustaka dareka jaina kanyAzALAmAM vasAvavAmAM Ape aNadhAryo lAbha prApta karI zakAya. dUra karavA yogya hAnikAraka rIvAjonuM digadarzana A pustakamAM yathArtha rIte ApavA mAM AveluM che, tathA kavya (bAhya) saMdaryanI IcchA rAkhatI ane tene mATe potAnA patine kaSTa ApatI ane zikSita strIo, A pustaka vAMcavAthI khacIta bhAsada (vinaya, viveka vagere saguNA) prApta karI pitAne jIvana sAra sukhamaya banAvavA bhAgyazALI thaze. strI keLavaNInA kAryamAM A pustaka eka apUrva sAdhana thaI paDavA dareka rItane saMbhava che. vAMcanane zokha hAlamAM vadhata jAya che ane tenI sAthe, ochA lAbhadAyI kAryamAM puSkaLa paisA kharcavAnI icchAne badale, saMgIna kArya nimitte paisAne vyaya karavAnI IcchA paNa pramANamAM vadhatI jAya te eka unnatinuM ciha che. svargastha svAmInA smaraNa nimitte eka zrAvikA potAnI svadharmI suzIla bahenanuM hita have dharI, dravyano vyaya AvA uttama pustaka pragaTa karavAmAM kare te dareka rIte prazaMsanIya che; ane tenuM dRSTAMta dareka manuSyane anukaraNIya che. A kArya mATe temane kharekhara dhanyavAdR ghaTe che. pustakanI kImata pramANamAM juja che. zrI saddharma pracAraka-ukata mAsika jAvarAnIvAsI zeTha dhanarAja nAyaTA taraphathI sane 1907 nA jAnyuArI mahInAthI pragaTa thAya che, AthI jena kAmanI unnatinA sAdhanamAM umere thayo che. ApaNI komanI amulya sevA bajAvavAnI dhAraNAthI nIkalatA mAsIkone jaina bhAIoe dareka rIte utejana ApavAnI AvazyakatA che. ane pitAnA paisAno tathA vakhatano sada upayoga thAya tevA kAryamAM pravartavuM jarUranuM che. N. L. SONI. -=000000zrI dhArmika saMsthAonA hisAba tapAsaNI khAtuM. chalA kAThIyAvADa madhe AvelA zrI sudAmaDA madhanA zrI RSabhadevajI mahArAjajInA derAsarajIno rIporTa, sadarahu khAtAnA zrI saMgha taraphathI vahIvaTa kartA zA. UjamazI ThAkarasI tathA zA. chaganalAla khetasI tathA zA. kALA chavA tathA zA. magana jIvaNa hastakane saM. 154 nA kArataka sudI 1 thI saM. 1863 nA mAha sudI 8 sudhIne haseba ame tapAo tetAM vahIvaTanuM nAmuM beThe khAte junI rUDhI mujaba rAkhI vahIvaTa sArI rIte calAvI tathA khAtAnI purepurI dekharekha rAkhI dina pratidina sudhArA upara lAvavA prayatna kare che. azAtane na thAya te mATe kALajI rAkhatA jovAmAM Ave che. pizAla tathA derAsarajInuM ekaja makAna che te jIrNa thayela hovAthI jIrNa udhdhAra karavA kAma zarU karavAmAM Avela paNa salATe pitAnA svArtha mATe kharacavAnI rakama upara dhyAna nahI ApatAM sadarahu vahIvaTa kartA bhoLA ane vizvAsu hevAthI meTA kharacanA bajAramAM utArI mukavAthI kAma baMdha karavuM paDayuM che. maMdIramAM pratimAjI dhAtunA che. A sthaLe jaina zvetAMbarane samudAya tathA derAsarajI hovA chatAM dhArmika zikSaNa ApavAmAM AvatuM nathI tethI saMdha samastane bhego karI ghArmika zikSaNa ApavAthI thatA phAyadA tathA konpha
Page #138
--------------------------------------------------------------------------
________________ 120 jaina kenpharansa heralDa. [ eprIla.. ransanA hetuo upara bhASaNa ApavAthI jaina pAThazALAnA nibhAva mATe jaina graha taraphathI vAki rU. 24) be varasa sudhI ApavA utsAha jaNAvela che tathA zrI mahesANuM zreyaskara maMDaLa taraphathI vArSika rU. 24) nI madada prathama meLavela che. A khAtAne lagato hIsAbe tapAsI je je khAmIo dekhANI tenuM sucanA patra vahIvaTa kartA grahasthAne ApatAM tarataja ba debata karavA tatapara thayA che te joI bahu AnaMda thAya che chalA kAThIyAvADa tAluke cuDA tAbAnA gAma zrIcekaDI madhe AvelA zrI vAsupUjyajI mahArAjanA derAsarajIno vahIvaTane lagate rIporTa. sadarahu khAtAnA zrI saMgha taraphathI vahIvaTa kartA zA. rAmajI kAnajI tathA zA. DAmara nAraNa tathA verA nAgaradAsa valama tathA kuvADIyA jIvarAja nImajI hastakane saM. 1959 nA kArataka sudI 1thI saM. 1863 nA mAha sudI 15 sudhIne hIsAba tapAo te jotAM vahIvaTanuM nAmuM ekaMdara rIte khata vaNIthI nAkhela tathA koinI sAthe adyApi sudhI jenIonI vastI juja hovAthI kusaMpa vadhI javAnA bhayathI hIsAbanI cokhavaTa nahI thayela paNa vahIvaTanI temaja khAtAnI purepurI dekharekha rAkhI vahIvaTa sArI rIte puratI kALajIthI kAma calAvatA jovAmAM Ave che. temaja derAsarajI paNa ghaNuM suMdara banAvela che. derAsarajImAM pujana vigere mATe dareka sAmAna vAparavAmAM Ave che te jude judo lakhAya che khare paNa dareka khAtAmAM tuTo paDato hovAthI dareka khAtA pAse derAsarajInuM leNa paDatuM jovAmAM Ave che te sadaMtara jaina zai tothI ulaTuM chemATe tema thavuM joie nahI. sadarahu khAtAne lagatA hIsAbanI cokhavaTa nahI thavAne lIdhe amArUM sAta dIvasa mukAma rAkhI dareka jaina grahasthanA sA. 1947 nI sAlathI cepaDA tapAsI dareka khAtAnI cokhavaTa karI jaina zailI mUjaba hIsAba copaDAmAM nAkhavAmAM Avela che. A khAtA hIrAba tapAsI je je khAmI dekhANI tene lagatuM sucanA patra vahIvaTa kartA grahasthAne ApavAmAM Avela che. chalA kAThIyAvADa tAbAnA gAma cuDA madhe Avela zrI jaina pAThazALAno rIporTa sadarahu khAtAne hIsAba amoe saM. 1860 nA bhAdaravA vadI 6 thI zALA sthApana thayela tyArathI te saM. 1862 nA Aso vada 0)) sudhIto tapAe te jotAM vahIvaTanuM nAmuM cokhI rIte rAkhI vahIvaTa sArI rIte calAvatAM jovAmAM Ave che ne khAta nI purepurI dekharekha rAkhI dina pratidina vizesa sudhArA upara lAvavA vahIvaTa kartA temaja kapAsI oghaDabhAI gulAbacaMda banate prayatna kare che paNa gAma taraphathI tema bahAra gAmathI kAMI paNa vArSika Avaka vadhI zakatI nahI hovAthI vizese kharca karI navI keLavaNuM dAkhala karavA banI zakatuM nathI. bALAo tathA vidhAthaonuM zikSaNa sAruM jovAmAM Ave che te jotAM A zALAnI aMdara hAla cAlatuM dhArmika tathA nitika zikSaNanI sAthe aughogika zikSaNa ApavAmAM Avete ApeluM zikSaNa dIpAve tevA bAhoza vidhyArthIo tathA kanyAo jovAmAM Ave che mATe vahIvaTa karatA grahasthAe prayAsa laI gAmanI aMdarathI temaja bahAra gAmathI potAne vaga calAvI zALAnuM phaMDa tathA AvakamAM vadhAro karI zALAne AthI paNa vadhAre sArA pAyA upara lAvI mukavI joIe. A khAtuM jatAM ghaNI ja khuzAlI upaje che ne vahIvaTa kartAne dhanyavAda ghaTe che. A khAtuM tapAsI je je khAmIo dekhANuM tenuM sucanA patra vahIvaTa kartA grahane Apela che.
Page #139
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI dhArmika sa MsthAonA hisAba tapAsaNI khAtu. zrI vaDhavANa zahera madhe Avela zrI jaina pAThazALAno rIporTa, sadarahu khAtAnA zrI saMdha taraphathI vahIvaTa kartA zA. goviMdajI makanajI hastane saM. 1959 nA kArataka sudI 1 thI te sa. 1961 nA AzA vadI 0)) suMdhIne amee hIsAba tapAsyA te jotAM A khAtuM sa. kastura nathubhAi tathA grA. lAlacaMda khetasIbhAi tathA zA. zavacaMda jephAbhAi tathA vahITa kartAnI kamITIthI te temanI dekharekha taLe dezI purUtama ravacaMda vahIvaTa calAveche. vahIvaTanuM nAma ghaNuM ja ceAkhI rIte rAkhavAmAM Avela che. vizezamAM vahIvaTa kartAnI purI kALajIne lIdhe beMke kharaca karatAM upaja gheADIche teApaNa temAM kAryaM dhaNuM sArU thatuM joi ghaNIja khuzAlI upaje che tethI vahIvaTa kartAone purepurA dhanyavAda ghaTeche. OU 1907 ] 121 ene amArI namra vInaMtI che ke AvI zALAone yathA kti madada ApavAthI aNuhada phAyadA thai punya upArjana kare. dareka jaina zvetAMbara jaina tAluke vaDhavANa tAbAnA gAma rAmapurA madhe AvelA zrI RSabhadevajI mahArAjanA derAsarajI tathA jaina pAThazALAnA rIpe sadarahu khAtAne zrI saMdha taraphathI vahIvaTa kartA zA. manajI ecara tathA zA. kastura zIvajInA hastakanA zrI derAsara'no sa. 1959 nA kArataka zudI 1 thI te sa. 1963 nA kAranaka sudhI tathA jaina pAThazALAnI sthApanA sa. 1962 nA kArataka zuda 2 thI thai tyArathI te sa. 1963 nA kArataka zudI 2 sudhInA ame hIsAba tapAsyA. te jotAM derAzarajInA vahIvaTanuM nAmuM DAma khAtAvahIe jInI rUDhI mujaba tathA jaina pADazALAnuM jaina zailI mujaba rAkhI vahIvaTa sArI rIte calAvatA temaja khAtAnI purepurI dekharekha rAkhatA tevAmAM Aveche. derAsarajImAM Avaka khanuM eka khAtu rAkhavAthI pujanane lagatA keTalAeka kharaca bhaMDAramAMthI vahIvaTa kartAnI gerasamajane lIdhe thatA joi amArUM mukAma thatAM tema thavAthI azAtanA thai pApanA bhAtA thavuM paDeche tema sucanA ApavAthI tarataja saMdha samasta ekatra thai have pachI nahI vAparavA ceAkasa karela che. jaina pAThazALAmAM paNa abhyAsa sAre jovAmAM Aveche. paNa kAMika azudhatA paNa dekhAya che te upara vahIvaTa kartA grahasthanu dhyAna khecyuM che tethI AgaLa upara sudharI javA AzA raheche. A khAtAne lagatA hIsAba tapAsI je je khAmIo dekhANI tenuM sucanA patra vahIvaTa kartA graharathAne Apela che te AzA che ke yeAgya sudhAro karaze. jIlA kAThIyAvADa tAluke vaDhavANa tAkhAnA gAma baLadANA madhe AvelA zrI RSabhadevajI mahArAjanA derAsara tathA dharmAdA khAtAnA vahIvaTanA lagatA rIpoTa sadarahu khAtAnA saMdha taraphathI vahIvaTa kartA zA. jIvarAja gagA tathA sa` talakasI ratanasI tathA dharmAdA khAtAnA naMbara 1-2 tathA dezI ujamasI nAgajInA hastakanA sa. 1959 nA kArataka sudI 1 thI saM. 1963 nA mAtu zudI 6 sudhIne ame hIsAba tapAsyA te jotAM vahIvaTanuM nAmuM asalanI rUDhI mujaba dAma khAtAvahIthI rAkhI vahIvaTa sArI rIte calAvatA jevAmAM Aveche. derAsarajImAM upaja karatAM kharaca vadhAre paDatuM temaja pujanane lagate sAmAna devadravyamAMthI vaparAto jovAmAM Aveche te jaina zailIthI ulaTu paNa jaina grahastheAnI sAdhAraNa sthi
Page #140
--------------------------------------------------------------------------
________________ 122 - jaina konpharansa heralDa. [eprIla. tine lIdhe upajamAM kAMI paNa vadhAre thaI zakato nathI. hAlamAM kharaca ghaTADavA derAsarajInA goThIne rajA ApI jaina graha vAro bAMdhI potAnI jAte pujA kare che to paNa upaja karatAM kharaca vadhatuM jovAmAM Ave che. derAsarajIno temaja kabutarane caNa nAkhavAno cotarAno keTaleka bhAga jIrNa thayela jovAmAM Ave che ne tene jINuM udhdhAra karavA keTalAeka cune paNa levAmAM Avela che paNa bAkInuM kharaca karavA te leke azakata hovAthI tema jaina grahastha pitAnI AjIvikAnA TuMka sAdhana hovAne lIdhe bahAra gAmanI madada meLavavA jaI zakatA nathI. A khAtAne lagate hIsAba tapAsI je je khAmIo dekhAyuM tenuM sucanA patra vahIvaTa kartA grahasthone Apela che mATe AzA che ke te upara purepurU dhyAna ApI yogya baMdobasta karaze. - jalA kAThIyAvADa tAluke dhAMgadhrA tAbAnA gAma devacarADI madhe Avela - zrI caMdraprabhujI mahArAjanA derAsarajIne rIporTa sadarahu khAtAnA zrIsaMgha taraphathI vahIvaTa kartA zA. kALIdAsa goviMdajI tathA zA. DAhyA haricaMdanA hastakane saM. 1854 nA kArataka sudI 1 thI saM. 1863 nA piza vada 0)) sudhIno hisAba ame tapAsya te jotAM vahIvaTanuM nAmuM asalanI rUDhI mujaba rAkhI vahIvaTa sArI rIte calAvela jovAmAM Ave che, mATe temane purepure dhanyavAda ghaTe che. prathama A khAtAne hIsAba jaina zilI mujaba nahIM hato paNa amArUM mukAma thatAM vahIvaTa kartA temaja saMdha samasta ghaNuM AnaMda purvaka ekatra maLI jaina zailI mujaba hIsAba rAkhela che. A maMdiramAM mULanAyakaMcha zrI caMdraprabhujI che, te saM. 1802 nI sAlamAM dhrAMgadhrA tAbAnA gAma cItApura madhe eka garAsIyAnA vADA madhethI khAtara upADatAM hAtha lAgela ne te vAta vahIvaTa kartA tathA saMdha samastane khabara paDatAMja thoDI ja mudatamAM jai ahIM lAvI eka ora kImAM bIrAjamAna karavAmAM Avela ne te ghaNuM mudata jemanA tema rahela paNa te daramIAna saMdha samastanI unnati thavAthI temaja camatkAra maLavAthI pucha nahI hovA chatAMe derAsarajI bAMdhavA prayatna karatAM thoDI ja mudatamAM pisA maLI AvI derAsarajI paripurNa saM. 1856nI sAlamAM thayela, ne mahArAjazrIne saM. 1860 nI sAlamAM pratiSThA karI gAdIe besAravAmAM Avela. je vakhatathI mahArAjazrInuM ahIM padhAravuM thayuM che tyArathI te atyAra sudhI ahIM vasatA jaina grahasthAnI sthiti sudharI gaI che tathA keTalo eka camatkAra jenIo tathA anyadarzanIonA jovAmAM Ave che. ahIM amAruM mukAma thatAM hIsAbe tapAsatAM zeTha kALIdAsa govIMdajInA rU. 442) 0 derAsarajI tathA sAdhAraNa aMge devA rahela paNa pite rU. 41) sAdhAraNamAM bheTa ApI rU. 401) bIna vyAje sAM. 1855 nI salathI te leNuM rahe tyAM sudhI rAkhavA umaMga jaNAvela che mATe temane dhanyavAda ghaTe che. A khAtAmAM je je khAmIo dekhANI tene lagatuM sucanA patra vahIvaTa kartA grahone ApavAmAM AvyuM che. chalA kAThIAvADa tAbAnA gAma zrI vaNuM madhe AvelA zrI pArzvanAthajI mahArAjanA derAsarajIne rIporTa. sadarahu derAsarajInA zrI saMdha taraphathI vahIvaTa kartA zA. bhAyacaMda khuzAlacaMdanA hastakane
Page #141
--------------------------------------------------------------------------
________________ 187 ] zrI dhArmika saMsthAonA hisAba tapAsaNI khAtuM amee saM. 1858 nA kArataka suda 1 thI saM. 1963 nA posa vada 0)) sudhIne hisAba tapAye, te jotAM vahIvaTanuM nAmuM cokhI rIte rAkhI vahIvaTa sArI rIte calAvatA jovAmAM Ave che. A gAmamAM vasatA dareka jaina zvetAMbara graha khAtAnI purepurI dekharekha rAkhe che, ne dina pratidina sudhArA upara lAvavA prayatna kare che mATe temane dhanyavAda ghaTe che. derAsarajInuM dhAbu temaja gabhArAnA zikharamAM phoTo paDelI jovAmAM Ave che. teno tAkIde jINuM udhdhAra thavAnI jarUra che. paNa A sthaLanA jaina grahastho sAdhAraNa sthitinA hovAne lIdhe kAma banI zakatuM nathI te bahu dilagIra thavA jevuM che. A khAtAno hIsAba tapAsI je je khAmIo dekhANuM tenuM sucanA patra vahIvaTa kartA prahasthone ApavAmAM Avaze. jIlA kAThIAvADa tAlukA dhrAMgadhrA tAbAnA gAma sItApura (u zIyA) madhe Avela zrI zItalanAthajI mahArAjanA derAsarajIne rIporTa. sadarahu derAsarajIne zrI saMdha vahIvaTa kartA zA. jerAja kamaLasI tathA zA. piopaTa govidajI hastane sa. 1959 nA kArataka suda 1 thI sAM. 1963 nA pisa vada 0)) sudhIne hIsAba amoe tapAsyo te jotAM vahIvaTanuM nAmuM asalanI rUhI mujaba rAkhI vahIvaTa sArI rIte calAvatA jovAmAM Ave che. A gAmamAM phakata jaina (zvetAMbara) nA traNa ghara hovA chatAM khAtAnI sthiti ghaNI ja sArI jovAmAM Ave che. tema kAMIpaNuM azAtanA thatI hoya tema lAgatuM nathI. baMne vahIvaTa kartA grA khAtAmAM sudhAro karatA jAya che, mATe temane purepuro dhanyavAda ghaTe che. A khAtAne lagate hIsAba tapAsI je je khAmIo dekhANa tenuM sucanA patra vahIvaTa kartA prahasthone ApavAmAM Avela che. chelle kheDA tAbe gAma borasada madhyenI zrImana mahepAdhyAya zrI vIravijaya * jaina jJAnAlayanA rIporTa. sadarahu jJAnAlayanA zrIsaMgha taraphathI vahIvaTa karatA zA nagInadAsa veNIdAsanA hastakano bhaMga DAra amee tapAsyo che. te jotAM A bhaMDAramAM ghaNe bhAge hasta likhita saMskRta pustako che. tathA juja bhAge chApelAM che. vahIvaTa karatA grahastha zraddhAvAna hovAthI tene yogya baMdobasta rAkhI koIne vAMcavA joIe te Ape che, ne pAchuM Ave saMbhALI le che. AvI rIte potAno kImatI vakhatane bhoga Ape che tethI temane dhanya che. A bhaMDAra khAtAmAM kAMi upaja kharaca lAMbu jevAmAM AvatuM nathI. bAra mahIne phakata daza paMdara rUpIAnI upaja kharaca. paNa tenuM nAmuM vahIvaTa kartAe rAkhyuM nathI. te tathA upaja vadhAravA saMbaMdhInuM sucanA patra bharI ApavAmAM AvyuM che, mATe AzA che ke te upara dhyAna ApI egya sudhAre tAkIde karaze. jale kheDA tAbe berasada madhe AvelA zrI zAntinAthajI mahArAjanA derAsarajInA aMgata khAtAmAM zrIdukAnanA vahIvaTa khAtAne rIporTa. sadarahu khAtAnA zrIsaMgha taraphathI halanA vahIvaTa kartA zA bhegIlAla bhAilAla hastakane
Page #142
--------------------------------------------------------------------------
________________ 124 jaina kenpharansa heralDa. [eprIla. saMvata 18pa7 nA mAgazara vada 0)) sudhIne hIsAba tapAe te jotAM kAgaLanI kAcI be cepaDI bAMdhI hIsAba utArela jevAmAM Ave che. AkhAtAmAM saM 18pa7nI sAla pelAM Apasa ApasanA TaMTAnA lIdhe bhAguM vasula karavAmAM korTamAM kesa calAvI meTI rakamane kharca karela dekhAya che te rakama kharca karavA chatAM bhADAnI rakama vasula thayela jaNAtI nathI AvI rIte vagara vicAre kajIA laDI devadravyane nAza karavA te rItathI ulaTuM ane bahuja dilagIra thavA jevuM che. A khAtAno vahIvaTa zrI zAMtinAthajI mahArAjanA vahIvaTa sAthe ja hovuM joIe chatAM kusaMpane lIdhe ja chuTo paDela jovAmAM Ave che jethI khAtAne nukazAna thavA saMbhava rahe che mATe hAlanA vahIvaTa kartAne amArI bhalAmaNa che je sadarahu vahIvaTa sAthe A vahIvaTa joDI de sAre che. A khAtAne hIsAba tapAsI vahIvaTa joDI devAnuM sucanA patra hAlanA vahIvaTa kartAne Apela che. chale kheDA tAbe gAma borasada madhenA zrI zAmaLapArzvanAtha mahArAjanA rAsarajIno rIporTa. sadarahu daherAsarajInA zrI saMdha taraphathI vahIvaTa kartA zeTha jIvAbhAI parabhudAsa, zA. ravacaMda pItAmbaradAsa, bAlAbhAI lakhamIdAsa, zA. lalubhAI kALIdAsa, amaracaMda motIcaMda, parI, cunIlAla bApubhAI tathA zA. rAyacaMda rUpacaMda vagere grahanA hastakane saMvata 159-60-6162 nI sAlane hIMsAba amoe tapAsyA che. te jotAM A khAtAno baMdobasta vahIvaTa kartA grahastha taraphathI sAro thaelo jovAmAM Ave che. daherAsarajImAM vaparAtuM kesara, sukhaDa zeTha jIvAbhAI parabhudAsa taraphathI puruM pADavAmAM Ave che. tathA geDIne pagAra paNa saMghamAMthI ApavAmAM Ave che, te bahu khuzI thavA jevuM che. zeTha jIvAbhAI prabhudAsa pitAne amulya vakhata rokI je kAma kare che tethI temane dhanyavAda ghaTe che. A vahIvaTamAM keTale eka sudhAro karavA jevo che, tenuM sucanA patra vahIvaTa kartA gRhasthane bharI ApavAmAM AvyuM che, mATe AzA che ke vahIvaTa kartA gRhastha te upara dhyAna ApI gya sudhAro tAkIde karaze.
Page #143
--------------------------------------------------------------------------
Page #144
--------------------------------------------------------------------------
________________ 125 amadAvAda khAte bharAyelI zrI vakhate judA judA gRhastha tara karavAmAM AvI nAma. gAma. konpharansa nI bhAva phaMDa. jIrNa pustaka dvAra. maMdIra dvAra. | nIzrita khAtuM. jIvaDyA. ratalAma - da - 8 - - 2 - - - prAMtIja. godhA tehArA mIAgAma surata vAMkAnera mahArala DabhoDA AMtarelI jAmanagara visanagara udepura bhudharajI javeracaMdajI hA. uMkAralAlajI surANA prAMtijanA DelIgeTo taraphathI * hA. zeTha - balAkhIdAsa hIrAca da. zA. trIkamadAsa maMgaLadAsahA.gIradhara hemacaMda zA. gulAbacaMda harakhacaMda zA. dharmacaMda kevaLacaMda. zA. cunIlAla khImacaMda. zA. haMsarAja catrabhuja. zeTha bhurAbhAi veNIcaMda. zeTha trIkamalAla dalazukharAma. - bAI rakhamaNa-zeTha bhAIcaMda dIpacaM danI dIkarI. jAmanagaravALA. (nAma nathI lakheluM) nanAmA. zeTha. bhImAjI agarAjI. udepuranA zrI saMgha taraphathI. rA, ba. zebhAgamalajI 8. zA. jeThAbhAI pAnAcaMda. zA. DAmara bhAIcaMda. zA. choTAlAla vakhataca da. zA. nyAlacaMda harajIvana. zeTha lAlajI ujamasI. zA. gagalabhAI javeradAsa. motInA kAMTA ta phaLI. zA. cunIlAla premacaMda. zA. chaganalAla phulacaMda. zA. kasturabhAI kasalacaMda. zera dalAla maNIlAla mohanalAla. zeTha mANekalAla vistAcaMda, zA. vADIlAla mulacaMda. zA. cunIlAla sAMkalacaMda. zA. kezavalAla jamanAdAsa.. zeTha DAyAbhAI sAMkaLacaMda. zA. maganalAla muLacaMda, ajamera mAMDala sadara amadAvAda cuNela amadAvAda amadAvAda muMbaI thaLateja kharaja jAmanagara amadAvAda amadAvAda naroDA vIramagAma amadAvAda amadAvAda sAMthaLa
Page #145
--------------------------------------------------------------------------
________________ 126 pAMcamI jaina zvetAMbara konpharansa phathI judA judA khAtAmAM madada te nIce pramANe. 'SE sukRta bhaMDAra (cAra AnA nI yojanA.) pAlItANuM bALAzrama. amadAvAdathI ziTha lalubhAI) rAjI beDIMga amadAvAda kanyAzALA jaina che. madada sAta kSetra khAtuM. kula | rImArka | - - - *ka : - 6 che che - icon 2pa00 20 0 5000 rU. 1500 mAMthI rU. 50 0)e Ila paeNTIMga chabIo mATe. 2 : k 5 pAMca varSa sudhI. - 2 - mArI hayAtI sudhI ApavA icchA rAkhuM chuM. .
Page #146
--------------------------------------------------------------------------
________________ nAma gAma. konpharansa nI bhAva pheDa. " pustake dvAre. jIrNamaMdIre dvAra. nIrAzrIta khAtuM. jIvadayA amadAvAda ja " " jI. amadAvAda amadAvAda jepura rAjakoTa rAjakoTa rAjakoTa amadAvAda vAla. Adaraja bahIyela sadara sAcunIlAla narazIdAsa. mahetA lalubhAI mANekacaMda. zA. nagInadAsa dharamacaMda. eka jaina zrAvaka taraphathI hA. balAkhIdAsa jagajIvanadAsa. parI phulacaMda umedarAma ha. bhAIcaMda phulacaMda taraphathI. jhaverI maheracaMdajI. zeTha taLazIbhAI DAyAbhAI. zeTha hIrAcaMda parasetama. zeTha mulacaMda devazI bhAI. zA. mAnacaMda pItAmbaradAsa. zA maganalAla metIcaMda. zeTha manarU5 gulAbacaMdajI. AdarajanA DelIgeTonA hA. dalasukha rAmacaMda * zA. amethAbhAI metIcaMda. zA. dalAbhAI metIcaMda. . kaDAkA mIlanA dalAla zA. pItAMbaradAsa maganalAla taraphathI. zA. kuberadAsa bhAicaMda. dAsI kasturacaMda vAlajI. zeTha jesaMgabhAI premAbhAI kevaLabhAI. zA. varajIvanadAsa dharamacaMda. zeTha haThIsaMga DAhyAbhAI. zA. jesaMgabhAI choTAlAla. zA. karamacaMda gokaLadAsa. zA, kAlIdAsa raNachoDa vigere saMga taraphathI. zeTha chaganalAla mANekacaMda. vaDAlInA saMdha samasta hA. dezI me hanalAla harakhacaMda. zeTha icchArAma bhAIcaMda. - zeTha hemajI mayAcaMda. - eka jaina zrAvaka. - zrI vAMkAneranA. hA. zA. catrabhuja. zeTha gulAbacaMdajI gAdIyA. " zeTha nathamalajI surANI. zeTha tIlarAjajI mutA. zeTha puMsarAjajI. zeTha dhanapatacaMdajI. parI haThIsaMga motIcaMda. amadAvAda kheDA lIMbaDI kapaDavaMja amadAvAda kATha amadAvAda sadara enapara amadAvAda vAlI dIvadara sadara = 0 4 vAMkAnera navAnagara saMdara sadara sadara sadara amadAvAda i=11 0 = Olliolll0111- ollla
Page #147
--------------------------------------------------------------------------
________________ 2 10 11 keLavaNuM. sukRta bhaMDAra (cAra AnA nI janA pAlItANA bALAzrama. amadAvAdasthA. 8 8 zika lalubhAI rAIjI beDIMga amadAvAda kanyAzALA, jaina che. madada - - - - - - - - - - - - - - | 101 - - E sAta kSetra khAtuM. rImArka. 101 zeTha. bhagubhAI premacaMdanI nI [ jJAna vardhaka zALAma mANe ApavA kahyA che. varSa sudhI dara varSe rU. 25) che temAM pAlItANuM bALAzramamAM pAMca
Page #148
--------------------------------------------------------------------------
Page #149
--------------------------------------------------------------------------
________________ Registered No. B. 525. o 100000000000000 900000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000 Ceo ACCU 0 . AF SO.4200000oodviondop000000000odmar000000000000000000000000000000000000droido00000000000000dard BONSAR ASTROPR 000000000000000TanasardamIS vIra sambat 2433. OM vikrama sambat 1963 zrI jaina zvetAmbara konpharansa oooooooooooooooooooooooooooooooood10000000 pustaka 3. ORE nambara 5. sana 1907. pragaTa kartA. zrI jaina zvetAMbara kaoNnpharansa oNphisa, mubaI. 0000ranThAmAyALa660 0 00000gnatamya000000000000000caganjya YateAVPRAVENav.. opThalva RWAVARANAVAAVAWORKERARYANY rUpaThaTanAgva000000000sadoao000000000000000000000000000000000 hdhoooooooosdasp viSayAnukramaNikA. viSaya pRSTha. | viSaya jenonAM jAhera khAtAM ane tene dhArmika hisAba tapAsaNI khAtuM 144 bhanI sanI sthiti ... 125 | mahApAlita gRhanA nirAzrita jene ; jaina vetAMbara zapATa... ... ... . ma.6 5 ... ... ... 133 | mahAvA A-32-samAM yayeda nIna sabhAyAra ... ... ... 134 ... konpharansa ophIsamAM cAlatuM |i-32-sanAzavAno yato Ama ... ... ... 142 25bhA ... ... ... ... 156 HAMAS vArSika mUlya DAkakA mUlya sameta sirpha ru. 1 A dharma vijaya priMTiMga presa pAyadhunI-mubaI. bond000000 22SARDAR2.000000000000000000000000000000000000000000000000000000000001 Cao0opo9000000000000000000 RWAS PARA
Page #150
--------------------------------------------------------------------------
________________ jaina sIrIjha taiyAra karavA mATe ru. 1000 - inAma! pATaNa khAta maLaMlI cAthI jaina zvetAMbara konpharansa vakhate thayelA TharAva anusAra jaina dharma ane phIlasuphItuM purNa rIte kamavAra jJAna thAya tevI uttarottara bhASA tathA viSayonI kaThINatA vALI 1 thI 7 pustakonI sIrIjha gujarAtI athavA hIMdI bhASAmAM tayAra karavAmATe ru. 1000, aMke eka hajAra rupayAtuM inAma nIcenI zaratoe ApavAnuM che: 1 je sIrIjhane inAma ApavAmAM Avaze tenI prasiddhI vigere haka inAma meLavagarano raheze paraMtu te prasiddha karavAnI teNe kabulAta ApavI paDaza. jo te haka konpharansane Apaze to ru. 1000, bIjA ApavAmAM Avaze 2 sIrIjhanI pasaMdagI eka khAsa kamITI nImIne karAvavAmAM Avaza. 3 AjanI tArIkhathI eka varSa sudhImAM pasaMdagI gATe AvalI sIrIjhonI kamITI pAse tapAsa karAvavAmAM Avaze. 4 tapAsa mATe AvelI sIrIjhomAMthI ekane inAma Apaq ema kamITI baMdhAtI nathI . paraMtu temAthI yogya haze toja inAma ApavAmAM Avaze. 5 pasaMda karavAmAM AvatI sIrIjha sivAyanI vIjI sIrIjhamAthI amuka copaDIo agara temAMnA pATho kamITI pasaMda karaze to tenA pramANamAM tenA yojakane inAma : ApavAmAM Avaze. vadhu khulAsA mATe nIcenA saranAme patravyavahAra karavA. mAM Avaze. . giragAma mumbai. tA. 25-5-1906. AsIsTaMTa sekeTarI. zrI jaina zvetAMbara konpharansa... DhaDhAchApanuM pavitra kezara. svadharma rakSA ane svadeza lAbha mATe. khAsa pratinidhi makalI maMgAvela khAtrInuM zuddha ane uttama ravadezI kezara pAMca lA, tathA pA, aradhA ane eka ratalI peka DabAomAM ke jepara konpharansanA utpAdaka mI. daddAnI chabIno "Da mArka" che te nIcenA sthaLoethI maLaze. muMbaI jaina che. kenpharansa ophisa giragAma, mAMgaroLa jaina sabhA pAyadhunI, jaththAbaMdha vecanAra ekalA mAleka, jaina maMdIra sAme re kahI dAosavALa jaina mahAjana Azrita mAMDavI, muM4. . zI panI.
Page #151
--------------------------------------------------------------------------
________________ namaH ziSya ratnAnAmiva rohaNakSitidharaH khaMtArakANAmiva, svarga:kalpamahIruhAmiva saraH paMkeruhANAmiva, pAthodhiH payasAmiveMdumahasAM sthAna guNAnAmamA, visAlocya viracyatAM bhagavataH saMghasya pUjAvidhiH // 21 // artha:- rohaNAcaLa parvata jema ratnanuM sthAna che, AkAza jema tArAonuM sthAna che, svarga jema kalpavRkSanuM nivAsasthAna che, taLAva jema kamaLanuM nivAsasthAna che, samudra jema caMdramAM samAna nirmaLa jaLanuM nivAsasthAna che, tevI rIte A sAdhu, sAdhvI, zrAvaka, zrAvikA rUpa caturvidha pUjya saMgha je jJAna, darzana ane cAritranuM nivAsthAna che tenI pUjA karIe. SHRI JAIN (SWETAMBER) CONFERENCE HERALD. Vol. III.] MAY 1907. [No. 5. - ~ jainonAM jAhera khAtAM ane temanI hAlanI sthiti. 20@ > - anusaMdhAna gatavarSa pRSTha 325 (zAha nattama bhagavAnadAsa) jJAna khAtu-manuSyanuM manuSyatva jJAnamAM ja che. jJAnarahita manuSya pazunI sapATIe pahece che. jJAnane mahimA atizaya che. koI paNa kAma thavA pahelAM te kema karavuM tenuM na joIe che. jJAna be prakAranAM che, sAMsArika unnatinuM tathA Atmika unnatinuM. navI navI cIje utpanna karI, tene zekha tathA khapa vadhArI paisA kema pedA karavA, pisA sauthI sArI rIte kema vAparavA, tanadurastI kema jALavavI, vyavahAra kema sAcave, saMsArane sneha kema bAMdhavo tathA nibhAva, saMsAramAM kema meTAi meLavavI tathA jALavavI, bIjI prajAo karatAM ApaNe kema vadhAre TakI rahevuM tathA caDIAtA thavuM, vigere bAbato sAMsArika rAvano
Page #152
--------------------------------------------------------------------------
________________ [me. jena konpharansa heralDa AvI zake che. Atmika jJAnamAM, AtmA zuM che, jyAMthI Avya, kyAM javAnuM che? kevI rIte jAya che, tenA svarUpanuM prakaTIkaraNa kema thAya che, tenI ucca dazA mATe kayA kayA sArA rastA che, vigere samAya che. ane jJAna Avazyaka che. Atmika jJAna kharekharUM darzAvanAra zrImAna tIrthakaro ja che. temaNe joyuM ke jagatamAM kharekharUM duHkha janma marapaNanuM ja che. te du:kha TALavA mATe Atmika jJAnanI ja jarUra che. sAMsArika jJAnanI te saMsArI jo jarUra samajaze, ane tethI potAnI meLe, koInA zIkhavyA athavA kahyA vinA paNa teo te meLavavAno prayAsa karaze, paraMtu tenAthI ucca Atmika jJAna meLavavuM muzkela hovAthI tene mATe prayAsa karanArA jIva thaDA nIkaLaze. mATe je pUruM paDe tema | che, temAM umero karavAnI jarUra nathI, paraMtu jenI bahuja jarUra che, ane je muzkelIthI pUruM paDI zake tema che te ApavAnI pahelI pharaja che. AthI ja tIrthakara mahArAje Atmika jJAna ApavAnI jarUra joI che. gaNadhare, AcAryo, upAdhyAye tathA sAdhuoe Atmika jJAna vANI tathA pustaka dvArA jALavI rAkhavAne samaya pramANe banatuM karyuM che, hAlane jamAne hiMdustAna mATe sAMsArika jJAna meLavI, te amalamAM mUkavA sAthe, Atmika jJAna tarapha saMpUrNa mAna dRSTi tathA meLavavAnI icchAnI jarUra che. matalaba ke Atmika jJAna eka bAjue rAkhI mUkavAnuM nathI, paNa meLavavAnuM ja che, ane te sAthe AtmAne jema bane tema ochI hAni thAya, tevI rIte zarUAtamAM jaNAvyA pramANe sAMsArika jJAna avirala utsAhathI maMDayA rahIne amalamAM mUkavAnuM che. e baMnemAMthI eke bhUlavAnuM nathI. je bhUlI javAze, tenuM nukazAna thavAnuM ja. asalane saMtoSa ane thoDA kharcane jamAne jato jAya che, bhabhako, lAlaca tathA Atma bedarakArIne jamAne cAle che. vadhatA kharcane pahoMcI vaLavAne asalanA sAdhAraNa gujarAtI bhASAnA prAthamika jJAna karatAM rAjakata IgrejI bhASAnuM tathA asalanA sAdhAraNa dhaMdhAo karatAM navA navA rasAyaNika dhaMdhAo tathA uga hunnaranA jJAnanI bahuja jarUra divase divase vadhatI jAya che, te jarUrane pahoMcI vaLavA mATe sAMsArika jJAnanA pustako vAMcavAnI, vAcakane madada karavAnI, tathA te jJAnane utejana ApavAnI jarUra che, , ane te jarUra koI paNa rIte uDAvI zakAya tevI nathI. te jarUra uDAvavAno prayatna thaze, te "sathI cagya vizeSa Take " e niyame sAMsArika jJAna tarapha bedarakArI batAvanAra kAma athavA prajA pRthvItalapara pachAta paDI jAya. bhavitavyatA cakasa che, paNa tenA para AdhAra rAkhIne besI rahevuM, e hAlanA jamAnAmAM cAle tema nathI. kAma karo, pravRttimArga svIkAre, pharaja bajAve, pachI tamArA karmathI viparIta pariNAma AvavAnuM hoya te aDyaNa nahi, paraMtu pravRtti, kAma, pharaja eja hAlanA jamAnAnI jarUrIAta che. atizaya zAMta, ekAgra citta, nirAgI munirAjone Atmika jJAnamAM maMDayA rahevA daI, ApaNe temanAthI maLI zake teTaluM AtmikajJAna prApta karI, Atmika jJAna sahitaja jIvana vahana karavuM yogya che. Atmika jJAna Agama vigeremAMthI munirAje ApaNane jaNAve che, ane sAMsArika jJAna muni sivAyanA saMsArI prANIo ApaNane bhASaNa tathA pustaka dvArA Ape che, te bannene yathA yogya madada ApavAnI che, banne tarapha egya draSTithI jovAnuM che. A viSayanI zarUAtamAM jaNAveluM jJAnakhAtuM AtmikattAna khAtuM ja che. te jJAnane hAla pustaka, pATI, pathI, ThavaNI, kavI navakAravALI, caMdravA pUThIA vigere ujamaNamAM mULa, jJAna pAMcamane divase bahumAnathI
Page #153
--------------------------------------------------------------------------
________________ 1807 ] jemAM jAhera khAtAM 131 bahAra kADhI, satkAra karavAmAM Ave che. paraMtu zAMtithI udara nirvAhanA sAdhano maLI zake evI dhana saMbaMdhI sAdhAraNa sthiti hoya to Atmika jJAna sAmAnya jIvone paNa sujI zake che, mATe hAla cAlatA Atmika jJAnanA sAdhanone apAtI madada cAlu rAkhI sAMsArika jJAna mATe paNa ghaTita lakSa rAkhavA vinati che. jIvadayA khAtuM-AtmAnI unnati dayA, karUNuM vinA kema thaI zake ? garIba mANasa paNa paisA kharcA vinAnI dayA batAvI zake. hAlanA samayamAM prIstIo, mu. salamAne, yAhudIo vigere. gAya, bakarA, meMDhA vigere jene haNI, tene upaga karavAmAM, temAMthI banelI davAo vAparavAmAM masta rahe che, kAraNake temanA dhyAnamAM hajI emaja che ke e prANIomAM jIva nathI. paNa chellI zeThethI jaNAyuM che ke jhADanI chAla tathA pAMdaDAomAM paNa manuSyamAM jaNAtI sukha duHkhanI lAgaNI che. te khIle che, karamAya che, kharI paDe che, vigere jIvananA cinho temAM paNa jaNAya che, te pachI gAya vigeremAM jIva hoya temAM navAI zI? tIrthakara mahArAjA sarvajJa hatA, ane e sarvatapaNAmAM temaNe prarUpela dhama tadana nirAbAdha ane sarvasatyamaya che. pazuo vigere prANIo mATe dayA batAvavI e dareka jananI prathama pharaja che. dayAthI AtmA ucca thAya che. e dayA pAMjarApoLa dvArA, temaja abhakSya vastu nahi khAIne tene utejana ApatA baMdha rahevAthI darzAvAya che. hAlanI pAMjarA poLa mATe joIe tevI saMbhALanI gera hAjarI vigere buma mAravAmAM Ave che, paraMtu tethI ApaNe ApaNuM te zubha kAma mukI devAnI jarUra nathI. kemake kahevuM saheluM che, paNa ApaNe je karIe chIe, tevuM paNa karI batAvavuM muzkela che. TIkAkArone kAma karavAmAM paDatI agavaDane khyAla hoI zake nahi. bezaka pUratI zakitavinA pAMjarA paLa ughADavI, e pahelI bhula che. zakitanI gerahAjarImAM devuM karyA jaIne pAMjarApoLe calAve rAkhavI e paNa jarA agya jevuM jaNAya che, te paNa tene rasate karatA jaie te te kSAmya che. pAMjarApoLamAM rAkhavAmAM AvatAM pazu pakSInI sAra saM. bhALa rAkhavI, cArA pANInI darakAra rAkhavI, teo thoDI jagyAmAM sAmaTAM goMdhAya nahi, vigere saMbhALa rAkhavI e prathama pharaja che. zakti na hoya, ane pAMjarApiLamAM jagyA na hoya chatAM saMkhyA vadhAryo javI e paNa bhula che. pazu pakSI mATe banI zaktI davA vigerenI goThavaNa karavAnI paNa pharaja visarAya nahi tevI che. kAma karanArAone game tema kahe te paNa kharA hRdayathI, zubha nizAthI, ane pramANika kapaNe kAma karanAre kadI DaravAnI jarUra nathI. yuropa amerIkAthI davAnA rUpamAM AvatI gemAMsa, Dukara mAMsa, vigere abhakSya cIjo vAparIne jIva bacAvavA prayatna karavA karatAM te na vAparavI e bahuja uttama che. dareka rIte jIva dayAnA kAmamAM madada karavI e jainanI pharaja che. have e savAla thAya che ke kasAIo eka sA. maTAM Dhora lAvI tenA pisA dayALu jano pAsethI upajAvI, tenA pharI Dhera lAvI jenone nIcovyAja kare, ane te rIte pitAnuM jIvana calAve, tene, Dhere kharIdIne madada ApavI ke kema? bezaka kharIdavAthI ayA. kavI 2... - 1 -
Page #154
--------------------------------------------------------------------------
________________ 132 jaina konpharansa heralDa [ me puNyaMdha thAya che, paNa te paisAthI khIjA DhArA lai te hiM`sA kare tene mATe kAMi upAya vicArI zakAya te jAheramAM mUkavA jevA che. OM zrI pArevAnI jIvAra khAtuM-- --A paNa jIva dayAnA peTA bhAgaja che. hiMsaka manudhyeA pArevA vigere pakSIone jIvADavAnI saMbhALa le e' lagabhaga AzAja kheATI che. dayALu janA tathA hiMdu bhAIe e kAma mUge moDhe bAMvyA jAya che te kha rekhara bajAvavA jevu che ane dareka rIte madadane yAgya che. A badhAM khAtAM sUcaka che, ke jethI ajANyAne Aghe gotavA javuM paDe nahiM. dizA zrI kheAkaDAnA dudha khAtu--nAnAM ekaDAMnAM baccAM temanI mAtAnA dudhanI gerahA jarImAM TaLavaLIne marI na jAya te mATe A khAtuM che. kharekhara ane madadane pAtra che. alpa AyuSya pazu sArI saMbhALa nIce rahI meLavIne purUM kare teTalA mATe A khAtAnI sthApanA che. prazaMsanIya che. khegaka yogya gAmaDAnI pA zrI kutarAnA roTalA khAtuM--dareka jaina ane hiMdu gharamAM A lIsa mATe darAja roTalI athavA roTalA karavAmAM Ave che. paraMtu muMbai jevA zaheramAM lAMkhI vakhata sudhI sarakAra taraphthI kutarA mArI nAMkhavAmAM Ave che. bahAnuM e batAvavAmAM Ave che ke teo jAherane herAna hAlanA samayamAM pakaDAvI dRyA vinA mukyA zivAya kare che. khera ! evA jIvAne bacAvavA eka sthaLamAM sAmA rAkhI devAnI jarUra che. temanA nibhAtra mATenuM A khAtuM dareka chuTA chuTA pharatA karI rIte madadane pAtra che, zrI jIva cheDAvavA khAtu'--A viSe jIyA khAtAmAM vivecana karavAmAM Avyu che, ane temAM chevaTe mUkelA savAla vicAravA vinati che, cakrezvarI zrI cakrezvarI mAtAnI mAnatA khAtuzrI zatru Mjaya paranI adhiSThAyakA mAtAnI je mANasoe mAnatA karI heAya, tene mATeja A khAtuM che. mAnatAthI koi kAI vakhate kAmeA thatAM haze e kharuM paNa zuddha vicAra, zuddha vANI haiM vanathI je kharekharA lAbha thAyache, te lAbha mAnatAthI thatA nI. mithyAtva lAgeche. ane zumAnatAthI iMgArazA pIranI mAnatA khAtu--kArakhAnAnA eka musalamAna sIpAi DuMgarapara marI gayelA tenI pIra tarIke sthApanA karavAmAM AvI che. ane temanI mAnatA cAya che, paNa zrAvaka bhAioe bIlakula karavA yogya nathI. kharekharI ja ALasu g garIkha vANIyAnA dANA khAtu--hAlanA samayamAM koipaNa khAtAnI rUrIAta hAya te| te garIba mANasAne madada ApavAnA khAtAnIja che. rIkhAne utejana ApavAnI nahi, paraMtu kAma karAvI, kAma zodhI ApI temane kAme lagADavAtI, te pAtAnI meLe potAno roTalo raLI zake evA karavAnI jarUra zALA parivAra dareka zubhecchake A che. upalA sakhAvata
Page #155
--------------------------------------------------------------------------
________________ 1937 ] jenenA jAhera khAtAM prakAre karavAnI kharekharI jarUra che. ALasane utejana ApavuM e deSita che. A khAtAmAMthI apaMga, azakata, nirAdhAra, zaramAtA temaja lAjavALA garIbone madada thatI hoya te A khAtuM purNa madadane pAtra che. mATe A khAtAmAM ApanAra bhAioe upara jaNAvelI zarate avazya ApavuM e hitakara che. DuMgaranA rastA rIpera khAtu-DuMgarane raste jema bane tema sAro rAkhavAnI jarUra che. khAtuM utejana tathA madadane pAtra che. visAmA tathA kuMDa rIpera khAtuM taDakA vakhate visAmAnI tathA kuMDanA pANInI keTalI jarUra che, te anubhavIne khabara haze. tethI A khAtuM paNa madadane thegya che. rehazALA kheDAra makAna khAtu-upara jIva dayAnA viSayamAM kahI gayA chIe che ke janAvare mATe makAna sArU havA ujAsavALuM tathA sagavaDavALuM joIe tevA makAna mATe A khAtuM che tethI A khAtAne madada karavI e paNa jIvadayAnuM kAma che. reDIzALA dharmazALA khAtu -utArUone utaravA mATe dharmazALAnI kharI jarUra dareka bhAIo svIkAraze. dharmazALAnA makAna mATe, temaja pAgaraNa, vAsaNa vigere mATe paNa tevI ja jarUra svIkAravAmAM Avaze. tethI A khAtuM madadane pAtra che. nirAzrita jene ane jaina zvetAMmbara madada phaMDa. --00 > - (anusaMdhAna pRSTa 14) pitAnA vakhatamAM dhaMdhA rojagAranuM koIpaNa sAdhana na hovAthI lekanI najara muMbanI tarapha kheMcAya che ane muMbaI AvyA bAda je kenI oLakhANa athavA lAgavaga vagara kAma levAnuM hoya che te zarUAtamAM ghaNI ja muzkelI vacce kAma levAnI jarUra paDe che. anya purUSa ghaNI sArI kamANI kare che te joi muMbaimAM AvIne rahela ajANa mANasa navina dhaMdhAmAM joDAvAnI zakti temaja sAdhananA abhAve, nekarI paNa meLavavAne bhAgyazALI thaI zakato nathI ane tene nAhaka kharcanA bojAmAM utaravuM paDe che. AgaLa upara kadAca bhAgya yoge TuMkA pagAranI nokarI maLe che tevA prasaMge muMbaImAM ghaNI ja kharcALa chaMdagI gujAravAnI hoya che tene lIdhe mahA mahenate pitAne kharca kADhI zake che. samaya paNa eTalo badhe badalAI gayo che ke ApaNI hAjate divase divase vadhatI jatI hovAthI, kharca paNa vadhatuM jAya paraMtu kamAvAnA sAdhana ulaTA nabaLA paDatA joyache. vaLI muMbaI jevA pravRttimaya zaheramAM zArirIka saMpatti - je khulI havA tathA prakAzanA niyamo upara AdhAra rAkhe che te jaLavAvI te dura rahI paraMtu marakInuM jora jyAre vadhatuM jatuM hoya che tevA vakhatamAM gIta che -- -- -
Page #156
--------------------------------------------------------------------------
________________ jaina konapharansa heralDa A zaheranA ghaca vastIvALA, TuMka mudatamAM je duSTa marakInA bhegA thaI paDe che tevA sthaLamAM rahevAnI jarUra paDe che. vartamAna patramAM AvatA hevAla uparathI ApaNe joI zakIe chIe ke mugaImAM vastI ApaNI jaina kAmamAM AvA aneka kAraNone lIdhe marakIthI temaja bIjA rogothI thatA maraNanuM pramANa anya kemanI sAthe sarakhAvatAM ghaNuM ja vadhAre che. A savAla zuM vicAravA jevo nathI. Ane mATe zuM jina komanA agresare javAbadAra nathI? - zuM muMbaI jevA zaheramAM jinenI vastI me TA pramANamAM che tene eka seneTe rIyamanI jarUra nathI ? bahAra gAmathI AvatA svAmI bhAione mATe teone nokarI maLe teTalI mudata sudhI ghaTatI sagavaDa karI ApavAnI, teone dhaMdhe vaLagADavAnI, pitAne lAgavaga vAparI teone nokarI apAvavAnI, udhoga zALA sthApavAnI vagere judI judI yojanA vALI eka (Systematic) paddhati saranI saMsthA sthApavAnI jarUra che. ApaNI kemamAM moTI moTI peDhIo calAvanArA tathA mIla mAleke tathA vyApArIo eTalI moTI saMkhyAmAM che. ke je teo potAnA dhyAna upara eTaluM ja le ke ApaNe koIpaNa svAmI bhAi dhaMdhA vagarane AthaDevo na joIe bIjA koIne paNa pitAne tyAM nekara tarIke rAkhavAne badale tenA jeTalI ja AvaDatavALo huzIAra jainabaMdhuM maLI AvatuM hoya te teTalAja pagArathI tene ja rAkhave te pachI ApaNe ghaNuM ja karavAnuM rahe che. upara kahela janAmAM sAmI dalIla lAvavAmAM Ave che ke je janane nakara tarIke rAkhavAmAM Ave to te dhArmika tahevAramAM tathA anya divase dhArmika kIyA karavA bahAne pitAnA zeThanI nokarI barAbara bajAve nahi. te zuM vajuda vagaranI nathI ? A vI dalIla AgaLa dharanArA, dhArmika hRdayanA zeThane tathA nekarane baMnene anyAya kare che. A bAbatamAM khAsa karIne ApaNe pArasI tathA nAgara gRhasthonuM anukaraNa karavAnI jarUra che. keTalAeka dezI rAjayamAM jayAM nAgara gRhasthonA hAthamAM rAjayataMtra hoya che tyAM anya komanA nekarI meLavavA utsuka mANasane spaSTa rIte kahevAmAM Ave che ke nAgara hetate jagyA maLata. evuM sAMbhaLIe chIe te uparathI ApaNe zuM ghaDa le Iti nathI ? dharmane mATe kAmane mATe je abhimAna he te mArA svAmI bhAIoe A savAla tAkIde upADI levo joIe che ane upara kathA mujabanA manamAM draDha nizcaya karavAnI jarUra che. A prakAranA vicAro jyAre ApaNuM mAtabara ane presaronA hRdayamAM khuraze, keLavAyelA vargane jyAre AgaLa karavAnI, bahAra pADavAnI lAgaNa teonA citamAM udabhavaze popasinya satAM vitA: e sUtrane artha jyAre teo yathArtha samajaze, ane te pramANe anusaraze tyAreja jana komanI unnati jena zAsananI zobhA vataH thatI jovAne prasaMga Avaze. " jana komanA agresara tarIkene zekIA tarIkene je teo haka dharAvatA hoya te pachI eka kuTuMbane agresara jevI rIte petAnA kuTuMbI janonuM hita karavA baMdhA che. tevI ja rIte teonI pharaja paNa che ke potAnI kemanuM je raste kalyANa : - 1 ga. . .
Page #157
--------------------------------------------------------------------------
________________ 1 35 1907 ] nirAzrita jene ane jaina zvetAMbara madada kuMDa thai zake te raste satvare kAma levuM. teoe samajavuM joIe ke jeTalA pramANamAM teo nI padavI mAna meLavavAno adhikArI che teTalAja pramANamAM bake tethI vizeSa je teo svAmI bhAIonuM hita hRdayamAM dharatA hoya te jokhama bharelI paNa che. jJAtinA ke komanA agrasara yAne zekImAM banI potAnA jJAtI lAone pakSapAta buddhithI navA kAraNasara herAna karavAmAM, nukazAna karavAmAM, tathA aMgIta deSanA lIdhe, AgalA pAchalA virabhAvanA lIdhe, nyAyanA tabakkAthI ulaTI rIte kAma levAmAM pitAnI zakitane tathA mahenatane tathA vakhatane vyartha bhoga ApavAne badale pitAnI pharaja yathArtha rIte adA karavAnI lAMbI vakhatathI ropAyelAM aMdara aMdaranA kusaMpanA bIjane jaDa mULathI bALI nAMkhavAnI ane nirAdhAra sthitimAM pIDAtA svAmI bhAIonuM dukha dura karavAne mATe banate prayAsa karavAnI AvazyakatA che. A kAThIAvADane pradeza eka samaye bahuja sAro pAka utarate hovAthI kAcu sonuM utpana kare che ema kahevAtuM hatuM. te pradezanA loko chapananA dukALa pachI eTalA badhA nidhana thaI gayA che ke teo ApaNuM lakSa kheMcyA vagara rahetA nathI. gAmaDAnA ghaNAkha leka kheDutone dhIravAne kaDhArAne dhaMdho karatA hatA. ane chapanIyA pahelAM jeonI ugharANI hajArathI gaNAtI hatI, ane tene lIdhe AgAmI kahevAtA hatA teo hAla tadana dayAjanaka sthitimAM AvI gayA che. kheDutene tathA tAlukadArene dhIrelAM nANuM navIna sarakArI TharAva tathA kheDutone rAhata ApanArA kAyadA amalamAM melAyAthI vasula karavAnuM koIpaNa sAdhana rahyuM nathI. temaja A dhaMdhe choDI bIjo koI dhaMdhe paNa teone sujhata nathI. je dhaMdhAmAM teo eka rIte jotAM ucca nitinA niyama mudala jALavatA rahetA ane mugdha kheDutene teonI athAga mahenatanA badalAmAM mAtra sAdA khorAka sivAya bIjI koIpaNa vastune upabhoga karI zake tevI sthitimAM nahi rahevA detAM banI zake teTaluM vadhAre vyAja leI nirdhana sthitimAM lAvI mukatA hatA tenuM zuM sAruM pariNAma hoI zake te samajAtuM nathI. samyaga drakhi zrAvakane yogya mukhya guNa ke te vibhava nyAya saMpanna davya upara AdhAra rAkhate hovo joIe te ja jayAre jaLavAya nahi ane tene lIdhe sudhArelI komanI vakekita ApaNe sAMbhaLavAno vakhata Ave te kaI rIte IcachavA yogya gaNAya nahi. AvI rItanI tenI nirdhana sthiti thaI jatAM kanyA viya jevA mahAna hAnikAraka rIvAje teomAM jesabhara paga pesAro karyo ane eTalAye lekenI batrIsIe caDhayA ke mAsikamAM ne vartamAnapatramAM te duSTa rivAjane nAbuda karavAne mATe sakhta bhASAmAM lakhApelA lekhe ApaNe vAMcIe chIe eTaluM ja nahi paNa sabhAomAM maMDaLomAM tathA konTraransamAM pephesara nathu maMchAcaMda jevA vakatAo e duSTa rivAja tarapha pitAnA hRdayane baLApo kADhavA cuktA nathI. vagara takarAre temaja jarApaNu AnAkAnI vagara kabula karavuM paDaze ke kanyA vikrayanA pracArane ekadama dAbI devAnI jarUra che. paNa tene upAya zuM?
Page #158
--------------------------------------------------------------------------
________________ jaina konpharansa heralDa thanAra nathI. tethI paNa vizeSa thavAnI jarUra che. Arya prajA tarIke abhima na rAkhanArA abhakSa vastuno mAMsa madirA vagerene dehAMta kaITe paNa svIkAra karatA nathI tyAre potAnI ja saMtatine vecI kamANu khAvA jevuM kArya karatA mudala acakAtA nathI. temaja vaLI jJAtinA agresaro temaja mahAjananA zeThIAo lagna vakhatanI pi tAnI hAjarIthI ukata rivAjane anumodana Ape che. eTaluM ja nahi paNa jAhera kaM DanuM laheNuM vasula karavAnA zuddha (teonA dhAravA pramANe) irAdAthI kanyAvikraya karanArane pAMca pacAsa rUpIyA vadhu apAvI AvA sATA karavAmAM dareka rIte madadagAra thaI paDe che. AvI sthiti chatAM te rivAjanI avagaNanA karanArA tathA te rivAja jeonAmAM pracalita che, jeone keTaleka aMze aNachuTake te rivAjane tAbe thavuM paDe che tenA tarapha varSAda varSAvanArA dIrdha draSTithI tenA kAraNanI jyAM sudhI tapAsa karatA nathI. ane te kAraNane dura karavAno prayAsa karatA nathI tyAM sudhI teone hetu saMpUrNa rIte pArapaDavAne mudala saMbhava nathI. paraMtu zrama phekaTane thaI paDI ane rayamAM rUdana karavA jevo ghATa bhAse che. A apekSA dhyAnamAM rAkhI kanyA vikraya karanArAonI sthiti sudhAravAne teone udyame vaLagADavAnI khAsa AvazyakatA che. eka paMtha ora do kAja" e kahevatane anusare ukta upAya levA tajavIja karyAthI - nyA viyanA hAnikAraka rIvAjane ApaNuM nathI dezavaTo devAze, tathA ApaNAM vadhamAM baMdhuonI sthitimAM sudhAro karI zakAze. priya vAcaka varga, nirAdhAra varSanuM citra yathArtha rIte tamArI sanmukha raju karavAnuM banI zake tene mATe eTaluM paNa kahevAnI jarUra che ke agAu kahyA mujaba te o dharma karaNa karavAne udyamavaMta thatA nathI. eTaluM ja nahi paNa A dharmanA kAryomAM paNa pravRti karatA AMcake khAtA nathI ane te kAraNane laIneja kanyA vikraya anyAya yukta vana (ochuM ApavuM ane adhika levuM) asatya be lavApaNuM i vigere aneka durgaNone teomAM vAsa maLe che. A uparathIja "nAro beTho satyAnAzavALe" ! e kahevatane janma maLyo haze ema anumAna thaI zake che. apaMgane, garIbane, je kAMI na nI jevI rakama madada dakhala ApavA mAM Ave temAMthI paNa dalAlI khAnArA manu khe najare paDe che. e paNa samayanI balihArI nahIM to bIjuM zuM? ' khAnadAna kuTuMbamAM janmelA bALapaNathI ja garbha zrImaMtane yogya dareka prakAranA sAdhananI anukuLatAe sukha bhogavatA AvelA manuSyane bhAgyadevInA pratikuLa Acara thI jene jotAmAM pAya la sthitimAM AvI jatA ApaNe joyA che. leka lajajAnA bhaye, zaramanA lIdhe pitAnI vAstavika sthitinuM kathana karavAnI paNa teo hImata dharI zakatA nathI. to pachI hAtha lAMbo karI teo yAcanA karavA nIkaLe tenI AzAja kema rAkhI zakAya? vakhate vakhatanuM kAma karyo jAya che. lakSmI caMcaLa che. Aja che ane kAle nathI puNyanA yoge kadAca dhanavAna banyo te ema samajavAnuM nathI ke gRhasthAI - paNane koIe peDhI utAra lakhI ApelI che. caDatI temaja paDatI dareka manuSyanI tathA majAnI thayA kare che. A hetu mATe A varga tarapha khAsa lakSa ApavAnI ja
Page #159
--------------------------------------------------------------------------
________________ 137 1907] . nirAzrita jaina ane jaina zvetAMbara madada phaMDa rUra che. teonI sthiti chupI rIte jANI temane khAnagI madada karavAne taiyAra rahe vuM joIe. vaLI ApaNuM zAstramAM paNa kahevuM che ke gupta dAna karanAra jAhera rIte dAna karanAranA karatAM vizeSa puNya upArjana kare che. guptadAna karanArane potAnI vAha vAha kahevarAvavAnI, kIti meLavavAnI apekSA hotI nathI paraMtu jAhera rIte dAna karanAranuM lakSa ghaNe bhAge yazogAna gavarAvavA tarapha hoya che jana samAjanuM yathArtha rIte avalokana karanA khullI rIte anubhave che ke ghaNI kharI rIpa tathA phaMDamAM je nANAM bharAtAM ApaNe joIe chIe temAM ghaNAkhara moTe bhAga mAtra dAkSiNya tAthI athavA kItinI apekSAe yAne hasAtusIthI bharanArA hoya che. mananA ullAsathI hitabuddhithI sArA mArge paisAno vyaya karanArAonI juja saMkhyA najare paDe che. pitAnI kemanAja lAbhane mATe nahIM paraMtu samasta hiMdI bonA lAbhana mATe trIsa lAkha rUpIyA jeTalI moTI rakama sakhAvatamAM ApanArA jamazedajI nazaravAnajI tAtA jevA dAnavIra purUSa bahuja cheDA maLI Ave che. te jotAM anya kema sudhI pitAne hAtha na laMbAve to khera paraMtu "jene ddhAra" je kAmamAM ApaNuM rdhAnikoe potAnA udAratAne lAbha pitAnA ladha I baMdhuone khasusa rIte moTA pramANamAM Apa joIe. lAMbA vakhatathI ApaNuM dhyAna kheMcI rahela kanyA viya nAmanA duSTa rivAja sivAya bIjA ghaNuM hAnikAraka rIvAje ApaNI Arthika sthitinI avanatine AbhArI che. dina pratidine paisA saMbaMdhI sthitimAM ApaNe ghasAtA jaIe chIe gata daza varSamAM dhanika thayelAnI saMkhyAnA karatAM nirdhana thaelAnI saMkhyA pramANamAM ghaNI ja vadhAre che ane jyAM sudhI svadezI hIlacAla saMpurNa rIte pagabhara thavA pAme nahi ApaNA dezanA sthAnika uganI puratI khIlavaNI thaI zake nahi tyAM sudhI gAmaDAmAM tathA nAnA nAnA zaheramAM ApaNuM svAmI bhAIo ALasane laIne vaDIlopArjIta mIlakatanA vyAjamAMthI tathA muLa rakamamAMthI vidhavAonI mAphaka pitAne nirvAha kare jAya tethI ghaNuM aniSTa pariNAmo AvavAne saMbhava che. AvI rItanA beThA beThA khAnArAonI saMtati kevI nIvaDaze te khyAla kare paNa muzkela thaI paDe che. teonI udAra vRti eTalI badhI saMkocAI jA5 che tathA lebha vRti eTalI badhI vadhI jAya che ke dhArmika kriyAmAM joDAvAne hetu paNa keTaleka aMze teonI bAbatamAM rUpAMtara pAme che athavA pradhAna hetu te gANa thaI jAya che. pAra laikika lAbha tarapha draSTi nahi rahetAM aihika lAbha jevAke prabhAvanA maLaze yAto jamanuM AmaMtraNa maLaze te tarapha dhyAna doDe che. tethI dharmika kriyAnuM mahatva rahetuM nathI paraMtu ukta kAraNone lIdhe upAzraya tathA derAsara jevA sthaLomAM prabhAvanA 9hANa jevA prasaMge, jarApaNu zAMtithI kAma nahi levAnuM hovAthI labha vRtti nI prabaLatAne lIdhe dhIraja rAkhavI muzkela thaI paDavAthI khasusa karIne strIono dekhAva ajJAnatAne lIdhe vizeSa dayAjanaka ane te sAthe hAsyajanaka thaI paDe che. luMTA luMTa thatA dekhAve ApaNI ajJAnatA tathA daridratA nahi te bIjuM zuM sUcave che? ukata sthitine vagara DhIle anta ANavAne vizeSa jJAnanA phelAvAnI sAthe svAmI bhAIonI Arthika sthiti sudhare tevA upAyo javAnI jarUra che. AvAja kAra
Page #160
--------------------------------------------------------------------------
________________ 138 jena konpharansa heralDa [me vRti tarapha lakSa rAkhI dharma kriyAmAM pravarte che. eTaluM ja nahi paraMtu dharma bhraSTa thaI anya dharma svIkAravA paNa teo taiyAra thaI jAya che. je varSa samagra bhArata vAsIone bIhAmaNuM dukALanuM hatuM teja vadhe khristI dharmane phelAvo karanArA pAdarI vargane mIzana khAtAne eka rIte AnaMdadAyI sukALa rU5 nIvaDayuM hatuM. teo pitAnA dharmAnA jhuMDA nIce AvavA hajAre bake lAkhe nirAzritane jIvatadAna ApI lalacAvI zakyA hatA ApaNI mAphaka teo kAThamAThathI vaDA caDhAvavAthI ke anya dhAmadhumathIja pitAnA dharmanI unnati thaze ema svanAmAM paNa khyAla karatA nathI. paraMtu potAnA mata kabula rAkhanArAonI saMkhyAmAM vadhAro thavAthI ja phateha mAne che tevA loko AkhI dunIone potAnA satata prayAsathI krIziyana banAvavAnI umeda rAkhe. (jo ke te thavAno mudala saMbhava nathI) temAM Azcarya zu? teonA dAkhalAthI zuM ApaNe samajavuM joItuM nathI ? aneka prasaMgoe ApaNe puSkaLa dravyane vyaya viveka buddhinA abhAve utama lAbha maLe tevI rIte nahi karatAM uSara jamInamAM vAvavAnI mAphaka AMkha mIcIne karyA jaIe chIe te have zuM cetavuM joItuM nathI ? anya purUSane ApaNuM majahabamAM lAvavAnI vAtato hAla turata mATe kadAca ApaNI najara pAsethI dura rAkhIe (jo ke te svAla choDI devA je te nathI) to paNa ApaNA jaina baMdhuone anya dharmamAM vaTalI jatAM aTakAvavAne svadharmamAM draDha karavAne, dravyanI sahAyathI temaja eka sthaLethI bIje sthaLe vihAra karanAra ApaNuM pUjaya muni mahArAjAonA upadezanI madadathI satata prayAsa karavAnI AvazyakatA che. A bAbata AvA bArIka samaye dezanI tamAma prajAnA jAgRtinA samaye je ApaNe nahi upADI laIe te pachI kyAre udhama karIzuM te kahI zakAtuM nathI. jenonI Arthika sthiti dina pratidina nabaLI thatI jAya tathA ApaNuM saMkhyA ghaTatI jAya te pachI lakhaluTa dravya kharcIne karela pustake dvAra tathA jIrNoddhAra te konA mATe ? jaine dvAranA savAlane eka bAjue dhakelI pADIne charNa cityano uddhAra karyA jaIe eTaluM ja nahi paNa nAmanA nI IcchA rAkhanArA keTalAeka jaina bhAIonA manasvI taraMgone saMtoSa ApavAnI khAtara bhaviSyane vicAra karyA vagara je jagyAe be traNa derAsaro heya tevI jagyAe navIna derAsaro baMdhAbe jaIe tathA pustakoddhAranuM kAma dhamadhokAra AgaLa calAve jaIe te zuM thoDe aMze bhaviSyanI jaina prajAne teonA gajA uparAMta bhAra vahana karavAnuM kArya ApaNe vArasAmAM ApI jaIe chIe ema kahI zakAya nahi? judA judA tIrtha sthaLoe thatI AzatAnAne pahoMcI vaLavAne ApaNe purI (jhatI) zakita batAvI zakatA nathI te pachI bhaviSyanI sthitine mATe te kahevuM ja zuM ? ukata saMjogonI hayAtimAM jene ddhAranA savAlane khAsa prathama pada ApavAnI jarUra che.
Page #161
--------------------------------------------------------------------------
________________ 1907 ] na jaina samAcAra sa mA cA 2. 4. 139 munirAja zrI mehanalAlajInA svargavAsa--munirAja zrI mehanalAlajI, cAMdapura AgrA, ke jyAM temanI jAgIra hatI, tyAM saMvata 1887 mAM brAhmaNa kuLa janmyA hatA. kAzI vigere sthaLe temaNe saskRtanA abhyAsa karyA hatA. temaNe makSIjI pArzvanAthanA tI'mAM seALa varSanI uMmare yati rUpacaMdajI pAse pati dIkSA lIdhI hatI. temanA pitAjInuM nAma badAramalajI hatuM tathA mAtuzrInuM nAma suMdara hatuM. satsaMga, zAstra abhyAsa tathA vairAgyanA cage savata 1827 mAM zrI sa bhavanAtha svAmI pAse sAdhu dIkSA lIdhI hatI. saMvata 1947 sudhI jUde jUde sthaLe vihAra karI teo 1947 mAM muMbai padhAryA. muMbai ane tenI AsapAsanA bhAga ghaNe bhAge mAMsAhArI ha|vAthI te vakhata sUdhI kAipaNa jaina munirAja muMbaI padhAryAM nahAtA. mukhamAM sa vibhAge maLIne Azare 30 hAra jaina rahe che; suratI, kacchI, vigere keTaloka bhAga sArA zrImAna paNa muni sama gamane abhAve dhama kriyAmAM zithila hatuM, tenA hitane mATe A munirAja pahelA muMbaipara upakAra karanArA thayA. temane pagale cAlIne hAla bIjA munirAjo paNa muMbaipara upakAra kare che. puNyakA zarU karanArane, temane pagale cAlIne puNya karanAranA puNyanA amuka bhAga maLe che, te zvetAM pAchaLanA munirAjoe muMbapara je upakAra karyuM che, temAM munirAjazrI mAhanalAlajIne paNa hiMsA che. temanA parivAramAM 35 ziSya ane 65 gurUNI hAla vidyamAna che. te bALa brahmacArI hatA, tethI temanu teja vRddhA vasthA sudhI TakI rahyuM hatuM. tenuM jJAnabaLa bahuM sArU hatuM. AvA aneka guNayukata mahArAja suratamAM caitra vada 12 nA rAja kALadhama pAmyA che temanA puNyArthe zeTha nagInadAsa jhaveraca Mde, rAya bahAdura badrIdAsajInI icchAnusAra, samatazikharajInI TukA AsapAsa gaDha karAvavA mATe, eka lAkha rUpiyA ApavA kacchA darzAvI che. muMbaI cheDatAM temaNe je chelluM vyAkhyAna lAlabAgamAM ApyuM hatuM, te khAsa dhyAnamAM rAkhavA jevuM che. temane e upadeza eTalAja hatA ke vrata lejo, vrata lIdhA pachI pALavAmAM DhIlA thaze nahi ane dharmadhyAna hamezAM zakita mujaba karo. AvA munirAjane 78 varSanI pukhtavaye kALadha thatAM jaina kAma ghaNI dilagIra thai che, te batAve che ke dhArmika jIvanaja kharUM jIvana che, tene mAgya mAna maLe che, ane banI zake teTale aMze te AdaravA ceogya che. pAThazALA--vaTAdarAmAM zrI jaina zvetAMbara pAThazALA khullI mukAi che. upadezaka DhAkarasI neNasInA pravAsa--jhAlAra tA 15-3-07 khAMDapamAM 100 dhara che. tyAM na karavA, strI dharma pALavA, anya jAtinI calama na pItrA SCHICH
Page #162
--------------------------------------------------------------------------
________________ 140 jaina konpharansa heralDa karAvyuM. teoe skula udhADI rU. 10 nI mAsika madada ApavA kabula karyuM che. tyAMthI bhavarANI AvyA. ghara 20 che. nizALa ughADavAnA TharAva sivAya khAMDapa pramANe bIjo TharAva karAvyA. tyAMthI vAsa AvyA. tyAM paNa upara pramANeja karAve thayA. tyAMthI pacabhadrA ane pachI jase gayA. jasadamAM jenonA ghara 100 che, paNa moTe bhAga DhaMDhIyA thaI gayA che. maMdira navina zikharabaMdha karAvela che, paNa be taDa paDavAthI ghaNuM varSa thayAM te paNa pratiSThA thaI nathI. taDa paDavAnuM kAraNa jamaNavAra prasaMge mAravADa rAjya taraphathI levAtA lAgAnuM che. derUM eka junuM nAnuM che. tyAM pratimAjI upara udhaInA popaDA joyA. koI darzana pujA kare nahi. pujArI marachamAM Ave tyAre dIka paDe tema karI jAya. paMcane kahyuM paNa huMA thaI gayelA hovAne lIdhe tathA taDane lIdhe kAMI banI zakyuM nahIM. eka gRhastha saphAI rAkhavA vacana ApyuM che. A gAmamAM kenpharansane udeza samajAvyo. tyAMthI samadaDI AvyA. tyAM paNa 100 ghara che. sabhA karI samajaNa ApI. lagna prasaMge dArUkha nuM nahi pheDavA TharAva thayo. bIjI bAbate pharI paMca meLavI vicArIne karapA kahyuM. tyAMthI rAkhI AvyA. jainanA 25 ghara che. tadana ajJAna kheDu varga che. eka upAzrayamAM gekhalAmAM pratimAjI che. temanI pAse hAtha joDI bApajI page lAguM eTaluM bole. darzana vidhi kaMi samajatA nathI. jhAloramAM pAThazALA sthapAI vArSika kharca mATe rU. 400) nI goThavaNa thaI. pAMjarA poLamAM vyavasthA nahatI, tathA tene lAgAnA rUpiA judA jUdA gAmomAMthI ekaThA thaIne jodhapura darabAra pAse rahelA hatA te mATe mahenata karIvAnuM hakama sAhebe vacana ApyuM. vivAhamAM dArUkha'nuM tathA vizvAne nAca baMdha karavA TharAva thayo. kanyA ane varapakSe pAMjarApoLa mAM ekeka rUpio lAgAne ApavA nakI thayuM. be traNa gAmamAM prAthamika keLavaNI pharajIAta thaI, paNa konpharansa mAsika rU. 5 nI madada ApavI joize. vAgarAmAM paradezI khAMDa tathA kezara, lagna prasaMge dArUkhAnuM phaTANuM, hoLInA bibhatsa gIte, mRtyu pAchaLa prabhAte revAnuM vigere hAnikAraka rIvAjo baMdha karavAnA TharAva thayA sIyANA tA26-4- -ahiM paNa vAgarAnI jevA Dara thayA. ajamera 2-5-07-kAnadhara, maMDavArIA, devadara, barapuTa, aTavADIyA, pizAlIyA ane zivagaMja e gAmoe game chuM. pizALIyAmAM 7 thI 12 varSa sudhI dareka jaina chokarAne pharajIAta keLavaNI ApavA TharAva thayo. 1 zikSaka kenpharansanA kharce tathA 1 gAmanA kharce rAkhavA nakkI karyuM. svadezI khAMDa tathA kezara vAparavA, dArUkhAnuM, nAca, phaTANA, prabhAte revuM karavuM ane haLInA gIta baMdha karavA, roTI vyavahAranA mANaso sivAya calama nahi pIvA, eka varSathI vadhu zAka nahIM rAkhavA Dara thayA. saMsArika prasaMga goe phajula kharco kamI karI chavadayA vigere dhArmika kartavyomAM paisA vAparavAnA TharAve sarvatra thayA che. zivagaMjamAM ozavALanAM 250 ane poravADanAM 250 ghara che. paNa kusaMpa devAthI samajaNa ApI te niSphaLa gai, kazA Dara thayA nahi
Page #163
--------------------------------------------------------------------------
________________ 141 1907] jaina samAcAra sudhAro-isI patrake pustaka 3 re, aMka 1 le, mAha jAnevArI sana 1907 ke peja 18 me ( mevADakI sthiti ) isa mathAle nIce jo lekha diyA gayA he uskI asalIhasta likha ta nakala mahAna kAgajapara dono tarpha likhI honese harpha ThIka samajhame na Akara kitanIka bAtokA pheraphAra chapa gayA hai IsvAste sadarahu lekhakI jage nimna lekha samajheM. vo lekha saMkSipta sudhArA hone lAyaka nahI hai. // mAlvekIsthiti // gAma badanAvara ( jokI vaDanagarakI pAsa hai ) meM do prAcIna maMndara hai eka zrI pArzvanAthakA he mUlanAyakajI 1545 ke sAlakA bigara phaNakA camatkArI he pahele koI sAlame mUlanAyakajIkI nAsikA khaMData honese alaga rakha diyethe saMvata 1956 kI sAlame bhAdoM sudi 8 ardharAtrI ko mandarakA dvAra khulakara bAje gAje hote huve rozanI nRtya gAyanake sAtha zrI jI vhAMse calakara pabhASaNa parakI pratImAjI donu bAju haTha gaI aura Apa bIcameM virAjamAna hogae va nAsikAbhI durasta hogaI. ye camatkAra vhAMke sarva logone dekhA. ababhI Usamandara meM zrIjIkA atIzaya achAhe pabhASaNake pAsa bAjukI divArase eka pratimAjI kAvaggI zAma pASANakI 3 hAtha UMcI nAsikA khaMData birAjamAna he // purAne mandaroMke paththara gAmake makAno saDaka kabara tathA anyAnya sarva sthalameM lage huvehe koI murtisametakAbhI he jamInamesebhI IsI kismake indara, gIjakAdikI koraNIvAle paththara nikalate hai / zeharake bAhara eka purAnA jaina mandara koraNIvAlA hai, Usme veznavone mahAdeva biThA rakhehe va eka murti padmAvatIjI zrIjI sameta zyAma pASANakI 1 // hAtha UMcI birAjamAnahe jispara // 90 // 1229 vaizAkha sudi 7 sukre zrI sAntinAthako mandara zrI vadvenA pure karAyA // ItyAdi lekha he // isa gAmake vAste kitaneka logokA kahanA he ke pahale yahAM tuMgyA nagarI thI hAlameM zrAvakoke 100 ghara Asare he tA0 27 / 12 / 06 ko mene vahAM jAkara DirekTarI Adike vAste kozisakI parantu loga ina bAtose bilakula anajAna honese tArIkha 28 / 12 kI subhe sabhA karake konapharensake TherAvopara va murtipUjApara va apanI achI sthiti kese hove, va kanyA vikrayAdipara ThIka 2 // ghaMTetaka bhASaNa diyA 10-12 gAmake zrAvaka va kitane anyadharmI Adi 250 manuSya hAjirathe pariNAma saMtoSakAraka AyA kanyAvikraya na karane va darzana pujA AdikA nIyama huvA loga haraika gAvase 1-1-2-2 AdamI mahA sabhAme
Page #164
--------------------------------------------------------------------------
________________ 142 bena karansa heralDa Aneko kahakara 1 baje sabhA visarajana huI phira vahAMkI DirekTarI va Indora, dhAra, runijA, baDanagarake jileke 60 gAmokI DirekTarIkA kAma nAthujI gAdiyAko samajhAkara kharcA AphisakI tarphase denA maMjUrakara ru0 10) nagada dekara kArya Unako soMpA. kezarImala mAlvAmevADa, jaina DirekTarI kalArka. kensapharansa ophIsamAM cAlatuM kAmakAja -0-4-0 - kenpharansa heralDa khAtuM -eprila 1907 11-0-0 lavAjama tA. 0-11-3 patra vyavahAranA. 0-6 TapAla kharca. 1- 5-7 paracuraNa kharca. . 40- 1-0. patravyavahAra kArakunane phebuArI, mA ne pagAra. 2-10-0. DirekaTarI khAtu -eprila 1907 mAM thayela kharca - 0-11-3 sTezanarI. 1-1-0 TapAla kharca. 1-0-0 kArakuna 1 nA phebruArInA pagAranA 4-0-0 kArakuna 3 nA mArcanA pagAranA 202-0-0 ajamera brAMca ephIsa khAte. 26-12-3 pustake dhAra khAtuM -eprila 1907, 19-4-6 eka kArakunane pustakonI TIpa karavA 95-0-0 mI. ravajI devarAjane mArcane pagAra dIva ekalatAM rastA kharca. 50-00 mI. tukArAmane mArcane pagAra, - ka 144-4
Page #165
--------------------------------------------------------------------------
________________ 1907] kenpharansa ophIsamAM cAlatuM kAmakAja maMdiredAra khAtuM:ra05-4-0 lalubhAI jecaMda mAraphata mAravADamAM kApAjInA jIrNodhAra mATe. 25-4-0 nirAzrita khAtuM :2-0-0 pIparamITanI pharI mATe 1 jainane 3-0-0 phaLanI pherI mATe 1 jainane. 5-0-0 pIpADanA garajI caturasAgarajIne 60-0-0 lAlabAga baDiMgane. udepura jatAM gADI bhADuM. 10-0-0 keLavaNI khAtuM - , pa-0- igrejI cethA dhoraNanA vidyAthIne 5-0-0 gujarAtI pAMcamA dhoraNanI strI mArcanuM vetana. - vidyAthIne mArcanuM vetana. ", 240-0-0 suratanI ratnasAgara vidyAzALAne kAratakathI mAha sudhInI madadanA. - 250-0-0 konpharansa nibhAva phaDa -eprila 1907 8-10-3 TapAla kharca 2-3-2 gADI bhADuM tathA paracuraNa. 8- 4-8 kAgaLa vigere. 2-4-tAra kharca. 9-1010 mI nyAlacaMdane mArcanA divasa 40-0-0 kArakunane mArcanA pagAranA. 4 ne pagAranA. 5-11-5 paTAvALAne mArcanA 13 didhasanA pagAranA. 77-12-5
Page #166
--------------------------------------------------------------------------
________________ jaina kAransa heralDa zrI dhArmika sa MsthAonA hisAba tapAsaNI khAtu. 144 chaThThA kheDA tAbAnA gAma erasada madhe AvelA zrI zAntinAthajI mahArAjajInA derAsaranA rIpe [ me sadarahu derAsarajInA zrI sa dha taraphathI hAlanA vahIvaTa kartA zA. bhAlAla kALIdAsa vIge rainA hastakanA saM. 1959 nA kArataka zudI 1 thI sa 1962 nA AseA vadI 0)) sudhIteA hIsAba ame tapAsmA che, te jotAM vahIvaTa kartA tanane manathI khAtAnI purepurI dekharekha rAkhI vahIvaTa sArI rIte calAvatA jova.mAM Ave che. te jema jema khAmI dekhAtI jAya che tema tema dekhista karI khAtuM dina pratidina sudhAravA tatpara rahe che. mATe temane pure purA dhanyavAda ghaTeche, ane AzA rAkhIe chIe ke A khAtAnA vahIvaTa hAlanA vahIvaTa kartAnA hAthamAM sAMpatI vakhate jema kamITI nImavAmAM AvelI tevIja rIte kamITInA hAtha heThala raheze tyAM sudhI A khAtuM vIzeSa sudhArA upara AvatuM jaze. A khAtAnA prathama saM. 1954 nI sAla pelAnA vahIvaTa kartA zA harageAvana dhanarUpajIe dhaNA varSa paryaMta vahIvaTa calAvela, paNa te vahIvaTanA copaDA tapAsatAM nAmu jame kharaca nahIM nAkhatAM gADhALA pAtu thai gaeluM dekhAya che. ane dareka khAtA barAbara kheMcavAmAM AvelA nathI, tethI hAlanA vahIvaTa kartAe keTalAeka prayAsa karI eka meoTI rakama sadhanA mANasa pAsethI mAhItI meLavI prathamanA vahIvaTa kartA pAse leNI kADhela jevAmAM Ave che. mATe hAlanA vahIvaTa kartAne dhanyavAda dhaTe che. A khAtAnA hAlanA vahIvaTa kartA zA bhAIlAla kALIdAsa kAMI paNa azAtanA na thAya tenA mATe puratI kALajI rAkhe che. te amArA taraphathI je je sucanA thaI te taja grahaNa karI lai derAsarajInI aMdara vahIvaTa kartAnI jIMdagI haiyAta rahe tyAMsudhI agarabatInu kharca thAya te vahIvaTa kartAe ApavuM kabula karI je utsAha batAvela che te mATe temane dhanyavAda kare che. sa, 1947 pelAnA copaDA prathamanA vahIvaTa kartAe zeTha varajIvanadAsa AzArAmane dhare mukelA te hAla temanA kbajAmAM havAthI jovAmAM Avela nathI te sAMbhaLavA pramANe te cApaDAmAM zA bhogIlAla bhAilAla, zA nAthAbhAi jeThAbhAi, zA raNacheADadAsa jhaveradAsa vigere grahastho pAse amuka rakamA leNI che. saMvata 1954 pahelAnA vahIvaTa kartA zA. harageAvanadAsa dhanarUpajI pAse meTTI rakama zreNI paDe che. te dhaNIne puchatAM te ghaNI koi cApA uparathI utArA jevI e cUDIo
Page #167
--------------------------------------------------------------------------
________________ 145 1807] * dhArmika hisAba tapAsaNI khAtuM lAvI hAjara karI temAM temanA rU. 1600) nI rakama saMvata 1847 mAM leNI batAve che paNa tene kaMI pheDa nahIM hovAthI tathA saMghane puchatAM tene kaMI paNa javAba nahIM maLavAthI te rakama jame ApI nathI. ! !',' A vahIvaTanI aMdara keTaloka sudhAro karavA jevA che, tenuM sucanApatra bharI ApavAmAM AvyuM che, mATe AzA che ke vahIvaTa kartA grahastha te upara dhyAna ApI yogya sudhAro tAkIde karaze. jale kheDA tAbe gAma borasada madhenI zrI mukitavijaya jaina pAThazALAno rIporTa. sadarahu pAThazALAnA zrI saMdha taraphathI vahIvaTa kartA onararI sekreTarI zeTha choTAlAla bApubhAI tathA ozavALa paMca kamITInA hastakano tA. 8 mArca sane 1905 thI tA. 31 navembara sane 1806 sudhIne hIsAba amee tapAsya che, kAraNa te pahelAne hIsAba chapAI gaele che. te jotAM atrenA vahIvaTa kartAe A pAThazALA pitAne amulya vakhatene bhoga ApI ghaNIja sArA pAyA upara lAvI mukI che. pAThazALA upara atrenA ozavALa paMcanI lAgaNI sArI jovAmAM Ave che. paNa tevI ja lAgaNI potAnI bALA tathA bALakone pAThazALAmAM mokalavAnI jovAmAM AvatI nathI te dIlagIra thavA jevuM che pAThazALAnI aMdara bALAone naitika, ghagika tathA dhArmika traNe zikSaNa sArI rIte tathA uMcA prakAranuM ApavAmAM Ave che, tevuM amadAvAda sivAya bIjI jagAe jevAmAM AvatuM nathI. pAThazALAnI aMdara zuM cheTAlAla bApubhAI tanamanathI je parizrama le che tethI temane purepuro dhanyavAda ghaTe che. pAThazALAnA aMge kaMIka sudhAro karavA jevo che tenuM sucanApatra bharI ApavAmAM AvyuM che, mATe AzA che ke vahIvaTa kartA grahastha te upara puratuM dhyAna ApI mogya
Page #168
--------------------------------------------------------------------------
________________ 146 jaina konpharansa heralDa chele kheDA tAbe gAma borasada madhe AvelA zrI AdIzvarajI mahArAjazrInA derAsarajIno rIporTa. sadarahu khAtAnA zrI saMdha taraphathI vahIvaTa kartA zA suracaMda geravIMdadAsanA, hastakane saMvata 1959 nA kArataka suda 1 thI saMvata 196ra nA Aze vadI 0)) sudhIne hIsAba ame tapAsyo. te jotAM vahIvaTanuM nAmuM asalanI rUDhI mujaba rAkhI vahIvaTa calAvatA jovAmAM Ave che, paNa khAtAnI joIe tevI dekharekha rAkhatA hoya tema jovAmAM AvatuM nathI. derAsarajInI aMdara pabAsaNa upara eka bAjue Arasa kAma karavA mATe ghaNI mudata thayA bhIMta khede che, ane temAMthI uMdara vigere jAnavara AvI keTalIeka azAnatA kare che temaja derAsarajIne goThI paNa bIne kALajI kAma karavAthI vadhAre azAtanA thAya che. tene tAkIde baMbita thavAnI khAsa jarUra che. A khAtAnI dekharekha hAlanA vahIvaTa kartA ekanA hAthamAM kAyama mATe rAkhavAmAM Avaze tyAM sudhI A khAtAmAM sudhAro vadhAro thAya tema lAgatuM nathI. A khAtAnA vahIvaTa kartA nyAtanA agresara hevAthI nyAtanI aMdaranA koIpaNa grahastha thatI azAtanA mATe kAMipaNa belI nahIM zakavAthI moTe bhAge pujA karavA AvatA nathI. berasadamAM vastA dareka jaina (zvetAmbara ) grahane amArI vinaya pUrvaka vinaMtI che ke A khAtAnI aMdara thatI azAtanA dura karavA tAkIde dhyAna ApI banate prayatna karaze ke jethI A khAtuM sudhArA upara AvI jAya. A khAtAne lagate hIsAba tapAsI je je khAmIo dekhANI tenuM sucanApatra vahIvaTa kartA grahasthane temaja taDanA AgevAnane Apela che. sadarahu derAsaranI baMne bAjunI baMne dukAne je zI raNachoDadAsa jhaveradAsa tathA haragovanadAsa jhaveradAsa vApare che, te saMbaMdhamAM ane keTalIeka sucanAo thaela paNa hAla amene tAkIda hovAthI te kAma adhurUM mukI bIje sthaLe gayA chIe. sadarahu gAmamAM parabaDI khAtAnI sArI evI Avaka AvelI che evI amane sucanA maLelI, paNa puchatAM hIsAbane kAMIpaNa pate lAgatuM nathI. te bAbatane patra vahevAra cAlu che.
Page #169
--------------------------------------------------------------------------
________________ 1907 dhArmika hisAsa tapAsaNI khAtuM. gAma kheDA madhenA nakarA taDanA peTAnA daherAsarajI, jJAna khAtuM ane janazALA khAtAne rIporTa. sadarahu taDanA paTAnA traNe khAtAnA vahIvaTa kartA zeTha ratanasI haragovanadAsanA hastakano saMvata 1858-10-61 tathA 1962 nA Aso vada 0)) sudhIno hIsAba amoe tapAsyA che. te jotAM A traNe vahIvaTanA nANA eka bIjA khAtAmAM vAparavAmAM Ave che. tathA jena zALAnA vahIvaTamAM pAThazALAnI upaja Ave che, paraMtu pAThazALA barobara cAlatI jovAmAM AvatI nathI. AvI rIte keTalIka avyavasthA che. uparanA traNe khAtAmAM keTalAka sudhAro karavA jevuM che tenuM sucanA patra bharI ApavAmAM AvyuM che. mATe AzA che ke vahIvaTa kartA grahastha te upara dhyAna ApI pigya sudhAre tAkIde karaze. sadarahu khAtAmAM daherAsarajInA nAmane vahIvaTa cAle che, tenA copaDA judA rAkha-- vAmAM AvyA che paNa te vahIvaTa kaI derAsarane nathI phakata daherAsarane nAme paisA laI eka bIjA khAtAmAM vAparavAmAM Ave che te jaina zilIthI sadaMtara ulaTuM che. zrI sANaMda madhe AvelA zrI amIjharA pArzvanAthajI mahArAjanA derAsarajIne rIporTa. zrI sANaMda madhe AvelA zrI amIjharA pArzvanAthajI mahArAjanA derAsaranA zrI saMdha taraphathI vahIvaTa kartA mehetA bhAIcaMdabhAI amRtalAla tathA metA gaphalabhAI jemalabhAI hastakano savata 1858 nA kArataka suda 1 thI saMvata 1862 nA Aso vada 1)) sudhIne hIsAba amee tapAse che. te jotAM vahIvaTa kartAe vahIvaTanuM nAmuM ghaNuM ja cokhkhuM ne saraLa rAkhela jevAmAM Ave che. temaja derAsaranI aMdara dareka bAbatane baMdebasta joI ghaNI ja khuzI upaje che. mATe vahIvaTa kartAne dhanyavAda ghaTe che. - ahIM vasatA dareka jaina baMdhuo dareka dhArmika khAtAo upara je hAla lAgaNI dharAvatA jovAmAM Ave che, tethI AzA rahe che ke ahIMnA dareka dhArmika khAtAo AgaLa
Page #170
--------------------------------------------------------------------------
________________ jena kenpharansa herasTa e zrI sANaMda maLe AvelI zrI jaina vidyAzALAno rIporTa. zrI sANaMda madhe AvelI zrI jaina vidyAzALAnA zrI saMdha taraphathI vahIvaTa kartA zA goviMdajI umedabhAI hastakane saMvata 1858 nA bhAdaravA suda 15 thI saMvata 196ra nA bhAdaravA suda 15 sudhIne hIsAba amee tapAsyuM te jotAM vahIvaTa kartAe vahIvaTanuM nAmuM cokhI rIte rAkhI vahIvaTa sArI rIte calAvele jevAmAM Ave che. A khAtAmAM upaja karatAM kharaca vadhAre thatuM jovAmAM Ave che. A khAtAnA mAstara sArI bApubhAI trIbhavana vidyAthIonI saMkhyA vadhA ravA tathA abhyAsa ghaNe sAre ne zuddha thavA dina pratidina prayatna karatA jovAmAM Ave che. zrI sANaMda madhe AvelA zrI amIjharA pArzvanAthajI mahArAjanA derAsarane lagatA khAtAmAMnA zrI vajeaNasuranA gaccha khAtAne ripiTa zrI sANaM madhe AvelA zrI amIjharA pArzvanAthajI mahArAjanA derAsarajIne lagatA khAtAmAMnA zrI vajeaNusuranA gaccha khAtAnA zrI saMdha taraphathI vahIvaTa kartA zA maganalAla haThIsaMgha hastakane saMvata 158 nA bhAdaravA sudI 5 thI saMvata 182 nA bhAdaravA sudI 5 sudhIne hIsAba ame tapAo che. te jotAM vahIvaTa kartAe vahI. vaTanuM nAmuM jokhI rIte rAkhI vahIvaTa sArI rIte calAveluM jovAmAM Ave che. mATe vahIvaTa kartAne puro dhanyavAda ghaTe che. - zrI gereja madhe AvelA zrI caMdraprabhujI mahArAjanA derAsarajIne rIporTa, - ~ ~zrI goraja madhe AvelA zrI caMdraprabhujI mahArAjajInA zrI saMdha taraphathI vahIvaTa kartA zA muLacaMda ThAkarasI taMthA zAkALIdAsa DuMgarasI tathA zA DAyAbhAI makana tathA zA chaganalAla pItAMbara tathA hakIsaMga motIcaMda hastakane saMvata 1858 nA kArataka, zuddhatA thImavaDa 196ra nA bhAdaravA zada 5 sadhIne hIsAba ame tapAsyuM che. vahevAra cAla che.
Page #171
--------------------------------------------------------------------------
________________ 190 7] dhArmika hisAba tapAsaNa khAtuM 148 te jotAM vahIvaTanuM nAmuM asalanI rUDhI mujaba rAkhI vahIvaTa sArI rIte calAvela levAmAM Ave che. vahIvaTa kartAo vahIvaTanI purepurI dekharekha rAkhe che, mATe vahIvaTa kartAone dhanyavAda ghaTe che. A khAtAnA insapekaTara mI jecaMda cature A gAmamA saMdha ekatra karI bhASaNa ApI kenpharansanA hetuo samajAvyAthI A gAmanA saMdhe kenpharansanA nibhAva phaMDamAM lANA dITha rU. dara sAle ugharAvI kenipharansa ophIsa upara mokalI ApavAno TharAva karyo che. tethI A khAtA taraphathI temane purepuro AbhAra mAnavAmAM Ave che. zrI sANaMda madhe AvelA zrI padmaprabhujI mahArAjanA derAsarajIne lagatA khAtA madhenA peTA khAtAmAMnA zrI kesara, sukhaDa khAtAnA riporTa, zrI sANaMda madhe AvelA zrI padma prabhujI mahArAjanA derAsarajIne lagatA khAtA madhenA peTA khAtAmAMnA zrI kezara, sukhaDa khAtAnA zrI saMdha taraphathI vahIvaTa kartA mehetA galabhAI sAMkaLacaMda hastakane saMvata 1859 nA kArataka sudI 1 thI te saMvata 1862 nA bhAdaravA sudI 5 sudhI ame e hIsAba tapAsyA che. te jotAM vahIvaTa kartAe vahIvaTanuM nAmuM cokhkhI rIte rAkhI temaja dezI kezara vAparI vahIvaTa sArI rIte calAvela jovAmAM Avela che. ne kAMI paNa azAtanA thatI nathI mATe vahIvaTa katone dhanyavAda ghaTe che. gAma meraIA madhe AvelA zrI vimaLanAthajI mahAra jachanA derAsarajIne rIporTa. 'kI meraIA madhe AvelA zrI vimaLanAthajI mahArAjanA derAsarajInA zrI saMdha taraphathI vahIvaTa kartA mehatA haThIsaMge goviMdajInA hastakano saMvata 159 nA kArataka zudI 1 thI saMvata 1861 nA Aso vadI *)) sudhIne hIsAba tapAse che. te jotAM vahIvaTanuM nAmuM cokhkhI rIte rAkhI vahIvaTa sArI rIte calAve jovAmAM Ave che. vahIvaTa kartA vepAranA vizeSa kAmanA bejAmAM hovAthI saMvata 196ra nuM saravaiyuM taiyAra thaela nathI mATe te jovAmAM Avela nathI. vahIvaTa kartA khAtAnI temaja vahIvaTanI barAbara dekharekha rAkhe che. dina pratidina je je khAmIo dekhAtI Ave che temAM sudhAro karatA jAya che. mATe temane dhanyavAda
Page #172
--------------------------------------------------------------------------
________________ jaina konpharansa heralDa zrI sANaMda madhe AvelI pAMjarApoLanA peTA khAtA madhenI jamInanA vahIvaTa khAtAne rIporTa. zrI sANaMda madhe AvelI zrI pAMjarApoLanA peTA khAtA madhenI jamInanA vahIvaTa khAtAnA vahIvaTa kartA zA. bApubhAI DosAbhAI hastakane saM. 1954 nA kArataka sudI 1 thI saM. 1862 nA Aso vada 0)) sudhIne hIsAba ame tapA che. te jotAM vahIvaTa kartAe vahIvaTanuM nAmuM cekhI rIte rAkhI vahIvaTa sArI rIte calAvelo jovAmAM Ave che. tethI temane purepure dhanyavAda ghaTe che. zrI sANaMda maLe AvelI zrI pAMjarApoLane rIporTa. zrI sANaMda madhe AvelI zrI pAMjarApoLanA zrI saMdha taraphathI vahIvaTakartA mahetA catura karazana tathA zeTha ujamasI muLacaMda tathA mehetA padamaNI jeThAbhAi tathA maganalAla haThIsaMganA taraphathI munIma gAMdhI vADIlAla trIkamabhAInA hastakane saM. 1954 nA kArataka zudI 1 thI saM. 1862 nA Aso vadI 0)) sudhIne ame e hIsAba tapA che. te jotAM vahIvaTanuM nAmuM ghaNIja cokhkhI rIte rAkhyuM che. tathA nAmAnA aMge pAvatI buka tathA DheranuM Avaka jAvakanuM tathA makAna tathA khetarAnuM saravaiyuM naMbara sAthe tathA nekanuM hAjarIpatraka tathA mAsika saravaiyA barAbara rAkhavAmAM Ave che. be zAla thayA DherenI saMkhyA vadhI javAthI upaja karatAM kharca moTI rakamanuM thatuM jovAmAM Ave che, paNa DherenI sthitI ghaNIja sArI jovAmAM Ave che. te joI ghaNo ja AnaMda utpanna thAya che. A khAtAnA vahIvaTa kartA grahasthamAMnA naMbara 1 nA vahIvaTakartA mahetA caturabhAI karazanabhAI tathA naMbara 3 ne vahIvaTakartA mehatA padamaNI jeThAbhAI temaja A khAtAnA munIma gAMdhI vADIlAla trIkamabhAI A khAtuM dina pratidina vizeSa sudhArA upara lAvavA prayAsa karatA jovAmAM Ave che tathA potAnA tAbAne hisAba dekhADavA tathA bIjAM grahanA tAbAnA hIsAba dekhADavAmAM madada karavA mATe temane purepure dhanyavAda ghaTe che. A khAtAne hIsAba tathA khAtu ame tapAsyuM temAM sthAvara milakatanA jame kharca sivAya kAMI paNa khAmI jaNAtI nathI. zrI sANaMda madhe AvelA zrI padmaprabhujI mahArAjajInA derAsarajI tathA tene lagatA peTA khAtAmAMnA zrI sAgara gacchakhAtAnA jJAna khAtAne rIporTa zrI sANaMda madhe AvelA zrI padmaprabhujI mahArAjajInA derAsarajI tathA tene lagatA peTA khAtAmAMnA zrI sAgara gaccha khAtAnA jJAna khAtAne amee saM. 1858 nA bhAdaravA vahevAra cAlu che.
Page #173
--------------------------------------------------------------------------
________________ 1807 ] dhArmika hisAba tapAsaNa khAtuM zudI pa thI saM. 1862 nA bhAdaravA sudI 5 sudhIne hIsAba tapA che te jotAM vahIvaTa kartA derAsarajI tathA jJAna khAtAnI purepurI dekharekha rAkhe che. ane keI jAtanI azAtanA na thAya te mATe purepurI dekharekha rAkhe che. tathA nAmA saMbaMdhamAM paNa cekhI rIte rAkhavA tathA derAsarajImAM yogya sudhAre karavA tathA tAkIde hIsAba dekhADavA mATe temane puro dhanyavAda ghaTe che. jJAna khAtAmAM rakama jame thaIne temAM haju paNa vadhAre thato jAya che. paNa te kaIbI. jagAe vaparAtI jovAmAM AvatI nathI mATe te rakamane upayoga kare jeie. jhaverI lallubhAI rAyajInA zrI amadAvAda jaina hitavardhaka gRhane sane 1906 nI sAlane vArSika ropaTa. A gRhane saMvata 1862 nA pisa zudI 5 tA. 31 DIsembara sane 1805 nA roja khulluM mukavAmAM AvyuM che ane tenA nibhAva mATe jhaverI lalubhAI rAyacaMde rU 25000) nI meTI rakama tathA nAgorI sarAhanuM aMdaranuM pitAnuM makAna bakSIza ApyuM che. rIporTavALA varasamAM ekaMdara 102 jenI bhAioe tene lAbha lIdhe che jemAMnA 60 sATha mIla vagere khAtAmAM dhaMdhe lAgI gayA che. 27 pitAnA vatana vigere rathaLe dhaMdhe maLavAthI pAcho vidAya thayA che. bAkInA 15 tathA navA 10 daza maLI 25 nI saMkhyA hAlamAM hAjara che. jemAMnA nava kApaDakhAtAmAM be TInakhAtAmAM be pheIma khAtAmAM, cAra 4 zALa khAtAmAM be sutAra khAtAmAM cAra bebIna khAtAmAM ane be ijanera khAtAmAM dhaMdhe zIkhe che. A gRhamAM rahenAra baMdhuone bhejana, suvA, besavAne mATe bichAnAM gAdalAM, godaDAM, dIvAbatI vigere saghaLuM purUM pADavAmAM Ave che. darekane eka eka kalAka dhArmika jJAna paNa ApavAmAM Ave che. A grahanA rasoDAmAM hAlane mATe beDIMganA vidyArthIone dareka vidyArthI dITha rU. 4 mAsika laI zeTha taraphathI sagavaDa karI ApavAmAM AvI che. A gRhamAM madada ApanAra sadagrahanAM nAma tathA rIporTavALA varasane Avaka jAvakane AMkaDo nIce mujaba che. apUrNa
Page #174
--------------------------------------------------------------------------
________________ 15ra amadAvAda khAte bharAyelI zrI vakhate judA judA gRhastha tara karavAmAM AvI nAma. gAma. konpharansa ni bhAva phaMDa. | jIrNa pustako dvAra. jIrNa maMdire dvAra. nirAzrita khAtuM. jIvadayA. zA. tArAcaMda jetAjI. aMbAca zA. manajI hemAM. bhAvanagara DozI phulacaMda jesIMga hA. valaMTIyara haragovIMda phulacaMda. rANapura zA. dIpacaMda jhaveracaMda hA. velaMTIyara vRjalAla dIpacaMda. sadara sA. lerAbhAI govIMdajI hA. maNIlAla lalubhAI. saMdara bAI mahAkAra parI maganabhAI hemacaMdanI vidhavA. amadAvAda zA. sAMkaLacaMda jhavera tathA amRtalAla kevaLacaMda. haraLa zA. umedacaMda phulacaMda. lADaja zA. aMbAlAla maNIlAla. bArejA zrI bIjApuranA saMdha taraphathI zeTha sunAjI amIcaMda tathA govIMdajI kasturacaMda. bIjApura 25 mahetA caMdarabhANa devakaraNa. sANaMda zA. ratanazI lakhamIcaMda. bhAta zA. jeThAlAla vakhatacaMda bhAIcaMda. AMtarolI zA. rAyacaMda talakacaMda. saMdara zA. bahecaradAsa harakhacaMda. zA. jagajIvana jeThAbhAI. sadara zA. ratanacaMda jecaMda. saMdara zA. sAMkaLacaMda prabhudAsa. saMdara zA. jagajIvana jesIMgadAsa. sadara zA. muLacaMda tIkacaMda. saMdara zA. chaganalAla manasukha. sadara zA. motIbhA lakhamIcaMda. sadara zA. AzArAma bhAIcaMda. sadara zA. AzArAma nyAlacaMda. sadara zA, kezavalAla cakubhAI. bahIela zA. mehakamadAsa anepacaMda. amadAvAda | 25 zA, chaganalAla kIzoradAsa. hAthIsaNa - zA. jIvA. hIrA 1 bAjara sadara gA-- =
Page #175
--------------------------------------------------------------------------
________________ || o| Illo ll Ill keLavaNuM. sukRta bhaMDAra (cAra AnA nI janA.) pAlItANuM bALAzrama. amadAvAdathI ziTha lalubhAI | rAyajIboDIMga amadAvAda kanyAzALA jaina che. madada te nIce pramANe phathI judA judA khAtAmAM madada pAMcamI jaina zvetAMbara konpharansa 153 sAta kSetra khAtuM. h h h h h h h h h h h ` h ` m m bh s lh h h h m m ` m m m - rImArka 3 | varasa pAMca sudhI ApavA che.
Page #176
--------------------------------------------------------------------------
________________ 154 nAma gAma. jIvaDyA kepharansa ni bhAva phaMDa. jIrNa pustako dvAra. jIrNamaMdire ddhAra. khAtuM. 4 | nirAzrita durApurA kheDA 8 - nAzika pATaNa lI baDI pAlItANA 21 vaDatALa kaTosaNa bIlodarA | lA lA lA umeTA umeTA mA tAra devA devA | rA saMdara saMdara 1. sadara cuDA sadara gAMdhI nahAlacaMda kALIdAsa. zeTha maganalAla narotamadAsa. zeTha sAkaralAla maganalAla. zA. muLacaMda pAnAcaMda. zA. jeThA talakazI. zA. mANekacaMda jeThA. zA. prabhudAsa jeThA. zeTha ravacaMda muLacaMda. zA. pAnAcaMda lIlAcaMda. zeTha ratanacaMda mANekacaMda. zeTha hIrAcaMda bhAIcaMda. zeTha khImacaMda becaralAla. zA.metIcaMda pAnAcaMda tathA hIrAcaMdamULajI zA. jecaMda muLacaMda. zA. mANekalAla hIrAcaMda. zA. choTAlAla DAhyAjI. zA. sAkaracaMda khemacaMda. kapAzI mANekacaMda pAnAcaMda. kapAzI somacaMda gulAbacaMda. kapA zI gulAbacaMda catura parI. cunIlAla chaganalAla. zA. lAlacaMda phulacaMda. zA. govAjI motIjI. zA. hIrAcaMda ratanazI. zA. vIThala suMdarajI. zA. nAraNa velazI. zA. tame najI. zA. devacaMda bAvA. zA. ratanazI nAgajI. zeTha bhIkhAcaMda vastAcaMda. dholerAvALA. DAkaTara jamanAdAsa premacaMda hA. temanI ' orata bAI saM kabAI. zeTha vIracaMda dharamacaMda. zeTha sAMkaLacaMda hIrAcaMda. pA. mANekacaMda maNIlAla. zeTha maNIlAla chaganalAla. zeTha cheTalAla valamajI. zeTha rUpazI devajI. zA. umedacaMda narazAIjI. saMdara saMdara sadara goimAM kArIAdharI 2 sadara saMdara jhIjhAvadaranAnuM 1 sadara sadara pATaNa dholerA amadAvAda vIramagAma | 125 IDara amadAvAda vIrarmagAma muMbaI jAmanagara kheralAva
Page #177
--------------------------------------------------------------------------
________________ 155 janA) sukRta bhaMDAra (cAra AnA pAlItANuM bALAzrama. amadAvAdathI ziTha lalubhAI rAyajIbaDIMga nI 3111314 hec 1 kanyAzALAjaina che. madada sata kSetra | khAtuM. kula, rImArka. varasa pAMca sudhI ApavAnA che jaja 3 12 varasa pAMca sudhI ApavAnA che. varasa 3 sudhI ApavAnA che. ja jha = bha bha bha - 2 - ja - 2 cIThI sAthe rekaDA. - - - - - 2 2 10 | pAMca varasa sudhI. 20 rekaDA. 4 pAMca varasa sudhI ApavAnA. 125 kaNabI che. pAMca varasa sudhI.
Page #178
--------------------------------------------------------------------------
________________ 156 konpharansanA TharAvono thato amala. mI. amaracaMda pI. paramAra zihiIthI lakhe che ke - ka, kherAlumAM sabhA karI, pAThazALAnI parikSA lIdhI ane konpharansanA Darane amala karavA vagere bAbata bhASaNa ApyuM hatuM. ha vaDanagaramAM sabhA karI ane budAnA maraNa pAchaLa 21 dina sudhI temaja juvAnanA maraNa pAchaLa mAtra vidhavAe be mAsathI vadhAre vuiM nahIM. jaina vidhithI lagna karavAnuM rekane bane temaja bahAra gAmavALAne evA lagna karAvavAvALA maLe te mATe temaja vaDanamaramAM bhejanI vastI sArI che te sArU je koI bhojaka athavA zrImALI brAhmaNa jaina na vidhi zIkhIne parIkSA Ape ne pAsa thAya te vaDanagaranA paMca rU 5) inAma Ape mane saraTIphIkeTa Ape. keI zrAvaka pAsa thAya tene mAtra saraTIphIkeTa ApavuM. noTa-A kAraravAIthI lagna vidhi jANanArA utpanna karI zakAze. hAlamAM tenI mArI beTa che. che. vaLI lagnamAM dArUkhAnuM nahI pheDavA bAbata tathA rAtanA varaghoDe nahI caDAvavAne, pakaDAnI cIjo, pIMchAnI TopI, tathA cAmaDAnA puThA nahi vAparavA bAbata paNa TharAva thayA che. devasthAnamAM dezI (kAzmIrI) kezara vAparavuM. A mArI musApharImAM Azare 25 sabhA bharI che ane meM vIsa khAtAonI bheTa lIdhI che. ( tyAMthI visanagara AvyuM tyAM panyAsajI gulAbavijayajI che. teo pAse pustaka pAra lagabhaga lAkha rUpIAthI paNa vadhu kIMmatane che. vIzanagara jevA keI madhya sthaLamAM paka jaina pustakAlaya sArA pAyApara sthApana thAya che te tamAma pustaka teo ApI zrI rAjI che. tyAM meTI sabhA karI keTalAka TharAva karAvyA che. gharanA AMgaNe AgaLaja kuTe e rAva dazAnI nyAne karyo che.
Page #179
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI jaina zvetAMbara madirAvaLI. prathama bAga, A pustakamAM gujarAta, kAThIAvADa, kaccha ane mAravADa dezanA derAsaronI (ghara derAsara sudhAMta) hakIkata ApavAmAM AvelI che. muMbaInI kenpharansa ophIsa taraphathI mahAna kharca karI zarU karavAmAM Avela DIrekaTarInuM amUlya temaja prathama phaLa rUpe A pustaka jaina samAjanA hita mATe bahAra pADavAmAM Avela che. hiMdu stAnamAM AvelA ApaNuM pavitra kSetranI dhAtrA karavA janAra jina bhAIone A purataka eka suMdara gAIDa (mIyA) tarIke thai paDavA saMbhava che. A pustaka royala sAIjha ra60 pAnAnuM suMdara kapaDAnA puMThAthI baMdhAvelu che. bahAra gAmathI maMgAvanArane vI. pI thI mokalavAmAM Avaze. mUlya phakata rU. 1-8-0 rAkhavAmAM Avela che. chapAvI pragaTa karanAra giragAma zrI jaina zvetAMbara konpharansa muMbaI zrI jaina dharma paveza pothI. - bhAga 1. bhAga 2, bhAga 3, bhAga 4. amArA taraphathI jaina dharmanI sIrIjha bahAra paDavAnI che jemAMnI "zrI jenA dharmanI pahelI cApaDI" e nAmanuM pustaka chapAI prasiddha thaI gayuM che. je pustakazALAmAM gujarAtI pAMcamI copaDI sudhI zIkhelA bALakane vAte taiyAra thaela che, tyAra pachInA kalAsane vAste bIjI, trIjI e pramANe pustake bahAra paDaze. gujarAtI pAMcamI copaDIthI ochA abhyAsavALAM bALakone mATe "zrI jaina dhamAM praveza thiI" e nAme pustakanA pahelA, bIje, trIjA ane cothA bhAga chapAI taiyAra thAya che. sadarahu pustakomAM nAnAM bALakonI rUcine anukuLa thAya. evI rIte maLAkSarathI mAMDIne sAdhAraNa vAMcananuM jJAna thAya, eTale a. bhyAsa rAkhavAmAM Avaze. zarUAtathI jaine bALakonI abhirUci zrI jaina dharma tarapha vaLe, ane tene zrI jaina dharmano paricaya thAya, e A pustakane maLa udeza che. tene anusarI bALakanI zakita anusAre vAcana, ane kavitAnA pATha ApavAmAM Avaze. viSayane lagatAM bALakone priya thAya, evAM zrI jaina dharma saMbaMdhI citro paNa taiyAra karavAmAM Ave che, jeone zALAmAM calAvavA mATe, athavA potAnAM bALakone mATe pustaka joie. temaNe nIcene saranAme maMgAvI levuM. zrI jaina dharma vidyA pramaka varga-pAlItANuM.
Page #180
--------------------------------------------------------------------------
________________ jaina dharmanI pahelI cApaDI. ( jaina dharmAM vAMcanamALAnuM paheluM' pustaka chapAi. bahAra paDayuM che. ) : jaina dharmanuM jJAna bALakAne saraLatAthI maLe, e hetuthI jaina dharma vAMcanamALA prasiddha karavAnA TharAva karyAM che. navakAra maMtradhI AraMbhI khIjA dhama tatvanA viSayo bALakonI zakti anusAra ane temanAthI samAya evI bhASAmAM varNavyA che. viSayAnA pADe rUpe bhAga pADayA che. A prathamanA pustakamAM pratikramaNyuM, pUjAvidhi, jIvavicAra, AcArApadeza, cAritra, vigere viSayA sarala ane vistArapUrvaka vyAkhyA karI varNavyA che. dareka pAne aMte sArAMza ane prazna ApavAmAM AvyAM che, je zikSaka ane ziSya banene upayAgI che. A pustaka taiyAra karavAmAM muni mahArAja zrI cAritravijayajIe ghaNI amUlya sahAya ApelI che. pustaka aemI 8 pejI 160 pRSTanu che. bAIDIMga pArka, ane suzobhita karAvyuM che. chatAM ApaNA sa` jaina sAdharmI bhAione dhamajJAnanA lAbha levA khanI zake, te mATe kammata mAtra 7 nA rAkhavAmAM AvI che. nIcene ziranAme patra lakhavAthI maLI zakaze. zrI jaina dhama vidyA prasAraka va. pAlItANA. zrI jaina saMghane viAma. dareka gAma yA zaheranA jaina saghanA agresarone sucanA karavAmAM Ave che kendra tenA taraphathI mAtra poSTa kharcInA rU. 0-3-0 traNa AnA nIcenA zIranAme mAlI ApavAmAM Avaze te tyAMnA zrI sadhanA upayogane mATe muMbaImAM bharAyelI bIjI zrI jaina zvetAmbara konpharansanA rU. 0-12-0 nI kIMmatavALA rIporTa amArA taraphathI bheTa tarIke mokalI ApavAmAM Avaze. dareka jaina pAThazALA, sabhA tathA lAya brerIne paNa ukata lAbha ApavAmAM Avaze. savata 1962 nI sAlanA zrI jaina zvetAmbara kenpharansanA rIporTa tathA hIsAba peSTha kharcanA eka AnA meAkalavAthI harakAi zakhsane bheTa tarIke ApavAmAM Avaze. gIragAma, muMbai, } AsIsTaMTa sekreTarI, zrI jaina zvetAmbara konpharansa. ' vinatI, 2-3 mAM 4 pAnA vizeSa Apela hAvAthI A aMkamAM 4 pAnA Apa.
Page #181
--------------------------------------------------------------------------
________________ Registered No. B. 525. vIra sambat 2433. vikrama samvat 1963 zrI jaina zvetAmbara konpharansa heralDa, pragaTa kartA. zrI jaina zvetAMvara kaoNnpharansa oNphisa, mubaI. pustaka 3. nambara 6. viSayAnukram gakA. viSaya nirAzrita nA; jaina zvetAMbara madada kuMDa manuSyadaMDa zAne mATe che? muMbaimAM vastA garIba jetenI hADamArI ApaNu pavitra tI zrI same taziMpara 157 161 155 168 vArSika mUlya DAkakA mUla sameta pRSTa. jain samAcAra 171, 182, 188 kAnsuransanA karAve nA thatA amala 174 dhArmika hisAba tapAsaNI khAtu 178 adAvAda hitavardhaka gRhanerIporTa 182 marahuma zeDa jesIMgabhAi haDIsIMga tathA zeTha cAMdamalajI paDvA ... 183 dAvAda konpharansamAM thayela kuM Da 184 me **ate jUna. sana 1907. 120000000000000 na dharma vijaya priMTiMga me pAyadhunI - mubaI.
Page #182
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI jaina zvetAMbara madirAvaLI. prathama bhAga. A pustakamAM gujarAta, kAThIAvADa, kaccha ane mAravADa dezanA derAsaronI (ghara derAsara sudhAMta) hakIkata ApavAmAM AvelI che. muMbaInI kenpharansa ophisa taraphathI mahAna kharca karI zarU karavAmAM Avela DIrekaTarInA amUlya temaja prathA phaLa rUpe A pustaka jaina samAjanA hitane mATe bahAra pADavAmAM Avela che. hida stAnamAM AvelA ApaNA pavitra kSe nI yAtrA karavA janAra jana bhAIone A pustaka eka suMdara gAIDa (mIyA) tarIke thai paDavA saMbhava che. A pustakamAM judA judA kema pADI derAsaravALA gAmanuM nAma, najIkanA sTezana yAne maTA gAmanuM nAma tathA tenuM aMtara, derAsaranuM ThekANu, bAMdhaNI, varNana, baMdhAvanAranuM nAma | maLanAyakanuM nAma, baMdhAyAnI sAla pratimAjInI saMkhyA, nokaranI saMkhyA tathA makAnanI sthiti vagere tamAma hakIkata savistara dAkhala karavAmAM AvI che. A pu. sAka reyala sAIjha 260 pAnAnuM suMdara kapaDAnA puMThAthI baMdhAvelu che. bahAra gAmathI maMgAvanArane vI. pI thI mokalavAmAM aAvaze. mUlya phakata rU. 1-8-0 rAkhavAmAM Avela che. chapAvI pragaTa karanAra 'giragAma zrI jaina zvetAMbara konpharansa muMbaI DhaDhAchApanuM pavitra kezara. svadharma rakSA ane svadeza lAbha mATe, khAsa pratinidhi ekalI maMgAvela che ke zuddha ane uttama svadezI kezare pAMca tilA, tathA pA, aradhA ane eka ratalI peka DabAomAM ke jepara konpharasanA utpAdaka mI dvAnI chabIne " " mArka" che te enA sthaLoethI maLaze, muMbaIjena ve, kenpharansa ophIsa giragAma, mAMgaroLa jaina sabhA pAyadhUnI, jaththAbaMdha ve nAra ekalA mAleka, jaina maMdIra sAme 2 3chI dAosavALa jaina mahAjana Azrita mADavI, muMbai, ke svadezI kaMpanI, : * *
Page #183
--------------------------------------------------------------------------
________________ che namaH siddhapada . ratnAnAmiva rohaNakSitidharaH khaMtArakANAmiva, svarga:kalpamahIruhAmiva saraH paMkeruhANAmiva, pAthodhiH payasAmiveMdumahasAM sthAnaM guNAnAmamA, visAlocya viracyatAM bhagavataH saMghasya pUjAvidhiH // 21 // artha:- rohaNAcaLa parvata jema ratnonuM sthAna che, AkAza jema tArAonuM sthAna che, svarga jema kalpavRkSonuM nivAsasthAna che, taLAva jema kamaLanuM nivAsasthAna che, samudra jema caMdramA samAna nirmaLa jaLanuM nivAsasthAna che, tevI rIte A sAdhusAdhvI, zrAvaka, zrAvikA rU5 caturvidha pUjya saMdha je nAna, darzana ane cAritranuM nivAsasthAna che tenI pUjA karIe. SHRI JAIN (SWETAMBER) CONFERENCE HERALD Vol. III. 1 JUN 1907 ' [ No. 6. nirAzrita jano ane jaina zvetAmbara madada , | (anusaMdhAna puSTa 138 thI). (vakIla nyAlacaMda lakSmIcaMda zenI bI. e. ela ela. bI) " Their extreme poverty is one of the causes why the Chinese and the Indians have remained in a state of mummifieri civilisation." "Every-day necessity is too hideous to allow him to think of ayy thing else." " If the poor boy caumot come to education, the educatiou must go the him Material better ment ought to go hand in hand with the education of milsses, so that the improvement may be assured and stable." parivartini saMsAre, mRtaH ko vA na jAyate // sa jAto yena jAtena, yAnti vaMzaH samunnatim //
Page #184
--------------------------------------------------------------------------
________________ jaina konpharansa heraDa, [ juna. dhanavAna dezamAM jhAjhA na dhare ajJAnanI mAjhA; dhana dhuLa viSe te bheLe, dhana jaI samude re; dhana pApa puMjamAM phINe, dhana dhuve mukha rasa haze." nara ratnakaMI muja deza viSe, bahu Adhi vyAdhi upAdhi sahe, nara raMkanI tyAM karavI zI kathA, dhana rAzi nirarthaka muja paDayA." jainadhAranA savAlane ApaNA kAryakramanA sUcipatramAM jo agrasthAna ApavAmAM Ave; utsAhI buddhimAna jene, saMpattivAna gRhastha, anubhavI purUSa tathA yuvAna vidvAno, pitAnA svAmI bhAionI Arthika sthitinI sudhAraNA arthe dhaDIbharavicAra karI pitAthI banate prayAsa kare ane teonA sarva prayatna-kezeze-bhAgyayoge phahaLIbhuta thAya to tenuM, sAdhu purUSe icchavA -pariNAma e Ave ke bhaviSyamAM sArI sthiti anubhavatI ApaNI have pachInI prajA hAlanA karatAM bamaNuM jusAthI, utsahathI tathA aneka gaNuM phAyadAthI pitAnuM dhyAna jIrNa ciddhAramAM, jIrNa pustakedvAramAM, navIna jamAnAne anukuLa saMsthAomAM tathA anya dhAmika temaja pAramathaka kAryamAM sahelAithI rekI zake ane paraparAe ApaNe te puNya-kAryanA keTaleka aMze bhAgIdAra thaIe. * sUkSma draSTithI avalokana karatAM ema paNa jaNAya che ke jINuM coddhArane mATe, je nIgna likhita, yojanAne pitAnI komanA tAtkALika utkarSanI abhilASA rAkhanAra jenabhAIe aMtaHkaraNathI ke Ape ane tene amalamAM melavAne kemanA agresanederAsaranA TrasTI sAhebane yukita pUrvaka lalacAve te-eka paNa navuM phaDa ughADavAnI jarUra rahetI nathI-atra jINuM coddhArano e artha tha joItA nathI ke jethI prAcIna dIrdhakALa paryata cAlI zake evA majabuta pASANanI jagyAe-cakSuriTriyane AnaMda ApavAnI khAtara-bahAranI zebhAnI khAtara-tathA dareka rUtumAM agavaDa paDe tevI rItejaina prajAnA lAkhe rUpaiyA Arasa pahANamAM tathA kaDIyA-citAra vagerenI AjurImAM nirathaka vaparAya ane sAtvika lAbhanI gaNatarIe AgaLa javAne-vadhavAne badale pAchaLa paDIe, paraMtu je ce-ApaNI prAcIna samayanI jAhojalAlIno acuka purAvo ApanAro ci-jIrNa hAlatamAM AvI gayA hoya tathA jyAM AzAtanA thatI hoya tevA cane tAkIde uddhAra karavAnI jarUra che. muMbaI, amadAvAda, surata, pATaNa, khaMbhAta jevA heTA zaheramAM atyAre saMkhyAbaMdha derAsaro mojUda che ke jenI aMdara pucha lAkha rU piyA kahI zakAya. temAMnA muMbaI jevA zaheranA keTalAka derAsaramAM kharcanA pramANamAM Avika paNa eTalI maheTI hoya che ke AvakanA vadhArAmAMthI tathA muLa rakamanA vyAjamAMthI, je mamatva tajI daI derAsaranI peDhIne vahIvaTa karanArAo gya rakama jINuM coddhAra . chaLa kharca to mahAna lAbha thavA saMbhava che. aphasosanI vAta che ke ukta vahIvaTa karana : rA, derAsaranI mIlakatane potAnIja mIlakata samaje che ane anya jaina bhAIe tene sArI rIte vyaya thaI zake tevA upAya levAne teone kai paNa rIte dabANa karI che. ane ApaNe aneka dAkhalAmAM joie chIe tema, mAyA dekhI munIvara caLe, ka
Page #185
--------------------------------------------------------------------------
________________ 107] nirAzrita jaina ane jaina zvetAMbara madada kaMDa. [ 159 hevata mujaba te deva dravyane ghaNI vakhata gera upayoga paNa thAya che, ane prasaMga maLatAM keTalAka vahIvaTa karanArAo pote deva dravyanA dhaNI thaI bese che, koIne javAba paNa detA nathI, tathA hIsAba kItAba dekhADatA nathI. Ane mATe sakhta pagalA bharavAnI jarUra che. paNa kare keNa ? darakAra kone ? zu mAletujAra derAsaranA deva dravyano vyaya jIrNa caMdadhAra pAchaLa karavAne badale, tenuM evuM he bhaDaLa thavA devAmAM Ave ke je jALavavuM paNa muzkela thaI paDe ane tene zAkta nitie vicAratAM gera upayoga thAya te bhAvika hadayanA jeno sahana karI zake kharA? eka derAsaranuM phaDa anya derAsarane jarUranI vakhate paNa madada karavAmAM pAchI pAnI kare te A pAMcamA ArAnA samayanI balihArI samajavo. AvI ja rIte jJAna bhaMDArane mATe temaja jJAna khAtAnA dravyane mATe paNa uparanIja -bIla AgaLa karI zakAya, jJAna khAtAmAM, ghaNekhare sthaLe vadhAre mAluma paDe che paNa tene te upayoga mAM thAya che te eka prazna rahe che. ghaNe sthaLe vadhArAne bIlakula upaga thatuM nathI ane jyAM jarUra hoya che tyAM temAMthI bIlakula sahAya paNa karavAmAM AvatI nathI. A saMbaMdhamAM vadhAre lakhavA jatAM viSayAMtara thavAnA bhayathI ATalethIja vIramuM chuM. paraMtu krizcananI tathA ApaNI sakhAvatanI bAbatamAM, dharmAdA phaDAnA upayoganI bAbatamAM, nAca karelI sarakhAmaNIthI samaya badalAto jAya che tenI sAthe A paNe paNa samayane anukuLa vartana karavuM joIe tene kAMIka khyAla AvI zakaze. krizcano jyAre potAnA dharmano phelAvo karavAnI khAzathI, mAtra ardhA kalAkaja pitAnA dharmanuM zikSaNa ApI zakAya tema chatAM skUle, kalejo vagere sthApI puSkaLa kharca kare che, dukALa jevA samayamAM anAthAzrama vagere khullA mukI hajAro manuSyone pitAnA matane svIkAra karAve che, seMkaDo mAIla dura potAnA dharmagurUone mArA moTA pagAra ApI phiane dharmane upadeza karavA mokale che tathA potAnA dharma pustake ghaNI ja juja kIMmate, mane kata lokomAM chuTathI vahece che tyAre ApaNe ApaNI svataMtra skula sthApavI te eka bAjue rahI paraMtu dhAmika jJAna barAbara ApI zakIe tevI zALAo sthApavAnuM temaja tene ulaTathI calAvavAnuM karI zakatA nathI eTaluM ja nahIM paNa mIzana khAtA taraphathI cAlatI nizALamAM ApaNA bALakone Azraya levuM paDe che, tyAM jaina dharma virUddhanA sidhAMto teAnA kamaLA magaja upara evI mAThI asara kare che ke AgaLa upara temane mATe ApaNe pastAvAnuM kAraNa rahe che. dukALa tathA moMdhavArInA vakhatamAM ApaNe pratimahotsava tathA aThAI mahetsava tathA ujamaNA pAchaLa, tathA zubhAzubha avasare hada mata kharca karyA jaie chIe, ane ApaNA dharmathI seMkaDo purUSone vimukha thatA 'cite joyA karIe chIe, ApaNuM upadezakene, sAdhu munirAjane, teo jJAnavAna ' che ke tevA sAdhano pUrA pADavAmAM pachAta rahIe chIe. jaina dharmanA sAhityane A che kAra thaI zake tevA upAya javAmAM jevAM ke dharma pustake sastI kIma' bhASaNa zreNI javI, nibaMdha lakhAvavA tathA prAcIna pustakane ajavALA vAvavA, vageremAM tadana bedarakArI batAvIe chIe. A saghaLuM jatAM spaSTa
Page #186
--------------------------------------------------------------------------
________________ 160 ] jaina konpharansa heralDa [ juna rIte mAlama paDe che AvI avyavasthA dura karIne vicAra purvaka, vakhatane mAna ApIne ApaNA dharmAdA phaDone yogya upaga, zAstrokta rIti mujaba karavAmAM A ve to vicAra zILa purUSane phariyAda karavAnuM koipaNa kAraNa rahe nahi. zrI zAntinAthajInA derAsaranA tathA zrI goDIjInA derAsaranA (pAyadhunI) tathA zrI anaMtanAthajInA derAsaranA (mAMDavI) tathA anya derAsaranA dravyane vyaya jIrNa cidhAra pAchaLa karavAmAM Ave to temAM koipaNa rIte zAne bAdha AvatuM hoya tema lAgatuM nathI te pachI atyAre "jAgyA tyAre savAra" e kahevata mujaba zA mATe na vatevuM tenuM kAraNa samajAtuM nathI. A prakAranI ejanA je ApaNA mAnavaMtA derAsaranA TrasTI sAhebe eke avAje upADI le te pachI anya kAryo taraphaja ApaNuM lakSya ApavAnI jarUra rahe ane te kAMI nahi paNa jene dhAranuM kAmaka hovuM joIe. garIbAIne lIdhe, nabaLI sthitine lIdhe bIjA paNa sudhArAnA kAryamAM ApaNe AgaLa vadhI zakatA nathI AvatI kalane mATenA kharcanI vyavasthA kevI rIte karazuM te savAla ApaNuM dhyAna eTaluM badhuM reke che ke bIjI kaI paNa bAbata upara ApaNe lakSya ApI zakatA nathI ane tene lIdhe, ApaNI sAmAjIka tathA rAjakIya sthiti ghaNIja ane vadazAne prApta thayelI che, garIba ANasa pitAnA chokarAne maphata keLavaNI maLatI hoya chatAM te paNa ApI zakatA nathI kAraNake lebha vRtti ke jene ghaNe bhAge dareka manubenA upara sajaDa kAbu hoya che tenA lIdhe potAnA bALakane bALavayamAMja. jyAre khAsa keLavaNI ApavAneja vakhata hoya che tyAre pitAnI sAthe dhaMdhe vaLagADI de, che, pitAnA bALakane, ucca jJAna meLavavAne badale, nAnI umaramAMthI ja juja rakama kamAte thayelo joIne, garIba sthitine pitA pitAnA manamAM saMtoSa mAne che. A lekhanI zarUAtamAM lakhela grejI vAkane artha upara kahelI ja hakIkatanuM sUcana kare che ane vidvAna lekhaka taraphathI chevaTanA vAkayamAM ema paNa pratipAdana karavAmAM Avela che ke garIba vidyAthI keLavaNI laI zake tevI sthitimAM na hoya te, ApaNe tene joitA sAdhane pUrA pADavA joIe tathA Arthika sthitinI sudhAraNAnI sAthe sAtheja prajAvarga keLavaNImAM AgaLa vadhavo joIe. ane tema thaze tyAre ja ApaNI unnati makkamapaNe thaI zakaze. A uparathI e paNa vizeSArtha nIkaLe che ke nirAzitene Azrayane savAla - keLavaNInA savAla karatAM kaI paNa rIte ochI agatyatA dharAvato nathI. ATalA vivecana pachI ukta savAlane kharekharUM vyavahArU svarUpa ApavAne mATe ApaNe zuM karavuM joIe te vicAravAnuM rahe che. AgaLanA lakhANamAM spaSTa rIte - dAkhalA dalIla sAthe pratipAdana karavAmAM AveluM che ke ApaNA dAnavIra gRhasthanI sakhAvatene pravAha tadana judI dizAmAM vahevarAvavAnI jarUra che. kadAca prazna udbhave ke ApaNA zAstramAM- devamaMdIre, jJAnabhaMDAre, pustakoddhAra vagere uttama uttama kAryonI pAchaLa dravyano vyaya karavAne jeTalo Agraha pUrvaka upadeza karavAmAM Avela che teTale upadeza bIjA kAryamAM vyaya karavAne karavAmAM Avela nathI. apUrNa
Page #187
--------------------------------------------------------------------------
________________ 1907] manuSyadeha zAne mATe che? [16] manuSyadeha zAne mATe che? s > - zAha nattama bhagavAnadAsa, (anusaMdhAna gata varSa pRSTa 332) sAdhujIvana zrAvakajIvana karatAM atizaya kaThINa che. temane deha jema bane tema vadhAre upasarga, parisaha sahana karavA mATe che. zrAvakane temanA pramANamAM ghaNuM ochuM kaTImAMthI pasAra thavuM paDe che. sAdhuone mATe kaMI nahi kahetAM zrAvakane mATeja A viSaya lakhAto hovAthI temane ja udezIne hakIkata lakhAya che. keIpaNa bAbata jarUra karatAM vizeSa karavAnI nathI. mananA, vANInA tathA kAyAnA ga jarUra jeTalA vyavahAramAM vAparI, bIjA dharma kAryamAM, AmedhdhAramAM, svaciMtavanamAM, paramArthamAM vAparavAnA che. temano khoTo upayoga karavAne keIpaNa zAstra athavA dharma AjJA kareja nahi. manane khoTe raste jatA aTakAvI sAre raste ja vicAro karavAnI pharaja che. jIbhathI sArA zabdoja bahAra kADhavAnA che. kadI paNa koIne khoTuM lagADanAra zabda bolavAnI jarUra nathI. zarIrano paNa evI rIte upayoga karavAno che ke jethI keIne nukazAna karanArA thaIe nahi, AtmadhyAna AnaMdathI thaI zake, tathA vyavahAramAM rahetA hovAthI vyavahAranI pharajo sArI rIte bajAvI zakAya, tevI rIte tene puSTa rAkhavuM. bacAvamAM rahevAnI pharaja che paNa keI upara sAme humalo laI javAnI pharaja nathI. sudharelI pAzcimAnya prajAo game teve bahAne nibaLe para sattA calAvI temane dAbI nAkhavAne yatna kare che te kudaratanA zAMta, niyamita vAtAvaraNane gameja nahi. kRtyanuM pariNAma kyAre Avaze te kahI zakAya nahi, paNa Avaze e to nizcaya. zrAvaka tarIke mana, vacana, kAyAne upayoga upara pramANe ja karavAnI ApaNI pharaja che. ekene ALasu banAvavAnA nathI, tema temane ati upayoga athavA durUpayoga paNa karavAne nathI. vacana hamezAM sabhya, zAMta, priyakara nIkaLavAM joIe. mana, vacana, kAyAnA sArA upaganI vAtAvaraNamAM sArI chAyA paDe che, ane te pratichAyA paNa sArI ja Ape che. sAmAyaka, piSadha, vigere je dharma kriyAo zAMta vicAra, tathA vANIne poSanArI che, tenuM yathA zakti sevana karavAthI AtmA tathA deha nirmaLa tathA zAMta thAya che. tapa je karmane teDavAmAM atizaya jarUra che, te bAra prakAre thaI zake che. cha prakAra zArIrika (bAhya) ane mAnasika, (atyaMtara) che. pahelA zArIrika joIe. zArIrika dehane ane tethI manane ane AtmAne phAyado kare che. jyAre mAnasika manane ane tethI dehane ane AtmAne phAyado kare che. zArIrika tapamAM prathama anazana Ave che. ApaNe jenone rAtre khAvAno tadana pratibaMdha che. zarIrane joIta khorAka (vizeSa athavA ocho nahi) divasa daramyAna ja laI levAne che. sUryanAM kiraNonA jevI zuddhi kaI karI zakatuM nathI. je khorAkamAM sUryanAM kiraNe dAkhala thayAM hoya che te zudhdha hoya che. khAtI vakhate paNa teja ( light) havAthI zudhdhi jaLavAI rahe che. zudhdha sAtvika khorAka khAvAthI mana
Page #188
--------------------------------------------------------------------------
________________ 162 ' ' ' ' jaina konpharansa heralDa [ juna. tathA AtmA zudhdha rahe che. rAtre nahI khAvAthI mahinAmAM paMdara divasanA tapanuM phaLa prApta thAya che. pAMcama, AThama, cidaza e traNe divaso vizeSa vratavALA pasAra karavA yogya che. agIAraza tathA punama paNa amuka aMze vrata sahIta pasAra karavA yogya che. purU karatAM strIo vizeSa tapa karanArI hoya che. vrata mATe eTalI to saMbhALanI jarUra che ke zarIra zakti hoya chatAM khoTAI karIne vrata karatAM aTakavuM nahi temaja zakti na hoya te taNAIne karavuM nahIM. kAraNake tethI bhAva DoLAya che. ane vakhata para pApa paNa baMdhAya che. AvI rIte mahinAmAM 12 divasa e che AhAra lenArA jenAmAM thoDAka paNa hoya che. kAyama ekAsaNA karanArA paNa kaI kaI bhAIo hoya che. pAMcama, AThama, agIAra tathA ciAdasanA upavAsa karanArA amuka bhAIo hoya che. zarIra zakti ghaTI jAya, tevI rIte AmAMthI kAMI karavAnuM nathI. paraMtu sukhesamAdhie thaI zake teTaluM avazya karavAnuM che. kemano dareka mANasa amuka kAma karI kemanI jAhajalAlI jALavI rAkhavAne ane vadhAravAne baMdhAyelo che. tenI ADe Ave tevI rIte anazana tapa karavAnuM nathI. thoDeka vakhata nahi khAvAthI zarIranA ajIrNa vigere rogo nAza pAme che, e vaidika phAyadA che. khAvAmAM mana ochuM hoya te dhyAna lagavI zakAya che. khAvAmAM bahuja lolupatA rAkhavI nahi. anazana tapanA be prakAra che, sAgArI ane anAgArI. asalanA vakhatamAM jyAre zarIrane bAMdhe vadhu majabUta hato, dhArmika vRtti vadhAre tIvra hatI, hiMdustAnane para cakano bhaya nahoto, dezamAM saMtoSa, zAMti ane nivRttiparAyaNa vRtti hatI tyAre anAgArI anazana kaI kaI sAdhu grahaNa karatA hatA, eTale ke kaI paththaranI zilA athavA evA bIjA ekAMta sthAnapara dhyAna dharI ubhA rahetA, ane AtmA dehathI mukta thAya tyAM sudhI AhAra karatA nahi. e samaye zarIra baLavAna hovAthI tathA mananA bhAva zubha hovAthI nirjarA thavAno ja saMbhava hato, jyAre hAla zarIra nabaLuM tathA mana sAdhAraNa sthitinuM hovAthI anAgArI anazana thaI zake tema nathI tevA AzayathIja zAstrakAroe anAgArI tapa hAlanA kALane mATe niSiddha karela che. hAla sAgArI anazana tAja (amuka vakhata sUdhIja AgAra sahita AhArane tyAga) karavuM salAhakAraka che. bIjo prakAra uodarI che. bhUkha karatAM vizeSa khAvAthI jaTharane pacAvatAM muzIbata paDe che, ajIrNa thavAne saMbhava rahe che, mana tathA AtmAne paNa asara kare che, mATe vizeSa khAvuM nukazAna kAraka che. jyAre bhUkha karatAM 1-2 keLIo ochuM khAvAthI jaDarane purasada rahe che, mana tathA AtmA zAMtimAM rahe che. A badhuM vaidaka vidyA paNa svIkAre che. ApaNA zAstrakAroe zarIrane keIpaNa rIte avagaNyuM nathI, paraMtu banI zake tema zarIra jALavIne AtmAne udhdhAra upadi che. be kaLIo ochA khAvAthI koInuM paNa mRtyu thatuM nathI. mATe zakti anusAra udarI vrata karavA cogya che. vRtti saMkSepa e trIjo prakAra che. vRtti bane rItanI hoI zake, mAnasika ane zArIrika. vRttikSepa karavI te paNa, mananI vRddhi pAmatI asaMtoSI vRtti para jaya meLavavA barAbara che. Aje tamArI pAse pa00 rUpiA hoya te tame vRttikSepa kare ke have AnAthI paNa ochA, athavA ATalAja rUpiA huM rAkhIza. evI rIte sAMsArika bhege paganA
Page #189
--------------------------------------------------------------------------
________________ : 1907] manuSyadeha zAne mATe che? - [ 113 padArthapara jatI vRttione sAkSepatAM Atmika - mAnasika -vRtti vizALa thAya che. sAMsArika vRtti laMbAyelI hoya tyAre AdhyAtmika vRttine TuMkuM thavuM paDe che. AgaLa jaNavI gayA chIe te pramANe Atmika udhAra lakSamAM rAkhIne ja vyavahAra zudhdha rIte nibhAvavAno che. malina vyavahAra manuSya dehane ghaNe aMze kalaMkti kare che. mATe jemAM ane tema vRttikSepa karavI e bahu jarUranuM che. tenAthI AgaLa jatAM sAMsArika vRtti ghaTI jAya, eTale AdhyAtmika vRttine vikasavAne prasaMga maLe che. vyavahAramAM rahenAra manuSyane vyavahAra saralatAthI cAle eTale udyama karavAnI AvazyakatA che tathA manukhya tarIkenI pharaja che, paraMtu udyamathI maLela vadhAre dravya paramArthamAM vaparAya te vRttisaMkSepane bAdha Avato lAgatuM nathI. puSTi maLe che. khAvA pIvAmAM, vastra vigere bhogapabhoganI vastuomAM tathA jarUrIAtanI save cIjomAM vRttikSepa karavI e bahuja zubha phaLadAyI che. vRttisaMkSepa te eka jAtane saMtoSa che. kAyakaleza e cothe bAdhatapano prakAra che. bIjA dharmomAM ziyALAmAM nadInA ThaMDA pANImAM ubhA rahevuM unALAmAM sakhta tApamAM ubhA rahevuM, vigere kAyakaleza tapanAja prakAra che. ApaNuMmAM sUryanA khulA tApamAM ubhA rahevAne tapa AtApanA tarike gaNe che. vyavahArI mANase vizeSe kAya kaleza sahana karI na zake, paraMtu tApa athavA TADha vakhate atizaya kamI nahi thaI jatAM zarIranI jarUra jeTalI saMbhALa rAkhI, zarIra eja huM chuM, athavA zarIrane kaMI thatAM koNa jANe kevuM e bhayaMkara duHkha AvI paDayuM hoya, tevuM. na samaje to basa che. tAtparya eja ke zarIre thoDo thoDe parisaha sahana karatAM zIkhavuM, komaLa thaI javuM nahi. saMlInatA e pAMcamo prakAra che. aMgane saMkecI rAkhIne besavAthI mana sthira thAya che, dhyAna ekAkAra thaI zake che, Atmika zubha adhyavasAya caDatA thaI zake che. zarIranI caMcaLatA mananI sthiratAnI virodhI che, mATe sAmAyika, pasaha, pratikamaNa vigeremAM amuka nakI karelA sthAnamAM amuka sthAnake ja ApaNe besIe chIe. salInatA AvI rIte vRttine sthira karanAra ane prazasya che. rasa tyAga e chaTho prakAra che. annavinA prANa rahI zake nahi, paraMtu rasa vinA mANasa rahI zake. dALIyA mamarA khAIne jIvana calAvanArA che. A prakAra vyavahAramAM bahuja juja jaNAze, paraMtu vidaka niyama pramANe amuka keDI cIjono ja khorAka levAthI zarIra nirogI rahe che, jyAre temAM baha ThAMsI ThAMsIne bharavAthI jaTharAgni maMda paDe che. vyavahAramAM rahenArA mANasene rasanI jarUra paDe che paraMtu jarUra karatAM vadhAre te mATe tAlAvelI karavAnI jarUra nathI. atithi munirAja jema kare tema temane phAvI zake, paraMtu saMsArI jIvane saMsAramAM rahe tyAM sUdhI thaDA paNa rasanI jarUra che kharI. rasa tyAgathI paNa AhAranI, lelupatA ghaTADavAneja mahetu lAge che. atizaya AhArathI ALasa thAya che, atizaya - sathI viSayavRtti vadhe che, mATe banI zake teTalo vigane tyAga karavo. ' e cha bAhya prakAro thayA. atyaMtara tapano pahele bheda prAyazcita che. kaMI pApa ajANatAM thayuM hoya tene mATe manamAM dilagIrI thAya, jANIne thayuM hoya chatAM pAchaLathI khoTuM lAgatAM dilagIrI thAya e be rIte dilagIrI thatAM jJAnI gurU pAse AlocaNA levI, e prAyazcita che. keIpaNa jAtanA pApanuM prAyazcita karyA pachI te, ne te
Page #190
--------------------------------------------------------------------------
________________ 164 ] jaina konpharansa heralDa, [ jIna. pApa karavAnuM jArI rAkhIe te AgaluM prAyazcita nakAmuM jAya che. mATe nizcaya pUrvaka je khATuM lAge te pharI na karIe tyAreja prAyazcitanI kharI saphaLatA che. je sahRdaya mANasoe kai pApa karyA pachI pastAvA karyA haze, te mANaseAja prAyazcitanuM kharUM rahasya ane tenAthI thayaluM karma kevI rIte nabaLuM paDI jAyache, viMgere samajI zakaze. vinaya e khInne prakAra che. ApaNAthI uttama mANasanA AcArya upAdhyAya tathA sAdhu vigerene hukama banI zake teTalA pALavA, temanI bhakti karavI, bahu mAna keravu, avarNa vAda na khelavA, AzAtanA varjavI, temane rUce teja karavuM, elavAmAM, vartavAmAM, temanI marajI samajIne cAlavu, jema bane tema temanuM mana duHkhAvA na devuM e vinayatapa che. vinaya vinA koI paNa cIja maLI zakatI nathI, te Atmika jJAna, je zreSTha che, te meLavavA mATe tA ghaNA vinayanI AvazyakatA che. vaiyAnRtya e trIjo prakAra che. jene dareka mANasa mATuM gaNeche, tenI sevA karavAmAM uttama purUSo AnaMda pAmeche. khristI pAdarInI, musalamAnA AlamA tathA saiyadAnI, vaiSNuvA mahArAjanI, sevAthI Anada pAmeche tevIja rIte bhAvika jainA khALa, vRddha, glAna vigere sAdhu munirAjanI sevA karIne harSita thAyache. temane anna vastra vaheArAvavAM, mAMdagI prasaMge darada ochu karavAmAM sahAya karavI, rahevA mATe sthAna Apavu, vihAramAM sagavaDa karI ApavI, badhA vaiyAvRtyanA prakAra che. je munirAja vadhAre AtmaramaNatAvALA, temanI vaiyAtratyanuM phaLa Atmika tathA vyavahArika banne rIte vizeSa. saMsAra vyavahAramAM mananu dhAyuM thatAM icchA pramANe badhu maLI rahetAM je AnaMda thAyache, tenA karatAM pUjya, sevya, AdaraNIya tIrthaMkaranI pratimA tathA munirAjanI sevAnA Anada jUdIja jAtanA tathA caDatA daranA che, te anubhavathIja mAlUma paDe tema che. svAdhyAya e cAtheA prakAra che. pratikramaNa vakhate jene ApaNe saDrAya kahIe chIe, te svAdhyAyanA mAgadhI zabda che. sva eTale potAnA, AtmAnA adhyAya eTale dhyAna,vicAraNA. svAdhyAya eTale Atma vicAraNA. te aneka zAstrAnA adhyayana vaDe thAyache. uparAMta krAdha, mAna, mAyA, leAbha, dAna, ziyaLa, tapa, bhAva, vigere upara akArya tyajavAnI, tathA kArya karavAnI hita zikSA ApanAra sajhAyA - svAdhyAya - che. bIjI sajhAyA je mahA purUSo thaI gayA che temaNe kevI kevI sthitimAM Atma vicAraNA anubhavI, anubhavyA pachI saMsAranA tathA dehane rAga kevI rIte ADI dIdhA, tathA sarva karmAMthI rahita thai kevI rIte zAzvata pada pAmyA te batAvanArI che. e vargomAM bharata cakravatInI, bAhubaLIjInI sthaLibhadranI vigerenI sajhAyA che. khelatI vakhate tallInatA, vicAraNA ane ucca bhAva thAya te lAMbA prayAsathI je na maLI zake te gheADA vakhatamAM maLI jAya che. bharahesaranI' sajhAyane nAme eLakhAtI satA satinA nAmeA vALI sajhAya temAMnA darekanA caritra sahita, vAraMvAra dhyAvA jevI che. temAM jema jema uMDA utarAya che tema tema AtmAne apUrva Anada maLeche. e parama AnaMdanI kAi sAthe sarakhAmaNI thai zakeja nahi. enuM ja nAma kharUM jJAna, ane kharA jJAnathIja AtmAnubhava AtmarasikatA, Atma tanmayatA kSaNabhara paNa thAyache. apUrNAM.
Page #191
--------------------------------------------------------------------------
________________ 197] | muMbaImAM vasatA garIba jainanI thatI hADamArI. [16y muMbaImAM vastA garIba jainonI thatI hADamArI AgevAna gRhasthoe karavo joito vicAra, (anusaMdhAna pAnuM 107) svadharma nehI zANA baMdhuo ! Apa sArI rIte samajo cho ke sukha evuM che ke jeno vakhata vahI jatAM vAra lAgatI nathI, ane duHkha evuM che ke aTakI purUSe paNa tene dera khamI zakatA nathI, te prathama batAvyA pramANenA ApaNA garIba baMdhuone. hamezAM du:khamAM rIbAvuM e keTaluM badhuM dayAjanaka che jene Apa khyAla karaze. - tyAre AvA duHkhI lokone temanA duHkhamAMthI mukta karavAnI pharaja konI che te vicAravuM joIe. A pharaja ahIM vastA AgevAna, dhanavAna ane vidvAna gRhasthanIja che, ane teo A kAma karavA dhAre te huM dhAruM chuM ke jaladIthI pAra pADI zake tema che. AvA lokone mATe hAla turatamAM je sagavaDanI jarUra che te e che, ke Aja kAla muMbaImAM makAnanAM bhADAM eTalAM badhAM vadhI gayA che ke mAtra AMgaLInA TeravA upara gaNI zakAya teTalAja varSamAM agAunA bhADA karatAM lagabhaga bamaNuM thaI gayA che che, ane te eTalethIja nahI aTakatAM hAlamAM kudakene bhUske (bhADA) vadhatA jAya che; tevA samayamAM prathama te sastA bhADAnA makAne temane purA pADavA tarapha dhyAna deDAvavAnuM che, ane tevA makAno purA pADavA sArU ApaNA dhanADhaye tarapha ApaNe najara pheravavI joIe che; teonA khAnagI temaja ApaNI dhArmIka saMsthAonA bhADe apAtA makAne eTalAM badhAM che, ke je teo taraphathI svadharmanI lAgaNI khAtara tathA sAdhAraNa sthitinA pitAnA jJAtibhAIone madadanI khAtara sastA bhADAmAM vAparavA chuTa Ape che te badhAne purA paDI zake tema che, chatAM dhAre ke kadApI teTalAM makAne puratAM nathI, te te purA pADavA zuM tajavIja karavI joIe nahI? A duniyAmAM ghaNuM loko dareka kAma potAnA svArthane aMgeja kare che, paraMtu svArtha saMgAthe paramArtha thato hoya to ApaNuM buddhivAna gRhasthAe e lAbha zA mATe levo na joIe? te lAbha e che ke sarakArI promIsarI noTamAM, lenamAM, zeremAM agara DIjhITamAM lAkhone kareDe rUpIAnI rakama ke jenI temane hamezAM jarUra hotI nathI, te rakama ghaNAM TuMkA eTale ke mAtra traNathI pAMca TakA sUdhInA vyAjamAM reke che, tenA karatAM je AvA , sAdhAraNa sthitinA mANasone madada karavA moTA moTA makAnamAM vime utarAvIne te nANAM rokavAmAM Ave to zuM sarakArI kAgaLIyAM karatAM te kAMI ochI jAmInagIrI gaNI zakAya ? vaLI sarakArI kAgaLIyAM karatAM hAlanAM vadhatAM jatAM bhADAnA vakhatamAM : sastA bhADAnA makAne je jene ApavAmAM Ave to tethI bamaNuM upara vyAja
Page #192
--------------------------------------------------------------------------
________________ 16 ] | [ juna. maLI zake tema che, mATe AgevAna gRhastha vicAra karI pitAnA laghu bAMdhane duHkhamAMthI choDAvavA uMghamAMthI jAge, ane kamara kazI te bAbata prayatna kare ! tame je AvA lokone duHkhamAMthI choDAvavA prayatna karaze nahI, te pachI karaze koNa? tene paNa vicAra kare. pArasI komanA AgevAnoe atyAra agAu DahApaNa bharelA vicAra karIne pitAnI kemanA bhalAnI khAtara judI judI rIte ghaNI tarehathI pitAnA svadharmIgarIba baMdhuone madada maLI zake tevA rastAo karI rAkhyA che te badhuM dhyAnamAM levA jevuM che. A madadamAM teoe pitAnI komane mATe sastA bhADAnA sagavaDatAvALAM | makAno purA pADavAnuM paNa eka uttama pagaluM hAtha dhareluM che, dAkhalA tarIke mItra dInazA pITITe rUpIA 500000) nI cAlI pitAnAM garIba baMdhuone sastA bhADAmAM eraDIo purI pADavA mATe ApI che. tevI ja rIte eka bhATIA gRhastha pitAnI kemanA garIba vargane sastA bhADAmAM oraDIo maLI zake te mATe eka meTI cAlI banAvI che, temAM te dhaNInI marajI je ke tevA garIba mANasane tadana maphata rahevA devAnI hatI paraMtu tema karavAthI temAM keI raheze nahIM ema jANI mAtra mAsIka rUA. 1) bhADAne rAkhI makAna ApavAmAM Ave che, kevI udAratA ! bIjI kemanA AgevAna gRhae paNa ghaNI judI judI tarehathI pitAnA garIba jJAtibhAIone madada karI che ane kare che, tevA ghaNA dAkhalAo maLI Avaze; paraMtu tevA badhA dAkhalAo ApavAnI ahIM jarUra nathI tethI te ApavAnuM baMdha karI ApaNI kAmanA AgevAne pratye vinaMti karuM chuM ke Apa sAheba A uparathI vIcAra kare ane pitAnA svAmIbhAIone sukhI karavAne prayatna kare ke jethI mahAna punyanA bhaktA thAo. mAre A vakhate ApaNuM makAnevALA gRhastha pratye khAsa karIne eka vinaMti karavAnI bhulI javI joItI nathI, ke jyAre anya kemanA makAnanA mAleka jaina jevI dayALu, mAyALu ane komaLa hRdayanI kaleza kaMkAsathI sadA dura rahenArI kemane petAnA makAne hamezAM sArAM raheze tevI AzAe bhADe ApavAnuM vadhAre pasaMda kare che. tyAre ApaNAmAMnA tevA makAnanA dhaNIo jaina sIvAyanI anya komane potAnA ma| kAne ApavA cukatA nathI, temAM deSa mArA samajavA pramANe ghaNe bhAge temanA mu nI ke jeo paradhamI hoya che, ane jemanA hAthamAM tevA makAna bhADe ApavAnI sattA hoya che, temano (ja) hoya che, te te tarapha mAlakoe khAsa dhyAna ApavAnI jarUra che. A saMbaMdhamAM ekaja dAkhalo Apa basa thaI paDaze, ke ApaNAM latAmAM AvelA zrIgeDIjI mahArAjanA bhavya derAsaranI bAjumAM AvelI tenI moTI cAlImAM mArA samajavA pramANe jaina sIvAya anya komanA leke ApaNuM kAma karatAM kAMI ochA pramANamAM rahetAM hoya tema lAgatuM nathI. AnuM zuM kAraNa haze? zuM anya kemanA loko rahe che tenA karatAM jaine ochuM bhADuM Ape che? je ochuM ApatA
Page #193
--------------------------------------------------------------------------
________________ 107 ] muMbaImAM vastI garIba jenonI thatI hADamArI. [ 17 na hoya to jenone makAna bhADe nahI ApavAnuM kAraNa zuM? game tema hoya to paNa te jaina saMghanI milakata che e nirvivAda vAta che, ane tenI aMdara dareke dareka jaina nane sarakho haka che; AvI rIte pitAne haka hovA chatAM te makAna jenone bhADe nahIM ApatAM bIjAone ApavAmAM Ave che, te keTaluM behaMdu che! jyAre Ama che tyAre sAdhAraNa varganA jainene saste bhADe makAne purA pADavAnuM te kyAM rahyuM ? A bAbata vIze khAsa te derAsaranA TrasTI sAhebonuM dhyAna kheMcavAnI jarUra che, ke khorAkInI cIjonI, temaja bIjI dareka vastuonI duSkALanA varSa karatAM paNa bhAre moMghavArInA bArIka samayamAM bIcArA sAdhAraNa pagAranI nokarIyAta lekanI temaja halakI sthitinA lokonI seMghA bhADAne lIdhe zI dazA thatI haze te vicAravA jevuM che. maherabAna TrasTI sAheba ! Apa badhI vAte sukhI che te pramANe zuM badhA jaina sukhI sthitimAM che ema dhAre che? tema kAMI nathI, mATe tame tamArA uMDA jIgarathI vicAra kare ane tevA jainane AvA vakhatamAM (tamArA hAthamAM AvelI A, madada karavA lAyaka uttama take) madada karavAne zA mATe DhIla rAkho cho. tame kadApI bhADAmAM ghaTADo karI garIba jenene makAne purA pADaze to tevA dharmabaMdhuone A zIrvAda leze, ane tethI kAMI gaDIjI mahArAjanA derAsaranA sAdhAraNa khAtAnA khajAne khoTa AvavAnI nathI. vaLI hajAro ane lAkho rUpIA bhegA karelAne ghaNuM vakhate durUpayoga thaI jAya che, tema nahI thatAM jainanA bIjA makAnavALAone dAkhalArUpa thaI A eka uttama prakAranI yojanA sAthe saddaupayoga thaye gaNI zakAze. hAlanA vadhatA jatA bhADAnA samayamAM ApaNI vastIvALA lattAmAM ochA bhADAthI makAna nahI maLatA hovAthI bIcArA lokone sastA bhADAnI oraDIo meLavavA mATe musalamAnanA latAmAM jaIne rahevA pUraja paDe che, e zuM ochuM zocanIya che? sadarahu cAlInA makAne jaine potAne mATe cAlatA bhADAmAM meLavavA sAruM derAsaranA TrasTI sAhebone khAsa zarama sIpAraso lagADIne tajavIje kare che, to paNa tenA kArya vAhana ke te ApI zakatA nathI, e keTaluM dilagIra thavA jevuM che; dAkhalA tarIke mArA samajavA pramANe sadara cAlInI eka jagA khAsa konpharansanI ophIsane mATe mAMgavAmAM AvelI hatI, ane TrasTI sAhebae derAsaranA munImane game te prakAre khAlI karAvI ApavA ghaNIvAra kaheluM hatuM chatAM te jagyA khAlI karAvI temane ApavAmAM AvI nathI, e vAta je sAcI hoya te maherabAna TrasTI sAhebone A bInA ghaNI kharAba lagADanArI gaNI zakAya, kAraNake ApaNAmAM kahevata che ke "gharanAM chokarAM ghaMTI cATe ane pADesIne ATa" e mujaba konpharansa ke je eka saMdhanI moTAmAM moTI saMsthA gaNI zakAya ke jemAM te TrasTI sAheba suddhAMta dareke dareka jainane haka sarakho che, tene saMghanuM makAna cAlatA bhADAthI maLI zake nahI enuM kAraNa zuM? AvI meTI saMsthAne yogya sagavaDavALuM makAna maLe nahI, ane jemanA kabajAmAM hoya teo Ape nahI, tethI jyAM tyAM khuNe khAcare makAna meLavavAnI jarUra paDe e svAbhAvIka che, tethI karIne je A konpharansanI ophIsane AvuM saMghanuM makAna maLe to te ApaNe latAnI vacamAM AvI lekenI jANamAM AvI zake. A makAna konpharansane nahI maLavAnuM
Page #194
--------------------------------------------------------------------------
________________ -168] ' jena karansa heralDa [ juna. kAraNa zuM haze te samajAtuM nathI, ane te mArA anubhava pramANe AgaLa darzAveluMja kAraNa mAlUma paDe che, mATe maherabAna menejara sAheba! uparanI hakIkta cekasa dhyAnamAM leI thayelI bhUla tarapha ApanuM lakSa kheMce ane have pachIne mATe ApanA nekarone sakhta pharamAna karo ke jene sIvAya bIjAne makAna ApavAmAM Ave nahI, te sAthe jenI jagajAhera gaNAtI dayAmaya lAgaNIthI sAdhAraNa sthitivALAne oraDIo vigere saste bhADe ApI zakAya tevI bIjI janAo paNa karo; kadi tema karavAthI * Avaka ochI thaze te Apane potAnA pAdaramAMthI ApavI paDe tema nathI, ane garI bene pUrNa madada karanArA Apa gaNAze eTale lAbha che. pATaNavALA zeTha jhaveracaMda | gumAnacaMda vIgere bIjA ghaNA ApaNe AgevAne pitAnA makAna bhADe ApavAmAM jenene prathama lAbha ApavA tara udAra dila rAkhe che, ane vakhate sAdhAraNa sthiti vALAne bhADAmAM kAMI lAbha paNa karI Ape che, mATe temane dhanyavAda ghaTe che. AvI rIte ApaNA dravyavAna suratI bhAIonAM, kachI bhAIonAM, temaja dhAmIka saMsthAonAM makAne sastA bhADAthI ApavAmAM Avaze to teo potAnI ke mane AbhArI karaze. A sivAya ApaNA jainabaMdhuone bIjI ghaNI ghaNI jAtanI harakata paDe che, je badhAnuM vivecana karatAM viSaya ghaNA lAMbA thaI jAya tethI mAtra bIjI eka jarUrI bAbata jaNAvIza, ane te bAbata e che, ke A moTA zaheramAM ke jyAM lagabhaga 40000 jenI vastI che temAM sAdhAraNa sthitinA leke ghaNA pramANamAM hoya te. kudaratija che. temanA birA mATe khAsa eka suvAvaDakhAnAnI jarUra che e vAta keIthI nA kahI zakAya tevI nathI. AvA samayamAM jagyAnI taMgAsane lIdhe keTalI hADamArI bhegavavI paDe che, te ApanA dhyAnamAM AvyuM haze. hamezAM derAsaramAM javAnA niyamavALA sarUne AvI vakhate keTalIka rIte AzAtanAnuM kAraNa thaI paDe che te vAta ApaNA sakhI AgevAnoe khAsa dhyAnamAM levA gya che. te dhyAnamAM laI e bA batanuM duHkha jaladIthI dura karavA prayatna karavAnI mArI namra vinaMti che. - pitAnI komane uttamamAM uttama sthitie caDhelI jevA IcchanAra ane komanA sAdhAraNa temaja garIba sthitinA svadhamI baMdhuo tarajU hamezAM jemanI premALa dRSTi rahelI che evA, jena kemanA kahInura samAna agresare! AgaLa batAvelI sthitimAM , rahenArA lokonuM duHkha najare jotAM thayelI lAgaNI nahIM dAbI zakAvAthI, A viSaya khAsa Apane AzrayIne ja lakhele che, tethI Apane kAMI khoTuM lagADavA jevuM nathI; , kAraNake ApaNAmAM kahevata che ke "jamaNo hAtha meM sAme vaLe" te pramANe kemanA madada levA lAyaka mANase potAnA AgevAna tarapha (UMcuM) nahIM juve, te pachI zuM teo anya kemanA gRhastho pAse madada meLavavA phAMphAM mAraze? mATe mArA vahAlA baMdhuo ! ApanI pharajane vicAra kare, ane upara batAvyA pramANenI jarUrIyAtavALI sagavaDo pUrI pADavA tatpara thAo evI mArI ApanA pratye namra vinaMti che.
Page #195
--------------------------------------------------------------------------
________________ 1907 ] ApaNuM pavitra tI zrI sametazikharajI. ApaNuM pavitra tIrtha zrI sametazikharajI. [ 19 *~ zrIsametazikharajI nAmanA paryaMta athavA pArzvanAtha pahADa gAlanA hajhArI bAga jIllAmAM AvelA che. A tIrthane hIMdustAnamAM vastI tamAma jaina prajA - vetAara yAne dIgambara eTaluM badhuM pavitra mAne che ke ghaNAja duranA mulapheAmAMthI jevA ke kAThIyAvADa - kaccha - gujarAta vagere pradezomAMthI seMkaDA balke hajArA jainA saMghanA rUpamAM - ekatra thaine musApharImAM paDatI aneka muzkelIo sahana karIne paNa hRdayanA udAsathI A paramapavitra tInA darzana karIne peAtAnA AtmAne pAvana kare che. pravRttimaya jIMdagInA samasta vyavahArathI phArega thai vyApAra kAryathI nivRtta thaI bhAvika jainabhAie - nivRttinA sthAnamAM AvI, zAnta cittathI paramAtmAnuM dhyAna dharI A kSaNabhaMgura dehanuM sAtheka nivighnapaNe sAdhI zake che. A avasarpiNI kALamAM -5rameApakArI cAvIza tIrthaMkarAmAMthI vIza tIrthaMkarAe potAnA caraNakamaLanA sparzathI A bhUmine pavitra karI che eTaluMja nahi paNa A jagyA uparaja - dehamukta thai nivANupadane pAmyA che. ane trevIzamA tIrthaMkara zrI pArzvanAtha svAminA mahAma gaLakArI nAma uparathI A parvatanuM nAma paNa pArzvanAthahIla rAkhavAmAM Avela che. ApaNe mukhya pacatItho -- . - yAtrAsthaLa - kahIe chIe temAM zrI sametazikharajI eka tIrtha gaNAya che. A tIrthasthaLa upara, tIrthaMkaro sIvAya hajArA munimahArAjAe paNa sidhdhipadmane vayA che. AvA pavitra gaNAtA tIrthasthaLa upara yuropIyanone tathA anya lokone jamIna paTe ApI makAnA AMdhavAnA vicAra calAvavAmAM AvatA heAvAnI je khabara hajhArIbAganA nAyaba kamIzanare kalakattAnA jaina AgevAnAne vhAMcADI che te khakhare hIMdustAnanI samasta jaina kAmane khaLabhaLAvI mukI che. ane ApaNI dhArmika lAgaNIne eTalI badhI dukhAvI che ke te sAme sakhta vAMdho jAhera karavA ThekANe ThekANe jainasaghAnI jAherasabhAe melAvavAmAM AvelI che ane hajhArImAganA DepyuTI kamIzanarane tAradvArA - ukta yojanA sAme potAno aNagamo pradazita karI, te baMdha rAkhavAne mATe vInaMtI karavAmAM AvI che. A savAle eTalI badhI carcAne janma ApyA che ke jainapeparA sIvAya anya nyusapeparamAM paNa avAranavAra A samdhamAM mhoTA mhoTA ATI kalA lakhelA ApaNe vAMcIe chIe - ane ApaNI dhArmika lAgaNIne mAna ApIne teoe ukta viSaya carcala che tene mATe ApaNe temane aMtaHkaraNathI AbhAra mAnavA ghaTe che. rAjIdA tathA aThavADIka peparAmAM, je je sthaLethI saMghanA AgevAnA taraphathI tAra karavAmAM Avela che tenA vIgatavAra hevAla Avele hAvAthI mAtra thoDA eka gAmAnA nAma ApIe chIe ke jyAMnA sa Mghe A bAbatamAM banatA prayAsa kayA che - jevA ke - muMbAi, kheDA, bhAvanagara, lIMbaDI, vAMkAnera, sAlApura,' lAneAlI, mAMDaLa, cALIsagAma, ajamera, raMguna, IMgaleAra, dhrAMgadhrA vagere vagere. A pavitra tIrtha upara jaina bhAie peAtAnA dharmanA pharamAna mujaba ughADApage sphure che
Page #196
--------------------------------------------------------------------------
________________ 170] jaina konpharansa hera [ juna. eTaluM ja nahi paNa tenA upara koI paNa apavitra kArya, khAvAnuM, zuM karavAnuM, tathA 'laghunIti karavAnuM munAsIba dhAratA nathI. tenI pavitratA sadAne mATe jaLavAI rahe, ane kaI paNa prakAranI AzAtanA tenA upara thAya nahi teTalA mATe tenI upara koIne paNa vasavA devAmAM AvatuM nathI. AvA saMjoge vacce anyadharmIone makAne bAMdhI tenA upara vasavATa karavA devAmAM Ave, zikAra karavAmAM Ave tethI dareka bhAvika jaina hRdayamAM kacavATa utpanna thayA vagara rahe nahi ane pitAnA pavitra tIrtha upara thatI AzAtanA koI rIte sahana karI zake nahi - zrI sametazikharanA AkhA DuMgarane ApaNe pavitra mAnIe chIe ane lagabhaga dareka zikhara upara ApaNuM mana dira AveluM hovAthI DuMgarane keIpaNa bhAga alaga kADhI zakAya ema nathI. mahAna ' briTiza sarakAranA nyAyI rAjyamAM harakoi zamsane - petAnA dharmanA pharamAna mujaba saMpUrNa svataMtratAthI dhArmika kriyA karavAnI chUTa ApavAmAM AvelI che ane tenI lAgaNuM koIpaNa rIte dukhAya nahi tema kAma levAnI - marahuma mahArANIzrIe pitAnA 1858 nA DhaMDherAmAM, cokhA zabdamAM AjJA ApelI che to pachI zItaLa TekarIo upara vasavAnA cheDAeka mAletujAra zokhIna yuropIyanonA lebhane khAtara - teene mojamajAhanA sAdhana pUrA pADavAnI khAtara - eka zAMta gaNAtI jene komanI dhArmika lAgaNI dukhavavAmAM Ave te ghaNuM ja khedakAraka gaNAvuM joIe. ApaNe ma 'hAna AcArya zrI hIravijayasurinA prayAsathI - je upayogI sanado ane pharamAne ApaNe saghaLA pavitra tIrthanI bAbatamAM - mahAna akabara bAdazAhanI pAsethI A paNe meLavavAne bhAgyazAlI thayA chIe tenA upara ukata yojanAne amalamAM melavAthI pANI pheravavA jevuM bane che. navA hako meLavavA te dura rahyA paNa athAga mahenatathI satata udyamathI ApaNuM pUje je kAMI ApaNe mATe meLavI gayA che - ApaNane vArasAmAM soMpI gayA che teTaluM ja je ApaNuM agresara jALavI rAkhavAno prayAsa kare te teoe baha karyuM kahI zakAze. kamanasIbe saMjoge paNa evA pratika AvatA jAya che ke teone prayAsa paNa niSphaLa jAya che to paNa A prasaMge ApaNe AzA rAkhIzuM ke hajArIbAganA me. DepyuTI kamizanara sarakAranI gaMbhIra rAjyanIti dhyAnamAM rAkhI ApaNa nAjuka dharmanI lAgaNIne koIpaNa rIte dubhavaze nahi. ukata maMdironA A saMbaMdhamAM pAlagaMjanA rAjA pArasanAthasiMha tathA ApaNA maMdirane vahIvaTa kare nAra menejaranI vacce sane 187ra mAM je kalakarAra karavAmAM AvyA che temAM khullI rIte e TharAva karavAmAM AvyuM che ke " e DuMgara upara evI koI paNa bAbata karavA devAmAM nahi Ave ke jethI jenone dhArmika vyavahAramAM koI jAtanuM vidhra , AvI paDe." je rAjAno mulake hAlamAM briTiza sarakAranI hakumata heThaLa Ave che te rAjAe karI ApelA saghaLA kAyadesaranA kelakarAra pALavAne sarakAra baMdhAyelI gaNAya che ane teja dhAraNe A bAbatamAM paNa kAma levAvuM joIe. eka aMgreja kampanI taraphathI A pavitra tIrtha upara carabInuM kArakhAnuM kahADavAnI hIlacAla kaztAmAM AvI hatI tenI sAme ApaNe - ane khAsa karIne kalakattAnA tathA ajImagaMjanA jaina agresaroe sakhta vAMdho uThAvyo hato ane chevaTe nyAyanI korTane Azraya letAM
Page #197
--------------------------------------------------------------------------
________________ 1907] jaina samAcAra [ 171 sane 1893 mAM kalakattAnI hAI korTe ApaNI dharmanI lAgaNIne mAna ApIne carakhInuM kArakhAnuM adha rAkhavAne jANukano manAI hukama ApI, ApaNA kharca paNa aMgreja grahastha pAsethI apAvyeA hateA. AvI rItanI sthiti chatAM paNa sattAvALAe tarathI ApaNane vakhateAvakhata herAna karavAmAM Ave che ane navI navI muzkelIo ubhI karI ApaNI vyApArI ane zAMta, nira Mtara sulehazAMtine cAhanArI jaina prajAmAM khaLabhaLATanI lAgaNI utpanna karavAmAM Ave tevA prakAranI rAjyanIti sarva kAma tarapha samAna bhAva rAkhanAra mahAt briTiza rAjyanA adala InasAne chAjatI gaNI zakAya nahi teApaNa ApaNe icchIzu ke me. DepyuTI kamIzanara taraphathI satASakAraka javAba nahi maLyA chatAM paNa je be mahInAnI mudata maLI che tene lAbha levA ApaNA agresare koipaNa rIte pAchaLa paDaze nihu. begALanA lephTenanTa gavarnara tathA hiMdustAnanA gavarnara janaralane A bAbatamAM yAgya araja karavA dezanA judA judA bhAgeAnA AgevAna jenAnu eka DepyuTezana meAkalAvavAnI tathA hArA jeneAnI sahIvALu temaja dAkhalA dalIlathI bharapura akabara bAdazAhanA pUramAnA sAthe joDIne eka memorIyala taiyAra karAvavAnI jarUra che. (jaina samAcAra). rAdhanapura sasthAnamAM hatyAnA pratikhadha Telegram Dt. 30th May addressed to His Highness Nawab Saheb of Radhanpoor from Gulabchand Dhadda, General Secretary, Jain Swetamber Conference. "Please accept Swetamber Jains' sincerest obligations on Your Highness graciously prohibiting Cow-Killing and imparting free education. May this prove precursor to other Reforms and Your Highness live long to le loved and esteemel by all.* Letter of Harilal Kikabliai Mehta' Esqr. Private Secretary to His Highness the Nawab Saheb Bahadur of Ranhanpur Dt. 1st June, 1907 to Golabchand Dhadha Esqr. General Secretary Jain Swetamber Conference Jaipur". "Being directed by His Highness the Nawab Saheb Bahadur I beg to acknowledge the receipt of your telegram of the 30th ultimo addressed to His Highness and thank you very much for your warm expre sions of obligations and best wishes to His Highness in connection with the orders issued by His Highness prohibiting Cow-Killing and granting free education in this State.
Page #198
--------------------------------------------------------------------------
________________ 172] jaina konpharansa heraDa [ juna. His Highness, of course, partakes of the pleasure you have hari in consequence of those orders and I hope you will kindly convey this and Highness' thanks to the Conference." rAdhanapura, rAjamahela, tA. 31-5-07. - dhI jaina konpharansa ane muMbAI jaina saMghanA membara sAheba, muMbAI. vahAlA sahastho. salAma sAthe lakhavAnuM ke Apane tAra tA. 30-pa-07 ne govadhanA saMbaMdhamAM hajura chIe manAI hukama kADhela temaja maphata keLavaNI ApavAne hukama kADhela te saMbaMdhanI AbhAranI lAgaNIone Avela te khudAvIda nAmadAra navAba sAheba bahAdure vAMcyuM che. ane tethI bahu khuzI thayA che. gevadha tarapha hajurazrInI nAkhuzI ane keLavaNI tarapha potAnA valaNane lIdhe A hakama nIkaLelA che ane te khAte jaina konpharansa tathA muMbAI jainasaMghane je AnaMde thaye che temAM hajura zrI paNa bhAga le che te jANazojI. .lI. sevaka, harIlAla kIkAbhAI prAiveTa sekreTarI. gaghAmAM aAI mahotsava, jaina kanyAzALA, tathA ki davAkhAnAnI sthApanA vidvaddavarya, sAdhuguNa saMpanna, zAMta mUrti paMnyAsajI zrImad munirAja mahArAja zrI gaMbhIra vijayajI hAlamAM goghA baMdaramAM bIrAjatA hatA tene lAbha laI, mahArAja zrInA upadezathI goghAthI be mAIlane cheTe Avela pIramabeTamAMthI nIkaLela pratimA jInI pratiSThAnuM muhUrta vaiizAkha suda 3 nuM rAkhavAmAM AvyuM hatuM. A zubha prasaMge - zrI navakhaMDa pArzvanAthajInA derAsaranA cokamAM ghaNAja ThAThamAThathI sudharmavataMsaka vi mAnanI racanA karavAmAM AvI hatI. ane aAI mahatsava zarU karavAmAM Avyo hato. daza agyAra divasa sudhI navI navI pUjAo bhaNAvavAmAM AvatI hatI tathA judAjudA graha taraphathI pAMca svAmivatsala karavAmAM AvyA hatA. A uparAMta goghAnA jena itIhAsamAM suvarNa akSarathI chetarAvA egya nIce mujabanI keTalIeka sakhAvato jAhera karavAmAM AvI hatI - ukata sakhAvato hAlanA samayane anukULa tathA jainatinA kAryane dareka rIte TekArUpa thaI paDavA saMbhava che. muMbaImAM pAyadhunI upara Avela zrI geDIjI mahArAjanA eka mAjI, bAhoza TrasTI zeTha oghavaja karamacaMdanA suputra zeTha choTamalAla AghavajI taraphathI vArSika rU. 20 tathA zeTha jIvaNa jecaMda
Page #199
--------------------------------------------------------------------------
________________ [ 173 1907 ] jene samAcAra taraphathI vArSika rU. 100) tathA zeTha dharamacaMda maganalAla taraphathI vArSika rU. 40) nI madadathI eka jaina kanyAzALA kholavAnuM nakkI karavAmAM AvyuM che. mIzanakhAtA taraphathI cAlatI eka kanyAzALA hAlamAM tyAM mojuda che ane temAM jenI tathA hiMduonI tathA anya kanyAone vyAvahArika zikSaNa ApavAmAM Ave che tenI sAthe khrIstI dharmanuM zikSaNa paNa apAtuM hovAthI - ukta bALAonA kumaLA magaja upara, pitapotAnA dharma virUdhdhanA zikSaNathI je mAThI asara thavA pAme che tene mATe vakhate tovakhata phariyAda karavAmAM AvatI hatI ane bhAvika jenabhAIe potAnI kanyAone ukta zALAmAM mokalatA AMcako khAtA hatA. tevA samayamAM jaina kanyAzALA sthApIne jenonI tathA ucca komanA hiMduonI kanyAone dhArmika, naitika, tathA vyAvahArika zikSaNa maphata ApavAnI je goThavaNa karavAmAM AvI che te ghaNIja AvakAradAyaka lekhAvI joIe. jaina kanyAzALAnA sthApanathI, pahelA je agavaDo veThavI paDatI hatI te dura thavAnI sAthe - bIjo je je lAbha thavAnI AzA bAMdhI zakAya te sthaLa saMkecane lIdhe ame lakhI zakatA nathI. paraMtu ukata saMsthAnA sthApakane aMtaHkaraNathI, dhanyavAda ApIe chIe. vaLI dezI vidAnuM sAruM jJAna dharAvato eka paNa dezI vidya goghAmAM nahi hovAthI goghAnA lokone ghaNuM ja aDacaNa paDatI hatI. te dura karavAnA te hetuthI zeTha choTamalAla mAdhavajIe vArSika rU. 250 tathA jIvaNa jecaMde vArSika rU, 250 dezI davAkhAnuM kholavAnA kAmamAM ApavA kabulyuM che. AthI garIba ane tavagara dareka mANasane vaidaka madada maphata purI pADavAnI sagavaDa thaI zakaze. bhAvanagarathI eka anubhavI vaidyane bolAvI davAkhAnuM ughADavAnuM nakkI karavAmAM AvyuM che. arvAcIna samayamAM AvA prakAranI sakhAvatonI khAsa jarUra che. jamAno badalAto jAya che tenI sAthe udAra dilanA gRhastha, navIna vicAronA phaLarUpa kAryamAM pitAnA paisAne sadvyaya karavA derAya te ApaNuM unnatinuM AzAjanaka cinha che. pratApagaDha-mAlavAmeM jaina vidhi anusAra lagna. harSa kA viSaya he ke zrI jaina zvetAmbara kaoNnpharansakA prakAza pratidina bar3hatAhI jAtAhai. do varSa huve ke zeTha lakSmIcandajI sAhaba bIyA pro0 se0 zrI jaina konpharansakI preraNAle jaina zvetAmbara humbaDa jJAtIme 4 vivAha jainasaMskAra vidhike anusAra huyethe. phIra vaizAkha zuddha 10 koM gAndhI hameracandajI kI kanyAle doTiyA lakSmIcandajIke sAtha jaina vidhi ke anusAra vivAha huvA hai| kozizakA phala acchA hI hotA hai / chitaneka jaina digambara bhAIyoMnebhI UnhoMke vidhike anusAra vivAha kiye haiM / AzA hai ke IsahItaraha sarva jainabandhu konpharansake anuyAI banakara jaina jAti va dharmakI unnati kareMge. muMbaImAM pratiSThA mahotsava-cAlu sAlanA vaizAkha mahinAmAM temaja cha mahinAmAM ghaNA kharA sthaLoe puratI dhAmadhuma sAthe pratiSThA mahotsava karavAmAM AvyA hatA ane tenI sAthe karavAmAM AvelI judA judA tIrthonI racanAo, samavasaraNo tathA udyApane,
Page #200
--------------------------------------------------------------------------
________________ 174 ). jaina konpharansa hera. [ juna. (ujamaNuM) zobhAmAM vadhAro karatAM hatAM. atra pAyadhunI upara AvelA zrI mahAvIra svAminA derAsarane jIrNodhdhAra, zeTha rAyacaMda khuzAlabhAIe saMghanI madadathI karAvelo che, derAsaramAM prabhujIne takhta para bIrAjamAna karavAnuM muharta jayeSTha suda 2 ne gurUvAranuM rAkhavAmAM AvyuM hatuM. A prasaMge sadaraha zeTha sAheba taraphathI ujamaNuM karavAmAM AvyuM hatuM ane temAM bArIka jarIthI bharelAM, uttama kArIgarIvALA, kImatI choDa mukavAmAM AvyA hatA, jenI sAthe sarakhAvatAM jJAnanAM pustaka ghaNIja juja kImatanA hatA. pratiSThAnA mAMgaLika divase muMbaImAM vasatA jaina bhAIo tathA bAIonA darzana nimitte AgamanathI lekonI ThaTha eTalI badhI jAmI hatI ke derAsaramAM zAMtithI ubhA rahevAnI jagyA meLavavI durlabha thaI paDI hatI. pahele mALe zrI mahAvIra svAminI pratiSThA zeTha motIcaMda rUpacaMda taraphathI rU. 2500 ApI karavAmAM AvI hatI. ane bIje mALe zeTha rAyacaMdabhAI taraphathI pratiSThA karavAmAM AvI hatI. anya sthaLoe jyAM jyAM have pachI pratiSThA karavAmAM Ave ane tyAM bahAragAmanA mANase sArI saMkhyAmAM ekaThA thavAne saMbhava hoya tevA sthaLanA saMghanA agresae, pratiSThAnA prasaMgane lAbha laI, ApaNuM mahAna konapharansa upADI lIdhelA judA judA savAlo upara bhASaNe apAvavAnI goThavaNa karavI joIe. AthI karIne ApaNe keLavaNInA tathA saMsArasudhArAnA savAlane yogya rIte caca makkamapaNe AgaLa vadhI zakazuM. ane jyAM sudhI prevIyela kenapUro bharavAnI hilacAla ApaNAmAM pagabhara thavA pAme nahi tyAMsudhI ukata meLAvaDAo keTaleka aMze tenI garaja , sArI zakaze. SO-- konpharansanA TharAvono thato amala. paragahana jAlaurake gAMvoM meM pracalita hAnikAraka rivAz2a DAirekIke daurahameM baMda kagaye jisakA mukhtasara khulAsA lisTa hAjAmeM 2 hai. -1 gola grAmake jainI mahAjanoke samasta paMca ikaThe hokara likhata kiyA ke aba isa mAphikakA hAnikAraka kAma nahIM kareM ve nIce likhe paMcAyatI bahImeM likhata mitI posa bada 6 samata 1963 kA likhAhai. ... 1 cilama svajAti bhAiyoMke sivAya dusarI kaumake zAmila nahI hoveM. 2 rajasvalA strI tIna dina taka gharakA kAma nahIM kare aura usake hAthakA khANA pINA nahIM kare jo isa mutAbika bartAva nahIM bartasI jisase DaMDakA ruH 11) maMdirajImeM kesara vAste
Page #201
--------------------------------------------------------------------------
________________ * 1507] 1|-32-snaa sonI yo samaya / [ 175 liyA jAsI jo rupayA nahIM desI usakA jAtameM lAvaNA laiNa baMda rahasI // ..., 2 alANAke samasta jainiyoMne gAMva golavAloMke mutAbika kAyade mukarrara karake likhata ki yA jo koI likhata muAphika bartAva nahIM rAkhasI usase rUpayA 11) savA miMdarajIko kesarake liye DaMDa liyA jAyagA jitane dina rU. 1 / ) nahIM degA utane dina taka . jAtike khANe pINekI paMcAyatI rasma baMda rahegI // poSa bada 6 saM. 1963 // 3 oTavADA vAloMnabhi gAMva alANA vAloMke mutAbika kAyade burI rItike choDane va taka sIra mukarrara karake likhata kiyA mitI posa vada 8 saMmata 1963 // 4 khuDalagAMvavAloMnebhI rajasvalA strIke hAthase khAnA pInA tathA cilama gaira jAtiko denA baMda karanekA likhata kiyA / 5 AyaNA vAloMnebhI rajasvalA strIke hAthakA khAnA pInA tathA cilama gaira jAtiko denA baMda karake likhata kara diyA // 6 sAyalA vAloMnebhI rajasvalA strIke hAthakA khAnA pInA tathA cilama gaira jAtiko denA baMda karake likhata kara diyA / 7 corAu vAloMnebhI rajasvalA strIke hAthakA khAnA pInA tathA cilama gaira jAtiko denA baMda karake likhata kiyA // 8 megalavA vAloMnebhI rajasvalA strIke hAthakA khAnA pInA tathA cilama gaira jAtiko denA ____ baMda karake likhata kiyA // 9 sIrANAM vAloMnebhI rajasvalA strIke hAthakA khAnA pInA tathA cilama gaira jAtiko denA baMda karake likhata kiyA // 10 jIvANA vAloMnebhI rajasvalA strIke hAthakA khAnA pInA gaira jAtikoM denA baMda karake likhata kiyA // 11 murANA vAloMnebhI rajasvalA ke hAthakA khAnA pInA tathA cilama gaira jAtiko denA / baMda karake likhata kiyA // 12 dAdAla vAloMnebhI rajasvalA strIke hAthakA khAnA pInA tathA cilama gaira jAtiko denA ___ baMda karake likhata kara diyA. 13 detA vAloMnebhI rajasvalA strIke hAthakA khAnA pInA tathA cilama gaira jAtiko denA baMda karake likhata kara diyA // 14 pAtheDI vAloMnebhI rajasvalA strIke hAthakA khAnA pInA tathA cilama gaira jAtiko denA , baMda karake ligvata kiyA // .
Page #202
--------------------------------------------------------------------------
________________ 176 ] jena konpharansa heralDa [na. 15 unaDI vAloMnebhI rajasvalA strIke hAthakA khAnA pInA tathA cilama gaira jAtiko denA ' baMda karake likhata kiyA / 16 posaNA vAloMnebhI rajasvalA strIke hAthakA khAnA pInA tathA cilama gaira jAtiko denA baMda karake likhata kiyA // 17 seNe gAMvake samasta jainI ikaThe hokara likhata kiyA kI nIce likhe mutAbika bartAva nahIM karegA usase kalama naMbara 1-2-3 ke muAphika rUpayA 11 ) aura naMbara 4 ke muAphika rU. 51 ) zrI miMdarajI tAluke liyA jAvegA jo rUpayA nahIM devegA usakA jAta saMbaMdhI lena dena baMda rahegA // (1) jo hamesase cilama hareka jAtike zAmila pItehaiM ve aba jainI svadharmI bhAiyoMke sivAya kisI jAtike zAmila cilama nahIM pAve // . (2) rajasvalA strI gharakA saba kAma karatIhai so aba usake hAthakA khAnA pInA koI nahIM leve // (3) striyAM subahake vakta hamezAM bAsI palA letIhai so aba koIbhI bAsI palA le kara rove nahIM // 4 ghirata hareka komakA letehaiM aura morUsI khAMDa lAtehai so aba koI jainI gaira . .. jAtiko ghI aura morIsI khAMDa nahIM kharIde aura bece nahIM // 18 bAgharAMke samasta jainI bhAiyoMne bhI seNA gAMva vAloMke mutAbIka baMdobasta karake li| khata kara diyA // 19 'setu gAMvake samasta jainiyoMnebhI seNA vAloMke muAphika prabaMdha karake likhata kiyA. 20 AkolIke samasta jainiyoMnebhI seNA vAloMke mAphika baMdobasta karake likhata ka . radiyA // 21 pAdaraDoke samasta paMca jainiyoMnebhI Upara likhita bAtokA prabaMdha karake likhitameM yahabhI likhA kI apanI svajAti jainiyoM sivAya gaira komake hAthase galA huA aphImabhI nahIM . . leve agara koI levegA to usase rUpayA 1 / ) miMdarajIkI kesarake vAste liyA jAvegA 22 harajI, aThAvarI, guDA bAlotAMna ina tInoM gAvoMke samasta jainI ikaThe hokara bAsI palA leNA baMda karake sevAke sAtha gAMvameM DUMDI piTavA dI kI agara koI aba bAsI palA .. levegA usase phI aurata rUpayA 1 / savA zrI miMdarajIkI kesarake vAste liyA jaavegaa| . - bAsI palAyAnI mRtyUvAleke ghara prAtaHkAlakA ronA baMda kiyA //
Page #203
--------------------------------------------------------------------------
________________ 1807] o-32-sn|| 4||one| abhaA. [ 177 . pratApagar3ha mAlavA nivAsI zrIyukta zeTha lakSamIcandajI sAhaca dhIyA prAvinziyala sekreTarI zrIjaina zve0 kAnpharansake prayAsa aura pravAsa. Aja kala sAre bhArata varSameM hamAre jaina bandhu jAtI sudhAra aura hAnikAraka rIvAjoMko baMdha karaneke liye jo kozisa kara rahehaiM usame mAlavA prAMta bahUtahi piche haiM paraMtu hamAre paropakArI zeTha lakSamIcandajI sAhaba ghIyAkA jIsatarapha padhAranA hotAhai vahAMke sarva bandhuoMkA cIta Isa tarapha Akarpita karatehai. hAlahImeM ApakA mandasora (dazarathapura) me kIsI kAraNase ThaharanA huvAthA vahAMse jo abhi ahamadAvAdameM zrIjaina zve0 kAnpharansa pAMcavA jalasA huA Usame mAlave prAMtake DeligeToM sahita padhArethe aura vahAM jojo kAraravAI huI vo tA0 3-4-07 kI rAtako mandasora janakupurA sthAna rAjavilAsame sA. riSabhadAsajI nAhArake pramukhapaNeme eka baDI sabhA kIgaI Usame zeTha ghIyAjI sAhabane anumAna do ghaMTetaka jo kAnpharansake jalseke samaya baDe 2 vaktAoMke bhASaNakA sAra aura tIno dInakI kAraravAI bhASaNa dvArA pragaTakI. aura Ukta jalseke samaya jojo gAyana gAyethe vobhI sabhAke zurUme hAramonIyamake sAtha, gAye gayethe Isko sunakara zrotAoMne Anandita hokara jAhira kiyAke ghara beThehI ahamadAvAda kAnpharansakA jalasA dekhaliyA Usa dIna anumAna 500 ----600 strI purUSa ekatrita huvethe. . bAda kitaneka ThaharAva karaneke liye phira sabhA karanA nizcaya kiyA aura Ukta sthAname tA0 7-4-07 kI rAtako sabhA karaneke liye vijJApana vItarNa kiye gaye phira niyata samayapara sabhAsadoMke ekaThe honepara sA. phulacaMdajI saMghavIkI adhyakSatAme " jIva dayA aura kanyAvikraya, AdI hAnIkAraka rIvAjoMke viSayameM, Ukta zeThajI sAhabane bhASaNa diyA jIsame kaIeka zloka draSTAntAdi yuktiyoMke satya anumAna do ghaMTe taka vivecanA kI jIsako munakara saba zrAvaka aura sajjana maMDaLI harSita hokara sarva saMghane karatAladhvanI sAtha kA-pharansakI anumodanA pragaTakI. bAda munImajI zrIjIvaNalAlajInebhI IskA anumodanAke sAtha acchI taraha vivecana kIyA Isa parase vahAke jaina varga zrAvakoMne nimna likhita prabaMdha kiyeH 2 carmake puThe paroMkI TopiyAM kacakaDeke bane huve padArthoke Upayoga nahIM karanA. .. 2 dArUgvAnA nahIM choDanA... 3 bisa varSakI bhItara vAle yuvAoMkA nuktA na karanA. Adi. hArthI dAMtake cuDeke liyebhI caracA phelIthI kitaneka sajjanone to pratijJAbhI karalI. Isa TharAbake lekha para vahAke zrAvakoMke hastAkSara karAneke liye nimna likhIta mahAzaya kozizakara rahe haiM.
Page #204
--------------------------------------------------------------------------
________________ 352 se 1286. [puna: 1 sA0 riSabhadAsajI nAhAra. 2 . sA0 phulaca dajI saMghavI 3 sA0 kunaNajI kAlurAmajIke UMkAralAlajI. 4 sA0 motIlAlajI saMghavI. 5 sA0 motIlAlajI mahatA. 6 sA0 jaDAvacandajI cAMparota. 7 sA0 jItamalajI. Adi. Umeda hai kI vahAM vAle Isa lekha para pAyA baMdha raheMgeM. aura videzI cInIkA vyavahArato vahAM ke kulahI jAto vAle visarjana karacuke haiM. " bAdameM ApakA tA0 (-4-07 ko sailAnAkI tarapha padhAranA huvA vahAM pAThazALAkA kAryakA koThArIjI harIsiMhajI sAhabakI adhyakSatAmeM acchA prabaMdha hai vidyArthiokA ImtihAnabhI liyA gayA aura adhyApakako kramavAra par3hanekI sucanA digaI. phira vahAMke jajja sAhakhake presIDenTapanemeM tA0 11-4-07 kI rAtako sabhA kIgaI Usme dhArmika tathA vyavahArika sudhAreke liye aura kAnpharansakA Uddeza bhASaNa dvArA pragaTa kiyA. aura vahAMke AgevAnIyoMko kitaneka ThaharAva karaneke liye sucanA dI gaI yaha bAta bicArAdhIna rakkhI gaI. IsahI taraha jahAM 2 zeTha ghIyAjIkA pravAsa hotA hai vahAM kAnpharansake ThaharAvoko pracAlita karanekI preraNA kiyA karate haiM ItanAhI nahi kintu mAlavA prAMtame prAntika kAnpharansa bharakara kItanIka sudhAraNA karanekI UtsAhahai aura kItaneka jagahake AgevAniyoMse patrA dvArA Isa viSayakI salAhabhI maMgavA rahehaiM. meM apanI taraphase mAlave prAMtake zAhadharmI bhAIyoMse prArthanA karatAhUM ke jo Apa Isa kAryame unnati honA samajhate hai to apanI saMmatIkA patra zeTha lakSamIcandajI sAhaba ghIyA pratApagaDha mAlavAko likha kara Utejana kareM tAke bahUta sAhabokI rAyase kArya zighra ho sake. / aura yahabhI harSakA viSaya hai ke ApakI onararI suparavAIjharImeM mAlavA jaina DirekaTarI kAryabhI bahuta kozizake sAtha rUpeme bAraha AnI kAma taiyAra ho gayA aura zeSa ho rahA hai. tArIkha 1 lI me sane 1907. zrAvaka, rAtaDIyA jhamakalAla, prAMtagar3ha-mAlavA. zrI dhArmika saMsthAonA hisAba tapAsaNuM khAtuM. jIlle kAThIyAvADa tAbAnA gAma khasa maLe AvelA zrI munisuvrata svAmIjI mahArAjanA daherAsarajIne rIporTa sadarahu khAtAnA zrI saMgha taraphathI vahIvaTa kartA saMghavI harIcaMda bhANajI tathA gAMdhI rata - . 4 c
Page #205
--------------------------------------------------------------------------
________________ 19] , dhArmika hisAba tapAsaNI khAtuM. [ 1STha nasI motIcaMda tathA saMghavI virapALa motIcaMda hastakane saMvata 1857 thI saMvata 1863 nA prathama citra vadI 12 sudhI ame hisAbe tapAsya. te jotAM saMvata 1858 sudhIno hisAba, naMbara 2 nA vahIvaTa kartAnA copaDAmAM cokhkhI rIte rAkhela, ne saMvata 1960 thI meLa, khAtAnA copaDA bAMdhI hisAba rAkhela, paNa barAbara cekhI rIte spaSTa jaNAI Ave tema nahi hato. mATe amoe barAbara spaSTa rIte karI saravaiyuM karI jaina zilI mujaba hIsAba nAMkhI upara lakhyA traNa jaNane vahIvaTa soMpavAmAM Avyo che. A khAtAmAM jIrNoddhAra karavAnI rakama hovA chatAM daherAsarajIne ghaNe bhAga jIrNa thaI gayela tathA paDI gayela hovAthI ghaNI AzAtanA thAya che. ne dina pratidina vizeSa paDI javAne, bhaya rahe che. chatAM saMghamAM hutAtuzanA lIdhe jIrNoddhAra karavA tathA upAzraya sudhAravA prayatna karatA nathI te bahuja dIlagIra thavA jevuM che, A khAtuM sudhAravA vadhAravA zrI saMgha samaratane ekatra karI sucanA karatAM upara lakhyA traNe vahIvaTa kartAoe AgevAnI dharAvI utsAha batAvyA che, tethI temane dhanyavAda ghaTe che. * A khAtuM tapAsI je je khAmIo dekhANuM tenuM sucanA patra vahIvaTa kartA grahasthAne Apela che, tethI AzA che ke tAkIde baMdobasta karaze. jIle amadAvAda prAMta kAThIyAvADa tAbAnA gAma baravALA madhye AvelA zrI padmaprabhujI mahArAjanA derAsarajIno rIporTa, sadarahu khAtAnA vahIvaTa kartA virA ujamaNI lAlacaMda hastakano saMvata 1958 thI saMvata 196ra nA bhAdaravA sudI 10 sudhI ame hisAba tapAse. te jotAM prathamanA vahIvaTa kartA hastakanuM nAmuM rItasara jovAmAM Ave che. paNa sadarahu vahIvaTa kartA hatakanuM nAmuM nahIM sama paDe tevI rIte rAkhela che, tenI purepurI tapAsa thavAnI, tathA AhIMnA zrI saMdha samastanAM kahevA uparathI derAsarajInA dAgInA ucApata thayela tathA TIpamAMnI ekAda rakama adhara rahela saM. bhaLAya che, mATe tenI purepurI tapAsa thavAnI khAsa jarUra che. sadarahu khAtAnI AvI rItanI avyavasthA dekhAvAthI, sadarahu vahIvaTa kartA pAsethI vahIvaTa saMgha samate maLI kheMcI laI zo nAgaradAna kuMvarajI tathA zeTha motIcaMda bhANajI tathA mehetA jhavera jeThAbhAI tathA nAraNadAsa lalubhAIne soMpavAmAM Avela che. A khAtuM tapAsI je je khAmIo dekhANuM tenuM sucanA patra hAlanA vahIvaTa kartA grahasthAne Apela che. jIle kAThIyAvADa tAbAnA gAma vIchIA paMthe AvelI zrI - pAMjarApoLane rIporTa, sadarahu khAtAnA zrI mahAjana taraphathI vahIvaTa kartA zA kALIdAsa dAmodara tathA zA DuMgara rasI pItAmbara hastakane saMvata 1969 thI saMvata 185ra nA A vidI 0)) sudhIno amoe hIsAba tapA te jotAM vahIvaTanuM nAmuM ekaMdara khAte khatavI vahIvaTa sArI rIte calAvatA jovAmAM Ave che A khAtAmAM upaja karatAM kharaca vizeSa hovAne lIdhe moTI rakamanuM devuM thayela che, tathA. tenuM makAna paNa jIrNa thayela che tema chatAM jAnavaronI sthitI sArI che. te khuzI thavA jevuM che.
Page #206
--------------------------------------------------------------------------
________________ 180 ] " jaina konpharansa herajI. [ juna. vahIvaTa kartA prahastha sArI rIte calAvI dina pratidina tene sudhArA upara lAvavA banato prayatna kare che tethI temane dhanyavAda ghaTe che. ahI mahAjananA zeThIyAomAM ekasaMpa nahI hovAthI A khAtAne nukazAna thavAno bhaya rahe che. che A khAtuM tapAsI je je khAmIo dekhANI tenuM sucanA patra vahIvaTa kartA grahasthane tathA mahAjana samastanA agresarone Apela che. chale amadAvAda tAbAnA gAma rANapura madhye AvelA zrIzAtinAthajI mahArAjanA daherAsarajIne rIporTa. ' sadarahu khAtAnA zrIsaMgha taraphathI vahIvaTa kartA dozI phulacaMda jesaMga tathA zA nAgaradAsa purUSottama tathA zA gAMgajI chaganalAla tathA zA lerAbhAI goviMdajI tathA zA dIpacaMda jhaveracaMda tathA zA chaganalAla trIkamajI hastakano saMvata 1958 thI saMvata 1863 nA mahA vada 0)) sudhIne amee hIsAba tapA, te jotAM vahIvaTanuM nAmuM ekaMdara rIte ThIka che, tathA khAtAnI purepurI dekharekha rAkhI dareka bAbatane baMdobasta rAkhe che tethI vahIvaTa kartA grahane dhanyavAda ghaTe che. A khAtAno hIsAba zA nAgaradAsa purUSottamadAse amane tAkIde dekhaDAvI ApavA je madada karela che tathA A khAtuM sudhAravA vadhAravA tana mana ne dhanathI je prayAsa kare che, te mATe temane dhanyavAda ghaTe che. A khAtuM tapAsI je je khAmIo dekhANa tenuM sucanA patra vahIvaTa kartA grahasthAne ApavAmAM Avela che. jale amadAvAda tAbAnA kAThIyAvADa mAthe AvelA gAma suMdarIyANA monA zrI pArzvanAthajI mahArAjanA daherAsarajIne rIporTa sadarahu khAtAnA zrI saMdha taraphathI vahIvaTa kartA zA chaganalAla hIrAcaMda tathA zA e dhaDa dhanajI tathA zA mehana meghajI hatakane saMvata 159 thI saMvata 1963 nA prathama citra vadI 5 sudhI ame hIsAba tapA, te jotAM vahIvaTanuM nAmuM vahIvaTa kartA potAnA copaDAmAM rAkhI khAtAnI dekharekha sAthe vahIvaTa sArI rIte calAvatA jovAmAM Ave che. A gAmamAM jaina grahasthanA cha dhara che. derAsarajIne pujanane lagate sarve kharaca derAsarajInI upajamAMthI kare te jaina zilIthI ulaTuM che. vagere vagere sucanA karatAM te lekae sAdhAraNa khAte dara varSe rU. 1) ApavAno tathA pujanane lagate kharaca daherAsarajImAMthI nahi karatAM pitAnI gIrathI karavAne tathA tenA vahIvaTane lagatA cepa judA rAkhavAno TharAva karyo che. te bahu khuzI thavA jevuM che. A khAtAmAM je je khAmIo dekhANI tenuM sucanA patra vahIvaTa kartA grahane Apela che. ne AzA che ke tAkIde baMdobasta karaze jIlA kAThIAvADa tAbAnA gAma vIMchIA mAM AvelA zrIzAntinAthajI mahArAjanA derAsarajIne rIporTa, - sadarahu khAtAnA zrIsaMgha taraphathI vahIvaTa kartA zA jhaveracaMda makanacaMda hastakano saMvata 1958 thI saMvata 1963 nA prathama citra vadI 8 sudhI ame e hIsAba tapA te jotAM vahIvaTanuM kAma ekaMdare sArI rIte calAvatA jovAmAM Ave che, mATe temane dhanyavAda ghaTe che." * zI ...
Page #207
--------------------------------------------------------------------------
________________ 190 7 ] dhArmika hisAba tapAsaNI khAtuM, ( [ 181 vahIvaTa kartAne tathA zA phulacaMda makanacaMda vigere pitAnA tana manathI madada karI purepurI dekharekha rAkhI vahIvaTane vizeSa sudhArA upara lAvavA prayatna kare che mATe temane paNa dhanyavAda ghaTe che. A khAtAne lagato hIsAba tapAsI je je khAmIo dekhANI tenuM sucanA patra vahIvaTa kartA grahasthane ApavAmAM Avela che. ' jIlA kAThIAvADa tAluke lIMbaDI tAbAnA gAma zrI kAlanA derAsarajIne rIporTa 1. zrIsaMgha taraphathI sadarahu khAtAno dezI chaganalAla kuMvarajI vahIvaTa kare che. ahIM jaina grAnA cha ghara hovAnA lIdhe pujA karavA mATe zrI siddhacakrajI eka oraDAmAM virAjamAna karela che ne pujanane lagatI dareka sAmAnano kharca vadhIMka je thAya che te varADe sarva veMcI le che. jethI kAMI hIsAba rAkhavAmAM Avato nathI.' jIle kAThIAvADa tAbAnA gAma sAyelA mathe AvelA zrI ajItanAthajI mahArAjanA derAsarajIne rIpeTa. " . sadarahu khAtAnA zrI saMdha taraphathI vahIvaTa kartA gujarela zA DAmarabhAI khetasI hastakano hIsAba tapAsatAM saMvata 1950 sudhI hIsAba barAbara rAkhela jovAmAM Ave che, paNa tyAra pachInuM dareka dareka upajanA khAtAnA judA judA vahIvaTa kartA namI judA copaDA rAkhavAthI tathA te hisAba ekaMdara copaDe nahI paDavAthI tathA nahI ' khatavAyela hovAthI jovAmAM Avela nathI. paNa te vahIvaTa ghaNeja goTA paDato tathA eka sArI rakamano gera upayoga tathA keTalAka mebAmAM miTI moTI rakamanI vadhaghaTa thayelI jovAmAM Ave che.. - hAlanA vahIvaTa kartA zA che manalAla devasI tathA vahIvaTa kartA tarIke tathA jainazALAnA mAstara tathA derAsarajInA goThI tathA A khAtAnA sunoma tarIke zA zIvalAla talakasI hastakano prathama vahIvaTa kartA hastakathI saMvata 1854 nA kArataka sudI 1 thI prathamanA copaDA Duba mukI navA bAMdhela, te copaDA saMvata 1858 nA bhAdaravA mAsamAM sadarahu baMne vahIvaTa kartAne soMpavAmAM AvyA tyArathI te saMvata 1962 nA phAgaNa sudI 15 sudhIne hIsAba taiyAra karAvI jotAM vahIvaTa sArI rIte calAvela tathA khAtAnI dekharekha rAkhatA jovAmAM Ave che. ahIM prastA jaina grahomAM eka saMpa nahi hevAthI khAtAnI mIlakata dabAvI paDatA tathA dabAvI paDelane Teko ApatA jovAmAM Ave che. A khAtAmAM thatI AzAtanA dura karavA tathA khAtAnI milakatano gera upayoga na thAya tathA khAtuM sudhArA upara lAvavA zA. zIvalAla talakasI pitAne maLatA lavAjama upara dhyAna nahi rAkhatA jovAmAM Ave che. A khAtuM tapAsI je je khAmIo dekhANa tenuM sucanA patra vahIvaTa kartA grahasthone A pela che. - traNa vakhata zrIsaMgha samastane ekatra karI saMpathI thatA phAyadA tathA devadravyanA geraupayogathI thatA geraphAyadA upara samaja pADI kahetAM zA. DAmara khetasInI mA bAI sAMkaLIe rU. 186ls zrIsaMdha samastane ApI dai devadravyanA devAmAMthI mukata thayela jovAmAM Ave che. cunIlAla nAnacaMda, - onararI oDITara.
Page #208
--------------------------------------------------------------------------
________________ 182 ] - jena kenpharansa heralDa [ juna. jhaverI lalubhAI rAyajInA zrIamadAvAda jaina hitavardhaka gRhane sane 1906 nI sAlane vArSika rIporTa (anusaMdhAna pRSTha 151). 25000-0-0 zrI parAMta jaNasa. 851-13na8 zrI rasoDA kharca khAte. 154pa-13-4 zrI vyAja khAte jame. 84-3-6 zrI vAsaNakusaNa khAte. 50-0-0 bAI ratana zA mayAcaMda jecaMda- 169-8-0 zrI nekaranA pagAra khAte , nI vidhavA. 315-13-6 zrI anAzritone lugaDAM khAte. pa0-0-0 zAha vADIlAla sArAbhAI. 342-2-5 sIjha'tA svAmIbaMdhuone A 75-0-0 bAI menA jhaverI cunIlAla bhI jIvikA mATe mAsika madada tathA khAbhAInI vidhavA ha. mehanalAla skolarazipa peTe. cunIlAla. 75--0 bAI caMcaLa zA DAhyAbhAI je 1873-9-2 zaMganI vidhavA. 25ra 50-00 zrI parAMta jaNasa. . 25-0-0 zAha jIvaNazA amathAsA. 27123-9ra 100-0-0 zA bAlajI khuzAlanI vidhavA bAI pArvatI. 202-11-10 zrI beDIMganA rasoDA khAte. ra7123-ATa- 2 Mohanbhai Gukaldas Vakil. SECRETARY. - GOO--- jaina samAcAra. A navA vakIla-amadAvAdanA rahIza mI. maNilAla haThIsIMga dalAla, jAna mAsamAM thayelI chelI ela. ela. bInI parIkSAmAM pAsa thayA che. teo eka utsAhI jaina hovAthI temanI (phatehane mATe ame aMtaHkaraNathI dhanyavAda ApIe chIe. - ''pahelI ela. ela. bImAM pasAra thayelA jaina bhAio-mI. cunIlAla kevalacaMda icchApurIyA tathA mI. choTAlAla jhaveracaMda IcchA purIyA pahelI ela. ela. bInI parIkSAmAM pAsa thayA che. -
Page #209
--------------------------------------------------------------------------
________________ 183 marahuma zeTha jesIMgabhAI haThIsIMga. amadAvAdamAM bharAyelI jena (vetAMbara) konpharansanI rIsepzana kamITInA cIpha sekreTarI zeTha jesIMgabhAI haThIsIMganA atyaMta zekajanaka maraNanI neMdha ame ghaNIja dIlagIrI sAthe laIe chIe. marahuma, khAnadAna kuTuMbanA hovAnI sAthe, udAra dIlanA sakhI gRhastha hatA ane amadAvAdanA AgevAna gaNAtA jaina agresaramAMnA teo paNa eka hatA. pATaNa khAte maLelI cothI konpharansanI beThaka vakhate, have pachInI jena konpharansanI beThaka kyAM karavI te savAla eka ghaNoja muzkelI bharela thaI paDa hato te prasaMge teoe je jAhera hImata ane aDaga utsAhathI amadAvAdamAM kapUransa meLavavAne AmaM | traNa ApI, spaSTa zabdomAM potAnA vicAra pradazita karyA hatA, te batAvI ApavAne pUratA hatA ke teo sAheba jaina konpharansanA custa hImAyatI hatA. amadAvAdamAM konpharansa maLavAnI hatI te prasaMge kamanasIbe teo mAMdagIne bIchAne hatA tepaNa karansanA kAmanI hIlacAla bAbata puchaparacha karatA hatA. temanA dehotsargathI amadAvAdanA jaina saMghane eka moTI khoTa paDI che. chevaTamAM ame aMtaHkaraNathI IcchIe chIe ke marahamanA AtmAne paramAtmA zAMti Ape. chatyalama * * * marahuma zeTha cAMdamalajI paTavA. ApaNI jaina vetAmbara konpharansanA ratalAma khAtenA mAnavaMtA prAvIzIyala sekreTarI zeTha cAMdalajI paTavA gaI tA. 21 mInA roja 43 varSanI bharajuvAna vaye A phAnI dunIyAno tyAga karyAnI noMdha atyaMta kheda sAthe amAre levI paDe che. teo sAheba ratalAma rAjyamAM ghaNI sArI pratiSThA dharAvatA hatA. tathA dharma kAryamAM AgevAnI bharelo bhAga letA hatA. - marahuma zeTha potAnI pAchaLa kAMIpaNa saMtAna mukI gayA nathI. temanI | pAchaLa puNyArthe rU. 50000 vAparavAnA che. ApaNe AzA rAkhIzuM ke keLavaNInA kAryamAM yAne nirAzritone Azraya ApavAnA kAryamAM ukta sakhAvatane sadupayoga karavA marahumanA saMbaMdhIo khAsa dhyAna Apaze. amo aMtaH | karaNathI IcchIe chIe ke temanA amara AtmAne zAMti maLe.'
Page #210
--------------------------------------------------------------------------
________________ 184. amadAvAda khAte bharAyelI zrI vakhate judA judA gRhastha tara , karavAmAM AvI nAma. gAma. konpharansa niI bhAva phaMDa.. jIrNa puraka ddhAra. 'karNamaMdira, dvAra. A nirAzrita Din jIvadayA.. punA pIsAgaNa : 5 amadAva da | = " = zeTha rAyasIMgajI premALa. samaratamala hA. jhaverI premacaMda. zar. budhAbhAI harIbhAI. morabI tAbe belAno saMgha pArekha DerA rAmajI tathA dezI premacaMda pujANI tathA dozI mAnasaMga mAdhavajI. zA. sadAjI celAjI, zA. surajamala umAjI. zeTha lavajI abhecaMda bAdazAha. zA. bApulAla amaracaMda. zA. raNachoDabhAI mANekacaMda. zA. jhavera dhanajI. zeTha maitIcaMda meghAjI. mANekacaMda maganalAlanI ku. zA. muLacaMda purANAjI. zA. kasturadAsa bahecaradAsa. zeTha dhanarAjajI nAyaTA predDenTa. zeTha geDIdAsajI kAsaTIA. zeTha ratanalAla tAteDa. volaMTIyara maNIlAla tathA ratIlAlA. zeTha maganalAla etamadAsa. gaDIo ecara kAlIdAsa, zA. nathu muLacaMda. zA. pulacaMda harakhacaMda. menA nemacaMda bhImajI. zA. jIvA vIracaMda. zeTha cunIlAla caMdaramala. zA. nAthAlAla raNachoDa. talATI chaganalAla sAMkaLacaMda. saMghavI parazotama bhudara. beTAdanA DelIgeTa taraphathI. ' zA. kasturacaMda vIracaMda. 'zA. dhanajI anopacaMda. zapelasA che tArAcaMda ? y (o belA punA. punA vaDhavANa nIkorA muMbaI lIMbaDI punA amadAvAda | 10 nApADa AMtrolI jAvarA bhopALa bhopALa vaDhavANa rAsaNa bAmaNagAma dahegAma amadAvAda mAMgaroLa keDI AuA ' | 1 dahegAma dahegAma lAThIdaDa beTAda muMbaI bAvalA : amadAvAda , , , 1 ! , , , , ,
Page #211
--------------------------------------------------------------------------
________________ - 185 pAMcamI jaina zvetAMbara konpharansa phathI judA judA khAtAmAM madada te nIce pramANe. | keLavaNI. sukRta bhaMDAra (cAra AnA nI yojanA. pAlItANA bALAzrama. amadAvAdathI ziTha lalubhAI rAyajIboDIMga amadAvAda kanyAzALA, jaiina che. madada sAta kSetra khAtuM. rImArka pAMca varasa sudhI. pAMca varasa sudhI. pAMca varasa sudhI. pAMca varasa sudhI. pAMca varasa sudhI. pAMca varasa sudhI.
Page #212
--------------------------------------------------------------------------
________________ ka nAma gAma. konpharansa ni bhAva kaDa, jIrNa pustako dvAra. charNamaMdira nirAzrita LkhAtuM. che - mesANuM selAnA badanAvara tharA mANasA verAvaLa verAvaLa hAlArAjapura sadara amadAvAda amadAvAda kheDA sAThaMbA sATha bA mahudhA rAjapura dhanAlA valAda. sAmetarI pI ravacaMda vajecaMda. koThArI harIsaM zeTha nathamala jhaveracaMda gAdIyA vakIla. zA, nyAlacaMda bhANajI. zrI mANasAnA vIsAporavADa DelIgeTa taraphathI zeTha khuzAlacaMda karamacaMda. zeTha harakhacaMda dhArasI, zA. jeThAjI punamacaMda. zA. nAnajI tathA rAyaca da. amadAvAdanA polIsa konsTabala motI surA. zeTha sAkaLacaMda. zA. DAhyAbhAI nAgarada sa. zA. somacaMda kapuracada. zA, goradhanadAsa choTAlAla. " mAstara manasukhalAla rAyacaMda. zA. avicala jesaMga. metA catura mahAdeva tathA kAlIdAsa TekarasI. zA. joItArAma phulacaMda. zA. chaganalAla phulacaMda. zA. tarabhavana phulacaMda. dezI zaMkaralAla vIracaMda. zA. umedarAma motIcaMda. zA. abhecaMda ratanajI. sA. bApujI mIThAlAla. zeTha lIlAcaMda muLacaMda. zeTha tulArAma akhecaMda. zA. ghelAbhAI pAnAcaMda. zA. metIlAla gagaladAsa. za. rAyacaMda pAnAca da. vira narasIdAsa nathubhAI zA. lalubhAI maganabhAI. ThA trIkamadAsa kAnajI. za. maganalAla sAkalacaMdanI dIkarI bena motI zA: karamacaMda dharamacaMda. zA. rAmacaMda haragevana. zA. cunIlAla malukaca da. zA. hIrAcaMda jagajIvana. zeTha kapuracaMda. zA. mahAsukharAma ravacaMda. thA. goradhana hakamacaMda. . amadAvAda sAmetarA amadAvAda amadAvAda 5tanIkInaSTha amadAvAda sarasapura, tharA 11 gAMpha naroDA muMbaI amadAvAda dehegAma muMbaI amadAvAda amadAvAda e. Ama .. . 2 valAda sAThaMbA
Page #213
--------------------------------------------------------------------------
________________ 2 -- L~~~ I dara varase pAMca varasa sudhI. rokaDA AvyA che. - ~ 2 15 5 h dasa varasa sudhI. ---- 0 pAMca vaHsa sudhI. keLavaNI. AnA sukRta bhaDAra (cAra nI meAjanA pAlItaNA baLa zrama . amadAvAdA zeDa lalubhA rAyaja ga amadAvAdakanyAzALA. jaina zve. ma krUDa sAta kSetra khAtu kula rImA. 187
Page #214
--------------------------------------------------------------------------
________________ 188 jaina samAcAra mI0 hIrAlAla jaina zve 0 DA0 InsapekTarakI tarphase. pragane sIvANA - mAravADa. yahAMpara saMbegI kamalamunI mahArAja jo mohanalAlajI mahArAjake saMghADe ke haiM vicaranA parantu DhuMDhIyoMkA adhika pracAra honese pahile pahile atanta kaThinatA paDI. yahAM para DhuMDhiyA samudAya ke sAdhu jeThamalajI, tArAcaMdajI, nenacaMdajI, aura hiMdumalajI jinhone zAstrArthake liye apane dharmmakI puSTIko bar3A kolAhala kiyA. ukta kamalamunIjI mahArAjase Isa viSayameM cheDa chAGa kara zrAvakoM kI zraddhA bhaMga karaneke artha bahutasA hilacala macAdIyA ukta sthAna ke zvetAmbara samudAyakA patra brAMca ophisa meM pahuMcanepara InsapekTara hIrAlAlajIkA pahuMcanA jarUrI huA. konpharansakI tarphase nivedana kIyA gayA ki Apa zAstrArtha kareM dina mukarIra kIyA jAya jiskI hAra parAjyaho vahI hada dharmako choGa sata sanAtana dharma jo vIra paramAtmA ke zAinake mutA bIka hai usIko saba grahana kareM aura likhata likhA jAye. AsapAsa ke zrAvakoM ko patra dvArA sucanA dI jAve ki isa dharma sabhA meM zAstrArtha karaneke suavasara para pavArakara pratibodha pAmeM. parantu DhuMDhIyA mahAjane nAhI karadIyA kI hama loga zAstrArtha (carcA) nahIM kareMge jisapara sAra kalaI khula gaI saba gAMvake zrAvakone maMdira jAneke aura pujana karaneke nIyama laye aura zvatAmbara matako aMgIkAra kIyA. -Roes 1 laDera appara. sarva jaina bhAine khabara ApavAmAM Aveche ke amadAvAda konpharansamAM thayela DarAva naMbara 14 anusAra ApaNA parama pujaya zrI tIrthaMkara bhagavAnanI chabIe vecavAmAM Ave che te baMdha karavAne mATe prAgya pagalAM bharavAnI khAsa jarUra che tethI jaNAvavAnu ke AvI chachIe je kAi vecatA hAya tenI aneteA nakala ane khAsa karIne vecanAra tathA chApanAranAM nAma tathA ThekANA sAthenI upayAgI hakIkata amArA upara mekalI ApavAmAM Avaze teA ghaTatA baMdobasta thaI zakaze, gIragAma muMbai. AsIsTa'. sekreTarI, zrI jaina zvetAMbara konsa.
Page #215
--------------------------------------------------------------------------
________________ jaina vidvAnone uttama taka. prophesara banajekebIe vakIla mi. kezavalAla premacaMda upara lakhela nIce prama no " jAherAta mATe pragaTa karIe chIe ane vidvAna jaina lekhakane A saMbaMdhamAM prophesara haramana jekobI upara paramAryo patra vyavahAra calAvavA vinaMti karIe chIe. Now I have a favour to ask yon. By and by I have become acquainted with some of your coreligionists, but I have no knowledge of your community. I should be much obliged to you for information who are the principal in it; what is the name of the 13, or are there more than one yey concerned in our work who are its heads and what are the principal places where they have Upashrayas, and who are the laymen ( viveass ) of importance who are interested in the publication of Jain books? It is not from mere curiosity that I ask this question, but from an interest to know the men for whom and with whose assistance I and my friends are expected to work. I shall be glad to do what I can to assist you in publishing texts which are buried as it were in mass accessible but to few. Professor Doctor Hermann Jacobi. 59, Nieubuhrstrasse, Bonn, Germany. --- -- jAhera khabara. zrI jaina zvetAMbara kenpharansa taraphathI cAlatuM zrI dhAmaka hIsAba tapAsaNI khAtuM--konpharansanA A khAtAnA onararI oDITara sAheba zeTha cunIlAla nAhAMnacaMda ane temanA tAbAnA keTalAka nekare ApaNe prakhyAta tIrtha zrI rANakapurajIne tathA varANAjIne hIsAba tapAsavA sArU hAlamAM tyAM gayelA hovAthI te khAtAo saMbaMdhamAM je koI gRhasthane kAMI paNa pharIsAda yA sucanA karavI hoya temane pitAnA kharA nAmaThAma, sAthe nIcenA saranAme patravyavahAra karavA vinaMti karavAmAM Ave che. AvI rItanI AvelI arajIovALA sanAM nAma ame jAhera karavAnA nathI. | zeTha cunIlAla nahAnacaMda | " enararI eDITarazrI jaina vetAMbara kenpharansa ThekANu-zeTha dharamacaMda abhecaMda mu. pATaNa: uttara gujarAta, gIragAma muMbaI vI, sevaka, A AsIsTanTa sekreTarI tA. 15-6-07. | Jii jena vetAMbara kenpharansa - pitA karatabara che
Page #216
--------------------------------------------------------------------------
________________ vidvAna jana lekhakeAne tathA jaina sAhityanA roAkhInAne uttama taka. amerIkAmAM Avela cIkAgeA zaheramAM maLelI mahAna dharmAM sAmAM jaina dharmanA jhuDA pharakAvanArA marahuma tatvavettA mI vIracaMda rAdhavajI gAMdhI bI. e. khArIsTara eTa-lA e potAnA iMglaMDa tathA yuropanA pravAsa daramyAna jaina dharmanA tatvajJAna uparanA uttama AdhadAyaka peAtAnA bhASaNedvArA tathA zikSaNadvArA aneka yuropIyana vidvAnene jaina dhanA dhyedha ApIne teene tasabadhamAM vadhAre abhyAsa karavAne tathA jJAna meLavavane utsuka banAvyA hatA. temAMnA eka mI. huraTa verana atra hIMdusthAnamAM vasatA eka vidvAna mitra upara patra lakhI mI. vIraca'dabhAie jaina dharmanu' zikSaNa ApavAnu' ahurU' rAkhela kAma purU karavAne Agrahu kare che, te uparathI jena lekhakeAne vinaya vana'ti karavAnI ke ukata grahasthanI sAthe nIce lakhelA saranAme aMgrejImAM patravyavahAra calAvI judA judA jaina dharmanA savAlA upara vivecana karI ApaNA jaina mranA satra mAnya siddhAMtene ajavALAmAM lAvavA khano prayAsa karavA tasdI levI. sadarahuM iMgreja grahastha jaina dharmAMnA eka uttama abhyAsI che ane tenu' vadhu jJAna meLavavAne abhilASA dharAve che tathA ApaNA zabdAmAM kahIe teA " khapI jIva che" ane niyamasara patra vyavahAra jArI rAkhavA tathA khulAsA mAgavA khaMta rAkhe che. temanu" nAma tathA ThekANuM.... Herbert Warren e/o C. Valentine Esqr. 84 Shelgate Road Battersen Rise London S. V. England, zrI jaina saMghane viAma. dareka gAma yA zaheranA jaina saghanA agresarane sucanA karavAmAM Ave che ke jo tenA taraphathI mAtra pelTa kharcanA rU. 2-3-0 traNa nA nIcenA zIranAme mokalI ApavAmAM Avaze te tyAMnA zrI sadhanA upayogane mATe muMbaImAM bharAyelI bIjI zrI jaina zvetAmbara kAnpharansano rU. 7-12-0 nI kIMmatavALA rIpoTa amArA taraphathI bheTa tarIke mokalI ApavAmAM Avaze, dareka jaina pAThazALA, sabhA tathA lAya brerIne paNa ukata lAbha ApavAmAM Avaze. savaMta 1962 nI sAlanA zrI jaina zvetAmbara konpharansanA rIporTa tathA hIsAma paSTa nA eka Ane mekalavAthI harakeAi zakhsane bheTa tarIke ApavAmAM Avaze, AsIsTaMTa sekreTarI jaina zvetAmbara konpharansa,
Page #217
--------------------------------------------------------------------------
________________ Registered No: B. 525. oooordadthadnesvosooooooooodhoodadosoodpoondlodvdoododooshdooooooddodo00000nosopocodoodhcooTTA vIra sambat 2433. OM vikrama sambat 1963 zrI jaina zvetAmbara konpharansa SH . sana 19.07. pragaTa kartA. ___zrI jaina zvetAMvara kaoNnpharansa oNphisa, muMbaI. - viSayAnukramaNikA. . A 11292 155 pRSTha. | viSaya 54. The Jair Graduates' auna sabhAyAra ... ... ... 203 Association ... ... 185 140 marahUma ze: premaya rAya nirAzrita reno ane jaina zvetAM. ... 205 12 ma .. 13 ApaNI adhogati, temAM pheraphAra muMbamAM yunivarsiTI ane jenA __421 // bhATa zu2! ... 208.. sAhitya ... ... ... 187 jenonAM jAhera khAtAM ane temanI | dhArmika hisAba tapAsaNa khAtuM 214 isii sthiti ... ... 200 mhaap.63|12-sbhaa yaye 57 216 AEXSYC POSTANAR PORNOONRepcoop00000000000000000000000020999990000000000000000000000000000000000000000000c6cbadibudhirinidacudoposdnepngmuspuneORORE HARL: HDomposiOnline vArSika mUlya DAkakA mUlya sameta sirpha ru. 1 PA 33000 dharma vijaya priMTiMga presa pAyadhunI-mubaI. PHO00000000MARCatacoe2conn0000000000000000000000000000000000coursecO800000ccooooor 0000000000000 00000000Hado Tan PA LAYAMA kelatitaranaamaasumomdaddroivpvasodedoot haadosaniasmom TR00060100047ThavaTavdido
Page #218
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI jaina zvetAMbara maMdirAvaLI. prathama bhAga. A pustakamAM gujarAta, kAThIAvADa, kaccha ane mAravADa dezanA derAsaranI derAsara sudhdhAMta) hukIkata ApavAmAM AvelI che. mukhainI keAnpharansa ephIsa mahAta kha karI zarU karavAmAM Avela DIrekaTarInA amUlya temaja prathama A pustaka jaina samAjanA hitane mATe bahAra pADavAmAM Avela che. hiMdustAnamAM AvelA ApaNA pavitra kSetronI yAtrA karavA janAra jaina bhAione A pustaka eka su`dara gAiDa (bhAmIyA) tarIke cha paDavA sabhava che. A pustakamAM judA judA kAlamA pADI derAsaravALA gAmanuM nAma, najIkanA sTezana yAne meTA gAmanu nAma tathA tenu' aMtara, derAsaranu* ThekANu, khAMdhaNI, vana, khadhAvanAranuM nAma, mULanAyakajInuM nAma, khadhAyAnI sAla, pratimAjInI sakhyA, nokaranI sakhyA tathA makAnanI sthiti vagere tamAma hakIkata savistara dAkhala karavAmAM AvI che. A pu* staka royala sAijha 260 pAnAnu` suMdara kapaDAnA puMThAthI badhAveluche, bahAra gAmathI magAvanArane vI. pI. thI mAkalavAmAM AvI mUlya phakta rU. 1-8-0 rAkhavAmAM Avela che. giragAma khAsa pratinidhi mokalI teAlA, tathA pA, ardhA ane mI DhaDhDhAnI ikhIne "Da mA chapAvI pragaTa karanAra zrI jaina zvetAMbara kAnpharansa DhaDhAchApanu pavitra phezara. svadharma rakSA ane svadeza lAbha mATe. maMgAvela khAtrInuM zuddha ane uttama svadezI kezara pAMca eka ratalI - paika DabAmAM ke jepara kAnpharansanA utpAdaka " che te nIcenA sthaLoethI maLaro. ` jaina maMdIra sAme mADavI, muMbai, muMbai-jaina zve. konpharansa oNphIsa giragAma, mAMgarai.La jaina sabhA pAyanI, jaththAbadha vecanAra ekalA mAleka, kahI dazAsavALA jaina mahAjana Azrita svadezI kaMpanI.
Page #219
--------------------------------------------------------------------------
________________ 11 794: H T: 11 ratnAnAmiva rohaNakSitidharaH khaMtArakANAmiva, svarga:kalpamahIruhAmiva saraH paMkeruhANAmiva, pAthodhiH payasAmiveMdumahasAM sthAnaM guNAnAmasA, visAlocya viracyatAM bhagavataH saMghasya pUjAvidhiH // 21 // artha -rohaNAcaLa parvata jema ratnanuM sthAna che, AkAza jema tArAonuM sthAna che, svarga jema kalpavRkSonuM nivAsasthAna che, taLAva jema kamaLanuM nivAsasthAna che, samudra jema caMdramA samAna nirmaLa jaLanuM nivAsasthAna che, tevI rIte A sAdhu, sAdhvI, zrAvaka, zrAvikA rU5 caturvidha pUjya saMgha je jJAna, darzana ane cAritranuM nivAsasthAna che tenI pUjA karIe. SHRI JAIN (SWETAMBER) CONFERENCE HERALD. re Vol. III. ] JULY 1907 [No.ng The Jain Graduates Associati Those who were present at the last Conference held at Ahmedabad: are well aware that the Association was on the very eve of its dissolu.. tion. The members were greatly disappointed to see that most of them haid not done anything practical, anything substantial to further tho projects of the Jain Swetamber Conference They felt that they hade failed in their duty to carry out the very aims and objects of the Associa: tion. They deeply felt that as they had cut a very bad figure on account of little work which they had done during the previous year, they were greatly lowered in the eyes of the public. The members of the Community, who were present there, were much more disappoint ed to find that the so-called graduates, on whom they depended for the 23
Page #220
--------------------------------------------------------------------------
________________ 960 ] jena konpharansa hera97. [ GUIS social, economical, moral and religious progress of the whole Community, have shewn themselves unworthy of their trust, and confidence. Some of the speakers gave vent to their feelings of disappointment and distrust from the pulpit of the Conference Pandal. Though many persons thought that the days of the Association were numbered, a few desired that such an institution, which will in the long run be a focus from which various rays of light will eliminate and luminate the society, in consequence of which illumination the community shall not only be able to see them any sided evils that have crept in the society and to eradicate them out of it, but shall be able to find out and devise new ways and schemes for improving the state of the society in all its various aspects,be abolished after a very short trial of two years. Through the timely exertion of some of our members the Association has successfully passed its crisis and is still a living body. But where is the soul, the spirit that keeps a body living ? Let us shew to the public that we are not a body without soul. Let us shew that we are full of spirit, zeal, and enthusiasm. Being favoured with higher education and the higher status, which we have in society, we are supposed to know and discharge our duties better than others. Let us do our duty and prove ourselves worthy of the degrees conferred upon us by our University. Let us work not to serve any selfish purpose or to gain cheap popularmity, but, for duty's sake. The question that arises then is what should be done by us ? How should we work ? The answer though at first seems to be difficult is easy if one remembers the aims and objects of the Association. The chief aims which led to the foundation of the Association two years ago are to further the projects of the Conference and to contribute articles for the Herald. Every educated brother if he has the inclination, can help the Conference in various ways. He has at his Command the three P's:- the Press, the Petition & the Pulpit. By contributing articles in the Herald in particular and other Magazines and Papers in general and by delivering lectures from public platforms, the educated class can greatly influence the public mind and can get the resolutions annually Passed by the Conference acted upon by the people. The new resolutions
Page #221
--------------------------------------------------------------------------
________________ 1609 ] dhI jaina grejyueTa esoziezana , [191 passed at the last Conference as regards the Treasure Trove Act & the introduction of the Jain Literature in the various Universities as well as the proposed scheme of granting bulding leases on Shri PARSHVANATHJI Hill afford great opportunities to our eductaed brethren tu move the proper authorities by Petitions and Memorials to get the reliefs prayed for and to have the grievances of our community redressed. There are a thousand and one ways iu which an educated brother can work for the welfare of our community and for the cause of the Conference. If he has a taste for history, let him collect the materials for the Jain Itihasa and remove the misconceptions which modern historians have about the Jains and Jainism, by placing before the world the true history of the Jains. If he is a student of antiquities, let him devote his whole life in travelling the vast fields of antiquities and put before the public the result of his researches. If he is a scholar of literature, let him taste the sweet nectar of our invaluable Shastras and other ancient works on various branches of learning and then publish the same in a critical tone of the West. If he is an engineer and has taste for architecture, let him visit (which is sure to reward him with salvation) our sacred Temples all over India, appreciate the beautiful works of art found everywhere and compare the Jain Style of architecture with other ancient and modern Styles of the East and the West. If he is a Doctor, let him preach crusade against vivisection and convince scientifically the non-vegetarians that vegetable kingdom is the natural diet of human race and animal food the unnatural one. If he is a lawyer, let him guard and defend the rights and privileges of the Community, including those which we have and which we enjoy from times immemorial as regards the various sacred Hills and places and keep a vigilant watch over any measure that may likely deprive the Community of their just claims and rights. Reader, if you have neither the means nor the ability to carry out any of the above-mentioned measures, then also, you can take some active part in the management of the Con. ference-Office and be a help to the Office and the Office-bearers. These are some of the ways by which an educated brother, can render immense service to the Community. There are many other ways and means to reach the same end, which he will find of
Page #222
--------------------------------------------------------------------------
________________ Bioq2cat ses. . . [ogaus nea'] his own accord if he makes up his mind to be useful to the Community and begins work. It is high time that each and every member of the Association should begin selecting that sort of work which will suit his nature best. Difficulties no doubt will meet him in his way, but one should not leave his work half done. Let him remember that he is not alone, but that he can count upon his brother-members for any assistance which he may require. Members like Mr. Dhadha and Mr. Soni the Assistant Secretary are ever ready to render assistance to any work, if asked for. It will not be out of place to note that our brothers at Bombay seem to have responded to the call of duty. They have resoIved to get the management of the Herald in their own hands, but as their request could not be complied with for the present owing to certain reasons, they have thought it fit to send in their contributions, which they were assured, are sure to be published in the Herald. They have also rendered and will render useful assistance to the Sangh of Bombay as regards preparing petitions and memorials to be forwarded to the Government of Bengal re-Sametshikharji Hill. They also intend to present application to the University of Bombay and to do the needful for getting our literature introduced in the Bombay University Course. They are also thinking of applying to the proper authorities for preventing the public sale of the photos and pictures of our reverench Tirthankaras and temples, highly offending to our religious feelings. The object of the above article will be best served if each and every member of the Association will at once begin work, taking a lesson from the following beautiful lines of Long-fellow: "Let us then be up and doing, With a heart for any fate; Still achieving, still pursuing, Learn to labour and to wait." Picket Road, Vakanji J. Mehta. 9-6-07.
Page #223
--------------------------------------------------------------------------
________________ 1907 nirAzrita jaine ane jaina zvetAMbara madada pha [193 nirAzrita jaino ane jaina zvetAMbara madada phaMDa. (vakIla nyAlacaMda lakSmIcaMda zenI bI. e. ela ela. bI.) anusaMdhAna pRSTha 161 vaLI kathanaganA viSayamAM je mahAna purUnA caritre ApaNe vAMcIe chIe temAMthI maLI Ave che ke teoe anargaLa dolata, jIna biMba bharAvavAmAM tathA derAsare, baMdhAvavAmAM vigeremAM vAparI hatI tene javAba eTaloja basa thaI paDaze ke prAcIna samayamAM ApaNI Arthika sthiti dareka rIte caDIyAtI hatI, dareka judI judI prajAmAM jaina prajA agrasthAna rakatI ane tevI jAhojalAlInA samayaneja, derAsaranI upaja aneka rIte vadhAravAnA hAlanA pracalita rIvAje AbhArI che. ane tenuM keTaleka aMze khedakAraka pariNAma e Ave che ke bhAvika zraddhALu paNa garIba jaina bhAIonA bhege, dAMbhika dravyavAna gRhastho dhArmika kriyAmAM AgaLa paDato bhAga le che. ane tenI dekhAdekhIthI aneka zraddhALu jI pitAnI sthitine vicAra karyA vagara temAM pravRtta thavAthI devadravyanA kAyamane mATe devAdAra rahe che. amuka AnaMdane prasaMga AvI maLatAM ApaNuM dhyAna jeTaluM aDDAI mahotsava ke svAmivatsala karavA tarapha athavA varaghoDA caDhAvavA tara kheMcAya che teTaluM ja ke tethI vizeSa dhyAna keLavaNInA kArya pAchaLa tathA nirAzritone madada ApavA pAchaLa kheMcAvuM joIe. devadravyamAM dhAryA uparAMta jarUrI kArya pAchaLa vAparavA joIe te karatAM vadhAre dravyane jamAva karyo jaIye ane sAdhAraNa khAtuM tathA pAMjarApoLa khAtuM devAmAM DakhyuM jAya tene ekadama vicAra karavAnI jarUra che. gAmanA loko nAnI evI rakama bhegI karIne ane anya gRhastha pAsethI ugharANuM karIne derAsara, upAzraya ke dharmazALA karAvavI zarU kare ane thoDuM kAma thayA bAda phaDa khuTI javAthI kAma baMdha karavuM paDe tyAre pAchA pharIthI madadane gRhasthane gaLe paDavA jevuM kare te rIvAja baMdha karavAnI jarUra che. amuka saMsthA sthApana karavAne mATe tene baMdhAvAne tathA kAyama mATe nibhAvavAno rIpera karavA vagereno je kharca thavA saMbhava hoya tenI pahelAthI vyavasthA kyo bAda-cokasa karyA bAda tenuM kAma AgaLa calAvavAne uttejana ApavuM hitakAraka che. AvI rItanI prathA jyAre ApaNAmAM sarvatra pracalita thaze tyAreja amuka evA tarapha ApaNe sArI rIte dhyAna ApI zakI atra jJAti kuMDane mATe be zabda lakhavAnI jarUra che. ekaja dharmanA paNa judI judI jJAtinA agresa taraphathI jJAtinA jamaNa prasaMge vAparavAne mATe moTA ' maheTA vAsaNa rAkhavAmAM Ave che tenuM bhADuM Ave te tathA lagna prasaMge je dApu levAmAM Ave te tathA nAnA moTA jJAtinA gunhAne prasaMge ocho ke vatto jJAti bhAIone daMDa karavAmAM Ave che te, vagere vagere rakama ekaThI karavAthI eka me, phuDa thavA jAya che tene upaga khAsa karIne garIba jJAti bhAIonA lAbhArthe thavo
Page #224
--------------------------------------------------------------------------
________________ 194] jaina konpharansa heralDa [ julAI . - te na joIe tene badale tadana judI ja bAbatamAM teno upayoga thAya che te kharekhara kheda kAraka che vaLI tevo pise kadI bahu jarUra jaNAtAM saMgha khAtAne khADo puravAnA upa gamAM Ave to tene mATe bahu kahevA jevuM rahetuM nathI. paraMtu jyAM jJAtinA phaMDane pase ukata khAtAothI tadana alaga raheto hoya tevA sthaLanI jJAtinA phaMDano upayaga jJAtinA agresaro najIvA kAraNasara takarAra ubhI karI mAnI lIdhelI pitAnI khoTI mahaTAI jALavavA deza kALane laIne udabhavatA navIna vicAronA pariNAma rUpa kAryanA lAbhAlAbhane pukhta vicAra karyA vagara, jJAtinA paisAne jenA sadaupayogane mATe je javAbadAra che te kAMkarAnI mAphaka, mamatAnI khAtara chuTa vyaya karyo jAya te paisAne mATe teone sakhta rIte jokhamadAra gaNavA joIe. AgaLanA ane hAlanA jamAnAmAM AtmAna jamInano phera che. je vicAro, je vartAne ane je rivAje prAcIna samayamAM anukuLa hatA, jarUranA hatA te badhA ArvAcIna samayane baMdha besatA thaIja paDavA joIe evI rItanI samajaNa manamAMthI kADhI nAMkhavI joIe. "mArUM te sArUM (sAcuM," e vicArane sthAne "sAruM (sAcuM) te mArUM" e vacane grahaNa karavAM joIe. pUrvanI ke pazcimanI, prAcIna ke arvAcIna svadezI ke videzI svadhamI ke anya dhamIra, sudhArAmAM AgaLa vadhelI ke pAchaLa paDelI svataMtratAnA mejAnI herA anubhavatI ke gulAmagIrInI dazAmAM gothAM khAtI game te prajA pAsethI tenA vicAramAM vartamAna, raheNI karaNamAM je kAMI paNa sAruM dekhAya, IcchavA gya jaNAya te grahaNa karavAmAM dharmane bAdha na pahoMce tevI rIte taiyAra rahevAnI anivArya jarUra che. upara kahelAM vicArene avalaMbIne jyAre kAma levAmAM Avaze, bhASaNathI lakhANothI tathA sAdhu purUSe upadezathI jyAre navIna vicArane anukULa vAtAvaraNa ' jaina samAjamAM udabhavaze tyAreja ApaNI unnati rUpa sUryanA AzAjanaka cihe ki'raNe ApaNI daSTimaryAdAmAM daSTigata thaze. amadAvAda kenpharansamAM thaelA jaina vetAmbara madada kuMDamAM nANA bharAvanArAo taraphUnA puratA mAnapUrvaka ghaNI ja dIlagIrI sAthe kahevuM paDe che ke majakura phaMDa nI vyavasthAne mATe kaI paNa bhejanA haju sudhI vhAra paDI nathI. ukata phaMDathI ghaNA ghaNuM lAbhanI ApaNe AzA rAkhI zakIe chIe, pahelAM svadezI caLavaLanA samayamAM, dezanA judA judA paDI bhAMgelA udyogane, asala sthitimAM lAvavAne mATe ane te dvArA ApaNA nirAzrita svAmI bhAIone dhaMdhe vaLagADavAne mATe udyogazALAo sthApavAnI jarUra che. kAma karavAne zaktivAna chatAM, bhikSAvRtti uparaja pitAnI AjIvikA calAvanArA jaina baMdhuone tevA kAmamAM uttejana ApI dezanI garIbAImAM vadhAre kara joIe nahi paraMtu teone lAlaca ApI udyame vaLagADavA joIe ke jethI karIne dezanI latamAM vRddhi thavA pAme ane aneka rIte paradeza ghasaDAI jatuM dravya dezanA putronI daridratAmAM vadhAro kare che te baMdha thAya. mahehoTA zaheromAM suratamAM eka sArA pAyA upara cAlatuM anAthAzrama che tenI mAphaka anAthAzrama sthApavAnI jarUra che. jyAM anAtha bALake, sukhe peTa bharavAnI sAthe, sahelAIthI keLavaNIno lAbha laI zake tathA navA navA hanare zIkhI anya manuSyone
Page #225
--------------------------------------------------------------------------
________________ 1907] nirAzrita jene ane jena zvetAMbara madada phaDa [ 195 lAbha ApI zake. temaja dharma bhraSTa thatAM paNa aTake. vaLI eka vidvAna mitranI salAha mujaba jaina keleja sthApavAne badale jena beDage sthApavAnI jarUra che. AthI karIne ochA kharce ke je gaNatrI phaMDanA abhAve pahelI hovI joIe. jene kelejathI je lAbha prApta karavAnI ApaNe AzA bAMdhIe chIe te ApaNane sahelAIthI maLI zakaze. A viSayamAM zeTha mANekacaMda hIrAcaMdanuM anukaraNa karavA, jaina bhAIeAne ame khAsa vinaMtI karIe chIe ane ukata zeTha jyAre cAra pAMca sthaLe potAnI eka hAthanI madadathI namunedAra baDaga kholavAne zaktimAna thayA che tyAre ApaNe muMbaI jevA keLavaNInA kendrasthAna gaNAtA zaheramAM khAsa jarUranuM chatAM ekapaNa borDIMga lAMbA vakhatathI vAto kyo karIe chIe tema chatAM aneka prayAsa karyA chatAM ughADavAne bhAgyazALI thayA nathI te paNa navA jamAnAnI navIna navAI nahi bIjuM zuM? zeTha gokaLabhAI muLacaMda paNa kAMIka mehamayI nidrAmAM uMghatA jaNAya che, athavA sakhAvata jAhera karyAthI ja potAne hetu jaLavAI rahelo hoya tema mAnavAne kAraNa ApatA jaNAya che, atra baDaganI jarUrIAta pratipAdana karavAne mAre viSaya nathI te paNa eTaluM cekasa thaI cukyuM che ke tenA upayogIpaNuM ane jarUrIAta mATe be mata cheja nahi. * borDIMga jevI saMsthA keTalI lAbhakAraka thaI paDe tene khyAla ApaNuM vyApAra kuzaLa dhanADhaya grahone AvI zakato nahi hoya tene lIdheja muMbaI jevA IlAkAnA mukhya zaheramAM jaina vidyArthionI puratI saMkhyA chatAM dareka abhyAsanI sagavaDa barA, bara jaLavAI zake tevuM Daga haju sudhI hastimAM na Ave e keTaluM zocanIya ? kolejamAM tathA uMcA vargamAM abhyAsa karatA vidyArthIone A pravRttitaya zaheramAM, zAntithI ekAgra cittathI pitAne abhyAsa karavAnuM banI zake tevA sAdhanavALI jagyA mAtra purI pADavAthI paNa ghaNoja lAbha thavAno saMbhava che. judA judA zaheranA vatanIo dhamanI gAMThathI joDAelA rahI baDaga jevA sthaLamAM svadhamI baMdhuonI sAthe mitrI bhAvathI vatI bhegA rahe ane eka bIjAnA vizeSa paricayamAM Ave, pitAnA jJAnane tathA sad vicArone lAbha anyane Ape, jJAna prAptimAM tathA sad vartanamAM spardhA karavAnuM banI zake, sanAtana dharmanA parama rahasyamAM, dharma tatvamAM, caMcupAta karI zake raheNIkaraNImAM ApaNe AcAra sahelAIthI jALavI zake tathA vidyArthI jIvana pachInA samayamAM vyavahAra kuzaLa anubhavI mANasa tarIke bahAra paDI zake, AvA prakAranA uttama lAbha borDIMga sivAya bIjI kaMI saMsthA ApI zakaze te samajAtuM nathI. amadAvAdamAM sthapAela boDIMgane tathA pAlItANuM bALAzramane tana, mana ane dhanathI uttejana ApI sArA pAyA upara melavAnI jarUra che. kItinI khAtara athavA mAna bhukhaNadAsa banI khetAba meLavavAnI khAezathI je nANAnI moTI moTI rakama ApaNA mAtabara grahastha tarapUthI kharcavAmAM Ave che tene paNa pravAha pheravavAnI jarUra che. Charity begins at home e kahevata anusAra ApaNe pahelAM ApaNA kuTuMbanuM tyAra pachI jJAti bhAIonuM ane tyAra pachI svadezI baMdhuonuM hita karavA tarapha ApaNe udAra hAtha laMbAvavo joIe. pratyeka vyakti paramArtha vRttithI, papa
Page #226
--------------------------------------------------------------------------
________________ jaina kenpharansa heralDa. [ julAI kAra buddhithI jyAre kAma levAnuM yaMgya dhAraze ane kSaNa bhara vicAra karaze ke meM keTalA svAmi bhAIonuM keTale aMze bhaluM karyuM tyAreja ApaNuM sthiti sudharelI jevAne ApaNe bhAgyazALI thaI zakazuM. deDa dhAma karI AgaLa vadhavAnI saratamAM siAthI agADI AvavuM te dUra rahyuM paraMtu anya bhAIbaMdha komonI sAthe rahevAne badale pAchaLa paDatA jaIe ane vakha tanA bahevAnI sAthe ApaNI ane anya komanI vacce lAMbe pharaka paDato jAya to pachI ApaNe kemanI ke dharmanI unnatinI AzA rAkhavI e kevaLa ayogya gaNAvuM joIe. ApaNI AdhunIka sthiti ane tenI sudhAraNA vagere viSayo ApaNA sAdhu mahArAjee paNa vyAkhyAna samaye tathA anya prasaMge carcavAnI jarUra che teone upadeza jeTaluM karI zakaze teTaluM anyathI thavuM muzkela che. pAMjarApoLa jevA khAtA mATe jevI rIte lAge levAmAM Ave che tevIja rIte sAdhanahIna svAmibhAIonA hisAthe lagna prasaMge tathA jJAti bhejana ApavAmAM Ave tathA saMdha jamADavAmAM Ave te vakhate amuka rakama levAnuM nakkI karavuM joIe. ApaNI mAtabara kema taraphathI dhA-- mika kAryamAM je lAkha rUpiyA kharcAya che te tarapha jatAM tathA ApaNI hAlanI sthiti jatAM mAtra piNuM lAkha rUpiyAnA zrI jaina vetAmbara madada pUDathI ApaNe saMtoSa mAnIne besI rahevuM joItuM nathI te phUDa hajAra bake lAkho rUpiyAnuM thavAnI jarUra che ane temAM judA judA zaheranA dareka agresarane hita letA karavAnI jarUra che. amuka phaMDa amuka mANasa tarapathI karavAmAM Avela che ane tenI vyavasthA amuka mANasanA ja hAthamAM che evA vicArane janma maLe ane tethI anya grahastha e huM DamAM nANuM bharatAM AMcake khAya tema na thAya te mATe yogya prayatna karavAnI jarUra che. ' A saMbaMdhamAM udabhavatA vicAre pradarzita karatAM keTalAka saMkoca karavo paDe che. tema chatAM paNa tA. 30 mI junanA "jaina" patramAM lakhelA nIcalA vALe A bAba tamAM kAMIka ajavALuM pADe che. - "A navA madada pUDanI vyavasthA konpharansanA aMge nathI te jarA khedakAraka che paNa je TrasTIonA hAthamAM te mukavAmAM AvI che te pikIno hoTe bhAga khaMtIle ane AgrahI che. paNa A badhA TrasTIo je eka mata thAya te jarUra teo TrasTanA vyAjamAMthI AvatI rakama konpharansanA kArya vAhakone pI tene sadupaga karAvavuM. priyatna kare." "" ApaNe jANIne ghaNu khuzI thaIzuM ke majakura phaMDanA nANuM bharAI gayA che ane tene mATe TrasTaDIDa paNa taiyAra thaI gayuM che. ane TUMka mudatamAM tenI vyavasthAne mATe gya baMdobasta thaze. ane A dukALa karatAM paNa vizeSa cintAkAraka samayamAM. moMghavArInA samayamAM nirAzrita jaina bhAIone lAbha maLaze. - ApaNI komanI vidhavAonI sthiti khAsa vicAravA jevI che. strI keLavaNInI ja rUrIyAta samajI ApaNe jude jude ThekANe kanyAzALAo sthApavAnI zarUAta karI che paraMtu vakhANane pAtra strI keLavaNI ApI zakAya tathA nAnI temaja moTI umaranI strIo sarakhI rIte lAbha laI zake tene mATe strI zikSako taiyAra karavAmAM khAsa
Page #227
--------------------------------------------------------------------------
________________ 1907] muMbaI yunivarsiTI ane jaina sAhitya. [17 jarUra che. mAMdA mANasanI sArI rIte mAvajata thaI zake tene mATe tathA strIone prasuti samaye upayogI thaI paDe tene mATe yogya zikSaNa ApI vidhavAone keLavavAnI jarUra che. ukata kAryathI teone pitAnI AjIvikA mATe mudala muMjhAvuM paDaze nahi ane bIjI majurI vaDe pitAnuM gujarAna calAvavAnuM raheze nahi. vaLI pitAnA zikSaNathI samasta jaina kemane bIjo paNa lAbha ApI zakaze. teone skolarazipa ApI tathA anya sagavaDa karI ApI amadAvAda TreniMga kolejamAM abhyAsa karAvavAnI jarUra che. AthI karIne strI zikSakanI paDatI khAmIne ApaNe dura karI zakaze. punAmAM sthapAyela che tevI paddhatinuM vidhavAzrama sthApavAnI paNa jarUra che. ukata prakArathI teone je AjIvikAnuM sAdhana prApta karavAmAM ApaNe madadabhUta thaI zakIye te teo kAryagrastatAne lIdhe pitAnuM naitika jIvana paNa sArI rIte gujArI zake ane dharma kAryamAM pravarte. priya vAMcake A lekhamAM pradarzita karelA vicAre je grAhya lAge te tene ane mala karavAne tamArA mitrone Agraha karavAnI ane kadAca kAMI khoTuM bhAse te tenI carcA jAhera peparo dvArA karI mArI bhula sudhAravAno prayatna karavAnI tathA agya lAge tevuM lakhANa hoya te kSamA karavAnI vinaMtI karI A lekha baMdha karuM chuM. SO@C>- muMbaI yunivarsiTI ane jaina sAhitya. gujarAtanA rAjyanagara amadAvAdamAM maLelI pAMcamI jaina zvetAmbara) konpharansa vakhate TharAva karavAmAM AvyuM hatuM ke "jaina saMskRta ane prAkRta sAhityanA ane darzananA pratye ApaNI yunivarsiTImAM dAkhala karavAmAM Ave te mATe yogya prayatna karavAnI A konpharansa AvazyakatA vicAre che ane tene amalamAM melavAne mATe dhI jaina grejyueTasa esosIezananI sabhA maLI hatI tyAre esosIezana taraphathI ghaTatA pagalA bharavAne nakI karavAmAM AvyuM hatuM. A saMbaMdhamAM ApaNe jANIne ghaNA khuzI thaIzuM ke kenpharansa ophIsa taraphathI thayelI sUcanA anusAra ukata maMDaLa taraphathI hAlamAM A kAma hAtha dharavAmAM AvyuM che ane tene aMge muMbaImAM vastA grejyueTanI eka sabhA bolAvI maMDaLanA upa pramukha mI. lakhamazI hIrajI masarI bI. e. ela ela. bI. tathA e. sekreTarI mItra makanajI. juThAbhAI mahetA bI. e. ela ela. bI. nI sahIthI muMbaI yunivarsiTInA rajIsTrAra upara eka arajI mekalavAnuM sarvAnumate TharAvavAmAM AvyuM hatuM je uparathI tA. 2 julAIne roja muMbai yunivarsiTInA rajIsTrAra upara sInDIkeTanI sanmukha melavAne mATe arajI mokalI ApavAmAM AvI hatI. sthaLa saMkocane lIdhe temaja muMbaI samAcAra tathA anya vartamAna patramAM tenuM bhASAMtara AvI gayeluM hovAthI arajInI nakala ame atra ApI zakatA . nathI, paraMtu vidvatA bharelI rIte je dAkhalA dalIlathI jaina sAhityanA granthane anya dharmanA pratyenI sAthe sarakhApaNuM ja nahi paNa uttamatA pratipAdana karavAmAM Avela
Page #228
--------------------------------------------------------------------------
________________ 198 ] jaina kanphansa heraDa [ julAI che tathA ApaNI yunivarsiTImAM ghaNA varaso thayAM sa MskRta bhASAno abhyAsa bIjI bhASA tarIke pharajIyAta dAkhala karavAmAM AvelA chatAM ApaNA dharmanA kaLikAla sarvajJa jevA birUdanA dhAraka tathA anya apratima vidvAna AcAryonA hAthathI lakhAyelA granthAne ceAgya nyAya nahi ApatAM taddana visArI melavAmAM AvyA che; tene mATe ajAyabI sAthe je dilagIrI jaina grejyueTA taraphathI potAnI arajImAM pradarzita karela che te uparathI ApaNe khAtrI rAkhIzuM ke sInDIkeTa tathA lAgatA vaLagatAe ApaNAja hi balke samasta prajAgaNanA hita tarapha lakSa rAkhI yogya nyAya ApavA jarApaNu AnAkAnI pharaze nahi. ApaNI yunivarsiTI taraphathI zikSaNa kramamAM saMskRta bhASAne bIjI bhASA (second language) tarIke svIkAra karavAmAM AvatAM aMgrejI cothA dhoraNathI mAMDIne ema. e sudhI, je bhASAmAM sanAtana dharma zAstranA granthA tathA anya dharmAMnA temaja chae danAnA je granthA racavAmAM AvyA che tenuM rahasya samajI zakAya te hetuthI saMskRtanA abhyAsane uttejana ApavAmAM AveluM che. vyAkaraNanA, tattvavidyAnA, nyAyanA, kAvyanA tathA bAdhadAyaka nATakonA pustake yunivarsiTIne lagatI ArTasa kAlejonA abhyAsakramamAM nakI karavAmAM AvyA che. AthI karIne aneka granthA pustaka bhaMDAramAM paDayA paDayA udhaithI khavAi jAta tene khadale dunIyAnA prakAzamAM AvyA che ane pUrvanI temaja pAzcimAtya prajAe tenA saMbadhamAM je ajavALu pADayuM che tenAthI bhAgyeja kAi ajANyuM haze. bIjI prajAe jayAre sava bAbatAmAM taddana jaMgalI avasthAmAM hatI te vakhate A prajA anya prajAnI sAthe sarakhAmaNImAM sudhArAnI parAkASTAe vhoMcelI hatI. tenI sAkhItI mATe anya aitihAsika pustakAnA abhAve judA judA darzananA pustakAmAM prarUpelI hakIkata puratI che. ane te pustakA Aje chuTathI vaMcAtA joie chIe tenuM kAraNa zodhavA javuM paDe tema nathI. tenA upara vi vecana thAya, nATsa lakhAya, TIkA lakhAya te paNa yunivarsiTIneja AbhArI che. yunivarsiTInA Ave. zubha Azaya chatAM zA mATe eka paNa jaina vidvAnonA hA thathI lakhAyela granthane uttejana ApavAmAM AvyuM nathI tenu kAraNa samajAtuM nathI. judA judA dheAraNAmAM tathA vagergomAM prativarSAM je grahasthA taraphathI abhyAsane mATe jeje granthA nakI karavAmAM Ave che tee kadAca pakSapAta buddhithI athavA te jaina branthAnI uttamatA temaja upayAgatA teonA dhyAna upara lAvavAmAM nahi AvelI hAvAthI jaina pustakAne nyAya ApatA nahi hoya paNa havethI teothI tema calavI zakAze nahi. ema paNa dalIla lAvavAmAM Ave che ke jaina granthA puratI saMkhyAmAM tathA sa MtASakAraka TIkA (nATsa) sihata mhAra paDayA nathI tenA javAbamAM eTaluM kahevuM basa thaI paDaze ke chellA be traNa dAhekAmAM yurezaSyana vidvAnA taraphathI tathA jaina prasiddhakartAe taraphathI tatsaMbaMdhamAM ghaNAja prayAsa karavAmAM Avele che tathA jaina grejyueTsa e sAsIezana tarajU thI peAtAnI arajInI sAthe je lIsTa mekalavAmAM Avela che te paNa dhyAna kheMcavA ceAgya thai paDe che temaja anya granthAnI bAbatamAM banyuM che tema yunivarsiTI tarapUthI jaina granthAne nyAya ApavAnA hetuthI uttejana ApavAmAM A vatA ghaNA granthA mhAra paDavA-ajavALAmAM AvavA sabhava che.
Page #229
--------------------------------------------------------------------------
________________ 197] mubaI yunIvarsiTI ane jaina sAhitya. [199 jaina grejyueTa pitAnI arajImAM jaNAve che tema jene sudhArAnI bAbatamAM AgaLa vadhatA jAya che tathA jena grejayueTonI saMkhyA pramANamAM divase divase vadhatI jAya che tathA yurayana vidvAnone zekha paNa jaina grantha pAchaLa vadhatA jAya che te bIne jarA paNa bhUlI javI joItI nathI. vaLI jaina dharmanA pustake, tatvavidyA, nyAya, alaMkAra vagere bAbatamAM koIpaNa rIte utaratA nathI tathA temAM eka svataMtra dharma tarIke, apUrva vicAyukta tadana navIna padhdhatithI viSayane cacI vastu svarUpa samajAvavAmAM AvyuM che. IzvarakatRtva saMbaMdhI, karma saMbaMdhI tathA saptabhaMgI saMbaMdhI je. vidvatA bharI rIte pratipAdana karavAmAM Avela che te sarvathI duniyAne-janasamAjaneaMdhArAmAM rAkhavI te ghaNuMja khedakAraka lekhAvuM joIe. A gaNatrIeja upara lakhavAmAM AvyuM che ke svArtha tarapha najara rAkhI amuka kemanA lAbhatara kadAca dhyAna ApavAmAM na Ave tenI darakAra nahi paraMtu samasta prajAgaNane hita thAya tevI bAbata pahelAM hAtha dharAvI joIe. ApaNe jyAre vicAra karIe chIe ke madrAsa tathA kalakattA ke jyAM jainenI vati pramANamAM ghaNI cheDI hovAne lIdhe jaina vidyAthIonI saMkhyA paNa juja che, chatAM te zaheranI yunivarsiTIe A bAbatamAM pahela karI che tyAre ApaNe vizeSa dilagIra thavAnuM kAraNa rahe che. kalakattA yunIvarsiTIe vipAtra ane prazna caraLa dAkhala karelA che tathA madrAsa yunivarsiTIe pitAnA abhyAsa kramamAM sthAntiAmaNi tathA naivaparApU nakI karyA che. ukta saMyogo vacce ApaNI arajI tarapha ghaTatuM dhyAna ApavAmAM Avaze ema mAnavAne ApaNI pAse pUratAM kAraNa che. A bAbatamAM zvetAmbara temaja digambara jainabhAIo tarapUthI prayAsa cAlu che ane aneka bAbatomAM banyuM che tema AnA saMbaMdhamAM paNa ghaTatAM pagalAM bharavAnuM prathama mAna digambara bhAIone ghaTe che. sadharna marAThA jaina esesIezana taraphathI AjathI be varSa pahelAM tA. 14mI juna 1905 nI arajI thayelI che tathA digambara jaina prAMtikasabhA tarapUthI tA. 15 mI ogasTa 1905 ne roja arajI mokalavAmAM AvI hatI. ApaNe je ke A bAbatamAM kAMIka moDA jAgyA chIe te paNa eTaluM badhuM moDuM nathI thayuM ke ApaNI arajI tarapha ghaTatuM dhyAna ApavAnuM banI zake nahi. sane 1909 sudhIno korsa nakI thaI gayuM che ane tyAra pachInA varSone mATe pustaka nakI karavAne hAlamAM eka kamITI nImavAmAM AvelI che. te kamITInA dareka membare tarapha ApaNe karelI arajInI nakala lIsTa sAthe ravAnA karavAmAM AvelI che ane ApaNane rUbarUmAM yunivarsiTInA rajIsTrAra taraphathI e rAhata ApanAre javAba maLe che ke te bAbatamAM hAlamAM kamITI vicAra calAve che. ApaNA hakanI majabuta laDatanA TekAmAM ame ema paNa kahevAnI jarUra sama', jIe chIe ke muMbaI IlAkAmAM kalakattA tathA madrAsa ilAkA karatAM vetAmbara temaja digambara jaina bhAIonI vasti ghaNu ja vadhAre che eTaluM ja nahi paNa ApaNe kemanA mAtabara agresaree jarA paNa bhinnabhAva rAkhyA vagara sArvajanika kAryamAM ane khasusa karIne muMbaInIja yunivarsiTI nahI balka kalakattAnI yunivarsiTIne paNa madada ApavAnA kAryamAM pitAnA udAra hAtha laMbAvI amara kIti prApta karI che. '
Page #230
--------------------------------------------------------------------------
________________ 200 ] jene kenpharansa heralDa. [ julAI A arajI sAthe joDelA lIsTa tarapha najara karIzuM to mAluma paDaze ke utAvaLathI taiyAra thayelA lIsTamAM ghaNuM grantho jevA ke dharmazamabyudaya, candraprabha caritra vagere dAkhala karavA rahI gayelA che. je pikI thaDA cheDA grantha pasaMda karavAmAM Ave te paNa ghaNaja lAbha thavA saMbhava che. zrImadda hemacaMdrAcArya viracita triSaSTizalAkA purUSa caritra jevA grantha, raghuvaMza, kumArasaMbhava vagerethI keIpaNa prakAre utaratA nathI. vaLI judA judA vargone zikSaNakramamAM anukULa thaI paDe tevI rItanI yogyatA jaina grantha paNa dharAve che. jena zilInuM yathArtha jJAna ApanAra, nyAyanA apUrva grantha syAdavAda maMjarIne paNa lIsTamAM dAkhala karavAmAM Avela che. ukata granthanI pratanuM zodhana DokaTara bhAMDArakare kareluM che tathA tenA upara TIkA lakhavAnuM kAma amadAvAdanI gujarAta kelejanA baheza prephesara mI. AnaMdazaMkara bApubhAI dhruva ema. e. ela ela. bIne seMpavAmAM AveluM che. te grantha ema. e.nA kersa mATe dareka rIte yogya thaI paDe tema che lIsTamAMnA ghaNA kharA grantha yuropIyana vidvAne taraphathI bahAra paDI gayA che. AvI rItanI sarva prakAranI anukuLatA hovAthI ApaNe AzA rAkhIzuM ke yuvAna jaina grejyueTa pitAnA prayAsamAM phateha meLavavAne bhAgyazAlI thAya. jainonAM jAhera khAtAM ane temanI hAlanI sthiti. zAha narottama bhagavAnadAsa anusaMdhAna pRSTa 133 - chaTha aThamanI TIpa khAtuM-sAta chaTha tathA be aThamanuM eka vrata che, te karanArane pAraNuM karAvavA mATe A TIpamAM te vrata karanArAomAMthI tathA bIjA bhAIo taraphathI paisA bharavAmAM Ave che. tapasyAne uttejana tarIke A khAtuM ThIka che. navA jAtrAnI TIpa khAtuM-DuMgaraparanI tathA taLATInI e be prakAre navANuM yAtrA thAya che. talATInI comAsAmAM ja thAya che, ane DuMgaraparanI e sivAyanA ATha mAsa daramyAna thAya che. te karanAra pAse kara tarIke nahi, paNa navANu yAtrAnA puNyanA vadhArAnA puNya tarIke, nakarA tarIke, savA rUpiyA levAmAM Ave che. navANu yAtrA karanAra sivAyanA mANasane A khAtAmAM bharavAne saMbhava nathI. zrI kezaranA nakarA khAte--je zaktivALA mANase pitAnA gharanuM kezara vApare che, temane mATe te savAla ja nathI. paraMtu je sAmAnya sthitinA bhAIo derAsaramAM sarvanA vaparAza mATe vaTAtuM kezara cAMdalA mATe tathA prabhupUjA mATe laI zake, paraMtu pitAne mATe jUduM vaTAvI zake nahi, teone mATe khAsa karIne, tathA sAmAnya sthira tinA bhAIothI ekaThA thaelA paisA ochA hoya te pUrNa karavA mATe zrImAne mATe A khAtuM che. A khAtuM kara tarIke nathI, paraMtu sai sainI zakti pramANe avazya madada karavAnuM A khAtuM che. tethI dareke zakti pramANe A khAtAne madada karavI joIe
Page #231
--------------------------------------------------------------------------
________________ 100], jenenAM jAherakhAtAM ane temanI hAlanI sthiti. ' ra01 zrI prajanA nakarA khA-ghaNuM bhAIomAMthI ke pahelI pUjA kare te muzkelI dUra karavAnA hetuthI, tathA keIne khoTuM na lAge ane derAsarano kharca cAlI zake te mATe prabhupUjAnuM ghI belAya che, AratI tathA mAMgalika dIvAnuM paNa ghI belAya che, bIjI pUjAe prasaMge, pratiSThA vakhate tathA bIjA ghaNA prasaMgoe ghI bolAya che, te badhAmAM je bhAIoe bhAga lIdhe na hoya chatAM kAMI ApavAnI IcchA hoya temane mATe A khAtuM che. khAsa madadanI jarUravALuM khAtuM nathI. nahAvAnA unA pANI khAtuM-AjathI DAM varSo upara unA pANIne bahu pracAra nahote. hAla bAre mAsa une pANIe nahAnAra mANaso paNa che. unuM pANI karavAmAM lAkaDAM, vAsaNa, majUra, tathA bIjA paracuraNa je kharca thAya tenA phALA tarIke une pANIe nahAnAra bhAIe zakita mujaba tathA bIjA bhAIoe paNa zakitamujaba madada karavA mATe A khAtuM che. nahAnAra bhAIe avazya madada karavI joIe, hAla. jyAM jyAM unA pANInI sagavaDa nathI, tyAM karavA mATe vartamAnapatramAM kaI kaI vakhata sUcanAo thAya che, paraMtu teoe eTaluM pahelethI dhyAna rAkhavuM ke khaca pUratI rakama mATe 1 varSanI geThavaNa karIne pachI zarU karavuM sAruM che. vAsaNa gAdaDAnA nakarA khAtuM-nakarA zabdane mULa artha "kara nahi paNa rAjIkhuzIthI zakita pramANe ApavAnI rakama" haze, paraMtu hAla tene artha "cIjanA vaparAza badalanI kimata" thato lAge che. je mANasa tyAMnA vAsaNa gadaDAM vApare tene amuka TharAvelA dara pramANe rakama ApavI paDe che. nahi vAparanAra paNa ApI zake. navAnI TeLInA nakarA khAtuM-sAmAnya rIte navANu jAtrA karanAra zakitavAna bhAIe pitAnI suvAMga navANu jAtrA karanAranI ToLI jamADe che, ane sAdhAraNa sthitinA, bhAgamAM jamADe che. navANuM yAtrAnuM puNya karyuM, te pachI navANu yAtrA karanAranA varga sAthe bhojana dvArA vizeSa svAmIbhAva thavA mATe, A ToLIne pracAra thayo lAge che. ToLI karanArane zrI kArakhAnA khAte rU 8aaaa ApavA paDe che. rathajAtrAnA nakarA khAte--kAtika suda 15, caitra suda 15, vigere para prabhusahita rajAtrA thAya che, te rathanA vaparAza mATe rU25) ne nakare levAmAM Ave che. jUdA jUdA gAmamAM sthiti pramANe jUdI jUdI rakamo hoya che. bahu moTI rakama hoya to ApanAranuM mana jarA meLA pariNAmavALuM thAya che. ane sAdhAraNa rakama hoya te utsAha ane caDatA bhAva rahe che. kharuM che ke A rakama purajIAta amuka zaktivAna vyakti pAsethI levAnI che, paraMtu tene paNa pisAne vicAra karavo paDate hovAthI dareka sthAne zakti mujaba sAmAnya rakama nakI karavAnI che, ane te rathano upayoga karanAra sarva pAsethI sarakhI rIte levAnI che. derAsaranI upajamAM, zrImAne pAsethI harSanA prasaMge levA mATe A ane AvA nakarA bahu sAre bhAga Ape che. zrI giranArajI khAtuM-je bhAIo kAMI rakama giranArajI mekalavA mAgatA hoya tene mATe TapAlanA manIorDaranI, haMDInI vigere ghaNI sagavaDe hAla che, chatAM sahe lAIthI kAMIpaNa mahenata vagara AMhI ApavAthI giranArajI te rakama jAya che. je pavate jainone pUjya gaNAya che, temAM giranArajIne darajjo dhyAnamAM rAkhavA jevo '
Page #232
--------------------------------------------------------------------------
________________ ra02] jekejansa heralDa [ julAI che. vAraMvAra giranArajInA vahivaTa mATe bUmapara bUme AvyA kare che, mahetA tathA TrasTIonI geravyavasthA mATe vartamAnapatramAM phariyAda Ave che, te amuka aMze kharI haze, paraMtu hAla tyAMnA munIma anubhavI mANasa che, temanA hAtha nIce geravyavasthA cAlavAno saMbhava nathI, tathA hAla thoDA vakhatathI jUnAgaDhanA nAmadAra navAba sAhebe giranArajInA ApaNuM derAsaronI ApaNI mAlakI viSe tathA bIjA savAlonI zarUAta karI che te jotAM hAla turatane mATe A khAtAne madada karavAnI khAsa jarUra che. tIrthonuM rakSaNa karavAnI pharaja ane jarUra che. bhaDAra khAtuM--A khAtAnuM bIjuM nAma derAsara khAtuM che. koIpaNa sthaLe devadravya khAtuM DubatuM javale jevAya che. DubatuM khAtuM sAdhAraNanuM ja hoya che. bhaMDAra khAtAne madada karavAnI jarUra che, paraMtu sAdhAraNa khAtAne bhege nahi. je pUjA karanArA jene nahi hoya, athavA ochA thatA jaze, to pachI derAsaronI meTI saMkhyA, jenonI ochI thatI saMkhyAne mATe, nibhAvavI muzkela thaI paDaze. : talATI khAtuM-taLATI khAte rahetA mANase, apAtuM bhAtuM, pANI, taLATInA makAnanuM rakSaNa e badhA kharcane pahoMcI vaLavA mATe A khAtuM che. jatAM AvatAM taLATI keTalI upayogI che te te dareka yAtrALu jANe che. DuMgaraparathI utarIne taLATIpara besatAM je ArAma maLe che, te dareka anubhavIne khabara che, tethI vizeSa lakhavAnI jarUra nathI. A khAtuM khAsa madadane pAtra che. sidhakSetra jaina bALAzrama khAta-divase divase paDatI thatI jatI sthitimAM nirAdhAra svadharmI baMdhuone paradharmamAM jatAM, ane ApaNI saMkhyA ochI thatAM aTakAvavA tathA bALakonuM jIvana vadhAre sAruM banAvavA mATe AvA AzramanI jarUra che. A Azrama sAdhAraNa sthitinA paNa niHsvArthI, utsAhI juvAna mANase svadharmabaMdhuonI madadathI ughADayuM che. dareka rIte madadane pAtra che. " zrI pAlItANAnA ANaMdajI kalyANajInA kArakhAnAmAM je rIte je khAtAomAM nANA levAmAM Ave che, te khAtAonuM, madadane mATe pAtratAnuM, vigere vivecana have pUrNa thAya che. bIjA jAhera khAtAomAM paNa AvAja khAtAomAM rUpiyA bharAya che, te kayuM khAtuM sauthI vizeSa madadane pAtra che, e nakI karIne pachI ja pisA ApavA e sarvottama che. kAraNake je khAtAmAM madadanI jarUra paDI hoya, temAM bharAvo thayA kare, ane madadanI vizeSa jarUra hoya, te bhUkhebhare, evI sthitinuM pariNAma e thAya ke bhUkhe maratuM khAtuM rIbIrIbIne chellI avasthAe Ave, ane puSTa khAtuM Akhare muzkelImAM AvI paDe. mATe vicArIne paisA bharavA vinaMti che. je gAmamAM vastInA pramANamAM derAsare vadhAre haiya, nibhAvavAM muzkela thaI paDatAM hoya, tyAMthI pratimAjIne bIjA keI derAsaramAM padharAvavA vadhAre uttama che. kANuke jyAM vastI nathI, tyAM tame navI vastI karI zakavAnA nathI, ane tethI rANakapurajI jevAM atizaya prakhyAta, camatkArI, karaNIdAra, jaina kItine yAda devarAvanAra namunAone bAda karIne, bAkInA sAmAnya derAsare vastI vagaranAM gAmamAM jINuMdhdhAra kare nakAme che.
Page #233
--------------------------------------------------------------------------
________________ 1907] jaina samAcAre. [203 dharmazALAo-hiMdustAnamAM zrImAne vidyAne uttejana ApavAne badale dharmanAM sthAne, dharmanAM sthaLoe rahevAnAM makAne vigere baMdhAvatA, ane hAla paNa baMdhAve che. temaNe dharmazALA baMdhAvatI vakhate kadI ema dhAryuM nahi hoya, ke mArI dharmazALAnA munIma yAtrALuone herAna karIne pisA kaDhAve. muddAnI vAta eTalI ja che ke saMtoSathI vimukha lebhanA hAlanA jamAnAmAM pramANikapaNe maLatI rakama uparAMta vizeSa meLavavA geravyAjabI vRtti thAya che, paNa munImoe tema karavuM joItuM nathI. tevI ja rIte dharmazALA baMdhAvanAre athavA tenA vArasa hayAta hoya te temaNe varasamAM eka vakhata ochAmAM ochuM pitAnI lokapayogI saMsthAnI saMbhALa levI joIe. tene mATe kaMI pUriyAda Ave te tenI paNa tapAsa karavI joIe. jJAnabhaMDAre--kenpharansa taraphathI bahAra paDelA AgamonA lIsTa vakhate anubhavAyuM che ke samaju gaNatA yatio, tathA bhaMDArane vyavasthApake pustakanAM nAme ApavAne paNa nA pADe che. te pachI tenI nakalanI vAta te kayAMthIja karavI? A bhAIoe samajavuM joIe che ke je hetuthI teo jJAnabhaMDAra sAcave che teja hetuthI pustakanAM nAme tathA nakale mAgavAmAM Ave che. mATe aTakAyata karavI joItI nathI. jJAnanA ujamaNu vakhate bhapakAmAM, caMdaravA, pUThIA, vigeremAM pANInI mAphaka kharcAtA paiisA pustaSkAramAM, maphata pustakonI lahANImAM vigeremAM kharcavA e vizeSa lAbhakAraka che. apUrNa - - 7 - - - (jana samAcAra.) ApaNuM pavitra tIrtha zrI sametazIkharajI-AnA saMbaMdhamAM hAlamAM je ciMtA kAraka mAmale thaI paDe che tenuM saMtoSakAraka pariNAma AvavAnA AzAjanaka zubha cinho najare paDe che. murzidAbAdanA tathA kalakattAnA ApaNA agresaro, je prayAsamAM masyA rahyA che te ja saphaLa thaze te hamezane mATe ApaNe nizciMta rahevAnuM banI zakaze. lAhoranA jenabhAIo taraphathI pavitra tIrtha zrI sametazIkharanA pahADa upara yunene baMgalA bAMdhavAnI paravAnagI nahi ApavAne, baMgAlAnA lephaTananTa gavarnara upara eka memerIyala taiyAra karI mekalI ApavAmAM AvyuM che ane tenI sAthe mugala zahenazAha akabara bAdazAha taraphathI ApaNuM paramapUjya AcArya zrI hIravijaya sUrine sarva tIrthanA kabajAnA saMbaMdhamAM tathA tenI AjubAju jIvadayA paLAvavAnA saMbaMdhamAM ApavAmAM AvelI sanaMdanI nakala joDavAmAM AvelI che je kharekhara dhyAna kheMcavAyegya thaI paDe che ane ApaNe AzA rAkhIzuM ke leTenanTa gavarnara sAheba samasta jaina prajAgaNane, teonI dhArmika lAgaNIne mAna ApIne purate saMteSa Apaze. ? , AsIsTanTa janarala sekreTarI tarIke thayelI AvakAradAyaka nImaNuka - amadAvAdamAM #AyelI kenpharansa vakhate muMbaI khAtenA A. janarala sekreTarI tarIke yogya grahasthane .
Page #234
--------------------------------------------------------------------------
________________ 204] " jaina kensaransa heralDa [ julAI pasaMda karavAnuM zeTha vIracaMda dIpacaMdanI munasaphI upara rAkhavAmAM AvyuM hatuM ane tadaanusAra teo sAhebe metIcaMda gIradhara kApaDIyA bI. e. ela ela. bI. ne nImyA hatA. paraMtu keTalIka agavaDone lIdhe temaNe potAnuM rAjInAmuM mekalI ApyuM hatuM je svIkAravAmAM AvatAM hAlamAM zeTha kalyANacaMda bhAgyacaMdanI nImaNuMka karavAmAM AvI che, jeo sAheba eka utsAhI gRhastha hovAthI tathA jena komanA hitanA kAmamAM AgaLa paDate bhAga letA hovAthI kenpharansanA kAryane paNa dareka 'rIte uttejana maLavA saMbhava che. temanA jevA sukAnIo meLavavAthI ame bhAgyazALI thayA chIe ema kahevuM te jarApaNa atizayokita bharyuM nathI. navI gujarAtI pAMcamI copaDI ane jeno-sarakArI keLavaNuM khAtA taraphathI hAlamAM je vAMcanamALA taiyAra karavAmAM AvelI che temAM keTalIka copaDImAMnA pAThanA lakhANe musalamAna bhAIonI temaja pArasI bhAIonI dhArmika lAgaNI dukhAvI che eTaluM ja nahi paNa ApaNe jaina bhAIomAM paNa, ApaNu dharmanI zarUAta bodhanA samayamAM ApaNuM parama pavitra vIsamA tIrthaMkara zrI mahAvIra svAmIthI thayelI che ema kahI kacavATanI lAgaNIne janma Ape che. pahelAM je ema mAnavAmAM AvatuM hatuM ke jaina dharma bAdha dharmanI zAkhA che tevI asatya mAnyatAne pUrvanA temaja pazcimanA yurepTana vidvAnoe tadana khoTI pADI che temaja jema jema jaina dharmanA pustaka bahAra paDatA jAya che tathA vidvAne potAnI zodha khoLamAM vadhatA jAya che tema tema jaina dharmanA saMbaMdhamAM vizeSa ajavALuM paDe che ane lokone dharmanA tatvanA saMbaMdhamAM vizeSa mAhitI maLatI jAya che. upara kahelI bhUla pAMcamI copaDInA navamAM pAThamAM karavAmAM AvelI che ane te lakhANanI sAthe jyAre ApaNe ApaNA prathama tIrthakara zrI AdinAtha" nI bAbatamAM lakhAyele pATha sAThame vAMcIe chIe tyAre Azcarya sAthe kheda thAya che ke AvI rItanI bhUla kamITInA bAhoza vidvAnonA hAthathI kevI rIte thavA pAmI haze! vaLI sAThamA pAThamAM ApaNe jemane yugaLIyA kahIe chIe temane mATe "jaMgalI" zabda vAparavAmAM AvyuM che tenI sAme paNa vadhe uThAvavAnI jarUra che tathA keLavaNI khAtAnA taraphathI mArjInane itihAsa maMjura karavAmAM Avela che temAM thayelI keTalIeka bhUlanA saMbaMdhamAM ame have pachI dhyAna kheMcavA vicAra rAkhIe chIe paraMtu pAMcamI copaDInA navamA pAThamAM je bhUla thayelI jovAmAM Ave che tene sudhAravAne ghaTata baMdobasta tAkIda karavAmAM Avaze ema , ApaNe AzA rAkhIzuM. jaina grejyueTasa esosIezana tathA kapUransa ophisa tara pUthI A bAbatamAM hIlacAla zarU karavAmAM AvI che te jANI ApaNe khuzI thaIzuM. zrI tIrthakara mahArAja tathA gaNadhanI chabIo-jAhera rIte vecavAmAM AvatI hatI tethI tenA saMbaMdhamAM je azAtanA thatI hatI te dareka bhAvika jaina dharmanI lAgaNI bhAgyeja dukhAvyA vagara rahI haze. A AzAtanA dUra karavAne mATe AvI rIte vecAtI chabIo aTakAvavAne mATe egya pagalA bharavAne amadAvAda kenpharansa vakhate mI. amaracaMda pI. paramAra tathA mI. tribhuvanadAsa odhavajI zAha bI. e. ela ela. bI. ne nImavAmAM AvyA hatA. teonA prayAsathI muMbaInA meherabAna polIsa kamIzanara sAhebe tevI chabIo nahivecavAne hukama bahAra pADyuM che tathA mhAra
Page #235
--------------------------------------------------------------------------
________________ 1907] * marahUma zeTha premacaMda rAyacaMda, [ra05 dezAvaranA vecanArAo upara paNa patra vyavahAra zarU karavAmAM Avyo che. vaLI amaracaMda pI. paramAra A saMbaMdhamAM ja khAsa pune gayelA che. teoe je stutya prayAsa karela. che te mATe teone kharekhara dhanyavAda ghaTe che ane sarve jaina bhAIone Agraha pUrvaka vanati karIe chIe ke teoe ukata chabI vecanArAone keIpaNa rIte uttejana ApavuM nahi eTaluM ja nahi paNa jJAti yAne saMgha dvArA lakhANa calAvI tene vecatA baMdha karavA tajavIja karavI. sarakAra taraphathI paNa A bAbatamAM ApaNane vegya madada maLe che tethI ghaNuM ja khuzI thavA jevuM che. jadI judI bAbatamAM AvI rIte satata prayAsa karavAmAM Avaze teja ApaNI konpharansamAM thayelA TharAvo amalamAM melAtA jovAne bhAgyazALI thaIzuM. marahUma zeTha premacaMda rAyacaMdaIsTa InDiyA kaMpanInA pratinidhi viliyama benTika, ane baMgALI sAdhu purUSa rAjA rAmamohanarAya Aryodayane garbha racatA hatA, briTIza zahenazAhatane vizvAsa hiMdanA hitamAM huMphato hato, vicikSaNa ane cANakya dezI nRpatie potAnuM bhAvi unnata karavAnA prayogo ajamAvavAnI taiyArI karatA hatA, Igrejo suDA maTI zakadeva banI, aca re rAmane pATha karatA karatA cAre dizAmAM uDAuDa karatA hatA, svadezI vyApAranI trIjorI pArakAnA hAthamAM gaI hatI, musalamAnI, ane te pachInA amalamAM nagara ane baMdare vividha saMkaTothI tUTatAM sAgara tIre navAM nagara ane baMdaro racAtAM hatAM. ketherAInane paherAmaNImAM maLela macchImArane beTa corAzI baMdarano vAvaTo pharakAvavAnI taiyArImAM hato, suratanI surata jhAMkhI banatI hatI, te vakhate "gokula sarakhA gopI parAmAM" rAjAbAI nAmanI eka vaiizya suMdarIe, ApaNuM caritra nAyakane prasa I. sa. 1831. premacaMdabhAInI bAlyAvasthAmAM emanA mAtApitAnI Arthika sthiti eTalI badhI sArI nahatI; Aga ane relathI pAyamAla thaelA surata zaheranA bajAra ane cATAmAM dalAlI karI sAMjane cheDe potAnA gujarAna jeTaluM rAyacaMda zeTha mAMDa mAMDa pedA karatA eTale premacaMdabhAI emanA putra ke trinI mAphaka pAraNAmAM piDhavAne ke "AyA"nA saMbaMdhamAM AvavAne bhAgyazALI nahotA thayA; cAra pAMca varSanAM thatAM teone te vakhatanI gAmaThI nizALamAM besADayA. khapa jenuM jJAna prApta karyA pachI teo kaMpanI sarakAranI barDa opha ejyukezananI zALAnA jJAnano lAbha levAne bhAgyazALI nIva. DayA hatA. A vakhate rAyacaMda zeThe surata choDI muMbaImAM emanA eka sagA sAthe sahiyArAmAM vepAra dhaMdho zarU karyo, ane premacaMdabhAIne eka dharmAdA nizALamAM bhaNavA mUkyA. gujarAtI jJAna meLavI premacaMdabhAIe aMgrejI jJAna paNa saMpAdana karyuM. eTalAmAM subhAgye rAyacaMda zeThanA bhAgiyAne potAnA kAmakAjamAM madada tarike eka aMgrejI bhaNelAnI jarUra jaNAI. A jagAe premacaMdabhAInI goThavaNa thaI
Page #236
--------------------------------------------------------------------------
________________ ra06 ] jena konpharansa heralDa ( [ julAI premacaMdabhAIne kAmamAM, zeTha sAthe yuropiyana peDhI ane beMkamAM javuM AvavuM ane te vakhate zeThane aMgrejI vAtacitamAM samajutI ApavI arthAt dubhAziyAnuM kAma karavuM eTalIja jokhamadArI hatI, paraMtu temAMthI emanuM pAMdaDuM pharyuM. bolavAnI chaTA hAmAne samajAvavAnI caturAI ane anupama grahaNa zakitathI emaNe potAne mobhe eTale badhe vadhArI dIdhA ke enA zubhecchako paNa enA e guNanI adekhAI karavA lAgyA. A samayathI premacaMdabhAInuM pAMdaDuM pharavA lAgyuM. rAyacaMda zeThe pote ekalAe dhaMdhe zarU karyo, ane dIkare pitAnI jJAna buddhithI joItI madada ApI ke bApane dalAlImAMthI dAnezvarI tarike oLakhAvI amara zrAddha karyuM. jAti zakita ane pitAnI huMpha sAthe zeThanI kRpAthI saMpAdana karelI oLakhANa pichAna premacaMdabhAIne eTalI badhI kAma AvI ke te have svataMtra dhaMdho zarU karavAne zakitavAna thayA dhIme dhIme yukti prayuktithI dhaMdhAmAM phAvatA gayA, ane lagabhaga 20-22 varSanI karavAda avasthAmAM lakSAdhipati thayA, eTaluM ja nahi paNa te pachInA cAra pAMca varSamAM emaNe pitAne vepAra eTale badhe vadhArI dIdhuM ke, 8 varSa pUrve TAMTIyA ghasaData. asAdhAraNa chokaro gADI ghoDAnA vAhanane adhikArI thayo. temaja dhamadA nizALamAM bhaNele, "dharmAtmA" e vizeSa saMbodhAye. ane "premacaMdane badale "premacaMdabhAI" e nAmathI leke bolAvavA lAgyA. '1857ne balava zAMta thaye, "kaMpanI" ne badale "rANI nI ANa hiMdustAnamAM 'pharatI thaI, sudhArAnA jayaghoSa thatA. A vakhate premacaMdabhAIne "AtmamaMthanakALa" nI zarUAta thaI. hiMdustAnamAM briTIza zAMtapaNe nIMdaratA paraMtu amerikA ane IMglAMDa vacce vaimanasya jAgyuM. pariNAme raNa saMgrAma maMDAye, A saMgrAmanI asara hiMdustAnanA vepAra upara thaI ; rU ane kapAsane bhAva ekane daza gaNa thaye .hiMdamAM sonA rUpAne varSAda varasya vatanamAMthI bhIkhArI thai nIkaLelA, bhUkhe maratA paNa A samayamAM lakSAdhipati thaI beThA ! paNa A asara eTalethI ja aTakI nahIM: aMgreja baccAoe nANAMnI re lachela joI aneka navA vepAranI mohajALa nAMkhI, ke jALamAM gAmaDiyAthI mAMDI nAgarika vaTIka sapaDAyA. pariNAma e AvyuM ke dara varSa ne badale vyApAra nAri jI ema kahevAyuM ane eka nirdoSa yukti, "menIA" rUpe thaI paDI. hajAro jaNa emAM bhIkha mAgatA thayA. A vakhate premacaMdabhAIne oraja bahAra hate. Ajata A bhAva che ne kAlanI vAto premacaMdabhAI jANe." TUMkamAM muMbaInA vepArIne paramezvara premacaMdabhAI gaNAyA; keDI gaNanAra mAtAne dIkare "karoDa pati thI oLakhAvA lAge. '" paNa A sthiti kAyamanI rahI nahIM. "zera menIyA" nA sapATAmAM premacaMdabhAI ' paNa sapaDAI gayA. lAkho rUpiyAnA dAtAra, pArasI, yuropIyana, yAdI ke harakeI jAtinA manuSyane tuSTamAna thaI paLamAM pAlakhIe besADanAra, lakSmI ane sarasvatIne saMbaMdha joDavAnA kAmamAM phasAI paDe. "bekabe" pUravAnI yojanAmAM niSphaLa nIvaDo. deraMgI duniyAe game tema bolavA mAMDayuM, ane sudhArAnA vIra kavi gaNAtA vi
Page #237
--------------------------------------------------------------------------
________________ 1907] marahUma zeTha premacaMda rAyacaMda 207 narmade to ene "pataMga" nI upamA ApI, game tema cagAvavA lAgyA, paNa amArA mate te narmadanI A dora ulaTI ja kheMcAtI mAniye chIe. je narmadane ene sahavAsa, samAgama ane svabhAva vidita hota to te AvuM ekataraphI na lakhata. kAraNa ke A samayamAM premacaMdabhAIe pitAne hAtha evo chUTo mUkyo hato ke, hiMdustAnanI cAre dizAmAM enA Azrita jIvatA hatA; eTaluM ja nahIM paNa vilAyatamAM suddhAM lAkha rUpiyA dharmAdA kAmamAM ApyA hatA. baMgAla Aje keLavaNImAM pahele sthAne gaNAya che. te eja dAnezvarInA pratApe. A samaye paNa emanuM haiyuM evuM ne evuM ja rahyuM. caDe te paDe ane "vepAramAM gAdI takIe ke derI lATo" e pUrvajonI kaheNInuM emane vAstavika jJAna hatuM. ane tethIja e paDatA kALamAM paNa dara varSe lAkho rUpiyA dAnamAM ApatA rahyA. duniyA deraMgI che." "AvatAne sA pUje che jatAne kaI nahIM." tema premacaMdabhAIne paNa A samaye ghaNAe vakhayA haze; paraMtu je enA guNane anubhavI hatA, teo te samayanI sthitinuM citra AlekhavAnuM pasaMda nathI karatA eja emanA cArita tranI vizuddhine samartha purAve che. te sAthe emanA uttarArdha jIvanamAM emane sahAya karanArA kaMI thoDA maLyA nathI, ke je emanI dhIratA ane samatAnuM phaLa hatuM, pisiAnI relolamAM tema paisAnI tANamAM emane svabhAva ekaja raheto eTaluM ja nahIM paNa karoDapati vakhate paNa, pitAnA pizAka ke vAhanamAM pheraphAra karyo nahote. je joI trIsa varSanI lAMbI mudate paNa eka aMgreja Azcarya pAmyA hatA. ' dharma saMbaMdhe emanI mAnyatA kevI hatI, teno nirNaya emanA ghADA paricayamAM AvelA eka aMgreje karyo che. eTale emanI jaina dharma para pUrNa AsthA hatI, mAtA vo ja e sUtrane artha sArI rIte samajyA hatA; jJAna, darzana ane cAritra athavA "samyaka ratnatraya" nuM pAlana emaNe zrAvaka chate paNa achI rIte karyuM hatuM. te para pratija e leka kathanAnusAra keIne "dharmamAM e madhyama hatA" ema jaNAya te hevI mAnyatAne aTakAvavA A lekhanI IcchA nathI; alabata eTaluM lakhIzuM ke dayA ane dAnane vAstavika artha e samajyA hatA. pachI te aMgrejanA sahavAsathI kahe ke emanA abhijJAnathI kaho. pUrve AlekhyA mujaba jAti, dharma, dezane bhinnabhAva rAkhyA vinA caDatI ane paDatI dazAmAM paNa emanA khIssAmAMthI dAnane mATe paisA khUTate nahIM, eja amArA kathanane pUrAvo che. jyAre pUrNa jAherajalAlImAM hatA, zera bajAranA e paramezvara hatA, premacaMdabhAI je. vakhate kare rUpiyAnI huMDI (Cheque) beMka para lakhatA tyAre emanI A rIti para zaka laI javAmAM AvyuM, ane tene mATe vilAyatathI eka kamizana vaTIka nImavAmAM AvyuM. te kamizananI hadayapipAsA zuM hatI te ApaNe jANatA nathI tathApi e kamizana nImAvanAra narenI mAnyatA khoTI TharI. jagatmAM "premacaMdabhAI" sAcA ane nisvAthI TharyA. ThAma ThAma emanI kIti gavAvA lAgI. eTaluM ja nahIM paNa kahevAya che ke IglAMDamAM keTalAkato potAnA saMtAnanA abhidhAnamAM premacaMdabhAInuM nAma nahIM jaDavAthI hINapa mAnavA lAgyA.
Page #238
--------------------------------------------------------------------------
________________ ra8] jene kenpharansa heralDa. [ julAI "zeramenIyA" nA sapATAmAM premacaMdabhAI sapaDAyA balka "zeramenIyA" nuM janaka eja hatA, ane emanI ajJAnatAthIja evuM pariNAma AvyuM hatuM, ema ghaNAnuM mAnavuM hatuM, eTaluM ja nahIM paNa pele pArasI lekhaka "manasukha" emanA saMbaMdhamAM la anubhavI. ApaNI adhogati temAM pheraphAra karavA mATe zuM karavuM ? (maLeluM) aMgreja sarakAranI bAMhedharI heThaLa A AryabhUmi daivayoge mukAI te samayathI hiMdamAM kAMIka zAMti prasaratI jAya che. asalanA vakhatanA rAjAonA temaja luTArA-nA dero, amIra umarAvonA julame, rAjyanI avyavasthA, rastA ane zaheronI sahIsalAmata nahi evI sthiti, paiso tathA putra mAtA ane bhaginIne sAcavavAmAM paDatI muzkelIo, vagere dUra thayAM che, ane sikaI, rAyathI raMka sudhI potAnI marajImAM Ave tema karavA haka dharAve che, ane zAMtithI te haka bhagave che. : zrImaMte ke kahevAtA zeThIyAonA julame dUra thayA che, ane eka majura paNa hAlanA samaye pitAnA haka mATe vAMdho uThAvI eka moTA rAjA yA odhedArane paNa haMphAvI zake che. je strIone janAnAmAM ke gaMdA baMdIkhAnA jevA gharamAM rAkhavAnI pharaja paDatI ane moTA ghumaTA kahADyA vinA bahAra nikaLavAnI paNa chuTa maLI zakatI hatI nahi teo hAla lAkhanA ghareNA paherI, meDhAMo khullA rAkhI, darIA kinAre strI upara, bhara bajAramAM, meLAmAM, nATakamAM, meLAvaDAmAM vagere jAhera temaja khAnagI sthaLoe pitAnI marajImAM Ave tevI sArI yA adhama rIte pUrIharI zake che, je strIo, pitAnA dharma-pati, ane sAsariyA, nyAtajAta ane deza taraphanI pharajothI ajANa gaNAtI ane keTalIka vakhate dezakAMtane anusarIne haNAtI hatI, te strIo, manuSya prANInA vaDA tarIke agaNita varasathI nakI thayalA maradanI barobarI karavA, harIphAImAM utaravA, vepAra, rojagAra, temaja nokarI karavAmAM paNa pitAnI yegyatA samaje che, ane je chUTe dharmagurUo, rAjyadvArIo ke sagAvahAlAo ApavA nA pADe che, te. chuTe, te sarvenI sAme thaI meLavavA bahAra paDe che, yA keTalIka vakhata pitAnI gyatAnuM yathArtha jJAna thatAM, pati, deza ane nyAtajAta taraphanI pharajo satio jevI rIte bajAvatI najare paDe che. gulAmIne vakhata hAla dUra thaye che ane jyAM tyAM hAla sudhAre ane vadhAro, haka ane pharaja, nyAya ane vaphAdArI, e zabda uparaja dunyAnuM caka cAle che. e cakanA vartula pherAmAM dunIAnA asaMkhya mANasa, agaNita gAme, seMkaDo deze, ane sarva ke, AvatA jAya che. - hiMda deza paNa teja pherAmAM sapaDAya che, ane hiMdanA AbhUSaNarUpa ApaNA jene paNa temAMthI bAkAta rahyA hoya ema nathI. jene paNa temAM phasAyA che.
Page #239
--------------------------------------------------------------------------
________________ 197] . ApaNI adhogati, temAM pheraphAra karavA mATe zuM karavuM? [ ra09 te agAunI ane hAlanI jena kemanI sthitimAM paNa moTA pheraphAra thayA che. AcAravicAra badalAyA che. dharma taraphanI lAgaNI paNa badalAI che. deza taraphanI lAMgaNI paNa badalAI che. ane hAla jenakema hiMdanI eka AgevAna kema tarIke gaNeya che. agAu vAMcavA lakhavAnuM ke musaddIpaNAnuM, ke dharmanuM jJAna ghaNAja thoDA mANaso ApaNuM komamAM dharAvatA hatA, tene badale hAla jainanA dareka gharamAM kanyA ke kumAra darekane vAMcavA lakhavAnuM, dharmanuM tathA vepAranuM jJAna ApavA prayAsa cAlI rahyA che. je jaino thaDA varasapara pitAnA pADozanA bhAIbaMdhanA sahavAsathI mithyAtva dharma tarapha kheMcAyA hatA, yA rAjyasatAnA prabhAve pitAnA dharma tarapha puratuM lakSa ApI zakatA nahi, te jaine hAla potAnA dharma tarapha kheMcAvA lAgyA che, ane jaina dharmanI uttamatA svIkAravA lAgyA che. agAu jyAre ghaNAja cheDAo jJAna meLavavAnuM sAdhana dharAvatA hatA, tyAre hAla teo sarve mATe jJAnanA sAdhane, pustake ane pAThazALAo, jyAM tyAM najare paDe che, dharmane lagatA utsavo ke jamaNe, ke lagnane lagatI dhAmadhume, agADI ghaNIja theDI najare paDatI tyAre hAla te gAmegAma najare paDe che, ane agAu jyAre gAmegAmanA jainasaMghe meLavavAnuM muzkela gaNAtuM, tyAre hAla gAmegAmanA jainasaMgha-jainasaMghanA AgevAna yA cuMTI kaDhAyelA sabhAsado-varasamAM eka vakhata amuka ThekANe maLI jemakemanA sudhArAvadhArA mATe aneka prayatno Adare che. te paNa ema kahevAnI jarUra che ke AgaLanA karatAM jenakemamAM je ke ghaNA ja sudhArAo thayA che, te chatAM te evA nathI ke temAM vadhu sudhArA mATe jagyA hoya nahi. ApaNI kemanI vyaktionI zarIrasaMbaMdhI hAlatanuM, nIti saMbaMdhI hAlatanuM dhArmika AcAranI sthitinuM, khAvApIvA saMbaMdhI AcAronuM, paradezagamana, nyAtavarA, revA kuTavAnA rIvAja, lagna, bAlavidhavAo, kanyAvika vagerene lagatI hAlatanuM, zrAvakanA AcAravirUdhdhanA dhaMdhAonuM ke evAja bArIka viSayonuM bArIka avalokana karavAmAM Avaze te mAlama paDaze ke, ApaNe jema keTalIka junI rItIomAM sudhAro karyo che, temaja keTalIka kharAba navI rItIo evI te dAkhala karI che ke, temAM mATe pheraphAra thavAnI agatya che, ane dezakALa jotAM je te pheraphAra karavAmAM Ave nahi te ApaNI hAlata ghaNaja bagaDe e vicArathI ja ApaNI a-" dhogatinA kAraNene dUra karanAra ane unnatine uttejIta karanAra keTalIka bAbate tarapha huM jena bhAIonuM dhyAna kheMcIza je amalamAM mukatAM niHzaMka rIte ApaNuM kemamAM eka ja jusso pedA thaze. A eka kuzaLa vidvAna, eka cAlAka vepArI, eka uttama upadezaka, eka moTA vatA, eka bAheza tatvajJAnI, ke hozIyAra rAjyadvArI thavA mATe, dareka mANasa - -strI yA purUSa-ne jorAvara zarIra hovuM joIe, e kaI paNa samajI zake ema che. dareka kArya, zarIranI madada vagara pratyakSa yA parokSa rIte yathArtha rIte thaI zakatuM ja nathI e jagajAhera che. eka uttama zarIranA sababe, judA judA roga dUra rahe che, magaja khIle che. ane hRdaya temaja buddhi uttama vicAre
Page #240
--------------------------------------------------------------------------
________________ 210 ] - jena kenpharansa heralDa. [ julAI karI zake che! tamAruM zarIra sAruM hovuM joIe e kahevAne bhAvArtha e che ke tamArA zarIranA dareka avayava majabUta ane taMdurasta hovA joIe. tamAruM magaja sArUM jeIe, AMkha tejasvI joIe, phesAM rogahIna hovA joIe, hojarI pAcana karavAnI zakti dharAvanArI hovI joIe, hAthapaga majabUta hovA joIe, ane zarIranA dareka avayava puratIvALA hovA joIe. nabaLuM magaja temaja nabaLuM zarIra, buddhine sArI rIte khIlavI zakatuM nathI temaja niyamita rIte ane cAlu kAma karavAne paNa azakata hoya che ! evuM zarIra tathA evuM magaja jaladI thAkI jAya che, ane kAma bagaDI jAya che! kharAba nA sababe paNa teja pariNAma Ave che! tevI AMkhe nisteja, najarane TakAva karavAne azakata, bArIka dhyAnathI jovAne zakitahIna, ane game tevA hiMmatavAnanI himatane teDI nAMkhavAne puratI gaNI zakAya? magaja ane AMkha jema uttama joIe tema zarIranA pAyArUpa-pAcanazakitane khIlavanAra hAjarI, ane kalejA paNa utama joIe. manuSyanuM zarIra eka guMcavADAyaMtra che, jemAM judA judA cakro evI rIte goThavAyelA che ke tethI A zarIra sArI rIte pravartamAna rahe che ! paNa eja zarIranA cakarUpI, judA judA bhAgonI hAlata bagaDavAthI, jema eka varALayaMtra, mIla, yA ghaMTI aTakI jAya che, temaja A zarIra aTakI jAya che. TuMkamAM zarIrane majabUta ane taMdurasta rAkhavAnI jarUra moTI che, ane te mATe, AkhI jenakoe kaI upAya zodhI kADha jaIe. - tamArA zarIranI majabUta hAlatathI tame eka uttama, sAdhu, zrAvaka, svataMtra svadezI, ne dezAbhimAnI vIranara thaI zakaze. eka mAMdA ke nabaLA zarIrathI tame pitAne bejArUpa thaI paDaze. eTaluM ja nahi paNa tamArA pADozIne, nyAtane, dezane , ane AkhA jagatane bejArUpa thaI paDaze. - mahAna rAjyanA mahAna rAjya dvArI naro tarapha najara karo ! teo zuM pitAnI phatehe, ke rAjyataMtranA kAryo majabUta zarIra ane majabUta mana vagara pAra pADI zake che?, akakala saMbaMdhInA cAlu prayatno eka nahi paNa kareDane kAbumAM rAkhavAnI alokika buddhi ane majabUta zarIra eja teonI phatehone mukhya pAme che. teenI zArIrika sahanazIlatA paNa adabhUta hoya che. ane tethI ja teo kalAkonA kalAke manane vicAramAM rekI temaja bhASaNa karavAmAM tanane rekI, eka taMdurasta mana temaja zarIra zuM karI zake che te pratyakSa dekhADI zake che. barka, vIlIyama pITa, pIla, kebela, grAhAma, glaeNDasTana, ane lerDa sosabarI jevA moTA rAjya dvArA naro, pitAnA zarIranI majabutInA sababeja, brITIza zahenazAhatamAM prakAzI nIkaLyA hatA, ane lAkhone pitAnI pachADI deravI zakayA hatA. ApaNuM tIrthakaronI zArIrika zakita paNa tevIja uttama hatI! chellA tIrthakara zrI mahAvIra svAmInuM zArIrikabaLa eTaluM badhuM hatuM ke, eka moTA rAkSasane eka sRSTinA prakArathI nabaLA banAvI dIdho hato. eja tIrthakare pitAnA pAna e guDAnA jarA dabANathI AkhA merUne kaMpAvyo hato ! eja tIrthakare kAnamAM khIpha. zakavAmAM AvyA te chatAM jarApaNa uM ke AM karyuM nahotuM. nemInAtha bhagavAnane. zArIrika ba
Page #241
--------------------------------------------------------------------------
________________ 1907] ApaNI agati, temAM pheraphAra karavA mATe zuM karavuM? [11 nathI kRSNane bIhIka lAgatAMja, rAjula sAthe temane lagnasaMbaMdha bAMdhavA temaNe tajavIja karI hatI, jemAM te phateha pAmyA nahatA. AdIzvara bhagavAne A avasarpiNImAM sRSTikama calAvavAmAM mukhIpaNuM meLavyA agAu, bIjAo karatAM pitAnuM zArIrika baLa vadhu hatuM, ema sAbIta karI ApI, pote rAjA thayA hatA ! sarve tIrthakare, ane cakravartI vigere je uttama purU gaNAyA che, teonA zArIrikabaLa mATe zAstra sAkSIrUpa che ! hamaNA paNa je prajA zArIrika baLamAM vadhAre che, teja prajA bIjI prajAne pitAnI tAbedAra banAvI, tenA upara rAjya karI zake che. jyAM tyAM zArIrikabaLanI vAhavAha bolAya che, ane zArIrikabaLa sAtheja budhdhibaLa paNa pramANamAMja hovAthI, budhdhibaLano AdhAra paNa zArIrikabaLa uparaja gaNAya che. . A uparathI zArIrikabaLa A saMsAramAM keTaluM badhuM upayogI che te sahaja ja ze. jamIna ke gaTara khodanAra sAdhAraNa majura, duniyAnA jIvitarUpa, annane u. tpanna karanAra kheDuta, manuSyane rahevA mATe ghara bAMdhanAra kaDIe, ke nAnAmAM nAne vaNakara, macI ke sipAI e koI zArIrikabaLathI ja saMsAramAM jIvI zake che. jaMdagImAM Dagale Dagale zArIrika baLanI moTI jarUra paDe che ! ApaNA jainanA zArIrika bAMdhA tara sAmAnyapaNe lakSa deratAM, tarataja jaNAze ke teone bAMdhe nabaLo che. uttama zarIranA sababe je tIrthaMkara ane munirAje, alokika kArya karI zakyA che. tene hajArame bhAga paNa ApaNa nabaLA zarIranA pratApe ApaNe karI zakatA nathI. ApaNe ApaNA pUrvajonA parAkrama mATe ghaNIka vakhata vAta karI, abhimAna karIe chIe. paNa vAta karavAthI kAMI te parAkame ApaNuM thavAnA nathI ke teonI kIti ApaNI gaNAvAnI nathI. jyAM zArIrika majabUtAIna hoya tyAM bIjI AbAdIo kyAMthI thAya ? ane thAya te kyAMthI Take ? aMgrejImAM eka kahevata che ke A sound mind ina sound body." taMdurasta mana taMdurasta zarIramAMja hoI zake che! mana ane prakRti eka bIjAnI upara prasaMge prasaMge asara kare che, ane zarIranI nabaLAI mAnasikabaLane paNa toDI nAMkhI zake che. je prajA zArIrika baLamAM adhama hoya che, te prajA kavacita ja vIra purUSa ane vicAravaMta tatvavettAone temaja rAjyadvArI ratnone janma ApI zake che. e mATe ApaNe hAlamAM kAMIka nabaLA hoIe te chatAM bhaviSyamAM ApaNe prajA tevIja nahIM rahe te mATe, ne teone zArIrika bAMdhe majabUta thAya te mATe koI eka sAre rasto zodhI kADhavo joIe che, ane te raste, bhaviSyanI prajAne mATe amuka varasanI umara sudhI, brahmacarya pALavAne mArga khullo karavAthI, najare paDaze. sarakasavALAo taraphathI hAthI, vAgha, ghoDA, siMha Adi janAvaronA je khela karavAmAM Ave che, te joI hajAre mANaso vAhavAhanA pokAro kare che, paNa te joyA pachI e kaIkaja vicAra karatA haze ke te kema banatuM haze ? jaMgalI prANIomAM
Page #242
--------------------------------------------------------------------------
________________ 212] . jaina pharansa heralDa. [ julAI mukhI gaNAte siMha, pitAnI samakSa manuSyane joI ke kaI pALelA janAvaranI gaMdha AvavAthI paNa uzkerAI janAra vAgha, hajAre prANIone mahAta karavAne samartha maTA pudagaLavALe hAthI ke akala vagaraja gaNAte gadheDe, zI rIte eka cheDA maNanA vajananA ane eka nAnuM mAthuM ne zarIra dharAvanAra mANasane tAbe thatAM haze ! eka nAnuM bALaka ke cheDI, meTA hAthI, vAgha ke siMhane cAbukavatI phaTakAvI pitAnA kAbumAM zI rIte rAkhI zakatA haze ? bALaka karatAM sogaNe baLavAna, eka vAgha, zA kAraNathI te nAnA bALakane potAnI pITha upara besavA dete haze, athavA tenI cAbakanA mAra khAto haze ke baLatA agninA cakaraDAmAMthI pasAra thaI jaI pelA bALakathI , bIhata hoya tema dabAI caMpAIne khuNAmAM besI jatA haze? eka madonmata hAthI je pitAnA pagataLe hajAro mANasone chuMdI nAMkhavAne samartha che, te zA mATe eka nAnA chokarA ke mAvatanI agADI garIba gAya je thaI nAnA pIpa upara cAra page ubhuM rehatA haze, hAlatA pATIyApara caDhate haze ne mAvatanuM gaLuM tenA moMmAM ghAlavAmAM AvyAM chatAM, zAMta rahete haze ane hukama thatAM muelAnI mAphaka jamIna upara paDI jato haze? e nAnA bALakamAM temaja mAvatamAM evuM te zuM haze ke jenA sababe jaMgalI prANIo garIba gAya jevA thaI jAya che? ochA zarIrabaLavALuM prANI jyAre potAnAthI vadhu zarIrabaLavALA prANIne potAnA tAbAmAM rAkhI zake tyAre ochA zarIrabaLavALA prANImAM evuM keI bIjI jAtanuM baLa hovuM ja joIe ke jenA AgaLa vadhu zarIrabaLavALA prANInuM baLa nakAmuM thaI jatuM hoya. e baLa te manuSyanA zarIramAM raheluM mananuM baLa che. e mananuM baLa si keInuM sarakhuM, hotuM nathI, paNa jema duniyAnA judA judA bhAganA lekenI rItabhAtamAM, AcAra vicAramAM, cAmaDImAM, kRtyamAM ane budhdhimAM pheraphAra hoya che, temaja ahIM paNa judA judA mANasanA mananuM baLa paNa juduM juduM ja hoya che. saMsAramAM joze te samajAze ke kaI mANasa eka pAzeranuM vajana uThAvavAne paNa azakta hoya che, jyAre bIjo mANasa be maNane je uMcakavAne zakitavAna, kaI paMdara vIza maNano bhAra - khamavAne samartha, keI AkhuM gADuM uMcakavAne samathe, ne keI nokara te bIjA hajAropara hukama karavAne paNa samartha hRAya chejema zarIra baLamAM judI judI paMkita che, temaja mananA baLamAM paNa judI judI paMkita che, ane keinA mananuM baLa te bIjAnA mananuM baLa adhika hoya che. jaMgalI, temaja pALelA pazu, pakSI ane prANIo upara manuSya sarasAI bhegave che teno sababa manuSya mananA baLamAM adhika rahele che te che. jaMgalI mANasa prANIo upara, keLavAyeluM mANasa jaMgalI mANasa upara, zaherane mANasa, gAmaDAnA mANasa upara, ane ApaNA hiMdanA vanIo upara aMgreja sarakAra je sarasAI bhagave che, tene sababa teonA manebaLamAMja che. koIpaNa prakAranA baLa vagaranA mANasa karatAM zarIrabaLavALe mANasa vadhAre vijayI, zarIrabaLa ekaluM dharAvanAra karatAM manobaLa dharAvanAra vadhAre vijayI, ane ekalA mabaLa dharAvanAra karatAM zarIra ane mane baLa baMne dharAvanAra vadhAre vijayI thAya che.
Page #243
--------------------------------------------------------------------------
________________ dA 1907] ApaNI agati, temAM pheraphAra karavA mATe zuM karavuM ? [213 AparathI jaNAze ke zarIrabaLa utaratA prakAranuM ane manobaLa caDhatA prakAranuM baLa che ane bannemAMthI eka baLa hevA karatAM e bannabaLa dharAvavAmAM vadhu DahopaNa che. vaLI zarIrabaLa meLavavuM e ApaNuM paheluM kartavya che, jyAre manobaLa, meLavavuM e bIjuM kartavya che, ane e baMne baLa meLavavA e ApaNuM trIjuM kertavya che. yuropa tathA amerikAnI prajAe A baLa moTA pramANamAM dharAve che, ane tethIja teo hamaNuM ghaNuM uMcI sthitimAM che. paNa ApaNI sthiti tethI ulaTI che. varALa vagara A enajInane ApaNe hajAro mAIlanI musApharI karAvavA mAMgIe chIe. seMkaDe divasanA upavAsIne A paNe hajAro mAIlanI majala karAvavA mAMgIe chIe. retInA pAyAvALI jamIna para seMkaDe mALavALI ImArata caNavA mAMgIe chIe. eka mANasane mahAta karavAne azakata mANasane hajAro mANasanA sainya sAme laDavA mokalavA IcchIe chIe : lAkaDAnI taravAre bAMdhI dArUgoLAthI ane topathI taiyAra thayelA sainya sAme bAtha bhIDavA IcchIe chIe. ApaNI pAThazALAomAM ke kanyAzALAomAM najara kare. tyAM zarIrabaLa ke manobaLane vadhAravA ke keLavavA zuM prayatna thAya che? traNacAra varasanA bALakane nizALe mukI, ATha daza vaSa mAM pAMca copaDI purI karAvI, ane 14-15 varSe meTrIkyulezana ane 17-18 varase bI. e. thavAnI ke evIja uMcI DigrI dharAvatA thavAnI, ke IMglaMDa jaI berIsTara thavAnI ApaNA bALako pAsethI IcchA rAkhIe chIe! savAramAM bALakane vahelA uThADI kahevAtA pAThe bharaDAvavAmAM, ane, zArIrikabaLa tarapha te jarA lakSa Apato hoya ke, ramatA hoya te vakhate tene dhamakAvavAmAMja ApaNe zreya mAnIe chIe. savAranA ghara Agala pATha bhaNavAmAM, divase skUlamAM pithA bharaDavAmAM, ane rAtre paNa teja viSayanI ciMtA rakhAvavAmAM, bALakanuM bhaluM thatuM mAnI ApaNe tene teja raste calAvIe chIe ane kadIpaNa vicAra karatAM nathI ke retInA pAyA para moTI ImArata kayAMthI ubhI raheze? pariNAma e Ave che ? ke vIza varasanI umara pahelAM, bhaNavAnA bhArathI temaja lagnathI cheTe baMdhAyela strIthI, kaMTALI gayelA ghaNu yuvAne A duniyAne tyAga karI jAya che, yA pAtaLA sabakaDI jevA, kamaramAMthI vAMkA vaLI gayelA, DAcAM besI gayelA ane be gAu cAlavAne paNa azakata zarIra dharAvI A duniyA paranI potAnI jIMdagI pUrI kare che. teo pitAne, pitAnA janma ApanArane temaja keLavanArane paNa keTalIka vakhata zrApa ApatA najare paDe che, ane harapaLe A duHkhI jIMdagImAMthI chuTIe te ThIka evA uddagAre kahADe, che. ApaNI kema temaja ApaNA dezanA udadhAranI jeo upara AzA rAkhavAmAM Ave che, tevA ApaNuM A juvAnIAonI chAtI duHkhatI ane pAMsaLIo pAMsaLI gaNAya evI mAlama paDe che! teo gADImAM beThA vagara thoDe dUra jaI zakatA nathI, khurasI para besatAM kamaramAMthI vAMkA vaLI jAya che, ane vAta karavI hoya ke dAdara cahavA hoya te thAkI jAya che. zALAomAM vidyAzALAomAM ke pAThazALAomAM abhyAsa karatAM bALakonI, ane te pachI hAiskulamAM jatAM yuvAnanI A hAlata Thera Thera najare paDe che, ane tene koI sababa hovo joIe.
Page #244
--------------------------------------------------------------------------
________________ 14] jana konpharansa heralDa [ julAI dhArmika hisAba tapAsaNuM khAtuM jale kheDA tAbe gAma kheDavA mathe zrI ajItanAthajI mahArAjanA deharAsarajIne rIporTa - sadarahu daherAsarajInA zrI saMdha taraphathI vahIvaTa kartA zA bhAicaMda kIzoradAsa tathA kALAbhAi dulabhadAsanA hastakano saMvata 1862 thI saMvata 1963 nA phAgaNa vada 0)) sudhIne hIsAba amoe tapAsyo che. kAraNake A derAsaranI saMvata 12 nI sAlamAM pratiSThA thaelI che, te pahelAM eka ghara derAsara tarIke hatuM ne jAja upaja kharaca hovAthI tapAsavA jevuM lAgyuM nahi tethI tyAMthI tapAsyuM che. ne te jotAM hisAba cokhI rIte rAkheluM jovAmAM Ave che. tethI sadarahu bane gRhastha tathA atrenA zrI saMghane dha yavAda ghaTe che. atrenA saMbaMdhamAM je kAMI sudhAre karavA jevo che tenuM sucanA patra bharI ApavAmAM AvyuM che. mATe AzA che ke vahIvaTa kartA gRhastha te upa dhyAna ApI yogya sudhAro tAkIde karaze. jIle kheDA tAbe gAma Adara maLe zrI haMsanAthajI mahArAjanA he rAsarajInA vahIvaTane lagata rIporTa * sadarahu derAsarajInA zrI saMdha taraphathI vahIvaTa kartA zA raNachoDadAsa vIracaMda tathA zA motI. lAla bhAIcaMdanA hastakano saMvata 1858 thI saMvata 1963 nA phAgaNa vada 0)) sudhIne hisAba amoe tapAse che. te jotAM nAmAnI rUDhI gya rIte rAkhavAmAM AvI che, tathA pUjana vigerene kharaca daherAsaranI mIlakatamAMthI karavAmAM AvatuM nathI te joI khuza thavA jevuM che. vaLI vizeSa khuzI thavA jevuM e che ke atrenA zrAvakoe atrenuM derAsara gAmanA pramANamAM eka nAnuM ghara deherAsaranA svarUpamAM rAkheluM che ke jenA nibhAvane mATe bhaviSyamAM paNa aDacaNa paDavAne bhaya nahi. apAsarAnuM kAma thoDuM adhuruM che tene jema bane tema tAkIde purUM karI levuM joIe. sadarahu vahIvaTanA tathA bIjA gRhastha deherAsarajI mATe pura kALajI rAkhatA jovAmAM Ave che, tethI temane purepuro dhanyavAda ghaTe che ane AzA che ke pizALanuM adhurUM raheluM kAma tAkIde pUruM karI levA vigere amArI ApelI sucanA upara dhyAna ApI yogya sudhAro tAkIde karaze. jale kheDA tAbe gAma vAsa da mathenA zrI saMbhavanAthajI mahArAjanA deherAsarajInA vahIvaTane lagato rIporTa - sadarahu daherAsaranA zrI saMdha taraphathI vahIvaTa kartA zA kALIdAsa maganalAlanA hastakane saMvata 1461 nA zrAvaNa suda 14 thI saMvata 1963 nA phAgaNa vada 0)) sudhIne hIsAba amoe tapAsyo te jotAM nAmuM rItasara rAkhavAmAM AveluM che. - ' sadarahu derAsarajI zA gaMgAdAsa dharamacaMdanI vidhavA bAI mAnakore baMdhAvI saMvata 1962 nI sAlamAM tenI pratiSThA karI che paNa te bAIne daherAsarajI bAMdhavAnA kAmamAM te kAmanA kharekharA mAhitagAra mANasanI madada nahIM hovAne lIdhe tathA teno mukhya kArIgara paNa huzIAra nahI hovAne lIdhe te maMdIra baMdhAI rahevA AvyA bAda temAM khoDa dekhAvAthI te teDI pADI pharIthI bAMdhavuM paDayuM temAM bAMdhanAra bAdane dhAryA karatAM cAragaNuM kharaca thaI javAthI tenuM mana - saMkocAI javAne lIdhe tenuM keTaluMka kAma adhurUM cheDI devAmAM AvyuM che.
Page #245
--------------------------------------------------------------------------
________________ 1907] dhArmika hIsAba tapAsaNI khAtuM. ' [ 215 sada rahu gAmanI aMdara tapAsa karatAM jenIonA pAMca ghara che ne te seve zrImaMta ane sukhI che, ane majakara derAsarajI bAMdhavAmAM paNa te lekanI sAmelagIrI hatI; paNuM zI khabara zuM kAraNathI temAM eka pAI paNa madada nahIM ApatAM sadaMtara te leke khasI gayA. ane Aja dina paryaMta te lekA desarajInA kAMI paNa kAryamAM lakSa ApatA nathI te bahuja dilagIra thavA jevuM che. A khAtAnA i-pekaTare majakura bAInI mulAkAta laI tene samajAvI kesara, sukhaDa mATe rU. 301) ApavAnuM saMdha samasta kabula karAvavAmAM AvyuM paNa jaNAvavAnuM dilagIrI upaje che ke te vAta te lekane nahI racavAthI deherAnuM adhurUM raheluM kAma purU karI Ape teja kabula karavuM tevuM karI A khAtAnA inspekaTara tathA eka kacchI ozavALa grahasthanI darakAra vagara dareka jaNa dhIre dhIre cAlI gayA. sadarahu gAma nA saMghe te derAsarajInuM adhurUM raheluM kAma koIbI rIte puruM karAvI laI pUjana mATe yogya baMdabata karavuM joIe, tema karavAmAM DhIla thaze te ceDA vakhatamAM te deherAsarajInuM bAMdha kAma nabaLuM paDI jaI azAtanA thavAno saMbhava rahe che. " upara jaNAvelI bAI mAnakara te maMdIranuM bAkI raheluM kAma pUruM karAvI ApavA koIpaNa kAraNane lIdhe nA pADe tethI tenA upara kAMIpaNa geravAjabI dabANa karavuM te rItathI ulaTuM che. jIle amadAvAda gAma kharejanA gera khAtAno (apAzarA khAtAna) vahIvaTane lagato rIpeTa. sadarahu khAtAnA zrI saMdha taraphathI vahIvaTa kartA zA maMchAcaMda ravacaMdanA hastakane saMvata 1962 nA Aso vada 0)) sudhIne hisAba tapAsyo che. te jotAM A khAtAmAM vyAjanI Avaka zIvAya bIjo koI paNa jAtane upaja kharca jevAmAM Avato nathI. khAtAnA vahIvaTa kartAe hIsAba cekho rAkhyo che tethI temane dhanya che. khAtAmAM kAMIka sudhAro karavA jevuM che tenuM sucanA patra bharI vahIvaTa kartA gRhasthane ApavAmAM AvyuM che ke jethI vahIvaTa kartA te upara tAkIde dhyAna ApI egya sudhAro karaze. challe vaDodarA tAbe gAma jItrA madhenA zrI mahA vIra svAmIjI mahA rAjanA daherAsarajInA vahIvaTane lagato rIporTa sadarahu daherAsarajIne zrI saMghanAM hastakano hisAba saMvata 1958 thI saMvata 196ra sudhIne amoe tapAse che. te jotAM teno prathamane hIsAba ghaNaja goTALe paDate che, paNa thoDA vakhatathI temAM sudhAro karI cokhA rAkhavAmAM Avyo che. temaja daherAsarajI paNa bhavya ane suMdara che. tathA temAM saMprati rAjAnI bha velI pAzANanI covIzI purepurI che, tethI eka tIrtha samAna che. atrenA saMdhamAM koI AgevAna nahi hovAthI hisAba dekhADavAnuM kedae mAthe lIdhuM nahIM tethI eka aThavADIyuM nIkaLI gayuM. paNa pAchaLathI saMghamAM saMpa karI purepure hIsAba dekhaDAvI Avyo che, te bahu khuzI thavA jevuM che. paNa dilagIrI eTalI ja che ke atrenuM derAsara) ghaNA moTA pramANamAM che te chatAM saMghamAM koI AgevAna kAma uThAvI letA nathI. tethI deherAsarajIne bhaviSyamAM nukazAna thavAne tathA upaja ghaTI javAne saMbhava che. mATe AzA che ke thI tema nahi karatAM sahu salAha saMpathI kAma karI daherAsarajI vagere dhArmika khAtA dIpAvI mukaze. cunIlAla nAnacaMda, e. oDITara je. 9. ke.*
Page #246
--------------------------------------------------------------------------
________________ 216 amadAvAda khAte bharAyelI zrI vakhate judA judA gRhastha tara karavAmAM AvI - . nAma. * jIrNa maMdire . dvAra. nirAzrita * ! gAma. kenpharansa ni bhAva phaMDa. | jIrNa pustaka gAma. * Dim jIvadayA. ja ' : 25 20 20 20, pa zA. kAdabhAI kasturabhAI. sAThaMbAnA bhAjaka mehanalAla ghelAbhAI. zA. phulacaMda umedarAma. amadAvAda zA. bhoLAbhAI balAkhIdAsa. zA. umAbhAI haThIsaMga. amadAvAda bAI vajI zA. chaganalAla devacaMdanI vidhavA. zA. trIbhavana mAvajI. kaMthArI - 1 kaThArI maNIlAla rIkhavacaMda. muMbaI vaNArasI pujA. amadAvAda | 21 zA. maganalAla chaganalAla. amadAvAda paramAra dhanarAja jhaveracaMda. bIbI phulakumArI sumaracaMda nAharanI vidhavA, mazIdAbAda bAbu vInacaMda dhanulAla bIhAra | 25 bIbI mInAkumArI bApuprasannacaMda bacAvaTanI " mAtuzrI.. | ajImagaMja 50 bAbu rUpacaMda nAhaTa. muzadAbAda dezI dharamazI nAnacaMda. mAMDala dezI rAyacaMda kasaLacaMda saMgha taraphathI. sAbalI zA. vIracaMda mulacaMda. | nAyakA zA. gAlidAsa lalubhAI. kheDA zA. amRtalAla pItAmbaradAsa, sAThaMbA zA. trIkamadAsa maMgaLadAsa. gedharI : 1 1 zA. bhIkhAcaMda nAgaracaMda pATaNa bAI rUkhamaNI zA. bhAIcaMdadIpacaMdanI dIkarI AMtarelI * zeiTha amRtalAla lalubhAI. amadAvAda zA. trIkamalAla dalasukharAma. vaDodarA, zA. khetazI trIkamabhAI vAda gAMdhI jeThAlAla nyAlacaMda. mAMDalA zA. amathA dalasukharAma. ogaNaja ! verA mIcaMda megharAja. mAMDala zA. chaganalAla devacaMda. amadAvAda 125 | zeTha bhIkhAbhAI mUkatAbhAI. parI bAlAbhAI devacaMda. kapaDavaMja zA, khemacaMda hIracaMda kanIpura 1 1 : 1 1 2
Page #247
--------------------------------------------------------------------------
________________ ke sukRta be DAra (cAra AnA nI yojanA) ' pAlItANA bALAzrama. amadAvAdathI ziTha lalubhAI rAyajIboDIga amadAvAda kanyAzALA, jana che. ma: te nIce pramANe. thI judA judA khAtAmAM madada pAMcamI jaina zvetAMbara kenpharansa 217, sAta kSetra khAtuM. 5 ke ? - - - - - - * - 2 - = 6 - 2 : 2 101 25 - 301 18 rImA pAMca varasa sudhI. daza varasa sudhI eka varasanA eka vakhatanA pAMca varasa sudhI.
Page #248
--------------------------------------------------------------------------
________________ 18 * == gAma. nAma nphiransa ni bhAva phaMDa. jIrNa pustako dvAra. jIrNamaMdira dvAra, nirAzrita khAtuM.. jIvadayA kanIpura sadara nAradIpura vIramagAma radhavAMjaNa nAyakA zA gulAbacaMda rAmacaMda. zA. jIvaNadAsa rAmacaMda. sA. lalubhAI DuMgarasI. zA cunIlAla sAkaLaca 6 zA. jeThAlAla gulAbacaMda. zA. dAmodara jeThAbhAI. zeTha maganabhAI haThIsaMga hA. dalapatabhAi tathA ' parazotama. bAi putalIbAI maMgaLadAsanI mAtuzrI. bAI javalabAI maMgaLadAsanI kAkI. boI dIvAlIbAI hA. senAbAda. zeTha velacaMda gabaradAsa. zeTha khuzAladAsa maneradAsa. zA. kezavalAla valasI. zA. bhIkhAbhAI dharamacaMda. saMghavI hImacaMda parazotama. zA. vADIlAla maganalAla. * * zA. naMdAjI gAdIA, kAnIkA sukhalAla zA. lalu saMdhajI. zA. lAlA bhANajI. zeTha DuMgarazI bhurA. zA. mehana goviMdajI. zA. jIvarAja DuMgarazI. zA. caku jeThAM za. jIvaNa dharamacaMda. zA. boghA jecaMda. zA. caku harajIvanadAsa. zA. jamanAdAsa malakacaMda. saMghanAta osavALa tathA poravADa taraphathI hA. gAMdhI magana hIrAcaMda tathA zA. bhogIlAla harajIvana. kula mAstara. bhUrAbhAI vaNacaMda. zA. goradhanadAsa muLajI. zA. zobhArAma nathubhAI. zA. bhIkhAlAla chaganalAla. zA. dIpacaMda hIrAcaMda. zA, gIradhara veNacaMda., amadAvAda amadAvAda amadAvAda amadAvAda muMbaI mAkaNaja ugAmeDI badarakhA kArDa sItApura tharA badanAvara lavA vaDhavANakApo ledarA ledarA iDaragaDha dIodara mahArela nAhApADa pu jAparA | 5 gagaDa gegaDa sarAI 1 ' 1 1 1
Page #249
--------------------------------------------------------------------------
________________ | keLavaNuM. sukRta bhaMDAra (cAra AnA nI yojanA) pAlItANA bALAzrama . amadAvAdasthA ziTha lalubhAI rAyajI beDIMga amadAvAda kanyAzALA, jana che. madada 1500 50 0 sh 21 sAta kSetra " khAtuM. " 2 re ja ra ra ra ra ra ra 2 jai ja ra ra ra ra ja na ra ja na na ra ra ja rImArka. { 500 500 | 500 1500 pradhAnabAI kanyAzALAnA kelarazIpa. skolarazIpa. : pAMca varasa sudhI..
Page #250
--------------------------------------------------------------------------
________________ rara A patranA grAhakone namra vinaMti. suNagrAhaka baMdhuo? tamane sArI rIte vidita haze ke dareka mAsikane mukhya AdhAra lavAjama uparaja che, A patrane be varSa purAM thaI hAlamAM trIju varSa cAle che. ane tethI gata be varSanuM tathA cAlu varSanuM lavAjama keTalAeka gRhasthA taraphathI nathI AvyuM. teone traNa varSanuM lavAjama satvara mekalI ApavA agara amArA taraphathI vI. pI. thI heralDane eka mekalAvavAmAM Ave tene svikAra karavA vinaMtI che. dilagirI sAthe jaNAvavuM paDe che ke evA paNa sAheba bahAra nIkaLI Ave che ke jemAM traNa visanA lavAjama mATe vI. pI. karavAmAM AvelA a ke pAchA mokalatAM jarA paNa AMcake khAtA nathI ; teone jaNAvavAnuM ke haju paNa lahANuM paDatuM lavAjama mokalI ApI A khAtAnA devAmAMthI mukata thavAnuM durasta vicAraze nahitA pachI amArI marajI virUddha aNachuTake teonAM nAma bahAra pADavAnA ane pharaja paDaze. ane temanA upara ake mokalavA baMdha karyo che te paNa AgaLanuM lavAjama mokalI ApavA araja karIe chIe huM A kAma zubha khAtAnuM che. ane kenpharansa kaMpanI A mAsIka pAsa mATI rakama teNI khecAya che tethI je kaI grAhake lavAjama mokalavAmAM kasura karaze to te zubha khAtAnA devAdAra raheze. vaLI keTalAka gRhasthA thoDA aMka rAkhI bIja aMka nahi mokavA lakhe che to tevA gRhasthone namra vinaMtI che ke kenpharansa pheDanA davAdAra rahevAne badale jeTalA aMka rAkhyA hoya te darekanA be AnA lekhe mokalI devA kRpA karavI. ----- C O -~-- jAhera khabara. sarva jaina bhAIone khabara ApavAmAM Ave che ke amadAvAda konpharansamAM thayela TharAva naMbara 14 anusAra ApaNA parama pujya zrI tIrthakara bhagavAnanI chabIo vaca vAmAM Ave che te baMdha karavAne mATe gya pagalAM bharavAnI khAsa jarUra che tethI jaNAvavAnuM ke AvI chabIo je kaI vecate hoya tenI banete nakala ane khAsa karIne vecanAra tathA chApanAranAM nAma tathA ThekANuM sAthenI upagI hakIkata amArA upara ekalI ApavAmAM Avaze to ghaTate khabasta thaI zakaze. gIragAma mubaI ) tA. 15-6-07. ) AsIsTanTa sekreTarI, zrI jaina zvetAMbara konpharansa.
Page #251
--------------------------------------------------------------------------
________________ jAhera khabara. zrI jena vetAMbara kenpharansa taraphathI cAlatuM zrI dhAmaka hIsAba tapAsaNI khAte-konpharansanA A khAtAnA onararI oDITara sAheba zeTha cunIlAla nAhAMnacaMda ane temanA tAbAnA keTalAka nokare ApaNuM prakhyAta tIrtha zrI rANakapurajIno tathA vakANAjIne hIsAba tapAsavA sArU hAlamAM tyAM gayelA hovAthI te khAtAo saMbaMdhamAM je koI gRhasthane kAMI paNa pharIyAda yA sucanA karavI hoya temane potAnA kharA nAmaThAma, sAthe nIcenA saranAme patravyavahAra karavA vinaMti karavAmAM Ave che. AvI rItanI AvelI arajIovALA sanAM nAma ame jAhera karavAnA nathI. zeTha cunIlAla nahAMnacaMda, onararI eDITara-zrI jaina vetAMbara kenpharansa ThekANuM-zeTha dharamacaMda abhecaMda mu. pATaNa: uttara gujarAta. gIragAma muMbaI , lI. sevaka, AsIsTanTa sekreTarI tA. 15-6-07. I. zrI jaina vetAMbara konpharansa. mAnAdhikArI (onararI) upadezaka tarIke kArya karavAnI IcchA rAkhanAra vaktAone uttama taka. ke ApaNI kenpharanse pasAra karelA TharAva tAkIde amalamAM melavA mATe tathA konpharansanA hetuo samajAvavA mATe pitAnA jIllAomAM phUrasadane vakhate bhApaNa ApI jainamanI unnati karavAnI IcchA rAkhanArAone A kAryane mATe teonI lAyakAta saMbaMdhI khAtrI thayethI resIDanTa janarala sekreTarInI sahI sAthanA attama pramANapatra ApavAmAM Avaze. ukta IcchA rAkhanArAoe A saMbaMdhamAM nIcenA saranAme patra vyavahAra kare. AraTeTa sekreTarI zrI jena vetAmbara konpharansa ophIsa gIragAma -muMbaI. zrI jaina saMghane vijJapti. dareka gAma yA zaheranA jaina saMghanA asarane sucanA karavAmAM Ave che ke je tenA taraphathI mAtra poSTa kharcanA rU. -3-0 traNa AnA nIcenA zIranAme mokalI ApavAmAM Avaze to tyAMnA zrI saMghanA upayogane mATe muMbaImAM bharAyelI bIjI zrI jaina zvetAmbara konpharansane rU. 7-12-0 nI kIMjatavALo rIporTa amArA taraphathI bheTa tarIke mokalI ApavAmAM Avaze. dareka jaina pAThazALA, sabhA tathA lAya. brerIne paNa ukata lAbha ApavAmAM Avaze. saMvata 196ra nI sAlane zrI jaina zvetAmbara ko-pharasane rIpiTa tathA hIsAba paTa kharcana eka Ano mokalavAthI harakoI zamsane bheTa tarIke ApavAmAM Avaze. AsIsTaMTa sekreTarI, gIragAma, muMbaI. zrI jaina zvetAmbara ke-pharansa,
Page #252
--------------------------------------------------------------------------
________________ ame ane amArA zubhecchako, . A mAsikane namunedAra thatuM jovAnI yeza rAkhanArAone tathA anya grahone savinaya jaNAvavAnuM ke TIkAkAro taraphathI A mAsikanA saMbaMdhamAM je pitha le agya TIkA, tene sudhAravAnA irAdAthI athavA te. utArI pADavAnI dAnatathI, karavAmAM Ave che tenA tarapha aAe ghaTatu lakSya ApyuM che ane teno khulAse jarUra jaNAze to have pachI ApavI icchA rAkhIe chIe topaNa eTaluM umeravAnI jarUra jaNAya che ke tene uttama mAsika banAvavAne mATe ame banatA prayAsa karIe chIe ane tenA aMge grejyueTasa esesIezananA bane tathA anya vidvAna lekhakone AgrahapUrvaka vinaMti karIe chIe ke teo sAhebe paNa pitAnI pharaja yathArtha rIte bajAvavA udhata thaze. AthI karIne ApaNe AzA rAkhIzuM ke vidvAnU lekhakanI kasAyelI kalamathI khAyelA lekhAthI puSTa banI kenpharasanuM vAra, jaina samudAyamAM priya thai paDe ane te dvArAe konpharansanA hetuo saraLatAthI pAra paDavAnuM banI zake. kiMbahunA. RATES FOR ADVERTISEMENT, jAhera khabara ApanArAone amUlya taka. zrI jaina vetAmbara konpharansanuM vAjIMtra gaNatuM A mAsika ke jene hiMdustAna nanA judA judA bhAgomAM vastI jene jevI dhanADhaya kAmamAM bahALe phelAve che temAM jAhera khabara ApavAnA bhAve nIce mujaba rAkhavAmAM AvyA che. aka aDadhu 9 | pA. peja | cAra lAina | eka varSa mATe cha mAsa 5 rara | 12 traNa mAsa che | -- eka aMka | jAhera khabaro hiMdI, gujarAtI yA igrejI bhASAmAM levAmAM Avaze, jAhera khabaranAM nANuM agAuthI maLyA zivAya jAhera khabara dAkhala karavAmAM Avaze nahi. A mAsikanI mAraphata henDabIla vahe cavAnA bhAve patravyavahArathI agara rUbarU maLavAthI nakI thaI zakaze, te mATe saghaLo patravyavahAra tathA manIorDara vIgere nIcenA saranAme mokalavA. ArasIsTaMTa sekreTarI zrI jaina kahetAMbara konpharansa - gIragAma- muMbaI
Page #253
--------------------------------------------------------------------------
________________ Registered No. B. 525. 0000000000000000000000 2000 2000000000000002200000000000000000000000000000000000000000000002000110000000000000000 nANNN APN BRDusoodadd hoodo000000000000000000000000donoooo000000000000000000000000000000000000000000000000000000000rao Saedo A vIra sambat 2433. OM vikrama sambat 1963 zrI jaina zvetAmbara konpharansa pustaka 3. heralDa. nambara 8. ____ sana 1907. pragaTa kartAH zrI jaina zvetAMbara kaoNnpharansa oNphisa, muMbaI. asinagangalTha0000000000000000 o drab0000000 ARJABADDDDDDDDDDDE ANLAR . KAISE babi Nokiaansod R viSayAnukramaNikA. ASANA A 14. EVRSHA a dhooooooo000000000000000 akker viSaya 14. viSaya Higher Technical Edu- munivihAra tathA kAnpharansase lAbha 237 ___cation ... ... ... 221 | 'jodhapura rAjya tarphase maLelA paravAnA 231 zraddhA ... ... ... ... 223 dhArmika hisAba tapAsaNuM khAtuM 243 manuSya he zAne mATe che ? ... 226 jaina sabhAyAra ... ... ... 247 bharahUma ze: premaya rAya ... 230 paDeya ... ... ... ....247.. konpharansanA TharAvono thato amala ra33 | amadAvAda kenpharansamAM thayela . je oobassadodadacodionabaddoodsadopibosduodssesLOODUDD" d0000addamboobahima ARRAd . . vArSika mUlya DAkakA mUlya sameta sirpha ru. dharma vijaya priMTiMga presa pAyadhunI-mubaI. prA0 000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000CCBIHRES9000000000 000000000000000000000000000000000, CONTROOM MSRLM 860000000000000
Page #254
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI jaina zvetAMbara maMdirAvaLI. prathama bhAga. A pustakamAM gujarAta, kAThIvADa, kaccha ane mAravADa dezanA derAsaronI (ghara derAsara sudhdhAMta) hakIkata ApavAmAM AvelI che. mu*bainI kenpharansa ophIsa taraphathI mahAna kharca karI zarU karavAmAM Avela DIrekaTarInA amUlya temaja prathama phaLa rUpe A pustaka jaina samAjanA hitane mATe bahAra pADavAmAM Avela che. hiMdustAnamAM AvelA ApaNA pavitra kSetronI yAtrA karavA janAra jaina bhAione A pustaka eka suMdara gAiDa (bhAmIyA) tarIke thai paDavA sabhava che. A pustakamAM judA judA kAlamA pADI derAsaravALA gAmanuM nAma, najIkanA sTezana yAne meTA gAmanuM nAma tathA tenu' aMtara, derAsaranu ThekANuM', khAMdhaNI, varNana, khadhAvanAranuM nAma, mULanAyakajInuM nAma, khaMdhAyAnI sAla, pratimAjInI saMkhyA, nAkaranI saMkhyA tathA makAnanI sthiti vagere tamAma hakIkata savistara dAkhala karavAmAM AvI che. A pustaka royala sAijha 260 pAnAnuM suMdara kapaDAnA puMThAthI adhAveluche. bahAra gAmathI magAvanArane vI. pI. thI meAkalavAmAM Avaze. mUlya phakata rU. 1-9-0 rAkhavAmAM Avela che. giragAma chapAvI pragaTa karanAra zrI jaina zvetAMbara kAnpharansa muMbai, jAhera khabara. zrI jaina zvetAMkhara konpharansa taraphathI cAlatu' zrI dhArmIka hIsAkha tapAsaNI khAtuM--konpharansanA A khAtAnA enararI eDITara sAheba zeTha cunIlAla nAhAMnacaMda ane temanA tAbAnA keTalAka nAkA ApaNA prakhyAta tIrtha zrI rANakapurajInA tathA varakANAjInA hIsAba tapAsavA sArU hAlamAM tyAM gayelA hAvAthI te khAtAo saMbaMdhamAM je kAi gRhasthane kAMi paNa pharIyAda yA sucanA karavI hAya temane peAtAnA kharA nAmaThAma, sAthe nIcenA sIranAme patravyavahAra karavA vina Mti karavAmAM Ave che. AvI rItanI AvelI arajIovALA sakhsAnAM nAma ame jAhera karavAnA nathI. zeTha cunIlAla nahuAMnaca', AnararI eDITara-zrI jaina zvetAMbara kenpharansa ThekANuM-zeTha dharamacaMda abheca'da mu, pATaNa: uttara gujarAta. gIragAma muMbai tA. 15-6-07. lI sevaka, AsIsTa. sekreTarI zrI jaina zvetAMbara kensa,
Page #255
--------------------------------------------------------------------------
________________ || OM namaH nidebhyaH || ratnAnAmiva rohaNakSitidharaH khaM tArakANAmitra, svargaH kalpaaristina saraH paMke ruhANAmiva, pAyodhiH payasAmiveMdumahatAM sthAnaM guNAnAmamA, visAlocya viracyatAM bhagavataH saMghasya pUjAvidhiH // 21 // artha:rAhaNAcaLa parvata jema ratnAnuM sthAna che, AkAza jema tArAonu sthAna che, sva jema kalpavRkSenuM nivAsasthAna che, taLAva jema kamaLanuM nivAsasthAna che, samudra jema caMdramA samAna nirmaLa jaLanuM nivAsasthAna che, tevI rIte A sAdhu, sAthI. zrAvaka, zrAvikArUpa caturvidha pUjya sa Mgha je jJAna, darzana ane cAritranuM nivAsadhana ke tenI pRddha karIe. SHRI JAIN (SWETAMBER) CONFERENCE HERALD. *Vol. III. AUGUST 1907. Higher Technical Education and the duties of the Jain S. Conference. [ No. 8. Educated leaders of our community must have come across a questionr put by young graduates "What should we now do after passing ourB. A?" The que, tion in very pizzling and unless solvel with great caree and precaution the destinies of our would-be leaders will be in a very undesirable condition. We painfully know that we have many briefless pleaders and doctors without any practice. The fault does not lie with le. They have devoted their best attention, the best energy and the best part of their life to studies. If they are not successful in life the fault is someboly else's. The fault is of their educated leaders,
Page #256
--------------------------------------------------------------------------
________________ 222] jaina konpharansa heralDa [ ORILE . In fact to the young graduates the right path is never shown; like sheep they follow the beaten path and the result is afterwards despair. I know of many B. A,s and L L. B,s knocking in vain at other's doors for service. Poor fellows, we pity them. They deserve a better fate. I don't think by one article in this paper I can solve the whole problem of higher education but as a partial ren edypropose that if some graduates are directed into some other chamel, I am sure the results will be more encouraging. The other untrodden path is that of "Higher Technical Education". In India we have no higher Technical Schools. We should be proud of having one when Tata's Research Institute comes into existence. I propose that the Jaina SweTamber Conference should select choice graduates who have passed with Science and should send them to different countries for taking higher Technical Education. It may not be out of place to mention here that what students learn here in Science tiil M. A. is mere elementary. It is only the alphabets of Science they study here, for further advancement they must be sent to other countries. Any one who takes any interest in Higher Technical Education is not unfamiliar with gigantic Technical Schools of Germany. To such or similar institutions in any country one graduate at least should be sent every year. The candidates must be selected by a committee chosen by our Graduates' Association. Such students may take up any special branch of Science for which they have a special liking and when they return they will either support the dying industries or will start new industries. I know, this means expense but I know equally well that our Community is not yet poor. Many of our Jains are more anxious to spend after 9841, og alt ste, yzdzligtthan after education but they do not know that if the education of a rising generation is on a solid foundation all the other virtues will immedliately follow. We live in the days of competition and if we have to maintain our position as one of the advanced and richest communities of India we have to do it, and the sooner we begin, the better it is for us. The famous Professor Strongarm has truly said "The destinies of countries are decided in Colleges and Laboratories".
Page #257
--------------------------------------------------------------------------
________________ 1907] | zraddhA [ rara3 Why do we see that pigmy Japin drove away mighty Rusaia ? Simply because Japanese are better educated than illiterate Russians. We do not want quantity, we want quality. V. U. Parekh. M. A. B. Sc. Professor of Science, zraddhA. (lekhaka virabhakata mehanalAla dalIcaMda dezAI. bI. e.) One in whom persuasion and belief har ripened into faith and faith had become a pressionate intuition. Wordsworth, (The Excursion). dhArmika vicAra karanAra janasamUhanA be varga pADI zakAya. eka varga pUrva dharma siddhAMtane nizcita ane nivivAdita mAne che ane bIje varga mAnavamAtre kadI niNita siddhAMta pratipAdita karyA nathI ane tema karI zakanAra nathI eTale temane mana sarva. zaMkAspada che evI ja daSTi rAkhe che. je je manuSya arvAcIna kelavaNI pAmI vicAra karatA zikhyA che teonI pUrva dharma siddhAMtaparanI zraddhA vizIrNa thaI che ane je tema na hoya te zaMkAnvita te banI che. teo sau svabhAvathI, kadAca duHkhavRttithI athavA te svataMtratAnI AnaMdalaharI bhegavatAM je siddhAMte nivivAdita rIte pratipAdita thayelA che tene dhIme dhIme tyAga karatA jAya cheAnA pariNAmamAM temanAmAM vivazatA prApta thAya che. ane vivazatAthI je dharma siddhAMte eka vakhata samajavA hela hatA te samajavAne teo atyAre pitAnI pUrNa azakita jaNAve che ane te pachI AvA pAsethI samajavAnI te AzA kayAMthI rAkhavI ? teonI kalpanAmaya sRSTimAM aneka tarko uThe che, "Izvara che ke nahi? izvara hoya te tene svabhAva zuM che? maraNa pachI AtmAnuM astitva che? ane hoya te kevI sthitimAM tenuM pariNamana thAya che? vizvane suSTa che ke nahi? ane hoya te tene hetu zuM che?" AvA mithyA zraddhahIna tarko karI mananuM samAdhAna kadI paNa karI zakatA nathI kAraNake prAraMbhathI temanI mAnyatA evI hoya che ke keIpaNe mAnava temanA praznonuM nirAkaraNa satya rIte karI zakavA samartha nathI. pachI game te te mane hAna AcArya ke mahApaMDita hoya, tyAgI vidvAna sAdhu ke buddhimAnuM zrAvaka hoya, zAstra pAraMgata purUSa ke smazakita dharAvanAra mahAtmA hoya. chatAM kadAca kaI dharma,
Page #258
--------------------------------------------------------------------------
________________ ri4] jena konpharansa heraDa [ ogaSTa zAstronAM gUDhatama rahasya jANanAra mahAtmA temanI pAse AvI temanA dareka manasvI takanuM pheTana karavA mathe topaNa te nirarthaka thaI paDe che. be varSanA bALaka upara adhyAtma viSayone bodha ApatAM jeTalI asara thAya teTalI ja asara ukata zraddhahIna janapara thavAnI. teo bAlaka karatAM phakata eTaluM vadhAre paNa jhAMkhI rIte jANe che ke A jIvana upayogI che ane amuka vastuonuM halanacalana amuka rIte (Scientifi - ally) thAya che. ATalA jJAnathI teo dhAnanI peThe saMtaSita rahe che. - AvI mane vRtti dharAvanAra, dharmanAM anupama ane utkRSTa siddhAMtomAM eka paNa nahi mAnanAra ane ajJAna aMdhakAramAM bhramaNa karavAmAM sukha mAnanAra manuSyane eka prArthanAgRha-derAsaramAM laI jaIe. tyAM te eka draSTithI jue chederAsaramAM keTalAka premabhAvanAthI stavane uccAre che, keTalAka manonigrahathI uttama pratikamaNa ane sAmAyikamAM pravRtta thayelA che te kaI pUjAdi bhaNavA bhaNAvavAmAM tatpara hoya che. vRdhe zAMtipUrvaka, bAla-yuvAne tIvra utsAhapUrvaka ema AbAlavRddha sarva sva sva kiyAmAM prayatnazIla hoya che. A sarva joI tene amuka ananubhUtabhAvanA thAya che; jyAre nAnAM bAlaka ane bALakIo paNa nirdoSa mukhaDe vizuddha zraddhAthI apUrva AnaMda anubhavatAM najare paDe che tyAre potAnAmAM eka jAtanI jAgRti jAge che ane vicAra sphare che ke "mArA karatAM A sarva bALako keTalAM sukhI che ? ? teo sukhI hovAnuM kAraNe temanI zraddhAja che tene A jJAna thatAM zraddhAnuM bhAna Ave che. bALakonI zraddhA sAMdaryabharI ane vizada lAge che, temanAM nirdoSa sukhanI irSyA thAya che. ane tethI pote paNa amukamAM zraddhA rAkhIne te zraddhA vikasAvavAne samartha cheja ema tene khAtrIpUrvaka lAge che. zraddhA satya mArga para javAne mATe Avazyaka che. tenI sAthe pitAnAmAM pitA tarapha AkarSavA jeTaluM saMdarya paNa dharAve che. vaLI Adhunika keLavaNI pAmelo manuSya ke jenuM upara sUcana karI gayA tene ApaNe pahelAM zraddhahIna kahyo paraMtu vAstavika rIte tema nathI. tenAmAM ajJAna mANasa yA bAlake karatAM paNa vadhAre zraddhA rahelI hoya che eTaluM ja nahi paNa vadhAre prabala ane vadhAre mehaka svarUpamAM hoya che. jyAre tene zraddhAhIna kahyuM tyAre tenAmAM zraddhA guma hatI ( Latent-potentil) A zraddhA zubha saMsarga dharmopadezaka yA dharmagraMtha, dharmAla vagereno paricaya thAya che tyAre ghaNAja dhImA ane AchA baLathI dhuMdhavAtI agnimAM pavana lAge tyAre jema te agninuM uddIpane vadhAre jesamAM thAya che tema prakaTa rIte pratyakSa thAya che.(Ninetic) AnuM jAgatuM jIvatuM udAharaNa ApIza. eka mArA svadharmI baMdhu ane snehIe vArtA prasaMgamAM potAne satya anubhava darzAvyuM ke huM pahelAM jaDavAdI hato. AtmAnA astitva ke amaratvane, punarjanma ane karmasiddhAMtane bIlakula mAnatA nahato. pazcimAtya tatvo jevAke harbarTa spensara, kAnTa, milla, vagereno abhyAsa karatA ane temAMja laganI lAgI hatI. mArI jainadharmapara bilakula zraddhA na hatI, paraMtu mane yegI sAdhucarita jJAnI purUSane hamezane samAgama hovAthI mArI mAnyapao temanI pAse nirAkaraNArthe mUkatAM. teo mane evA cekasa ane pUrNa jJAna
Page #259
--------------------------------------------------------------------------
________________ [ rarapa : 1907], zraddhA, maya uttara ApatA ke mArA mananuM samAdhAna ApoApa thaI jatuM. Ama thayAM karatAM jaDavAdI pAzcAtya saMskAre rAmazaraNa thatA gayA ane tethI dhIme dhIme paNa Akhare mArA-ApaNA jainadharmanA akathya rIte satya, anupama ane amUlya siAMdaryabharyA si dvAMte para pUrNa zraddhA baMdhAI." A parathI siddha thAya che ke manuSya game te he jaDavAdI yA nAstika he, anIzvaravAdI ke IzvaravAdI ho, anekezvaravAdI ke eke- zvaravAdI che paraMtu dharmazAstranA satya siddhAMta tarapha DhaLavAnI vRtti darekamAM hoya che tethI te upara satya zraddhA amuka saMjoge ane amuka dazAmAM jAgRta thAya che. tene thI ja mokSanA sAdhanatrayamAM samyagdarzanane prathamAraMbhe mUkyuM che. samyagdarzanamAM zraddhAne samAveza thAya che. vizvAsa vagara vahANa na cAle, te gujarAtI bhASAnI kahevata satya che. sakala jagano. sakala jIvanano vyavahAra vizvAsa vagara thaI zakato nathI. vizvAsa keImAM rAkhave te tenAmAM zraddhA rAkhyA babara che tethI A samagra janasamAja, samagra bAhya jIvanavyApAra zraddhA vagara cAlI zake nahi; temaja AMtarika jIvana mATe zraddhA Avazyaka che. A satya zraddhAne vadhAre sateja karI unnatinI parAkASTAe laI javAnI jarUra che. pustake aMdhakAramAM ane ajJAta sthale parAyAM che, baMdhAyAM che, temane punaroddhAra karavAne che. te pustake zudra jIvajaMtuonA bhegA thayAM che. manuSya temanA kayAre, bhakatA thAya eja prazna che. AvAM pustake ajavALAmAM lAvI temanuM dehana, tatvaciMtana, vicAra vimarzana ane arthagAMbhIrya tarUNa keLavAelA ja pAse mUkAya te - te pustakanuM AdarAtIcya kevuM apUrva ane hoMzabharyuM thAya! ane temanI zraddhA kevI balathAna ane vegavALI thAya te samajavuM sahela che. A jarA viSayAMtara che paraMta A prasaMge upayogI che tethI kahI javAyuM che. manuSyamAM buddhi ane hRdaya e be agatyanI zakitao che. buddhi vikasAvavAnI sAthe hadayane paNa keLavavAnI jarUra che. ekalI buddhi game teTalo prakRti para vijaya : kare paNa hadayabhAvanA pAse zudra che. pazcimAtya vidvAnee buddhine vikAsa adabhUta rIte karI aneka prAkRtika zodha karI. pRthvInAM astare pheDayAM; agni, varALa, ane pANIne mahAta karI dAsa banAvyAM; vijaLIpravAha calAvyo; ane pRthvIne sAMkaLathI bAMdhI lIdhI; AthI teo pulAI gayA. AthI pariNAma e thayuM ke akAlpanika jarUrIAte vadhI gaI ane teonA jIvanane mukhya sAra ane uddeza jaIzuM te. dhanasaMpatti sIvAya bIjuM kaMIpaNa dazyamAna thaze nahi. eka vidvAne AMsanuM prathama karaNa karI zodhI kahayuM ke AMsumAM thoDAka pApheTa opha lAImane, thoDAka kale- ' rAIDa opU seDAne, thoDAka lebsane tathA thoDAka pANIne samAveza thAya che. A hadayavinAnI sUnI buddhinuM pariNAma che. ahIM hRdaya tene kahe che ke "he DALaghAla paMDita ! tapAsa to kara ke raDanAra pote hRdaya che" mATe hadayane keLavavuM joIe, temAM zraddhAnI prathama jarUra che. vidyA vivAra e sUtra grahaNa karI darekamAM mAthuM mArI zaMkA utpanna karI vAtane toDI pADavI na
Page #260
--------------------------------------------------------------------------
________________ 226 ] jaina kAnpharansa heralDa [ ogaSTa joie. keTalAka siddhAMtA evA che ke jenu rahasya pahelAM aprakaTa jaNAya che, paraMtu zraddhAthI svIkRtapakSa tarIke aMgikAra kayAthI tenuM rahasya Ape| Apa svataH siddha thAya che. manuSyadeha zAne mATe che? (lekhaka zAha narArAma bhagavAnadAsa. ) anusadhAna pRSTa 164. cha prakAranA abhyaMtara tapanA pAMcamA prakAra dhyAna che. bIjI badhI vastuemAMthI mana khaseDI ekaja bAbatamAM mana parovavuM tenuM nAma dhyAna che. dhyAna sAMsArika bAbatamAM tathA AtmikamAM paNa hAi zake. sAMsArika dhyAnathI saMsAravRddhi thAya che, AtmikathI Atmika lAbha thAya che. Attane radra e be dhyAna saMsAranI vRddhi karanArA che ane dhama ne zukala e be dhyAna AtmikaguNAnA lAbha karAvanArA yAvokSa sukha ApanArA che. Atmika dhyAnanI ramaNatAmAM lAgelA jIvAne te dhyAna bahirAtma - dazAmAMthI paramAtma dazAmAM laI jai zake che. manuSya jIvananA kharA hetu A saMsAramAM khAipIne kSaNika AnaMdamAM rahevAnA nathI, paraMtu AtmA kevA che ? kayAMthI AvyA che? kayAM javAnA che? vigere jANIne tenuM manana karavAnAja che. athAt be azubha dhyAna cheDIne bezubha dhyAna dhyAvAM te manuSya jIvanane sArthaka karanAra che. chaThThA prakAra utsaga che. utsaga eTale cheDI devuM. A zabdanI pahelAM kAyA zabda mUkIe eTale kAyAtsaga thAya che. tenA mAgadhIzabda kAusagga che. tIkara mahArAja, tathA khIjA sidhdha thayelA jIvA kAyAtsaga karIne, kAyAne veAsarAvI daine, kAyA saMbaMdhI badhI darakAra tathA vicAra mUkI daine AtmadhyAnamAM macyA rahI meAkSa pAmyA che. A kALanA jIvA kAyAnA vicAra tathA darakAra mUkI de ema teA ane tema nathI, paraMtu tenI uparanI rAgadazA ghaTADI, tene atizaya zaNagAravAmAM, zaNagArIne rAcavAmAM, levAtA Anada cheDI de ane AtmadhyAna yathAzita kare e ane tevuM che. karmane khALavAnA e eka rastA che. e cha bAhya tathA cha abhyatara maLI bAra prakAranA kane tapAvavAnA sAdhanarUpa tapa sAdhana hoya, zakita hAya, chatAM je mANase na Adare, te jUnAM kAM khapAvI zakatA nathI ane navAM kame khAMdhe che. dharmAMmAM manakhaLa, vacanabaLa tathA kAyabaLa vAparIe teja kharU che, bAkI vyavahAramAM vaparAya te kAMI AtmAne hitakara nathI. jUdA jUdA dhaMdhAomAM vadhatA ochA pramANamAM pApa rahyuM che. paNa padara kamAdAna je vaDhitA sUtramAM batAvelA che te zrAvakane varjya che. hAlanA samayamAM sAMcAkAmanuM prAdhAnya hAvAthI kamAdAna vadhI paDelAM che. 1
Page #261
--------------------------------------------------------------------------
________________ - 1907] manuSya deha zAne mATe che? [ rara7 khetI karavI, kUvA, taLAva, vAva vigere khodAvavAM, mATI khodAvavI vigere mukhya paNe pRthvIkAyanI hiMsAnA prakAra che, te jarUra puratA karyA vinA cAle tema na hoya te temAM rAcavuM nahi. nahAvA devAmAM jarUra pUratuM pANI vAparavuM, nakAmuM DhaLavuM nahi. bhaThIthI kAma karavuM paDe tevA dhaMdhAomAM eTale mIla, presa, jInanA dhaMdhAmAM, kuMbhAra, luhAra, senI, sukhaDIA, lAkha banAvanArA, mamarA dALIyA vecanArA, raMgArA, lUgaDAM chApanArA chIpA, e badhA dhaMdhAdArIo vyavahAra nibhAvavAne khAtara pitAne baMdha kare che temAM agnikAyanI virAdhanA vizeSe thAya che. e dhaMdhAomAM dhaMdhAomAM dhaMdhe karanAranA pariNAma pramANe ochuM va-tkarma baMdhAya che. paraMtu e karmomAM pANI, agni, tathA vAyukAyanA jIvane atyaMta saMhAra thAya che. hAlanA samayamAM tene khyAla Ave paNa durlabha che, paraMtu banI zake tyAM sudhI bIjo dhaMdho kare, na banI zake ne e dhaMdho kare paDe che temAM AnaMda mAnava nahi. hAla pazcimamAMthI gAyanuM mAMsa, kUkaranuM mAMsa, vigere mAMsanA DabAo davAvecanArAonI dukAne vecAya che, te davA vecavA mATe te jaina tarIke kadI chuTa maLI zake tema nathI. evA mAMsanA DabA vecavAthI kasAInA dhaMdhAne uttejana maLyuM, evI sIdhA jIvahiMsAnA dhaMdhA mATe te kaMIja chuTa mUkI zakAya tevuM nathI. teTaluM ochuM raLavuM ane ochuM khAvuM eja salAhakAraka che. e jIvahiMsAnA dhaMdhA pazcimamAMja bhale raho, jeno tenAthI tadana alaga rahe, eja ISTa che. te dhaMdhAvinA bhUkhe marI javAze, ema mAnavAnuM koI kAraNa nathI. ArAmane mATe vADI banAvavI, pAna, phUla, phaLa toDavAM, pAMkha, pApaDI vigere zAke zekavAM tathA sUkavavAM, maLavAM, karavAM, aLasI, . eraDI, tala vigere pIlIne tela kADhavuM, zeraDIne keLumAM pIlavI, kaMda, mULa, phaLa vecavAM e badhAM karmothI vanaspatikAyanA jIvanI virAdhanA vizeSa thAya che, temAMthI banI zake teTalAthI dUra rahevuM. eke drI jIvonI hiMsAthI thatAM pApa karatAM vikalledrI, ke paceTTInI hiMsAthI thatuM pApa bahu vizeSa gaNAya che tethI banI zake teTalAmAMthI * viramavuM. svAmIbhAIone dhaMdhe lagADavA mATe hitakAraka jAhera saMsthAo sthApavAnI vRttithI kAMI karavuM paDe te temAM paNa teone lakhesarI banAvavAnI vRtti rAkhavAnI jarUra nathI, paraMtu sthaLa pramANe sukharUpa nirvAha calAvI zake, ALasu tathA udyama. vinA na rahe evI vRttithI keIpaNa kArya calAvavAnI jarUra che. saMbhaLAya che ke keTalAeka jaina zrImAna zeTha pitAne tyAM jaina nokara na rAkhavAnA kAraNamAM ema jaNAve che ke "te sAmAyaka kare, piSadha kare, upavAsa ekAsaNA kare, pratikramaNa kare, . rAtribhejana na kare vigere kAraNothI te mAruM kAma barAbara na karI zake, ane mArA kAmamAM mane teTalI khalala lAge ane nukasAna thAya. paraMtu e kAraNe barAbara nathI.. keI nekara pitAnA zeTha nAkhuza thAya tevI rIte jANIbUjIne vartavA rAjI heyaja, nahi. amArI tevA zeThane namra vinaMti che ke banI zake tema nabhAIone dhaMdhe lagADavAthI dhamane aMge paNa lAbha che, ane dharmane lAbha te temanI bhaviSyanI prajAne paNa lAbha che. beIkI jevA ke peTamAMnA karamiyA, saramIyA, nAnA kIDA, gaMDelA, keLa,
Page #262
--------------------------------------------------------------------------
________________ rara8] ' jena konpharansa heralDa." [ogaSTa parA, varasAdanA divasamAM thatA aLasIyA, zarIrapara thatA vALA, zarIra para mUkavAmAM AvatI jaLo, cUDela, tathA athANuM ane vikRti pAmelA rasa vigeremAM upajatA jI ne jANI joIne duHkha devAnI jarUra nathI. temane poSaNa ApI ucheravAnI jarUra nathI, paraMtu temane raste temane levA daI ApaNane aDacaNa karatA hoya te aDacaNa na kare tevuM sthAnake mUkI aDacaNathI mukata thavAnuM che, paNa temane mArI nAkhavAnA nathI. ' lagaDAmAM tathA capaDIomAM lAgatI udhaI , lIkha, mAkaDa, maMDA, cAMcaDa, kIDI, kaMthavA, gadhI, ghImela, kAnakhajUrA, gIMgaDAM, dhaneDIyAM, vigere terikI aneka sthAnake utpanna thAya che. temAM keTaluMka ALasanuM paNa pariNAma hoya che. keTalAka nirdaya mANaso mAkaDanA para unuM khadabadatuM pANI reDI tene mArI nAkhe che, vigere nirdayatA nahi karatAM temane mATe paNa amuka amuka vakhate saMbhALa lIdhA karavAthI muzkelI dUra thAya che, ane nirdayatA karIne pApa bAMdhavAnI jarUra paDatI nathI. - cAredrI che jevA ke mAkhI, macchara, DAMsa, masA, pataMgIyA, kaMsArI, koLIAvaDA. ThaNa, vIMchI, tIDa, bhamarA, bhamarI, khaDamAkaDI, vigeremAM keTalAeka herAna kartA ane duHkha kartA che, paraMtu temAMthI keTalAekane uDADI zakAya ane keTalAkane pakaDIne dara mUkI zakAya. ApaNe temane poSavAnA nathI, kudarata tathA te jIvaDAMonAM karmo pitAnuM kAma bajAvyA karaze, paraMtu jaine temane mAravAnA nathI. " - dariyA vigeremAM jALa nAkhavI, vagaDAmAM jaI zikAra kare, pipaTa vigere jI ne pAMjarAmAM rAkhavA vigere prakArevaDe paMceMdrI jIvane haNavAthI athavA dubhavavAthI kaMI paNa lAbha nathI, jyAre pApa to avazya ochA vattA pramANamAM lAge cheja. * mAchImAre vigere aneka prakAre jaLacara tiryaMca paMceMdri jAnI hiMsA kare che ane mahApApa bAMdhe che. pArevAM, kAgaDA, tetara, cakalAM, haraNa vigereno zikAra kare e keIpaNa rIte vyAjabI TharAvI zakAya tema nathI. hAlanA navA jamAnAnI aneka prakAranI zodhakhoLane pariNAme zarIramAM nave jIva mUkavAnI zodha thaI nathI, ane thavAnI paNa nathI, te nirdoSa jIvane mAravA e sAdhAraNa samajathI paNa ulaTuM che. rAhadArIone herAna na kare, mATe kUtarAMone jhera khavarAvIne mArI nAkhavA, e kRtarAmAM jIva nahi mAnanAra jaDavAdI prajAnuM ja aprazasya kArya che. daza daza varSa thayAM koIpaNa nizcaya upara AvI zakAyA pahelAM manuSyane uMdarathIja marakI lAgu paDe che e nizcaya karI kaDo uMdarane jhera daIne mArI nAkhavA e paNa pAzimAtya prajAnuM ja aprazasya kArya che. temane mArI nAkhavAne badale keI dUra sthaLe mUkavAmAM Ave to zuM khoTuM che? keMDa nAmanI mAchalIne mArI tenA hRdayamAMthI tela kADhI, puSTikAraka tatva tarIke vaparAtuM keMDalIvaraoIla pIvuM e paNa koDane mAravA barAbara che. ochuM pIvAya to ochI mAchalIo marAya. khapanA pramANamAMja vepArIo cIjo utpanna kare che, tethI pInArA paNa mAranAra jeTalAja pApI che. zarIranI puSTine mATe paceMdrI chanI hiMsAne uttejana ApavuM te kaI rIte dalIlavALuM nathI. sarpa jevA trAsadAyaka prANIne paNa mAravAne jainazAstra chuTa ApatuM nathI, te nirdoSa jenA
Page #263
--------------------------------------------------------------------------
________________ 1907] * manuSya deha zAne mATe che? rara9 zikAra mATe te savAlaja hoI zake nahi. eka mANasa pitAne ghera gheDA sukhamAM paNa je AnaMda laI zake che, te ghaNuM sukhamAM paNa baMdhanamAM laI zakatuM nathI. tevI ja rIte pipaTa, tetara, bagalAM vigere jene pAMjarAmAM pUrI, joIe teTaluM sukha Ape te paNa te kadI sukha mAnI zake nahi, kAraNake svataMtratA, chuTa saine vahAlI che. zi vAjIne pitAnA DuMgarI killAmAM thoDAM sAdhanothI je sukha lAgyuM te sukha atizaya vibhAvavALA eraMgajebanA bAdazAhI mahelamAM paNa lAgyuM nahi, tevI ja rIte pAMjarAmAMnA pakSIonuM samajavuM. jIvahiMsA mATe jema bane tema vadhAre sAvadha rahevuM eja AtmakalyANane mArga che, manuSya jIvananI saphaLatA che. pAMca mahAvratamAM bIjuM asatyanA tyAgarUpa vrata che. kedha, lobha, bhaya tathA hAsyathI belAtuM asatya atizaya pApabadhana karanAruM che, bhayathI asatya kahevAI jAya te paNa pAchaLathI ghaNe pazcAttApa thAya che te pApa baMdha ocho thAya che. kodhathI tathA lobhathI belAtuM asatya bIjAM ghaNuM asatya bolAve che. hAsyathI mazkarImAM bolAtuM asatya ghaNuMja pApabaMdhana karatA che. hasatAM hasatAM bAMdheluM karma retAM retAM bhegavavuM paDe che. trIjuM mahAvrata adattAdAnanA tyAgarUpa che. moTI athavA nAnI cerI je pakaDAya te te sarakAra tamane tenI zikSA karI zake tema che, paraMtu tamArI nAnI cIja jatAM paNa tamane jema duHkha lAge che tema bIjAnuM kAMI paNa letAM tene duHkha thaze ema dhArI, tathA tamAro AtmA khoTI TevavALe thaze ema jANI e pApathI dUra rahevA prayatna kare, e ApaNI pharaja che. cothuM mahAvrata brahmacarya che. viveka vilAsa nAmanA pustakamAM viSayasevananI maryAdA batAvelI che. brahmacarya sarvotkRSTatrata che, paraMtu te sarvathA vividha vividha ghaNAja thoDA jIvothI pALI zakAya che. eka vakhata viSayasevanathI samuchima, gabheja ane ekedrI chanI atyaMta hiMsA thAya che. te pApa jevuM tevuM nathI, zarIrabaLa ghaTe che, tethI manobaLa paNa ghaTe che, AtmabaLa paNa ghaTe che, dhyAna ochuM lagAvI zakAya che, mokSa dUra jAya che. svAmI dayAnaMda traNa varSe eka vakhata ja viSayasevana ISTa kahe che. teo 25 varSa sudhI brahmacarya pALavAnuM kahe che. hAla tema thavuM saMbhavita nathI, paraMtu 18 varSanI umara sUdhI te lagna nahi karavAnI jarUra che. bALaka pAse lagnanI vAtaja nahi karavI, kaI kare te uDAvI devI eja sAro rasto che. pAMcama, AThama, cidaza vigere tithio tathA parvoe brahmacarya pALavuM vigere avazya jarUranuM che, morabIvALA mI. durlabhajI jhaverIe bahAra pADelA eka pustakamAM jaNAvyuM che ke amuka tithioe brahmacarya pALavAthI te divase utpanna thayeluM pharajada amuka amuka khAmIovALuM thAya u viSaya. sevanamAM jema maryAdA rahe tema AtmakalyANa vizeSa che. keI bicATe paNa paya. halakI sthitinA tiryaMca sAthe mithuna seve che, e te atipArI AlamanA che. mithuna sevanamAM paNa Asakita, lolupatA, vizeSa rAkhavAthI hahatvAkAMkSA, ane Sita thAya che ane pApane baMdha vizeSa thAya che. kuM" e bhUkhaNa - svIkAraze? ame
Page #264
--------------------------------------------------------------------------
________________ 30]. jona kenpharansa heralDa. [ogaSTa pAMcamuM mahAvrata parigrahanivRtti che. sAdhu munirAjane mAtra kapaDAM ke pustaka rAkhavAnA hoya che, paraMtu tenA para mucha na hovAthI te parigraha gaNAto nathI. saMsArI jIvane ghara, dhana, strI, kuTuMba vigere ghaNe parigraha hoya che. paraMtu temAMthI kaImAM lIna thaI javuM nahi. aneka bhavamAM A jIve ghaNuM dravya ekaThuM karyuM haze paNa te tyAMne tyAM mUkIne cAlyA AvyuM che. ane A bhavamAM paNa mukIne javAne che mATe dhana meLavavAnI lelupatA rAkhavI nahi. marahUma zeTha premacaMda rAyacaMda. (anusandhAna gatAMka pRSTa 208 thI) e pramANe jema "saghaLI Alamane galatInI niMdrAmAM nAMkhI eka cora temanAM ghara lUMTe" e pramANe A dhare dIzenI dhAra bIcArA lebhanI jALamAM paselAonI Upara A hatI." x x x x x x x "vaLI ApaNe vAta vAcanArAo ghaNAekene moDhe sAMbhalazo ke, A nAmAMkita saTorIAe ghaNAeka bhelA ane nAmIcA vepArIone pitAnI "mAhAkaLAthI" uthalapAthala samajAvI, na ghaTa sa karAvI, temane duniAthI pAomAla karI nAkheA che. ane pAchale daravAjethI pitAnAja zere temane gale olave che, temaja keTalAM eka nAmIcA kuTuMbamAM, sa nahIM karavAnA pakA TheDAva uparAMta, A jagaparasIdha saTorIAe pevaza thAI temane A lebhamAM phasAvI temanA kuTuMbanI bhavanI lAja khavaDAvI che, ane jeone na ghaTe tevA tamamAM nAMkheA che. paNa temAM e dhaNI karatAM tehavA lobhamAM pharanArAone huM vadhAre takasIra samajuM chuM." x x "kahevata che ke "sAta cuvA khAka bIlI hajakuM calI" e paramANe saTTAnA rojagAramAM hajAro mANasane pAomAla ane khuvAre hAla melavI, mI. paremacaMde pitAnA sArA vakhatamAM ghaNAeka AdagArI bharelAM kAma paNa kare hatAM: x x | (zerasaTTAnI hakikata) "paNa pAchalathI e suratAbAja dalAla evA haze ane eTalA jozathI vepAranA kAmamAM paDavuM ke rUu temaja kApaDasutara ane beMkanA zeranuM bajAra mejA mAratA eka dariyAvanI mIzAla keTalIeka mudata sudhI uchalatuM ane chabachabatuM rAkhI lakhe rekaDA rUpiAnI uthalapAthala dararoja havAmAM uDatI, ane karoDo rUpIAnA dAnA sodAonI kIstIo purasathI relatI rAkhI hatI x x x x eka vakhata eTalI to satA cAlatI hatI ke akasara beMka ane phInAparIonI tene hekamane mAna ApatA. ane tenI masalatapara kura(premacaMdanA hAthanA eka ezArAthI ane AMkhanA eka camakArAthI moTI vadhaghaTe, ane matalabIAonAM gajavAmAM bhArI barakata thatI
Page #265
--------------------------------------------------------------------------
________________ 1907] marahUma zeTha premacaMda rAyacaMda [271 hatI. seMkaDo dalAle bajAramAM tenI pIThe deDatA, ane seMkaDe tenAM dIdAranAM darazaNa kIje bhaTakatA hatA. lAlacu vepArIo tenA peTane eka sakhuna sAMbhaLavAne, ane beMkanA DArekaTare tenI marajInI vAte bajAvAne IMtejAra rehetA hatA. Apane matalabIA dezIo hAtha joDIne tenI gADInI pAchala bhukhA kutarAo peThe valagatA hatA, ane garajAu yupIane bAeDIo bagalamAM laIne tenI vADIe zeronI bakhazesa kIje TopIo utAratA hatA. e saghalI gamata delatanI, ane e saghaLI ramate matalabanI hatI; ane eja vakhate te vANI ane dAhaDe gayA sauthI cahaDatI dasAe pugI cukele hatA, sababa ke e bAda DIja mudatamAM amerikAnI laDAInuM sevaTa AvIuM, te vakhate e saghalI dhAmadhuma ane saghalA damAmo ane bume nAbuda thaI cotarapha roje rasatA kheja je ghabharATa ane kalATa macI rahyo hate. je premacaMdane eka vakhata delatanA vIra, ane meMrAdanA pIra tarIke pujeo hatA, jenAM sukhunathI pitAnA peTanI rejI, ane jenA dIdArathI pitAnA jIvanI khuzI melavatA hatA, te ja premacaMdane jIgaranA dhI kArathI ane jabAnA phITakArathI hINuM-zuhalIe karI vAhavAne ane zulIe karI phAMsavAne tenA sAthIo vatIka taIyAra thayA hatA. * * * * jema jema phInAnasanA phesatAo ane meM tenAM kArAMo jaNAtAM ane ajavALAmAM AvatAM gayAM.-tema tema saTAbAjonI ramatane aTakAva ane nANAMva tIone bure dekhAva thato gaye hato. zIkatehAlI ane nAmurAdI tamAma jAtanA zera dharAvanArAomAM phelAI. ane premacaMdane tathA tenA jevA bIjAone je sakhasa dIlathI cAhatA hatA, ane vakhANanAM gItothI rIjavatA hatA, teja sakhasa gAlabharI leAnatathI ane dhIkArabharI benatathI kharaDavA lAgI. kharA mAtabare jyAre muphalesa thayA, ane kharA sAhakAre jyAre zaMkaTathI phAkA mAravA lAgI tyAre premacaMda kareDapatIonobI patI gaNAte hato. * * * * * uparokata kathana pArasI lekhakanuM cheH leka vAyakA uparathI e palita karavA mathe che ke "zerasaTTA"mAM sAne pAyamAla karanAra premacaMdabhAI hatA. zuM A mAnyatA apUrNa nathI lAgatI ? athavA ema lakhavAmAM utAvaLa nathI karI? loka vAyakAmAM satya hoya che, paNa keTalIkavAra rajanuM gaja nathI hotuM? premacaMdabhAI e same paramezvara sarakhA pUjAtA; e vAta svIkAravAmAM mArava deSa che ema keNa kaheze? lokone jeTalA premacaMdabhAIe ghasaDayA haze henA karatAM temanI lebha ane svArthavRti ghasaDavAne vadhu zakitamAna thaI haze? karmavAdanA siddhAMtane anusaranArAne AmAM kaMI navAI lAgaze nahIM. temaja hareka te mAnavI-mahAna purUSa-nA kArya viSe mAtra gAmagapATA upara AdhAra rAkhavAthI satya tAravI zakAtuM nathI; sAdhAraNa paMkitanA mANasa mATe paNa abhiprAya ApatAM vicArakane vicAravAnI AvazyakatA rahe che te pachI vepArI AlamanAM prabhu ane karNa jevA dAtAranA saMbaMdhamAM, henI bhAvanA, IcchA, mahatvAkAMkSA, ane vRtine abhyAsa karyA vinA, "se se cuvA mArake billI beThI tapakuM" e bhUkhaNa kavinI paMkitane sadupayoga susthAne tharyo che ema ke vicAraka svIkAraze? ame A
Page #266
--------------------------------------------------------------------------
________________ 232 ] jaina kenpharansa heralDa, [ogaSTa te e paMkitane bahiSkAra karI rAjarSi bhatRharinI "aravI jAthA jaLapati = A paMkitanuM saMbodhana karIzuM. utpatti, sthiti ane laya, caDatI paDatI, sukha duHkha, chAyaDe ane tApa, e te suSTikamanA niyama che; ane e niyamamAM hareka prANi mAtrane AvavuM paDe che. paraMtu e kALe je manuSya "samatA" rAkhI zake teja mahAnara-bake mahAtmA gaNAya che, ane gaNAyA che. te premacaMdabhAInAmAM e "samatA" na hatI ema kahevAne keNa samartha che? enA janmathI maraNa paryaratanA jIvanamAM e "samatA" draDha hatIH kuladharmanI adhiSThAtrI-samatA--nI pUrNa kRpA hatI; game tevI vipattimAM paNa enA mukhapara glAninI asara jaNAtI nahIM, tema kaMjusAI ane kRpaNutA enAthI dUra ja rahelAM ane Arthika jJAnamAM enI kuzaLatA yathAyogya hatI, eTaluM ja nahIM paNa enI gaNatarImAM kaMI doSa nahatA. je kAMI deSAMza jagatane draSTigacara thaye te mAtra, jagatamAM nivasatA svArthI labhI manuSyanI zidhratA ane bakabakATathI ja. pUrvokata kathana pramANe mAnavInA saMpUrNa jIvanano abhyAsa karyA vinA koIpaNa mata uccAre e ajJAnatAja kahevAya tevIja rIte premacaMdabhAInA "zerasaTTA" sambandha kAMIpaNa bolavA karatAM, "mAna dharavuM" e sara jyorja barDavuDanA be zabdane mAna ApavAmAMja nuM gaurava sacavAya ema che kAraNake vepArI AlamanuM saMpUrNa svarUpa, jANyA vinA ApaNe zuM kahiye ? sara jyorja barDavuDa premacaMdabhAInA samakAlIna hatA, eTale hemanuM mata yathArtha na mAnavAne kaMI kAraNa nathI. - premacaMdabhAInI jagavikhyAtI be kAraNathI thaI che, eka vyApAra kuzaLatA ane bIja dAnavRti, AgaLa jaNAvyA mujaba caDatI ane paDatImAM samatA dhArI hatI, tema ubhayakALe emanI dAnavRti eka sarakhIja cAlu hatI. kharekhara premacaMdabhAInA e "paramArthanAM dUdhaDA"nI sthAne sthAne paraba maMDAI ane e dUdhaDAMnuM pAna, jAti, dharma ane dezanA bheda vinA emaNe karAvyuM. keNa kahI zakaze ke, e jAtibhakta, dezabhakata ane dharma parAyaNa na hatA? ame te emanuM dAnapatra hAthamAM laI kahIzuM ke enAM e "dUdhaDAMnA pAna keNe na karyA? bhAratanA" navajIvana"nA rakSakemAM keTalA premacaMdabhAInA dUdhaDAM pI pI, dUdhamala thayA che? zuM baMgALa ane paMjAbamAM enAM pAna karanAra nathI, ke dakSiNane madrAsamAM nathI; mAtra muMbAImAMja che? ATaluM ATaluM karyuM te paNa emanAmAM abhimAnane leza paNa na hatuM, tema aMtaparyata emanI e kAmadudhA vRti kAyama ja rahI; hisAbane copaDe Azare eka kareDa rupIyA dAna khAte vaMcAya che. gukhanI vAta che ane prabhu jANe 3rA varitAnAma 7 vasudhaiva kuTu-navam e mahA maMtranA e mAnanAra hatA, vyApArI kAryane aMge,e hiMdu, pArasI, musalamAna, yuropIyana, arthAta sarve jAti ane sarve dharmAnuyAyInA sambandhamAM AvyA hatA, te paNa emanI kuladharmanI AsthA ane zraddhA kAyama ja rahIH e sahavAsa ane saMbaMdhamAM, prasaMgopAta vArtAlApamAM aneka viSaye carcAya e svabhAvika che, te paNa temAMthI haMsanI mAphaka sAranuM ja grahaNa karI letAH arthAta anyanuM uttama hoya te paNa te grahaNa karI letA
Page #267
--------------------------------------------------------------------------
________________ 197] kenpharansanA TharAvane thatA amala [33 jevI vArtA emanA jIvanamAM ekaja che ke emanuM cAritra niSkalaMka rahyuM dhanamadathI thatA duvicAre ane vaLagatAM durbasano saMbaMdhe emane upahAsa karanAra eke duzamana adyApi paryata amArA jevAmAM AvyuM nathI ane ethI ja emanuM vizudhdha janma jIvana, aMte paNa vizudhdhatAmAMja paMcatva pAmyuM leka game te kahe! game tema bele paNa ame te kahie chIe ke namerI chAyAne vikaTa ghaTa ghereya maTaze, caLAtI snAne maNimaya-prItipaMtha dIpaze." zna - konpharansanA TharAvono thato amala. mAnAdhikArI upadezaka motIcaMda pAnAcaMdane pravAsa-jAmanagaramAM tA. 24 jUnanA roja tathA DabAsaMgamAM, eka prasaMga ke jene lIdhe 12000 mANasa bheguM thayuM hatuM, temanI samakSa tA. 30 jUnanA roja bhASaNa ApyuM. kAMI TharAva thayA nathI. - mAnAdhikArI upadezaka maNilAla ratanacaMdano pravAsa-pAlaNapuramAM temanA prayAsathI zrAvikAzALA kholAI che. zA. jIvA bhikhAnI vidhavA menAbAI vagara pagAre kAma kare che. Azare 60 strIo pAse temaNe nIce pramANe TharAva karAvyA che - 1 RtuvALI strIe samUhamAM jamavA javuM nahi. 2 guMdAnA ThaLIpara selI nAkhavI. 3 rasoDAmAM caMdaravA bAMdhavA. tyAM jainabAIone ekatra melAva karIne strI sudhAre"e viSaya upara tA. 9-6-07 nA reje bhASaNa Apela. te vakhate tyAMnI AgevAna ane grahastha kuTuMbanI Azare eka bAIonI saMkhyA hatI. te vakhate kuTavAne ghaNAja nukazAnakAraka, dharmathI paNa virUddha e nIca rIvAja choDavAne bAIone bhASaNa dvArAe bahuja Agraha karyo te uparathI Azare sATheka bAIoe nIce mujabanI saratathI bAdhA lIdhI che. 1 maraNa prasaMge kuTavAnA cAlatA rIvAja virUddha thayela TharAve. 1 maraNa thAya te divasa. 2 bahAranA ghADA sagAne sAthe Ave te dIvasa. 3 sADale nAkhe te dIvasa. ' AvI rIte traNa dIvasa sivAya mAsa 1 nI maheTI daza tithioe maranArane tyAM dilAse ApavA javuM paNa te prasaMge revuM athavA kuTavuM nahi, je
Page #268
--------------------------------------------------------------------------
________________ ra34]' jena kenpharansa heralDa [ogaSTa atyAra sudhI mAsa 1 mAM pAMca tithio pALavAmAM AvatuM hatuM. bahAragAma kANe javuM thAya tyAre tyAMnA rIvAje vartavAnI chuTa che. ( 2 bAIone e Agraha karavAmAM AvyuM ke jyAre kaI bAI vidhavA thAya che tyAre mAsa bAra lagI (eTale sADale nAMkhe tyAMsudhI) derAsarajImAM zrI paramAtmAnA darzana karavA jatA nathI te ghaNoja kharAba rIvAja che ane bahAra dezAvara bhagavAnanA darzana karavAne rIvAja hamezane cAlu che te uparathI nIce mujabano TharAva thayo. - je je bAIo khuNAmAM hoya te bAIoe devadarzana karavAne hameza javu " ane tevI bAIonI koIe niMdA karavI nahI. ane devadarzana karavA javAne mATe hameza upadeza ApatA rahevuM. te TharAva sarvAnumate pasAra thayela che. A bAbatanI darekane bAdhA ApavAmAM Avela che. mI. amaracaMda paramAranA prayAsa-zrI vaDanagaranuM paMca mahAjana pramukha sAheba zeTha phatehacaMda sAMkaLacaMdanA adhyakSapaNuM nIce saM. 1993 nA prathama citra vada 5 nA dine rAtanA 9 vAge zA. nagInadAsa jeThAbhAInA DelAmAM maLyuM hatuM. | mI. amaracaMda pI. paramAre kenpharansanA TharAvo amalamAM lAvavA bAbata keTaluMka vivecana karyuM te uparathI nIce mujaba TharAvo eka mate karavAmAM AvyA. 1 gharaDA buDhAnA maraNa pAchaLa ekavIsa divasa sudhI levuM ane juvAnanA maraNa pAchaLa be mahinA purA thayA pachI revuM baMdha karI devuM. A bAbata khuNAnI bAyaDI mATe ja lAgu paDe che. te chatAM kei rUve te rU 1 kheDA DheranA phaMDamAM Ape. ( 2 bane tyAMsudhI jena vidhithI lagna karAvavAM. zrImALI brAhmaNe temaja bhejaka e vidhi zIkhe te mATe e vidhi zIkhIne parIkSA ApI pAsa thAya tene rU. 5) InAma ane saraTIphIkeTa ApavuM keI zrAvakane chokare zIkhIne parIkSA ApI pAsa thAya tene mAtra saraTIphIkeTa ApavuM. ( 3 lagnamAM keIe dArUkhAnuM pheDavuM nahI. vagheDe rAtanA caDhAve nahI. je kaI rAtanA vaDe caDhAve athavA vara caDhAvavA vigerenI vakhate dArUkhAnuM pheDaze te mahAjana rU. 1 daMDa laI kheDA DheranA phaMDamAM Apaze. bahAra gAmanI jAna Ave tene dArUkhAnuM nahI pheDavA bAbatanI sUcanA karavI. - 4 kacakaDAnI cIja vAparavI nahI, pIMchAnI TopI paheravI nahI, kapaDAnA paMDAnA copaDA vAparavA. - 5 devasthAnamAM dezI (kAzmIrI) kesara vAparavuM. gAma visanagara dazAporavADa jena vANIAnI nyAtanA bhAIoe ekaThA thaI : upAzrayamAM panyAsajI zrI gulAbavijayajI mahArAjanI samakSa mI. amaracaMda pI. paramAre keTalIeka sUcanAo karavA uparathI nIce pramANe karo eka mate karyA che. ' ' (1) mRtyu pAchaLa sUtaka kADhavA mATe pUrA traNa divasa ane rAtri pUrI thayA pachI eTale zAstrAdhAre pUrepUrA vIza para vItI gayA pachIja sUtaka kADhavuM.
Page #269
--------------------------------------------------------------------------
________________ 1907 ] konpharansanA karane thato amala. [ 35 (2) mAtra gharanA AMgaNAM AgaLaja kuTavuM. kuTatAM kuTatAM AMgaNuMthI AgaLa javuM nahI. (3) nyAtamAM keInuM maraNa thAya, tyAre te maraNanI khabara AkhI nyAtamAM mANasa mokalI kahevaDAvavI. nyAtamAMthI ghara dITha eka mANase DAghumAM javuM ane je nahI jAya to teNe khoDA DhoramAM 0) ApavA ane te dhaNI 0) khoDA DhoramAM mokalI nahI Ape ane ugharANI karAve te rU. vAta levA. ugharANuM karatAM paNa nahI Ape ane nyAtamAM e savAla raju thAya te rU. 1) vasula laI khoDA DheramAM mekalI mAvA. murANA hIrAlAla DipTI iMspekTara zrI jaina zvetAmbara konpharansa rAjapUtAnAkA prayAsa. beMca ophisa ajamerase merA AnA pADIva rAjya sirAhImeM huA, yahAM para nimna likhita gAMvoke mukhiyA sthAna bhavanezvara mahAdeva jo yahAMse eka mAIlake phAsile para jaMgalameM hai . ikaThe hue. (1) pAvaDI. (2) kAlaMdrI. (3) javAla. (4) baloTa. (5) delaMdara. (6) maMDavADiyA. (7) barArA. (8) manorA - (9) bhunagAma. (10) jAmotarA. (11) satApurA. (12) DaDa. (13) maMDavADA.. (14) goyala. (15) khAmbala. (16) DuDuvA. (17) bAvarI. (18) siMdarata. (19) dhANatu. Adi. asADha zuklA 10 se 15 taka praphullita aura AnaMda uchAhake sAtha saba mahAzayoMke dila car3hate pramANoMkI tarpha rajU rahaiM, bibidha prasaMgo para bhASaNa hote haiM. isa mokepara goviMdasiMhajI DAMgI jo sirohImeM devakI dukAna para munIma haiM vohabhI zAmila jalasA hokara kanyA bikraya niSedha para chaTAdAra bhASaNa diyA. jisakA anumodana misTara harilAlajI jaisiMha khetANI oDiTa InspekaTara jo Isa mauke merI binatI para padhAra kara parama upakAra kiyA. binatipatra saba zrImAnoMko kAnpharansakI tarphase bAMTe gaye. aura kAnpharansake prastAvoMpara amala karaneke viSaya maiMne apanI amulya budrike anusAra nivedana kiyA. jo 2 ThaharAva Ina zrImAnoMne kiye vaha Isa'. prathama maukepara prasaMzA yogya haiM, kitaneka ThaharAva nimna likhita pAsa huye. (1) kAnpharansakI tarphase jo rU. 0 / zukrata bhaMDArakI yojanA cala rahIhai Ina mahA zayoMne prati rU. 0) saMvatsarIke dina ugharAvaNI karake apane 27 gAMvoMke poravAla samudAya jo jo 700 gharoMkI anumAna saMkhyAmeM hai vasUla kara kAnpharansa beMca ophisameM bhejane yA apane yahAM IsakA upayoga karanekA harSake sAtha prati barSa kabUla kiyA.
Page #270
--------------------------------------------------------------------------
________________ renosa 28. . [ somaSTa kanyA vikraya jo yahAMpara chai. 2 hajArato eka AmarUla hai paraMtu 15000) takakI naubata pahuMcI hai. Ina mahAzayoMne thoDIsI saMkhyApara Isa TharAvako pAma _ kiyA jo ke bilakula baMdake sadRzahI hai, AzAhai ki AyaMde bilakula baMda ho jAyagA. , . (3) cilama pInekI jo prathA Ajakala bahu tAyatase hai abhakSa sevana vAlI kaumoMke sAmila nahIM pInA. (4) zAdI nukatAke samaya jo bhojana rAMdhA jAtA hai vaha dUsare dina tIsare dina taka bAparate haiM so bAsIkA bilkula tyAgahI kIyA gayA. (5) laDakiyoMkI zAdI vivAhake samaya jo paMcAu lAgAM letethe jo ke yaha viSaya kanyA bikrayako uttejana dene vAlAthA baMdha kIyA gayA. . (6) bivAhake samaya yAcakoMko tyAga bAMdhate haiM aura vaha paisA phIra zrAvaka loga bAparatethe so baMdha kIyA gayA. ' (7) marane samaya rAtrIko rUdana karanA nahIM, bAsI palA yAnI pichalI rAtrIko strIyAM rotI haiM zoka adhika rakhanA nahIM, yaha saba kiteI baMdha kIyA gayA.. (8) maMdira khAtoM aura paMcAu khAtoMkA hisAba judA rakhanA aura maMdirakA hisAba ThIka rakhanA aura kAnpharansakI tarphase InsapekaTara tasadIka karaneko Ave to batA denA. paradesI medA, maiNabatI, sAbaNa, paroMkI TopiyAM, morasa khAMDa aura paradezI kesara baMdha DhaDhA chApa kesara bAparanekA ThaharAva kIyA.. (10) rajasvalA strI gRha kAryameM pravR-ta na hove 4 divasa taka ekAMta sthalameM rahai. (11) marane para dukha baMTAneke liye (jIsako mokANa kahate haiM) ja te haiM aura ghI khIcar3I khAkara AnaMda manAte haiM saiMkaDokA dhuMvADA uDAte haiM so baMdha kIyA gayA. (12) kItanIka strIyAM jo vyAkhAna samayameM upasthitI vivAha Adi hara bAtameM apa zabda gIta gAlako nApasaMda kIyA. (13) vivAha meM AtazabAjI, gaNikAkA nAca baMdha kIyA gayA.. (14) vRddha lagna aura bAla lagna para upayoga karanA. (15) maranepara osara kIyA jAtAhai so baMdha kiyA gayA, usakI avejameM mIThAIkI - hAMti pheranI..
Page #271
--------------------------------------------------------------------------
________________ 1807] bhumi vihAra tathA A-32-sase sAma. [237 muni vihAra tathA kAnpharansase lAbha. yaha dekhakara ati khedita honA paDatA haike mAlavA-mevADa prAntakI sthiti dhArmika viSayameM ati nirbala hai agara upadezaka bhejakara InakoM zikSAbhI di jAyato eka bar3e vaktakI jarUrata hai. Isase sahala yahI mAluma hotA hai ke hamAre paramapujya munirAjAoMse va sAvAyoMse prArthanA kijAya ke anya tarapha na padhArakara vizeSakara mAlavA-mevADame padhArakara upadeza deveM ke jIsase hamAre jaina badhuoMkI sthiti ThIka ho jAya. sAdhvIyoMke upadezase strI vargakoM jyAdA lAbha pahucanA saMbhava he dekhiye hAlahImeM hamAre paramapujya munimahArAjazrI 1008 zrI rAjyavijyajI mahArAjake vihArase kaisA lAbha huvA vo jaina bandhuoMke hitArtha prakAzita kara kara ukta munizrIkoM aMtaHkaraNase dhanyavAda detehaiM ke jinakI kRpAseM yaha zubha kArya huA. ... manAsA (holakara rAjya) ke pAsa eka udayapura rAjyakA vAghajI kApipalyA nAmaka grAma hai vahAMke sarvAdhikArI zrIyukta rAvatajI zrI jIvaNasIMhajI sAhaba haiM, vahAM ukta munizrIkA padhAranA huvA; zrAvakoMne ApakA upadeza sunakara maMdirajIkA jIrNodhdhAra karavAyA aura klasa dhvajA daMDAdI car3hAnekA muhurta aSADha kRSNa 2 kA nimita kara sarva jaina bandhuoMkoM AmaMtraNa patra bhejA. ukta samayapara sarva jainabandhu jo dura durase jaise pratApagaDha, nImaca, jAvada, nimbAheDA, kukaDezvarAdise (kariba 600--700) padhArethe. ekatrIta honepara baDe samArohake sAtha utsava kiyA gayA. AmadAnI kariba 550) kI huI, varNana kahAMtaka kiyA jAya, DhaMga nirAlAhIthA. jyAdA khuzI Isa bAtakI thI ke zrIyukta rAvatajI sAhabane saparivAra padhArakara jaina saMghakoM suzobhita kIyAthA. ukta jalasekA prabandha vahAMke udayapura nivAsI misTara kanhaiyAlAlajI sAheba kAmadArakA prasaMzaniya thA. usa dina sAyaMkAlako ratha yAtrAkA jalUsa baeNnDa, vAjA vAjIMtrAdi sarakArI kotalanakora nizAnase suzobhIta hotA huvA zrI yukata rAvatajI sAhabake mahaloMme gayA sthAna bahutahI ramaNIka hai. usI dina rAtakoM sabhA karanA nizcaya huvA. __sthAna mahalameM zrIyukta rAvatajI sAhabake pramukhapaNemeM eka baDI sabhA kI gai jIsame sudhore sambandhI jaina silAvaTa chabAjI nImaca nIvAsIne vAjIMtra dvArA gAyana kIyA. 1 gAMdhI devarAjI'sAhaba pratApagaDha-mAlavA nIvAsIne vidyA pracArake viSayameM jozilA bhASaNa diyA. ghIyA lakSmIcandajI sAhaba prAvinzIyala sekreTarI zrI jaina zvetAmbara kAnpharansane dhArmika tathA vyAvahArika sudhAreke viSayameM baDA utsAhabharA joradAra vyAkhyAna dIyA aura kAnpharansake ThaharAva bhASaNadvArA prakaTa kIye, yaha sunakara sarva sajjana
Page #272
--------------------------------------------------------------------------
________________ 238] 'jona kenaransa hera [mAgaSTa kAnpharansakI jaya karane lage. jaba Apane prAntika kAnpharansa bharaneke liye kahA to sarva mahAzayoMne Antarika hRdayase sahAnubhutI prakAzita kI aura ApakoM agrasara honeke liye Agraha kIyA. 3 banDI gumAnaja ne zrIyukta rAvata sAhaba va sarva jaina saMghakoM dhanyavAda dIyA. usadina anumAna 2000 strI purUSa ekatrita the. sabhA visarjana huI. dusare dina ratha pichA jalusa sahIta maMdirajImeM pahuMcAyA gayA. usI dInabhI zobhAkA raMga camakilA thA. tIsare dina ukta munizrIke upadezase vahAMke zrAvakoMne nimna likhita pratijJA kI. 1 maMdirajI gaye bigera bhojana nahIM kareMgeM. 2 maMdirajImeM DhuMDhiye sAdhu utarate the so aba nahIM utareMge. 3 devadravyakA hIsAba judA rakheMgeM. 4 aura jo jo asAtanA maMdirameM hotIthIM aba nahIM hone deMgeM. IsahI taraha kucha samaya huvA ukta munizrIke upadezase manAsAmeM dhvajA daMDAdI pratiSThAkA mahotsava acchI taraha huvAthA jIsameM Indora rAjyake 22 melake sube sAhabazrI hIrAlAlajI koThArIne ImadAda dekara acchA utsAha dikhalAyAthA. IsahIse merI samajhameM Isa tarapha / munirAjoMkA padhAranA avazyakiya aura lAbhajanaka hai. AzAhai ke munimahArAja panyAsajI zrI siddhivijayajI va munimahArAja zrIamIvijayajI jInake caturmAsake liye ratalAma aura baDanagarake zrAvakoMne vinaMtI kIhai. bAda caturmAseke merI prArthanApara avazya gora pharamAveMge. ItyalAm. zAha ratanalAla sIpANI. mu0 jAvada mAlavA. 000jodhapura rAjya tarphase maLelA paravAnA. mAravADakI DAyarekTarIke anubhavase vidita huAke mAravADa prAMtake maMdiroMkA hisAba khAtA durUsta nahIM, aura hamAre bhAI deva dravyase duSita honekI vajahase kaI tarAhakI asAtanAmeM deva maMdiroMmeM pujanAdi prabandha yA binA dekharekha virAna aura dusaroMke kabajemeM aura maramata talaba Adi haiM. kaI arse taka vicArAsa karate huve hamAre konpharansake utpAdaka nararatna misTara gulAbacandajI sAheba DhaDhDhA va hamAre parama pujyanIya dharmiSTa zeTha vIracaMda dIpacaMda sAheba sI. AI. I. janarala sekreTarI zrI jaina zvetAmbara kAnpharansakI sahAyatA aura mere parama mitrA svadharmI bandhu
Page #273
--------------------------------------------------------------------------
________________ 1807] jodhapura rAjya taphase maLelA paravAnA. [39 kAMsaTIyA dhanarAjajI sAhebakI sammati dvArA Abu, jodhapura Adi sthAnoMmeM suva asara kITolameM matalaba siddha huA jiskA natIjA nimna likhita kAryavAhIse vidita hogA. naM. 3605 , . . nakala pracAmahakameM khAsa. daphatara aMgrejI. ___mahako0 khAsa0 zrI0 darabAra0 rAja mAravADa ajapravAnA banAma hAkimAna pragane jAta IlAke mAravADa-tathA jaina kAnpharansa bambaI. mAravADake maMdirokI maramata aura maMdiroke hisAba jAMcakI durastI karAnA cAhate haiM. isa kAmake liye surAMNA hIrAlAla va kAMsTiyA dhanarAja mukarI ra haiM. Isaliye tumako likhA jAtAhaiM ki Isa kAmameM munAsaba madada surAMNA hIrAlAla va dhanarAjako dekara hIsAbakI jAMca pratAla karAdo. phakata tA0 28 juna sana 1907 I. (Sd). rAva bAhadara paMDita sukhadeva prasAdajI hiba bI. e. ; sI. AI I. sInIyara mambara mahakoM AliyA ___ khAsa rAja mAravADa jodhapura. jodhapurase yaha rUkA hAsila kara varakANe pArzvanAtha ke maMdirakA hisAbakA kAma jo biMjoveke zrI saMghake hAthameM hai vahAMpara oDiTa khAtAke InsapekaTara harilAlajI khetANI jo vahAM eka mahinese herAna ho rahe haiM, paMcone sIvAya leeta lAlIke kuchabhI kAryavAhI hisAba tapAsanI khAtemeM madada nahIM dIye Isaliye hAkima sAheba bAlIse rIporTa dvArA nimna likhita pravAne jArI karAye gaye. nakala paravAnA hakumata bAlI gor3avADa. zrIjI satya chai. mohora. bhaMDArIjI zrI surajacaMdajI sAhaiba hAkIma hakumata bAlI. likhAvataM bAje gAMvArA jAgIradArAMsa kAmadAroM bhomIyAM cAraNA birAmaNAM havAladAroM mahAjanoM codharIyAM lokoM samastoM dise tathA bambaI jaina zvetAmbara konpharansa mAravADake jaina maMdiroMkI maramata aura hisAbakI jAMcapratAla vo durUstI karAnA cahAtI hai aura yaha kAma madada dekara karAdeneke bAbata hIrAlAlajI InsapekTara konpharansa rAjaputAnAne pracAmahako AliyA khAsa sA0 28 juna sanahAla laMbarI 3605 kA bajarIye rIporTa peza kiyA. Isa liye likhA jAtA
Page #274
--------------------------------------------------------------------------
________________ 240] jaina kenpharansa heralDa. [saugaSTa hai ki jaina konpharansake InsapekTara tathA ahalakAra Ave jinako jaina maMdiroMke bhaMDArakA nAmA lekhA durasta karAke jAMcapratAla karA devo aura rAta rahave jaThe cokI paharAkA baMdobasta karA devo aura sarastA mujaba kIrAyAsATe savArIro bandobasta karAdo INameM galatI rAkhaso nahIM phakata tA0 5 julAya sana 1907 mutAbika mitI Asoja vada 10 samata. 1963 rA dA0 (Sa). bhaMDArI surajacaMdajI. hAkima bAlI. nakala pravAnA hakumatabAlI nambara. 2 zrIjI satya chai. aja hakumatabAlI goDavAGa va IjalAsa bhaMDArIjIzrI-surajacaMdajI sAhaba hAkima sAhaiba hakumata bAlI tA0 5 jolAI sana 1907 mutAbika mitI asADha vada 10. mohora. barAyaItalA thAnedArAna polisa va havAladArAna havAlA vo kAmadArAna tAjImI ThIkANe jAtako taharIra kIyA jAtAhai ke bambaI jaina zvetAmbara konpharansa se mAravADake jaina maMdiroMkI marAmata va hIsAbakI jAMcapratAla vo durUstIkA karAnA cAhate haiM aura yaha kAma madada dekara karAdeneke bAbata hIrAlAlajI InsapekTara konpharansa rAjaputAnAne pracA mahako AlIyA khAsa tA0 28 juna sana hAla nambarI 3605 kA bajarIye rIporTa peza kIyA Isa liye likhA jAtAhai ki jaina konpharansake InsapekTara tathA ahalakAra Ave jinako madada dekara jaina maMdiroMke bhaMDArake nAvAM lekhAkI durustI karAke jAMcapratAla karA devo, aura maramatake bAremeM bhI madada deso, aura rAtareve jaThe cokI pohorAro bandobasta karAya deso. ne kIrAyA sATe savArIro bandobasta karAya sarastA mujaba kIrAyo dirAya deso IName gaphalata rAkhaso nahI. phakta. (Sd). bhaMDArI surajacandajI hAkima bAlI. Ibha kAryavAhIke bAda prathama bijovA zrI saMghako IkaThA kara munimahArAjazrI jaina dharmopadeSTA konpharansake premI kamalamunijIke sammukha khAnagI torase samajhAsa kI gaI jisakA saMkSipta khulAsA.
Page #275
--------------------------------------------------------------------------
________________ jodhapura rAjya tase maLelA paravAnA. [ 241 peos! mere pyAre svAmI bhAIo - - hama tamAma zvetAmbara jaina zrIdarbAra mAravADa va unake kArya kartA maMtrI paMDita sukhadeva prasAdajI sAhaba sInIyara membara mahakokhAsake te dilase mamanuna balake mazakura haiM. jinakI munasapha mijAjIne hamAre zrI jaina zvetAmbara konpharansake uttama prastAoMkI kadara karake haravakta neka kAmameM madada pharamAte haiM. eka uttama hissA DAyarekTarIkA jinakI ImadAdase bhalI prakAra IkhatatAma ho cukA hai. aba maMdiroMke hisAba kI pratAla aura unakI durastI sudhAre vadhAreke kAmame pure torase madada pharmAkara tamAma mAravADake maMdiroMkI A sAtanA miTAneke liye apanI saba mAtahata hakumata ko Isa neka kAmame madada denekA hukama jArI pharmA hai. yaha unakA baDApana goyA hamako zaramIMdA honA hai kyoMki yahakAma hamAre gharakA hai. jisako hama saba jaina bAndhavoMke milakara saMpake sAtha karane kA hai. dekhiye mAravADake aMdara hamAre bahutase maMdira haiM. canda unameMse hamAre jamAne hAlake jaina samudAyakI be saMbhAlase vo kharAba hAlata meM hai. jinakA maramata yAnI jirNodvAra karAnA nihAyata jarurI hai. dekhiye mitravargoM hamAre baDere dharmAmeM kaise pravINa the, jinhoMne lAkhoMhI nahI balake karor3oM rupIyA kharca karake jaise uttama jinAlaya banavAye. jai rAnakapura yadi Isa samaya hamArI jaina sosAITI kula milake himmata baDhAve tobhI Isa tarahakA AlIzAna ImAratakA bananA nihAyata kaThina hai. kharAba jamAneke Anese maMdirakA dhana jo maMdirako lagAnA cAhIye, usakI sUtrAdhAra marajAdA mAphika upayoga na lenese cada sthAnoMme vaha rupIyA khAnagI baratAva kharcameM bhI dekhane meM AtA hai, yahI kArNa hamArI duradazAkA samajhameM Ave to kyA Azcarya hai. dekhiye sajjano dhyAna khiMcIye ki hama unhIM baDeroM kI santAna ke jo hamAre liye varAsta choDa gaye, hama unako bhalIbhAtIM na saMbhAleMge to kyA hamArI saputtI jAhara ho sakegI ? priyavaro bahutasI purAnI pratImAe bhoMyaroMke aMdara apujahI bIrAjamAna haiM. hamAre jaina samudAyoMkA prathama kartavya haiM ki jo hamAre purAne pavitra sthAna haiM unako kAyama rakhanA, kyoMki yaha hamAre baDeroMkI dharma lAgaNI aura prAcInatAkA hamezAMke lIye eka zahAdatI sabuta hai. hamArI lagAtAra bambAI, baroDA, pATana, ahamadAbAdakI konpharansoMmeM Isa kAmako eka mukhya samajhA hai ki maMdiroMke hisAbakI hAlata ko dekhanA, unake prabandhakA acchA rastA aura vartamAna dazAkI hAlata jAra para vicAranA ki phalAM sthAna meM kitanA rupIyA jIrNoddhAra meM cAhiye, aura jitanA dhana unhI sthAnomeMse nikAla unhI ke sada upayoga meM lAyA jA sake, Ina saba bAtoMkA vicArAMsa ho cukA hai. magara aphasosa ke kitaneka jamAne mAjIyAke hamAre bhole bhAI jaise haiM jo umadA kArmokI madada samajhe bina jaise kAmoMke aMdara bAdhA DAlate haiM, aura mere pIyAre bhA
Page #276
--------------------------------------------------------------------------
________________ 242] jaina konpharansa hera7. [ogaSTa Io bInA dilase Ina kAmoMmeM zAmila huve binA, apane khAsa khAsa matalabake basa hokara jaise dharma kAryameM bAdhA DAla dete haiM. basa hamako hamArI konpharansa sabhA tAke bacanoMko anukarNa karake akhaMDa kIrti gAmI bananekI DIgarI hAMsala karanA cAhIye. kahAhai ki (khArA bolI mAvaDI ne mIThA bolA loga). Isa samajhAsake bAda sabapaMcone merI Isa darakhAstako svIkAra kIyA aura nimna likhita dastAvIja likhadIyA. ( nakala dastAvIja paMcAna biMjovA). Aja tA0 8 jolAya sana hAla mutAbika mitI asADha vada 12 samata 1963 rA ko moje bijovaki jaina dharmasAlAmeM moje majhakurake paMcAna zrIsaMgha samasthakI hAjarImeM bAbata hIsAba maMdira zrI varakANA pArzvanAthajIke durustIke lIye batora khAnagI rAjaputAnA InsapekTara surANA hIrAlAlajI vo oDiTara InsapekTara khetANI harIlAlajI dharmakI selIke mutAbika Isa kAmako ThIka torase nahIM rakhanekI AsAtanAe jAhera kI, jIsako tamAma paMcAnane maMjura kara hIsAbakI durustI liye vo jAMca bhaMDArake lIye apanI rajAmaMda jAhara kara, apanI tarphase paMcomeMseM ke jinake jumeM Isa varakANAjIke maMdirajIkA mojuda jamoM kharca rahatA calA AyAhai, yAne musamI gulAbacaMda jI kapuracaMdajIrAne jAhera kIyAke Isa nAMveke kAmameM jisa kadarake mujhako vAkaphI haiM meM ApanI rajAmaMdIse durasta karADhuMgA. banAjI budhAjIrAnebhI bamutAbika bayAna gulAbacaMdajIke maMjura kIyA. chajAjI motIjIrA banAjIke bayAnakI IdakI. tilokacaMdajI gADujIrAne bayAna kIyAke merA dAdA paMcAyatIkA kAma karatethe jiskI mujhako vAkaphI hovegI so aura Isa nAMvekI tapAsameM meMbhI sAmila rahakara vahIyoke dastakhata dekhanese jAhara karuMgA ke ye nAMvA phalo phalAM sakhasoMke hAthase huvA, jisameM mujhako vAkaphI hovegI vo batalAuMgA, nahIMto meM sAmila rahuMgA. aura bAkI saba paMcAna mahAjanAnane jo Isa mojudA vakatameM hAjira haiM jAhara kiyAke nAMvA tapAsanekA kAma zuru kIyA jAve hama saba loga IsameM rajAmaMda hai. aura jo kucha vAkaphI hamako hovegI hama khuda hAjira rahakara yA bulAne para sahI sahI hAla bayAna kara deMge yaha taharIra hama rajAmaMdIse tasalIma aura tasadIka karate haiM. tA0 sana sadara. Isa mujabake dastAvIja karAke khAsa mukhiyoMke daskata ho gaye. kAma hIsAba tapAsIkA zuru karAyA gayA. lI hIrAlAla jaina zve0 DAyarekTarI InsapekTara rAjaputAnA.
Page #277
--------------------------------------------------------------------------
________________ 1907] dhArmika hisAba tapAsaNI khAtuM, [243 dhArmika hisAba tapAsaNI khAtuM. chelle vaDodarA tAbe gAma Da madhye AvelA zrI dharmanAthajI mahArAjanA daherAsarajInA vahIvaTane lagate rIporTa sadarahu daherAsarajIne saMvata 195thI te saMvata 1962 sudhIne hIsAba amoe tapA che. te jotAM nAmuM rItasara nahi rAkhI hisAba cekhI rIte rAkhavAmAM AvyuM nathI. jethI bahuja dIlagIrI upaje che vaLI vizeSa dIlagIrI upajavAnuM kAraNa e che ke ane bhagavAnanI pUjA tathA aMga lusaNa paNa barAbara thatuM nathI. ame pUjA karavA gayA tyAre bhagavAnanA aMga uparathI vAla vAla zevaLa kADhI zrAvakanA hAthamAM ApIne kahyuM ke tame AvuM dhyAna Apo cho te sAruM nahi te kahe che je evuM evuM karIe chIe teTaluM sAruM che. AvA zabda sAMbhaLI dareka jainIne dIlagIrI upajyA sivAya raheze nahi. amoe hImAba tapAsI dAgInA najare joI neMdhI lIdhA che. paNa rokaDa sIlIka purAMtanA rU. 71)=aa bAkI nIkaLelA temAM Ajadina sudhInA vadhIne rU. 100)nA Azare nIkaLe che ane batAvavAmAM AvyA nathI tenuM zuM kAraNa haze te kAMI samajI zakyA nathI. mATe ame A uparanI sarave bInA upara lAgatA vaLagatAnuM dhyAna kheMcIe chIe ke te pramANe A deherAsarajInI bAbatamAM dhyAna ApI bhagavAnanI thatI azAtanA dura karavA prayatna kare tathA pAchaLanA nAmA vagerenI bAbatamAM cokhavaTa karavI. jIlle kheDA tAbe gAma kAdarA madhye AvelA zrI AdIzvarajI mahArAjanA daherAsarajIne vahIvaTane lagate rIporTa. sadarahu daherAsarajInA zrI saMdha taraphathI vahIvaTa kartA zA narotamadAsa narabherAma, zA cunIlAla lalubhAI tathA zA zivalAla dIpacaMdanA hastakane saMvata 1958 thI te saMvata 1963 nA caitra suda 8 sudhIne hIsAba amee tapAsyo che. kAraNa vahIvaTanuM saghaLuM eka sAthe hovAthI upara jaNAvelI tArIkhanuM jovAnI pharaja paDI che. te jotAM nAmuM rItasara rAkhavAmAM AvyuM nathI. paNa hIsAba nIkhAlasa manathI cekho rAkhavAmAM Ave che. tathA zrAvake jema bane tema devadravyathI alaga rahe che, te bahu khuzI thavA jevuM che. majakura vahIvaTamAM keTalAka sudhAre vadhAro karavA jevo che tene lagatuM sucanApatra vahIvaTa kartA grahasthane ApavAmAM AvyuM che. jIle kAThIyAvADa madhyenA gAma sAyelA madhye AvelI zrI pAMjarApoLanA vahIvaTane lagata rIpeTa. sadarahu khAtAnA zrI mahAjananI kamITI taraphathI vahIvaTa kartA zA jIvarAja lavajInA hasta kana saMvata 1959 thI saMvata 1862 nA Aso vada 0)) sudhIno hIsAba amoe tapAsyo te jotAM vahIvaTanuM nAmuM sAdI rIte rAkhI kaI sAlanuM saravaiyuM meLavela nathI, paNa vahIvaTanI purepurI dekharekha rAkhI vahIvaTa sArI rIte calAveluM dekhAya che. A khAtAmAM upaja karatAM kharaca vadhAre thAya che mATe vahIvaTa kartA grahasthane upaja vadhIravAnA ilAjo levAnI khAsa jarUra che.
Page #278
--------------------------------------------------------------------------
________________ 2443 jaina kanpharansa heralDa [ ogaSTa A khAtAnA aMge devu' vadhI javA dhAstI hatI paNa khuddArIMda dayALu ThAkora sAhebanI madadathI leNuM vasula karavAthI devuM vadhavA pAmyuM nathI tethI ThAkara sAhebane purepurA dhanyavAdaghaTe che. A khAtAmAM sArA baMdobastane lIdhe jAnavaronI sthiti ghaNI sArI jovAmAM Aveche mATe mahAjananI kamITIne purepurA dhanyavAda dhaTe che. A khAtu tapAsI je je khAmI dekhANI tenuM sucanA patra vahIvaTa kartA - kamITIne A pavAmAM Avela che te upara purepurU dhyAna ApI meAgya ba dobasta karaze, jII kAThIyAvADa madhyenA gAma sAyalA madhye AvelI zrI jaina pAThazALAnA rIpera sadarahu khAtAnA zrI saMdha taraphathI vahIvaTa kartA jaina zALAnA mAstara zA zivalAla talasI hastakanA sa Mvata 1960 nA zrAvaNa suda 2 jainazALAnuM kSA gAviMdrajI makanabhAi vaDhavANavALA hastaka sthApana navesarathI thayuM. tyArathI te saMvata 1962 nA AsA vada 0)) sudhInA hIsAba ame tapAsyA te jotAM vahIvaTanuM nAma kharAbara eka khAte rAkhela che. sadarahu mAstara sivAya vahIvaTanI tathA khAtAnI koipaNa dekharekha rAkhatA jovAmAM AvatA nathI. tema jainazALA mATenI lAgaNI paNa ochI jovAmAM Ave che. mATe zALA adhama sthiti upara AvatI jAya che. prathama A zALA savata 1955 mAM khAlavAmAM Avela paNa kAi kAraNasara baMdha paDela pazu pAchI saMvata 1960 mAM zA goviMdajI makanabhAie peAtAnA taraphathI tathA khIjA grahasthA taraphathI vArSika rU. 7pa nI pAMca varasa sudhInI madada ApI sthApana karela te vakhata abhyAsa lenAranI 60 nI sakhyA hatI paNa hAlamAM mAtra 9 nI saMkhyA che tathA mArataratI kALajI vinA e vakhata cerI thayela jovAmAM Ave che. sadarahu zALAnI dekharekha rAkhI saMgIna pAyA upara lAvavA zrI saMdha samastane ekatra karI vInaMtI karatAM kAMpaNa saMdha taraphthI baMdobasta karI ApavA jaNAvavAmAM Avela nathI mATe dIlagIra thavA jevu che, A khAtuM tapAsI je je khAmIe dekhANI tenuM sucanA patra vahIvaTa kartA tathA sa dha samastane Apela che. jIlle kAThIvADa madhye gAma dhAMdhalapara madhye AvelI zrI pAMjarApALanA rIpora sadacchu khAtAnA zrI mahAjana taraphathI vahIvaTa kartA zA zivalAla bhAcaMda tathA zA AbhaNudAsa mULajI tathA zA valuca'da phUlacaMda tathA zA catura kAnajI tathA bagaDIyA caturbhuja nathunA hastakanA saMvata 1959 kArataka suda 1 thI te saMvata 1963 na phAgaNa vadI 7 sudhInA amoe hIsAba tapAsyA. te jotAM vahIvaTanuM nAma ekaMdara rIte junI rUDhI mujaba rAkhI khAtAmAM upaja karatAM kharca vadhAre hAvA chatAM vahIvaTa kartAe purepurI dekharekha rAkhe che. tethI temane dhanyavAda dhaTe che. A sasthA madhya paMcAla dezamAM AvelI hAvAthI jAnavarane caravA paDatara jamIna kheDeALI hAvAnA lIdhe eka varasAda thavAthI AkhA kAThIyAvADa tathA gujarAta jIllAnA dhaNAka bhAgAmAMthI bharavADa tathA rabArI kAma peAtAnA akarAM, gheTAM, gAmA vigere jAnavaro laI prAgaNa mAsa sudhI AvI rahe che. sadarahu bharavADanA dharmAM gurU bhagata lAkhA bhagavAna tarI
Page #279
--------------------------------------------------------------------------
________________ 1907] dhArmika hisAba tapAsaNI khAtuM. '' rAja kumaLI vayanA jAnavarone rakhaDatAM nahI mukavA baMdebata thayela chatAM paNa ekAda be divasanA janmelAM gheTAM, bakarAMo mukI cAlyA jAya che. tethI evA laghunayanA jAnavaronI eka moTI saMkhyA ekatra thAya che. jene pukhta umaranA karI sAyalA, vIMchIA, baTAda vagere pAMjarApoLamAM mokalavAmAM Ave che, paNa te leke saMgharatA nathI tethI A khAtAnA kharca vadhI jAya che. gAmanA pramANamAM sadarahu pAMjarApoLa nAnI gaNavAmAM Ave che. paNa aMdara khAte behoLA vistAravALI che mATe upaja vadhAravA gAmamAM banatA prayatna karavA chatAM gAmanI sthiti sAdhAraNa hovAthI vadhI zakatI nathI. temaja bAhAra gAma jaI madada meLavavA je bAhoza mANasa koIpaNa jovAmAM AvatA nathI tethI dina pratye A khAtAnA aMge devuM vadhatuM jatuM jovAmAM Ave che. pAMjarApoLanuM makAna patharathI sArI bAMdhaNInuM paNa jIrNa thayela che. A sthaLamAM pAMjarapALa rAkhavAnI khAsa agatya che. mATe tene saMgIna pAyA upara lAvavA tajavIja nahi thAya te te khAtuM baMdha paDI jaI hajAra jIvanI hAni thavAno saMbhava che. mATe hiMdusthAnamAM vastA dareka jaina baMdhuone mArI namra vinaMtI che ke bahaLI jaina vastIvALA gAme nI pAMjarApoLane punya upArjana karavA je madada karavAmAM Ave che tema AvA sthaLonI pAMjarApoLone madada karavAmAM Ave te vizeSa punya upArjana karI hajAre jenA prANa ugaraze. mATe dareka jaina baMdhue A khAtAne pita nI zakti mujaba madada Apaze te the.DI mudatamAM A khAtuM saMgIna pAyA upara AvI jaze. A khAtuM tapAsI je je khAmIo dekhANI tenuM sucanA patra vahIvaTa kartA grahane ApavAmAM Avela che te upara tAkIde dhyAna ApI yogya baMdobasta karaze. jIllA kAThIyAvADa madhye AvelA gAma thAnagaDha mathenA zrI ajIta nAthajI mahArAjanA deherAsarajIne rIporTa sadarahu khAtAnA zrI saMdha taraphathI vahIvaTa kartA mahetA kuMvarajI hasarAja tathA koThArI jIvarAja behecara tathA zA devarAja zavagaNa tathA zA popaTa TokarasI hastakane saMvata 185thI saMvata 1962 nA Azo vada 0)) sudhIno hIsAba ame tapAsyuM. te jotAM vahIvaTanuM nAma ekaMdara khAte khatavI vahIvaTanI temaja khAvAnI purepurI dekharekha rAkhI, jema jema khAmIo dekhAtI jAya che tema tema tana manathI sudhAro karatA jovAmAM Ave che, te bahu khuzI thavA jevuM che. . A sthaLe muni mahArAjanuM koI koI vakhate vicaravuM thAya che, tathA jainazALA nahi hai vAthI dhArmika jJAna ochuM jovAmAM Ave che paNa A sthaLamAM vastA dareka jaina baMdhuo sutA ne dharmiSTha hovAthI koIpaNa prakAranI azAtanA thatI jovAmAM AvatI nathI. AvA sthaLe khAsa jainazALA thavAnI purepurI agatya che. te upara AgevAna grahasthoe tAkIde dhyAna ApavuM joie. A khAtAmAM dareka bAbatamAM saMpa tathA baMdobasta rAkhavA mATe vahIvaTa kartA grasthAne temaja saMgha samastane dhanyavAda ghaTe che. A khAtuM tapAsI je je khAmIo dekhANa tenuM sucanA patra vahIvaTa kartA gRhasthone ApavAmAM AvyuM che te upara vahIvaTa kartA gRhastha tAkIde dhyAna ApI egya sudhAro karaze evI saMpUrNa AzA che.
Page #280
--------------------------------------------------------------------------
________________ ra4] jaina kenpharansa heralDa [ogaSTa jale kheDA tAbe gAma bhAleja madhyenA zrI zAMtinAtha mahArAjanA - deherAsarajIne rIporTa sadarahu daherAsarajInA zrI saMdha taraphathI vahIvaTa kartA zA kevaladAsa giradharadAsa tathA maganalAla izvaradAsa tathA zA dvArakAdAsa vanamALIdAsanA hastaka saMvata 1861 tathA saMvata 196ra nI sAla hIsAba amoe tapAse che. kAraNa A deherAsarajInI sthApanA saMvata 1960 nI sAlamAM thayela che. daherAsarajInuM bAMdhakAma haju cAlu che, puruM thayuM nathI. tethI pratiSTA haju thayela nathI. hI pAba tapAsatAM derAsarajI khAte kaMI mIlakata jovAmAM AvatI nathI mATe te kAmamAM nANAnI tathA anubhavI zrAvaka yA mANasanI ghaNI baMdhAvavAnA kAmamAM madadanI jarUra che. tenI sAthe baMdhAvanAranI jarUra che. kAraNa A derAsara baMdhAvavAmAM anubhava vagara ghaNA pisA kharaca thaI gayA chatAM tenA pramANamAM kAma thayuM nathI. A khAtAmAM nAmA vagere keTale eka sudhAro karavA jevo che tenuM sucanA patra bharI vahIvaTa kartA gRhastha ne ApavAmAM AvyuM che. mATe AzA che ke te upara tAkIde dhyAna ApI egya sudhAro karaze. zrI khaMbhAta tAbe gAma tArApara madhenI parabaDI khAtAne rIpI. sadarahu parabaDInA zrI mahAjana taraphathI vahIvaTa kartA zA chaganalAla behecaradAsanA, hastakane saMvata 1850 thI 6ra sudhIno hisAbe amoe tapAsyo che. te jotAM vahIvaTa kartA paramArtha kAma kare che tethI temane dhanya che. parabaDInuM nAmuM sArI rIte rAkhavAmAM AvyuM che. A khAtAmAM keTaleka sudhAro karavA jevuM che tenuM sucanA patra bharI ApavAmAM AvyuM che ? mATe AzA che ke vahIvaTa kartA gRhastha te upara dhyAna ApI egya sudhAre tAkIde karaze. gAma amadAvAda zrI jaina kanyAzALAne rIpiTa. sadarahu kanyAzALAnA zrI saMdha taraphathI vahIvaTa kartA zeTha manasukhabhAI bhagubhAI, zeTha lAlabhAI dalapatabhAI, zeTha cImanabhAI nagInadAsa, zeTha vIracaMda dIpacaMda tathA jhaverI vADIlAla vakhatacaMda taraphathI zA hIrAcaMda kakabhAInA hastakane saMvata 1959-60-61-62 nI zAlane hIsAba amoe tapAsyo che. te jotAM sadarahu vahIvaTa kartAe A kanyAzALAnA nAmanI vyavasthA megya rIte rAkhelI che, tathA hIsAba chapAvI bahAra pADela che, te joI khuza thavA jevuM che. tathA kanyAzALAnI kanyAone paNa vyavahArika, naitika, ugI tathA dhArmika keLavaNI yogya rIte ApavAmAM Ave che. tethI temanA parizrama mATe temane dhanyavAda ghaTe che. A saMbaMdhamAM keTaloka sudhAro karavA jevo che tenuM sUcanA patra vahIvaTa kartA jega bharI ApavAmAM AvyuM che mATe AzA che ke vahIvaTa kartA te upara dhyAna ApI yogya sudhAro tAkIde karaze. cunIlAla nAnacada, o. o. je. ke. ke.
Page #281
--------------------------------------------------------------------------
________________ 1907 ] jaina samAcAra, [ 247 jaina samAcAra. karacha rANapuramAM pratiSThA-A gAmamAM zeTha ratanazI zAmajIe zikharabaMdhI jInAlaya tathA upAzraya baMdhAvyuM che. gAmamAM jaina ghara 20 che, paraMtu pratiSThA, aThAI mahotsava, svAmIvAtsalya vigere ghaNuM sArI rIte thayuM hatuM. bhaMDAra, ghI tathA kezara vigere thaI korI 4000 Azare upajI che. | munirAja zrI AtmArAmajInI chabI khulI mUkavAnI kriyA-AcAryazrInA parama pada thavAnI tithine divase bharatapura zaheramAM vetAMbara, digaMbara tathA Aryasa mAjIo samakSa temanI chabI khulI mUkavAmAM AvI che. bhASaNa----mi. lakSmIcaMdajI ghIyAne vAgajIkA pIpalIyAmeM konpharansake TharAvoke viSayameM bhASaNa dIyAthA. ... pratimAjI pragaTa huvA-nAlachA ilAkA dhArapavArase saMgha likhatA hai kI zrI mAMDavagaDhameM dharmasAlAkA kAmake delAna khudAime zrI maMdIrajIke sAmane bhagavAnakI sAbata pratimAjI 9 pragaTa huvehai. usa pratimAjI para lekha va laMchana sAbata sApha hai. samata 1666 hai. * pahoMca. derAsarane hIsAbane rIporTa-zrI jAmanagara tAbe tuMgI gAmanA derAsarane saMvata 1lpapa-dara sUdhIne rIporTa maLe che. A cepaDInI aMdara jAmanagara tAbAnA bIjA gAmamAM AvelA jaina devAlayanI vigata ApavAmAM AvI che. vaDhapura Dhi. jaina una davaso juthama varSano rIporTa-A rIporTa hiMdImAM che. TAIpa bALadha che. digaMbara dAnavIra zeTha mANekacaMda pAnAcaMde, komanA uddhArane khare raste jaIne, te pramANe vartavA mAMDayuM che. sthAnika madada sAthe beTiMga kADhavAthI sthAnika utsAha tathA khaMta jaLavAI rahe che. te niyameja A bekiMga sthapAyuM che. niyamAvaLI, beDiMganA niyama, suparInTenDeTa mATe niyama vigere bAbate dAkhala levA jevI rIte spaSTa varNavI che.
Page #282
--------------------------------------------------------------------------
________________ - - 248 amadAvAda khAte bharAyelI zrI vakhate judA judA gRhastha tara karavAmAM AvI nAma. gAma. kenpharansa ni bhAva phaMDa. | jIrNa pustaka dvAra. jIrNamaMdiro dvAra. nirAzrita khAtuM. jIvadayA. saMdhANa amadAvAda rAmapura gAdhA amadAbAda nAyakI jAmanagara | | 25 | 25 | ra7 | 25 zA. choTAlAla kapuracaMda. zA. DAyAbhAI premacaMda. zA. malakacaMda devacaMda. zA. muMjA becaradAsa, koThArI becara muLajI. zA, lAlA nAraNajI. zA. dAmodara mAnajI. zA. jecaMda muLacaMda. zA. phulacaMda parazotama. zA. choTAlAla maganalAla. zA. bAlAbhAI chaganalAlanI vahu pArvatI. bAI jaDAva. bAI samaratha sekanDa kalAsa mAjIsTreTa mI. amulakharAya chaganalAlanI saibhAgyavatI. zrI jAmanagaranA DelIgeTa taraphathI hA. ka lyANajI TekarazI. gujarAnavALA saMgha taraphathI. zeTha mohanalAla maganabhAI. zA. kasturada sa raNachoDadAsa. kheDAvALA nIcenA DelIgeTa taraphathI. zeTha somacaMda pAnAcaMda. zeTha motIcaMda phulacaMda. zeTha IzvaradAsa AzArAma. zeTha haragovanadAsa karasanadAsa. zeTha vIracaMda sAMkaLacaMda. zeTha tApIdAsa karaturadAsa. zeTha sakAbhAI kevaLadAsa. zeTha DAhyAbhAI AzArAma. zeTha bAlAbhAI bhAIlAla. zeTha mANekacaMda hemacaMda. zeTha sAMkaLacaMda metIcaMda. zeTha DAhyAbhAI nAgaradAsa, zeTha kasturabhAI becaradAsa. zeTha mehanalAla mejaradAsa. muMbaI delADa kheDA
Page #283
--------------------------------------------------------------------------
________________ y sy sy sy sy ny ny my ny ny ny my keLavaNI. | sukRta bhaMDAra (cAra AnA nI yojanA.) pAlItANA bALAzrama. amadAvAdathI ziTha lalubhAI rAyajIboDIga amadAvAda kanyAzALA, jaina che. madada te nIce pramANe. phathI judA judA khAtAmAM madada pAMcamI jaina zvetAMbara konpharansa - / rite sAta kSetra khAtuM. 180 127 101 kula rImArka prathama rUA. 5 bharela che.
Page #284
--------------------------------------------------------------------------
________________ ra nAma gAma. konpharansa ni bhAva phaMDa.. jIrNa pustaka dvAra. jIrNamaMdira | dvAra. nirAzrita Din jIvadayA * * zA. dIpacaMda jecaMda zeTha kalyANacaMdabhAgacaMda. nApADa muMbaI jhaverI rAyacaMda khuzAlacaMda. | muMbaI zeTha nagInacaMda kapuracaMda. jhaverI rUpacaMda lalubhAI. zA. chaganalAla trIkamadAsa. zA.amulakha khubacaMda. zA. raNachoDadAsa ujamazI. zA. dolAbhAI kAlIdAsa jhArolIvAlA taraphathI. zA. jhaveracaMda zAmajI. zA jelA gamanAjI. zA. chatArA rAmAjI. zA. vana lakhAjI, zeTha manasukhabhAI bhagubhAi. jhArelI , 2 amadAvAda rAyabahAdura sItAbacaMdajI nAhara. 1001 ajImagaMja 1001 . amadAvAda nagarazeTha hemAbhAI vakhatacaMda. zeTha abAlAla sArAbhAI. zeTha dalapatabhAI bhagubhAI. 1001 1001 1 0 01 zeTha vIracaMda dIpacaMdabhAI. bAI DAhI zeTha vIracaMda dIpacaMdanI patnI. 50 50 50 50 - vinaMti-amadAvAda khAte bharAyelI pAMcamI konpharansanI beThaka vakhate upara batAvelA judA vinaMti karIe chIe ke je gRha taraphathI haju sudhI nANAM vasula AvyA nathI teoe tAkIde muMbaI, vaDodarA, tathA pATaNa khAte maLelI konpharansanI beThakomAM jeo sAhebe madada karI che sudhI nANAM bharANAM nathI. teone atre AgrahapUrvaka vinaMti karIe chIe ke teo sAheba paNa
Page #285
--------------------------------------------------------------------------
________________ 251 sukRta bhaMDA, (cAra AnA nI yojanA) pAlItANA bALAzrama amadAvAdathI ziTha lalubhAI rAyajI boDIMga amadAvAda kanyAzALA. jaina je madada kaDa sAta kSetra Dime rImArka. amadAvAda beDIMgamAM A amadAvAda borDIMgamAM AyA che. 351 351 201 125 12pa 151 | 201 125 125 151 50 0 0 50000 bhagubhAI premacaMda jaina jJAna vardhaka zALA mATe. bAI samaratha jIrNodhdhAra phaMDamAM. bAI pradhAnabAI zeTha manasukhabhAI tathA jamanAbhAi nA nAmathI. 21001 2000 pa66 500 20000 7000 5000 pa000 5000 22001 rU 500 vyAjamAMthI kanyA zALAnA inAma mAM.. 70 0 0 6001 6001 30000 potAnI mAtuzrI gaMgA 1001 | bAInA nAmathI. 250 judA khAtAomAM nANAM bharanAra sakhI gRhasthone ame aMtaHkaraNapurvaka AbhAra mAnIe chIe ane bharI devA maherabAnI karavI. teo paikI keTalAeka gRhastha pAse laheNI paDatI rakama mATe vakhatovakhata ugharANI karyA chatAM haju jaladIthI deNa paDatI rakama vasula karAvI deze.
Page #286
--------------------------------------------------------------------------
________________ para A patranA grAhakone namra vinaMti. sujJagrAhaka baMdhuo ! tamane sArI rIte vidita haze ke dareka mAsikano mukhya AdhAra lavAjama uparaja che. A patrane be varSa purAM thai hAlamAM trIjuM varSa cAle che. ane tethI gata be varSanuM tathA cAlu varSanuM lavAjama keTalAeka gRhastho taraphathI AvyuM nathI. tene traNa varSanuM lavAjama satvara mokalI ApavA agara amArA taraphathI vI. pI. thI heraDane aMka mokalAvavAmAM Ave tene svikAra karavA vinaMtI che. dilagirI sAthe jaNAvavuM paDe che ke evA paNa sAheba bahAduro nIkaLI Ave che ke jemAM traNa varasanA lavAjama mATe vI. pI. karavAmAM AvelA ane pAchA mokalatAM jarApaNu AMcake khAtA nathI; teone jaNAvavAnuM ke hajupaNa laheNuM paDatuM lavAjama mokalI ApI A khAtAnA devAmAMthI mukata thavAnuM durasta vicAraze nahito pachI amArI marajI virUddha aNachuTake teonAM nAma bahAra pADavAnI ane pharaja paDaze. ane temanA upara aMke mekalavA baMdha karyo che topaNuM AgaLanuM lavAjama mekalI ApavA araja karIe chIe. A kAma zubha khAtAnuM che. ane konpharansa pheDanI A mAsIka pAse moTI rakama leNI khecAya che tethI je kaI grAhake lavAjama mokalavAmAM kasura karaze to teo zubha khAtAnA devAdAra raheze. vaLI keTalAka gRhastho theDA aMka rAkhI bIjA ake nahi mekalavA lakhe che te tevA gRhasthane namra vinaMtI che ke kenpharansa phaMDanA devAdAra rahevAne badale jeTalA aMka rAkhyA hoya te darekanA be AnA lekhe mokalI devA kRpA karavI. CO-~ jAhera khabara. sarva jaina bhAIone khabara ApavAmAM Ave che ke amadAvAda konpharansamAM thayela TharAva naMbara 14 anusAra ApaNA parama pujya zrI tIrthakara bhagavAnanI chabIo veca. vAmAM Ave che te baMdha karavAne mATe yogya pagalAM bharavAnI khAsa jarUra che tethI jaNAvavAnuM ke AvI chabIo je kaI vecatA hoya tenI banete nakala ane khAsa karIne vecanAra tathA chApanAranAM nAma tathA ThekANuM sAthenI upayogI hakIkata amArA upara mokalI ApavAmAM Avaze to ghaTato baMdobasta thaI zakaze. gIragAma muMbaI) AsIsTanTa sekreTarI, tA. 16-pa--07. ) - zrI jaina vetAMbara konpharansa.
Page #287
--------------------------------------------------------------------------
________________ apurva zedha. jarUra vAMce. camatakArI prAga. nayanacIMtAmaNI guTIkA. netra vinAne mAnavI, jIva paNa mRta jANa S" eja nayana cIMtAmaNa, dIe netranuM dAna. nayana cIMtAmaNI:- mahA prabhAvika guTIkAne hame kaI mAhAtmA pAsethI meLavIne hame gupta rAkhatA hatA paNa hamArA ghaNuM baMdhuonA anugrahathI lAbhAlAbhanuM kAraNa mAnI labha nahI rAkhatAM tenA kharcanA pramANamAM kIMmata rAkhI hamo jAhera karavAne utkaMThe dharAvIe chIe. IglIza davAno koI paNa rIte khapa nahI karatAM phakta vanaspationuM saMzodhana karI vake rasamAM eka dIvase bane che. ghaNA dhatIgonA bahoLA lakhANathI ghaNuM ja sadhAbhraSTamAM thaI gaelA haze paraMtu zaMkA rahitapaNe svadezI udyogane utejana ApI deza paradezamAM pracalIta karavAne hamArI vinaMtI che. A guTIkA netramAM aMjana karavAthI chArI, khIla, paravALA, paDaLa metI, ratAMdhaLe, phulA vA khadakhalabaLatA, rAdDa, jhAMkhAza, pANuM jharavuM, dukhavA AvavuM vigere tamAma darane jhaDapathI maTADe che temaja niramaLI AMkhomAM aMjana karavAthI najara IdrIya sApha rAkhe che tathApI hamArI asaMtesI guTIkAnuM aMjana karavAthI eka AMtarIo, be AMtarIo traNa AMtarIo, cothIe tAva tathA berAsa paNa aMjana karavAthI maTADI mehaTA acaMbAne dharAvanArI che. AvI guTIkA koI vakhata bahAra paDelI asaMbhavIta haze. hamoe cekasa anubhava meLavI ghaNuM darado sArAM thavAthI haramAM mUkIe chIe. ghaNI davAothI kaMTALI nIrAza thaI gaelA jAe te vilaMba karyA vinA juja kImatamAM kharIdI khAtrI kare. hame paNa kharI khAtrI thI kahIe chIe ke A guTIkA kadI paNa pAchI pharanAra nathI kharIdanArane apurva lAbha che darekane avazya rAkhavA yogya che A guTIkAno khapa karyAthI bIjI davAono khapa rahezeja nahI A guTIkA cha mAsa cAle tevA pramANamAM banAvelI che. sudhI ane sasatI, ghaNuM guNavALI A guTIkAne pahela vahele janama tha chesutta baMdhuo kharIde, dareka baMdhuone utejana ApI kharIdA ane camatkArI auSadhIno anubhava kare. sAmaTu Dajhana eka kharIdanArane DabI 1 kamIzana ApavAmAM Avaze. kIMmata DabI 1 nA rU. 2) paTeja judu. jainanA sAdhu sAdhavIne khapa sArU maphata mekalI ApavAmAM Avaze. kharIdanAre hamArA nAmanuM henDabIla tapAsIne levuM. banAvanAra. mesarsa pI. enDa bo. bradharsa. The muLajI kALA TepI vALA motI bajAra, muMbai, DhaDhAchApanuM pavitra kezara. svadharma rakSA ane svadeza lAbha mATe, khAsa pratinidhi mekalI maMgAvela khAtrInuM zuddha ane uttama svadezI kezara pAMca telA, tathA pA, aradhA ane eka ratalI peka DabAomAM ke jepara konpharansanA utpAdaka mI. dadrAnI chabIne "TeDa mArka" che te nIcenA sthaLethI maLaze. muMbaI-jaina kave, kenpharansa ophIsa giragAma, mAMgaroLa jaina sabhA pAyadhUnI, jaththAbaMdha vecanAra ekalA mAleka, jaiva maMdIra sAme ? kacchI dazAosavALa jaina mahAjana Azrita mADavI, muMbai, ke A svadezI kaMpanI
Page #288
--------------------------------------------------------------------------
________________ mAnAdhikArI (onararI): upadezaka tarIke kArya karavAnI IcchA rAkhanAra vakatAone uttama taka. ApaNI konpharanse pasAra karelA TharAve tAkIde amalamAM melavA mATe tathA konpharansanA hetuo samajAvavA mATe pAMta potAnA jIllAomAM phUrasadane vakhate bhApaNa ApI jene kAmanI unnati karavAnI IcchA rAkhanArAone A kAryane mATe teonI lAyakAta saMbaMdhI khAtrI thayethI resIDaMTa janarala sekreTarInI sahI sAthanA uttama pramANapatra ApavAmAM Avaze. ukta IcchA rAkhanArAoe A saMbaMdhamAM nIcenA saranAme patra vyavahAra karavo. AsIsTaMTa sekreTarI zrI jaina zvetAmbara konpharansa ophIsa gIragAma-mukhaI. RATES FOR ADVERTISEMENT, jAhera khabara ApanArAone amUlya taka. zrI jaina zvetAmbara kenpharansanuM vAjIMtra gaNAtuM A mAsika ke jene hiMdustAnanA judA judA bhAgomAM vastI jaina jevI dhanADhaya kAmamAM bahALo phelAve che temAM jAhera khabara ApavAnA bhAve nIce mujaba rAkhavAmAM AvyA che. aDadhu pija || pA, pija | cAra lAIna eka varSa mATe cha mAsa traNa mAsa 5 | 12 | 7 2-8-0 eka aka 5 jAhera khabare hiMdI, gujarAtI yA aMgrejI bhASAmAM levAmAM Avaze, jAhera khabaranAM nANuM agAuthI maLyA zivAya jAhera khabara dAkhala karavAmAM Avaze nahi. A mAsikanI mAraphata heMDabIla vaheMcavAnA bhAve patravyavahArathI agara rUbarU maLavAthI nakI thaI zakaze, te mATe saghaLe patravyavahAra tathA manIorDara vagere nIcenA saranAme mokalavA. AsIsTaMTa sekreTarI - zrI jaina zvetAMbara kenpharansa gIragAma-muMbaI
Page #289
--------------------------------------------------------------------------
________________ Registered No. B. 525. 920000292720hectaemummertisemuragatSR00000gploandlinecorpiodmarporocccdstoneen020200002000mpenpoo008091cpmgepr00806009 S SaradaaropatibasindansadnamoraddhotoIThiDaeshdoot vIra sambat zrI OM vikrama sambat 1963 , nAmbara konpharansa CHAR 20001pcobakodvoodoapdeo 9.ipattootapoernde ja pustaka 3. heralDa. sana nambara 9.: pragaTa kartA zrI jaina zvetAMbara kaoNnpharansa oNphisa, muMbaI. Posbaradasana amromactitinghaneroidsensattapensatiasjidioedemete viSayAnukramaNikA. pRSTha. . viSaya 108922000200029002dorpoo03003200000GBacGEE VASER Mainism Gujarati isin TBooks .... ... 257. nAnA pathupAya na ... kAM na vAmAM AvelI A dhamAna A baMdhuone vi.5 yazANAyo ..... 258 / banAi ane| 32.sa ... 212. ta yeto .... ... ... 215auna sabhAyAra .... kAnpharansanaM baMdhAraNa ne e pApa baLathI AgaLa | navI gujarAtI vAMcanamALA. yA 32 . .... ... 275 | bhApanA.... ADISHA ...271 actboisbeoskarison020200005pmasee228805 vArSika mUlya DAkakA mUlya sameta sirpha ru. 9.RE dharma vijaya priMTiMga presa pAyadhunI-mubaI. EGENDERanamaaponsC009-320000000020022GONResop2000Up: 00000000000000000000000002000 0000000
Page #290
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI jaina zvetAMbara maMdirAvaLI. ke , " - prathama bhAga. che. A pustakamAM gujarAta, kAThIAvADa, kaccha ane mAravADa dezanA derAsaranI (ghara derAsara sudhAMta) hakIkata ApavAmAM AvelI che. muMbaInI kenpharansa ophIsa taraphathI mahAna kharca karI zarU karavAmAM Avela DIrekaTaronA amUlya temaja prathama phiLa rUpe A pustaka jana samAjanA hitane mATe bahAra pADavAmAM Avela che. hiMdukistAnamAM AvelA ApaNA pavitra kSetranI yAtrA karavA janAra jana bhAIone A pustaka eke mura gAIDa (bhA mIyA) tarIke thaI paDavA saMbhava che. A pustakamAM judA judA kalame pADI derAsaravALA gAmanuM nAma, najIkanA sTezana yAne moTA gAmanuM nAma tathA tenuM aMtara derAsaranuM ThekANuM, khAMdhaNI, varNana, baMdhAvanAranuM nAma, mULanAyakajInuM nAma, badhAyAnI sAla, pratimAjInI saMkhyA, nokaranI saMkhyA tathA makAnanI sthiti vagere tamAma hakIkata savistara dAkhala karavAmAM AvI che, A pu staka royala sAIjha 260 pAnAnuM suMdara kapaDAnA puMThAthI baMdhAvelu che, bahAra gAmathI magAvanArane vI. pI. thI mokalavAmAM Avaze. - mUlya phakata rU. 1-8-0 rAkhavAmAM Avela che. chapAvI pragaTa karanAra giragAma zrI jaina zvetAMbara konpharansa muMbaI varavI hita! pavitra!! E ! ! ! dhI inDIyana sopa enDa kenDala phekTarI lImITeDa. DIsA zeDa, pIpAvI, kuMvara vaLavA. bhAvu. jhumara, vAlaseTa ane gAMDInA phAnaso ? nAhAvAnA, auSadhiya ane yovAnA bAra mATe judA judAM kada ane vajananI sarve 1 sopa vIgere. jAtanI mINavattIo. __varALa yaMtrathI cAlatuM A eka mohoTuM kArakhAnuM che ane temA carabI rahita patri sAbuo tathA mINabattI banAvavAmAM Ave che. bhAva paNa ghaNA sastA che. uparane zIranAme lakhIne prAIsalISTa maMgAyo.
Page #291
--------------------------------------------------------------------------
________________ || namaH siddhaH | ratnAnAmiva rohaNakSitidharaH khaM tArakANAmiva, svargaH kalpamahIruhAmiva saraH paMke ruhANAmiva, pAthodhiH payasAmiveMdumahasAM sthAnaM guNAnAmamA, visAlocya viracyatAM bhagavataH saMghasya pUjAvidhiH // 21 // artha:-rehaNAcaLa parvata jema ratnonuM sthAna che, AkAza jema tArAonuM sthAna che, svarga jema kalpavRkSonuM nivAsasthAna che, taLAva jema kamaLanuM nivAsasthAna che, samudra jema caMdramAM samAna nirmaLa jaLanuM nivAsasthAna che, tevI rIte A sAdhu, sAdhvI, zrAvaka, zrAvikArUpa catuvidha pUjya saMgha je jJAna, darzana ane cAritranuM nivAsasthAna che tenI pUjA karIe SHRI JAIN (SWETAMBER) CONFERENCE HERALD. Vol. III. ] SEPTEMBER 1907. [No. 9. JAINISM V/S GUJARATI TEXT BOOKS. We beg to publish herein a copy of the petition addressed by the Jain Graduates' Association to the Director of Public Instruction re Gujarati Text Books. We understand that by a subsequent letter the Association has drawn the attention of the Director that the remarks contained in this petition also apply to the corresponding lessons of the Marathi Text books.] Te, The Honourable F. G. Selby Esqr: M. A. Director of Public Instruction. POONA.
Page #292
--------------------------------------------------------------------------
________________ 248] jaina kenpharansa heraDa, (7229042 Sir, 939 On bahalf of the Jain Graduates' Association we beg to submit the following facts for your careful consideration, On referring to the fifth Book of the new Series of Gujarati Books recently prepared by the vernacular Text--Books Revision Committee we can not but feel that in the Ninth and Sixtieth lessons of the said book, there are certain facts relating to the Jains and Jainism which are inaccurately stated from a historical stand-point and there are other passages which tend to hurt the feelings of the whole of the Jain Community. The Ninth lesson of the said book deals with a short description of "The different Communities and religions of India". At the top of the page 20th, we find the following statement. "I. sa. pUrve pAMca cha varSa upara cAlatA dharmanI sthitithI nArAja thaI mahAvIra svAmIe ane gitama buddhe pitA potAnA upadeza calAvyA, e upadeza jaina ane bauddha e nAmanA be navA dhama rUpe phelAyA." i.e. " About 500 or 600 years B. C. being dissatisfied with the condition of the religions prevaling during the period, the Sage Mahavir and Gautam Budha commenced their teachings. These teachings spread in the form of two new religions known as Jainism and Budhism. Our Association submits that this is historically quite incorrect. Jainism is a very old religion and dates from times immemorial. The Jains believe in and adore a number of sages. They are known by the common appelation of Tirthankaras and they are twenty four in number for each cycle of time. Of those Tirthankaras, Sage Mahavir, who, in the above passage, is said to have introduced Jainism as a new religion is, as a matter of fact, the twenty fourth and the last. This is a matter of common knowledge and this fact is admitted in the sixtieth lesson of the same book. The said sixtieth lesson deals with the character-sketch of Adinath, which, by the way, is only the epithet of "Rishabhdevji" the first of the Tirthankaras and which
Page #293
--------------------------------------------------------------------------
________________ poce] Jainism v/s.Gujarati Text Books. [244 word signifies the first Lord. In that lesson at page 142 it is stated as follows : nAbhI ane marUdevInA putra RSabhadevajI jaina dharmanA Adi tIrthakara che, ane te AdinAtha ane AdIzvara bhagavAnane nAme prasiddha che. covIsamA tIrthaMkara mahAvIra svAmI I. sa. pUrve chaThA saikAmAM thayA, te pahelAM ghaNuM varSa agAu RSabhadevajI thaI gayA kahevAya che." Rishabhdevji the son of Nabhi and Marudevi is the first Tirthankar of the Jain re'igion, and he is known by the name of God Adinath and Adish war. Rushabhdevji is said to have existed many years before the twenty fourth Tirthankara Mahavira Swami who lived in the sixth Century B. C." This immediately shows that the statement quoted above from the ninth lesson viz:- that origin of the Jain religion is to be traced to Mahavira is evidently incorrect, for it is only preposterous to say that the 24th Sage of a religious sect is the founder of that sect. A similar comp'aint about the Historic inaccuracy referred to above, our Association has to make with regard to the Gujarati version of the History of India, translated from the English work in the same subject by E. Marsden Esq: on page 45-46 of the said. Gujarati History we find the following: je arasAmAM buddhe bauddha dharma mArgane upadeza karyo te ja arasAmAM vardhamAna nAmanA bIjA eka kSatrI rAjAe mahAvIra nAma dhAraNa karI bauddha dharmane ghaNI bAbatemAM maLa paMthe sthA. mahAvIra jIna (pavitra mANasa) kahevAyuM tethI teNe sthApele paMtha jaina ane tenA anuyAyIo jaina mArga kahevAya che. keTalAka vidvAnone evo mata che ke jenamArga bauddha mArga pahelAM sthapAye ane jene pote paNa ema kahe che." i. e. During the period in which Budha preached Budhism a Kshatriya king named Vardhmana having assumed the appellation of Mahavira founded a sect similar in many respects to Budhism. Mahavira was called Jina (holy man), and so the religion founded by him is called the Jain religion and his followers the Jains. Some of the scholars are of opinion that Jainism was founded before Budhism. And the Jains themselves say so too.
Page #294
--------------------------------------------------------------------------
________________ pus ] jaina konpharansa hera [722*042 Now here the learned author writes in very misleading terms although as we have pointed out above Maha-Vira is not by any means the founder of the Jain religion yet here he is so described -and later on, it is said, merely as a passing remark, thet some scholars and the Jains themselves say that Jainism is a very old religion, as, if that were not the truth. It appears that Mr. Marsden has taken his statement from the article " Jains " in Vol 13 of the Encyclopaedia Britannica, page 543, and yet what is important to prove antiquaty of Jainism in that article is omitted by Mr. Marsden. Proffessor P. M. Rhys Davids from whose pen the article comes says as follow: Jainism purports to be the system of belief promulgated by Vardhamana, better known by his epithet of Maha-Vira who was a * contemporary of Gautama, thc Budha. But the Jains, like the Budh ists, believe that the same system had previously been proclaimed through countless sages by each one of a succession of earlier teachers. The Jains count twenty four such prophets, whom they call Jinas or Tirthankaras, that is conquerors or leaders of schools of thought. It is from the word Jina that the modern name Jainas meaning followers of the Jina or of the Jainas is derived. This legend of the twenty four Jinas contains a germ of truth. Maha-Vira was not an originator, he merely carried on without slight changes a systemi which existed before his time and which probably owes its most distinguished features to a teacher named Parshvanath, who ranks in the succession of Jainas as the predecessor of Maha-Vira. Parshvanath is said, in the Jain chronology to have lived two hundred years before Maha-Vira (that is about 700 B. C. but the only conclusion that is safe to draw from this statement is, Parshva was considerably carlier in point of time than Maha-Vira". As regards the origin of Jainism, we also beg to draw your attention to the introduction of Utaradhyayana and Sutrakritanga Jain Sutras in Sacred Books of the East vol: xlv by Professor Hermann Jacobi. So such as regards the error in assigving a date to the origin of Jainism. There are other errors and inaccuracies in the sixtieth lesson of the said Gujarati fifth book and in Marsdens' History which are
Page #295
--------------------------------------------------------------------------
________________ poco ] Jainism v/s Gujarati Text Books. [249 pointed out in the Appendix hereto annexed and marked A together with the corrections and substitutes that may be aptly put in. Our Association submits that mistakes like those mentioned in this memorial are due to the neglect of Jain literature in the curriculum of University studies and consequent want of familiarity with the ideas contained in that literature. Our Association begs to draw attention to a petition (copy whereof is hereto annexed and marked B.). addressed by us on the 2nd day of July last to the Registrar of the Bombay University for presentation in due course to the Syndicate, in which we complained of exclusion of of Jain literature from the Syllabus of vur University and asked for the inclusion of some, at least, of the large number of Jain works which deserve a place in the curriculum of the Sanscrit studies in our Arts course. In your capacity of Vice Chancellor of the Bombay University, we trust you will use your legitimate influence to see that justice is done to our prayers and that some at least of the Jain texts are prescribed for studies in Arts. Our immediate prayer to you is that as soon as conveniently possible, you will take steps to see that historic and other inaccuracies pointed out by us are corrected. It will be far better if lessons in yuestion are recast and written again. The public in general have heard with great satisfaction the arrangements made by you in the matter of a similar grievance of the Mahomedan Community. Our Association hopes ard trusts that with your usual liberal spirit and broad mindedness, you will direct the nessary changes in the text books so commonly used in our schools and thus give proper redress for onr just grievances. Jain Graduates' Association Hall, 1 Pydhoni Bombay 14th August 1907 ) We have the honour to be SIR, Your Most Opedient Servants Makanji J. Mehta. B. A. LJ. R. Tribhovandas L. Shah. L. M. & s. Hon. Secretaries.
Page #296
--------------------------------------------------------------------------
________________ 246] a 31c5274 IPES. [ 74229042 APPENDIX Re 60th lesson of Gujrati 5th book. 1 First of all we object to the word " olell" which occurs in the 7th line of the lesson. The people referred to by the word "olel" were ignorant of the ways of the world; but then at the same time they were quite innocent people. The word sayincil" may be well substituted by the phrase a 217441 Gileri ayat 24.atla ASI.? 2 The 22nd line of the lesson begins with Hall 2462 Eta nAMkhaje". Here we object to the word "kaMdamUla" which occurs in the 13th line of the lesson. This lesson has been written from the life of Rishabhdevji of Hemchandra. There the word is eft: which means grain, instances of which are mentioned therein, of wheat, rice and moong. Moreover we Jains abstain from eating s as we are forbidden to eat it by our religious scriptures. Hence we submit, the word "6244" should be substituted, everywhere it occurs, by the word bilazi" which is the equivalent for the word of. Re Marsden's Gujrati History. 3 we diva yeni usul alamizha Evi 47 MERLO"......... This is quite an untruth. adiuta is the term applicable only to the foll.. owers of Coral just as the word fe glo42 is to the other section of such followers. The term diula is never applied to the Idol as dresseil in white. We never adore our idols byputting any white clothes on or about them. 4. "jaine pitAnAM daherAM mANasanA vAsathI dura ghADA jaMgalomAM tathA sol @chi ving......... This sounds quite unnatural and meaningless. The fact is that the Cities and Towns in which temples were built, have come to be ruined and deserted by lapse of centuries; but from this it could not be inferred that the Jains build their temples in forests and wastes. Therefore "uldid sozi Hazal alzte ghADA jaMgalomAM bAMdhe che." may be omitted. And jano pitAnA daherAM DuMgarAmAM vil."......... may well be substituted by my al uldlai Egziuar Yu1FL 2421 RAL 30221 042 vidu."......... Shatrunjaya, Girnar and Parshwanath hills are the hills on which our Tirthankaras had devoted themselves to meditation till salvation, and hence the sanctity of the places, which easily explains why the Jains have built their temples there and do so even at the present day.
Page #297
--------------------------------------------------------------------------
________________ 1909 ] zrI siddha kSetramAM AvelI ApaNI dharmazALAo zrI sidhdha kSetramAM AvelI ApaNI dharmazALAo. kAThIAvADanA gohelavADa prAMtamAM Avela ApaNA parama pavitra tI zrI siddhakSetra (pAlItANA) thI bhAgye keAI jaina ajANyA haze. hiMdustAnamAM game teTalA dUranA bhAgamAM paNa vasanAra dareke dareka jaina bhAie A zAzvatA tInI yAtrA karI potAne manuSya janma saphaLa karyA haze. krIzrvanA jevI rIte jeselamane sauthI pavitra tIsthAna gaNe che, musalamAne hajAronI saMkhyAmAM make haja karavA jAya che, Rsiduo kAzI kSetrane paramapavitra tIrthasthaLa mAne che tevIja rIte khalke tethI paNa vizeSa ApaNe paNa apratima bhakitathI zatruMjayanI mahAn tIM tarIke gaNanA karIe chIe. hajArA yAtrALuo prativaSa-pratimAsa zatruMjaya mahAtmya nAmanA mahAn grathamAM varNavelA A tIrthanI yAtrA karI potAnA aneka bhavAnA saMcita karelA azubha kAM khapAve che. rAjaya taraphathI keTalIeka muzkelI chatAM-yAtrALuonI sagavaDa khAtara, teo zAntithI dharmadhyAna, zubha kriyA karIzake, te hetuthI--ApaNA dhanika agesarAe anya sthaLa karatAM A sthaLe aneka gaNuM puNya hAMsala karavAnA AzayathI aneka dha zALAo baMdhAvI che. kAkI tathA caitrI purNimAjevA zubha divase hajAro yAtrAchue ekatra thAya che. ane puratI saMkhyAmAM dharmazALAo hovA chatAM yAtrikAne ghara bhADe laIne rahevuM paDeche. eTaluMja niha paNa anya divasoe paNa cagya rIte goThavaNa karavAmAM Ave te sava yAtrALuone dharmazALAmAM utaravAnI sagavaDa thai zake tevI sthiti chatAM yAtrALuone ghara bhADe laine rahevu paDe che. tevI rItanI krIAdo jayAre ApaNe sAMbhaLIe chIe tyAre tenuM kAraNa tapAsavAnI khAsa jarUra jaNAya che. gai caitra zuda puname mhoTI saMkhyAmAM yAtrALue nahi AvelA chatAM-zrAvaka yAtrALueneja nahi balke sAdhu sAdhvIone ane khasusa karIne e sAdhvIone je muzIkhata utArA meLavavAne mATe veThavI paDI hatI te khAkhatanI tathA bIjI keTalIeka ryAdA tathA sucanAo sAthenI lagabhaga aDhIso sahInI chApelI arajInI nakala amAne maLelI che. vaLI ukata arajInI ATha-daza nakalA atra jaina keAnsa phrIsa upara mekalavAmAM AvatAM arajImAM jaNAvelA judI judI dharmazALAnA mAlekA tarapha keTalIeka sUcanA sAthe resIDenTa janarala sekreTarI zeTha vIracaMda dvIpacaMdanI sahIne patra tathA arajIo ravAnA karavAmAM AvI che. ane ApaNe AzA rAkhIzu ke dharmazALAnA mAlekA ukata arajI dhyAnapUrvaka vAMcavA tasdI leze, ane yAtrALuone khamavI paDatI muzkelIo dUra karavA tarapha tathA temAM jaNAvelI vInatIrUpe sUcanAe tarapha ghaTatuM lakSya Apaze. sthaLasaMkocane lIdhe arajInI nakala ame atra ApI zakatA nathI teApaNu amAre jaNAvavuM joie ke dha zALAonA mAlekane aNuchUTake peAtAnA neAkarenI mAraphata kAma levuM paDe che tethI udAra grahasthAnI sakhAvatanA kAryAnA yathArtha rIte lAbha lai zakAtA nathI. [ 259
Page #298
--------------------------------------------------------------------------
________________ ra60] jaina pharansa heraDa. [ sapTembara zrImaMta yAtrALuone kadAca bhADuM khacIne paNa jagyA meLavI zake, paraMtu sAmAnya varganA lokone-bhADuM na khacI zake tevAone oraDIo khAlI chatAM jUdA jUdA jhAnAo AgaLa karI dharmazALAnA vahIvaTa karanArAo utAre na Ape ane tethI teone barAM chokarA sAthe piTakAM laI ekathI bIjI ane bIjIthI trIjI ema aneka dharmazALAomAM sAMja sudhI AzrayasthAna meLavavA rajhaLavuM paDe, bhaTakavuM paDe te kaIpaNa rIte IcchavAyegya kahI zakAya nahi. taduparAMta amuka prakAranI lAlaca-lAMca ApavAthI oraDIo ekadama maLI jAya tenA jevI duHkhada sthiti bIjI kaI paNa lekhAvI joIe nahi. AvI bAbatamAM sAdhAraNa rIte amuka dharmazALAvALAnA nekare taraphathI lAMca levAya che tevI rItanA AkSepa melavAnA karatAM jeNe lAMca lIdhI hoya tenA dAkhalA TAMkI pragaTa karavAnI jarUra che. AnA saMbaMdhamAM eka bIjI evI pharIAda karavAmAM Ave che ke keTalIka dharmazALAvALAo pitAnA bhaMDAra khAtAmAM tathA bIjA khAtAmAM pitAnI dharmazALAmAM utarelA yAtrALuo pAse keTaleka aMze dabANa karI nANA bharAve che ane tethI ADakatarI rIte samasta hiMdustAnanA jainenI pratinidhirUpa zeTha ANaMdajI kalyANajInI peDhIne nukazAna thAya che, tenA tarapha paNa ghaTatuM dhyAna ApavAnI agatya dharmazALAvALAo vicAraze ema ApaNe icchIzuM. dareka yAtrALune ane khAsa karIne sAmAnya sthitinA yAtrALune khamavI paDatI hADamArInuM khyAna ApavAno atra prasaMga nathI paNa jyAre vakhatovakhata pharIAda thatI jovAmAM Ave che tyAre tenuM kAraNa tapAsavAnI tathA cAlu sthiti sudhAravAnI lAgatAvaLagatAonI pharaja che te keIthI nA pADI zakAze nahi. plega tathA anya kAraNone laIne yAtrALuo thoDAMeka varSathI ghaNuM moTI saMkhyAmAM bhegA thatA nathI temaja dharmazALAonI saMkhyA paNa vadhatI jAya che tema chatAM paNa yAtrALuone pharIAda karavAnuM kAraNa rahe che te ghaNuM ja zecanIya kahI zakAya. vaLI jyAre bIjI bAju tapAsIe chIe tyAre ema paNa jaNAya che ke dharmazALAnA mAleke tathA temanA nekarene paNa yAtrALuonI bAbatamAM seja pharIAda karavAnuM kAraNa rahe che. teo potAne ghera je je prakAranI sagavaDe hoya tenA karatAM paNa vadhAre sagavaDanI IcchA rAkhatA jaNAya che. teo yAtrA karavA Ave che tethI pitAnA AtmAnuM kalyANa karavAneja mukhya udeza hovo joIe te bhUlI jaI vizeSa pravRttimAM paDe che ane gamatamAM-AnaMdamAM (Atmika nahi) vakhata gALavA lalacAya che, tethI karIne sagavaDa thaI zakavAno saMbhava chatAM anya yAtrALuone pite rAkhelI oraDImAM utaravA detA nathI. A badhI pharIAda dUra thaI zake tene mATe keTalAeka amalamAM melI zakAya tevA upAya sUcavavAnI, lAgatAvaLagatAonA dhyAna upara lAvavAnI jarUra che.
Page #299
--------------------------------------------------------------------------
________________ 1097] zrI siddha kSetramAM AvelI ApaNI dharmazALAo. [rA 1 prathama te koIpaNa yAtrALue koI paNa vakhate-prasaMge dharmazALAnA gumA stAna, nekarane, mALIne ke bhaiyAne kAMIpaNa inAma-bheTa ke bakSesa dAkhala ApavuM nahi, ane Apaze te te saMghano gunhegAra gaNAze.-te matalabanuM moTA akSaravALuM beDa dareka dharmazALAmAM mAravuM joIe. 2 bhAyaNImAM rIvAja che te mujaba dareka dharmazALAnI oraDIe dharmazALAnA munIme tALuM vAsI baMdha nahi rAkhatAM khullI rAkhavI joIe eTale yAtrALu Ave ke tarata vagara agavaDe vagara athaDAmaNe pitAne utaravAnuM sthAna meLavI zake. 3 dareka dharmazALAmAM vIjhITara buka rAkhavAnI anivArya AvazyakatA che. ukata bukamAM sAmAnya yA pratiSThita dareka yAtrALu pitAne naDelI muzIbate athavA karavA gya sucanAo jarA paNa acakAyA vagara lakhI zake. A bukamAM zaramane lIdhe, nitika hImatanA abhAve potAnA vicAre keI na jaNAvI zake che tevAone mATe eka dharmazALAnI pharIAda bAbatanI zerAbuka ApaNuM ANaMdajI kalyANajInI peDhI upara rAkhavI upaganI thaI paDaze. ane A vIjhITara buka tapAsavAnI tasdI dharmazALAnA mAlIkoe avazya levI joIe. A take amone atyaMta harSa sAthe jaNAvavAnI jarUra jaNAya che ke kenpharansa ophIsa taraphathI je arajInI nakala dharmazALAnA mAleke tarapha mokalavAmAM AvI hatI te paikI bAbu sAheba pannAlAla pUraNacaMdanI dharmazALAnA vahIvaTa karanArAo taraphathI ghaNoja saMtoSakAraka javAba ApavAmAM AvyuM che. arajImAM jaNAvela je be sAdhvIone utAre meLavavA muzIbata paDI hatI te ja sAdhvIo pAsethI patra lakhAvI maMgAvI konpharansa ophisa tara mokalI ApavAmAM Avela che. jemAM teo jaNAve che ke pannAlAla bAbunI dharmazALAmAM nIcenA koI eraDAo khAlI hotA tathA uparanA divAnakhAnAmAM sAdhuo utarelA hatA. tethI tenI sAmenI oraDImAM utaravuM ane ThIka lAgyuM hatuM. tethI pustakAlayamAM ane rahevAnuM kahevAmAM Avela tyAM ame utaryA tathA AhAra paNa karyA paNa tyAM rahevAthI AzAtanA thavAnI hake ame bIjI jagyA pasaMda karavA gya dhAyuM. vaLI bAbu sAheba taraphathI bheTa-sogAda nahi ApavAnA saMbaMdhamAM borDa paNa mAravAmAM Avela che, tathA vIjhITara buka rAkhavAmAM AvI che. zeTha jeThAbhAI narasI kezavajIe paNa patrane javAba saMtoSakAraka Apela che. A uparathI ApaNe AzA rAkhIzuM ke anya dharmazALAvALAo paNa ukta grahasthanI mAphaka ghaTata baMdobasta karavA pitAthI banatuM karaze, ane anaMtagaNuM puNya hAMsala karaze.
Page #300
--------------------------------------------------------------------------
________________ 22 ] jaina kenpharansa hera [ sapTembara jainodaya ane konpharansa. - ukata viSaya upara munirAja mahArAja zrI kezaravijayajI gaNie tA. 21-7-17 ne reja lAlabAgamAM seMkaDo tAjane sanmukha ghaNAja hRdayabhedaka zabdamAM, prAcIna temaja navIna vicAronA saMmelanarUpa, citta AkarSaka rIte, asarakAraka upadeza Apyo hato ane teno savistara rIporTa anya peparomAM AvI gayela che tema chatAM paNa sthaLasaMkecane lIdhe temane keTalAka bhAgaja A mAsikanA grAhakonA lAbha khAtara ApavA jarUra dhArIe chIe. mahArAja zrIe vyAkhyAnanI zarUAtamAM jaNAvyuM ke konpharansano artha vicAra karanAra maMDaLa thAya che ane temAM agresaree maLIne jenI Adhunika temaja bhaviSyanI sthitino vicAra karavAnuM che. ukata maMDaLa pAMca varSathI thatAM temaNe ghaNA vicAro karyA che te AnaMda levA jevuM che paraMtu have te pramANe vartana karavAnI AvazyakatA che. konpharansa hAtha dharelI ghaNI bAbato paikI keTalIekamAM vadhAre ane vadhAre sudhAro karavA haju ghaNe avakAza che. jyAre kenpharajo svIkArelA dareka sudhArA thaze tyAre jainakamazAsanane prabhAva kevo ramaNIya thaze te vicAraja sarva keIne AlhAda utpanna kare te che paNa haju te badhA vicAre amalamAM Ave te pUrve mArA vicAra pramANe hAla tarata keLavaNI viSayaka ApaNI komanA udhdhAra tarapha saMpUrNa lakSya ApavAnI jarUra che. sarvane udaya keLavaNanA vadhArA upara Takele che. AtmAne anukrame mokSa sukha paryata pahoMcADI zakAya te keLavaNane uddeza che. zrI tIrthakara bhagavAna paNa savi jIva karUM zAsana rasI, e uddeza dharAvatA hatA ane te mujaba jJAnane prathamapada Apela che. manuSyanI unnati ane saguNe-sadvartanane AdhAra teNe prApta karelI keLavaNI uparaja che. ApaNe mukhya uddeza keLavaNIthI mokSa prAptine che te tarapha tamAruM dhyAna kheMcyAbAda, A viSayanA aMge grahasthanI sAmAnya keLavaNI upara huM bolIza. grahasthane dhArmika temaja vyavahArika keLavaNInI jarUra che paraMtu je te pitAnA kuTuMbanuM gujarAna nivRttithI, sahelAIthI karI zakato haze to ja te dhArmika keLavaNImAM mana joDI zakaze. pUrvanA puNIyA zrAvakanI peThe duHkhI avasthAmAM, dhanahIna garIba sthitimAM paNa dharma tarapha prItivALo bhAga bhAgyeja najare paDaze mATe sAmAnya Avaka-utpanna darekane hevuM jarUranuM che. vaLI jainabandha bhikSuka naja hovo joIe tevuM pramANavacana chatAM dIna hAlatamAM jena bhAIone jovAmAM Ave te khedanI vAta che. peTa bharavAnA sAMsA paDatAM jene anItithI udara nirvAha kare te tenAthI paNa adhama sthiti che ane te sudhAravAnI khAsa jarUra che.
Page #301
--------------------------------------------------------------------------
________________ 197] jedaya ane konpharansa. " [263 huM mArA anubhavamAM AvelI vAta kahe che ke vihAra karatAM, jenenA Azare vIzeka gharanI vastivALA eka gAmaDAmAM huM gayuM hatuM. tyAM Akho divasa ke e sArI vaiyAvacca karI tathA vyAkhyAna sAMbhaLavA AvyA paraMtu rAtre pratikramaNa karavA na AvavAthI tenA kAraNanI meM khAnagI tapAsa karI te jaNAyuM ke teo sarvee paherelA lugaDAM ja temanI mAyA muMDI hatI ane tethI pratikamaNamAM badalavA chatAM zuddha kapaDAM ane kaTAsaNa tathA muhapattinA abhAve teo kaI AvI zakyA hetA. A tamArA bhAIonI sthiti zuM tamane zaramAvatI nathI? koI koI sthaLe tamArA svAmibhAIone savAranA savAre ane sAMjanA sAMje dANuM meLavI lAvI nirvAha kare paDe che ane tethI temanI strIothI tuprAptinA samaye zuci paNa pALI zakAtI nathI. * A saghaLA sudhArA thavA mATe sauthI prathama Arthika sthiti sudhAravAnI Avazyaka katA che. tevAone mATe tathA nirAdhAra bALakane mATe kenapharansa mAbApa thavuM joIe che. tevA mANaso kAma karavAmAM sazakata hoya che chatAM dhaMdhAnI gerahAjarIthI ane paisAnA abhAve nirAdhAra dukhI jovAya che. kAThIyAvADa, mAravADa, mevADa jevA pradezamAM hunnara udyoganI moTI khAmI che mATe te pradezanA jena bhAIone sudhAravAne hunnara udyoganI zALAo kADhavAnI jarUra che. joIzuM to mIzanarIoe lAkhe mANasane svadharma bhraSTa karI nAkhelAM che paraMtu kharuM jotAM temAM te zreSane pAtra ochAM gaNAze kemake temaNe kharI rIte te lAkhe jIne bacAvyA che ane tethI tenA Azrito tenA dharmamAM maLe che temAM kharI rIte deSane pAtra keNa che te bahu guMcavaNa bharela prazna che. AvI rIte AjIvikAnI khAmIthI hajAro tamArA svAmibhAIo paNa patita-dharmabhraSTa thaI jAya che. tamArI pharaja paNa hAla je che teone TakAvavAnI tathA vadhAre jaine utpanna karavAnI che paraMtu TakAvavAno savAla che tyAM AgaLa vadhAravAnI te AzA kayAMthIja hoya? konpharansa jIrNoddhArano viSaya lIdhe che, te jarUra che, te kharI vAta che, paraMtu pahelAM zrAvaka vargane sudhAravAnI jarUra che. darzana karanAra nahi heAya te jIrNoddhAra karela athavA navA navA derAsaranI dekharekha keNa rAkhaze? te vicAravAnuM che. svAmivatsala karavuM te zrImaMtenI pharaja che kharI, paraMtu tene artha nekArazI karI jamADavAmAM ja nathI. abhayadeva sUrie pitAnA svAmivAtsalya prakaraNamAM kahela che ke svAmibhAIonA upagamAM pitAne paiso, vijJAna ane sAmarthya vApare teja zrAvaka kahevarAvavAne khare hakadAra che. A pUrvAcAryonAM vacane ane svAmivAtsalyanA batAvelA mArga tarapha have lakSya kheMcavAnI jarUra che. svAmivAtsalya prasaMgane anusaratuM ja joIe. atyAranA samayane oLakhI sajAtA svAmibhAIone samAna karavA yatna kare jarUra che.
Page #302
--------------------------------------------------------------------------
________________ 284] jena konpharansa heralDa. [ sapTembara kALa kAmanuM kAma kare che. samaya vartA cetavAnI jarUra che. eka vakhata navA derAsaranI jarUra hatI paraMtu atyAre garIba vargane sudhAravAnI jarUra che. jeo lIletarInA sevanamAM deSa gaNe che teja jaine pitAnI pyArI putrIone vecI mAre che te temanI garIbAInuM ja kAraNa che ane kadAca tevI sthiti cAlu rahevA daIzuM te pachI teo potAnAM strI putrone paNa nahIM vece tenI khAtrI zuM? A vacane mane temanI dukhI sthitithI thatA khedane lIdhe bolavA paDe che te mATe dilagIra chuM. tame vepAradhaMdhAnI rItimAM paNa ajJAna, IrSALu tathA gADarIyA cho ane ekanI pAchaLa badhA utarI paDI, joke temAM pAyamAla thatA jAo cho te paNa bIjA dhaMdhAnA abhAve temAM ja bhamyA kare che te rIta sudhAravAnI jarUra che. | sIjAtA bhAIone tame paisAvALAo badhuM ApIdhe tema mAruM kahevuM nathI paNa temane mAge-raste caDhatAM te zIkhavavuM ja joIe. A upadeza grahastha Ape te vadhAre ThIka che kemake amAre te AcAra nathI paraMtu AvI jenI sthiti mATe mane lAgI AvatAM ane lAkhonI sakhAvata chatAM, tenI teja sthiti joIe chIe eTale ATaluM bolavuM paDe che. muMbaImAM sATha IMca varasAda paDe che. paraMtu jo te gujarAta kaccha kAThIAvADamAM vaheMcAI gayA hatA to keTale badhe lAbhakartA thaI paData. kemake atre paDela sAThe iMca varasAda upayegI thaye nathI. tevI rIte tamArI sakhAvatene pravAha bahuja maTe che paraMtu te ghaNI vakhata dhAraNa vagara athavA asthAne thatAM tene joIe teTale lAbha dekhAI zaktA nathI. mAre AcAra nathI. chatAM prasaMgane laIne kahevuM paDe che ke eka UdyogazALA kADhavAnI khAsa jarUra jevA sAthe tamArA bhAIone artha sAdhya karatA banAvI dhArmika keLavaNInI sagavaDa karavI joIe che ke jethI arthanI gerahAjarIe hajAro jene dharmabhraSTa thayA che te aTake. yAda rAkhavuM ke evI rIte eka mANasa potAnI garIbImAM cokasa khAtAnI madadathI AgaLa vadhI sAruM kamAto thaze te te te khAtAne upakAra kadI paNa bhulaze nahi. tame sAMbhaLela haze ke eka tevI garIbane zikSaNa ApanAra saMsthAnI madadathI AgaLa vadhela amerIkane pite padAgarU thatAM lAkha rUpiyAnI madada karI hatI. atre hiMdubhAIo mATe tevI eka oraphaneja che. tamAre mATe tevI sagavaDa na hovAthI ghaNuM jenabaccAM tyAM jatAM haze paraMtu temAM tene tamAruM dhArmika zikSaNa na maLI zake te banavAjoga che. tamArA udayane mATe bIjI jarUra saMpanI che. eka gAmamAM vaherA ane vaNika vacce kaio thatAM meM joela. temAM vaNikane vAMka nahi chatAM vaherAnI AkhI kema tenA jJAtibhAInI madade deDI vaNIkane khare karyo paraMtu te vakhate pAseja UbhelA vaNike e jovAmAM AnaMda mA hatA. A tamArI dayA ke nirdayatA? pArasI ane
Page #303
--------------------------------------------------------------------------
________________ 1907]. - have to ceto. [265 nAgara vigere kAmamAM eka saMpa hovAne lIdhe teo pitAnA dhaMdhA uga ke sattAne lAbha potAnA jAtibhAIone khAsa karI ApavAne kALajI rAkhe che tyAre tamArAmAM tevuM jAtyAbhimAna kyAM che ane jyAM sudhI jAtinuM temaja dharmanuM abhimAna nathI tyAM sudhI tamAro udaya paNa dura che te nakakI samajavuM. eka jenI tarIke tamone e. driIthI paceMdrI sudhInA sarve jIvo para pratibhAva rAkhavAnI zAstrathI pharaja che paraMtu atyAre apeMdrI vargane javA daIe te paNa tamArA paceMdrI manuSyavarga ane temAM paNa tamArA dharmabadhu Upara paNa tamArI prIti nathI te kevI khedanI vAta che? TuMkamAM keLavaNImAM pravartatAne temAM sahAya ApavAnI ane pharajIAta rIte darekane keLavaNImAM vadhAravAnI jarUra che AjakAla ThekaThekANe pAThazALAo kholAya che, paraMtu tyAMnA nivAsIone peTa puravAnA sAMsA hovAne lIdhe te turtamAM baMdha thAya che kAraNa eTaluM ja ke tevA prasaMgamAM bAra varasanA bALakane paNa kamAvAnI phikara thaI paDe che. ApaNe kanyAvikraya na karavA, dADa na karavA, ane raDavA, kuTAvAnuM baMdha karavA je zikhAmaNa devI paDe che te paNa je keLavaNI tarapha dhyAna daIzuM to pachI - devAnI jarUra raheze nahi. ApaNe sahu konpharansa chIe paraMtu ghaNIvAra vAdavivAda ane hiMsAtasI karavAthI te ThIka thatuM nathI. sahue sarva kAma pitAnuM gaNI bane teTaluM karatAM zIkhavuM joIe. khuzI thavA jevuM che ke pAlItANAmAM bAlAzrama kholavAmAM Avela che. A take kahevuM joIe ke tenuM nAma badalI udyogazALA nAma rAkhavAmAM Ave to vadhAre ThIka thaI paDaze ane timAM udyoganuM zikSaNa maLavAthI tenA Azrito mAge caDhI zakaze ane tevI rIte mArge caDhI tine badala Apazeja. vaLI tevA khAtAnI zAkhA muMbaI jevA ugI zaheramAM rAkhavAmAM Ave to vadhAre lAbha thAya. vaLI te khAtAne anukame jeno ane pachI sarvane mATe upayogI banAvavuM joIe chIe kemake zAstrAjJA prathama manuSyane ane pachI jAnavarono bacAva karavA pharamAve che. -- - have to ceto. ukata viSaya upara tA. 28-7-07 ne rAjakoTamAM AvelA bhesAnIyA bIlDIMgamAM prasiddha vakatA muni mahArAja zrI cAritravijayajIe jAhera vyAkhyAna ApyuM hatuM. teozrIe hAjara rahelA tAjanonI lAgaNIne, potAnA chaTAdAra bhASaNathI tathA asarakAraka zabdothI ane marmabhedaka vAkyothI eTalI badhI uzkerI hatI ke
Page #304
--------------------------------------------------------------------------
________________ ra66 ] jaina kenpharansa heralDa. [ sapTembara mahArAjazrInuM bhASaNa khatama thayA bAda ardhA kalAkamAM ja jena ejayukezana phaMDanI sthApanA karavAmAM AvI hatI ane lagabhaga paMdara hajAra rUpiyA phaMDamAM bharAI gayA hatA. sthaLasaMkecane lIdhe bhASaNane mAtra thoDoeka bhAga samasta jena prajAgaNamAM prasiddhi pAme te hetuthI ApIe chIe. mahArAja zrIe maMgaLAcaraNa karyA bAda zarUAtamAM prAcIna jAherajalAlInA samayanA zAsanannatikAraka, prabhAvazIla mahApurUSe jevA ke vajasvAmI, siddhasena divAkara, haribhadrasUri, yazavijayajI vagerenA jIvana vRtAMtomAMthI bodha levA lAyaka sUcanAo karI hatI. teo zrIe jaNAvyuM ke eka vakhata jyAre dukALa paDe te vakhate chate paise saMgha dukhI thavA lAge tyAre vajasvAmi vidyAnA baLathI vastrapaTa upara AkhA saMghane jyAM sukALa hato tyAM laI gayA. teo samajatA hatA ke dezasara bhale atyAre baMdha raho paNa derAsaravALA nahi hoya te derAsara zA kAmanA che? munie paNa jaina saMghane mATe AvI rIte prayatnazIla rahetA hatA.' - kaSabhadeva svAmie bharatane ema samajAvyuM hatuM ke sadAne mATe tuM saMghabhakti kare ane tethI bharata cakavartInA rAjyamAM ane tenI ATha pATa sudhI zrAvakanI vivekapUrvaka bhakti karavAmAM AvI hatI. pUrve je tIrthakaree saMgha kADhavAmAM tIrthaMkara nAma karma bAMdhavAnuM kahyuM che te hAlanA kAla pramANe je saMgha kADhavAmAM Ave che tema nahiM paNa jeo ghaNA dUra rahetA hoya ane sAdhana vagaranA hoya tathA tIrthe jaI jAtrA karI zake tema na hoya tene mATe saMgha kADhavAmAM Avato hato. Aje to relavemAM besADI lAkha rU.nuM kharca karavAmAM Ave che, te tIrthakaranA pharamAna pramANe saMgha kADhaye kahevAya nahi. vaLI hAla te je saMghavI thAya che te eka vakhata te hajAre rUA. kharacI nAkhe ane pachI eka paise paNa garIba jenane Ape nahi. mATe saMghapati thAya temaNe te hamezAM zeDA ghaNuM saMghapati rahevuM ja joIe. agAu te paricayathI jeone nirAzrita jANatA teone tarapha hamezane mATe saMghapati rahetA hatA. ApaNA gharamAM je anAjanI kaThI khAlI hoya te bharavAne ApaNe prayatna karIe chIe tevI rIte ApaNAmAM sAta kSetrarUpa sAta koThI che temAM hAla eka bhaMDArarUpa koThI bharelI dekhAya che. bAkI badhI khAlI jaNAya che. tame kahezo ke tyAre zuM have ApaNe derAsaramAM paisA nahi vAparavA ? to teoe jANavuM ke hAla tamAre derAsara sAcavavA karatAM derAsaravALAne sAcavavAnI vadhAre jarUra che. hamezAM vartamAna kALane ja mAna apAya che AgaLa lAkho derAsare hatA ane kareDe pratimAnI aMjanazalAkA thatI hatI. tyAre kaI kaheze ke hAla tame kema nA pADe che? paNa samajavuM joIe ke hajAra derAsaro hatA te lAkhe ane kareDo jaine paNa hatA. hemacaMdrAcAryanA sAmaiyA vakhateja pATaNamAM aDhAraso lakSAdhipati
Page #305
--------------------------------------------------------------------------
________________ 1097] have te cete. [267 hatA. tyAre tyAM traNa derAsara vadhAre kahevAya nahi. paNa hAlanI sthiti tyAM eka paNa derAsara vadhe te te bhArabhUta thaI paDe tema che. AgaLa paise jamInamAM rahe, hAla beMkamAM mukAya che. tethI tame vartamAnakALa vyavahAramAM jANe che paNa dharmamAM vartamAnakALa jotA nathI. hAla amuka vakhatanA saMghapati thavAnI jarUra nathI, navA derAsare karAvavAnI jarUra nathI, paNa saMghanI bhakti karavAnI jarUra jaNAya che. hajAro derAsarothI derAsaravALA thaI zakaze nahi paNa derAsaravALAethI hajAre derAsaro thaI zakaze. mATe hAla te zrAvakene sAcavavAnI jarUra jaNAya che. paryuSaNa jevA divasomAM gAmegAma saMkhyAbaMdha jamaNavAra thAya che. e cAra divasanA jamaNavAramAM AkhA saMghane hiMdustAnamAM keTale paisA vaparAya che tene tame khyAla karI leje. A saMvatsarInA jamaNavAra pachI bIje divase jene roTalo ane dALa nathI maLatA tene mATe AvI jamaNavAra na karatAM hamezAM jamatA karavAnI jarUra che. zrAvikAone vIzI karIne ane daLaNuM daLIne peTa bharavAno vakhata AvI gayo che. mATe have te tara najara karavAnI jarUra che. pAlItANAmAM cAra pAMcaso navANuM yAtrA karanArA hoya che. teonI eka tarapha jAtrA thAya che ane bIjI tarapha navANuMnI TeLIo jame che. navANuM jAtrAvALA sivAya bIjAo paNa temAM bhaLe che. tethI ochAmAM ochA sAta AThaso mANasa eka vakhatanI TeLImAM jame che. have sAtaso mANasanI rAjanI jamaNavAra gaNatAM se ToLIne je kharca thAya te rUpIA je garIba jenene mATe vAparavAmAM AvatA hoya che tethI keTaluM lAbha thAya? jeo pAlItANe jAya che teo bhikhArI thaIne beThelA vAgharI bhIla vigerene paNa jamADe che paraMtu jenenAM chokarAne bhaNavAnA kAgaLa ke penasIla paNa maLatA nathI tenI saMbhALa letA nathI. ujamaNAmAM pUThIA caMdravAmAM hajAre rUA. kharace che ane jJAnanA DabA khAlI muke che. kare che jJAnanuM udyAna ane jJAna juo te kAMI maLe nahi. jarmana sIlvara ane trAMbA pItaLanA vAsaNo vagere saMkhyAbaMdha mukAya che. ane te derAsaramAM ApavAthI parINAme tenI hararAjI thAya che. kacchanA derAsaramAM akeka upAzrayamAM lAkho rUA.nA caMdravA puThIAnA paTArA bharelA che ema sAMbhaLavAmAM AvyuM che. paNa huM kahuchuM ke jyAM sudhI caMdranA puThIA nIce besIne upadeza ApanArA taiyAra thayA nathI tyAM sudhI te muMgA mANasane zaNagAravA jevuM thAya che. ujamaNAmAM ATalethI aTakatuM nathI paNa tenI Akhare pUrNAhUti thatAM kArasImAM paNa hajAro rUA. yazane mATe kharacAya che ane kahevAya che ema ke jJAnanuM udyApana karyuM! je tamAre jJAnanuM UghApana karavuM hoya te e
Page #306
--------------------------------------------------------------------------
________________ ra68]. jaina kenpharansa heralDa. [ sapTembara nizcaya kare ke mAre eka mANasane jJAnI kare, khuba bhaNAva, athavA eka jaina pustakane bhaMDAra kare. te ja kharUM jJAnanuM udyApana kahevAya. kharuM kahIzuM te tIrthakaranA vacanaja ApaNane upakArI thayA che chatAM te vacana jyAM lakhelA che te pustake saDe che ane tene nAza paNa thato jAya che tethI jyAre kAMI bAbatane khulAse nathI maLato tyAre kahIe chIe ke amArA zAne viccheda thaI gayo che. keTalI zaramanI vAta che? chatAM have paNa cetA ane je vacano zAstrarUpe rahyAM che tenI te saMbhALa kare. lahIA tarIke dara varase daza hajAra rUA. mAravADI brAhmaNe laI jAya che. teo lakhavAnuM kAma kare che paNa zuddhAzuddha teo kayAMthI jANatA hoya? tevIja rIte pAtrA, tarapaNI, puThIo vagerene paise kAMte mecI, musalamAna, sutAra pAse jAya che paNa jo AvA hara tamArA garIba jainone zIkhavavAmAM AvyA hoya te hajAro rU. tamArA jenomAMja rahe ane garIba jene mATe TIpa karavAnI jarUra na rahe. ApaNA garIba jene AgevAnapara AdhAra rAkhe che paNa have sArthavAha rahyA nathI ke je hajArene laIne vyApAra karAvatA. mATe dareke bhikhArInI Teva mukI pitAnI zakti pramANe pravRtti karyA karavI. teja tamArI ucca dazA thaze. atyAre to prathama zrAvake dvAra, bIje jJAna dvAra, ane trIjo jIrNodhdhAra, e kamathI traNa kSetramAM dravyavyaya karavAnI jarUra che jyAre A traNe keThIo bharAI jAya tyAre pachI bIjI bharelI keDI tarapha najara karajo. zrAvaka uddhAra nahi thAya te caturvidha saMghanI nyunatA tamArI najare - jeze ane tethI tamArA jaina dharmane nAza karanArA tame ja kahevAze. kemake dhamane nAza thavAthI dharmane nAza ApoApa thaI jAya che. vicAro ke je zrAvaka nahi hoya te sAdhu sAdhvI zrAvikA kyAMthIja hoI zake ? have to dareka mANase nizcaya karavo joIe ke pitAnI pedAzamAMthI amuka bhAga zrAvakanA udvAramAM vAparo. je badhAone A vicAra thAya te be cAra varasamAMja zrAvakeddhAra thaI jAya ane kanyAvikaya vigere cAlane aTakAva ApoApa thaI jAya. zrAvakedvAramAM hArane pracAra thavAnI jarUra che paNa hunnara ugazALA karavAmAM lAkho rUA. ne kharaca samajI leka temAM aTakI jAya che paraMtu nAnA pAyApara ugazALAo kholavAmAM Ave te hajAro madada karanArA pAchaLathI maLI Ave ane teja ugazALA moTA pAyA para thAya. jeo A kArya karavAne taiyAra hoya tene paisA ApavAvALA ghaNu maLI zake che. mATe je hunnara ugazALAo thAya che te darekamAM keTalA jainane AdhAra maLe tene vicAra kare. mane khAtrI che ke A zarUAta ahIMthI ja thaze. jJAna be prakAranuM che. (1) vyAvahArika jJAna ane (2) dhArmika jJAna. A baMne jJAnane uddhAra thavAnI jarUra che. lAkho rUA.thI je kAma nahi thAya te vidyAthI
Page #307
--------------------------------------------------------------------------
________________ [269 197]. - have te po. thaI zakaze. bIjI jJAtivALA dhArAsabhAmAM dAkhala thayA che tyAre tamArA jenIone tenI gaMdha paNa nathI. tamArA para kevA kevA AkSepa thayA che te tame jANe che ?, chatAM haju tame cetatA nathI. eka amerIkana vidvAne jaina dharma para AkSepa karelo che te tame jANe che chatAM koI prayatna karatA nathI. tame jeno kSamAnA sAgara eTale emaja mAnI besI rahe che ke je karaze te bharaze paNa e tamAruM satvahInapaNuM batAvI Ape che. jainamAM hala evo keIpaNa gRhastha vidvAna nathI ke je koIpaNa anya vidvAna sAthe ardho kalAka paNa vAdavivAda kare ane jaya meLave. vidyAbhyAsa karI zake tevA to ghaNA che paNa khAvAne anna na hoya te teo dhaMdhe kare ke vidyA saMpAdana kare ?, vIrabAI pAThazALAmAM meM najare joyuM che ke niyAyika zAstrI pavana uDADe che ane vyAkaraNa zAstrI vA khAya che. bhaNanArA koI maLe nahi mATe bhaNanArA taiyAra kare ke jethI ekamAMthI arneka vidvAna thaI jAya. zrImada yazevijayajI jevA paMDita kALa karI gayA kahevAya che paNa tema zA mATe thavuM joIe? bIjA yazovijayajI ApaNI najare kema na paDe ? pajusaNamAM jyAM daza daza maNanuM curamuM jotuM tyAM cAra cAra maNanA curamAthI ukale che. AthI samajaze ke hajAro jene lIMgAyatI vaiSNava ane svAminArAyaNa thaI gayA che mATe have nahi ceto to tamAruM mAna jaLavAze nahIM. hAla paNa tamAruM DuM ghaNuM mAna che te tamArA pitAne lIdhe nathI paNa tamArA purvajonA parAkramathI che. sAdhuonA mAnamAM tame hajAro rUA. khare che tene badale temane abhyAsa karAvavAmAM kharace. kAraNake sAdhuone sArUM lagADavAne mATe temanA sAmaiyA vageremAM kharca karavA karatAM jJAna nimittamAM kharca kare vadhAre lAbhakAraka che. ApaNAmAM keIpaNa khAtAne vinAza thato hoya to tenuM kAraNa mAtra ane vyavasthA ja hoya che. ApaNe ema samajayA chIe ke kaI paNa khAtAne adhyakSa paisAdAraja joIe. kAraNa ke bIjA pisA khAI jAya paNa e ApaNI bhula sudhAravI joIe. ane lAyaka, kAryadakSa, bAhoza ane pramANika hoya temanA hAthathI kAryanI vyavasthA thavI joIe. paNa nAmanA bhukhyA AgevAne gya na chatAM pitAnI meTAIne lIdhe yogyanA hAthamAM A khAtAo muktA nathI. mATe tevA narene tame uMca sthitie lAvo ane jenI bhula hoya tene khuNAmAM belAvIne kahe. ApaNAmAM kAma karanArA gya narenI khoTa che ane vaLI je juja no che tenI kadI koI bhUla thAya te te vAtsalya bhAvathI dura karI zakAya che mATe tevA narene UtArI pADI kArya karatAM aTakAvavAnI je niMdanIya Teva AgevAnImAM jaDa ghAlIne besI gaI che te have ukheDI nAkhavAnI jarUra che ane je e TevamAM sudhAro nahi thAya to bhaviSyamAM paisA ApanArA maLaze paNa kAma karanArA maLI zakaze nahi.
Page #308
--------------------------------------------------------------------------
________________ 270 ] jena kenpharansa heralDa. [ sapTembara - IrSAne laIne amuka taraphathI thatuM pavitra kArya paNa sudhAravAne badale bIjAo te kAryathI dura rahI ulaTA bagADavAne tatpara thAya che. jema eka vakhate eka gRhastha suMdara gAya cAra brAhmaNane dakSiNAmAM ApI hatI; A cAra brAhmaNo paikI e ke e nahi hato ke je bIjA traNane yeca badale ApI gAyane svataMtra svAdhIna laI zake tethI teoe e nizcaya karyo ke A gAyane hamezAM akeka jaNAe pitAnA ghare rAkhI deI pIvI, ane sAcavavI. A uparathI eka brAhmaNa gAyane pitAnA ghare laI gaye ane deIne vicAra karyo ke have je kAMI huM rAka ApIza tene lAbha bIje laI jaze mATe mAre zA sArU tene kAMI khAvA ApavuM joIe? tethI gAyane bhukhI bAMdhI rAkhI ane bIje divasa bIjAne laI javA dIdhI. teNe paNa phakata devA sIvAya gAyanI bIlakula sArasaMbhALa karI nahi kemake tene paNa bIje lAbha laI jaze tevo vicAra thaye. anukrame cAre brAhmaNe phakata gAya devAneja pitAne haka vicAryo paraMtu tenA rakSaNanI pharaja joI zakayA nahi tene pariNAme gAyanuM mRtyu thayuM. - A draSTAMtathI tame joI zakaze ke ApaNI hAlanI sthiti evI dekhAya che. eka jaina dharmarUpI gAya ApaNa sA brAhmaNane maLI che paNa tene paNa koI nahi. A khAtuM to amuka sAcave che mATe mAre zA mATe tene vicAra kare joIe? ema badhAe eka bIjAnI IrSAthI aneka khAtArUpa gAyane keIpaNa cAre ApatuM nathI paNa je te brAhmaNa vicAre ke je gAya jIvatI haze te pAMcame dIvase mAre tyAM Avaze, tema tamAre vicAravuM joIe. keIpaNa eka khAtAne vinAza thAya te temAM tamArA svArthanoja vinAza thAya che ema samajavuM kAraNake emAM tamAruM badhAnuM hita samAeluM hoya che. atyAre jenIo ochA thAya che ane derAsara ane dharmazALA vadhatI jAya che paNa jenIonI garIbAIne vinAza thavo joIe ane tema thavA mATe jyAM sudhI jJAne dvAra zrAvakeddhAra ane jIrNoddhAra nahi thAya tyAMsudhI dIvase divase tamArI avanati thaze. mATe jyAre ene mATe prayatna thaze tyAreja tame cetyA, vicArayukta thayA ema kahevAze ane tethI ja huM kahuM chuM ke have te cete. - - -
Page #309
--------------------------------------------------------------------------
________________ 1607] 32.sanu padhAraNa. [271 konpharansanuM baMdhAraNa. *ApaNI jaina konpharansa pAMca vakhata maLI. tenAthI sIdhI rIte ane ADakatarI rIte aneka prakAranA lAbha thayA. khasusa karIne lokonA mAnasika vicArakramamAM teNe je adabhuta pheraphAra karyoche te akathyache, mahAna che ane lAMbe aMtareja tenuM mahatva samajI zakAya tevoche. AMgla bhaumonA saMbaMdhane pariNAme dezanA yuvakone je keLavaNI maLI te saMskAranA saMsarga pachI pote koNache, kevA sthitimA che ? potAnI pharaja zuM che ! rASTriya athavA tethI ochA paNa deza ke komanA . sAmAnya vadhArA mATe pote \ karI zake temache ? vigaire vigere aneka prazno uThyA ane tene lIdhe eka prakArano caLavaLATa AkhA dezamAM cAlyo. A caLavaLATane zuddha valaNa ApavAnI javAbadArI pAchI teja vargapara rahI ane te caLavaLATanuM pariNAma te ApaNI konpharansa che. pUrva pazcimano saMyoga thayA pachI tenu svAbhAvika pariNAma Avaq joIse te A konpharansa che ane pAzcAtya ugra keLavaNI ane pUrvanI sAtvika keLavaNIna te saMgama sthAnache. jyAre koI paNa deza athavA koma pheraphAranA samayamAM transitional period mAM hoyache - tyAre tenA AgevAnone mAthe bahu sakhata pharaja raheche. gaMbhIra vicAra karIne je kArya rekhA teo dore tepara AkhI komanuM bhaviSya laTakache. jaina koma atyAre te sthitipara che. vIra paramAtmA ane te pahelAnA junA saMskAra ane tene saMpradAtyathI jALavI rAkhanArA sAdhuonI sattA, bIjI vAjuo pazcimanA navina vicAro ane madhyakALanA yAhoma karanArA sAhasika vicAro e sarvanI vacce rahI madhyastha tarIke kAma karanAra konpharansa bahu upayogI maMDaLa che. e je valaNa leze tenApara komanA bhaviSyano AdhAra rahe tevU che tetho tenA pAyA makkama karavA mATe tenA baMdhAraNa para vicAra karavAnI bahu jarura che. ApaNI komamAM hAlanA samayamAM thayelA keTalAka kAryone lIdhe ApaNApara sAmAnya AkSepa Aveche ke ApaNe zaruAta karavAmAM bahu zuravIra chIe, paraMtu chevaTa sudhI pahocavA mATe je dhIraja ane khaMta joIe te ApaNAmAM nathI. A hakIkata sarvAze satya nathI ane kvacita satya lAgeche. tenuM kAraNa dareka kAmamAM ApaNe vicAra karI baMdhAraNa karatA nathI ane muzkelI Ave tyAre svAtmabhoga ApatA nathI te jaNAya che. konpharansanuM baMdhAraNa mukarara thAya to A sthiti Ave nahi e cokasa lAge che. A savAla zrI bhAvanagaranA meLAvaDA vakhate sArI rIte carcAvavAnI jarura che, kAraNake baMdhAraNa vagara aneka prakAranI muzkelI ubhI thAya che. A bahu agatyanA viSayapara kAMika prakAza pADavAno atra uddeza che.
Page #310
--------------------------------------------------------------------------
________________ 272 ] jaina kenpharansa heralDa. [sa12 prathama sekreTarInI nImaNuka ane teoe zuM kArya karavU joile tene mATe yogya nirdhAra karavo. e sarvathI vadhAre upayogI savAla che. atyAra sudhI komanA AgevAno ane bahudhA zeThIAone te pada ApavAmAM Ave che. A paddhatimAM sahaja pheraphAra thavAnI jarura lAge che. sekreTarInI nImaNuka dareka varase thavI joie ane te thAya che. paNa 'temAM kAma na karanAra nAmo na joie. hAlanA nAmomAM koipaNa sekreTarIne duHkha lagADavAnA irAdA sivAya kahI zakAze ke sarva eka sarakhI rIte kAma karanArA hotA nathI. jo ke rItasara dareka konpharansa vakhate nImaNuka eka varasa mATeja karavAmAM Ave che, paNa cAlu gRhasthone kAyama karavAmAM AvatA hovAthI navina buddhine kSetra maLatuM nathI ane vikasvara thavAno prasaMga maLato nathI. kaMi nahito eka be navina mANasone dareka vakhata cAnsa Apako ane teonI zakti kevI che te jovAno prasaMga prApta karavo e vadhAre DahApaNa bharelu lAge che. koipaNa kAma javAbadArI vagara barAbara aMze thai zakatuM nathI. kAraNake jyAMsudhI amuka kAma potAnuM che evaM bhAna nathIthatuM tyAM sudhI A jIva anya vyavasAyamAM paDI te tarapha upekSA rAkhe che, ane tema thavAnuM kAraNa paNa spaSTa che. potAnI pharajanA zuddha khyAlathI kAma karanArA bahu thoDA hoya che, moTo bhAga kvacit gatAnugatika, kvacit mAna ke dravyathI kAryanI kimata AMkato ane kvacit astavyastapaNe kAma karanAro hoya che. jana samUhanA moTA bhAganI prakRti sArI che ke khoTI te para vivecana karavU atra aprastuta che, paraMtu te je che te te che ema vicArI tenI sAthe kevI rIte kAma lebu te zodhI kAThavAthI kArya siddhi jaladI vahelI ane alpa praya se thAya che. A pramANe vastusthiti hovArthI jeone te hodA ApavAmAM Ave che teone tenA kAryamAM rasa paDe che ane keTalIkavAra kartavyanA khyAlathI ane keTalIkavAra TIkAne pAtra thavAnA bhayathI athavA koi anya kAraNathI teo prayAsa kare che. ekavAra jene te jagApara mukarara karavAmAM Ave che te komanA bhalAne aMge vicAra karatAM zIkha che ane bIje varasa kadAca tenI jagoje anya sadagRhasthanI nImaNuka karavAmAM Ave to paNa te konpharansanA dareka kAryamA rasa le che ane vicAra kare che. vaLI ekane eka sekreTarIone cAlu rIte nImyA karavA te komanA bIjA mANasone anyAya ApavA jevU paNa jaNAya che. - sekreTarIo hAlamAM cAra janarala ane cAra AsIsTanTa rAkhavAmAM ApyA che. AvaDI moTI saMkhyAmAM sekreTarIo rAkhavAthI bahu lAbha nathI. kAraNa javAbadArI tethI bahuja vaheM cAyalI rahe che ane kAryamAM vilaMba thavAno saMbhava paNa bahu rahe che. vaLI dareka sthaLa ke prAntamAM kendranI jarura che te bhATe AgaLa provInzIyala sekreTarIo mATe yojanA batAvavAmAM Avaze.
Page #311
--------------------------------------------------------------------------
________________ 'DAn3ransanu' 'Sa'dhAraNa. [ 273 sekreTarIAnI nImaNukanA saMbaMdhamAM paisA ke DIgrI tarapha lakSa ApavuM lAbhakarttA nathI, paraMtu pratyeka vyaktinI kAmakaravAnI hoMza, cAturya, vyavahAra dakSapaNuM, kartavya parAyaNatAnuM bhAna ane kAma karavAnI cIvaTa vigere bAbatopara lakSya rAkhI sekreTarI nAmavA yogya lAge che. hain aad dhanavAnamAM navIna yojanA karavAnI AvaData hotI nathI ane DIgrIo dharAvanAra abhimAnI athavA bedarakAra hoya che ane banne vargamAM bahu lAyaka mANasa hoya che mATe ApaNe mAtra dhana athavA mAtra jJAnane yogyatAno viSaya na gaNatAM kAryadakSatAne mukhya paNuM ApavuM. AmAM paNa bahu prakAranA vicArAMnI jarura che. komane hAlamAM banne prakAranA mANasono khapa che. paraMtu dareka AgevAne khAsa lakSyamAM rAkhatuM ke komanA AgevAna thavAne lAyaka anubhavI vidvAnoja hovA joie. dareka kArya paisA vagara thavaM muzkela che tethI vidvAnoe dareka kAryano yaza dhanavAnane apAtravo, paraMtu hAthamAM dIvo laine rasto zodhavo hoya tyAre komanA bhalA khAtara teoe AgaLaM cAlabuM. kAryadakSatA ane paisAne khAsa virodha nathI, paNa tene khAsa saMbaMdhapaNa nathI; tethI banneno saMyoga DahApaNathI karavAnI jarUra che. 1807 ] hAla dareka kAryo sekreTarIo pAsethI thavAnI AzA rAkhavAmAM Ave che. konpharanse zuM karyu ? ovo savAla ghaNI jagoethI mukAya che. Avo savAla puchAvAno hetu mAtra ekaja jaNAya che ke pratyeka vyakti pate amuka kArya karavA mATe javAbadAra che tevo khyAla dharAvatI nathI. teo aMtaHkaraNathI emaja mAne che ke sekreTarIoe AkhuM varasa kAma karavuM ane amane varasanI Akhare riporTa Apako AvA prakAranI mAnyatAthI bahuja hAni thAya che. konpharansa e pratyeka vyaktiono saravALo che ane pratyekanA kAryano saravALo te konpharansanA kAryano saravALo che. e svataH siddha niyamane badale sekreTarIonA kAryano saravALo e konpharansanA kAryano saravALo manAyo che. AthI kArya bahu ohuM thAya che ane varasanI Akhare dareka vyakti sekreTaonI TIkA karavA maMDI jAya che. A baMdhAraNamAM moTo pheraphAra karavAnI jarUra che. khAsa karIne eka dizAmAM taddana pheraphAra thAya to kArya bahu thAya, TIkA ochI thAya ane konpharansana mahAna hetu pAra paDe ema lAge che. te A che. sekreTarIone riporTa ApavAvALA karavAne badale riporTa levAvALA karavA. A saMbaMdhamAM vizeSa spaSTikaraNanI apekSA rahe che. ane tenI yojanA nIce pramANe che. gujarAtane cAra movInsamAM vaheM vo amadAvAda, vaDodarA, surata ane muMbaI, tenA madhya biMduo. kAThiyAvADamAM be athavA traNa vibhAga pADavA. bhAvanagara, jAmanagara ane trIjAnI jarUra
Page #312
--------------------------------------------------------------------------
________________ 274 ] jaina konpharansa heralDa. [saya 52 jaNAya to vaDhavANa. te uparAMta ajamera, jayapura, udepura, sI. pI., ena. Dabalyu. pI., bengAla, paMjAba, siMdha, kaccha, temaja punA, Amalanera ane madrAsa. ATalA athavA AdhI vadhAre sagavaDa ane vastInA pramANamAM konpharansanA kArya mATe provInsa pADavA. te darekamA eka eka provInzIyala sekreTarInI nImaNuka karavI. A sekreTarI bahu pratiSTAvALI ane mobhAdAra jaina hovo joije. jenI naitika sattA AkhA paragaNApara cAlatI hovI joie. e sekreTarIe AkhA provInsapara dekharekha rAkhavI ane have pachI kahevAtA onararI esIsTanTa sekreTarIopara madhya sattA tarIke kArya karavU. vaLI khAsa karIne teNe potAnA mukhya zaheramAM konpharansanI eka sTenDIMga kamITI jarUra nImavI. je kamITImAM konpharansanu hita samajanAra ane svataMtra vicAra karanArA membaroneja nImavA ane te kamITImA AkhA paragaNAnA onasarI AsIsTaMTa sekreTarIo ekasa ophIzAo meMbara gaNavA. sTenDIMga kamITI mukhya kArya vAraMvAra maLI jaina komano utkarSa kema thAya, ApaNI komanI hIlacAla-rASTriya hIlacAlanI avirodhI ane madadagAra kevI rIte thAya, navIna yojanApara prakAza kai dizAmAMthI pADavo jarUrano che te upara carcA calAvavI ane pranukhanI nimaNuka vigere AkhI komane upayogI savAlo Ave tepara abhiprAya Apavo ane potAnA provInsamAM dareka prakAranI keLavaNInI ane bIjI hIlacAlo karyA karavI. A tenuM mukhya kArya raheze. A sTenDIMga kamITI bahu satAvALU upayogI maMDaLa thaze e niHsaMzaya hakIkata che. have pro. sekreTarIonuM kArya zuM te vicArIe. dareka nAnA moTA gAmanA onararI sekreTarIe dareka jaina pAsethI ochAmAM ochA cAra AnA levA. temAMthI je phaMDa tenI pAse taiyAra thAya temAthI 60 TakA teNe potAnA gAmamAMja kharacavA eTale khAsa karIne garIbane bhaNAvavA ane vyavahArane raste caDAvavAmAM te kharacavA. jyAre pacIsa TakA teNe potAnA AkhA provinsanA hitakhAtara provInzIyala sekreTarIne mokalavA. AkhA pragaNAnA bhalA sArU keLavaNInI moTA pAyApara hIlacAla athavA udyogazALA jainone sArU karavAnI koI yojanA karI zrAvakodvAra karavA mATe A pacIsa TakA vAparavA ane temAM te provInsanA sarva jainone eka sarakho svArtha raheze tethI bahu lAbha thaze. nirakSara bhaNe ane nirudyamI udyame caDe to bIjuM sarva thaI raheze. zrAvako vagara jJAnoddhAra zuM kAmano cha ? bhaNelA pharaja samajI jIrNodvAra vigere sarva khAtAM saMbhALI leze. mATe hAla to ukta beja praznapara khAsa dhyAna Apa. abhaNane bhaNAvavA ane nirudyamIne udyame lagADavA. A pramaNe pacIsa TakAnI bahu sArI vyavasthA thaze. khAsa /
Page #313
--------------------------------------------------------------------------
________________ 1067] 32.sanu dhAraNa [275 yAda rAkhavu ke koI paNa jainane rokaDA paisA ApavA nahi. AvI rIte uttejana Apaq nahi ane dIna apaMga vRddha tarapha karuNA rAkhavAmAM bhUlavu nahi. bAkInA paMdara TakA rahe te konpharansa heDa ophIsanA nibhAva mATe mokalavA. A paMdara TakAnA phALAthI heDa ophIsano kharaca sArI rIte nabhaze. koI mahAna yojanA AkhI jaina komanA hita khAtara upAr3avI hoya tyArez2a judA phaMDanI jarUra paDaze, bAkI cAlu kharaca mATe paMdara TakA pUratA thaI paDaze ema lAge che. __dareka gAmamAM konpharansa - koma hita haiye dharanArAnI eka nAnI TukaDI ubhI karavI, ane avalokana karatAM jaNAya che ke dareka gAmamAM AvA prakAranI rucivALA thoDA ghaNA manuSyo paNa hoya che. AvA loko dvArA cAra AnAnI yojanA amalamA mukAvavI. gRhastha hoya teNe vadhAre Apa. te paisAno moTo bhAga potAnA gAmanA lokonA hita khAtaraja vaparAvAno hovAthI sarva loko temAM rasa laIne rakama bharAvaze. chellI konpharansa vakhate thayelA phaMDanA nUtana baMdhAraNa pachI have navIna phaMDa thavAnI AzA rAkhavI khoTI che. ane e baMdhAraNa konpharansanA Arthika viSayane hacamacAvanAruM che. ema je keTalAka dIrghadarzI vicAravAnonu mAnavU che teno paNa A yojanAthI upAya thaI jaze. kAraNake emAM phaMDano savAlaja raheto nathI. TuMkI rakamanA phaMDo bharatI vakhata mULa rakama kharacI nAkhavAnI yojanA hoya toja sAruM; ApaNI vaNika prakRti anusAra dareka phaMDa sAta peDhI sudhI calAvavAnI IcchA rAkhavI nahi. kArya sAraM thaze to ApaNI bhaviSyanI prajA phaMDano savAla pharIne upADI leze. dareka gAmanA onararI sekreTarIo bahu utsAhI hoya to kAma nabhI zake tevaM che. teo keLavaNI ane udyoganA vadhArA mATe dhyAna Ape eTalaM teo para naitika dabANa tharbu joIe. konpharansanA vakhata pahelA be mAsa bAkI rahe tyAre teoe potAnA kAryano vArSika riporTa potAnA provInzIyala sekreTarI para mokalI Apavo. provInsIyala sekreTarI, kArya be prakAranuM raheze. pote moTA zaherano sekreTarI hovAthI tenI potAnA gAma mATe mukhya javAbadArI raheze. te gAmamAM tene madada karavA vastInA pramANamAM AsIsTaMTa provInzIyala sekreTarI nImavAnI tene sattA ApavI. AkhA provInsanI sthiti ane saMjogo joI teNe keTalIka yojanAo ghaDavI, phaMDa karavA ane dareka gAmanA sekreTarIo para vAraMvAra sUcanAo lakhI mokalavI. A uparAMta teNe potAnA mukhya zaharamA eka sTenDIMga ko pharansa kamITI taiyAra karavI. te kamITI konpharansanA hita sAru dareka mahine maLIne vicAra kare. ane jyAre jyAre AkhI komane lagatI bAbatomA ghucanA savAla Ave tyAre AkhA provInsanA pratinidhi dAkhala A kamITI kAma kare. hoddAnI ruye A kamITImAM dareka gAmanA onararI sekre
Page #314
--------------------------------------------------------------------------
________________ 271] jaina kenpharansa herasTa, [sa'2 TarIo bese te hakIkata Agala jaNAvavAmAM AvI che. jaruranA prasaMge A kamITI bahu upayogI thaI paDaze. dareka provInzIyala sekreTarIoe konpharansa bharAvA pahelAM eka mahine potAno riporTa janarala sekreTarIpara. mokalI Apavo. heDa ophIsa muMbaImAM rAkhavI. tyAM eka bahu utsAhI peDa AsIsTa-Ta sekreTarI rAkhavo. tenuM kAma dareka bAbata gatimAM mUkavI, navIna yojanAo taiyAra karavI, dareka provInsamAM jAgRti rAkhyA karavI, sAmAnya dekharekha rAkhavI, AkhI komanA hitanA savAlo upADI levA, tepara vivecana karavA upadezako taiyAra karavA -- mokalavA vigere kArya karavU. janarala sekreTarI- kArya paNa teja raheze. A baMdhAraNathI janarala sekreTarI para AkhI komanA savAlo carcavA sivAya koIpaNa bojo raheze nahi. janarala sekreTarI ekaja hovA joIe, khAsa kAraNa hoya to be rAkhavA. koIpaNa jagoe AthI vadhAre sekreTarI cAlu khAtAomA rAkhavAno rivAja jovAmAM Avato nathI ane javAbadArI vaheMcI nAkhavAthI lAbha paNa nathI. AsIsTanTa janarala sekreTarIono hoho taddana kADhI nAkhavo tenI kAIpaNa jarura nathI kAraNake dareka moTA zaharamAM provInzIyala sekreTarIo karavAnA hoya che tethI bIjAnI jarura rahetI nathI. dareka provInsamAM eka ophIsa jarura rAkhavI ane teno nibhAva provInsamAMthIja karavo. muMbaImAM heDa ophIsa rAkhavA sAthe tyAM muMbaInA provInsanI eka sTenDIMga kamITI rAkhavI jernu kArya dareka provInsanI tevI kamITInA kArya jevuja raheze, paNa te uparAMta teoe mahAna yojanApara vicAra karIne potAnA abhipAyo bahAra pADavAnuM khAsa dhyAnamA rAkhavU paDaze. . A uparAMta AkhI jaina komanA pratinidhi tarIke kArya karanAra eka jaina borDa athavA konpharansa sTenDIMga kamITI nImavAnI vahuM jarura che. ainuM kArya AdI komane lagatA rAjakIya, saMsArika ke dhArmika savAla ekadama utpanna thatAM AkhI komanA pratinidhi tarIke kAma karavAnaM che. sametazikharajI jevo koI savAla AvI paDe te vakhate AkhI komanA taraphathI teo avAja uThAvI zake tevA javAbadAra AgevAna, dhanavAna ane vidvAna, bahu ochI saMkhyAmAM ane eka kola thAya ke hAjara thAya tevI lAgaNI vALA, banatA sudhI paMdara mANasonuM A maMDaLa hovU joIe. kongresa sTenDIMga kamITI je hAlamAM jarura paDatAM muMbaI maLI hatI te pramANe AnuM baMdhAraNa rAkhavU. A baMdhAraNa koI vakhate eTaluM badhU upayogI kAma bajAvI zakaze ke tenI kiMmata bahu thaI jaze. A kamITI athavA borDanA sekreTarI tarIke janarala sekreTarIja kAma kare ane tenI mITIMga jarura paDe toja muMbaI athavA bIjI sagavaDa paDatI jagoe bolAvavAnI satA temane
Page #315
--------------------------------------------------------------------------
________________ 1907 ] 'Don32tsanu' 'ma'dhAraNu. [ 277 raheze. baMdhAraNamAM ema paNa rAkhavuM ke koI savAla sarakyularathI paNa kamITI karI zake, paNa teve prasaMge sarvAnumateja kAma karI zake - bahu mate nahi. sarakyularanuM kAraNa e che ke tethI paradeza javAnI mahenata bacI jAya. AvI rIte baMdhAraNanA savAla para vicAra karavAnI jarura che. atra prakAza nAkhyo che te mAtra amuka vyaktinA vicAra che. te para carcA karavAnI bahu jarura che. AgevAna, lekhako ane adhipatio A viSaya para ajavALu pADaze to te para vicAra karavAno haju avasara che. dareka konpharansa vakhate A savAla hAtha para levA icchA thAya che, paNa vakhatanA saMkocane lI te thaI zakatuM nathI. prathamathI A savAla para vicAra cAle to cokasa AkAramAM AvatI ko pharansa vakhate eka yojanA raju karI zakAya vaccenA vakhatamAM A viSaya para carcA karavAnI bahu jarura che. koI paNa yojanA racavI e bahu muzkela kAma nathI paNa te pramANe amala karavo muzkela che, ane tethI ghaNA mANaso yojanA karanArane hasI kADhe che, paraMtu kAryakrama ema che. prathama vicAra thAya ane pachIja kArya thAya che. vicAra karanArAoe vyavahAru rIte amalamAM ANI zakAya tevI yojanAoja pragaTa karavI e khAsa lakSyamAM rAkhavA lAyaka hakIkata che. baMdhAraNane aMge becAra sUkSma hakIkata para paNa dhyAna kheMca ucita lAge che. konpharansanA pramukhanI cuMTaNI - pracalita niyama pramANe pramukhanI pasaMdagI hamezAM jyAM konpharansa maLavAnI hoya tyAMnI rIsepzana kamITInA hAthamAM rahe che, AmAM thoDA pheraphAranI jarura che. jo amuka zaheranI rIsepzana kamITI sarvAnumate koI sadgrahasthane pramukha tarIke pasaMda kare to temAM koIe bacce AvavuM nahi chatAM cIpha sekreTaroe te saMbaMdhI patra vyavahAra calAvatAM pahelAM janarala sekreTarInI salAha levI. komane khAsa nukazAnanuM kAraNa janarala sekreTarI dekhe athavAM baMdhAraNanA mULa niyamane aDacaNa karanAruM kAraNa tenA jovAmAM Ave toja teNe vacce paDavuM. jo rIsepzana kamITImAM matabheda hoya to upara jaNAvelI dareka provInsanI sTenDIMga kamITInA mata maMgAvavA ane teonA bahu mate je gRhasthane pasaMda karavAmAM Ave tene pramukha nImavA. pramukha zrAvakaneja nImavA pramukha saMbaMdhI ATalaM lakhavAnI khAsa avazyakatA che tethI lakhyuM che. bIjuM konpharansano melAvaDo hAla ghaNo bhavya thAya che. paraMtu dhIme dhIme jyAre konpharansa potAnuM bAlya pasAra karI jAya ane lokonA manamAM eka asara utpanna karanAra mahAna saMsthA tarIke potAnI sthiti sthApita kare tyAra pachI tene bhavyatAnI kakSAmAMthI laIne upayogitAnI
Page #316
--------------------------------------------------------------------------
________________ 278 ] jaina kenpharansa hera, [ sapTembara kakSAmAM mUkavI. hAla tenI pAchaLa kharaca thAya che tenAthI bahuja thoDA kharacamAM thaI zake tevI yojanA karavI. teno mukhya upAya e che ke tIrtha sthAnomA agAuthI karelI. goThavaNa mujaba meLAnA divasora te meLavavI ane temAM paNa nirakSara vargarnu sAmrAjya thaI jarbu joIe nahi. A sivAya sAmAnya zahera paNa konpharansa bolAvavAno bojo upADI zake aivI sthitimA teno kArya pravAha ane vyayamArga mUkAI javo joIe. ekadama dhAmadhuma ghaTADavAnI paNa jarura nathI. kAraNake prAkRta manuSyo niraMtara bAhya dekhAvathI AkarSaNa pAme che. ane konpharansane zaruAtamAM lokapriya banavA mATe dhAmadhuma uttama sAdhana che. paraMtu tevo kharaca lAMbo vakhata rAkhavAnI jarura nathI. . kharaca ghaTavAnA savAlano nirNaya thayA pachI dareka provInsamAM konpharansa meLavI zakAze. heDa ophIsamAMthI navIna yojanAo ane sUcanAo bahAra paDyA kare, provInzIyala sekreTarInA riporTo ane AsIsTaMTa sekreTarInA riporTo niyamasara janarala sekreTarI para gayA kare tethI Akho varga eka sAthe kAma kare ane hAla janarala sekreTarIo paraja sarva kAryano AdhAra rAkhavAmAM Ave che tene badale janarala sekreTarI madhyabiMdu thAya ane tenI preraNAthI Akho jaina varga niyama pramANe kAma karavAmAM joDAI jAya. TuMkAmA sarva saMcAkAMmane gatimAM mUkanAra yaMtranuM kAma janarala sekreTarI kare. A baMdhAraNano savAla bahu agatyano che. keTalAka baMdhuo navIna yojanA karanArAone . bIna upayogI samaje che, teo kahe che ke vyavahAramA AvI vAto karavI mUkI do. teonI A hakIkata kAMIka kharI che. keTalAka yojanA karanArAo tene vacamAMja rahevA de che; paraMtu keTalIka vakhata yojanA vagara karelA kAryo zaktino geraupayoga karAve che. kAryakrama paNa eja che. vicAra karyA vagara vartana thaI zakatuM nathI. tethI A savAlapara carcA calAvI te saMbaMdhamAM cokasa TharAvapara AvaLU ucita che. . mauktika.
Page #317
--------------------------------------------------------------------------
________________ 1907] jene Apa baLathI AgaLa vadhavAnI jarUra. [ 277 jainoe Apa baLathI AgaLa vadhavAnI jarUra. But gentlemen, our future rests with us. There is no civilized and progressive Nation in Europe or in America which has not sccured its own place in the world's history by its own endeavours, strenuous and persistent in all departments of national life. The call now comes to us from Japan, aye from China too and other Eastern lands and it is the same stirring call, teaching us the great lesson of Self-Help and Self-Reliance. Parsees and Jains, Mahomedans and Hindoos, let us all sink the petty jealousies and differences which divide us, let us all unite in a common endeavour in the present and a common faith in the future and our success in this great endeavour is assured. Mr. R. C. Dutt. - muMbaIthI baso mAIla dUra AvelA gujarAtanI asalanI rAjadhAnI rUpa, hunnara udyoganA prAcIna sthaMbha rUpa, aMgrejonA udayanA pAyA rUpa, ane zekhIne temaja sahelANIonA sthAna rUpa, khAvA pIvAmAM ekkA paNa bIjA kAmamAM susta gaNAtA prakhyAta sUryapUra-surata zaheramAM bharavAmAM AvelI uga hunnaranI kenpharansanA pramukha-eka ' vakhatanI rASTriya kogresanA pramukha, vaDodarAnA mahesulI khAtAnA amaladAra ane hiMga danA prakhyAta rAjya dvArI mI ramezacaMdra datte A lekhane mathALe lakhelA je vicAre jaNAvyAM hatA te tarapha ApaNu jena varganuM dhyAna kheMcuM chuM. teNe jaNAvyuM hatu ke - gRhastha ! ApaNuM bhaviSya ApaNaja hAthamAM che. amerIkA ane yurepanI evI koI paNa sudharelI temaja AgaLa vadhelI prajA nathI ke jeNe prajAkiya jIdagInA dareke dareka vibhAgamAM, potAnA bhagIratha ane khaMtIlA prayatnothI dunIyAnI mahAna prajAonI saMphamAM pitAne mATe paNa gya sthAna meLavyuM hoya nahi! ane have ApaNane jApAna-are jApAna ekaluM nahi paNa cIna ane bIjI pUrvanI bhUmi pokAra karIne kahe che ke tame svasatA ane svazaktine pATha zIkho. pArasIo ane jeno mahamedane ane hiMduo ! cAle ApaNe je nAnA nAnA IrSAnA kAraNothI eka ekathI judA paDI gayA chaIe te bhUlI jaIe. cAle ApaNe vartamAna kALanA sarvanA lAbhanA prayatnamAM ekatra thaI bhaviSyanA sArA pariNAmamAM paNa ekatAna thaIe. A bhagIrathe prayatnathI ApaNI phateha nakI che. mIramezacaMdra datta.
Page #318
--------------------------------------------------------------------------
________________ 28] jaina kenpharansa heralDa. [ sapTembara upalI umadA nasIyata-zIkhAmaNa akkalanA javAharene upayoga dezamAM cAre tarapha thavA lAge che. jyAM tyAM dezanA putrane AgaLa vadhAravA pArasIo pArasI kema mATe, hiMduo hiMdu putra mATe ane musalamAne musalamAna kAma mATe, judI judI saMsthAo mAraphate upAya yojI rahyA che, eTaluM ja nahi paNa kema kemano taphAvata nahi gaNanArA dezahitakArI nare, sarva dezIputre mAraphate evA upAye jayA jAya che, ane te jelA upAye amalamAM mukyA jAya che. e upAye amala karanAra sauthI agatyane hiMdane bhAga baMgALAne svadezAbhimAnI IlAke che. e IlAkAnA belave tema kare bahAdUra svadezAbhimAnI naree cAra varasa para baMgALAmAM hunnara udyogane phelAvo karavA mATe eka maMDaLa sthApyuM hatuM. e maMDaLa jeke ApaNI konpharansa karatAM ochI umaranuM cAra varasanuM dudhamala bALaka che te chatAM teNe je kArya karI batAvyuM che te ApaNane draSTAMta rUpa che, ane ApaNuM meTA meTA zrImate, mAna bhUkhyA vaktAo, ane adekhA vaNike, haju sudhI lAkhanI rakamane vahIvaTa teone jela Ape tevI rIte nahi karI zakyA hovAthI, teone zaramAvA rUpa che. pahele varSe e maMDaLe 18 baMgALI javAnene hunnara uganI keLavaNI levA mATe, jApAna ane amerIkA khAte mokalyA hatA. e bAda e maMDaLa kuMbhakarNanI nidrAmAM suI nahi rahetAM pitAnuM kAma vadhAryuM gayuM hatuM, ane bIje varase teNe 44 javAnene hunnara udyoganI keLavaNI mATe paradeza ravAnA karyo hatA, paNa trIje varase e maMDaLe AgalA be varasanA rekarDane teDanAra meTI saMkhyAmAM 93 vidyAthIone paradeza khAte vidyA hunnaranI keLavaNuM levA mATe ravAnA karyA che. A 93 vidyAthIomAMne aDadho bhAga amerIkA gaye che, 36 vidyAthIo jApAna gayA che, jayAre 13 iMgleMDa gayA che ane be kAnsa gayA che. e maMDaLIe pitAnA dAkhalAthI evuM jAhera karyuM che ke nAnI nAnI nokarIo ke dezamAM cAlate eka vepAra, anAja, rU ke motInA vepArathI dezanuM daladara phITaze nahi paNa jayAre bIjA deze AgaLa vadhyA jaze tyAre ApaNe pAchaLa rahI javAthI, ApaNe paisAnI je taMgAsa hamaNuM bhegavIe che, temAM bhaviSyamAM meTe vadhAre thaze. teoe e paNa dAkhalA dalIlathI sAbIta karyuM che ke vakIla berIsTare ke dAkatare thavAthI paNa dezanuM dAlIdra phITavAnuM nathI, paNa dezanI dalata dezamAM rahevAthI ane dezanA putra te jALavI zake evI vyavasthA karavAthI ane te mATe hunnara udyogane phelAvo karavAthIja hiMdusthAnanuM bhaluM karI zakAze. eja kAraNathI e maMDaLa be cacAra rUpyAnI mAsika skalarazIpe nahi paNa rU 100 nI mAsika skolarazIpa jevI moTI skelarazIpa Ape che. AvI moTI skelarazIpa 20 cunaMdA grejyueTane ApavAmAM AvI che, ane 93 vidyArthIone musApharIne kharaca paNa pite ApavA taiyArI batAvI che. e sivAya be mANase maMDaLanA AzrA heThaLa
Page #319
--------------------------------------------------------------------------
________________ 1907] jenoe Apa baLathI AgaLa vadhavAnI jarUra. [281 pitAnA kharca keLavaNI levA jAya che. maMDaLInA kAmamAM baMgALa IlAkAnI jIllA esosIezana ane nAnA maMDaLa nA udharAvI meTI rakamanI saMgIna madada kare che, temaja umedavAronI cuMTaNImAM moTI madada kare che. mahemadane, baMgALIo, AsAmIo, bihArIo vagerene nyAtajAta ke dharmane taphAvata vagara cuMTI kADhI paradeza khAte keLavaNI levA mokalavAmAM Ave che. A maMDaLanI AvI uttama vejanAe lagabhaga 150 javAnene navA navA hara uge zIkhavavAnI sagavaDa karI ApI che. AvuM ja eka phaMDa, hiduo mATe, hiMdu ejayukezana phaMDanA nAme hastImAM che. jyAre mahimedane mATe alIgaDha koleja ane salIma lIga taiyArI kare che. pArasIonI nAnI keme paNa pitAnI kemamAM ghaNA hunnara mane pedA karyA che. paNa jaina kema hajI sustImAM beThI che. vAta jAtanA nAnA nAnA saMsArI savAlanA, nAnA pheDanA, nAnA nAnA maMDaLonA, nAnI aMgata adekhAIonA ane pitAnA aMgata svArthanA savAlamAMthI jaina AgevAnane navarAza maLatI nathI ke teo jena kAma mATe kAMI vyavahArU ejanA hAtha dharI, pitAnI kemanIte sAthe pitAnI unnati kare ! jeo pAse paiso che teo nAnI nAnI zALAo ke sadAvrata ke jamaNomAM te paisA reke che. teo zALAomAM be cAra ke ATha daza rUpiyAnA pagAradAra zikSake rAkhe che, boDIMga ke jemanI vyavasthA bIjI kema sAthe jotAM nAmanI ja che, teo mATe onararI ke pacIza triIzanA pagAranA bIna anubhavI bALakone roke che. derAsaronA hisAba tapAsavA pAMca pacIsanA pagAradAra azraddhALuone rAkhe che ane jyAre pariNAme teone nirAzInA samAcAra maLe che tyAre teo potAnI bhUla kabula karavAne badale adekhAithI baLI jaI bIjAone dAbI nAkhavA prayatna kare che. AvI ja vyavasthAne aMge moTA phaDe, khAtAo, maMDaLe ane saMsthAo gera vyavasthAnA dariyAmAM DUbI gayA che, ane te geravyavasthA bahAra nahi paDe te mATe zrImaMte tathA AgevAne cAre tarapha pitAnI hAka vagaDAve che. AvI vyavasthA karI mAnanI AzA rAkhanAra mAnI devone ame teoe je kaI karyuM che te mATe mAna ApIzuM, te chatAM jayAre teonI bhUla dekhADavAmAM Ave tyAre teo gusse nahi thatAM, mAna bhaMga nahi thatAM, ne adekhAImAM nahi DubatA, pitAnI pharaja bajAvaze, pitAnuM ane pitAnI kemanuM tAraNa karavAmAM tatparatA dekhADaze, evI paNa ame AzA rAkhIzuM. kenpharansanA je je kAme AgevAne onararI rIte mUkta mAnanA badalAmAM kare che te mATe jaina kema teonI AbhArI che, ema ame svIkAravA nA pADatA nathI, paNa teo jeTaluM mAna meLave che tenA badalAmAM jeTaluM kAma kare che te tenA pramANamAM puratuM nathI ema ghaNAo jaNAve che. baMgALanI upalI maMDaLI kevI rIte kAma kare che te jANavAjoga che. baMne gALIoe moTI thApaNanI je rakama bharI ApI che tenA vyAjamAMthI darasAla
Page #320
--------------------------------------------------------------------------
________________ 202] jena kenpharansa heralDa, [sapTembara rU. 57000 nI upaja thAya che ane umedavArane paradeza mekalavAnA kharacIne bAda karatAM A varSe rU. 13000 nI sIlaka bAkI raheze evuM dhAravAmAM Ave che. e sivAya baMgALIoe e mATe cAra AnAnuM phaMDa ubhuM karyuM che, ane zrImaMtoe cAra AnA karatAM meTI rakama ne madhyama varge cAra AnA jeTalI rakama bharI ApI maMDaLanA kAmane saraLa rIte raste pADyuM che. AvA phaDe ApaNe zuM ubhAM karI nahi zakIe? sArA vyavasthApake, udAra dilanA kArabhArIo, samatA temaja samabhAva samajanArA AgevAne, ne aMgata adekhAI ne aMTasane svane paNa khyAlamAM nahi AvavA denAra vIralAo zuM ApaNI kemamAM nathI? zuM ApaNe kemamAM nyAyI, vivekI ane sadAcArI rane guma thayA che? tema to cheja nahi! tyAre ApaNe paNa tema kema nahi karI zakIe ? vArthamAM saMtAyalA zrImaMta ! jAge ! ane tamArI pare mATe taiyAra thAo ! juo baMgALanI upalI maMDaLIe zuM karyuM che? teoe lagabhaga 150 vidyAthIone paradeza hunnara udyoga zIkhavavA mekalyA che. temAMthI cha jaNa hiMda khAte pAchA pharyA che. eka jaNe kAca banAvavAnuM kArakhAnuM ughADyuM che, bIjAe pensIlanuM kArakhAnuM kholyuM che, be jaNAe dIvAsaLInuM, eka jaNAe baTananuM ane eka jaNe mINabatI banAvavAnuM kArakhAnuM ughADayuM che. bIjA keTalAka khetIvADInA hunnaramAM, cAmaDA keLavavAnA hunnaramAM, vijaLIka vidyAnA hunnaramAM, chIMTa vaNavAnA, chApavAnA hunnaramAM, ke ImArata bAMdhavAnA kAryamAM ane bIjA ghaNAka hunnaromAM praviNatA meLavI che. bhAIo! tame paNa zuM evA khAtAonI sthApanAmAM tamAre jaya jotA nathI? je jetA che te jAgo! nidrAno tyAga kare ! ALasane dezavaTe de, ane dunIAne dekhADo ke jene ni:satvavALA nahi paNa pitAne kSatrIya pUrvajone dIpAvanAra kSatrIya vIrya hajI paNa dharAve che! caMdra, pahoMca. sAdhu sAdhvI yogya pratikramaNa kriyAnAM sUtro -munirAja sumatisAgara tathA maNisAgaranA upadezathI sIrasAlA jaina pAThazALA tathA bIjA gRhasthanI madadathI pAnAnA AkAramAM chapAyAM che. arthasahita 1000 nakala chapAvavAnI che. jemane joIe temaNe za tIlekacaMda rUpacaMda mu. sIrasAlA, khAnadeza, e ziranAme lakhavuM.
Page #321
--------------------------------------------------------------------------
________________ [ ra83 1907] jene paryuSaNa parva. jainonA paryuSaNa parva ne sabaMdhamAM neka nAmadAra mahArAjAdhirAja zrI 7 jAma sAhebane pavitra hukama lA. . jA. nA, 90 sIke, saM. 1964. jAhera khabara. mAhAla lAlapara pha. ka. mAjIsTreTa keraTathI neka nAmadAra mahArAjAdhirAja jAma zrI 7 jazAjI sAheba bahAduranA 1. nA. 864 tArIkha 1-9-03 nA pharamAna anusAra-A uparathI ghANavAlA tathA khATakI kasAI tathA sanI luvAra vigere kone khabara ApavAmAM Ave che ke jena (zrAvaka) lekenAM pavitra paryuSaNa parva saM. 1964 zrAvaNa vadI 12 budhavAra tA. 4-9-07 thI bese che te saM. 1964nA bhAdaravA suda 5 vAra gurUvAra tA 12-9-7 nA roja purA thaze tyAM sudhImAM ghANavAlAe ghANI pheravavI nahIM ane khATakI kasAI vigere leke e kAMIpaNa jIva hiMsA karavI nahIM. temaja enI luvAra vigere lekee cula ke bhaThI saLagAvavI nahIM. uparanA hukama virUddha je mANasa varataze te kAyadesara gunhegAra thaze ane te zamsane kAyadA pramANe zikSA karavAmAM Avaze. mitI saM. 1964nA zrAvaNa vadI 6 vAra gurU tA. 28-8-04 (sahI) IcchAzaMkara jayazaMkara chAyA bI. e. ela ela. bI tAluke lAlapara pharsTa kalAsa mAjIsTreTa sTeTa jAmanagara. neka nAmadAra mahArAjAdhirAja zrI jAmasAhebe upara pramANe hukama pitAnA AkhA rAjyamAM amala thavA sArU sTeTa gejeTa mAraphate prasiddha karI jena lekenI uttama lAgaNIne je bhAre mAna ApyuM che te badala samagra jaina prajA teo nAmadArane mATe AbhAra mAne che.
Page #322
--------------------------------------------------------------------------
________________ ra84] jene kenpharansa heralDa, [ sapTembara dhaniSTa Arya baMdhuone vijJAmi. ahiMsA paramo dharmaH "dayA piteva hitakRtA, dayA mAteva rakSikA . dayA priyeva sukhadA dayA kalpalatopabhA" "vairiNaupi hi mucyate, prANAnte tRNabhakSakAn tRNahArA sadaive te hanyate pazavaH katham" dayA dharma ke mUla he pApa mUla abhimAna tulasI dayA na choDIe jabalaga ghaTameM prANa" " But a solemn and imperative duty rests upon us to put an end to cruel and brutalising acts, wherever committed under our (British) Jurisdiction and for these we cannot allow either religion or long usage to be an excuse or safe guard " " Rules of India" series. . A pavitra AryAvartamAM hasti dharAvatA dareka matanA dharmazAstranA pustakanA avalokana uparathI spaSTa mAlama paDe che ke dareka majahabanA pharamAne dayAdharmanA vAsathI vAsita thayelA che. pratyeka dharmarUpI prAsAdane pAye samasta prANIvarga upara dayA karavAnA kAryathI pUrAyele hevAne lIdheja bhinna bhinna dharmo TakI rahyA che ema kahevuM te jarA paNa atizakita bharyuM nathI. ApaNI najaramAM anArya tarIke lekhAtA dharmanA pUramAne paNa hiMsAnA kAryane kaI rIte puSTi ApavAne samartha thatA draSTigata thatA nathI. vakhatanA vahevA sAthe anyanenA prasaMgane laIne tathA bIjA kAraNethI, svakIya dharmanA pharamAnenI virUddha ghaNu ghaNu kurIvAje jana samAjamAM pracalita thatA joIe chIe; ane tevI bAbatamAM dharma gurUe vakhate vakhata pUrIAda karatAM mAlama paDayA che. amuka vyakitayAta aneka vyakitaonA samudAyanA kArya krama uparathI, rejanA AcaraNa uparathI athavA raheNI karaNa uparathI teonA dharmanuM svarUpa samajavA yatna karavAmAM Ave te avazya bhula thAya kAraNake ApaNe pratyakSa joIe chIe ke dharmane hAne karAtI kriyAo paNa evuM svarUpa dhAraNa kare che ke bhAgye ja tene sazAstra kahI zakAya. A prasaMge amAre kahevAne uddeza e che ke keTaleka aMze mAMgalika gaNAte dazerAne tahevAra najIka AvatA jAya che ane AvA dhArmika dIvase
Page #323
--------------------------------------------------------------------------
________________ 1907] dharmaniSTa Abadhuone vikSapti. [285 dharmane AgaLa karI deva-devIone sAMtvana karavAne bahAne dezI rAjyamAM tathA anya zaheromAM ucca kema gaNAvAne phAke rAkhatI brAhmaNa kema jevA dharmagurUonA hAthe je pADA tathA bakarAne nirdaya rIte vadha karavAmAM Ave che, tene bhAgyeja keI dharmaniSTha Arya baMdhu sazAstra kahevAnI himata dharI zakaze. A prakAre thatA pazudhane je sazAstra gaNavAmAM Ave nahi, to pachI eka vidvAnanA kahevA mujaba anyadvAre kRtaM pApaM devadvAre vinazyati devadvAre kRtaMpApaM vajralepo bhaviSyati / dazerA TAMkaNe thatA pazudhamAM bhAga lenArA mahA pApakarmamAM pravRtti kare che ema kahI zakAya. ukata prakAranA uccatama AzayathI gayA varSanI mAphaka A varSe paNa A sAthe joDelI hIMdI gujarAtI, aMgrejI tathA marAThI bhASAomAM chapAvI resIDenTa janarala sekreTarI zeTha vIracaMda dIpacaMda sI. AI. I.nI sahIthI arajI jaina zvetAmbara konpharansa ophIsa taraphathI judA judA rAjA mahArAjA tathA mahArANAo tarapha ekalI ApavAmAM AvI che ane amArA taraphathI judA judA zAstrIonA abhiprAya maMgAvI "pazuvadha niSedha" nAmanI copaDI pragaTa karavAmAM Avela che tenI eka nakala paNa arajInI sAthe bheTa dAkhala mekalI ApI che. sAdhAraNa rIte pAMjarApoLa vagere saMsthAo jaina dhamabhAIone ja saMbhALavI joIe ane te pramANe anya jIvadayAnA kAryamAM paNa teoe ja prayAsa kare jeIe ema pratipAdana karavA mathana karavuM te anya hiMdubhAIone eka rIte apamAna karavA jevuM che e hetu lakSyamAM rAkhI sarva Aya baMdhuone vinaMti karavAmAM Ave che ke amArA taraphathI hAtha dharavAmAM Avela A mahAna jIvadayA pazu rakSaNanA koryane teo aMta:karaNathI-Teke ApavA hAra paDaze ane pitAne lAgavaga calAvI uparokta jIvahiMsAnA kAryane tAkIde baMdha karavA udyama karaze.' dazerA upara pADA bakarAne vadha na karavA mATe hiMdustAnanA rAjya kartAone arajI. zrI jena vetAMbara konpharaMsa ophIsa giragAma, muMbaI tA. 1-10-1907 gebrAhmaNa pratipAla, nirAzritAdhAra, AryabhUSaNa, prajApAlaka, nyAya dayA-kSamAM AdiguNalaMkRta, dharmadhuraMdhara, mahArAjAdhirAja mahArAja sAheba zrI zrI 108 nI khIdamatamAM araja mAluma thAyache. jema ame sAMbhaLyuM che tema dazerAne pavitra ane dhArmika divasamAM hajuranA rAjayamAM pADA bakarAone vadha karavAmAM Ave che.
Page #324
--------------------------------------------------------------------------
________________ 286] jene kepharansa heralDa, [ sapTembara - devIne bhega ApIne saMtuSTa karavAnA IrAdAthI A vadha karavAmAM Ave che, jethI karIne mahAmArI (plega) zItaLA, kelerA Adi duSTa bimArIonI Aphate vastImAM Ave nahIM, paraMtu dara varasa A vadha thatAM chatAM plega, kolerA, zItaLA, tAva, dubhikSa (dukALa) Adi Aphata hiMdustAnamAM Avyeja jAya che. rAjAthI raMka sudhI sarvene potAnA pUrva janmanA karmAnusAra sukha duHkha bhogavavuM paDe che, ane A Aphata kevaLa manuSyanA pApanI zikSA rUpa che. A pApathI bacavAne vAte mANasa niraparAdhI nirdoSa) avAcaka (muMgA) jAnavaranI hatyA kare A ke nyAya ? zuM AvA nyAyathI sarva zakitamAna paramezvara rAjI thaze ? kadI nahIM. nAmadAra aMgreja sarakAranA rAjyamAM paNa vakhato vakhata marakI (plega) vigere bImArIo Ave che ane kudaratathI nAbuda thAya che, tevA rogonI zAMti mATe kAMI pADA Adine pazuvadha thato nathI, paraMtu tadurastInA niyamane anusaravAnA IlAja levAmAM Ave che. -- pazuvadha zAsrarIti nathI, A nirNaya moTA moTA vidvAna zAstrIonI sabhAemAM ghaNaeka vAra thaI cukyo che, ane AvA asala zAstranA anusAra keTalAka dharmiSTra rAjya kartAoe A pazuvadha pitAnI vastImAM sarvathA baMdha karAvI, te jAnavaranI neka duvA prApta karI che. hajura rahema dila, buddhimAna ane nyAyI hovAthI amArI araja che je dazerAnA divase ApanA rAjyamAM pADA, bakarAM vigerene vadha baMdha karavAne hukama jArI karavAnI maherabAnI pUramAvaze ane sanAtana AryadharmanI rakSA karaje araja. : hajurane dAsAnudAsa, . (sahI) viracaMda dIpacaMda sI. AI. I. resIDaMTa janarala sekreTarI. jaina samAcAra. vanarAja cAvaDa-svargastha mahIpatarAma rUparAma nIlakaMTha sI. AI. I. taraphathI bahAra paDela "vanarAja cAvaDA" nAmanA granthamAM jaina dharmanI virUddhanuM-jaina bhAIonI dhArmika lAgaNIne dukhavanArUM je lakhANa karavAmAM AvyuM che, te have pachInI AvRttimAMthI rada karavAne temanA suputra sAla mI. ramaNabhAI mahIpatarAma nIlakaMTha bI. e. ela ela. bI. upara jona kenpharansa taraphathI patra lakhavAmAM AvyuM hatuM tenA javAbamAM teo sAheba lakhI jaNAve che ke have pachI je AvRtti bahAra pADavAmAM Avaze te pahelAM tamArI sAthe masalata karIza. vAMdhA paDate bhAga kADhI nAkhavAmAM mane jarA paNa aDacaNa nathI. eka varSa pahelAM je AvRtti bahAra paDI
Page #325
--------------------------------------------------------------------------
________________ 1907] jaina samAcAra, [ ra87 te arasAmAM mAruM dhyAna kheMcavAmAM AvyuM hatate kAMI thaI zakata; have to navI AvRttimAMja sudhAro thaI zakaze. jaina prajAnI dhArmika lAgaNI dukhavavAnI mArI leza mAtra IcchA nathI. navI AvRttimAM te bhAga rada karavAmAM Avaze te bAbata tamAre pAkI khAtarI rAkhavI. muMbaInI DIrekaTarI--kenpharansa taraphathI jyAre AkhA hiMdustAnanI jaina zvetAMbara DIrekaTarI ghaNI kharI purI thavA AvI che tyAre muMbaI jevA zaheranI bAkI rahelI DIrekaTarI je ghaNuM muzkela kAma che tene paNa purI karavA sArU konpharansa taraphathI eka vagavALI kamITI nImavAmAM AvI che, jemAM DokaTara trIvanadAsa laheracaMda, mI. amaracaMda pI. paramAra tathA mI. mehanalAla cunIlAla dalAla bI. ene onararI sekreTarI tarIke nImavAmAM AvyA che. vastInI gaNatrInuM kAma paryuSaNathI zarU karavAmAM AveluM che je lagabhaga dazA sudhImAM pUruM thaI javA saMbhava che. kanyAvikya baMdha-vaDhavANamAM munimahArAja zrI mehanavijayajInA vyAkhyAna vakhate mI. vallabhadAsa trIbhovanadAsa gAMdhIe kenpharansa ane tenA kArya viSe hAjara rahelAone mAhitI ApanAruM vivecana karyuM hatuM ane temAM kanyAvikrayanA duSTa rIvAja bAbe bolatAM zrotAjanenA mana upara evI sacoTa asara karI hatI ke. ghaNA zrAvakoe kanyAvikraya nahIM karavAnI bAdhAo lIdhI hatI. - pAlItANAnA ghAMcIe ane mahAjana vaccenI khaTapaTane cheDe AvyuM che. ghAMcIoe 14 jaina tahevAra upara kAmakAja nahIM karavA kabula kIdhuM che. mahAjana tenA badalAmAM teone dara varSe rU 20) Apaze. jena zALAnuM sthApana-sarapura khAte muni mahArAja zrI mANeka muninA upadezathI jainazALA sthApavAnuM nakI thayuM che. tathA muni mahArAja zrI jayamuninA upadezathI paradezI khAMDa vAparavAnI baMdhI karavAmAM AvI che. derAsaro mATe kesarabarAsa. nagInabhAI ghelAbhAI jhaverI" amene lakhI jaNAve che ke hiMdustAnanAM jaina zvetAMbarI deharAo ke jyAM kezara tathA barAsanI jarUra hoya te maphata purUM pADavAne zeTha ghelAbhAI lAlabhAI jhaverI kezarabarAsa phaMDa e nAmanuM eka phaMDa cAlu karavAmAM AvyuM che. vAstu che jenabhAIone joItuM hoya teone araja karavAmAM Ave che ke jhaverI bajAramAM AvelI jhaverI nagInabhAI ghelAbhAInI peDhI UparathI maphata maLI zakaze.
Page #326
--------------------------------------------------------------------------
________________ 288] jaina kensa heralDa. [ sapTembara navI gujarAtI vAMcanamALA, muMbaI ilAkAnA keLavaNuM khAtA taraphathI chapAyelI navI gujarAtI vAMcana mALAmAM keTalIka bhula thayelI te sudharAvavA saMbaMdhamAM me keLavaNuM khAtAnA vaDA tarapha zrI jaina vetAMbara konpharansa taraphathI tA 12 julAInA roja arajI karavAmAM AvI hatI tene maLela javAba. No. 5103 of 1907-1908. Poona, office of the Director of Public Instruction. 19th. August 1907. To Sir The Assistant Secretary Shri Jain Swetamber Conference Girgaum, Bombay. In reply to your letter dated the 13th instant I have the honour to state, the letter dated 22nd July 1907 signed by the General Secretaries of your Conference is being considered and an answer will be sent to them in due course. I have the houour to be Sir Your most obedient servant Sd/F. G. SELBY, Ag. Director of Public instruction, OM namotiththasa kSamApanA zrI vIrazAsana ratna, * (harigIta) zrI saMgha sAdhu sAdhavI, zrAvaka ane vaLI zrAvikA, e badhujana maNi mAharI, je vIrazAsana mAlikA, tenAM ghaNAM meM duhavyAM, tana, mana, vacana, A varSamAM, huM yAcuM chuM zrI vIra sAkhe, kSamA Apa sarvathA. lI. zrI vIranA tIrthane - ladhutama bALa lAlana,
Page #327
--------------------------------------------------------------------------
________________ apurva zodha. jarUra vAMce. camatakArI prAga. | nayanacIMtAmaNuM guTIkA. Ao netra vinAne mAnavI, jIvate paNa mRta jANa ha* eja nayana cIMtAmaNI dIe netranuM dAna. nayana cIMtAmaNI:- mahA prabhAvika guTIkAne hame koI mAhItmA pAsethI meLavIne ume gupta rAkhatA hatA paNa hamArA ghaNu baMdhuonA anugrahathI lAbhAlAbhanuM kAraNa mAnI lema nahI rAkhatAM tenA kharcanA pramANamAM kIMmata rAkhI hame jAhera karavAne uka che dharAvIe chIe. IlIza davAno koI paNa rIte khapa nahI karatAM phakta vanaspatie sodhana karI vana 1 rasamAM eka dIvase bane che. ghaNA dhatIganA bahALA lakhANathI dhaNA ja sadhAbhraSTramAM thaI. gaelA haze paraMtu zaMkA rahitapaNe videzI udyogane utejana ApI deza paradezamAM pracalIta karavAne mArI vinaMtI che. A guTIka netramAM ajana karavAthI chArI, khIla, parathALA, paDaLa tIo, ratAMdhaLA, phalA vA khadakhIlabaLatA, rADa, jhAMkhAza, pANI jhavuM, daMkhavA AvavuM - , vigere tamAma darane jhaDapathI maTADe che temaja niramaLI AMkhomAM AMjana karavAthI najara - I sApha rAkhe che tathA pI hamArI asa tesI zuTIkAnuM aMjana karavAthI eka AMtarIo, be AMtarIo traNa AMtarIo, cethI tAva tathA berAsa paNa ajana karavAthI maTADI moTA acaMbAne dharAvanArI che. AvI buTIkA kaI vakhata baha ra paDelI asaMbhavIta haze. hamoe cekasa anubhava meLavI ghaNAM darada sAro thavAthI jAheramAM mUkIe chIe. ghaNuM davAothI kaMTALI nI garAM thai gaelA janoe to vilaMba karyA vinA juja kImatamAM kharIdI khAtrI kare. hamo paNa kharI khAtrIthI kahIe chIe ke A guTIkA kadI paNa pAchI pharanAra nathI kharIda nArane apurva lAbha che darekane avazya rAkhavA yogya che A guTIkAne khapa karyAMthI bIjI ka davAone khape raheze ja nahI A guTIkA cha mAsa cAle tevA pramANamAM banAvelI che. suMdhI ane sasatI, ghaNuM vALI A TImane pahela vahelo janama thayo che. sutta baMdhuo kharIde, dareka baMdhuone utejana ApI kharIdI ane camatkArI auSadhIno anubhava karo. - sAmaTu Dajhana eka kharIdanArane DabI 1 kamIzana ApavAmAM Avaze. A kAmata DabI 1 nA rU. 2) pisTeja judu. jainanA sAdhu sAdhavIne khapa sArU maphata me- kalI ApavAmAM Avaze. kharIdanAre hamArA nAmanuM henDabIla tapAsIne levuM A banAvanAra. mesarsa pI enDa bI. bradharsa. The. muLajI kALA TepI vALA motI bajAra, muMbai, DhaDhAchApanuM pavitra kezara. - - svadharma rakSA ane svadeza lAbha mATe khAsa pratinidhi mekalI maMgAvela khAtrInuM zuddha ane uttama svadezI kezara pAMca lA, tathA pA, aradhA ane eka ratalI peka DabAomAM ke jepara konpharansanA utpAdaka mI, DhaphAnI chabIne "TeDa mArka" che te nIcenA sthaLethI maLaze. muMbaI jaina dhe, kenpharansa ophIsa giragAma, mAMgaroLa jaina sabhA pAyadhunI, jaththAbaMdha vecatAra ekalA mAleka, jaina maMdIra sAme kachI dazA osavALa jaina mahAjana Azrita mADI, muMbaI, svadezI kaMpanI.
Page #328
--------------------------------------------------------------------------
________________ ||ahiNsaa paramo dharma // rAdhanapurake dayAmaya mAnyavara eDaminisTreTara sAhiba bahAdurakI nija AjJAnusAra - rAdhanapura khoDADora piMjarApola loTarI. isa loTarIkA DAiGga tA0 22 DIsembara sana 1907 ko pratiSThita mAnyavaroMkI upasthitimeM nikAlA jAvegA. inAmakI saMkhyA 2514. - pahilA inAma ru. 10000. aisA ru0 40.00bAMTa diyA jAyagA. ahiMsA paramo dharmaH yaha siddhAnta jaina aura hindu jAti ke sarva logoM ke liye ekasA hai jisa se sarva sajjana isa khoDA Dhora piMjarApola sambandhI mahat kArya meM hissA lekara tana mana dhana se sahAyaka hoMge aura TikTa kharIdane meM vizeSa utsAha darzAyeMge kyoMki kAma - meM sahAyatA denA hareka manuSyakA kartavya hai eka eka rupaye se kamI nahIM ho. graha. artha ayogya sthAna meM nahIM jAyagA nasIba ajamAne kA yaha eka uttama maukA hai aura yaha vyaya khone kA mArga nahIM hai " svArtha aura paramArtha " taise hI dharma kA sahAyatAmeM aura nija ko lAbha * hai dharma ke kAma meM vilamba anucita hai jaise ki kAla kare so Aja kara, Aja karantA abdha / avasara vItyo jAti hai, phera karegA kabba / / inAma milegA to phAyadA hogA aura na milane para bhI pazcAttApa nahIM hogAH jina ke apane nasIba ajamAne kI rakhvAhiza ho harSa ke sAtha TikaTa kharIdeM / TikTa kI vikarI aura krmaashn|| - lATarI ke TikTa khoTA Dhora rAdhanapura piMjarApola lATarI AphIsa meM se aura ejanTo ... ke pAsa se mileNge| kamIzana daza TikTa se so TikTa taka 10) phI saikaDA aura sau se sahastra - TikTa taka // ) aura adhika aura sahastra se Upara kI saikar3A 15) ru0 milegA dravya sanbandhI athavA dUsare viSaya meM patra vyavahAra onararI sekreTarI ke pate se karanA cAhiye; manIyArDara se rupayA bhejane meM Aye to kupana meM barAbara apanA nAma grAma likhanA cAhiye / /
Page #329
--------------------------------------------------------------------------
________________ Registered No. B. 525. 00000 00000000000000 vIra sambat 2433-4. vikrama sambata 1963-4 zrI jaina zvetAmbara ko ranta akaTobara-naveMbara. pustaka 3. nambara 10 - 11. heralDa. prakaTa kartA. zrI jaina zvetAMbara kaoNnpharansa oNphisa, muMbaI. viSayAnukramaNikA.. pRSTha. viSaya Education of our youths 288 ApaNI adhAgita,temAM pheraphAra karavA mATe zuM karavu. ra91 paradezI khAMDamAM rahelI bhraSTatA 285 jenAnAM jAherakhAtAM ane tema nI hAlanI sthiti zrIsabheta zimarala ... 308 sarakAranA kArobAranI navI yAbnaao. mainAnI 3204 314 302 10000000000000 30000000 000000 *** viSaya sana 1907. 54. 328 bhaTTizeddhAranI TIpeo... 329 svadezI hilacAla manuSyadeha zAne mATe che ?... 33ra maina sabhAthAra konpharansanA TharAvono thato 337 ... amala -00:0:00 ... nu 339 342. prArtika kAnsA dhArmik hisAba tapANI khAtuM 343 jainapatra ane ame 387 ... vArSika mUlya DAkakA mUlya sameta sirpha ru. 1 dharma vijaya priMTiMga presa pAyadhunI - mubaI. ... 000000000000000 ...
Page #330
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI jaina zvetAMbara madirAvaLI. prathama bhAga. A pustakamAM gujarAta, kAThIAvADa, kaccha ane mAravADa dezanA derAsaronI (ghara derAsara sudhAMta) hakIkata ApavAmAM AvelI che. muMbaInI konpharansa ophisa taraphathI mahAna kharca karI zarU karavAmAM Avela DIrekaTarInA amUlya temaja prathama phaLa rUpe A pustaka jena samAjanA hitane mATe bahAra pADavAmAM Avela che. hiMdu stAnamAM AvelA ApaNuM pavitra kSetranI yAtrA karavA janAra jaina bhAIone A pustaka eka suMdara gAiDa (bhomIyA) tarIke thaI paDavA saMbhava che. A pustakamAM judA judA kema pADI derAsaravALA gAmanuM nAma, najIkanA sTezana yAne mArA gAmanuM nAma tathA tenuM aMtara, derAsaranuM ThekANuM, bAMdhaNI, varNana, baMdhAvanAranuM nAma, mULanAyakanuM nAma, baMdhAyAnI sAla, pratimAjInI saMkhyA, nokaranI saMkhyA tathA makAnanI sthiti vagere tamAma hakIkata savistara dAkhala karavAmAM AvI che. A pu. staka reyala sAIjha 260 pAnAnuM suMdara kapaDAnA puMThAthI baMdhAvelu che. bahAra gAmathI maMgAvanArane vI. pI. thI mokalavAmAM Avaze. : mUlya phakata rU. 1-8-0 rAkhavAmAM Avela che. chapAvI pragaTa karanAra giragAma zrI jaina zvetAMbara konpharansa muMbaI. navI ti! pavitra!! !!! dhI inDIyana sopa enDa kenDala phekTarI lImITeDa. rAja , vIjaLI, puva. mINavattI. sAbu. jhumara, vAlaseTa ane gADInA phAnaso ( nAhAvAnA, auSadhiya ane dhovAnA vAra mATe judA judA kada ane vajananI sarve ) sopa vIgere. nAtanI pILavAno. . . varALa yaMtrathI cAlatuM A eka mohorTI kArakhAnuM che ane temA carabI rahita pavitra sAbuo tathA mINabattI banAvavAmAM Ave che. bhAva paNa ghaNA sastA che. uparane zIranAme patra lakhIne prAIsalISTa maMgAvo.
Page #331
--------------------------------------------------------------------------
________________ | namaH rinya che. ratnAnAmiva rohaNakSitidharaH khaM tArakANAmitra, svargaH kalpamahIruhAmiva saraH paMke ruhANAmiva, pAyodhiH payasAmiveMdumahasAM sthAnaM guNAnAmamA, visAlocya viracyatAM bhagavataH saMghasya pUjAvidhiH // 21 / / artha:-rohaNAcaLa parvata jema ratnonuM sthAna che, AkAza jema tArAonuM sthAna che, svarga jema kalpavRkSonuM nivAsasthAna che, taLAva jema kamaLanuM nivAsasthAna che, samudra jema caMdramA samAna nirmaLa jaLanuM nivAsasthAna che, tevI rIte A sAdhu, sAdhvI, zrAvaka, zAvikArUpa catuvidha pUjya saMgha je jJAna, darzana ane cAritranuM nivAsasthAna che tenI pUjA karIe. SHRI JAIN (SWETAMBER) CONFERENCE HERALD. Wel. IT.]. 0CTOBER 1907. [No. 10. WHAT SORT OF EDUCATION SHOULD OUR YOUTHS BE PROVIDED WITH. In the August number of the Herald :: very thoughtful and instructive article on " Higher Technical Education and the duties of the Jain S. Conference " has been penned by our distinguished scientist Prof. V. . Parekh. M. A. B. Sc. . Prof. Parekh in the course of his article observes the sad, deplorable fate of our graduates, who, according to him " follow like sleep the benten path and the result is afterwards despair." Mr. Parekh as a partial remedy to this evil, sujjests the introduction of
Page #332
--------------------------------------------------------------------------
________________ jena kenpharansa heralDa, [2321042 Higher Technical Education amongst youths and to give thep ractical shape to his sujjestion, recommends our educated le:ders in general and the Conference in particular to take up the question in right earnest. Looking to the present situation of our country, when the wave of Swadeshirm is spread from one end to the other, when the boycott movement is tossed about with full force and when so many new branches of industry have been opened, Prof. Parekh's sujjestion deserves the quickest consideration. In the field of industry of our country, we Jains play not the less important part than other people. Good many branches of Indian Trade are in our hands and to put them all on the scientific bilses to compete with the Western as well as with other people of the world with advantage, we do require a sort of Education as sujjestel by the learned Profersor. However one nay not fully concur with Mr. Parekh. His statement about the deplorable state of the graduates may be universal with others than Jains. As for us who still lack so much in Higher Education in comparison with other communities, such as farsis, Bengalis, Madrases &c., one can't. imagine huw Mr. Parekh's statement should be taken as quite correct ! We have as yet a very few Pleiders and Doctors who can be counted on our fingers' end. Some of these have a very satisfactory practice. As for the rest, if they are brief-less and patient-less, the fauit is not so much with them but it is with us. Why should we go to others and not to our own Pleaders and Doctors, whenever we are in need of them. If we all make up our minds to give our suits to Jain and to take medicine from our Jain Pleaders and Doctors, they too will have the same footing as their other well-established professional brethern. Some exceptional cases, wanting in ability and originality may be excluded Even in this city where cur population amounts in vast number we have only three or four Jain. Pleaders and one Jain Doctor. Can they be said to be quite enough? And yet only one has somewhat satisfactory practice. Why so ? The reason is not far to find out. We shamnefully lack in sympathy,
Page #333
--------------------------------------------------------------------------
________________ 1907] ApaNuM adhigati, temAM pheraphAra karavA mATe zuM karavuM? [rA fellow feeling, unity and harmony. If we have these things amongst others, we have still a very wide field for our Jain Pleaders and Doctors. My humble opinion is there-fore, that those who might have a special taste for Technical line may be sent up to that line, while others having natural aptitude for Law or medicine may be allowel to take th:at line and that our Conference or our Shethias should extend their help to any poor Jain Student who may be pursuing any course whether Technical or not. N. J. Mehta. ApaNuM adhogati, temAM pheraphAra karavA mATe zuM karavuM? - ApaNAM bALako, ApaNuM bhaviSyanA zaherIo ne komanA uddhAra karanArAonI zArIrika sthiti AvI kema che? tenA zarIranA avayave khIlelA kema dekhAtA nathI? teonI AMkho tejasvI kema dekhAtI nathI? teonA mukhaDA phIkA kema dekhAya che? vAraMvAra teo ("sIka") mAMdA paDavAnI pharIyAda zA kAraNe kare che? zuM teo bhUkhyA rahe che? yA dezanA havA pANI kharAba che? tema te banavuM azakaya che, kemake suke pAke reTala khAnArA, seMkaDonI majurI karanAra, ke vAsaNa mAMjanAra ke daLanArInA chokarA ne tejasvI ane tAkAtadAra najare paDe che! te dararoja dudha ke badAmanA zIrA khAto nathI paNa sukhI jaNAya che ane tenA zarIranA avayave khIlelA mAlama paDe che! teo je havAmAM rahe che te havAmAMja ApaNAM bALake rahe che, ane teo je khorAka khAya che tenA karatAM ApaNAM bALake vadhu piSTika khorAka khAya che, te chatAM, teo sabaLa hoya che, ApaNAM bALake durbaLa hoya che! pelA garIbo jyAre nAnI umaramAM yuvAna dekhAya che, tyAre ApaNAM bALako yuvAna chatAM gharaDAM dekhAya che, ane jyAre pelA garIba lAMbI jIMdagI sudhI jIve che, tyAre ApaNuM bhaviSyanA AzA ApanArAo 30-35 nI vayeja A duniyA choDI jAya che! jena vastIthI haLamaLI rehalA zaherezahera ane gAmegAma phare, piLepaLa ane phaLIephaLIe tapAsa kare to jaNAze ke jene bALako ane yuvAnonI sthiti uparanA varNana jevI ja che. ethI paNa vadhu durdazA ApaNAmAM ApaNI najara bahAra thAya che. koIpaNa zahera ke gAmanA mRtyupatraka tapAsatAM meTe bhAge bIjI kemanI sara
Page #334
--------------------------------------------------------------------------
________________ rara | jaina kenpharansa heralDa. [okaTobara khAmaNamAM jaina bALako ane yuvAnanuM pramANa ghaNuM vadhAre jaNAze. satAvALAo ane dAkatare e saMbaMdhamAM ApaNI asvacchatAne ADe lAve che, jyAre keTalAka bIjAM kAraNe paNa jaNAve che. game tema hoya, te chatAM e kahevuM moTe bhAge kharuM che ke ApaNAM chokarAMomAMne lagabhaga aDadhe bhAga viza varSanI umara thatAM pahelAM maraNa pAme che, ane je jIve che te tAkAtadAra, jorAvara, zuravIra ane ugI hevAne badale nAkauvata, kamare bhAMgelA, mukhapara teja nahi dharAvatA. mAMdA ane IrSA khora hoya che. dayA te dareka jainamAM janmathI ja hoya che, kemake te to tene vaMzaparaMparAthI maLela vArase che, paNa te dayA dUta belavAmAM ane game tevI kuratA jevA chatAM, DarakaNa banI besI rahevAmAM athavA nasIba ke kALane deSa devAmAM vaparAtI hoya che. zarIramAM tAkAta na hoya tyAM AvI dayA zuM kAma sAre che? gujarAta ane kAThIyAvADanA ApaNA vIsa varasanI aMdaranA ane trIsa varasathI vadhu umaranA nahi evA se yuvAnane ekaThA karI tapAsa karaze te tamane mAlama paDaze ke temAM pAMca pahelavAne paNa nathI! teomAMne moTe bhAga jeravagarane, nasIbane deSa denAre, ane udyogane badale karmane pradhAnapada ApI, matanuM dravya meLavavA icchanAra haze! tenI kamara vAMkI vaLelI athavA gAdI, takIA ke khurazI vagara TaTAra besI nahi zake evI haze! je bAlikAo tathA bALakone zikSaNa ApavA mATe mAstare, paMDito ke zikSaka hoya che teonI sthiti paNa bahudhA AvI ja hoya che. teo potAnuM dukhI jIvatara 30-35-40 varSe juvAnInI zarUAtamAM ja pUrNa karI A dunIyA tyAgI jAya che! jaina AgevAne aneka upayogI kAryo karavAmAM AraMbhathI ja zuratva batAve che, paNa teoe upalI sthitinA kAraNo zodhavA jarApaNa lakSa ApyuM che ke? seMkaDo pAThazALAo, seMkaDe hunnarazALAo, seMkaDe davAkhAnAo, seMkaDe devAlane seMkaDo pustakAlaye teo baMdhAve che, paNa jyAM tene upabhega karanArAonIja tANa hoya tyAM te aneka upabhega ke dharmanA madadagAre zuM kAma Avaze? jayAM derAsaranA darzana karanArAo ke upAzrayamAM AvanArAo, ke pAThazALAomAM zIkhanArAoja nahi haze, athavA haze te nabaLA, tAkAta vagaranA ane teja vagaranA haze te tenuM pariNAma zuM Avaze? mATe dezanA ke komanA AgevAnoe prathama A bAbata upara lakSa ApavAnI jarUra che. retInA pAyAvALuM ghara keTalA kALa TakI zake? nabaLA mULavALuM jhADa keTalA samaya pavananA jhapATA khamI zakaze? ane te ja rIte ApaNI yuvAna prajAne zArIrika sthiti mULamAMja nabaLI haze te bhaviSyamAM te zuM utama kArya karaze ? zuM lAbha karaze? kemane zuM phAyado karaze ? dharmane Teka kevI rIte TakAvaze? e mATe ApaNuM udharatI prajAnuM zarIrabaLa vadhAravAnA upAye levAnI ane gatya ghaNIja meTI che. bIjAM bIjAM kAryo sAthe udharatI prajAnuM zarIrabaLa vadhAra nArA upAye javAnI ghaNuM jarUra che. kharuM che ke ApaNA zAstra zarIra para
Page #335
--------------------------------------------------------------------------
________________ 1907] a paNa adhogati, temAM pheraphAra karavA mATe zuM karavuM? [ ra93 moha nahi rAkhavA ApaNane pharamAna karaze paNa te ekAMta pharamAna nathI? zarIra para maha na rAkhe e uttama vAta che paNa tethI AtmaghAta karavAno Adeza zAstro Ape che ema mAnI levAnI jarUra nathI. zarIra Arogya haze toja manobaLa khIlaze, ane mane baLa khIlaze toja AtmabaLa amara padavI pAmI zakaze. paNa jyAM zarIraja nabaLuM haze, tyAM pAchalA be baLe kadI paNa maLI zakavAnA nathI, ema paNa zAstro kahe che, te bhUlavA jevuM nathI. jenazAstra, bIjA matanA zAstro karatAM je taphAvata dharAve che, te tenA uttama siddhAMta ane "sAyanTIphIka " rItIo mATe che, temAM ekAMta cIja kaI paNa nathI, ane dareka cIja dravya, kSetra, kALa, bhAva ane purUSArtha sAthe moTo saMbaMdha dharAve che. A uparathI jaNAze ke manobaLa temaja Atmika baLanI prApti mATe zarUAtamAM zarIra baLanI meTI AvazyakatA che, kemake zarIra roga rahita ane tAkAtavALuM temaja vIryavAna hevAthI jevuM uttama manobaLa prApta karI zakAya che, tevuM manobaLa rogI, nabaLA ane vIryahIna zarIrathI prApta karI zakAtuM nathI, ane jo koI vakhata apavAda rUpe tethI ulaTA banAvo najare paDe che to te apavAda mAtraja che, ane uttama zarIra dharAvatA mane baLavALA manuSya AgaLa temanuM manobaLa pramANamAM najIvuM hoya che. bhagavAna rupa pAmanAra ApaNA tIrthakare, sida, AcAryo, cakavartIo ane vAsudevanA je kiMcita mAtra itihAsa ApaNI pAse che, tenuM avalokana karatAM jaNAze ke teonuM zarIrabaLa ghaNuM uttama ane A kALane manuSyanI kalpanAmAM kava citaja AvI zake evuM hatuM. zrI rUSabhadeva, bharata cakravartI, bAhubaLI, vagere asaMkhyAtA varasapara thaI gayelA A kALanA mahAtmAone bAjue mUkIe topaNa chellA tIrthakara zrI mahAvIrano ItihAsa paNa ame je kahIe chIe tene Teko ApanAraja jaNAze. mahAvIra nAma mAtraja amArA siddhAMtane Teko Ape che. mahAvIra, e nAma te mahAtmAe potAnA zarIra baLathI ja prApta karyuM hatuM. temanA zarIranA baLathI moTA meTA rAkSase paNa kaMpatA hatA, ane eja zarIrabaLathI temanuM manobaLa draDha thatAM, teNe dunIyAnA moha mAyA ane kedha tyAga karI uttama Atmika baLa prApta karyuM hatuM. bAra bAra varasa sudhI tIvratapa karanAra, kAnamAM khIllA dAkhala thavA chatAM, uM ke A nahi karanAra, paganA aMguThA upara khIra pakAvavAmAM AvatAM paNa pitAnI zAMti jALavI rAkhanAra eTaluM ja nahi paNa khIlA kADhatI vakhatanI mahA vedanA paNa sahana karanAra bhaviSyanA paramAtmA paNa te vakhatanA zarIra dhArI manuSyanuM baLa zuM jevuM tevuM haze? evA uttama zarIra baLavALA pUrvajonA ApaNe vaMzaje chatAM ApaNe zarIrabaLamAM agAu jaNAvyA pramANe ghaNA ghaTI gayA chIe. e zarIrabaLa
Page #336
--------------------------------------------------------------------------
________________ 294 ] jaina kanphansa heralDa. [AkaTAkhara khAvAthIja ApaNe niHsatvavALA, parataMtra, nirmAlya ane bAyalA thayalA chIe, ane tethIja ApaNI adhogitane pheravavAnI agatya che. e adhAti kAMi theADA samayamAM pheravI zakAya ema nathI, sekaDA varasAnA saMskAra svalpa samayamAMja dUra karI zakAya ema nathI, te mATe atyaMta dhIraja ane agAdha prayatna ane khaMtanI jarUra che. lagabhaga dizAe jatA hAya tethI ulaTI dizAe ApaNuM zarIra sAta dhAtuonu banelu che ane e sAta dhAtu trIza varasa sudhI vadhatI jatI hovAthI te daramyAna zarIra pUrNa aMdhAvAnuM kAya dara paLe AgaLa vadhe che. e varasA zarIranA baMdhAraNanI kriyA mATe ghaNAja agatyanA che, ane tethI jo te varasA daramyAna jo e sAta dhAtue vadhe teA zarIra ghaNuMja majabUta thAya che. ApaNA pUrvajo zarIranA e baLaviSe pUrNa mAhitI dharAvatA hatA, ane tethI tene pASaNa maLe evA upAyA yAjatA hatA. e vakhate kudarataja pote, zarIrabaLa vadhAravA mATe anukuLa hoya che ane kudaratanA te kAmane madada maLavAnA prayatna AdaravAthI manuSya echI mahenate pAtAnA zarIranA baLane vadhArI zake che. pavananA pravAha uttara te vakhate jo teja dizAmAM cAlavAmAM Ave tA jema cAlavA karatAM vadhu jhaDapathI calAya che ne jema nadInA vega cAlatA hAya teja dizAmAM vahANane calAvavAthI te vadhu jhaDapathI cAle che, temaja je vakhate zarIrabaLanA pravAha vadhArI zakAya teja vakhate je tene vadhAravAmAM Ave athavA vadhAravAnA prayatna sevavAmAM Ave te zarIrabaLa vadhe che. eTalu ja nahi paNa manobaLa ane AtmabaLa paNa vadhe che. paNa tethI ulaTI rIte je vakhate e zarIrabaLa vadhAravAnA prasaMga prApta thayeA hAya teja vakhate, kudarata ApaNane sAnukuLa hoya teja vakhate e zarIranA baLamAM ghaTADo thAya evA upAyA yojAya teA te mANasanuM zarIra baLavaMta kayAMthI thAya? eka kANI gALImAM bharavAthI jema eka taraphathI te bharAtAM, khIjI taraphathI te khAlI thAya che, teja rIte jo eka taraphathI baLa vadhAravAnA upAyo yojAya ane bIjI taraphathI te ochA thavAnA mArga khullA mukAya teA pariNAma khATu ja Ave e asvAbhAvika nathI. ghaNAka mANaseA zIrA, khAsuddI, purI, dudha vagere puSTikAraka kheArAka khAya che, te chatAM te jevAne tevA zita hIna rahe che. ene sababa AvAja kAraNeAmAM jaDI Ave che. eka rAgathI bharelA zarIramAM uparanA paiASTika khArAkA bharavAthI teenI asara guma thaI jAya che. eja rIte jayAM vIya vadhAranArA upalA padArtho eka vakhata ArAgatA hoya ne khIje vakhate vI khAlI thavA rUpa viSayAsakti, strI saga ke anya kuTevA lAgu paDI hoya yA atyata abhyAsa karavAnI ciMtA, paisA
Page #337
--------------------------------------------------------------------------
________________ 1807] paradezI khAMDamAM rahelI bhraSTatA. [ ra9pa pedA karavAnI utkaMThA ane sAMsArika mahA upAdhio mAthe paDI hoya tyAM vIrya vadhAranArA padArtho paNa asara hIna thAya tyA tenAthI utpanna thayeluM vIrya baLI jAya emAM zuM navAI ? (apUrNa) ya. paradezI khAMDamAM rahelI bhraSTatA. tathA svadezI khAMDanI cAlu thayelI caLavaLa. AjakAla dezanA eka cheDAthI te bIjA cheDAsudhI paradezI khAMDamAM rahelI bhraSTatA tathA svadezI khAMDanI caLavaLa cAlu thayelI jovAmAM Ave che, ane lokomA A viSenI kAIka vadhu jAgRti thayelI paNa draSTigocara thAya che. ghaNI nAtoe A paradezI bhraSTa khAMDano vaparAza baMdha karelo che, ane bIjI nAto paNa e khAMDano vaparAza baMdha karatI jAya che, jyAre keTalIka nAto A khAMDanI banAvaTanA prathakkaraNanA jAhera dholA keTalAka riporTothI zaMkAzIla thaI haju vicAramA paDelI che, paraMtu paradezI khAMDa ke je mAMsAhArI prajAnA mulakomAthI ApaNA dezamA AyAta thAya che, tenI banAvaTamAM ke tene saphAIdAra ane ujvaLa banAkvAnI kriyAmAM kahevAtuM baLadanuM lohI tathA hADakAM ekavAra mAno ke na vaparAtAM hoya to paNa hiMdu jevI pavitra kome to zakavALI vastu na vAparavAmAMja teonI dharbhanI pavitratA sacabAbAnI che. joke paradezI khAMDane sApha karavAnA prayogamAM baLada lohI tathA hADakAnA cunAno vaparAza karavAmAM Ave che evo mata ghaNA anubhavIoe pradarzita karelo che ane tamAM zaka rAkhavA jevU nathI ke AjanA sAya TIphika jamAnAmAM vyApAranI harIphAInA yoge karI paradezIo ke jeo mAMsAhArI che ane AhAra zudhdhinA niyamonI / leza mAtra paNa darakAra kare tevA nathI teo lobhanA aMge upara mujabanA prayogo karavAthI kadApi paNa pAchA haThe tevA nathI mATeja je vAta bahAra AvI che temAM satyano aMza hovoja joie tethIja paradezI khAMDano virudhdha atyAre dezamA avAja uThI rahyo che. have A khAMDa kayA kayA mulakomAthI Ave che tathA te kayA kayA padArthomAthI banAvavAmAM Ave che te tapAsavA jevU che. kemake te tapAsyA pachI temAMthI ApaNA lAbhanA amuka mudAo ubhA thavAnI vakI che, ke je mudAonI avagaNanA karavAthI ApaNe eka prajA tarIke, eka vyakti tarIke, athavA kaho ke eka dhArmika abhimAnI tarIke nAbuda thavAnI moTI dahezata che. A paradezI
Page #338
--------------------------------------------------------------------------
________________ 281] jena konpharansa heralDa. [sATosa2 khAMDa jarmanI, AsTrIyA, morIzyaza ane jAvA vigere dezomAMthI ApaNA dezamA AyAta thAya che, ane te khAMDa bITanAM mULIyAM, baTATA, gAjara, jAranA sAMThA, khajura vigere padArthomAthI rasAyaNika prayoganI madada sAthe banAvavAmAM Ave che. ane te banAvaTa AvI halakI cIjonI hovAthIja te ApaNA dezamAM soMdhI vecAya che. joke nAmadAra sarakAre AvI khAMDa upara amuka prakAranI jakAta nAMkhI che, paraMtu e jakAtano mAra potAnA vyApArIone na sahana karavo paDe te mATe lAgatA vaLagatA dezonI sarakAroo potapotAnA vyApArIone amuka rakamano ucako ApI khAMDanA vyApArane uttejana ApyuM che. A ke bIjo koI vyApAra ApaNA dezamAM paradezIo calAve jAya che tenuM kAraNa sarakAranI chuTApaNAnI rAjyanItija che. jethI ApaNA dezamA mULe to vyApAra ke hunnara udyoganI maMda sthiti che, temAM paradezI vyApAra upara koI paNa jAtano aMkuza mukAala na hovAthI paradezIo phIvI jAya che. AnA lAdheja hAlamAM svadezI hIlacAla janma pAmI che. tathA pahocelA baMgALIo paradezI mAlane bahiSkAra karavAna vrata dhAraNa karavA lAgyA che. ApaNo deza rasALa che, lAkho ekara z2amIna zeraDI thavAnA baranI che, nadIo paNa puSkaLa che, kheDuto mahenatu ane karakasarIA che tathA mahenata soMdhI che. chatAM dezamA zeraDIna vAvetara pramANamAM thaI zakatuM nathI. nahIto ApaNA dezamA zeraDInI pedAza eTalI badhI thAya ke emAthI banelI khAMDa AkhA dezane purI pADI zakAya. A mATe rAjyanI madadanI jarUra che. paNa rAjya paradezI hovAthI tathA bIjA kAmomAM nANAno vyaya thato hovAthI A upayogI tathA dezanI pahelI jarUranA kAmatarapha tenuM lakSa jatuM nathI ane kadAca kAIka kareche to te nAmanIja madada jevaM hoya che. sauthI uttama khAMDa zeraDImAthI thAya che, ane tenI khAMDa gaLapaNamAM, svAdamAM, guNamA ane banAvaTamAM zreSTha kahI zakAya. jo ke A banAvaTa paradezI khAMDanI karatAM kAIka moghI paDe tema che paNa tenA gaLapaNa AgaLa paradezI khAMDa phIkI paDatI hovAthI " sApa lAMbo to gho pahoLI" e mIzAle " soMghu khAvU te moMghAne mATeja" arthAta pariNAme banne kharacamAM to sarakhIja thAya che. paradezI khAMDa bajAramAM dukAne dukAne maLe che. paNa A saMbaMdhI hIlacAla thaI nahotI te pahelAM svadezI khAMDanAM ghaNAMoe darzana paNa karyA nahIM hoya. upara coTIyA lokona valaNa hamezAM sastA tarapha jAya che. paraMtu vicAravaMta ane karakasaranA niyamone jANanArA kAryadakSa mANaso to sastA karatAM sArAne zodhI teneja pasaMda kare che ane teja kharI vyavahArakuzaLatA kahevAya che. paNa aphasosa ! ApaNA dezanI kaMgALa sthitine lAMdhe lokomAM vittanI viTaMbaNA paDelI hovAthI jyAM tyAM nirvAhane mATe thoDAmA kAma calAvavAnI lAcArImA
Page #339
--------------------------------------------------------------------------
________________ 1807 ] paradezI khAMDamAM rahelI bhraSTatA. [ 287 AvI paDelA hovAthI soMgho paradezI mAla vAparavAne tatpara thAya che, AmAM teone jhAjho Thapako ApI zakAya nahIM. bezaka jevI sthiti tene anusarIne vartavuM eja DahApaNa che, paraMtu ApaNA loko badhI bAbatamAM, AvuM DahApaNa batAvatA nathI tethI teonI Arthika dakSatAnI prazaMzA thaI zake tema nartha. takarAranI khAtara mAnIe ke loko sthitinA pramANamAM thoDA kharace vyavahAranI nabhAvaNI karavAne leIneja paradezI mAla pasaMda kare che ane temAM paradezI khAMDane paNa pasaMdagI maLe che. ApaNe A dalIla kabula rAkhIzuM paNa bIjI rIte A savAla tapAsatAM paisAno bacAva karavA jatAM zarIranI hAni thavAno soe navANu TakA saMbhava rahelo che. eTaluMja nahIM paNa zarIra karatAM paNa je komo (jIva karatAM paNa ) dharmane pyAro gaNe che, te dharmanuM to paradezI khAMDa jebI bhraSTa cIja vAparavAthI nikaMdanaja vaLe che. ane jyAre zarIra saMpatti je vastunA upayogathI nAza pAme che tathA dharma gharaboLa jAya che to amuka paisAnI hAnino savAlaja kSudra ane nirjIva lAge che. vaLI jene ApaNe soMdhu gaNI paiso bacAvavA pasaMda karIe chIe te vastu jo vAparavI baMdha karIe ane thoDI moMghI paNa zArIrika, dhArmika tathA Arthika draSTi ApaNuM hitakartA pariNAme jaNAya to tevI vastune ApaNI bIjI vaparAzanI vastu vohoravAnA kAmamAM karakasara karI zA mATe pasaMda karavI joie, te samajAtuM nathI. hiMduo jIvadayAnA himAyatI che ane temAM paNa jainonuM jIvana to jIvadayAnA sidhvAMtane jIMdagInA bhoge paNa pALavAne baMdhAyela che. ane tethI ahiMsA paramo dharmaH e jaina dharmanuM paheluMja sUtra che. AvA dayAmaya dharmanA himAyatI jIvaDAe to jIvadayAnI hAninA gaMdhamAtrathI hajAra koza dura rahevuM joio. uparanA lakhANamAM ApaNe joi lIdhuM che ke paradezI khAMDane sApha karavAnA kAmamAM baLadanu lohI tathA hADakAno cuno bAparavAmAM Ave che, ane tene haju sudhI sattAvAra rIte koi bAjuthI khoDhuM pADavAmAM Avela nathI. khorAkanI sAthe zarIranI nIsabata kevI nAjuka che te samajAvavAnI A viSayanA vAMcanArane jarUra hoyaja nahIM, kemake eto nAnuM chokarUM paNa kahI zakaze ke zarIrano AdhAra khorAka uparaja rahelo che, ane temAM paNa jevo khorAka tevuM zarIra ne tevIja budhdha thAya che, e to kudaratIja karAmata che. `teTalAja mATe ApaNAmAM AhArazudhdhinuM mAhAtmya gaNeluM che. ApaNe to khorAkanA saMbaMdhamAM eTalA uMDA utarelA chIo ke duniyAnI koipaNa prajA ApaNI harIphAI e viSayamAM karI zake tema nathI. mAMsAhAra to mULa ne keTalIka lIlotarI paNa ApaNe varjita che ane te vaidaka varjita karelI che. mAMsAhArI iMglaMDa Aje annaphaLazAkano bAjupara rahyo paNa kaMda niyamapramANe sakAraNa AhAra pasaMda karavA
Page #340
--------------------------------------------------------------------------
________________ 268] jena konpharansa heralDa. [mATopa lAgyuM che eja ApaNA parA pUrvathI cAlyA AvatA khorAkanI zreSTatA darzAvavAne mATe basa che. have paradezI khAMDamAM baLadanA lohInuM tathA hADakAnuM tatva AvelaM hovAthI te prathama darzaneja AhAramA bhraSTatA thavAnI sAvItI Ape che. mAMsAhArIo athavA jeo tenI choza vALA nathI teo kadAca AvI bhraSTa khAMDa vApare to teonA manathI kAMI hAni nahIM hoya paNa ApaNa jainonA manathI to e bhraSTa khAMDano khorAka momAM mUkavo eja ApaNI avanatinI nizAnI sUcave che. anya jAtio khorAkanI zudhdhatA mAne che paNa te upalaka zudhdhatAja mAnavAvALI che. ApaNe khorAkanA tatvo, tenA paramANuoM vigairenI zudhdhatA mAnavAvALA chIe. kAraNa ke te tatva tathA paramANuo ApaNA zarIramAM jaI tenu lohI thaI ApaNA zarIrane tenI banAvaTanA tatvonA guNavALA banAve che, jethI ApaNe ke je mAtAnA udagmAMthI nirdoSa khorAka khAtA AvyA chIe teonA zarIramAM vikAra utpanna karI budhimAM vikAra utpanna kare che ane zarIranI hAni thatAM dharmanI paNa sAdhanA thaI zakatI nathI. A rIte zArIrika hAni AvI paradezI khAMDa vAparavAthI thaI zakavAno dareka saMbhava che. have dhArmika hAni kevI rIte thAya che te joIje. jaino pIchAvALI TopIo, kacakaDAnI viMTIyo, hAthIdAMtanA cuDA, paDasulIno loTa ane cAmaDAnA puMThA je kAraNone lIdhe vAparavAnI manAI karavA lAgyA che teja kAraNa A paradezI khAMDa nahIM vAparavAnA mArgamAM bIje naMbare Ave che. pahelu ane zreSTa kAraNa to ame upara zArIrika hAninA saMbaMdhamAM jaNAvyuM che teja dhArmika hAnine paNa AbAdha lAgu paDe che. ApaNe AhAra levAnA kAmamA prathama vicAra jIvadayAnoja karIe chIe ane je AhAramAM jIva tatva bheLAela hoya che teto ApaNA manathI viSTA samAna che. kAraNa ke je dayAmaya dharma paththara, pANI, jhADa ane vanaspatimAM jIva juo che teja dharmanA anuyAyio baLadanA lohI mATe baLadanI thatI hatyAne potAnA khorAka mATe jANyA chatAM thavA devAnA kAmamA sAdhana bhUta kemaja thAya ? ane jo thAya to te dharmaznaSTa kahevAya ke nahI ? e kAMI. guMcavADA bharelo savAla nathI. ATalaM jANyA chatAM haju paNa AvI naSTa paradezI khAMDano upayoga jo jaina maMDaLamAM thato hoya to te mATe teno upayoga karanAra jainone zaramAvAnuM che. bIjA hiMduo A bAbatamAM game tema varte tenI nakala na karatAM jainoeto A bhraSTa khAMDano vaparAza sadAne mATe baMdha karavo lAjama che. ApaNAmAM jamaNavAro puSkaLa thAya che ane khAMDa paNa vaparAya che mATe jo koI paNa jaina maMDaLamAM A paradezI khAMDa haju paNa vaparAtI hoya to teoe tene ekadama baMdha karI zArIrika tathA dhArmika bhraSTatA ane hAni thatI satvara aTakAvavI yogya che.
Page #341
--------------------------------------------------------------------------
________________ 1807] paradezI khAMDamAM rahelI bhraSTatA [ 288 saghaLA muni mahArAjone amArI prArthanA che ke temaNe ApaNA parama pavitra dayAmaya dharmanA tathA zrAvakonA rakSaNa arthe A bhraSTa khAMDano thato upayoga sadAne mATe jaina samudAyamAMthI baMdha pADavA bhagIratha prayatna karavo. amArI jANa mujaba ghaNA kharA ThekANeto A khAMDano vaparAza baMdha thayo che paNa keTalAka gAmaDAomAM ane juja zaheromAM A khAMDa haju paNa vaparAtI kahevAya che, ane tethI jIvadayAnA A mahAn hAnikAraka padAthene tajavA dareka jaina bhAI, bAI tathA bALakane paNa bAdhA ApavI joie. bIDI sopArInI ke evAja bIjAM vyasananI bAdhAo ApavA tathA levA karatAM AvI bhraSTa khAMDanI bAdhA ApavI tathA levI hajAra daraje uttama che, kemake tethI karIne jIvadayAnI hAninA thoDeaMze paNa bhAgIdAra thavAnA adhama kAmathI ApaNe bacI jaIzaM. ame jaNAvavAne ghaNAja dIlagIra chIe ke lobhano thobha mANasane hoto nathI ane tene anusarIneja ApaNA jaina vyApArIo paNa AvI bhraSTa khAMDano vyApAra karavAnA kAmamAMthI dura rahI zakatA nadhI. paraMtu jIvahalyAnA kAmane anumoda, e paNa zrAvaka dharmanI draSTieto pApakArIja che. ane bhavobhavanA bhramaNamAM nAkhanAra che. mATe thoDA lAbhanIkhAtara bhavamAM bhaTakavAnI bhUla zudhdha zrAvaka mAtA pitAnA udarathI utpanna thaelAto kareja nahIM. kharUM che ke lobha AMdhaLo cha paNa zrAvaka jo dharmanI maryAdAmAM rahI lobhavRtti rAkhato hoya to teno lobha bIjA mArge paNa puro thAyaja kemake " yato, dharma stato jayaH" dharma che tyAMja jaya che. ane jaya e sukRtyanuM phaLa che. mATe AvI bhraSTa khAMDano vaparAza karI, athavA dhaMdho karI jIvahatyAnA kAmane anumodavAnA pApI kAmathI amArA zrAvaka baMdhuo haveto hAtha uThAvI dezanI anya prajAomAM mokhare AvI potAnA dharmane, potAnI jAtane, ane potAnA dharmAcAryone, dIpAvazeja. chevaTe A paradezI khAMDano upayoga jema ocho thaze tema svadezI zudhdha khAMDano vaparAza vavaze ane tema thavAthI dezanI komanI tathA potAnA gharanI paNa pariNAme juja aMze paNa Arthika sthitimAM taphAvata paDaze. dezI khAMDa vAparavAthI dezamA zeraDInI khetI vadhaze, kheDutone e navo dhaMdho hAtha dharavAnuM mana thaze tathA te mArge vyApArI komane paNa raLI khAvAnA kAmamA mana parovavAnuM sAdhana maLaze ane moTAmAM moTuM to najara AgaLa tenI banAvaTa thavAthI tenI zudhdhatAnI pratiti thaze ane kadAca temA zaMkA jaNAze to temAM sudhAro karavAnuM sahelaM thaI paDaze ane e raste dekhAdekhI badhAo vaLavAthI jeTalI paradezI khAMDa ochI khapaze teTalI jIvahatyA ochI thaze ane tenuM puNya e hatyA ochI karAvanArAone hAMsala thaze. A saghaLu uttarottara samajavA
Page #342
--------------------------------------------------------------------------
________________ 300 ] jaina kenpharansa heralDa [ moTopra jevuM che. mANasanA mAthe ghaNAM RNa che temAM janmabhUminA hitanuM RNa paNa che ane tethIja kahAM che ke : jananI janmabhUmizca svargAdapi garIyasI. janma ApanAra mAtA tathA je bhUmi upara ApaNo janma thayo hoya te bhUmi svarga karatAM paNa zreSTa che. dareka mANasane mAthe A banne mAtAo tarapha pUjyabhAvathI jovAnI pharaja kudarateja nAMkhI che ane jeo manuSya saMjJAne yogya che teo to svArthanA bhoge paNa A banne pharajo adA karavA kadI cukatA nathI. AjakAla svadezInI caLavaLa cAlu thaI che. ane te caLavaLane uttejana ApavA athavA to tene vadhu lokapriya banAvavA 'mATeja paradezI vastuone banI zake teTale aMze ApaNA vaparAzamAM levI nahIM joie. ane evI paradezI vastuoM paikInI paradezI khAMDa upara hAlamA lokonuM dhyAna gaye che, e kAMIka AvakAradAyaka che, kAraNa ke bIjI vastuomAM to phakta paisAnI hAnino savAla mukhya hoya che tyAre A khAMDamAM to jIvahatyAno savAla Ave che. ApaNA dezanI prajAno moTo bhAga hiMduono che ane hiMduo jIvadayA pratipALa che tethI A bhraSTa khAMDano savAla avazya vahelo moDo AvakAra pAmazeja ApaNA jaino mATe A savAla bevaDI javAbadArIno che, ane te upara kahevAmAM AvyuM che. deza kALa anusAra je prajAnuM ke je komanuM ke je vyaktinuM vartana thatuM nathI te prajA, komake vyakti A bhUtaLamAM kAMIpaNa karavAne lAyaka gaNAtI nathI ane duniyAnI sapATIupara gaNanA vagaranA thaIne jIvavuM tene vicAravaMto to kadI jIvananuM upanAma Apazeja nahIM, mATeja jo jIvana sAphalya karavuM hoya, janmyA pramANa manAvavuM hoya ane janma mAtA tathA dhAraNa karanAra ( bhUmi ) mAtA ne bhArarUpa thaI paDavAnI badanAmI na vahoravI hoya to deza pratyenI pharaja bajAvavAnI A maLelI takane hAthathI gumAvI detA nahIM. karoDo rupIA AvI bhraSTa khAMDanI AyAtathI paradezakhAte jAya che, ane ethI adrazya rIte deza garIba thato jAya che, paNa jo A bhraSTa khAMDanI vaparAza baMdha pADavAmAM Avaze to eTalo paNa deza eTale ApaNaneja phAyado thayo gaNAze. keTalAka TuMkI najaranA cIbAvalAo mithyA bakantrakATa kare che ke evI ekAda vastuno upayoga amuka koma ke amuka mANase baMdha karavAthI kAMI AkhA dezanA loko tema karaze nahIM paNa tevAo mANasa jAtanA svabhAvanA abhyAsI hoya ema jaNAtuM nathI. mANasa nakala karavAmAM tathA eka bIjAnuM
Page #343
--------------------------------------------------------------------------
________________ 1807 ] paradezI khAMDamAM rahelI bhraSTatA. [ 201 dekhAdekhI karavAmAM namunedAra prANI che. ane tethIja jo AvI paradezI khAMDa thoDAo ke amuka koma ke amuka maMDaLa paNa vAparavI baMdha karaze to tenI asara bIjAopara jarUra thavAnI emAM kAMI saMdeha cheja nahIM. ane ema vadhatAM vadhatAM e bhraSTa khAMDa ApaNA dezamAMthI pariNAme nAvuda thaze. have A khAMDane hamezano dezaTo ApavAnuM kAma jeTalI uttama rIte ane jeTalI makkamapaNe jaina koma karI zakaze teTalI bIjI koi koma karI zakaze nahIM evI AzA rahI zake. sAdhAraNa rIte jaino zrImAna kahevAya che ane jainonI jIvadayA draSTAMtika gaNAya che ane paradezI khAMDamAM jIvahatyAno avakAza siddha thato jAya che vIgere kAraNothI jainoja paradezI khAMDano eke avAje tiraskAra karI anya komomAM uttama dAkhalo besADI teone cAnaka ApavA mokhare Avaze ema dhArI A anukuLa vakhate amoe paradezI khAMDa baMdha karavA viSeno amAro avAja uThAvyo che ane ame AzA rAkhIe chIe ke AvatA paryuSaNa pahelI A bAbatano jaina saMgha chevaTano phaDaco karI deI bahAranI duniyAne jaNAvaze ke jaino jIvadayAnA zirasaTTe paNa himAyatI che tathA je dezanI bhUmio teone dhAraNa karyA che te bhUmine na kAmI bhAre mAranAra nathI paNa tenI unnatinA kAmamAM madadagAra thaI bIjAone teonI pharajanuM bhAna karAvabAbAMLA che. jaino hAlamAM jAgyA che ane sAhityanA tathA tIrthanI pavitratA jALavavAnA kAmamAM naDanArI aDacaNo dUra karavAnA kAmo pAchaLa maMDayA che e mATe jaina AgevAnAne tathA jaina bIrAdarone dhanyavAda ghaTe che, paNa amAre kahetuM joie ke paradezI khAMDano savAla ke je savAla " ahiMsA paramo dharmaH ADe Ave che, ane tene ApaNoja Teko savAla ne jaina savAlaja zA mATe na gaNavo jaina sRSTimAM ThAmoThAma A savAle jAgRti ANI che bahAra paDavo joie tyAMthI bahAra paDato nathI ane jo tyAMthI bahAra che ke jaina baMdhuo tene vadhAvI lodhA vinA kadI rahe paNa nahIM. tAtparya ke ApaNA Ahera maMDaLo, sabhAo tathA ApaNI mahAna konpharansa jo A paradezI khAMDa nahIMja vAparavAno prayAsa karavAnuM mAthe le to tenI asara judIja thavA pAme. paradezI khAMDano savAla ame bahuja agatyano gaNIe chIe ane tema karavAnA amArA kAraNo ame huMkamAM upara darzAvyA che, topaNa A ThekANe amAre punaH kahetuM joie chIe ke e paradezI khAMDanA vaparAzathI ApaNI zArIrika, dhArmika ane Arthika avanati thAya che nA mahAn sidhdhAMtanI ApavA jevuM nirlaja kRtya karIe chIe te joie e ame samajI zakatA nathI. joke topaNa jyAMthI A savAla paDetoM amone khAtrI ,,
Page #344
--------------------------------------------------------------------------
________________ 202] jaina konpharansa herA [akabara ane e traNe prakAranI avanati thAya eTale ApaNI sarva vAte adhogatija thaelI ameto mAnAe chIe. chevaTe amArA jaina baMdhuone A bAbatamAM be bola kahI amAro viSaya puro karIzuM. mahAvIranA vIraputro, jIvadayAnA himAyatIo, ahiMsA dharmanA sthabho, prANImAtranA mitro, kaMdamULa ane vanaspatinA rakSako, pANI, pahADa ane pAMdaDAmAM paNa jIvanI hayAti mAnanArA mahAnubhAvo, vAtAvaraNa tathA agnimAM paNa jIvanI pratIti karanArA karuNALu prANIo, DagaleDagale ane hAlatAM cAlatAM jIvanI saMbhALa lenArA sabhyo, zvAsocchavAsanA byApAramAM paNa karakasara karanArA zrAvako tathA karmanI nivRtti eja nirvANa che evA paNa guhya sidhdhAMtane draDha rIte mAnanArA jaina baMdhuo, karmane khapAvavA mATe tamAne maLelo uttama prakArano jaina dharma, tame game te jokhame pALo, paLAvo ane paLAvavAmAM anumodana Apo, ane ene mATe tana mana ne dhananA vyayanI darakAra na rAkhI mana vacana ne kAyAe karI jIvahatyAne anumodana ApanArI A paradezI khAMDano- upayoga prathama tame baMdha karI tamArA dAkhalAthI anyane teno vaparAza vaMdha paDAvavA draSTAMta rUpa thAo. ane jagatane jaNAvo ke jaino jIvadayAnA sAcA himAyatI che, che ne cheja, ane khoLIAmAM jIva haze tyAM sudhI game te bhoge himAyatI rahezeja. ApaNe Ama karIzuM tyAreja ApaNe ApaNA dharmanI bulaMdAInI, ApaNI jIvadayAnI zreSTatAnI ane jaina nAmanI nirmaLatAnI chApa anyanA mana upara pADI zakIzu. mATe jAgo, ceto, uTho, kamara kaso ane ApaNA dharmanA, komanA, tathA dezanA hitanA A mahAna kAmamA mana parovI vijaya zrIraMga darzAvo. __ caMdra. PADAjainonAM jAhera khAtAM ane temanI hAlanI sthiti. (sapanA2-zAha narottama bhagavAnadAsa.) ___(manusa dhAna pRSTa 203.) heralDanA vyavasthApakanI sUcanA anusAra A viSaya A aMkamAM saMpUrNa thAya che. tethI koI jagyAe vicAro tUTaka jaNAya to kSamA karavA vinati che.
Page #345
--------------------------------------------------------------------------
________________ 1909] jenAM jAhera khAtA ane temanI hAlanI sthiti. [ 303 upAzraya-je je gAmomAM munirAjena vihAra che, tyAM upAzrayanI sa bhALa sAmAnya rIte sArI levAya che. munirAjeno vihAra hoya chatAM upAzrayanI muzkelI anubhavAya evuM javalleja bane che. munirAje tarapha bhaktibhAvane lIdhe, ane potAne dharma kriyA karavAnuM sthAna hovAne lIdhe, zrAvake A khAtA tara upekSAvALA hotA nathI. nizALe - vyAvahArika keLavaNI saMpUrNa rIte badhA viSayomAM ApavA mATe mukhya zaheromAM garIba jenene sahAyabhUta thAya evI nizALo A chellA dazakAmAM traNa cAra nIkaLI che te AnaMdanI vAta che. sarva dAna karatAM keLavaNInuM dAna eTalA mATe uttama gaNAya che, ke te meLavyA pachI bhikSAvRtti, athavA pArakA para bahu AdhAranI jarUra paDatI nathI. te meLavyA pachI mANasane bharaNapoSaNa mATe sAmAnya sagavaDa thaI rahe che. vyAvahArika e lAbha uparAMta jJAnane rasto khule thAya che, e je te lAbha nathI. AtmauddhAra e lakSa daSTi biMdu hovAthI eja kharo lAbha che, paraMtu jIvana nirvAha sArI rIte thaI zake e mATe vyAvahArika keLavaNuM ApavA sArU muMbaImAM pannAlAla hAI skUla, kacchI dazA ozavALa jaina pAThazALA, kacchI vIzA ozavALanI zALA, rAmajI mAdhavajI beDiga skUla, amadAvAdamAM pradhAnabAI kanyAzALA, suratamAM jana skUla tathA bhAvanagaramAM amuka aMze, ujamabAI kanyAzALA vyAvahArika zikSaNanI sAthe gANa rupe dhArmika zikSaNa ApanArI nizALe che. A zALAo mATe bahAranA ajANyA mANase joIe tema bole. paraMtu skUlanA vidyArthIo tathA zikSakane anubhava e che ke joIe tevuM saMtoSakAraka kAma thAya che. vidyArthIone anubhava ja kharo gaNuM zakAya. je gAmomAM 150-200 vidyArthIo jenonA maLI zake tevA gAmamAM, sarakArI athavA darabArI, sAdhAraNa zaktinA vidyArthIone bhAre na paDe tevI skUle na hoya teja, khAsa jenone mATe skUla kholavAnI jarura che. keLavaNI eja dezanuM dhana che. keLavaNI vinA koI paNa dezane uddhAra thayeja nathI. pAThazALAo-banArasa yazovijayajI pAThazALA saMskRtamAM ustAda jene utpanna karavA mATe sthapAyelI che. te sivAyanI sarva pAThazALAo chokarAone sUtra, mukhapATha athavA artha sahita karAvavA mATe ja che. banArasa pAThazALA Avazyaka che, e te nirvivAda che. mAtra dhyAna eTaluM ja rAkhavAnuM che ke jema bhUtakALamAM banyuM tema, ekavAra hAthamAM sattA AvyA pachI, te javA devI duSkara lAgatAM, pitAnuM juduM jamAvavA prayatna thayo, ane tethI pAThazALAne dhake lAge, tema na thAya teTalA mATe tevA niyame kAma na levuM eja dhyAnamAM rAkhavAnuM che. banArasa pAThazALAmAMthI cheDAeka paNa kharekhara vidvAna, bIjAnIsAthe dhArmika vivAda utpanna thatAM jainadharmanA niyamo sAcA che, ema samajaNa
Page #346
--------------------------------------------------------------------------
________________ 304] jaina konpharansa heralDa [ akabara pUrvaka batAvI zake, uparAMta dhArmika vyAvahArika upadezaka tarIke kAma karI zake evA mANaso nIkaLe, te thayele kharca saphaLa samajI zakAze. hAlanI bIjI pAThazALAe mukhapAThanuM je kAma kare che te kaI rIte aniSTa te nathI. mAtra arthasahita thaI zake tyAM artha karAvavAnuM vizeSa lakSa apAya eja vadhAravAnI jarUra che. pAThazALAnA zikSakane je pagAra apAya che, te vAha Trake hovAthI kAma karanAranuM lakSa ochuM rahe, mATe te hakIkata paNa dhyAnamAM rAkhavAnI jarUra che. vidyArthIone aneka prasaMge InAma ApIne vadhAre lalacAvI zakAya. - davAkhAnA--jene taraphathIja cAlatAM davAkhAnAM atyArasudhI pAMca jANamAM che. pannAlAla jaina davAkhAnuM, mAMgaroLa jaina davAkhAnuM, pAlItANAmAM zeTha ratanajI jecaMda taraphathI cAlatuM davAkhAnuM, vIzanagaranuM gokaLabhAI dolatarAmanuM davAkhAnuM, tathA goghAmAM jIvaNa jecaMda tathA boTamalAla odhavajI taraphathI cAlatuM davAkhAnuM. bahAranA mAne cheTI phariyAda karavAnI bahu Teva hoya che. eka jaNa koI saMsthAnuM vAMkuM bole, te tene vagara jANe-samaje upADI lenArA paNa baha hoya che. vaLI ochA pagAra apAtA khAtAmAM thoDI eka geravyavasthA cAle, to temAM bIjo upAya nathI. keI khAtuM Deeka phAyado karatuM hoya, te ema kahevuM ke evA cheDAeka lAbhavALA khAtAnI jarUra nathI, saMpurNa phAyado karanArUM khAtuM joIe, e paNa yogya lAgatuM nathI. thoDoeka lAbha e paNa lAbhaja che. mATe uparanA davAkhAnAmAMthI kaI mATe jarA phariyAda hoya, te paNa te khAtuM ISTaja che, thaDA mANasane paNa phAyado kare che, kharcALa zaheranI mukelImAM cheDI paNa rAhata ApanAruM che. mATe evAM khAtAM ughADanArAone dhanyavAda ghaTe che. evAM khAtAM zrImAna kemeja ughADI zake che. evAM vizeSa khAtAM jarUranA sthaLoe nIkaLe te iSTa che, sAthe khAtAM ughADanArAne eTalI vinati karavI ucita che, ke pisAnA pramANamAM ja khAtuM ughADaze. joIe te karatAM vadhAre yazanI IcchAthI vadhAre dekhAvanI jarUra nathI. lAIbrerI ane sabhAo-mAMgaLa jaina sabhA, jaina dharma prasAraka sabhA, AtmAnaMda jena sabhA vigere jene mAM ghaNA zaheromAM ghaNI sabhAo che. nyAta e meTe samUha che, sabhA e temane nAne samUha. nAnA samUhanuM mAnasika baLa vadhe, e meTA samUhane paNa phAyade che. A sabhAe pustaka prasiddha karavAnuM, jUnAnuM saMzaddhana karavAnuM, mAsika pragaTa karavAnuM, vidyAbhyAsa vadhAravAnuM vigere jJAnanAM kAma kare che ane te uparAMta jarUrane dareka prasaMge komane hitAhitanA savAlemAM sabhA meLavI potAnA abhiprAya jAhera kare che. hAlanA aMgrejI amalamAM AvI rIte potAnA vicAra jAhera karavA, e pahelI jarUranI pharaja che. hAlanA amalamAM bole tenA bora vecAya tevuM che. kamajora tathA mUMgAne zAMta
Page #347
--------------------------------------------------------------------------
________________ 1907] jenI jAhera khAtA ane temanI hAlanI sthiti. [305 rIte sahana karavAneja samaya che. mATe dareka kaTokaTIne prasaMge sabhAonA vyavasthApakanI khAsa pharaja che ke sabhAnuM mata spaSTa rIte jAhera vartamAna patromAM mUkavuM. atizaya ayogya ghoMghATanI jarura nathI, paraMtu Avazyaka rIte jarUra pitAno avAja bahAra paDaja joIe banI zake te sabhAoe, paisAnI jogavAI pramANe, nizALe ughADIne, athavA nizALomAM madada karIne jJAna taranI pitAnI pharaja bajAvavI joIe. mAMgaroLa jaina sabhA, tathA jaina dharma prasAraka sabhAnA dAkhalA, anukaraNa mATe, AgaLa dharI zakAze. amadAvAdanI tattva vivecaka sabhA, hAla kAMI karatI hoya. evuM jANavAmAM nathI. to nAma pramANe kAMI paNa tatva jJAna bahAra pADavA vinati che. sabhAonA meMbaree bhAIcArAthI vartavuM joIe, evA upadezanI hAla kAMI jarura jaNAtI nathI. koI koI sabhAe maphata vAMcana pUruM pADanAra sthaLa tarIke kAma kare che, te paNa ISTa che. dezanA uddhAra mATe jJAnanA phelAvAnIja kharI jarUra che. buke, vartamAnapatre, ne mAsike amuka aMze jJAna phelAvAnA sAdhana che. te maphata vAMcavA mATe pUrA pADavA e kharekhara lAbha ApavA jevuM ja che. banI zake temaNe te anukaraNa karavA jevuM che. nAmanI sabhAo kADhavAthI kAMI lAbha nathI. saMgIna kAma karI dekhADavuM eja IcchA hovI joIe. pAMjarApoLa-jyAM jyAM jaina bhAIonI vastI sArI hoya che, eTale ke pasAdAra athavA moTI saMkhyAmAM hoya che tyAM ghaNuM karIne pAMjarApoLa hoya che. pAMjarApoLAM keTalIeka zrAvakanIja vyavasthA taLe hoya che. ane keTalIeka zrAvake tathA anya bhAIonI saMyukta vyavasthA nIce hoya che. je gAmomAM pAMjarApoLa nathI hotI, te gAmamAM janAvaronI mAMdagI, maraNa pramANa, tathA bedarakArI hoya che tenA karatAM pAMjarApoLavALA gAmamAM janAvaronI vaidaka saMbhALa, cAre pANI tathA sAmAnya saMbhALa vadhAre sArI hoya che. hamaNuM thoDA vakhataparaja eka bhASaNamAM jaNAvyuM che ke manuSyajAtanI saMbhALa levAyA pachIja janAvaronI saMbhALa levAvI joIe. te vicAra sAthe A lekhaka maLatuM thatuM nathI. janAvara mUgAM che, potAnI meLe baMdha karI cIjo meLavI lAvI khAvAnuM meLavavA azakta cho pitAne darada thAya te mUMge moDhe temane sahana karavuM paDe che, vigere kAraNe, dhyAnamAM letAM, manuSyajAtinuM zubha karavAnA prayAsane prathama pada ApIe, chatAM paNa temanuM sArUM thaI rahe pachIja janAvaranuM karavuM, e niyama cAlI zakaze nahi. jainadharma dayAdharma che, tethI mANasanI sAthe sAthaja, agarajeke gANu rupe, janAvarenI saMbhALa levAnI che. hiMdustAnamAM ane te sAthe ApaNI jaina kamamAM paNa eka muzkelI e ubhI thaI che, ke khoTI kIrti meLavavAnA hetuthI kAma karanAranA nAnA deSane paNa maTe batAvavAmAM Ave che, tenA hetu zubha heya, chatAM tenA para AkSepa karAya che; jo ke e te khAtrI jevuM che ke AkSepa
Page #348
--------------------------------------------------------------------------
________________ 36] jaina konpharansa heralDa. [akaTobara karanArAo toDI pADavAnI buddhi vizeSa dharAve che, ane sArI pejanA karavAnI buddhi alpa dharAve che. niHsvArtha kAma karanArAoe AvA khoTA AkSepothI bIlakula bIhavAnI jarUra nathI. punya phaLa maLyA vinA kadI rahenAra nathI. mATe potAnA karatAM vadhAre sArI saMbhALa lenAra vyavasthApaka na maLI zake tyAM sUdhI zAMta rIte kAma karyo ja javAnuM che. kadAca atizaya mUjhAIne kAma choDI devAnI pharaja paDe, te paNa AvA jIvadayAnAM khAtAMo tarapha amIdraSTithI darakAra rAkhyAja karavAnI che, ane te khAtAne atizaya gRca Ave, tyAre tenI madade paNa deDavAnuM che. sAmAnya rIte pAMjarApoLomAM mAMdA, lUlAM, laMgaDAM janAvare, koIpaNa pedAza nahi ApanArA bokaDA, kabUtara, pADA, kUtarAM vigere janAvaro tathA pakSIene mANaso mUkavA Ave che kUtarA mATe eka roTalI ke roTale pahelA karavAne uttama dayALu rIvAja svArtha tyAga ane pazudayAja sUcave che. aMgreja sarakAra, je manuSyanuM ja bhaluM jenAra che, pazuonuM zuM thAya tenI jene bahu darakAra nathI, te to AMkha vIcIne kUtarAne mArI nAMkhavAnAM jAheranAmAM bahAra pADe che. kAgaDA paNa avAja karanAra hovAthI bicArA nakAmA mAryA jAya che. uMdara, marakInI sUcanA karanArA che, chatAM te paNa karoDanI saMkhyAmAM AkhA hiMdamAM sarva sthaLe marAyA jAya che. AvI nirdaya sthitimAM banI zake teTalI jIva dayA pALavI e uttama manuSya dharma che. A lekhake 4-5 pAMjarApoLa joI che, ane temAM sAmAnya rIte bahu pharyAda jevuM jaNAyuM nathI. pharyAda karanArA nAnI vAtane moTuM rupa ApanArA hoya che. chatAM te pharyAdamAM jeTaluM satya hoya, teTalAne upAya karavAnI vyavasthApakanI pharaja vyavasthApake bhUlavI joItI nathI. ghAsa cArAnI saMbhALa rAkhavI, janAvaro uparA upara na paDe tenI saMbhALa rAkhavI vigere Avazyaka pharaje vyavasthApakane mAtheja che. eka bAbata bahu dilagIrI upajAvanArI A lekhake ceDA vakhatapara sAMbhaLI che. ane te sarva pAMjarApoLanA vyavasthApakone khAsa lakSamAM rAkhavA jevI che. eka moTA mANasa jUdI jUdI pAMjarApoLomAMthI pALavAne bahAne baLada, vigere janAvare maTI saMkhyAmAM dara varSe laI jAya che, ane teja Dhorane paisA laIne vece che. A DherenI pAchaLathI bahu durdazA thAya che. mATe khAtarI karyA vinA koIne paNa pAMjarApiLamAMthI janAvara ApavuM joIe nahi. pAMjarApoLa nibhAvavAnI zakti na hoya te pAMjarApoLa na sthApavI e uttama che. sthApI hoya te nibhAvavAnI zakti jeTalAMja Dhera rAkhavAM. paNa pAchaLathI leTarI kADhavI paDe, gAmegAma pharavuM paDe e bahu ISTa nathI. jo ke te paNa akartavya che ema nathI. pahelAM gAmamAM pharIne paisA ekaThA karavA ane pAMjarApoLa mATe bhavidhyanI goThavaNa karavI e te dareka rIte ISTa che ja, pAjarApoLanA hisAbo bahAra pADavAne rIvAja bahu sAre che, kAraNake tethI pisA ApanArane yazanI.
Page #349
--------------------------------------------------------------------------
________________ * 197] jainonAM jAhera khAtAM ane temanI hAlanI sthiti. [ 307 IcchA tRpta thAya che, tenA paisAno durUpayega thatuM aTake che, vyavasthApakanA upara leka avAjano aMkuza rahe che, pAMjarApoLanI nANAM saMbaMdhI sthiti jaNAya che, vigere. mATe dareka pAMjarApoLe hisAba chapAvavo athavA taiyAra rAkhI lokone jAhera kare e ISTa che. beTiMga--A mATe A mAsikamAM tathA bahAra puSkaLa lakhAyuM che. atyAra sUdhI vetAMbara borDiMga 4-5 che, paraMtu kharI rIte te mAtra leMga (rahevAnAM ThekANAM) che, bekiMga (khAvAnAM ThekANAM) nathI. jenA kaeNleja karatAM boDiganIja kharI jarUra che, evA mI. motIcaMdanA mata sAthe A lakhanAra saMmata che. kaoNlejamAM atizaya bhAre kharca karavo paDe, ane te mATe puratI jaina vidyArthIonI saMkhyAja kayAM che ? vaLI koleja paNa ekalI nakAmI che, sAthe beDiga hoya te ja kAmanI che. gokuLadAsa tejapALa borDiMga eja kharI che. enAthI utarate daraje paraMtu ApaNe beDiga karatAM atighaNe zreSTha daraje harAcaMda gumAnajI jena boDiga che. yazanI jarUra nathI, mAtra pharaja bajAvavAnI tathA kAma karavAnI IcchA che, e jamAne jenene mATe Avaze, te ja divase jenonI kharI caDatI thaze. tyAM sudhI badhAM phAMphAM che. ApaNA eka jaina baMdhu mI. dIpacaMda mANekacaMda cheDA vakhatapara strIo mATe lekho lakhavA eka bahu sAruM InAma jAhera karyuM hatuM, tevI rIte sAcI dizAmAM zrImAna paise kharacaze, vAhavAha kahevarAvavA mATe nahi, paNa jarUranI jagyAe ja paiso kharacaze, tyAre ja ApaNo udaya thaze. tevI rIte boDiMga nAma rAkhavAne badale lojIMga nAma rAkhavAnI jarUra che. je leMge thayAM che, te bahu sArI vAta che, paNa atyAre jamAnAnI jarUrIAta kharA DiganI che. borDiganA vyavasthApakAe abhimAnathI kAma karavAnuM nathI, paraMtu kharA hRdayathI pharaja bajAvavAnI che. A lekhake dilagIrI sAthe joyuM che ke muMbaI boDigamAM abhyAsI varga dharmakriyAmAM lagabhaga tadana zUnya che. teone bIlakula dhArmika jJAna maLavAnI vyavasthA nathI. te thavAnI bahuja jarura che. boDiga sAthe skolarazipanI AvazyaktA paNa bahuja che. bhejanagRha-suratamAM zeTha rAyacaMda dIpacaMda bhejanagRha che, temAM garIba athavA zrImAna jene jamI zake che, ane pitAnI zakti hoya te pramANe paisA peTImAM nAMkhI zake che. AvA bhejanagRhanI paNa keTaleka aMze jarUra che. zrAvikAzALA-muMbaI amadAvAda e be jagyAe zrAvikAzALA sArI cAle che. pAlaNapuramAM hAla zaruAta thaI che, paNa hajI tene mATe kaMI abhiprAya uccArI zakAya tevI sthitimAM te nathI. amadAvAda zrAvikAzALA ghaNI sArI cAle che. zrAvikAzALAnI jarUrIAta eTalA mATe che, ke meTI
Page #350
--------------------------------------------------------------------------
________________ 308] | jaina konpharansa hera, [akaTobara umare, abhaNa heya te bhaNI zake, ane bhaNelI hoya te navuM navuM vAMcI zake. mukhya jarUra te eTalA mATe che ke garIba vidhavAone kaMI gUMthavAna, athavA kera, rIbana, jhabalA vigere bharavAnuM, athavA evA koI paNa dhaMdhA zIkhavavA, ke jethI karIne nItithI pitAnuM bharaNapoSaNa karI zake. moTI vastIvALA zaheramAM AvI zrAvikAzALAonI khAsa jarUra che. kaeNnpharansa-e mahAna saMsthA sarvathI upayogI che, te mATe be mata cheja nahi. teNe jIrNoddhAra, jIrNa pustakedvAra, DIrekaTarI, keLavaNIne sahAya. nirAzritane madada vigere karyuM che. paNa eka bAbata jarA pheravavAnI jarUra che. khoTAM bahAnAM kADhIne navuM maMdira baMdhAvavuM hoya chatAM jIrNamaMdirodhdhArane nAme kaI kaI vakhata paisA laI jAya che, e geravyAjabI che. halane samaya maMdire vadhAravAne cheja nahi. mAtra jarUra lAge tyAM nAnA pramANamAM navuM karavA jeTalI jarUra che. bIjuM, ALasu, khoTA bahAnAthI paisA levA AvanArane nAnI rakama ApavI te paNa pANImAM nAkhyA barobaraja che. tethI udyama karavAne mATe nAnI moTI rakama ApavAnI jarUrIAta che. ' viSaya pUrNa karatAM bhUlacUka mATe lekhaka kSamA Icche che. saMpUrNa. - ApaNuM pavitra tIrtha zrI sametazikharajI. have karavuM zuM? thoDA samaya upara zrI sametazikharajInA parvata upara jamIna paTe ApI baMgalA bAMdhavA devAnI baMgALa sarakAranI yejanA virUddha jaina vastivALA lagabhaga tamAma zahere taraphathI sakhta aNagamA sAthe vAMdho jAhera karavAmAM AvyA chatAM, ApaNI dhArmika lAgaNIne kAMIka nyAya ApavAne vhArathI dekhAva dhAraNa karI, jena kemanA agresane beMgALanA leTenanTa gavarnare pitAnI rUbarU A savAlanA sabaMdhamAM carcA karavAne, DepyuTezananA rupamAM hAjara thavAnuM AmaMtraNa karI pitAne maLelA mAnapatrenA javAbamAM je nirAzIbharele ane samasta jaina prajAgaNanA, kalakattA hAI korTa taraphathI kabula rAkhavAmAM AvelA haka tarapha bedarakArI batAvanAre javAba ApavAmAM AvyuM tethI pratyeka dharma premI jenabhAIe vetAmbara AkhAyanA he, ke digambara AsnAyanA he sarva kaI eTalA badhA ciMtAgrasta thaI gayA che ke have zuM karavuM te eka heTe vicAravA je savAla thaI paDe che.
Page #351
--------------------------------------------------------------------------
________________ 1907] ApaNuM pavitra tIrtha zrI sametazikharajI. [ 309 A tIrthanI pavitratAnA saMbaMdhamAM A patranA juna mahinAnA aMkamAM vistArathI vivecana karavAmAM Avela che tethI atra te parvatanI cittAkarSaka, netrane AnaMdadAyaka kudaratI suMdaratAnA saMbaMdhamAM tathA te parvata upara TuMka mudatamAM ochI muzkelIe jaI zakAya te thayelo sugama mArga ke je kAraNone laIne kalakattAnA yuropIyane tathA dhArmika hiMdubhAIone jamIna paTe ApI parvata upara vasavATa karavAno vicAra rAkhavAmAM AvyuM che. tenA saMbaMdhamAM vivecana karavuM prAsaMgika gaNAze. Aja sudhI jabalapura tarapha thaIne jatAM kalakattA melamAM musApharI karatA yAtrALuone mela lAInane raste thaI madhupura saTezane gIraDI javA mATe gADI badalavI paDatI hatI. gIraDIthI madhuvana gADA raste jatAM mArgamAM barAkA nAmanI maheTI nadI Ave che. te nadI oLaMgavAnuM ghaNI vakhata suzkelIbharyuM thaI paDe che. pANI vizeSa hoya che to nAvaDAmAM besIne pele pAra jaI zakAya che. paraMtu hAlamAM grAnDarDa nAmanI navI relave lAina thatAM muMbaIthI jabalapura melamAM nIkaLela yAtrALa mArgamAM kaI paNa ThekANe gADI badalavAnI agavaDa bhogavyA vagera gAme sTezane utarI, IsarI ane nImIyA ghATa-je banne sTezano parvatenI pAsenA che ane isarIthI madhuvana javAne saDakane rasto che chatAM tyAM-mela ubho raheto nathI tethI bIjI gADImAM pAchA AvI isarIthI madhuvana ochA kalAkamAM pahoMcI zake che. A prasaMge lakhavuM joIe ke yAtrALuone utaravAne parvatanI taLeTImAM AvelA madhuvanamAM nIcalI keDI, majalI kAThI ane upalI keDI e nAmanI traNa dharmazALAo che. te paikI majalI keThInI vyavasthA vetAmbare hastaka che ane upalI tathA nIcalI koThI, terApaMthI ane vizapaMthI digambaronA vahIvaTa nIce che. majalI keThInI lagolaga ApaNA sAta ATha bhavya derAsaro AvelA che. A badhAne tathA parvata upara maMdiro tathA derIono vahIvaTa ApaNA taraphathI murzidAbAdanA rahIza, bAbu sAheba dhanapatasiMhajInA putra mahArAja hAdurasiMhajI, onararI menejara tarIke kare che. hAlamAM ubhA thayelA ciMtAtura mAmalA prasaMge teo sAheba tathA kalakattA nivAsI rAya bahAdura badrIdAsajI pitAthI banatA prayAsa karI rahyA che. vaLI hajhArI bAganA DepyuTI kamIzanare moTaragADI doDAvavAnI yojanA taiyAra karela che ane tene mATe eka kaMpanI ubhI karI zera bharAvA mAMDayA che, AthI karIne yAtrALune je sagavaDa thaI che tenI sAthe ja ApaNI hAlanI tIrthanI pavitratA nahI jaLavAvA bAbenI muzkelIne janma maLe che. AvA kAraNone laine ja ApaNe keTalAeka vicikSaNa purUnA nIce pramANenA udagAra sAMbhaLIe
Page #352
--------------------------------------------------------------------------
________________ 310 ] jaina konpharansa heralDa [ okaTokhara chIe, ke yAtrAnuM sthaLa jo AvA bAhya sarala ane sugama vyavahArathI alaga rahe teAja tenI khukhI yathA jaLavAI rahe. ApaNA zAstrakAroe je mekSanA mAne-tenA sAdhanane duSkara kahela che tene hAlanA jamAnAnI navIna zodhakhALanA lAbha laI sugama banAvavA jaie teA bIjI muzkelIo ubhI thAya che, tenA vicAra karavA Avazyaka che. A bAbata ApaNe zrI sametazikharajInA dRSTAMta uparathI spaSTa rIte joi zakIe chIe. grAnDakArDa lAIna tathA meTaragADInI sagavaDa thayethI harakoi mANasa kalakakattAthI pAMca cha kalAkamAM zrI sametazikharanI zItaLa TekarInI suMdara Toca upara uAMcI zakaze. muMbaIthI nIkaLanAra mANasa khArasAthI terase mAIlanI musApharI je vhelAM bethI traNa mahInA letI hatI te have mAtra cALIza kalAkamAM tIrthabhUminA sparza karavAne bhAgyazALI thaI zake che. nivRttinA samaya upara vijya meLavatA A pravRttinA jamAnAmAM nidrAnA kalAko bAda karatAM bAkInA tamAma vakhatamAM sAvadha vyApAranA kAryomAM pravRtta rahenAra lAbhavazAta dhana prAptinA kAyaneja pradhAnapada ApI dharma sAdhanAmAM susta anIsvAnA kA mAM mazagula rahenAra mANasa yAtrALu Time is wealth e sUtra * anusAra hAlamAM je vakhatane dhananI upamA ApavAmAM Avela che tenA uparokata rIti mujaba bacAva thatA joI sheje A tIrthabhUminA darzana karavA lalacAya ane A pUnI duniyAnI saghaLI upAdhi, vyApArI dhamAlanI ciMtA, tathA citta-vRttine DAmA DoLa karanArI sAMsArika phIkarathI mukta thaI sthira cittathI--pavitra manathI zubha dhyAna dhyAvAthakI dharmapravRttimAM lIna thaI zubha karma-puNya-upArjana karavAnI sAthe nirjarA paNa karI zake. zrImAna prasannacaMdrarAjarSinA prasiddha draSTAMtathI ApaNe joI zakayA chIe ke dharmadhyAna tathA zukaladhyAna meAkSa prAptinA hetu che ane aneka siddhAtmAethI pavitra thayelI bhUmi-parama zAntinu sthAna meLavavA yogya-zrI sametazikharajInI TekarI zubha dhyAnanuM AlaMbana levAmAM parama AdhAra bhUta che. A pavitra bhUminA eka vAra paNa spardhA karavAne je bhAgyazALI thayA haze te bhalene anyadarzanI hAya te paNa A parvatanI mohaka zAntithI tathA kudaratanI citra vicitra kRtinA pariNAma rUpa divya ' AlhAdaka suMdaratAthI mAhita thaI mezane mATe A bhUmi pavitra rahe, anAya lokonA vasavATathI, saMsaga doSathI, kasUSita thatI aTake tevA udgAre kADhayA vagara raheze niha. baMgAlanA lephTananTa gavarnara sAheba poteja ApaNA mAnapatranA javAbamAM kahe che keH I cannot tell you how deeply I have sympathised with the Jains in the horror with which they heard of the abordainable outrage which
Page #353
--------------------------------------------------------------------------
________________ 1907 ] ApaNuM pavitra tItha zrI sametazIkharajI. [ 311 was perpetrated, in the establishment of a piggery and a factory for lard from Swine's flesh in the immediate vicinity of the Pilgrim route. I do not suppose that any Jain can have felt very much more strongly than I did, as I read of this incident, in the history of this case and I was glad to see how clear was the legal decision interdicting this insult to your religious feelings. yAtrALuone pataupara javanA mArganI taddana pADozamAM, DukkaranA mAMsamAMthI carakhI banAvavAnuM kArakhAnuM khulluM mukayAnA dhIkAravA yAgya nulamATanA samAcAra je arerATanI lAgaNIthI sAMbhaLyA che teonI taraphaataHkaraNathI je dIlazeojI dharAvu chuM te pradarzita karavAne azakta chuM. " tee sAheba potAnA javAbanI zarUAtamAM kahe che keH-- '' I certainly do not require any assurance from you of the loyalty of the Jain Community. * jaina prajAnI vaphAdArI mATe tamArI pAsethI khAtrI meLavavAnI huM jarUra dhAratA nathI. huM kabula karU chuM ke pArzvanAthanI mArI mulAkAtathIA bAbatamAM tamArA taraphanI mArI dIlasAjI vadhAre majabuta thai che. sheja paNa dharmanI lAgaNI dharAvanAra mANasa upara madhya bhAganI TekarInI pavitratA asara karyA vagara raheze niha. AvI rIte mIThA mIThA zabdomAM peAtAnA vicArA pradazita karyA chatAM paNa muddAnI vAta kahetAM nAmadAra lephTenanTa gavarnara sAhema jarA paNa AMcakA khAdhA vinA zrI kuMthunAthajInA derAnI AjubAjunI TekarInA bhAga alaga rAkhavA mATe ApaNI pAsethI sArI jevI rakamanI pAlagaMjanA rAjAnuM khIsuM tara karavA mAgaNI kare che. ane trIjA bhAga upara teA jamIna paTe ApavAnA tenA haka kAyama rAkhe che. sane 1893 nA kalakatA hAikorTanA jajamenTa uparathI jevI rIte mAlekIpaNAnA huka pAlagaMjanA rAjAnA mula rAkhavAmAM Avela che tevIja rIte karAranAmAthI tathA para MparAnA kabajA bhogavaTAthI ApaNA je haka prApta karela che tenA saMbaMdhamAM hAikorTanA nAmadAra jajoe je vivecana karela che tenA upara nAmadAra lephTenanTa gavare jeTaluM dhyAna Apavu joie teTaluM ApyuM nathI ane tethI banne bAjune nyAya ApavAnA kAmAM niSpakSapAtapaNe potAnI pAse raju thayelI hakIkatAnI tulanA karavAmAM te nAmadAra niSphaLaja nivaDayA che, ema kahevuM temAM jarA paNa atizayAkti nathI. musalamAnI rAjyamAM paNa A patanI pavitratA jaLavAi rahelI hatI eTaluMja nahi paNa ApaNA zrImAna AcAyavara hIravijayasUrijIne megala zahenazAha akabara bAdazAhe ApaNA tIrthasthaLa gaNAtA save parvatAnI, tene
Page #354
--------------------------------------------------------------------------
________________ 312 ] jaina konpharansa heralDa. [akabara ApaNI mAlakInA TharAvI sanada ApelI che, te haju paNa majuda che. hasAbhAgya nAmanA saMskRta kAvyamAM (viSaya vadhAre moTo thaI javAnA bhayathI atra te pustakanA leka TAvAmAM AvyA nathI) paNa A sanada ApyAnI bInA varNavavAmAM Avela che. ApaNuM tIrthasthaLoe tathA maMdiranI AjubAjumAM tathA paryuSaNa vagere parvanA divasomAM kaI paNa mANasa jIvahiMsA karI zake nahi tevI rItanA pharamAne paNuM akabara bAdazAha taraphathI kADhavAmAM AvelA ane tenI sanada paNa ukta AcAryazrIne ApavAmAM AvelI che. A sanada viSe-Malcolm's Central India (Vol.II p. 164) nAmanA pustakamAM vivecana karavAmAM Avela che. AvI rItanI sthiti chatAM pUrAvA ekaTa (Evidence Act ) nA AdhArathI tathA keTaleka aMze ApaNuM agresaranI gaphalatIthI ApaNe sanada sAbIta (Prove) karI zakyA nathI paNa tethI te khoTI TharelI (disproved ) nahi hovAthI banAvaTI TharatI nathI. kAyadAnI bArIkIne lIdhe hAIkerTathI ApaNuM sanada kabula rAkhavAmAM AvelI nathI tema chatAM kArobArI amaladAra (Executive Officer ) tenA tarapha ghaTatuM dhyAna ApavA baMdhAyela che. A uparAMta sane 1872 nA karAranAmAthI ApaNane je haka maLelA che tenA saMbaMdhamAM hAIkorTanA nAmadAra jajo bahuja sAruM ajavALuM pADe che. pIgarI kesanI chApelI copaDInA pA. 22 tathA 23 mAM je hakIkata ApaNe vAMcIe chIe te uparathI ApaNane navuM ja jora maLe che. ApaNI thayelI bhulano lAbha levAnA IrAdAthI kadAca kahevAmAM Ave ke DAka baMgale bAMdhavAmAM AvyuM tathA senITerIyama sthApavAmAM AvyuM (hAla te upADI levAmAM AvyuM che, tyAre ApaNe jarA paNa vAMdho uThAvya nahote tenA javAbamAM eTaluM ja kahevuM basa thaze ke ApaNe vAMdho uThAvele paNa makkamapaNAthI laData calAvelI nahi ane tenuM kAraNa eTaluM ja ke sane 1857ne baLavo thayAne bahu varSa thayelA nahi ane ApaNe avAja uThAvIe te ApaNA jevI zAMta gaNAtI prajA bevaphA lekhAya ane tethI ja hAIkorTanA nAmadAra jajonA zabdomAM kahIe to-They did not think it judicious to quarrel with the Government ) sarakAranI sAthe takarAramAM utaravuM teo (jene) DahApaNa bhareluM samajelA nahi. nAmadAra lephaTananTa gavarnare parvatanA judA judA vibhAga pADI, amuka pavitra ane amuka pavitra nahi, tevuM TharAvyuM, tema nahi karatAM hAIkorTanA nAmadAra jajo AkhA parvatane (teone te vakhate A parvatanA grAnDarDa lAIna thatAM Secular health resorts tarIke upayoga karavAmAM Avaze tevo khyAla paNa nahi hoya) jene pavitra mAne chete kabula rAkhe che. ane sane 1872 nA karAranAmAnA bane pakSakAre paNa tevIja rIte mAnatA hatA ane tethI karAranAmAne sAMkaDe artha nahi karatAM vistRta artha karI tenA uparathI je anumAna ikavITIne kAyadAnA AdhAre derI zakAya che tenA
Page #355
--------------------------------------------------------------------------
________________ 1907 ] ApaNa' pavitra tIrtha zrI sametazikharajI [ 313 upara vajana muke che. ukta karAranAmAthI parvata uparanI game te jamIna derAsara tathA dharmazALA AMdhavA vagara lavAjame ApaNune levAnA haka che temaja tenA mATe joitA lAkaDA tathA paththara paNa mata levAnA huka jaine dharAve che. A prakAranA hakAupara hAlamAM je trApa mAravAnA irAdo rAkhavAmAM Ave che te sAme ApaNe majabuta vAMdhA uThAvavAnI jarUra che. ApaNA mAnapatranA vALavAmAM AvelA javAba uparathI spaSTa rIte samajI zakAya che ke lephTenanTa gavarnara taraphathI A sa Mba MdhamAM nyAya meLavavAnI AzA sukhavI keAkaTanI che teTalAmATe nAmadAra vAIsaroyane ane tethI AgaLa vadhI brITIza pAralAmenTane araja gujAravAnI jarUra che. egAlamAM, pUrva megAlamAM, tathA kAMika aMze pAtramAM ane paraparAe AkhA hiMdustAnamAM sattAnA tAramAM taNAtA mAjI vAIsarAyanA Apa khuda pagalAthI satra azAMti vyApI rahI che tevA samayamAM hiMdustAnanA judA judA bhAgeAmAM vasatI jaina jevI sulehane cAhanArI prajAnI dhArmika lAgaNIne mAna ApI sataSa ApavAmAM nyAyI sarakAra pachAta rahe te ghaNuMja khedakAraka gaNAvu joie. A saMbaMdhamAM jyAre dIgha vicAra karIe chIe tyAre juduMja citra sRSTigata thAya che. anya dRSTAMta jevAM ke gujarAtI pAMcamI cApaDImAM ApaNA dharma virUddha aitIhAsika bhUlAvALu je lakhANa karavAmAM Avela che te bAbata ApaNA taraphathI pAkAra uThAvavAmAM AvyA chatAM haju sudhI kAMI satASakAraka pariNAma nahI ANutAM mAtra te bAbata vicAramAM che. tevA javAba ApavAmAM AvyA che. tyAre musalamAna bhAiene tathA pArasI bhAione tevIja khAkhatamAM ghaTatA sudhArA karavAnI khabara ApI devAmAM AvI che. AuparathI eTaleAja sAra kheMcI zakAya che ke ApaNI kAma uMcI keLavaNI meLavavAmAM pachAta hAvAne lIdhe tathA ApaNAmAMnA koI uMcA sarakArI hodAupara niha hovAne lIdhe temaja gavanaranI ke gavarnara janaralanI kAunsIlamAM membara tarIke paNa nahi zrIrAjatA hovAne lIdhe ApaNI pratiSThA, eka mAtabara kema tarIke mahattA sarakAranI najaramAM joie teTalI uMcI jagyA rokatI nathI. A viSayanI carcAmAM utaratAM lekha lAMbeA thaI javAnA bhayathI TuMkANamAM sucavavAnuM ke prastuta viSaya tarapha saghaLI bAjuethI vicAra karatAM hAlanA sAMgAnI cogya rIte tulanA karI ApaNA agresarAe traNa cAra muddAupara vicAra karavAnI AvazyakatA che. A kesamAM AgaLa pagalAM bharavAmATe kArobArI amaladAro taraphathI vyAjI nyAya na maLe te ApaNA kesa majabuta che tethI khAsa karIne nyAyanI kArTAnA Azraya levA khAkhe tathA puSTha vicArathI gharameLe samAdhAna karavAnI upayAgItA jaNA ya tA te khAkhe tathA khIjA je kAMI pagalAM bharavAnu jarUranuM jaNAya te bAbe zvetAmbarA ane digambaroe bhegA maLI kAma karavAthI keTalA phAyado thaI zake tene vicAra karave te
Page #356
--------------------------------------------------------------------------
________________ 314] jaina kephiransa heralDa, [ akabara kAMI ochI agatyano savAla nathI. digambara bhAIe A tIrthane ApaNA karatAM paNa vizeSa pavitra mAnatA hovAthI teone ApaNA karatAM vadhAre utsAhathI kAma letA ApaNe joyA che. tenI sAthe ApaNe kalakattA ane muzidAbAda nivAsI agresamAM dilagIrI sAthe kabula karavuM paDe che ke najIvA kAraNasara be mata jovAmAM Ave che te paNa have AzA rAkhIzuM ke teo tIrthanuM rakSaNa karavAnI pitAnI pavitra pharajane vicAra karI tIrthanA dareka kAryamAM ekasaMpIthI kAma karaze. pIgarI kesavakhate pitAnA padaranA cALIsa hajAra rUpiyA kharcA hAIkorTathI ApaNA lAbhamAM phesa meLavanAra rAyabahAdUra badrIdAsajI jeo haju paNa A kAma pitAnuM aMgata samajI prayAsamAM macyA rahyA che temane dhanyavAda ghaTe che. tathA pitAne amulya vakhatane bhoga ApI zeTha ANaMdajI kalyANajInI kamITInA presIDenTa tathA jaina konpharansanA janarala sekreTarI zeTha lAlabhAI dalapatabhAI tathA resIDenTa janarala sekreTarI zeTha vIracaMda dIpacaMda sI. AI. I. A tIrtharakSaNanA kAryane pradhAnapada ApI pitAnI vRddha vaya chatAM zrIsametazikharajI jeTale dura beMgAlanA lephaTananTa gavarnara sanmukha jaina kema taraphathI takarArI yejanA virUdhdha vAMdhe jAhera karavA gayA hatA te mATe samasta jena prajAgaNa tarapUthI abhinaMdana ApIe chIe. ane zeTha lAlabhAIne devage naDelA akasmAta mATe dilagIrI pradazita karI aMtaHkaraNathI icchIe chIe ke teo sAheba vagara vilaMbe vyAdhithI mukta thaI pitAne hAtha asala sthitimAM satvara sAro thatAM pitAne vatana tAkIde pAchA padhArI muMbaInI tathA amadAvAdanI jaina komane teonA tarapha mAnanI lAgaNI pradazita karavAnI taka Ape. A sthaLe keTaleka aMze amArI ophIsa taraphathI thayelI hilacAlanA pari. NAmarUpa DepyuTezanamAM padhArela anya graho zeTha ratanacaMda khImacaMda tathA kApaDIyA motIcaMda giradhara tathA jhaverI mohanalAla maganabhAI tathA sonI nyAlacaMda lakSmIcaMdane paNa ame aMtaHkaraNathI AbhAra mAnIe chIe. ane AgevAna gaNAtA sarve jaina baMdhuone A kArya tarapha lakSa ApavA vinavIe chIe. tathAstuH sarakAranA kArobAramAM hiMdIone vadhAre hiMsa ApavAnI nemathI taiyAra karavAmAM AvelI yojanAo. jaina prajAe te saMbaMdhamAM jAgRti batAvavAnI jarUra We hold ourselves bound to the Natives of our Indian teritorries by the same obligatious of duty which bind us to all our other subjects, and those obligations, by the blessing of Almighty God, we shall faithfully and concientiously fulfil.
Page #357
--------------------------------------------------------------------------
________________ 1907] sarakAranA kArobAramAM hiMdIone vadhAre hiMsa ApavAnI yojanAo. [ 315 And it is our further will that so far as may be, our subjects of whatever race or creed, be freely and impartially admitted to ottices in our service, duties of which they may be qualified by their. education, ability, and integrity duly to discharge. When by the blessing of Providence, internal tranquillity shall be restored, it is our earnest desire to stimulate, and to administer its Government for the benefit of all our subjects resident therein. In their prosperity will be our strength, in their contentment our security, and in their gratitude our best reward. And may the God of all power grant to us and to those in authority under us, strength to carry out these our wishes for the good of our people. THE MAGNA CHARTA OF 1858. The Government of India recognizes the essential Justice of the claim that is put forward, they are convinced, that it is possible without neglecting the other interests and obligtaions involved to move gradually forward towards fulfilment, in no grudging spirit, of a pledge which the peoples of India are entitled to regard as inviolable. [Letter from Sir Harold. Stuart Officiating Secretary to the Government of India, to Local Governments and administratiops, Simla, dated the 24th August 1904.] The last point that remains for consideration under this head relates to speciul interests and minorities and in particular of Mahomed an Community. In this connection I am to invite attention to the observations made by His Excellency the Viceroy in reply to the address presented to him by a large and representative deputation on the 1st October 1906. The Government of India concur with the presenters of the address that neither on the Provincial nor in the Imperial Legislative Councils has the Mahomedan Community hitherto received a measure of representation commensurate with its members and pulitical and historical importance, and they desire to lay stress upon His Excellency's observation that any electorate representation in India would be doomed to mischievous failure which aimed at granting a personal enfranc. isement regardless of the belief and traditions of communities composing the population of this continent.
Page #358
--------------------------------------------------------------------------
________________ 38] hai sa 283. [maTopa [ Proposed reforms of Councils letter of Government dated 24th August 1907. 1 dunIA je pravAhe AgaLa vadhe che tenI kalpanA mAtra paNa mahAbudhizALInA magajamAM avavI muzkela che. hiMdustAna dezano itIhAsa dunIAnI koi paNa bIjI prajA karatAM tenA banAvomAM, tenI vyaktionI bahAdurImAM, tenA rAjAonA parAkramomAM, tenI prajAonA dhArmika kAryomAM, tenA devAlayonA itIhAsamAM, tenA dhArmika jhaghaDAmAM ane bIjI aneka bAvatomAM utarato nathI. e hiMdustAna dezamAM, hiMduo, jaino, ane baudhoe je aneka dezasevAnA, prajAsevAnA, ane dharma tathA saMsArasevAnA kAryoM ko che te atula che. jyArathI hiMdu rAjyo ane rAjAonI paDatI AvI tyArathI hiMdustAnanA e traNe mahAna joDAelA vibhAgonI paNa paDatI zarU thaI ane hAla teonI sthiti potAnApara AdhAra rAkhatI nahi, paNa bIjApara AdhAra rAkhatI thaIche. ___ jyArathI dezamAM mAna, jara, ane strI mATe jhaghaDA zarU thayA tyArathI hiMduo ane jainonA ane te sAthe baudhonA udayanA divaso asta taraphaja dorAvA lAgyA ane hajI jo ke teono asta thavAno bakhata purNa najadIka Avyo nathI te chatAM ema jaNAya che ke te vakhata jaladA Avavo joie, athavA eka judIja uthala pAthala thaI teo astanI bAju taraphathI pAchA vaLI uparanI bAju tarapha vaLavA joie. paNa ahIMAM ame amArA bIjA baMdhuo-hiMduo ane baudho mATe nahi bolIzuM. amAre je bolavAnuM che te amArA ghora nidrAmAM dAkhala thaelA, ane hajAro rIti ajamAvavA chatAM sajAgRta nahi thatA jaino mATe che. . aphasosa ! te jamAno ke jyAre jaina dharmanI jAhojalAlInI dhvani cAre tarapha pharakatI hatI, te jamAno ke jyAre jaina dharmanA asaMkhyAtA anuyAyIo, cakravartIo, rAjAo, sAdhuo, ane paMDito, A dharatIpara dhvajA pharakAvatA hatA, te jamAno ke jyAre rAma, rAvaNa, pAMDava, kaurava vigere rAjAo, ane te jamAno, ke jyAre vIra bhagavAnanA saMghADAmAM hajAro sAdhuo, jemA 39 to rAjAo hatA, vicaratA hatA, te jamAno vahI gayo che. chele chele jagaDuzA jevA koi paNa sAMsArika jIvamAM udAratA mATe mukhya paMkti dharAbavA lAyaka, ane vastupAla, tejapAla jevA, divAno, temaja hemacaMdrAcArya jevA A kaLikALanA sarvajJa gaNAtA, temaja kumAra pALa jevA ahiMsAnA parama bhakta, sAthI, paNa A jamAnAmAM najare paDatA nathI. jaina dharma, asaMkhyAtA varaso upara A bhArata bhUmimAM, brAhmaNothI, vaiSyothI, bhane kSatriothIja phelAvo pAmyo
Page #359
--------------------------------------------------------------------------
________________ 1907] sarakAranA kArobAramAM hiMdIone vadhAre hiMsa ApavAnI janAo. [317 hato, paNa bhaphasosa ! hAla te kSatrIonA vaMzajo vaiSyo karatAM, paNa utaratI paMkti tarapha DhaLavA lAgyA che. . jyAre AkhI dunIA AgaLa vadhI jAya che tyAre hiMdustAna pAchaLa paDayuM jAya che ane jyAre hiMdustAnamAM paNa bIjI komo, AgaLa vadhavA potAnI zaktinA pramANamA prayAsa kare che, tyAre jaino jyAM che, tyAM besI rahevAmAM athavA tethI paNa pAchaLa haThavAmAM karmano sidhdhAMta kharo thato mAne che! amAro koi paNa bAMdhava e jaNAvavA kRpA karaze ke sane 1858 mAM IsTa iMDIA kaMpanInA hAthamAthI, mahApratApI, svargastha mahArANI vikaTorIAe potAnA hAthamAM hiMdustAnanI lagAma lIdhI, tyArathI jaino jAhera kAmomAM keTalA AgaLa vadhyA cha ? amAga koi paNa AgevAna * gaNAtA, athavA bImI komomAM vizeSa rUpe gaNAtA khetAba dharAvanAra, mitra jaNAvavA kRpA karaze ke ApaNe bIjI bhAIbaMdha komonA pramANamAM keTalA AgaLa vadhyA chIe, yA pAchaLa haThayA chIe ? jyAre sane 1858 mAM nAmadAra mahArANIe, hiMdustAnanA rAjyanI lagAma hAthamAM lIdhI, ane jyAre te nAmadAre A lekhane mathALe iMgrejI bhASAmA chapAelo mahAna DhaMDhero bahAra pADayo, te jamAnAnA ane te pachInA 50 varasanA itihAsa tarapha ame najara karIe chIe tyAre kSatrIonA vaMzathI utarI AvelI, vIrabhagavAnanA putrAnu biruda dharAvanArI amArI komanA sthaMbhiMta paNA mATe amane khedasAthe Azcarya thAya che. koi paNa jAhera khAtAmAM koika apavAda sivAya, ghaNA moTe bhAge jainoe moTA odhyA dharAvyA nathI jyAre ApaNe agAunA jamAnAmAM divAna, rAjavaida, rAjajyotiSI, subA, nyAyAdhIza, mahesulanA kalekaTara, vigere mott| moTA odhAo bhogavatA hatA, tyAre hamaNAnA jamAnAmAM jaino mAtra vaiSya upe, yA kheDu rupe, yA nokarI karanAra rupe najare paDe che. hamaNAM koi paNa jaina evo najare nathI paDato ke jene koi paNa moTA rAjyamA divAnapada bhogavyuM hoya yA bhogavato hoya ! athavA hAI korTa ke bIjI korTomAM jaDajanuM pada meLavyuM hoya ! athavA koi ThekANe kalekaTarano hodhyo bhogavato hoya ! athavA prAMtika ke vAIsarAyanI dhArA sabhAmA bIrAjyo hoya athavA bIrAjato hoya ! ApaNI saMkhyA 14 lAkhathI vadhu che, te sAthe 1 lAkhathI ochI saMkhyA dharAvatI pArasI komanI sarakhAmaNI karIzuM to ApaNe tarata zaramAvU paDaze ! keTalAko kaheze ke ApaNe rAjyane lagatI ke zaherane lagatI ke bIjI prajAone lagatI bAbato sAthe kAIpaNa saMbaMdha nathI, paNa tema nathI. kudaratanA prabhAve hiMdustAnamAM ApaNe je prajAo sAthe mukAyA ThIe, tenA aMge, ApaNe AkhI hiMdI prajArupI zarIranA eka aMga
Page #360
--------------------------------------------------------------------------
________________ 318] . . . na 32 9286. .. [aTama thayA chIe. jema zarIra, koi paNa aMga bagaDatA, tenu pariNAma AkhA aMgane khamavU paDe che, temaja dezanI sarva prajAomAMnI eka prajA, potAnA bIjA aMgo, prajAo, baMdhu komone, bhulI jAya to tene paNa mkhama, paDe che. peTa potAnuM kAma karavA nA pADe, hAtha potA kAma karavA nA pADe, dAMta potAnuM kAma karavA nA pADe, magaja potArnu kAma karavA nA pADe, ane dareka avayava svataMtra thavA icche to tenA pariNAme zarIra nAza pAme che. eTale ke e sarva judA judA aMgo paNa nAza pAme che. ApaNe vyavahAra ane nizcaya bannene mAnanArA, bahebArane nizcaya karatAM paNa prathama agatya ApanArA. chIe tyAre je mANasa ema kaheto hoya ke ApaNe bIjI prajAo ke komonI vAta sAMbhaLavAnI ke dAkhalo levAnI jarUra nathI, tenu kahe, paDI bhAMge che. - tyAre eka pArasI jevI nAnI komapara najara karo ! teo dezamAM jema ApaNI mAphaka moTAmA moTA vepArIo paNa che, temaja teo potAnI saMkhyA ghaNI nAnI chatAM paNa, ApaNane vicAramA nAMkhI de evI agatyanI jagyAo dharAve che. teoe moTA moTA odhAo bhogavyA che ne hAikorTanA jaDajo, lephaTenanTa karanalo, berIsTaro, vakIlo, moTA tabIbI 'amaladAro vIgere moTA hodAo bhogaveche ! dhArA sabhAomAM ane pArlAmenTamAM teo gAje che. kolejomAM teo prophesaro tarIke nAmAMkita jagyAo dharAve che ! rAjyomAM paNa divAna, senApati, mahesula adhikArI, navAba, saradAra vigerenA pada bhogave che ! sakhAvatamAM paNa tevIja amara kIrti dharAve che ! vepAra, udyoga, ane hunnarakaLAmAM paNa tevuja ucca pada dharAve che, e zuM ApaNe dAkhalArUpa nathI ? koi vastumAthI sAra ke asAra kheMcavo eno mukhya AdhAra manuSyabudhdhinI joDe nikaTa sabaMdha dharAve che. je kuTuMba, je jAti ke je dezamAM budhdhinI vizeSa khIlavaNI, te kuTuMba, te jAti ke te dezanI vizeSa unnatiH ane je vyakti ke jAtimAM tenI nyunatA, te vyakti ke jAtinI unnatinI paNa nyunyatA. ApaNAmAM jyArathI budhdhinI khIlavaNI karavAnuM kAma aTakayuM tyArathIja ApaNI unnatino krama paNa aTakI gayo che. jo ApaNe ApaNI budhdhino sadupayoga na karIe to teno durupayoga to Apa meLeja thaI jAya che. kemake manuSyavRti koi paNa kriyAmAM bhAga lIdhA vagaraja kevaLa zuddha thaIne besI zakatI nathI. ApaNuM paNa temaja thayuM che. vyavahAra ke paramArthanI kriyAono budhipUrvaka upayoga ApaNe bhUlyA chIe ane pariNAma e. Avyu
Page #361
--------------------------------------------------------------------------
________________ 1907] sarakAranA kArobAramAM hiMdIone vadhAre vise ApavAnI yojanAo. [319 che ke ApaNe AkhA hiMdustAnanI dolatano aDadho bhAga dharAvavAnuM mAna dharAvIe chIe ! te chatAM ApaNe hiMdusthAnanA AgevAno nahi paNa bIjA pAchaLa ghasaDAtA, ALasu, bedarakAra puruSonI mAphaka dhana ane mAna dharAvA chatAM dezane moTe bhAge upayogI thayA nathI. evI ApaNI vRtine lIdhe ApaNe kAMI ochu khamyuM nathI ! jyAre nAnAmAM nAnI dhArmika lAgaNIne mAna apAya che, tyAre ApaNI lAgaNIne koi paNa mAna ApatuM nathI. ane jyAM tevu mAna apAya che, tevA mAtra apavAda rUpaja dAkhalA jaDI zakaze. jyAre nAnAmAM nAnI komanA saMkhyAbaMdha tahevAro sarakAra paNa svIkAre che, tyAre ApaNA tahevAro svIkAratA nathI ! jyAre AkhA dezamAM tevA divasoe rajA pALavAmAM Ave che, tyAre ApaNA paryuSaNaparvamA divasomAM paNa koi khAtAM baMdha thatAM nathI. jyAre bIjI nAnI koma potAnA kAyadAno amala karI zake che tyAre ApaNI upara bIjAnA kAyadAno amala thAya che.. giranAra, ane sametazikhara jevA tIrthomAM eja kAraNe AzAtanAnA sthAna thavAno saMjoga ubho thayo che, ane dhArAsabhAomAM koie paNa te sabaMdhamAM eka svAla sarakho paNa pUchayo nathI. ApaNA akabaranA vakhatathI te auraMgajebanA vakhatasudhInA dharmanA sthAnanA rakSaNane lagatA dastAvejo teja kAraNathI nakAmA thaI paDayA che ! itIhAso, vAMcanamALAnA pustako ane anArya ke Arya prajAnA vidvAnonA graMtho ApaNesArU aneka bhUlabharyA vicAro batAve che ! musalamAna ke pArasI bhAIbaMdha komane jyAre keLavaNI khAtAnA vaDAoe evA khoTA vicAro mATe ghaTita javAbo ApyA che, tyAre ApaNI arajIonA javAbo yogya rItanA maLyA nathI, uDAvanArAja maLyA che. A badhAnA sababa zuM che ? te sababo zodhavA dUra javu paDe ema nathI. mULa kAraNa ApaNI komamAthI koi paNa moTA hodAupara nathI te che. temaja ApaNe ALasu, svArthI, dezasevAmAM pAchaLa paDelA, potAnuja ghara saMbhALanArA, ane dhArmika ke sArvajanika khAtAonI paNa, ApaNA svArthanA bhoge saMbhALa nahIM rAkhanArA thayA chIe. ApaNI AsapAsa zuM thAya che, tenI ApaNe darakAra karatA nathI ! jyAM mudhI khAvAne anna ane gulAmI avasthA chatAM pharavAne gADI ghoDA, ane nahAvAne tathA pIvAne pANI maLe che tyAMsudhI ApaNe, ApaNApara asara karanArA saMjogo ane dravyotarapha jovAnI jarUra jotA nathI ? saMjogo, havA, aNuo, ane bhAIbaMdha komonI asara, sahavAsanI asara, ne saMgatanI asara
Page #362
--------------------------------------------------------------------------
________________ 320] anzansa 283. [akabara keTalI badhI thAya che te kahevAnI zuM jarura cha ? paNa jayAre te badhA ApaNe teonI asara mATe bedarakAra hoie tyAre tenuM pariNAma viparItaja Ave emAM koI zaMkA lAvI zake ema nathI. ____ hiMdustAnamA hAla je hajAro savAlo utpanna thayA che, temAM jaina komano bIjI komonI sAthe, rAjyadvArI kAmomAM bhAga levAno haka, eka evo svAla che ke je upara te koma, potAno haka raju karavAmAM azakta jaNAvAthI, raju karI zakI nathI. pAlItANA, giranAra, sametazikhara, ane jainonI paisAsaMbaMdhI ucca sthiti ane teonA dharmauparanA premasaMbaMdhamAM hamaNA ghaj sAMbhaLavAmAM temaja vAMcavAmAM Ave che. e koma phakta hiMdu dharma pALanArI, paNa sidhAMtanA saMbaMdhamAM thoDo mAtraja pharaka dharAvanArI koma che, ema keTalAko temaja sarakAre jANyuM che, sarakAre e SaNa jANyuM che ke e koma vepArI koma che, ane jyAMsudhI te potAno haka raju kare nahi tyAMsudhI tene . koi paNa bIjI koma mAphaka haka ApavAnI jarUra nathI. AmAM ApaNoja vAMka mAtra che ! nAmadAra mahArANIe sane 1858 mAM je DhaMDhero bahAra pADI hiMdustAnamA zAnti phelAvI hatI temAM jaNAvyu hatuM ke " amArA hiMdI mulakonA dezIosAthe ame teja pharajothI baMdhAelA chIe, ke je pharajothI ame amArI bIjI prajAo sAthe baMdhAelA chIe, ane te pharajo IzvarakRpAthI, ame nImakahalAlI temaja kharA hRdayathI bajAvIzuM. ane amArI vadhu icchA e che ke jyAMsudhI chuTathI ane nyAyathI apakSapAtapaNe amArI raiyatanA koi paNa koma ke dharmanA mANasane amArI nokarImA dAkhala thavAne mATe teonI keLavaNI, lAyakAta, ane hoMzIArInA sababe dAkhala karI zakAze to ame teone temAM dAkhala karIzuM. jyAre IzvarakRpAthI dezanA aMdaranA bhAgamA zAnti phelAze, tyAre amArI evI khAsa icchA che ke dezano kArabhAra dezamA rahetI prajAnA lAbhamATe cAle evaM rAjyataMtra calAva. teonI AbAdImAMja amArUM jora cha, teonA saMtoSamAMja amArI salAmatI ane teonI AbhAravRti eja amArUM inAma che ane ame prArthanA karIe chIe ke te sarva zaktimAna Izvara ane amArA hAtha nIcenA amaladAro, amArI raiyatanA bhalA mATenI amArI A icchAo pUrNa karavAmAM madada Apo." nAmadAra mahArANIe ApaNane je A haka Apyo che, te jo ke ApaNe hajI sudhI bhogavavA AturatA batAvo nathI, te chatAM zuM te have bhogavavA ApaNe tatpara tha, nathI joItuM ? paNa te karatAM paNa gaI tA0 24
Page #363
--------------------------------------------------------------------------
________________ 1907] sarakAranA kArebAramAM hiMdIone vadhAre hisA ApavAnI janAo [ 321 mI ogasTa nAmadAra vAIsarAya taraphathI hIMdI vAjara Upara sudhArAnI je yojanAo bahAlI mATe mokalavAmAM AvI hatI te ApaNane ApaNI A utsukatA vadhAravAmAM moTI madada kare ema che. nAmadAra mahArANAe bahAra pADelA DhaMDherAmAM dezanI sarva prajAne sarakhI gaNI, teonA dharma ane AcAra vicAra ane mIlakatanuM rakSaNa karavA vacana - ApyuM hatuM. paNa tethI vadhI navI sudhArelI yojanAomAM je komanI saMkhyA ochI hoya tenA haka svIkAravAnI jarUrIyAta darzAvavAmAM AvI che. e yojanAonA sababe ApaNI prAMtika ane bar3I dhArAsabhAomAM moTA vadhArA thanAra che, eTaluMja nahi paNa aka ( Imperial Advisory Council ) imapIrIyala eDavAIjharI kAunsIla sthApavAmAM AvanArache. jemA 20 rAjavaMzIo ane 40 bIjA moTA jamInadAro, sarakAranA salAhakAra tarIke kAma karaze. e yojanAne lagatI laMbANa vigato sthAnika patramA pragaTa thai gaI hovAthI te atre raju karavAnI jarUra nathI. paNa eTaluMja kahevU basa thaI paDaze ke e kAUnsIla dezanA kArabhAramA moTo agatyano bhAga bhajavaze. e sivAya bIje sudhAro nAmadAra vAIsaroyanI dhArAsabhAno che, temAM havethI vadhAro karI nIcalA sabhAsadone beThaka ApavAnI goThavaNa karavAmAM AvI che. 1 baMgAlA athavA paMjAbanA gavaranara. 1 vaDA senAvipati. 6 . kArobArI sabhAnA bhabhAsado. 20 bIjA sarakAre nImelA amaladAro. 1 rAjyakartA (jene sarakAra nemaze) 2 vepArI cembare cuMThI kADhelA sabhAsado. 7 judI judI prAMtika kAunsIlamAMthI cuMTI kaDhAyalA. 7 judA judA prAMtanA jamInadAroo cuMTI kADhelA. 2 mahomedanoo cuMTI kADhelA. . 4 nAnI komonA lAbha sAcavakA sArU nAmadAra vAIsaroye cuMTI kADhega 4 sabhAsado, jemAMnA be mahomedano hovAja joIe. 2 khAsa anubhavImo bAIsaroye naumelA. kula. 53 . bhAkhA dezamA hakumata karanArI satAomAM dhArAsabhAo ghaNIja uMcI jagyA rokecha. e dhArAsabhAomAM ne beThakonane vadhAro thanAra che te bAjuo mukatAM nAmadAra vAisarAyanI
Page #364
--------------------------------------------------------------------------
________________ 122] .... 26264. . [akTobara dhArAsabhAmAM je vadhAro thanAra che teno kAika TuMka khyAla ame upara Apyo che. prAMtika dhArAsabhAo karatAM vaDI dhArAsabhA eka vadhu ucca paMkti dharAve cha, ane tethI tenA Upara ame dhyAna ApavA amArA baMdhuone vinavIzuM. temAM je cArano AMka che te khAsa dhyAna khecatrA lAyaka che. e aMka nAnI komonA lAbha sAcavavA sArU che, ane temAM khAsa karIne ApaNI bhAIbaMdha. mahomedana komane mATe ochAmA ochI be beThakonI goThavaNa karavAmAM AvI che. mahobhedana komanI saMkhyA AkhA hiMdustAnamA savA cha karoDanI che, vIsa karoDanI saMkhyAnA pramANamA cha karoDanI saMkhyA nAnI gaNAI zakAya, paNa jyAre tenI uMDANamAM utarIzuM tyAre ApaNane kAMika judoja khyAla Avaze. vIsa karoDa hiMduomAM eTalAto badhA judA judA paMthoche ke tenI saMkhyA seMkaDothI gaNI zakAya ! e judA judA paMthonA sababe koIpaNa amuka eka paMthanI. saMkhyA thoDA kaseDanI paNa nathI, ema satAvAra AMkaDAothI siddha karI zakAya che. e judA judA paMtho eka bIjAthI evAto virUddha siddhAMto dharAve che ke teo sAthe jamI zaktA nathI, da karI paraNAvavAno vahevAra rAkhI zakatA nathI, ethI ulaTuM mahomedana manI savA cha karoDanI saMkhyA, ekaja saMkhyA ekaja komane sucave che. teomAM evA judA judA sakhyAbaMdha paMtho nathI, teo eka sAthe jamavA khAvAno ne dIkarA dIkarI paraNAvavAno vahevAra rAkhI zake che. teonA AcAra vicAro 90 TakA jeTalA ekaja che. ne te chatAM tene nAnI koma gaNavAmAM AvI che ne teonA saMbaMdhamA jaNAvavAmAM AvyuM che ke " teone ayAra sudhI teonI saMkhyA ane rAjadvArI tathA aitIhAsika agatyanA pramANamA, sthAnika temaja vaDI dhArAsabhAomAM beThaka maLI nathI, ane hiMdustAnanI judI judI prajAonA vicAge ane itIhAsa upara dhyAna ApyA vagara je cuMTaNIthI thayeluM pratinidhi maMDaLa thAyache le nirvivAdapaNe nAza pAmadhaM joIe. hamaNAnI cuMTaNInu dhoraNa evaM che ke jyAM jyAM cuTaNIo thAya che tyAM tyAM hiMduo moTe bhAge cuMTI kaDhAya che, ane mahomedano ghaNAja ochA pramANamAM cuTI kaDhAya che. A ochA pramApane nAmadAra sarakAra potA taraphathI nImelA mahomedanothI pure che, paNa te chatAM paNa te pramANa, teonI saMkhyA ane hiMduonI saMkhyAnA pramANamAM barAbara thatuM nathI, ane je mahomedana vargamAMthI mahomedano pratinidhione cuMTAvavA icche che, teone paNa keTalIka vakhata beThaka maLatI nathI. AthI hiMdI sarakAra prAMtika sarakArone sucanA kareche ke teone (1) potAnI dhArAsabhAomAM cuMTI kaDhAyalA mahomedanonI saMkhyA zivAya bIjA mahomedanone paNa khAsa beThaka ApavI ( 2 ) e lokone
Page #365
--------------------------------------------------------------------------
________________ 1907) sarakAranA kArobAramAM hiMdIone vadhAre hise ApavAnI janAo. [3ra3 mATe eka khAsa ilekTareTa nema, (jene lagatI yojanA sarakAra potAnA e patramA jaNAve che ) nAmadAra sarakAra mahodana komane je lAbha ApavA taiyAra thaI che te mATe ApaNane vAMdho cheja nahi, kemake mahomedano paNa hiMdIoja cha paNa ApaNe je lakSamA levAnuM che te e che. ke jyAre nAmadAra sarakAra savA cha karoDa jeTalI saMkhyA dharAvatI komane na nI koma gaNavA taiyAra thaI che tyAre 20 lAkhanI saMkhyA dharAvatI komane to teoe avazya nAnI svIkAravIja paDaze. ApaNe mATe kahevAmAM Avaze ke ApaNe hiMdu onoja eka bhAga chIe paNe e dAkhalA dalIlothI sAbIta karI zakAze ke- ApaNe hiMdamAM rahIe chIe tethIja hiMdu chIe, bAkI bInA hiMduothI judAI dharAvIe chIe. dhAroke ApaNe hiMdu chIra chatAM ApaNA khAsa lAbho hiMduo taraphathI kadI paNa tapAsavAmAM AvyA mathI, mivAya ke dezane lagatA savAlomAM ke jemAM teoe pahomedanonA lAbha paNa teja rIte tapAzyA che. vaLI ApaNI komano koIpaNa mANasa atyAra sudhI koIpaNa prAMtika ke vaDI dhArAsabhAmAM bIrAjyo nathI, ane tathI ApaNane paNa mahomedanone maLanArA haka 'mAphaka haka maLavA joIe. AvA haka mATe ApaNe mAgaNI karavAnI jarUra che ane te mATe mahomedanAnuM jevU eka DepyuTezana nAmadAra vAIsaroyane gaI tA. 1 bhakaTobara 1906 nA divase maLyu hatuM tevu DepyuTezana mokalavA ane evA hakanI mAgaNI karavA mATe saMkhyAbaMdha sabhAo bharavAnI jarUra che. vaLI e paNa vicAravA joga che ke hiMduo tathA mahAmedano potAnA hiMdu rAjAo tathA mahomedana navAbo tathA moTA moTA jamInadAro dharAve che jeomAMthI ghaNI moTI saMkhyAnA jamInadArone ane rAjA one A sudhArelI yojanAne kAraNe jagyA ApavAmAM AvanAra che te sababI eDavAijharI kAunsIla temaja vaDI dhArAsabhAmA teo potapotAnI komane mATe lAgavaga vAparI zakaze jyAre jainakoma tebA jamInadAro ke rAjAo nahi dharAvatI hovAthI temaja te koma taraphathI tenI IcchAo tathA pharIyAMdo raju karanAra koIpaNa pratinidhi upalI kAunsIlomAM nahi hovAthI teone moThaM nukasAna thavAno saMbhava rahe che. A kAraNathI jaina AgevAnoe, jaina konpharansanA sukAnIoe ane lakSmI athavA vidyA bemAthI eka paNa hovAnA sababe agresara pada dharAvanArAoe kAMIpaNa vakhata nahi khotAM potAnA Adhunika temaja bhaviSyanA lAbhone mATe nAmadAra sarakArane araja karavAnI jarUra che. tenA saMbaMdhamAM jaina prajA zuM vicAra dharAve che, tathA temAM zuM zuM sudhArA karAvavAno vicAra rAkhe che te paNa jaina kome bahAra pADavAnI jarUra che. ame amArI komanA
Page #366
--------------------------------------------------------------------------
________________ 324] na 21 284. [mora agresaronuM dhyAna kheMcavAnI jarUra joIe chIe ke ghaNI bAbatomAM ApaNe ALasu hovAnA sababeja ghaNu gvoyuM che. eja kAraNathI ApaNA hako bhUtakALamAM nahi raju karavAthI pAlItANAmAMnI ApaNI sattA bhUtakALa karatAM ghaTIche, ane bhaviSyamAM vadhu ghaTavAno saMbhava che. sametazikharanA saMbaMdhamAM yogya vakhate ApaNA dastAvejo tathA hako nahi raju karavAthI rakSaNamATe nImelo eka cokIdAra AkhA DuMgarano dhaNI thavAno vakhata AvI pahoMcyo che. eja kAraNathI ApaNA jaina tahevArone sarakAre svIkAryA nathI, eja kAraNathI ApaNo jaina kAyado aMdhakAramAM dabAI rahyo che. ane eja kAraNathI dhArAsabhAomAM atyAra sudhI koIpaNa jaina jaNAyo nathI. e mATe amo pharI pharIne bhAra mUkIne jaNAvIe chIe ke jaina koma potAno avAja A navA sudhArAo saMbaMdhamAM paNIja asarakAraka rIte bahAra pADavAnI jarUra che. keTalAko jaina mAsiko athavA aThavADiko mAraphate bahAra paDatA vicArAne potAnI komarnu mata bahAra paDela gaNavAnI cuka kare che paNa teoe yAda rAkhavAnI jarUra che ke, ApaNA vartamAna patro temaja mAsiko sarakAramA kvacitaja vajana dharAvanArA che ne bhAgyeja tenA vicAro sattAdhikArI one kAne pahoMcatA haze. vaLI sAdhAraNa saMjogI vace vartamAnapatronA abhiprAya bhale puratA gaNavAmAM Ave paNa A yojanAone temaja saMjogone sAdhAraNa tarIke pasAra karI zakAya ema nathI. e yojanAo hiMdI sarakArane prajAnA bhaviSya saMbaMdhamAM pAyA samAna che. ane eka imArata ubhI karavA agAu pAyA sabaMdhamAM imArata ubhI karanArAo taraphathI kasura karavAmAM Ave to tenuM pariNAma kevaM Avaq joIra te samajavU muzkela nathI. nAmadAra hiMdI sarakAre ane hIMdI pradhAne potAnA taiyAra karelA A pAyA upara imArata caNavA agAu tenI sAthe jeonA bhaviSyane nikaTano saMbaMdha che temane tenI tapAsa levA ane temAM pogya sudhAro karavAnI sucanAo raju karavA * jAgRta karyA che te chatAM potAne ApavAmAM AvelI tevI yogya ane uMcI takano lAbha levAne prajA laraphathI tathA amuka koma taraphathI joIe tevo taiyArI jo batAvavAmAM nahIM Ave to temAM potAnIja kasura gaNAze. evA vakhate potAnA ekala Dokala vartamAnapatro ke eka be sabhAonA abhiprAya, upara jaNAvyu tema pUratA gaNI zakAze nahi. sudharelA dezonA itIhAsa tarapha dRSTi karatAM jaNAze ke tyAM AvI koI yojanA prajAmata mATe bahAra paDatAM dezanA eka nAkAthI bIjA nAkA sudhI judA. judA lAbho dharAvatI judI judI saMsthAonI sabhAo upara sabhAo bharAya che, ane vivecano upara vivecana thavAthI saMkhyAbaMdha arajIo ghaDAI lAgatAvaLagatAo upara mokalavAmAM Ave che.
Page #367
--------------------------------------------------------------------------
________________ 1907] sarakAranA kArobAramAM hiMdIone vadhAre hi ApavAnI janAo. [3rapa evIja zarUAta ApaNI bhaIbaMdha mahomedana ' kome karI che. ane teo taraphanA saMkhyAbaMdha pasaMdagInA saMdezAo nAmadAra vAIsaroya joga jaI cUkyA che. eTaluMja nahi paNa navAba mohasInaula-mulka mAraphate nAmadAra vAIsaroyane rUbarUmA potAno AbhAra darzAvavAnI taka teoe lIdhI che. paNa e bAbatamAM hiMduoe temaja jainoe nahIM samaja paDe evI sustI batAvI che, tene parINAme teone geralAbha thaI paDe evo saMbhava che. keTalAko dhAraze ke A savAla AvatI konpharansanI beThakamAM carcAya tyAMsudhI mulatabI rAkhavo, paNa ApaNI konpharansa eka rAjadvArI maMDala nahi hovAthI amane bhaya che ke te savAla temAM carcI zakAze nahIM, ane vakhate carcAze topaNa jaina konpharansanI beThaka thAya te agAu dezanA dareka zahera tathA jIlA taraphathI te bAbatamAM abhiprAya ucAravAmAM Ave to tethI jaina konpharansanA TharAvane moTI majabutI maLaze. e mATe ame dareka agatyanA zahera ane jIlAnA jaina AgevAnone Agraha karIe chIe ke teoe have vakhata khoyA vagara upalI bAbatanA saMbaMdhamAM vicAra calAvavA ane yogya ThekANe tenA saMbaMdhamA arajIo mokalavA sArU sabhAo bolAvavI. AvI sabhAo jaladI meLavavAno eka agatyano sababa e che ke tethI sthAnika sarakArone e yojanAo saMbaMdhamAM potAno mata bAMdhavAmAM madada maLe. sthAnika sarakAro pAse meDAmAM moDu AvatA varSanA pAMca mAsanI zarUAta sudhI sucanAo maMgAvavAmAM AvI che ane tethIja have je vakhata rahyo che te AvA agatyanA savAlanA saMbaMdhamAM ghaNo kaheva ya nahi. te mATe ame amArA AgevAnone jaladIthI jAgRta thavA vinavIe chIe. koI paNa komanI caDatIne sArU te komamA Atmabhoga ApanArA keTalAka mahAna puruponI ghaNI jarUra hova che, paNa svArthatyAgI bhane AtmabhogI thavAnuM zikSaNa koI paNa komamAM kevI rIte Apaq e eka muzkela savAla che. A jamAnAmA jyA jyAM najara karIe chIe tyA tyA svArtha, mojamajAha ane kahavAtA sukhomAM mANaso eTalA badhA to macI rahelA hoya che ke teo saraphathI svArtha bhoga ane komasevAnI AzA rAkhavI e AkAza puSpa jevu lAge che, te chatAM e paNa kharUM che ke keTalAka evA naro paNa ApaNI komamA che ke jeo keTalAka umadA hetuo mATe prayAsa karavA ane khamavA taiyAra che. eka mAtA jevI rIte potAnA putranA sukha mATe potAnA sukhano bhoga ApavAne taiyAra thAya che. teja rIte ApaNI komamAM paNa keTalAka vIra naro komane mATe bhoga ApavAne taiyAra che. ame tevA vIranarone A samaye potAnuM vIratva batAvavA ane potAnA hAtha nIce mukAyelA ajJAna tathA sAmAnya buddhinA bhAIonA haka saMbhALavA tatpara thavA vinavIe chIe. .
Page #368
--------------------------------------------------------------------------
________________ 3ra6]. jaina konpharansa heralDa, [akabara Per'sh policy and cunning Perish all that fears the Light, Whether winning whether losing Trust in self and do the right Some will hate thee, some will love thee, Some will flatter, some will slight, Cease from man, louk inside thee, Trust in self and do the right. caMdra muMbaImAM ubharAI jatI jIrNamaMdirAdhAranI dIponuM digdarzana. hAlane samaya e bArIka AvI gayo che ke te viSe ghaNuM bolAyela tathA lakhAyeluM hovAthI ahIM lakhavA jarUra jevuM nathI. chatAM TuMkAmAM jaNA vIza ke kayAM ApaNe AgaLanA vakhatanI jAhojalAlI ane kayAM hAlane (nirmAlya) samaya ke je vakhate ApaNA jevI vepArI ucca komamAM keTalAka baMdhuone be TaMka ( vakhata) nuM khAvAnuM paNa maLatuM nathI. ane keTalAkane te pitAnA svAmIbhAIo. AgaLa hAtha dharavAno vakhata Avelo che. eka taraphathI ApaNI sAMsArika sthiti AvI che tyAre bIjI tarapha ApaNuM dhArmika saMsthAonI sthiti paNa tevI thAya e svAbhAvika che, ane temAM mukhyatve karIne ApaNA pUrvajoe udAra dilathI lAkhe ane karenuM dravya kharcA maMdire baMdhAvIne ApaNane je umadA vArase Apela che tenI sthiti te ghaNI jagAe kharAba thaI gayelI mAluma paDe che, je bInA, konpharansa taraHthI je maMdira rAvaLi chapAyelI che temAMnuM digadarzana karavAmAM Ave te saheja mAluma paDI zake tema che. sudhArAnA vadhatA jatA samayamAM tevA uttama sthAnone sAcavI rAkhavA sArU tenA vahIvaTa karatA gRDAe kAMI paNa upAya karavA joIe e vAta vAstavika che. tevA upAyamAM hAla te chevaTane upAya mAtra muMbaI, surata, amadAvAda, vigere moTA moTA zaheramAM TIpe karI nANAM bhegAM karIne tene sudharAvavAno rIvAja cAlu thayeluM jovAmAM Ave che. A prayAsa ghaNo stutipAtra che, e koIthI nA kahI zakAya tema nathI. paraMtu AvI TIpe zarU thatAM agAu TIpa zarU karI ApanAra gRhasthoe agara saMsthAe
Page #369
--------------------------------------------------------------------------
________________ 1907] muMbaImAM ubharAI jatI karNamaMdiroddhAranI TInuM ni . [3ra7 ghaNI sAvacetI rAkhavAnI jarUra che. joke AvI TIpa ghaNIkharI jagAe AgevAna gRhasthanI mArateja thAya che, paraMtu tevA gRhasthoe pitAnI mAraphate thayelI TIpamAM lakhAvela derAsara derAsara tarIke gaNI zakAya tevA che ke kema? ane gaNI zakAya te te kevI sthitimAM che? temAM kaI kaI jagAe jIrNa thayeluM che? temAM keTaluM kharca thAya tema che? temAM (TImAM moTI moTI rakama lakhavAmAM Ave che tevuM meTuM kharca karavAnI jarUra gAmanI sthitinA pramANamAM che ke kema? ane sadarahu TIpamAM bharAyelAM nANuM turata vAparavAmAM Avaze ke kema? vigere ghaNI bAbatonI tapAsa karavAnI jarura che. mArA samajavA pramANe seMkaDe pacAsa TakA jeTalA AgevAne tene vicAra karatA haze. tyAre bAkInA gRhastha pitAnAM sagAM saMbaMdhIo agara cAlu vyavahAramAM AvatA mANasonI zaramathI mAtra potAnI nAmanAnI khAtara TIpa bharAvavAmAM sAmela thAya che. ane tethI temAMnI keTalIeka TIpanAM nANune jIrNoddhAranAM badale navIna derAsaro banAvavAmAM upayoga karavAmAM Ave che. eTaluM ja nahi paNa derAsaronI zobhA karavAmAM vAparavAmAM Ave che. ane AvI rUDhIthI hAlanA bArIka samayamAM jyAM derAsara karavAnI jarUra hotI nathI tyAM paNa navAM derAsara baMdhAvavAmAM Ave che, jethI thoDA varSamAM tyAMnA lekenI sArI sthitinA abhAve kesara, sukhaDa jevI sAdhAraNa cIjo paNa mAgavAnuM zaru karavuM paDe che. te pachI te uparathI ja mArA mitra vicAra karaze ke tevA derAsaranI AgaLa kevI sthiti thAya ?. ane Ama karatAM ukta derAsaramAM je kAMI AzAtanA thAya temAMthI TIpa zarU karAvanArA gRhasthane puNya upArjana karavAne badale pApanA bhAgI thavAno vakhata Ave ke kema? AvAM kAma karavAM e ghaNuM jarUranAM che paraMtu karatAM agAu ghaNe uDe vicAra karavAnI khAsa jarUra che. AvI TIpa ApaNI zrI jena vetAMbara kenpharansa ophIsa mArapUta tapAsa thaIne nirNaya thayA pachI ja zarU karavAnI jarura che. TIpe jyAMthI zarU thaI hoya tyAMthI ja zarU karavI paNa kenpharansa ophIsa cekasa tapAsa karI jyAre tevI TIpa upara sIkaka mArIne rajA Ape tyAreja zarU thAya te vAstavika rIte kaI paNa beTI TIpavALA temAM phAvI javAno saMbhava rahe nahi. kAraNake kenpharansa hAlamAM ja thayelI AkhA hiMdustAnanI DIrekaTarInuM moTuM ane sarasa sAdhana che. te mArate teo cekasa tapAsa karI zake tema che. temaja hajAre rUpIA kharca karIne je DirekaTarI karavAmAM AvI che tene mukhya hetu paNa AvI bAbatamAM tene upayoga karavAnuM che. mATe mArI AgevAna murabbIo, Ape pote ja AvI DIrekaTarI karavAthI ApaNe pitAnI kemanA vadhAre mAhetagAra thavAya tevI AzAe ja temaja DhoMgI ane harAmakhora lokathI have pachIthI ThagAI javAya nahIM tenI tajavIja thaI zake teTalA mATe ja kenpharansanA
Page #370
--------------------------------------------------------------------------
________________ 3ra8] jena kenpharansa heralDa. [ akaTobara maMDapamAM pukhta vicAra karIne pUrNa utsAhathI ja tenI jarUrIAta batAvI hatI. te have tevI DIrekaTarIne je tame upayoga kare nahIM ane tene kAraNe beTI TIpe bharAya agara jarUra karatAM vadhu kharcanA nAme maTI TIpe thAya te e badala Apane pitAne ja vicAravA jevuM che. AvI rIte TIpe bharavAthI mArA sAMbhaLavA pramANe kAThIAvADanA keTalAka gAmanI prathama TIpe thayelI tenAM nANAM haju sudhI vaparANAM nathI ane have pachI kayAre vaparAze te paNa kAMI nakI nathI. AnuM kAraNa zodhavA jaIe te TIpe zarU karanAra gRhastha yA saMsthAonI tathA TIpe je gRhasthanI mAraphate thaI hoya temanI bedarakArI sivAya bIjuM kAMIja jovAmAM AvatuM nathI. mATe havethI tema nahIM thavAne uparanI rItI mujaba je TIpanI zarUAta karavAmAM Ave te mArA samajavA pramANe TIpanA saMbaMdhamAM upara pramANenI pharIyAde thavAnuM kAMI paNa kAraNa raheze nahi. tethI huM AzA rAkhuM chuM ke muMbaI jevA zaheramAM geDIjI mahArAjanA derAsaranA TrasTI sAhebo AvI rItanI tapAsa karAvavA stutya pagaluM bharIne khulAso thayA bAda TIpa bharI ApavAnuM zarU karaze te je uttama paisA keTalIka vakhate geravalle jAya che tema jatAM aTakI jaze. ane pariNAme beTI TIpe karavAvaDe ThaganArAothI pitAnA svadharma baMdhuonA pitAne paNa bacAva thaze. AvI rItI cAlu thaze te pachI TIpe zarU karAvanArA pitAnI meLe ja pitAnI TIpa kharI che ke nahi te bAbatanI konpharansa ophisa pAse prathamathIja cekasI karAvIne pachI ja TIpa zarU karAvaze. ane te sAthe te TIpamAM lakhelI mudatamAM te kAma zarU thayuM che ke nahi tene tapAsa paNa kenpharansa rAkhaze. ane thayuM haze te puruM thaye tene hIsAba paNa konpharansa ophIsa mAgaze. ane ghaNI sahelAIthI meLavI zakaze. jethI je uttama AzAe AvI TIpamAM ApaNI saMsthAoe agara gRhasthoe nANuM bharAvyAM haze temanA paisAne savyaya thaze. D , G svadezI hilacAla. svAbhAvika rIte kahe ke pachI briTIza rAjyanA pratApe kaho, paNa Aje hiMdustAnamAM kAMIka zAMti te che. so deDhaso ke base varSapara je azAMti, ane rAjyavidroha, ane janavidraha hatA te Aje nAza pAmyA che ane hene saTe lekAbhyadayanA prayatna ThAma ThAma thatA jAya che. sAmAnya zAMti te vyApI paNa ApaNuM trIza kaTi baMdhunI Arthika sthiti kSINa thatI draSTigocara thaI dezanA hitaciMtake e enAM kAraNa zedhavA prayatna AraMbhe, temAM eka
Page #371
--------------------------------------------------------------------------
________________ 1907] svadezI hilacAla [329 kAraNa ApaNA vyApAra udyoga ane hunnarakaLAne vinipAta thaelo jaNAya. e vinipAta thavAnAM bhinna bhinna kAraNe kalpAyAM che, ke pararAjya sattAthI ne kaI ApaNuM hAnikAraka rivAjethI, ema kahe che. ubhaya pakSa vAstavika che. A satya sarvane jaNAyuM ane temAMthI ApaNuM uddhArArthe A hilacAla vyAvahArika svarUpamAM mUkAya che. AjathI pacAsa varSapara enAM aMkura phuTayAM hatAM. muMbaI ane gujarAta enI janmabhUmi-dakSiNamAM bAlyakALa, paMjAbamAM zezavAvasthA nigamI, paraMtu enuM vana to baMgALamAMja khIlyuM. baMgALIe uddhAra raka devInuM pUjana karyuM, ane samagra bhAratamAM AbAlavRddha enA nAmanI mALA japAvI. baMgALIne buddhikozale e devI sarvanI pUnya thaI paDI. - ApaNA dharmanuM vAstavika pAlana paNa e devInA pUjanathI thAya ema che. arditA vAma dharma enuM arcana karavAmAM sacavAya che. itIhAsa te sacavAye ema sAkSI Ape che. ApaNe te tapAsIe. mugala samayanI--raMgajebanA samayanI-vArtA che. eraMgajebanI putrI vastrAlaMkAra sajI bahAra AvI, eraMgajebe hene kahyuM- beTA, Aja pizAka nahIM pahenAM huya ? putrIe uttara Ape bApA, kayA bAta kahuM, sAta kapaDe hine haya, magara ApakA kArIgara aisA haya ke tebI badana dIkhA jAtA haya" vAcakagaNuM! sAta sAta vastra elyAM chatAM paNa oraMgajebanI bALakInuM aMga dekhAyuM. zuM Aje pazcimanI kArIgarImAM AvuM kozalya che! bIjI vArtA jagaprasiddha che. vAMcanamALAnA pAThamAM lakhe che ke "e bUraja joIne dareka musAphara herata pAme che. ane bhAratIonAM kaLA kauzalyane mATe ghaDIbhara vicAramAM paDe che." e sthaMbha jeI yupIyane paNa Azcarya sAtha hiMdanA. hiMdanA kArigaronAM anupama kalAkauzalya ane jJAna mATe pAMca karaDe che. ethI vadhu AgaLa cAlIe. ApaNA prAcIna derAsaro, temAMnI pUjya pratimA zuM Aje pazcimanA zilpIonuM abhimAna utAre ema nathI! zAMta ane vairAgyabhAvanI mUrti ane bhavya sthAna nirakhI prakRtine eka lADake putra-(kavi) udagAra kahAve che ke - dIThI zilA ahiMya sAgaranI samRddhi, diITha skUle mahatuM cetana ogha vaheta." prAcInamAM prAcIna samayanI guphAo, henI aMdaranuM citrakAma, ketarakAma, rajapUta rAjyanI bhavya ImArate, siddhapurane rUdramALa, bhuvanezvarInuM deruM, Abu, * giranAra ane anya sthAnanA purANuM maMdira, musalamAnI samayanA jhA, masajI ane mahele, A vartamAnakALanI yaMtrakaLAne Takkara mAre ema nathI? ane e edhANIo ApaNI khanija saMpatti nathI batAvatI ? bhAratamAM zenI nyUnatA che? je joIe te maLe ema che. "rasavatI, phalavatI" e kAmadhenu
Page #372
--------------------------------------------------------------------------
________________ 33 ] jaina kenpharansa heralDa. [ akabara samAna che. AyAta nikAsanA AMkaDA tapAse, keTale mAla paradeza jAya che? ane tyAMthI mAtra te dezanI mahera chApa lAgI AvatAM, ekanA ekAvana gaNA paisA zuM ApaNe ApatA nathI? : arthazAstrIo pratyuttara Ape che, "vividhatA, suMdaratA ane seMghApaNuM enA upara vepArane AdhAra rahe che. kAnanI buTTI pakaDI kabUla karIe chIe. vivighatA, suMdaratA ane sAMghAI ApaNe tyAM nahIM thaI zake? dhAro ke atyAre te na maLI zake paNa pAMca dahADe enuM pariNAma zuM? karoDa rUpiyA ApaNe para dezamAM nathI pheMkI detA? dharmamAM niSedha karyo chatAM ApaNe zeno pratirodha karyo che? upara uparathI TApaTIpa joIne mahavAnuM nathI, tema purANa kALanA pUrvajanA parAkramanA guNagAna kaye dI vaLe ema nathI, atyAre ApaNI bhAratavAsInI kevI dInAvasthA che! "kyAM che e dayA? - ' kayAM che te mayA? sata kaTi baMdhubhaginI, anna vinA TaLavaLe, hADa cAmanAM e piMjare jyAM tyAM rakhaDatAM maLe. zI dazA are, AMgaNe kaLakaLe." AvI dazA ApaNu badhunI che. kayAM che ApaNA aMtaramAM AdratA, haiyAmAM hata, uramAM udAratA, sAdhutA ane baMdhutA! pazcimane eka samartha itihAsaka ane tatvavettA kahe che ke "sAdhutA, baMdhutA ane udAratA vinA unnati nathI." ApaNA zAstrakAro ethI AgaLa vadhe che, ahaMnA pApa dha e ApaNe bhAre tIne mudrAlekha che. sarva zAstrakAro DiDima pikAre che, vicAra, uccAra ane AcAranA aikya vinA dharma paLA nathI. ApaNe jene jJAna vijaLyAM : (jJAna ane kriyAthI mekSa che) ema mAnIe chIe. vedane mAnanArA, jJAna ane karma sivAya mokSa mAne che zuM? eka jaNa yathArtha kahe che ke -- sAMbhaLaje vhAlAM e ! vacane dInanA. nikaTa sagAMo samaje bhAI bahena ! mata che dhama badhAnA mULamAM saghaLAe santane e upadeza jo! A ( za. rA. kAnta).
Page #373
--------------------------------------------------------------------------
________________ 1907] svadezI hilacAla [331 sarva dharmamAM A upadeza che. mAnavInA aMtaramAM paNa eja bhAvanAnI taraMgAvali here che. mAtra svArthI ApaNI AMkha e sukhakara heranAM darzana karI zakatI nathI. manuSyamAMthI prabhu thavAnI mahata IcchA rAkhIe chIe; ane keka dahADo kaI bhavamAM paNa e paramatinA darzana pAmavAnI amara AzAmAM ApaNe pravRtIe chIe; uddeza mahAna ane kalyANakAraka che ! paNa e pada prApta karanAra jevI ApaNI sthiti daDha che? bhagavAna mahAvIrane sakaLa jIvamAtranuM kalyANa karavAnI IcchA thatAM, rAjapATa, mAtApitA, sagAM sambandhIne tyAga karavAmAM keTale vilaMba karyo hate ! ane ApaNe eja pUjyazrInA padane mATe vAMchanArA zuM kariye chIe. pacAsa varSa thayAM svadezI hilacAlanA pokAra thatAM sAMbhaLiye chIe, ane be varSa thayAM te e devInA jayamaMgaLa ApaNe AMgaNe gavAtAM sAMbhaLatAM chatAM zuM karyuM? praznano uttara hakAramAM maLatuM nathI, naravIra dezabhakta lAlA lajapatarAya dezanI unnatine mATe eka sthaLe lakhe che ke, dezanI unnati mATe keLavaNI ane vepAra, e svataMtra hovA sAthe jAtIya ekayanI AvazyakatA che. A be bAbatanI svataMtratA vinA manuSyajAtinI unnati nathI. pahelI bAbata ApaNA hAthamAM Aje nathI. paNa vepAra svataMtratA te ApaNe prApta kariye ema che. vepAranA Avazyaka aMgopAMga sAdhana sAjAM tAjAM ApaNI pAse che. eka lekhaka e saMbaMdhamAM lakhe che ke:-"vyApArI AlamamAM hiMdustAnane sthAna pAmavA mATe kharA hRdayanI lAgaNIthI kAma karanArA mANaso, ke, sTIma nevIgezana ane vImA kaMpanIo ane khanija saMpattine bhaMDAra khullA karanAra zAstravettAo." paNa enAja uttaramAM anya lekhaka kahe che ke e badhuM maLe paNa tenuM bajAra kyAM zodhavuM ? anya dezamAM? nahIM, ApaNeja ApaNe vepAra udyoga vadhAravAne ApaNA dezamAM dezIneja hAtheja banele mAla vApare. enA jevuM bIjuM bajAra eke nathI" A yathArtha che. dareka dezIe AraMbhamAM potAne vyApAra udyoga khIlavavAne Aja prayatna Adaryo hate, ane haju paNa Adaryeja jAya che. cIna, je pAna, ane amerikA, IMglAMDamAM paNa adyApi eja vArtA cAlu che. kriDanA himAyatI paNa janasattA AgaLa "jJAna ane jJAnIe" ne "zatru" gaNavA maMDayA che. tyAre ApaNe ApaNuM mArga-rAjamArga-para caDavuM joIe. ane te mATe banI zake eTale zrama karavo joIe. have vepAra vRddhinA Avazyaka aMge pAMganuM pRthakakaraNa kariye! apUrNa, bAyata
Page #374
--------------------------------------------------------------------------
________________ 732] jaina konpharansa hera97. [akabara manuSyadeha zAne mATe che? ga@>- lekhaka-zAha nattama bhagavAnadAsa anusaMdhAna pRSTa ra30. rAtribhojana tyAga-A kriyA zAstrakAroe niSedhavAnAM ghaNAM kAraNe saMbhave che. zArIrika, mAnasika tathA Atmika traNe jAtanA lAbha joIne ja zAstrakAroe tevuM pharamAna karyuM lAge che. khare zuddha jaina rAtribhUjana kareja nahi, ane evAja sajege AvI paDe ke jethI bIje upAya na rahe, te jema bane tema ochI vakhata rAtribhUjana kare, te paNa rAcImAcIne, jANIjoIne, rAtribhojana kare nahi. zAstrakAroe tene munirAjanA chaThA vrata tarIke gaNyuM che, tene hetu hAlanI kAraNaoNdhakaTaSTithI purate samajAtuM nathI, kemake tene prathama tratAdimAM samAveza thAya che. chatAM paNa jJAnIo ApaNAthI anaMta zaktinA dhaNI hatA, teoe je regya jANyuM te janahitanA phAyadA mATe jaNAvyuM che. te pramANe samajayA vagara paNa je vartaze te paraMparAe sukhI thaze. virUddha vartanAra duHkhI thaze. rAtre jamavAthI jaTharane je Avazyaka ArAma maLa joIe te maLatuM nathI, jaTharapara kAmane be vizeSa paDavAthI nabaLuM paDatuM jAya che, tenI zarIranA dareka avayavane amuka aMze sahana karavuM paDe che, e zArIrika geraphAyado. rAtribhojana karanArI nyAtamAM rAtre 10-12-2 vAge paNa jame che, koI jAtane pratibaMdha rahetuM nathI, bhalelupatA vadhe che, e mAnasika nirbana LatAne bIje gerakAyade. keI vakhate rAtre jhINA ke moTA jaMtuo na dekhAtAM piTamAM cAlyA jAya, ane zarIrane aDacaNa kare. sUryathI sparzeluM anna jevuM pavitra, zuddha hoya che tevuM sUryathI sparyA vinAnuM anna pavitra, zuddha thaI zake nahi, tethI paNa rAtre jamavuM salAhakAraka nathI. mAnasika nirbaLatA Atmika hAninuM paheluM zarUAtanuM pagathIyuM che. tamasakAyanAM jaMtuo rAkanAM raMganI jevAja raMganA dareka rAkamAM rAtre praveza kare che, A badhAM kAraNothI rAtre jamavuM salAhakAraka tathA ISTa nathI. bhakSyA bhakSya-hAlane jamAne zAstrIya zodhakhoLaparathI AgalI hakIkata satya Thare te svIkAravAne cAle che. sAta vyasanamAM madha, mAMsa AvI jAya che. rara abhakSya sivAyanI vastuo bhakSya che. mAMsa khAnArA pArasIo gAyanuM mAMsa khAtA nathI, kAraNake te gAyane pavitra gaNe che. musalamAne DukaranuM mAMsa khAtA nathI, kAraNake teo tene apavitra gaNe che, eTale ke te zarIramAM ghaNA
Page #375
--------------------------------------------------------------------------
________________ 1907 ] manuSyadehu zAne mATe che ! [ 333 rAga utpanna karanArU che. khetIne upayoganA gAya, baLada tathA vAhana mATenA gheADA AMhInA ( vAMdarAnA ) kasAIkhAnAmAMja evaDI moTI sakhyAmAM mAryA jAya che ke te jANatAM, vAMcatAM, ane temane paDatuM du:kha sAMbhaLatAM kaMpArI chUTayA vinA rahe nahi. paMcedrI prANInA vadha karavA e sathI mATu pApa che. khetInA upayAganA janAvarone mAryAthI khetIne, dezane ane tethI chevaTe ApaNaneja geralAbha che. mAMsanA khArAkanI jevAja annanA khArAka puSTikAraka che evuM prasiddha dAtA have jAhera rIte svIkAravA lAgyA che. muelAM janAvarAnA rAge mAMsa khAnAramAM Ave che. mAMsa khAnArA bahuja krodhI hoya che. mAMsAhArIomAM gAMTha, nAsura, lAhIvikAra, garamI ane sAjAnAM darado bahuja thAya che. muelAM janAvaranI saghaLI khAsIatA mAMsAhArImAM Ave che tenAthI raktapIta thavAnA paNa bahu saMbhava rahe che. khadahajamI, mAthAneA dukhAvA tathA kalejAnAM darado paNa temAM vadhAre hoya che. kAI paNa prANIne mAtanu duHkha ApyA vinA jIvavuM eja sarvottama che. vanaspatipara nirvAha karanArAne dArUnI jarUra paDatI nathI, athavA tenu lakSya paNa te dizAmAM jatuM nathI. mAMsa tathA machInA AhAra karanArAmAM cAmaDInAM darada vizeSa hoya che. AvI rIte zArIrika, mAnasika tathA Atmika avanati karanAra mAMsAhAra dareka rIte tyAjaya che. tenI chAyAmAM paNa javuM joie niha. sAthI pahelu abhakSya te che. bIjuM abhakSya madirA che. midarA jIvahiMsAthIja ane che. tethI vAparanArane jIvahiMsAnuMja pApa lAge che. anAjamAM ekedrI jIvahiMsAnuM pApa lAge che, paraMtu madya tathA mAMsamAM eidrIthI pacedrI sudhInA jIvAnu pApa lAge che. tethI Atmika adhogati thAya che. madya pIdhelA mANasa zuddhi khAi bese che. madirA pInArI prajAemAM jeTalA mANasA gAMDA thAya che, tenA karatAM nahi pInArI prajAemAM AchA thAya che. temAMghA maLatA hevAthI khIsuM khAlI thAya che, ane jarUranI je cIjo lAvavI jo e te levAtI nathI. kuTuMbanA mANasane tethI sahana karavu paDe che. dArUDIyA te badhuM samaje che, chatAM dArU evI vyasanavALI cIja che, ke sAdhAraNa mANasathI cheDayA chUTatA nathI. dArU pIdhelI avasthAmAM manapara kAbu rahI zakatA nathI, tethI te vakhate joie tema lave che. kuTuMbanAM mANaso sAthe kaleza kare che. te pIvA mATe paisA na hoya teA cArI karAya che. dArU evI vastu nathI ke je vinA naja cAle. A uparathI jaNAze ke karakasaranI rIte te kharAba che, zArIrika nukasAna kare che, mAnisaka ane Atmika nukazAna paNa kare che. phAyado bIlakula nathI. tethI tenI najadIka paNa javuM yAgya nathI. dArU pInArA AtmahatyArA paNa kahI zakAya. kAraNake dArU bhejAnA nAza karI mUke che, ane phephasAMne nabaLAM banAve che,
Page #376
--------------------------------------------------------------------------
________________ 334] jaina konpharansa heralDa, [akabara abhakSya phaLe - vaDaphaLa, pIpaLaphaLa, uMbaraphaLa, kaThuMbaraphaLa, tucchaphaLa, bahubIja phaLa, ajANyAM phaLa, tathA kaMdamULa. ATalAM vAnAM abhakSyamAM gaNavAmAM AvyAM che. ubaraphaLa, kaThuMbaraphaLa, vigeremAM besumAra trasajI upaje che ke je te paLa bhAMgatAM pratyakSa dRSTie paDe che e pramANe jANyA pachI te khAvAM joIe nahi. ane bahabIjaphaLo e che ke pratyeka vanaspatikAya che, eTale ke temAM jeTalAM bI hoya teTalA jIve che. paraMtu temAM besumAra bIja hovAthI te vajarya che. tuccha phaLa te che ke je bAdhAthI tRpti na thAya ane DuM khavAya, ghaNuM karI nAkhavuM paDe tethI tene upaga kare nahi. ajANyAM phaLa khAvAthI vakhate maraNa thavAne athavA vyAdhi thavAno saMbhava rahe che, mATe tenA guNadeSa jANyA pachI ja khAvAM kaMdamULa abhakSya gaNavAnuM kAraNa eTaluM ja che ke temAM anaMtA jIve che. soyanI aNI upara rahe, teTalA kaMdamAM paNa anaMtA jIve che tethI te khAvA gya nathI. madha, mAkhaNa, dvidaLa, calitarasa, (vAsI roTalI athavA bIjI vastu, zIre, lAphasI I)A vastuomAM asaMkhya be paikI jIva utpanna thAya che, tethI vAparavA yogya nathI. madha te mAkhIonI lALanuM ja bane che. mAkhaNamAM sUkSmadarzaka yaMtra vaDe mAkhaNanI jevA dhoLA raMganA jaMtuo jaNAya che. be divasanA dahIMne taDakAmAM rAkhIe ane tenA vAsaNanI AsapAsa aLA paDIe te dahIMmAMthI jhINuM jatuo bahAra nIkaLelA dekhAya che, mATe te vanya che. calita rasa mATe paNa eja kAraNa che. je padArthamAM be Idriya jaMtuo utpanna thavAno saMbhava rahe che, te calita rasa kahevAya che. vAsI roTalI, zIre lAphazI vigere khAdhAthI pacatAM bahu vAra lAge che, e te anubhavathI tarata jaNAze, tene unuM karatAM rasamAM vikAra thavAne saMbhava rahe che. kALavyatita pakavAna vigerene paNa caLita rasamAM samAveza thAya che. kAcAM (uSNa karyA vinAnA) dahIM, dudha ke chAzanI sAthe dvidaLa-kaThoLa gaNAtA padArtho-tenI dALa, ATe ke tenA banelA padArtho khAvA te abhakSa che kAraNake tenA saMgathI tatkALa be Idriya jI utpanna thAya che. barapha ane varasAdanA karA paNa asaMkhya apakAyane gADha piMDa hovAthI abhakSya che. rIMgaNuM paNa aneka utpatti vigerenuM denuM kAraNa hevAthI abhakSya che. bALa athANAmAM paNa saMmRchima beIdri utpanna thAya che tethI te abhakSya che. vachanAga, aphINa, somalavigere prere che. teno upayoga karavAthI kaMI lAbha nathI. geraphAyadeja che. aphINIA dArUDIAnI jema, paga ghasatAM maravAne saMbhava che. aphINanI DAbalImAMthI keIthI bhulathI aphINa khavAI gayuM te tenA prANa jAya che. semala vigere vadhAre AkarI jAtanA viSa che. pramANamAM jarA paNa vadhAre levAya to jIva javAne saMbhava rahe che, e sarve auSadha tarIke koI vakhata levAya e vAta judI che, paraMtu kekena
Page #377
--------------------------------------------------------------------------
________________ 1907] manuSyadeha zAne mATe che? [335 je paNa eka jAtanuM jhera ja che, te letAM gajavApara kevI kAtara paDe che, ane Akhare kevI avadazA thAya che te keTalAeka bhAIoe anubhavyuM che tethI jaNAze ke te paNa vAparavAne mATe lAyaka nathI. kAcI mATI peTamAM ajIrNa athavA bIje vikAra kare che temaja kAcI mATI ne kAcuM mIThuM asaMkhya jImaya che tethI te paNa abhakSya che. upara gaNAvelA abhakyo zrAvake vajavanA che. jIbhanA svAdane khAtara levA yogya nathI. vrata yathA zakti levAM ane te kaI paNa rIte bhAMgavA nahi. tene vAraMvAra saMbhAryA karavAthI bhAMgavAne saMbhava cheDe rahe che. A zakti pramANe niyamamAM rahevA mATe dararoja savArasAMja pratyAkhyAna (paccakhANa) paNa levuM ane te paNa saMpUrNa rIte pALavuM. je kriyA karavI te kharA dilathI ja karavI kahevAnuM kaMI ane karavAnuM kaMI evuM dAMbhika vartana rAkhavuM nahi. | sarve jene ApaNe kSamA karavI ane sarva jI ApaNane kSamA kare, evI temanI prArthanA karavI. 84 lAkha janmasthAnanA sarva jIne zuddha manathI kSamAvavA. koInI sAthe roSa rAkhavo nahi. keIe ApaNuM bagADayuM hoya to te vyakti upara paNa reSa nahi rAkhatAM te vyakti sAthe pharIne kAma pADatAM, te amuka nukazAna kare tevI che, teTaluM ja dhyAnamAM rAkhavuM. dveSa rAkha nahi. sarva jIvapara maitrI bhAvanA rAkhavI teja utama che. puNya karavuM sarva jIvathI kadAca na banI zake, paraMtu pApa na karavuM e saheluM che. prathamanA pAMca pApasthAnake je AgaLa savistara lakhAI gayA che, te uparAMta keya, mAna, mAyA, lobha, saga, dveSa, kalaha, kalaMka, cADI, harSa, zeka, niMdA, kapaTayukta ane satya tathA mithyAtva e-18 pApasthAnaka jema bane tema dUra karavAnAM che. kedha gurue ziSyanA lAbha arthe, uparathI dekhADavA rUpe, paNa aMdarathI zAMti jALavIne karavAnuM che. ziSyanuM hita na jonAra gurU duSita thAya che. pitAnuM svamAna jaLavAya tevI rIte duniyAmAM vartavuM, paNa aMtaramAM bIlakula ema na dhAravuM ke huM amuka karatAM meTe chuM. moTAI cirasthAyI nathI, paNa pharyA kare che. kahevuM kaMI ane dekhAvuM kaMI e mAyA. evA vartanavALA mANaso para thoDo vakhata bIjA vizvAsa rahe, paraMtu Akhare vizvAsa jato rahe che. pitAnI zakti pahoMcI zake teTaluM zAMtacitathI, bahu AraMbha vinA, meLavavuM e sAruM che, paraMtu bahu hAya karIne, jarUranuM nahi chatAM, sAre upayoga karavAnI zakti nahi chatAM, meLavavA prayatna kare e lobha kaI rIte ISTa nathI. putra, strI, mAtApitA, mitra, anya saMbaMdhIo, sarva pitAne svArtha sare tyAM sUdhI sneha dharAve che tema jANuM keInA upara rAga karavAnI jarUra nathI, mAtra prasaMge prasaMge prasannatA mAtra dekhADavAnI jarUra che. ApaNuM buruM IcchanArA athavA karanArA tarapha aprIti (TreSa) rAkhavAnI jarUra nathI, mAtra eTaluM ja ke
Page #378
--------------------------------------------------------------------------
________________ 336] jaina konpharansa hera97 [akabara temanAthI sAvacetapaNe vartavuM. keInI sAthe kalahane prasaMga jema bane tema ocho lAve. ApaNe kalahanuM kAraNa ApavuM nahi, ane sAme Ape to namatuM mUkIne banI zake tyAM sUdhI kalaha na kare. sAme pharaja pADe. te mananI aMdaranA pariNAma zudadha rAkhIne sAmAne megya pariNAma mATe pagalAM levAM. kAraNa ke kedhathI tathA kalahathI lehI baLe che. keIne deSa jANavAmAM AvyuM hoya te te tenA hita mATe kahe e judI vAta che, paraMtu sAmA mANasane halake pADavA mATe kahe athavA koInA para juThuM ALa caDAvavuM e bahuja gaMbhIra gunha che. te kalahanuM bIja che. keInI niMdA karavAnI paNa zAsa manA kare che, te khoTuM kalaMka te mukAya ja kema? keInI kAMI guhya hakIkata ApaNe jANatA haIe, te te bIjAne halake pADavA mATe, koIne kahevI te grahasthAInuM lakSaNaja gaNAya nahi. sukha duHkhanI prAptimAM harSa zeka thavo te mananI kalpanA ja che. ajJAna mana pUruM samajatuM nathI, tyAM sudhI tene sukha duHkhane prasaMge harSazokane bhAsa thAya che, paraMtu AtmasvarUpa vicAratAM, tene nididhyAsa karatAM jhAMjhavAnAM jaLa jevuM ja te jaNAya che. niMdA karavI e paNa hAlanA kAyadA pramANe guho che, te zAstra, je sUkSma doSa paNa batAve che, te tene pApa gaNe temAM navAI nathI. niMdA paNa kalahanuM bIja che. jenI niMdA karavAmAM Ave che tenuM mana bahuja khinna thAya che. mAyAmRSAvAda eTale manamAM kaMI hoya ane bahAra kaMI kahevuM. te Teva AtmAne beTe raste derave che, ane janasamAjane sAcuM tAravatAM bahu muzkelI paDe che, mithyAtvIonA prasaMgamAM tadanaja na avAya e te munirAjathIja banI zake tema che. zrAvaka zrAvikAne prasaMga pADyA vinA cAlatuM nathI, chatAM eka vAta bahu sAdI rIte daDha rahI zake tema che ke jInezvara eja kharA deva che, ane temaNe kahela dharma eja kharo dharma che. tethI virUddha te mithyAtva che. A aDhAre pApasthAnakethI dUra rahevuM yogya che. janma, vRddhAvasthA ane maraNa e traNa kAraNone lIdhe saMsAra asAra che. dareka prANune pote karelAM karma bhegavyA vinA chUTake nathI, temAMthI tene keI bacAva karI zake tema nathI. arihaMta, siddha, jaina dharma ane sAdhu e cAra kharA zaraNa che. bAkI badhA meha bahArane che, jUTho che, thaDA vakhata mATe ja che. A bhavamAM tathA parabhavamAM je pApa karyA hoya, te AtmasAkSIe ekAMtamAM niMdavAthI AtmA halake thAya che, banI zake teTalAnI gurU pAse AlecanA levI. kheTa dharma pravartAvyuM hoya, jInezvare bhAlathI kaMI uMdhuM kahevAyuM hoya, kumati athavA kadAhathI sUtra uthApAyAM heya, ghaMTI, haLa, hathiyAra ghaDyAM ghaDAvyAM heya, te vasarAvyA vinA emane ema rahI gayuM hoya, e badhAM duSkatanI kharA hadayathI niMdA karavI, apUrNa.
Page #379
--------------------------------------------------------------------------
________________ 1907] . 1907 ] [ 277 jaina samAcAra jaina samAcAra. tea mAnAdhikArI upadezaka maganalAla goviMdajI dalAlane prayAsa-teo lakhe che ke huM surata prAMtamAM Avela udavADA sTezanathI bagavADA gAme gaye. A gAmanI AsapAsa aMbAca, keparalI, degAma, kheralAva, goyamA, vApI, rAtA, parIyA A mujaba ATha gAma che. A nava gAmamAM jenI vastI che ane te pikI bagavADA gAmamAMja jaina maMdira che. A sthaLe huM paryuSaNa parvamAM gaye ke je vakhate nava gAmanA zrAvaka tathA zrAvikAo AvyA hatA. hamezAM paryuSaNa parvanA tahevAramAM A saghaLA gAmanA jaine bagavADA gAme jaina maMdira hovAthI ekatra thAya che. bhAdaravA suda trIjane maMgaLavArane divase bapore traNa vAge dharmazALAmAM jenabhAIo tathA benenI sabhA ekatra karavAmAM AvI ke je vakhate Azare bo purU ane so strIoe hAjarI ApI hatI. teonA samakSa nIce mujabanAM pRthaka pRthaka viSaya upara lagabhaga be kalAka sudhI bhASaNa ApyuM. 1 vyAvahArika, naitika, ane dhAmika keLavaNI. '2 strI keLavaNInI prathama AvazyakatA. 3 vidyAbhyAsathI thatA mukhya lAbhe. 4 iMgliza keLavaNI upara mukAtA khoTA AkSepa. 5 hAnikAraka rIta rIvAje paikI heLI parva, zILI sAtama jevA keTalAka mithyAtvo parvo, raDavuM kuvuM, vRdhdha vivAha, bALalagna, maraNa pAchaLa jamaNavAra, jainazAstrAnusAra lagnavidhi vagere. 6 yuvAne e grahaNa karavA gya sanmArgo vigere. zrAvako ane zrAvikAonA magaja upara bhASaNathI ghaNI sArI chApa beThI hatI. paryuSaNa parvanAM kAryamAM badhA rekAyela hovAthI puratI vakhate nahIM hovAnAM sababe bahu juja vakhatamAM badhAe ekatra thaIne uparanA viSaye mujaba keTalAka DarA amalamAM mukavAne bahu utkaMThA darzAvI che. teone utsAha jotAM thoDA samayamAM teo sArA sudhArA karaze evI dareka AzA jovAmAM Ave che. pratimAo pragaTa thaI. mAMDavagaDhano rAjIe nAme devasupAsa-A mathALAnuM pavitra vacana prAye Arya dezanA dareke dareka bhAgamAM nivAsa karatA jaina varganA AbALa vRddha mANasomAM prakhyAti pAmeluM che, paNa te mAMDavagaDha tIrtha kyAM AgaLa AveluM che, tenI ghaNA lekene mAhitI nathI. vAste amane jaNAvavAnI pharaja paDe che ke, A tIrtha IdarathI zumAre ra0 gAu upara AvelI bheja rAjAnI
Page #380
--------------------------------------------------------------------------
________________ 328] jaina konpharansa hera, [abara dhArA nagarI jene hAlamAM dhAragAma kahevAmAM Ave che, tyAMthI najIkamAM eka darzanIya pavitra parvata upara AveluM che. A mAMDavagaDhanA prAcIna killAne jevA vAstu aMgrejo tathA nAmAMkita gRhastha ane amaladAro paNa hAjara thAya che. A gaDha taLAva vAvaDIo ane meTI maTI paDelI ImArata tathA seMkaDo devabethI kharekhara prAcInatAne Abehaba darzAva Ape che. ahiM moTA moTA keTidhvaja jena gRhastha AgaLa thaI gayA che, tenI sAbitI upadeza taraMgiNI nAmane jaina graMtha purI pADe che, eTaluM ja nahi balake te graMthamAM evuM paNa darzAvavAmAM AvyuM che ke, vanavAsanA prasaMge zrIrAmacaMdrajInI paTTarANe sItAjIne pUjA karavA vAste zrI lakSmaNajIe jenamUtti taiyAra karI ApI hatI. A tIrtha upara saMvata 158 nA prAgaNa mAsamAM bahANapurathI Idara tarapha vihAra karatA zrImAna muni mahArAja zrI haMsavijayajI sAheba padhAryA hatA. ahiM kahetAMbara jainenuM eka purANuM bhavya maMdira che, paNa yAtrALuone utaravAne- dharmazALA bIlakula nathI tethI yAtrALuone eka moTI masIdamAM utaravuM paDe che. paraMtu munimaMDaLe tathA temanI sAthe buhANapurathI AvelA saddagRhasthAe A dhAra nagaranA rAjA tarathI baMdhAvelA rAmacaMdrajInA maMdiramAM utArI lIdhuM hatuM. AvI rIte tyAM AvatA yAtrALuone utaravAnI ghaNI agavaDatAne dUra karavA ane dharmazALAnI boTane nAbuda karavA ukta muni mahArAjazrInA sadupadezane anusarI khAnadezamAM AvelA amalaneravALA mahema zAka rUpacaMda mehanacaMdanI mAtuzrI rUpacaMdabhAInA puNyArthe tyAM dharmazALA baMdhAve che. temAM evalAvALA zAka jJAnacaMdabhAI paNa sArUM dravya kharca karI bhAga lenAra che. ' A dharmazALAnA pAyAnuM khodakAma karatAM cAlu varSanA AsADa zudI 10 nA divase pASANunI 9 pratimAo nIkaLI che, tenI uMcAI nIce mujaba che - 2 pratimA zyAma varNanI 9 iMcanI. 2 , sapheda varNanI 21 pa , La varNanI 16-14 IcanI. upara batAvelI pratimAo saMvat 1600 nA sakAmAM banelI hoya ema tenI sAthe kotarelA zilAlekha uparathI jANavAmAM Ave che. A prAcIna jaina tIrtha che. temAM vaLI AvI adabhuta paramezvaranI mUrtionuM prakaTa thavuM. e te senAmAM sugaMdha jevuM banyuM che. mATe moTA moTA saMghe nIkaLI ahiMnI yAtrA karavA A avasare cUkaze nahi, ane ahiMnA prAcIna derAsarane jIrNoddhAra karAvI amUlya lAbha hAMsala karaze evI ame AzA rAkhIe chIe. kaDI prAMtanA mAnAdhikArI upadezaka zebhAgacaMda mehanalAla zAha lakhe che ke - kaDI tAbe rAjapura gAmamAM eka sabhA meLavI "ApaNe jaina dharma " e viSaya para meM eka bhASaNa ApyuM hatuM. keTalAka jaNAe meM nahi khAvAnI bAdhA lIdhI hatI.
Page #381
--------------------------------------------------------------------------
________________ 167] konpharansanA TharAvane thatA amala. [336 pIlavAI gAme zrI bIjApura vizA zrImALI satAvIzInuM paMca bheguM thayuM hatuM. tyAM paNa kanyAvikraya tathA jJAnanI mahattA ane pAyadA viSe bhASaNa ApyuM hatuM. dhArA kamITIne dhAro karavAne nAte tethI jaNAvyuM hatuM. tharA, pAlaNapuramAM-zrAvaNa vada 9 nA roja pAThazALAmAM meLAvaDo thaye hate. mI. pI. ena. zAhe pAThazALAne eka varSane tamAma kharca ApavA kabUla karyuM hatuM. pratApagaDha---yahAM tA0 19 / 9 / 07 ko sthAna gumAnajIke mandirameM mAnyavara mahatA arjunasiMhajI sAhabake pramukhapaNemeM eka baDI sabhA hogaI. viSaya kuritI nirNaya thA, sabhAmeM upasthita strI puruSoM kI saMkhyA 1500 thI. zrImAn zeTha lakSmIcandajIsAhAba ghIyA prAbInzIyala sekreTarI zrI jaina zvetAmbara kAnpharansane kAmila 2 // ghaMTetaka vaktRtAdI. bAlalagna vRddhavivAhAdi kuritIyoMkA kaI zloka dRSTAntAdikesAtha acchI taraha bhASaNa diyA. apavitra moriza cinIkebhI duSaNa batalAye gaye... ___ukta zeThaM sAhabake bhASaNake pazcAta rAtaDiyA jhamakalAlanebhI zrIveMkTezvarAdi patroMkI 'sammatIle videzI bhraSTacinIniSedhaka viSayameM vivecanA kI. sabhAmaMDapameM zrI jaina zvetAmbara kAnpharansake utpAdaka miSTara gulAbacandajIsahAba DhaDhDhA, em . e.kA citra apurva zobhA de rahAthA. dhanarAjajI kAMsaTIyA likhate hai:-panavADakA maMdira meM jIrNodhdhAra karAnekA zeTha dAvamalajI khajAnacIne kabUla kIyA. jahAjapurake maMdira meM jIrNodhdhArake lIye 150 ru. gAmameMse aura ru. 50 zeTha dAnamalajIkI pAsaseM lenekI goThavaNa hui. phalodhI-mAravADaseM jaina mitramaMDaLakA sekreTarI likhatA hai ke bhraSTa cinI, kezara, yA muMbatI, kalame pIsA huvA maidA istamAla nahI katai baMdobasta karavA dIyA gayA hai. konpharansanA TharAvono thato amala. mAravADa paragane jasavaMtapurAke gAMvoMmeM zumAra kunaMdA vyAsa jasarAjane ThaharAva pAsa karAyA aura paMcoMkI sahI lI jiskI taphasIla nIce likhe mAphika. 1 byAvameM AtizabAjI ( dArukhAnA ) choDanA nahIM tathA baMdUkA nahIM choDanI. 2 byAvameM pAtariyAM ( tAiphA ) nahIM nacAvaNI. 3 puruSa 45 pAMtAlIsa barSa bAda byAva nahIM karanA.
Page #382
--------------------------------------------------------------------------
________________ 340] jaina kenpharansa heralDa. [21412 4 marana janamameM sUtakake 12 dina bAda pAnIke maTake yAne gArake baratana dUsarA badalanA. 5 kesara DhaDhA chApa sivAya bhagavAnake caDhAvAM nahIM tathA khAMNa pINase nahIM bAparAM. bambaImeM goDIjIke maMdira vo Adezvara ke maMdirameM kezara caDhe unakA ThikAnAse maMgAkara zrI pratimAjIke caDhAnA. 6 morasa khAMDa khAvAM nahIM tathA vyopAra karAM nahIM. 7 eka strI paraNI mojuda ho to dUsarI orata nahIM karAM kadAcita kare to paMcAMkI ijA jata lekara karai. 8 byAvameM sirai bAjArameM orata vagairA kadImase nahIM nAMcatI hai aura Age su nahIM nAcegI. 9 rajasvalA strI 4 dinake aMdara gharako kAma nahIM karai tathA gAMvAMbhAsyAM nahIM dUvai. 10 pAnIkA prAmaDAse upara saravo rAkhakara pAnI bharanA aura dUsarA loTAse pAnI pInA aura pAnA. 11 rAtako bhojana pAMcoM tithiyoM nahIM karanI. 12 khetI karanA nahIM aura dUsaroMko karAnA nahIM. 13 holImeM patthara vo dhUla nahIM DAlanI aura marda oratoMko gAliyA nahIM degI. .14 pardUSaNameM aThAI kare aura bhAdavA suda 5 ke dina sAtA pUchaneke liye jAve to| najadIkake gAMvoMme eka dina sivAya jyAdA nahIM rahave aura dUrake gAMvoMme 1 // dina sivAya jyAdA nahIM rahave. 15 tilAMkI ghANI karAvAM nahIM. holI pelI tila beca deNA. ghAMciyoMko tila badale tela leNo nahIM. 11 jisa gharameM mRtaka hoveto zraddhA pramANe kutoM ko mIThAI nAkaNI. 17 mRtaka ho jAve to rAtako roNA nahIM. aura sUrya udaya hone pahale bAsI pallA leNA nahIM. 18 nAta vo sevaga vo kulaguruko cIlama vo kAMsIkI thAlI denI dUsaroMko deNI nahIM. 19 kasAI jAtake sAmila byopAra karaNo nahIM.. 20 halavAI nIca jAtake ghara kAma karavA jAve nahIM tathA baratana kaDAI vgair| deve nahIM. 21 nIca jAtake sAmila pAnI kuvemeM bharanA nahIM. 22 dhobIke hAthakA pAnI pInA nahIM.
Page #383
--------------------------------------------------------------------------
________________ Jee7] kenpharansanA karone thatA amala. 23 auratoM DabA chebaDA devai nahIM. paTalI deveM. 24 mahAjana sivASa dUsarA gharakA lAvanA leNA nahIM. 25 jImaNavArameM ( sevaga tathA brAhmaNa tathA mAlIke hAthase kAma leNA ) nIca jAtase kAma nahIM karAnA. upara lIkhe huve TharAvomeMse kama jyAdA TharAva nIcaM lIkhA huvA gAmomeM pAsa huvA hai. tapasIla. 1-gAMva bhInamAlameM TharAva naMbara--1--2-3-4-5-6-7-8-9-10-11-12 13-14-15-16-17-18-19-20-21-22 kA pAsa huvA hai. 2-gAMva pheMdANImeM TharAva naMbara-1-5-6-9--10-16-18-23 kA pAsa huvA hai. 3-gAMva doraDImeM TharAva naMbara-1-4-5-6-9-10-17-18 kA pAsa huvA hai. 4-kasabA jasavaMtapugameM TharAva naMbara-1-4-6-6-9-10-17-18 kA pAsa huvA hai. 5-gAMva kaLAMpurAmeM TharAva naMbara-1-4-5-6-9-10-17-18 kA pAsa huvA hai. 6-gAMva DoLImeM TharAva. naMbara-1-2-4-6-6-8-9-10-17-18-19-21 23-24 kA pAsa huvA hai. 7-gAMva baruDImeM TharAva naMbara-1-2-4-5-8-9-10-17-18-19-21-23 * 24 kA pAsa huvA hai. 8-gAMva thurameM TharAva naMbara-1-2-4-6-8-9-10-17-18-21-23-24 kA pAsa huvA hai. 9-gAMva punIMgameM TharAva naMbara-1-2-4-5-6-8-9-10 - 17-18-19-21 23-24 kA pAsa huvA hai. 10-gAMva rAmasINameM TharAva naMbara-1-2-4-5-6-8-2-10-17-18-19-21 23-24 kA pAtra huvA hai. 11-gAMva muMDatAmeM TharAva naMbara-1-2-4-5-6-8-9-10-17-18-19-21 23-24 kA pAsa huvA hai. 12-gAMva tuvAvarAmeM TharAva naMbara--1-2-4-5-6-8-12-13-15-16-17 18-19-21-23-24-25 kA pAsa huvA hai. . 13-gAMva khAnapurameM TharAva naMbara-1-2-5-6-8-9--10-12-13-17-18 19-23-24-25 kA pAsa huvA hai.
Page #384
--------------------------------------------------------------------------
________________ 32] jaina konpharansa herasTa, [akaTobara 24-gAMva koTava karAve naMvara-2-2-1-8-2-10-22--1-18 22-23-14 mAM pAsa duvA hai. 26 TSa pAkI karAva naMvara-------1-10 24-27-1822 24-26 vaI pAsa duvA hai. ke prAMtika konpharanso. kenpharansa e zabda sAMbhaLatAM ja ApaNuM hRdaya harSathI eTalAM badhAM ubharAI jAya che tenuM kAraNa eja ke-zrI jainavetAMbara kenpharanasa hayAtimAM AvyA pachI ApaNI komanAM udaya rUpI vRkSanA saMparUpI bIjene je udyamarUpI jaLa siMcana thatuM jAya che tethI AgaLa jatAM vRkSa phAlI pulIne eTaluM majabuta ane moTuM thaze ke te vakhate hAlanA samayamAM ApaNe je sthAna para chIe tenA karatAM ghaNI uttama sthitie jaI zakIzuM. mALavA, mAravADa jevA pachAta paDelA deze ke je keLavaNIthI tadana be nasIba ja rahelA che, tyAMnA AgevAno konpharansa bharavAthI aneka lAbha thAya che. ema samajIne temaja pitAnA dezanI tathA pitAnI kemanI sthiti je dina para dina vadhu nabaLI thatI jAya che tene sudhAravA ane kAmamAM je hAnikAraka rIta rIvAje rUpI saDA bharAI gayA che te ekadama dura karavA sArU have jAgRta thayelA mAluma paDayA che te bhaviSyanA sArA vakhatanI nizAnI rUpa che. hAlamAMja ApaNuM kenpharansanAM mAravADa, mevADa vIgere bhAga taraphanA janarala sekreTarI sAheba mI. gulAbacaMdajI DhaDhAe mALavA tarapha prayANa karyuM hatuM jyAMnA vIzIyala sekreTarI pratApagaDhavALA zeTha lakSmIcaMdajI ghIA jeo ghaNuM bAhoza ane utsAhI che teo temanI saMgAthe AkhA mALavA prAMtanA meTA meTA zaheromAM pharIne mALavA khAte eka prAntika kenpharansa bharavAnuM nakI karyuM che. kenpharansa kaMdara zahera khAte bharavAnuM mukarara karavAmAM AvyuM che. ane te piSa mAsamAM bharAze evI vakI rAkhavAmAM Ave che. tevIja rIte mAravADanA golavADa prAMta khAte paNa AvI pratika kenpharansa bharavAnI hilacAla cAlI rahelI che. ane te paNa thoDA vakhatamAM nakI thaI jaze ema dhAravAmAM Ave che. AvI ja rIte ApaNe vastIvALA bIjA dezanA AgevAno paNa prAntika kenpharansa bharIne ApaNI mahAna kenpharansanA TharAvane amalamAM mukI tene TekA rUpa thaze tyAre ApaNuM kemanI unnati ghaNI jhaDapathI thaze e nisaMdeha che
Page #385
--------------------------------------------------------------------------
________________ 1907 343 dhArmika hisAba tapAsaNI khAtuM. dhArmika hisAba tapAsaNI khAtuM. jale kheDA tAbe gAma nAvalI madhye AvelA zrI pArzvanAthajI mahArAjanA deharAsarane rIporTa sadarahu derAsarajInA zrI saMdha taraphathI vahIvaTa kartA zA hIrAcaMda mULajI tathA zA bApulAla vRjalAla tathA zA phUlacaMda dIpacaMda tathA zA mULacaMda motIcaMda tathA zA nAthAbhAI mathurabhAInA hastakane saMvata 18 thI saMva 196ra sudhIne hIsAba amoe tapAsyuM che. te jotAM derAsarajInuM nAmuM sArI rIte rAkhavAmAM AvyuM che ane hIsAba paNa cekhe che. te joI khuza thavA jevuM che. dehera sarajanuM kAma jIrNa thavA mAMDayuM che te sudharAvavAnI jarUra che. tAkIde sudharAvavAmAM Avaze te ceDA kharcamAM kAma thaI jaze. temAM DhIla thaze te vadhAre kharcamAM utaravuM paDaze. atre zrAvakanA ghara juja hovAthI keza, sukhaDa tathA gaThano pagAra pahoMcI zakato nathI mATe te saMbaMdhamAM madadanI jarUra jevuM dekhAya che. * A vahIvaTamAM keTalo eka sudhAro karavA jevo che tenuM sucanA patra bharI ApavAmAM AvyuM che mATe AzA che ke vahIvaTa kartA gRhastha te upara dhyAna ApI yogya sudhAre tAkIde karaze. - chale kAThIAvADa mAthe AvelA gAma cuDA mathenA zrI suvidhinAthajI mahArAjanA derAsarajIne ripiTa sadarahu khAtAnA zrI saMdha tafathI vahIvaTa kartA zA mAnasaMdha bhavAna hastakano saMvata 1954 nA kArataka suda 1 thI te saMvata 183 nA mAha sudI 15 sudhIno hIsAba amee tapAsyuM che te jotAM hAlanA vahIvaTa kartAne amArA taraphathI hasa ba taiyAra karavA be vakhata sucanA karavA chatAM hIsAba rItasara taiyAra thayela nathI ane je hIsAbe javAmAM Avela che tethI amane koI rItane saMtoSa maLyo nathI. jIrNodhdhAranA kharca jeTalI rakama levAmAM AvatI nathI jethI koIpaNa gRhastha jIrNoddhAra karavA upara dhyAna ApatuM nathI te bahuja dIlagIrI thavA jevuM. daherAsarachamAM coranI bhitinA lIdhe temane caMdana hAra 1 tathA utarI 1 maLI telA 8 ne AzarAnI cekasa jagyAe hatI te keTalAeka gRhasthonA saMvata 160 sudhI jovAmAM Ave che. paNa hAla teno kaI rIte pate lAgatuM nathI. amArI taraphathI tapAsa cAlu che. A khAtAne vahIvaTa kaI kaIne mAthe nahI sakhavAthI vahIvaTa goTALA paDo dekhAvAthI saMdha samastane AmaMtraNa karI eka sabhA bharI vahIvaTa sudhAravAnI sucanAo tathA kensaransanA hetuo badala bhASaNa ApatAM saMgha samastanA AgevAnoe hIsAba zodhI kADhI junA copaDA khatavavA ApI navA copaDA bAMdhI temAM zA DuMgaradAsa velasIe jenazelI mujaba zA lakha l,
Page #386
--------------------------------------------------------------------------
________________ 344] jaina konpharansa herala. [akabara mIcaMda bhagavAnanI rUbarU hIsAba nAkhI zA mAnasaMgha bhavAna tathA koThArI oghaDa sa bhagavAna tathA pArekha cunIlAla chaganalAla tathA kapAsI devasIbhAI kastura tathA DuMgaradAsa velasI tathA zA masI vazarAma maLI jaNa nI dekharekha mATe kamITI nImI zA mAnagaMdha bhavAna tathA kapAsI catura cAMpasI tathA kapAsI mANekacaMda pAnAcaMda tathA zA jeThAbhAI amarasIne saMgha taraphatho vahIvaTa saMpavAmAM Avela che. sadarahu khAtAnA vahIvaTa kartA tathA dekharekha kamITIne mIlaktanuM lIpTa vAMcI saMbhaLAvI pharmamAM havethI jokhamadArInI sahI levAmAM Avela che. A khAtAne lagate hIsAba tapAsI je je khAmIo dekhAyuM tenuM vigatavAra sucanA patra tamAma gRhasthane vAMcI saMbhaLAvI vahIvaTa kartAone Apela che te AzA che ke amArI upara lakhI sucanA upara purepuruM dhyAna ApI egya baMdobasta karaze. jIle kAThIyAvADa tAkhAnA gAma pAlIyAda madhye AvelA zrIzAtinAthajI mahArAjanA derAsarajIne cArTa sadarahu khAtAnA zrI saMdha taraphathI vahIvaTa kartA bagaDIyA jecaMda merArajInI taraphathI zA odhaDadAsa dhanajI tathA koThArI jeThAbha I nAnajI hastakane saMvata 1858 nA kArataka sudalathI saMvata 1862 sudhIno amee hisAba tapAye te jotAM vahIvaTanuM nAmuM barAbara rAkhI vahIvaTa sArI rIte calAvatA tathA khAtAnI purepurI dekharekha rAkhI dinapratidina sudhAro vadhAre karavA tatpara rahelA tathA kAMI paNa azAtanA na thAya tenI purI kALajI rAkhatA jovAmAM Ave che. derAsarajInuM keTaluM eka kAma adhuruM che te pUruM karavA tenA vahIvaTa kartAoe prayatna karavAnI bahuja jarUra che ahIM jainazALAnI khAsa jarUra heI hAva eka gAmanA grasthane amuka pagAra ApI calAvavAmAM Avela che, paNa kaI taraphathI vArSika Avaka nahi hovAthI AgaLa upara nabhI zakavA AzA rahetI nathI. A khAtAnI aMdara dareka bAbatane ghaNA sAre baMdobasta joI ghaNI ja khuzAlI upaje che, ne vahIvaTa kartAne dhanyavAda ghaTe che. A khAtAne hisAba tapAsI jeje khAmIo dekhANuM tenuM sucanA patra vahIvaTa kartA gRhasthane Apela che. jIle kAThIAvADa prAMta jhAlAvADa tAlukA sAyalA tAbAnA gAma sarA madhye AvelA zrIpadmaprabhujI mahArAjajInA derAsarajInA vahIvaTane lagata rIpeTa. sadarahu khAtAnA zrIsaMgha taraphathI vahIvaTa kartA gAMdhI ujamaNI amarasI hastakano saMvata 1850thI saMvata 1963nA vaizAka sudI 10 sudhIne amee hisAba tapAsyo te jotAM vahIvaTanuM nAmuM ekaMdara khAte khatavI, khAtAnI dekharekha sAthe vahIvaTa sArI rIte calAvatA jovAmAM Ave che, te mATe temane dhanyavAda dhaTe che. A khAtAmAM keTaloka sudhAro avazya karavA jevo che, tenuM sucanA patra vahIvaTa_kartA gRhasthone bharI ApavAmAM AvyuM che te upara tAkIde dhyAna ApI de... baMbasta karaze.
Page #387
--------------------------------------------------------------------------
________________ 1907] dhArmika hisAba tapAsaNI khAtuM. [ rUpa jIlle kAThIAvADa prAMta jhAlAvADanA saMsthAna ghAMgagharA tAbAnuM gAma kAMTha madhye AvelI zrI pAMjarApoLanA vahIvaTane lagato rIporTa che. sadarahu khAtAnA zrI mahAjana taraphathI hAla navA nImAela vahIvaTa kartA koThArI devasI jayacaMda tathA dezI oghaDa vIrajI tathA zA phulA sAMtA tathA zA pAnAcaMda bhurA tathA zI rAjapAla amarasI tathA zA mANekacaMda jeItA tathA zA mevA kALA tathA zeTha zivalAla khImacaMda hastakane hisAba amoe saMvata 1959 thI saMvata 1963 nA prathama citra vada 0)) sudhIne tapAsa te jetA prathamanA vahIvaTa kartAe vahIvaTanuM nAmuM daherAsarajInA vahIvaTa sAthe rAkhela hovAthI tathA gAmanA kusaMpanA lIdhe vahIvaTa ge paDato thayela paNa muni mahArAjazrI punyavijayajI tathA muni mahArAjazrI trilokavijyajI tathA vinodavijayajI tathA viveka vijyajInA upadezathI vahIvaTane sudhAro karI leNAnI lakhIta baMkIo kaDhAvI laI upara jaNAvelA ATha gRhasthane vahIvaTa kartA nImavAmAM AvyA che. amArI taraphathI A khAtAnI purepurI tapAsa karI junA tathA navA nAmAnI cekhavaTa karI ApI havethI navuM nAmuM lakhavAnI veThavaNa karI Apela che. A khAtuM tapAsI jeje khAmIo dekhAyuM tenuM sucanA patra vahIvaTa kartA gRhone Apela che. jIlle kAThIAvADa prAMta gohIlavADa saMsthAna bhAvanagara tAbe gAma boTAda madhye AvelI zrI jaina pAThazALAnA vahIvaTane lagate rIporTa sadarahu khAtAnA zrIsaMgha taraphathI vahIvaTa kartA bagaDIyA lalubhAI bhAIcaMda tathA dezAI lakhamIcaMda bhagavAnabhAI hastakano saMvata 1862 nA Azo vada 0)) sudhIne hIsAba amAe tapAe te jotAM khAtAnI purepurI dekharekha sAthe vahIvaTanuM nAmuM cokhIrIte rAkhI vahIvaTa sArI rIte calAvela che. A khAtuM vizeSa sudhArA upara lAvavA vahIvaTa kartA tana, mana, dhanathI prayAsa kare che, te mATe temane dhanyavAda ghaTe che. A khAtuM tapAsI jeje khAmIo dekhANI tene lagatuM sucanA patra vahIvaTa kartA gRhasthane ApavAmAM Avela che. jIle kAThIAvADa prAMta gehIlavADa tAbAnA gAma lAThIdaDa madhye Avela zrIcaMdraprabhujI - mahArAjajInA daherAsarajInA vahIvaTane lagatA rIporTa * sadarahu khAtAnA zrIsaMdha taraphathI vahIvaTa kartA saMghavI parazotama bhudarabhAI hatakane saMvata 1958 thI saMvata 196ra nA Aso vada 0)) sudhIne hasAba amoe tapAsyA, te jotAM sadarahaderAsarajI vahIvaTa kartAnA vaDavAe baMdhAvela tethI tene lagatuM nAmuM vahIvaTakartAnA copaDAmAM lakhela che. te tapAsatAM cikhI rIte lakhI khAtAnI dekharekha sAthe vahIvaTa sArI rIte calAvatA jovAmAM Ave che. vahIvaTa kartAnA vaDavAoe deherAsarajImAM te kharca nibhAvavA sAdhAraNa khAte eka khatara aghATa kAThIbhAganuM rajIsTara dastAvejathI laI Apela paNa te khetara kAMIka kAraNuthI darabAra svAdhIna thayela paNa vahIvaTa kartAe mehenata laI saMvata 1862 mAM pAchuM meLavI kabaje karI Apela che.
Page #388
--------------------------------------------------------------------------
________________ 346 ] jaina kanpharansa heralDa. [ aTAkhara gAmamAM saMdhanAM dareka ghara dITha rU.gA sAdhAraNane ApavA kaSula karela che te bahu khuzI thavA jevuM che. A khAtu tapAtAM mukhya sucanA vahIvaTanA copaDA judA rAkhavAnuM kahetAM tarataja judI meLanI copaDI bAMdhI temAM rItasara nAmu lakhavAnu amArI samakSa zarU karela che te sivAya bIjI sucanAone tAkIde baMdobasta ke vA utsAha jaNAvela che tethI temane dhanyavAda ghaTe che, jalle kAThIJAvADa prAMta jhAlAvADa tAluke sAyalA tAkhAnA gAma nArImANA madhye AvelA zrIza.ntinAthajI mahu rAmanA dehera sacchanA vahIvaTane lagatA rIpeAra sadarahu khAtAnA zrIsaMdha taraphathI vahITa kartA zA popaTa ecara tathA zA pepaTa pItAMbara hastakanA ame saMvata 1950thI savata 1963 nA bIjA caitra vadI 0)) sudhInA hIsAba tapAsyA te jotAM vahIvaTanuM nAmuM junI rUDhI mujaba ThAma khAtAvahI rAkhI vahIvaTa calAvatA jovAmAM Ave che. A gAmamAM jaina vatAMbara mUrtipUjakanA A dharo dhananI lAgaNIvalA haiAvAthI sevApUjA sArI rIte thai pujanane lagatA kharaca potAnI pAsethI kare che. A khAtAnI aMdara jeje khAmIo dekhANI tene lagatuM sucanA patra satra samakSa vahIvaTa kartA gRhasthone ApavAmAM AvyuM te uparathI keTalAeka pujanane lagato kharca prathama derAsaracchamAMthI karela te pAcho derasajImAM ApI devA tathA havethI pujanane lagatA dareka sAmAna potAnI pAsethI karavA pratijJA lIdhI che. te mATe temane purepurA dhanyavAda ghaTe che. jIlle kADhIAvADa prAMta jhAlAvADa tAluko dhrAMgadharA tAkhAnA gAmakAMTha madhye AvelA zra kalyANakArI mahArAjajanA derAsarajInA vahIvaTane lagatA rIpATa sadarahu khAtAnA zrIsa Mdha tarathI vahIvaTa kartA zA mehanalAla lAlacaMda tathA dozI devacaMda muLajI tathA zA mohanalAla DAyA tathA kapAzI talakasI jasarAja tathA meAhanalAla DAryo kALA tathA zA juThThA DeAsA tathA zA kasturaca`da jIvA tathA zA kuzaLacaMda lavajI tathA zA zivalAla lacaMda tathA zA zivalAla lakhamIcaMda tathA dezI desI karazana tathA rA magana nAnajI hastakanA amee savata 1952 thI saMvata 1963 nA khIjA caitra vadI 0)) sudhInA hIsAba tapAsyA te jotAM prathamanA vahIvaTa kartAee vahIvaTanuM nAmuM junI rUDhI mujaba AkhI saMvata 1963 sudhI vahIvaTa sArI rIte calAvela. tyArabAda gAmanI huMsAtuMsInA lIdhe te khAtAnI sthiti bahuja kharAba thayela che. paNa saMvata 1961nI zAlamAM zrI punyavijayajae te khAtA upara lakSa ApI sudhArA karavA pure purI mahenata levAthI tathA temAM munirAja zrI trikavijayajI tathA vineda vijayajI e madada karavAthI te khAtAnI cekhavaTa nIkaLatAM leNAnI sahI vALI bAkI kaDhAvI levAmAM Avela che. zrI sathe ekamata thai sAdhAraNane lAge juja hato te vadhArI temAM dareka jaNanI sahIe levAmAM Avela che, te sa mATe temane dhanyavAda ghaTe che. amArI taraphathI nAmuM lakhavAnI phaDhI gaDhavI ApI te khAtAmAM keTaleeka sudhAra karavA jevu che tene lagatuM sucanA patra vahIvaTa katA grahasthAne Apela che.
Page #389
--------------------------------------------------------------------------
________________ [347 1907] - jaina patra ane ame tathA pustakanI jAhera khabara. jainapatra ane ame. hAlamAM temaja prathama kenpharansa heralDa ane kenpharansa ophIsa vagerenA saMbaMdhamAM jenA patramAM je je hakIkta Avela che te eTalI badhI saharAgata bharelI ane irAdApUrvaka heralDa tathA ophIsa sTA vagerene halakA pADavAnI matalabathI lakhAelI che ke jene mATe javAba ApavA karatAM jaina baMdhuone jAti anubhava meLavavAnI jarUra che ema jaNAvavuM durasta dhArIe chIe. AvA lakhANathI lAbhane badale nukazAna keTaluM thAya che te dareka sujJa joI zake tema che. dareka saMsthAne ucca sthitimAM lAvavAnI dareka sujJa baMdhunI pUraja che paNa te kevI rIte adA karavI joIe te saMbaMdhamAM vicAra karavo ghaTe che. khAsa amuka prakAranI matalabathI jene mahatva ApavAnI jarUra hoya tene halaku lagADavAmAM Ave che tethI tenI ucca sthiti thaI zakatI nathI. A saMbaMdhamAM hAla vadhAre lakhavA karatAM jenapatranA eDITara sAhebane eTalI ja sucanA karavI upayegI lAge che ke teo sAhebe uttama manuSyanA mukhamAM zobhe tevI bhASAne ane tevA vicArone upayoga karavo ke jethI ghaNuM bhAIonA dila dukhAtAM aTakI kAMI vAstavika hitamAM pravRtti thAya. (nA vivara) " te puratA~ cikAgo praznottara-zrImanmahAmunirAja zrI AtmArAmajI viracita phoTosahita-kImata ru. 1)- isameM IzvarakartAkA khaMDana, jainI kaisA Izvara mAnate hai. jIva kyA hai, karma aura jIvakA kyA saMbaMdha hai. mUrtipUjana, AtmAkI sidhdhi, punarjanmakI sidhdhi, gRhasthI aura sAdhukA dharma ityAdi aneka tatvoMkA puMja hai jaina dharmakA svarUpa-nAma guNasapanna yahabhI ukta munirAja viracita hai, mAno karttAne / sAgarako gAgarameM baMdakara diyA hai. phoTobhI bIcameM hai, itanI utamatA honeparabhI mUlya kevala . (To mAne. jasavaMtarAya jainI lAhaura.
Page #390
--------------------------------------------------------------------------
________________ 4) A patramAM ane navAdhine to temAM lekhakene inAma. [akTobara A patranA lekhakane namra vinaMti. pUjya muni mahArAjAo, jaina grejyueTe tathA vidvAna jaina lekhakone savinaya vinaMti karavAmAM Ave che ke jena vastIvALA lagabhaga tamAma zaheramAM mahAna konpharansano vijaya vAvaTA pharakAvatA tathA kenpharansanA sarva mAnya vAjIMtra gaNAtA A mAsikapatramAM kenpharanse hAtha dharelA viSaye saMbaMdhI tathA samasta jaina kemanI sAmAjIka, naitika ane dhAmIka unnati sAthe pratyeka vyaktinI Atmika unnati thAya tevA saraLa bhASAmAM lakhAyelA lekhone prathama pada ApavAmAM Ave che. ane AzA rAkhIe chIe ke padavIdhArI jaina grejayueTenI mAphaka anya vidvAna jainalekhaka tathA pUjaya munimahArAjAo, vadhAre nahito mAtra varSamAM ekAda vakhata ATha daza pRSTha jeTale lekha A patramAM lakhI mekalI svadharmI baMdhuone potAnI vidvatAne lAbha ApavAnuM mana upara leze. (1) A patra mATenuM lakhANa kAgaLanI ekaja bAjue, sArA akSarathI ane zAhI vaDe lakhavA tasdI levI. kAgaLanI banne bAjue, athavA penasIlathI lakheluM lakhANa TAIpamAM goThavatAM bahu aDacaNa paDe che temaja bhUle thavAne paNa vizeSa saMbhava che mATe A sUcanA tarapha lakSya ApavA khAsa vinaMti che. 2 lakhANa moDAmAM moDuM dareka mahinAnI tA. 15 mI pahelAM ane maLavuM joIe. esIsTanTa sekreTarI, muMbaI piSTa naM- 4 - zrI jaina zvetAMbara konpharansa. lekhakone InAma rU. 16) pAMjarApaLe ane tenI vyavasthAmAM majakura viSaya upara saMvata 1964nA mAgazara suda 1 sudhImAM niba dhe lakhI mokalanArA paikI pahele nakhare AvanAra lekhakane rU 11) tathA bIjane rU 5) maMDaLa taraphathI InAma ApavAmAM Avaze. pRSThane pratibaMdha nathI paNa viSayanI bahAra na jatAM sarala ane mudAsara vicAra yukta lakhANa hAlanI sthiti, vyavasthA, vahIvaTa kamITIe, Avaka kharca. ughaDI tapAsa AdI saghaLI hakIkata kema che ane kevA prakAre joIe te banI zake tene ekAda pAMjarApoLanI khAsa mulAkAta laI anubhava pUrvaka lakhavuM vadhAre upayogI thaze. sekreTarI. caMpAgalI muMbaI zrI jaina zubhecchaka mitra maMDaLa,
Page #391
--------------------------------------------------------------------------
________________ apurva zodha. jarUra vAMce. camatakArI prayoga. - nayanacIMtAmaNuM guTIkA. che netra vinAne mAnavI, jIvate paNa mRta jANa * eja nayana cIMtAmaNa, dIe netranuM dAna. nayana cIMtAmaNI:- mahA prabhAvika guNIkAne hamo koI mAhAtmA pAsethI meLavIne tame gupta rAkhatA hatA paNa hamArA ghaNuM baMdhuonA anugrahathI lAbhAlAbhanuM kAraNa mAnI lebha nahI rAkhatAM tenA kharcanA pramANamAM kIMmata rAkhI hamo jAhera karavAne utkaMThA dharAvIe chIe. IglIza davAno koI paNa rIte khapa nahI karatAM phakta vanaspationuM saMzodhana karI varasamAM eka divase bane che. ghaNA dhatIganA bahoLA lakhANathI ghaNuM ja sadhAbhraSTamAM thaI gaelA haze paraMtu zaMkA rahitapaNe svadezI uogane utejana ApI deza paradezamAM pracalIta karavAne hamArI vinaMtI che. A guNIkA netramAM aMjana karavAthI chArI, khIla, paravALA, paDaLa motIo, ratAMdhaLA, phulA vA khadakhIla maLatA, rAtaDa, jhAMkhAza, pANI jharavuM, dukhavA AvavuM vigere tamAma daradane jhaDapathI maTADe che temaja niramaLI AMkhomAM aMjana karavAthI najara IdrIya sApha rAkhe che tathApI hamArI asaMtesI buTIkAnuM aMjana karavAthI eka AMtarIo, be AMtarIo traNa AMtarIo, cothIe tAva tathA berAsa paNa aMjana karavAthI maTADI moTA acaMbAne dharAvanArI che. AvI guTIkA koI vakhata bahAra paDelI asaMbhavIta haze. hamoe cAkasa anubhava meLavI ghaNuM darada sArAM thavAthI jAheramAM mUkIe chIe. ghaNI davAothI kaMTALI nIrAza thaI gaelA janoe to vilaMba karyA vinA juja kImatamAM kharIdI khAtrI kare. hame paNa kharI khAtrIthI kahIe chIe ke A guTIkA kadI paNa pAchI pharanAra nathI kharIdanArane apurva lAbha che darekane avazya rAkhavA yogya che. A guTIkAne khapa karyAthI bIjI davAono khapa raheze ja nahI A guTIkA cha mAsa cAle tevA pramANamAM banAvelI che. suMdhI ane saMsatI, ghaNuM guNavALI A guTIkAne pahela vahele janama thayo che. sujJa baMdhuo kharIde, dareka baMdhuone utejana ApI kharIdo ane camatkArI auSadhIne anubhava kare. sAmaTu Dajhana eka kharIdanArane DabI 1 kamIzana ApavAmAM Avaze. kIMmata DabI 1 nA rU. 2) posTeja judu. jainanA sAdhu sAdhavIne khapa sArU maphata mekalI ApavAmAM Avaze. kharIdanAre hamArA nAmanuM henDabIla tapAsIne levuM. banAvanAra. mesarsa pI. enDa bI. bradharsa. - The. muLajI kALA TepI vALA. motI bajAra, muMbai, 8DhAchApanuM pavitra kezara. svadharma rakSA ane svadeza lAbha mATe khAsa pratinidhi mokalI maMgAvela khAtrInuM zuddha ane uttama svadezI kezara pAMca , telA, tathA pA, aradhA ane eka ratalI peka DabAomAM ke jepara konpharansanA utpAdaka mIka hadrAnI chabIne "Da mArka" che te nIcenA sthaLe ethI maLaze. muMbaI jaina che, konpharansa ophIsa giragAma, mAMgaroLa jaina sabhA pAyadhunI, jaththAbaMdha vecanAra ekalA mAleka, jaina maMdIra sAme ? kacchI dazA osavALa jaina mahAjana Azrita mADavI, muMbai, ke svadezI kaMpanI.
Page #392
--------------------------------------------------------------------------
________________ ||ahiNsaa paramo dharma / rAdhanapurake dayAmaya mAnyavara eDaminisTreTara sAhiba bahAdurakI nija AjJAnusAra rAdhanapura khoDADhora piMjarApola loTarI... isa loTarIkA DrAiGga tA0 22 DIsembara sana 1907 ko pratiSThita mAnyavaroMkI upasthitimeM nikAlA jAvegA. inAmakI saMkhyA 2594. pahilA inAma ru. 10000. aisA ru0 40000 bAMTa diyA jAyagA. ahiMsA paramo dharmaH yaha siddhAnta jaina aura hindu jAti ke sarva logoM ke liye ekasA hai jisa se sarva sajjana isa khoDA Dhora piMjarApola sambandhI mahat kArya meM hissA lekara tana mana dhana se sahAyaka hoMge aura TikTa kharIdane meM vizeSa utsAha darzAyeMge kyoMki dharma ke kAma meM sahAyatA denA hareka manuSyakA kartavya hai eka eka rupaye se kamI nahI hogI aura yaha artha / ayogya sthAna meM nahIM jAyagA nasIba ajamAne kA yaha eka uttama maukA hai aura yaha vyartha khone kA mArga nahIM hai " svArtha aura paramArtha " taise hI dharma kA sahAyatAmeM aura nija ko lAbha hai dharma ke kAma meM vilamba anucita hai jaise ki kAla kare so Aja kara, Aja karantA abdha / avasara vItyo jAti hai, phera karegA kabba // inAma milegA to phAyadA hogA aura na milane para bhI pazcAttApa nahIM hogA jina ko apane nasIba ajamAne kI khvAhiza ho harSa ke sAtha TikTa kharIdeM / TikTa. kI bikarI aura krmaashn|| lATarI ke TikTa khoDA Dhora rAdhanapura piMjarApola lATarI AphIsa meM se aura ejanToM ke pAsa se mileNge| kamIzana daza TikTa se so TikTa taka 10) phI saikar3A aura sau se sahastra TikTa taka // ) aura adhika aura sahastra se Upara phI saikaDA 15) ru0 milegA dravya sanbandhI athavA dUsare viSaya meM patra vyavahAra onararI sekreTarI ke pate se karanA cAhiye; manIyArDara se rupayA bhejane meM Ave to kupana meM barAbara apanA nAma grAma likhanA cAhiye //
Page #393
--------------------------------------------------------------------------
________________ Registered No. B. 525. DORamuse u 200005159c 00000000000Recoop00999comsARODRDogadiariombcoopehODE ROCEEDORCEocaponsoprdi1R00529 HIP vavava KTMrinmauloddamdoobsoommunoswoopsoamvoodorontolods / vIra sambat 2433-4. OM vikrama samvata 1963-4 zrI jaina zvetAmbara konpharansa someopaudos pustaka 3. heralDa. . 70000 ga nambara 12. prakaTa kartAH zrI jaina zvetAMvara kaoNnpharansa oNphisa, muMbaI. a viSayAnukramaNikA. saadisud BAI pRSTha. | viSaya havit.. 10348 hahIkI cuDI pahoranekA baMdha jaina sAhityane gujarAtI sAhityamA ... ... 58 karaneke lIye vinaMti ... 375 ni 32.26 ... ... 31:/ze gomA bhUyadanA 23 nezananagresa ... 1 Dosa .. ... ... 7: pAMya ... ... ... ... 76 zrImAna jainene vinaMti .. 371 | muMbaI yunIvarsITInA rajIsTrAra eka thayelA jaina yuvAne | taraphathI AvelA patranuM mATa... ... ... ... 72 kAnpharansanA TharAvono thato. bhASAMta ... ... ... 379 amala ... ....... 17/pAmiti tapAsAtuM 677 900OCO 000020000000000032000cce vArSika mUlya DAka kA mUlya sameta sirpha ru. 1 dharma vijaya priMTiMga presa pAyadhunI-mubaI.
Page #394
--------------------------------------------------------------------------
________________ sastAmAM sastu jena vatamAna patra. eka umadA taka ! - asAdhAraNa sAhasa !!! je. zubhecchaka che. jena badhuomAM vAMcana zekha vadhe che, chatAM ghaNe bhAga vadhAre kharca karI zakavAnI sagavaDatAnA abhAve, athavA joIe tevuM svataMtra lakhANa ne maLavA thI te zekhane paritRpta karI zakatA nathI. ane teTalAja mATe amArA tarathI jAnevArInI pahelI tArIkhathI na zubhecchaka e nAmanuM eka pAkSika jene vartamAna patra dareka tA. 1 lI ane 16 mIe traNa pharmanuM prasIddhavaktA prophesara nathubhAI mIThAcanI mAsanI dekharekha nIce atrethI bahAra paDaze. jemAM svataMtra ane judA judA vidvAnonI kalamathI kAmanA hitanA dareka sthaLonA vicAro hiMdI ane gujarAtI bhASAmAM carcAvA uparAMta sarva dezIya navA khabara purA pADavAmAM Avaze. eTaluM ja nahi paNa bhAvanagara kenpharansanA dareka khabaro sAthI prathama A patra purA pADaze, lavAjama TapAla sAthe varSanuM phakta rU.deDha agAuthI ja, ( patra vyavahAra nIcene zIranAme karo. . purUSottamadAsa gIgAbhAI zAha. . / / mAlIka dhI "vidyA vijaya" pri. prasaM. che . bhAvanagara-rAMdhanapurI kha3, , varavI rIta bI vijhA zaT!! dhI inDIyana sopa enDa kenDala phekTarI lImITeDa. che hIrA je, vIrapachI, muM. MvattA sa da sAvuM - jhumara, vAlaseTa , ane gADInA phAnaso C nAhAvAnA, auSadhiya bhane dhovAnA vAra - mATe judA judA keMdra bhane vajananI sarve ) sopa vIgere. nAtanI pILavavo. barALa yaMtrathI cAlatuM A eka mohordai kArakhArnu che ane temA carabI rahita pavitra sAbuo tathA mINabattI banAvavAmAM Ave che. bhAva paNa ghaNA sastA che. uparane zIranAme patra lakhIne prAIsalISTa maMgAtro.
Page #395
--------------------------------------------------------------------------
________________ ratnAnAmiva rohaNakSitidharaH kha tArakANAmiva, svargaH kalpamahIruhAmiva saraH paMke ruhANAmiva, pAthodhiH payasAmiveMdumahasAM sthAnaM guNAnAmamA, visAlocya viracyatAM bhagavataH saMghasya pUjAvidhiH // 21 // artha:-rehaNAcaLa parvata jema snenuM sthAna che, AkAza jema tArAonuM sthAna che, svarga jema kalpavRkSanuM nivAsasthAna che, taLAva jema kamaLanuM nivAsasthAna che, samudra jema caMdramA samAna nirmaLa jaLanuM nivAsasthAna che, tevI rIte A sAdhu, sAdhvI, zrAvaka, zrAvikArUpa catuvidha pUjya saMgha je jJAna, darzana ane cAritranuM nivAsasthAna che tenI pUjA karIe. SHRI JAIN (SWETAMBER) CONFERENCE HERALD. Vol. III. ) DECEMBER 1907. [No. 12. keLavaNI. ---0-0---- (mI. nyAlacaMda lakSmIcaMda zenI bI, e, ela ela, bI.) "The prosperity of it country depends, not on the abundance of its revenues, nor on the strength of its fortifications, nor on the beauty of its public buildings; but it consists in the number of its cultivater citizens, in its men of education, enlightenment and character; here are to be found its trae interest, its chief strength, its real power". Martin Luther "Be it your care, then, to train up mothers, who shall know
Page #396
--------------------------------------------------------------------------
________________ 350] jaina kenpharansa heralDa, [ DIsembara how to educate their children". Anne Martin ApaNu mahAna kenpharanse hAtha dharelA viSaye paikI keLavaNInA saMbaMdhamAM ApaNe je je vicAre, vartana, janAo karavAnI che te eTalI badhI mahattvanI che ke tenA mATe dareka hitaciMtaka, vicArazIla, jena tarIke ne dAvo karanAra vyaktie tana, mana, ane dhanathI pitAthI banatI madada ApavAne taiyAra rahevAnI anivArya sarvamAnya AvazyakatA che. A keLavaNInI adhiSThAtA vidyAdevIne-sarasvatIne-prabhAva e phaLadAyI che ke Arya heya ke anArya hAya, hiMdu hoya ke musalamAna haya, jena hoya ke anya matAvalaMbI heya, kizciyana hoya ke baiddha hoya, sarva kaI tenA prasAdanI vibhUtithI aMkita thavA prayAsa karatA daSTigata thAya che. sarasvatI maMdiranA vijaya bhuvanamAM, IzvaravAdI yAne jaDavAdI, Astika cAne nAstika sarva koI, dharmanA, jAtinA, dezanA, bhinnatvane vicAra nahi karatAM ekatra thaI parama tirmayI mahAdevInI upAsanAmAM tallIna thaI koddhAra ane dezadvAra jevA mahAna kAryanI sAdhanA karI zake che. - bAhya najare keLavaNInA viSayamAM pachAta jaNAtI musalamAna komanA agra sare, ekalA keLavaNInA viSayane ja pradhAna gaNa, tenI carcA karavAnA hetuthI prativarSa dezanA judA judA bhAgomAM vasatA musalamAna bhAIonI kenpharansa belAve che tyAre ApaNe keLavaNInA vadhArA tarapha kAMIka vizeSa lakSa ApI, tenA saMbaMdhamAM vicAra prakaTa karavAne vadhAre vakhata ApavA sAthe bIjA vakhatamAM-bAkInA divase mAM-dhAmika temaja saMsAra sudhArAnA kAryo mATe paNa prayAsa karIe chIe. chatAM sAMkaDI najaranA avicArI purUSe kenpharansanA kArya vAhaka tara6 tathA konpharansanA kAryakrama tara ayogya TIkA karI, konpharansanA himAyatIone utsAhabhagna karavAmAM nimitta banI, kemane akathya nukazAna kare che. bhaNe te bhUle, (ghoDe) caDe te paDe. e kahevata anusAra kadAca konpharansavALAonI bhUla thatI jovAmAM Ave te yogya zabdomAM tevI bhUle sudhAravAno prayAsa karavAnuM ja salAhakAraka gaNavuM joIe. nahi ke pAkaTa anubhavI purUSanA pukhta vicArathI janma pAmela cha varSa jeTalI lAMbI muda tane lIdhe sArI rIte pagabhara thayelI kenpharansanI thejanAne utArI pADavAne prayAsa salAhakAraka gaNI zakAya. - je samayamAM dezanA agresara, anya dezanI sAthe sarakhAvatAM brITIza sarakAra A dezanI Avaka upajamAMthI pramANamAM sainyanI majabutI mATe asAdhAraNa vadhAre kharca karI keLavaNI pAchaLa ghaNeja ocho kharca kare che, dara
Page #397
--------------------------------------------------------------------------
________________ 907] [35 cAra gAmaDAM pikI traNa gAma nizALa vagaranA che, tenI sAme satata prayAsathI cAlu karyAda karatA rahyA che, ane keTalAeka AgaLa vadhelA vicAranA samudAyanA netAo sarakArI madada upara AdhAra rAkhavAno Agraha choDI daI cetarapha svadezI Andolanane pavana prasAratA rahyA che tathA janasamUhane moTo bhAga dezanI unnatinA kAraNene abhyAsa karavA tarapha lakSa ApI "huM ane mAre deza" ema AgrahapUrvaka pratipAdana karatA thayA che, tene lAbha laI, svadezIya vizvavidyAlaya (National University) nI hImAyatane Teke ApI svArpaNa karavAmAM tatpara banI, moTA moTA pagAranI karIne tyAga karI, TuMka pagAramAM prajAkIya keLavaNI ApanArI zALAomAM joDAyA che, te samacamAM jainee eka AgaLa vadhelI koma tarIke, svakemanI ane dezanI unnatinA kAryamAM pitA taraphane keTale hisso Ape te eka vicAravA je prakana che. thIosophIkala sosAITInA vyavasthApako, prAcIna dharmapustakomAMthI sArarUpa vastunuM dahana karI, ucharatA yuvAnane dharmanItinuM jJAna ApavAnI sAthe, svakIya matanA pracAra mATe banArasa senTrala hIMdu keleja jevI moTI saMsthA sthApI zakyA che. musalamAna bhAIomAMnA sara saiyada ahamada jevA mahAna purUSanA prayAsathI sthapAyela alIgaDha kaleja paNa ApaNI najara kheMce che vaLI teoe eka vagavALA DepyuTezananA rUpamAM jude jude sthaLe pUrI keLavaNInA kuMDamAM vadhAre karyo che. prArthanA samAjanA agresaree tathA Arya samAjanA agresaree paNa A dezamAM vastA svadezI bhAIonI keLavaNInA vadhArA mATe banatA prayAsa karyo che. anyadezanA vatanIo temaja paradharmIoe paNa A dezamAM keLavaNInA pracAra mATe pitAne udAra hAtha laMbAve che. muktijavALAoe cAra karatAM vadhAre nizALe bolI, daza hajAra vidyArthIone abhyAsanI sagavaDa karI ApI che. A uparathI vagara takarAre sarva kaI kabula karaze ke keLavaNInA viSayamAM pachAta rahela A dezamAM, dhanikone pitAnA dravyanA vyayathI tathA svArpaNa karavA tatpara vidvAnone potAnI vidvatAthI kArya karavAnuM ghaNuM ja vizALa kSetra che. anya zikSaNanI sAthe svArthatyAgavRttinuM svArpaNa karavAnuM-namunedAra zikSaNa ApatI pharagyusana koleja jevI eka navI saMsthA dakSiNamAM sthApana karavAno ApaNuM dezanA hitaiSI agresara-madrAsIbhAIe vicAra karI rahyA che. A sarva hakIkatanA bArIka avalena uparathI ApaNuM keLavaNInA saMbaMdhamAM keTaluM karyuM che, je kAMI karyuM che te ghaNuM ja gheDuM karyuM che, te
Page #398
--------------------------------------------------------------------------
________________ jaina ke sa ra97. [ DIsembara vicAra saheja ApavuM joie, sarakAranA sensasa (vastipatraka) upasthI ApaNe joI zakIe chIe ke pAssI jevI nAnI koma keLavaNImAM agrapada bhagave che tyAre ApaNe bIje naMbare AvIe chIe paNa tethI koI paNa rIte pulAI javAnuM nathI. kAraNa ke vastipatrakamAM te jene vAMcatAM lakhatAM AvaDatuM hoya tene bhaNelA tarIke gaNavAmAM Ave che. ane ApaNI kama vyApArI koma tarIke kAMIka vizeSa prakhyAta hovAthI ghaNAkharA DuM ghaNuM bhaNuM vyApAramAM ke vyApArInI nekarImAM jhukAve che. ane tethI uparanI vyAkhyA mujaba bhaNelAnI saMkhyA ApaNAmAM eTalI moTI che ke ApaNe bIje naMbare, (AvI rItane sAMkaDe artha chatAM paNa pahele naMbare te nahija) AvIe chIe. ' uMcI keLavaNI pAmelA padavIdhAraka yuvAnonI saMkhyA pArasI jevI nAnI kema sAthe sarakhAvatAM ApaNAmAM ghaNIja ochI che. ane tenA pariNAme sarakArI nekaramAM uMcA hodAo upara tathA gavarnaranI ke gavarnara janaralanI dhArAsabhAmAM eka paMNe jenabhAIne birAjata jevAne ApaNe bhAgyazAlI thaI zakyA nathI. AthI karIne ja keTalIka muzkelInA vakhate-sametazikharajInI pavitratA jaLavAvA jevA prasaMge-tathA anya prasaMge ApaNane ApaNuM kemanI ukta bAbatamAM rahelI avanata dazA mATe vimAsaNa karavAnuM kAraNa maLe che. gujarAtI pAMcamI paDImAM ApaNA , dharma virUddha AvelI hakIkato mATe arajI karyAne Aje keTale badhe vakhata tha. musalamAna bhAIone tathA pArasI bhAIone javAba maLe ke A bAbata vicAra calAvavAmAM Ave che. jaina kapUranA janarala sekreTarIoe keLavaNI khAtAnA uparI amaladArane A saMbaMdhamAM je arajI karela tene chevaTane javAba evI rItane ApavAmAM AvyuM che ke tamArI arajImAM batAvelA kAraNo ukta pAThamAM pheraphAra karavAne mATe puratA nathI have jovAnuM rahe che ke jaina grejyueTasa esesIezana taraphathI thayelI arajIne zuM javAba maLe che. A saMbaMdhamAM keLavaNI khAtAnA amaladArane ApaNuM AgevAna becAra gRhasthoe DepyuTezananA rUpamAM maLavAnI jarUra jaNAya che temaja gavarnaranI dhArAsabhAmAM sabhAsadonI mArapUta savAla pUchAvavAnI jarUra che. .. vaLI svataMtra. vicArazIla, kalpanA zaktine puratA zrama ApanAra tathA bItA bItA paNa hIMmatavAna banI, sanAtana jainanA adhipati zrI digambara munionI pi vetAmbara munionA bhaviSyamAM vizeSa lepa thavA saMbhava che ke? eka gaMbhIra savAla" e mathALA nIcenA lekhamAM manapUrvaka tathA vajanayukta dalIle sAthe je gabhIra vicAra prakaTa kare che tenA upara puratuM dhyAna ApavAnI jarUra che. eTaluM ja
Page #399
--------------------------------------------------------------------------
________________ 197] keLavaNI. [ 353 nahIM paNa teoe jaNAvela lepa thavAnA kAraNone abhyAsa karI, ApaNe zrImAna gRhasthoe, sAdhu munirAjee tathA vidvAna grejyueTae tevA kAraNo dura karavAne satvara prayAsa karavAnI jarUra che. tevI rItanA prayAsa tarapha dareka vyaktinuM lakSa kheMcAya teja A lekha lakhavAne mukhya uddeza che. -lepa thavAnA kAraNamAM, jJAna saMbaMdhI nirbaLatAne mukhya sthAna ApavAmAM Avela che. sanAtana jainanA saMpAdaka jaNAve che ke "cAritra saMbaMdhe, A rIte je ke ApaNe garva laI zakIe tevuM che paNa jJAna saMbaMdhe te laI zakIe tevuM nathI. jJAna saMbaMdhe te saraLatApUrvaka svIkAravuM joIe ke nirbaLa thaI gayA chIe." ApaNuM Adhunika sthiti saMbaMdhI sArA vicAra (optimistic views) dharAvanAra paNa vicAra zreNIne purate vyAyAma Apaze te uparanA mata sAthe maLatA thavAnI ja pharaja paDaze. tadana lopa thAya ema ApaNe mAnavAnuM paNa nathI. ane temanuM kahevuM paNa nathI paNa sthiti vicAravA jevI thaI paDI che. pazcima bhInI keLavaNI pharajIyAta ke vecchAe sarva koI levA lAgyA che ane tethI pazcima bhaNInA saMskAra vizeSa pramANamAM phelAtA jaI kAMIka navInaja asara kare che. pariNAma e AvyuM che ke vicAra svAtaMtryane lIdhe tathA thoDe aMze nAstikya jaDa bhAvathI vAsita thatA sto hovAthI navIna keLavAyela varga dharmanA tatve tarapha mAnanI najarathI jete hoya che, kabula rAkhatA hoya che chatAM paNa kriyAo taraV, bhajyAbhaDhyanA vicAra tarapha kAMIka ochuM lakSa Apate heya tevI rItanI pharIyAda thatI ApaNe sAMbhaLIe chIe. tevA samayamAM jJAna saMbaMdhe nirbaLatAne prazna gaMbhIra rUpa dhAraNa kare che ema ApaNe vagara takarAre kabula karavuM paDaze. eka mahAna vidvAna gaNAtA muni mahArAja taraphathI paNa AvAja vicAro prakaTa thatA sAMbhaLyA che A kAraNathI baso varSa pahelAM jeTalA jJAnanI-dhArmika jJAnanI AvazyakatA hatI tenA karatAM hAla vizeSa che. ane A prakAranuM dhArmikasAna mAtra ThekANe ThekANe hAlamAM sthapAya che tevI jainazALAo sthapAyAthI meLavI zakAya ema mAnavuM te bhula bhareluM ja gaNavuM joIe. banArasa pAThazALA jevI saMsthAthI, tene sArA pAyA upara mukyAthI-abhyAsa kamamAM ghaTatA sudhAre vadhAre karyAthI ApaNe kAMIka AzA rAkhI zakIe paNa hAla te tenI sthiti paNa vicAravA jevI thaI paDavAthI ukta lAbhathI taratamAM ApaNe benasIba rahyA chIe. jaina tatvajJAnanA temaja dhArmika sAmAnya jJAnanA abhyAsIo ApaNAmAM bahaja cheDA che te eTalA uparathI ja samajI zakAze ke ApaNI yunIvarsITI taraphathI tathA anya gRhastho taraphathI jainatattvajJAnanA abhyAsIo pAsethI InAmI nibaMdhe mAMgavAmAM Ave che paNa te kAma upADI levAne gaNyAgAMThayA jene bahAra paDe che. -
Page #400
--------------------------------------------------------------------------
________________ 354]. jaina konpharansa hera97. [Disembara dhArmikajJAna-keLavaNI saMbaMdhe vizeSa lakhavAthI viSaya ghaNe lAbe thaI javAnA bhayathI keLavaNInA anya vibhAga tara have ApaNe draSTi karIzuM paraMtu A badho vicAra karIe--vicAra karI ghaDela janAne amalamAM melIe te pahelAM konpharansane hastakanA keLavaNInA phaMDa tarapha najara karavAnI prathama jarUra che. konpharansanA kAryavAhaka tarapha e AkSepa melavAmAM Ave che, ke konpharansa phUDanA paisAne upaga jaladI karavAmAM AvatuM nathI. tene eTalo ja javAba basa thaI paDaze ke keLavaNI khAtAnuM Da lagabhaga khalAsa thavA AvyuM che. chatAM dara mahine rU. 500) nI te khAtAmAMthI judI judI jaina zALAone, pAThazALAone, kanyAzALAone mAsika madada ApavAmAM Ave che, tathA uMcA dhoraNamAM bhaNatA vidyArthIone skolarazIpa ApavAmAM Ave che. have je keLavaNI khAtAne madada ApavAnuM udAra jaina gRhastha taraphathI dhyAna upara levAmAM nahi Ave to te baMdha karavAnI jarUra paDaze. bhAvanagara bharAnArI konpharansa vakhate khAsa keLavaNI khAtAmAMja madada mAMgavAmAM Ave te sArI rIte nANuM bharAya paNa tene haju cAra pAMca mahinAnI DhIla che. mATe te pahelAM A khAtA taraphathI apAtI madada cAlu rahe tema karavA mATe tAkIde phaMDa thavAnI jarUra che. zrI jaina vetAmbara madada phaMDanA TrasTI sAhebe A vAta dhyAna upara le te te kaMDamAMthI paNa kAMIka sArI jevI rakama ApI zake. vaLI bhAgya yoge--ApaNI kenapharansa karelA TharAva uparathI dhI jaina grejyu eTasa esozIezane jaina sAhityane yunIvarsITInA korsamAM dAkhala karavA mATe je arajI karelI tene javAba saMtoSakAraka ApavAmAM Avela che. te jANI ApaNe ghaNu khuzI thaIzuM, ane aicchika viSaya tarIke saMskRta pustakamAM zrI mahilaNakata syAdavAda maMjarI tathA zrIjInadatta sUri kata-viveka vilAsa bI. enA kesamAM tathA ema. e. nA korsamAM zrI kundakundrAcAryanuM pravacanasAra zrI amRtacaMdrasUrinI TIkA sAthe tathA zrI umAsvAti kRta tatvArthAdhigamasUtra sarvArthasiddhi nAmanI TIkA sAthe tathA zrI vidyAmaMdInI aSTasahastrI vigere jaina pustakone sthAna ApavAmAM Avela che. tene lAbha laI te pustake aicchika viSaya tarIke pasaMda karanAra jaina hoya ke anya hoya tene khAsa skelarazIpa ApavAnI jarUra che. A saMbaMdhamAM prasiddha vaktA muni mahArAja zrI cAritra vijayajIe ukta graMtha upara Adhunika abhyAsa kamane upayogI gujarAtI neTasa taiyAra karI vidvAna grejyueTa pAse tenuM aMgrejImAM bhASAMtara avataraNa taiyAra karAvI tene prakaTa karavAnuM kAma hAtha dhareluM che ane teozrInA upadezathI zrImAna kacchI gRhastha zeTha vasanajI trikamajIe te mATe je kharca thAya te ApavAne
Page #401
--------------------------------------------------------------------------
________________ 1907] keLavaNI [355 kabula kareluM che. te badala mahArAjazrIne tathA ukta grahasthane keTizaH dhanyavAda ghaTe che. keLavaNu paMDanI sthiti sudharatAM ApaNe je karavAnuM che tene mATe dareka keLavAyela jenabhAIe pitAnA vicAre darzAvavAnI jarUra che. ApaNuM Adhunika sthiti jotAM ApaNe uMcI keLavaNuM (higher education) nA uttejanane mATe ane khAsa karIne TekanIkala ane sAyanTIphIka keLavaNI, jaina bhAIo vadhAre moTA pramANamAM letA thAya tema karavAnI paNa khAsa AvazyaktA che. punA sAyansa koleja tathA enajInIyarIMga kelejamAM abhyAsa karavAnI IcchA rAkhatA jaina vidyArthIone uttejanane mATe ApaNe eka paNa skolarazIpa sthApI nathI temaja meDIkala kelejamAM joDAvA IcchA rAkhanArA jenabhAI mATe DAkaTara trivanadAsa motIcaMdanA smAraka phaMDamAMthI eka elarazIpanI beThavaNa karavAmAM AvI che tethI mAtra saMtoSa mAnI besI rahevuM joItuM nathI. svadezI AndolananA samayamAM dezanI egI unnati mATe aneka prayAsa thate joIe chIe tevA samayamAM jaina keme eka AgaLa paDatI vyApArI kema tarIke utsAhI jaina yuvAnene (judA judA udyoga saMbaMdhI jJAna meLavavA mATe keTalAka pratibaMdha sAthe) IMgleMDa, jarmanI, amerikA, yAne jApAna mekalavA puratA sAdhano purA pADavA mATe banatA prayatna karavAno vakhata have ghaNeja najadIka AvI lAge che. A mAsikamAM-uccI keLavaNI lenArAone jIMdagInI zarUAtamAM khamavI paDatI muzkelI saMbaMdhI je lekha aMgrejImAM lakhavAmAM Avela che te tarapha ApaNuM zrImAna gRhasthoe khAsa lakSa ApavAnI AvazyakatA che ane teo jyAre potAnA svadharma , baMdhuone AgaLa pADavAnI pitAnI pharaja samajatA thaze tyAreja ApaNI kemanI sthiti sudharatI jevAne ApaNe bhAgyazALI thaI zakIzuM. keLavaNInA peTA viSaya-strIkeLavaNI-bAbe vicAra karatAM amadAvAda, bhAvanagara, muMbaI jevA mukhya zaheremAMja kanyAzALA sthApana thayAthI ApaNuM kArya saratuM nathI paraMtu bIjA zaheromAM paNa te dizA tara prayAsa tha joIe eTaluM ja nahIM paNa zikSaNa kemanA saMbaMdhamAM paNa khAsa dhyAna ApavuM joIe. - strIone zA mATe bhaNAvavI joIe--teone kayAM kamAvA javAnI jarUra che, vigere vicAre jamAne have cAlyA gaye che. strIone keLavavAnI jarUra have sarvatra svIkArAya che. kanyAnuM vevizALa-vivAha karavAnI vAta thatI hoya che tyAre bhaNelI che ke abhaNa? te prazna sAthI pahelAM puchAya che. te uparathI strI keLavaNInI jarUrIAta pratipAdana karavAne mATe kALakSepa ke zrama karavAnI have jarUra rahI nathI. paraMtu tenA zikSaNakramanA saMbaMdhamAM hAlamAM mukhya be mata ApaNuM dhyAna kheMce che.
Page #402
--------------------------------------------------------------------------
________________ 356 ] jaina kAransa heralDa [ DIsembara jarA paNa eka pakSa evA vicAra dharAve che ke je abhyAsakrama purUSone mATe rAkhavAmAM Avela che teja abhyAsakrama. strIe mATe rAkhavAmAM Adha nathI. magajazaktinI keLavaNI mATe strI purUSa karatAM kai rIte utaratI nathI. AvA vicArA eka viduSI grejyueTa srI taraphathI paNa prakaTa thatA joyA che. bIjo pakSa ema jaNAve che ke hAlanA zikSaNakrama strIo mATe hitakara nathI. paraMtu De ghaNe aMze ahitakaraja che ema ghaNAne lAge che. je zikSaNavaDe uttama mAtA, uttama ginI ane uttama gRhiNI nIvaDe, je zikSaNathI strIe gRhavyavasthA uttama prakAre rAkhatAM zIkhe, bALakAnu Arogya jALavI zake, tenuM vartana sudhArI zake ane kuTuMba sAkhyanI vRddhi karavAne lAyaka thAya, evA prakAranuja zikSaNa srIone Apavu joie, e viSe kiciMta paNa matabheda nathI. paraMtu A dizA tarapha zraddhApUrvaka, AgrahathI prayatna thatA jovAmAM AvatA nathI. ApaNI Adhunika sthitine vicAra karatAM tathA hAlamAM je sAmAjIka rIta rIvAjo pravartImAna che te tarapha jotAM ApaNe khIjA pakSanA vicAra grAhya karavAnI jarUra che. purUSonA kartavyanI dizA bhinna che. teone keLavaNI prApta karI moTI umare nAnA prakAranA udyoga dhaMdhA karavAnA hAya che, paraMtu kanyAonetA mATI umare gRhavyavahAranA kAmeA gharamAMja karavAnA hAya che. eTalA mATe kanyAone uttama prakAranu gRhazikSaNa maLe tevI yeAjanA thavAnI khAsa jarUra che. uttama prakAranI strIkeLavaNIthIja Aya bhaginIonI unnata dazA jovAne ApaNe bhAgyazALI thaI zakIzuM, kAraNake " strInI unnati vinA dezanI unnati azakaya che. strI vinA gRha nathI, gRha vinA prajA nathI, ane prajA vinA rAjya nathI. ,, sAkSara zrI govardhanarAmabhAinAM zabdomAM kahIe te " strIe paDita thAya, rasanna thAya, kuTuba pASaka thAya, svastha thAya, zarIre baLavatI, rAgahIna ane suMdara thAya, yogyatAnA pramANamAM kuTuMba baMdhanamAMthI teo mukta, svataMtra thAya ane te muktatAthI ane svataMtratAthI kuTuMbanI mukha` icchAo ane lezemAMthI jhuTI kuTuMbanu kharUM kalyANa karavA zakti maLI ane utsAhInI bane, kuTuMbanA bALakavane poSaNa ane zakti Ape ane vRddha varganI kalyANavAsanA tRpta kare. patibhaktiparAyaNa thaI patinu jIvana unnata kare ane tenA AMtara vilAseAnI umimAM potAnA hRdaya taraga bheLavI Dhai manuSya jIvanane divyatAmaya karI nAMkhe ane aMte svadezamAM udaya sUryanAM tejasvi kIraNA saMpUrNa vistArathI prasAre eja A suMdarIonA jIvananI saphalatA che." uparAkta divyavAsanAthI vAsita uccatama abhilASA pUrNa thavAne mATe dareka dezahiteSI purUSe tana, mana ane dhanathI svArtha tyAgathI-paramArtha vRttithI prayAsa karavAnI anivArya AvazyakatA che. strIone keLavavAthI bALakone keLavaNI
Page #403
--------------------------------------------------------------------------
________________ 1907] keLavaNI [ 357 ApavAnuM kAma ghaNuM ja saheluM thaI paDe che. teo keLavAyela haze toja bALakanI mAnasika zArIrika, naitika ane dhArmika keLavaNI taray lakSa ApI zakaze. keLavAelI strIo baccAMonI tarapha ayogya hAla ke lADa karatAM aTakaze. baccAMone vahelAM vahelAM paraNAvI lhAvo levAnI lAlasAne tyAga karaze. patinA pitAne durUpayega karAvatAM potAnA bALakonA ane bIjAonA bhalA arthe te vaparAya tevA prayatna Adaraze. A prakAranI pravRtti thatI jovAmAM Avaze tyAre ja kemanI ane tenI sAthe dezanI unnatine sUrya pracaMDa pratApathI prakAzita thaze. ApaNI kAmanA purUSa varga, strI varga temaja bALakonI zArIrika sthitinI vicAra karatAM sarva kaI kabula karaze ke zArIrika keLavaNI tarapha ghaTatuM lakSa nahi apAyeluM hovAthI ApaNe zArIrika saMpattimAM ghaNAja utaratA chIe. eka bAju bALalagna jevA hAnikAraka rIvAje ApaNe bALakone ane paraM parAe ApaNuM bhaviSyanI prajAne nirbaLa banAve che tyAre bIjI bAjue abhyAsane beje eTale badho vadhArI devAmAM AvyA che ke tenI taLe kacaDAI jatAM yuvAna vidyArthIone vakhato vakhata potAnI tanaduratI saMbaMdhe pharyAda karatAM sAMbhaLIe chIe. A bAbata tAkIde upAye levAmAM na Ave to ApaNuM bhaviSyanI prajA keTalI badhI alpa AyuSyavALI tathA tAkAtahIna thaI jaze. tene khyAla Avo muzkela nathI. uMcI keLavaNI lenAra jaina temaja anya vidyAthIo tara najara karIzuM to zArIrika keLavaNI (Physical e lucation) nA abhAve teo satvahIna, baLahIna jaNAze. uttama prakAranI mAnasika keLavaNI tathA dharmazAstranA temaja nyAyanA gahanata, siddhAMte je zarIrarUpI AdhAra vastumAM Adheya vastu tarIke rahevAnA che te zarIraja nabaLuM hoya te pachI ukata Adheya vastunI vyavasthiti kevI rIte jaLavAI zake te eka vicAravA jevo prazna che. sarvataH pUrIyAda thatI sAMbhaLIe chIe ke dhArmika keLavaNu tathA zArIrika keLavaNI tarapha ghaNuM ja ochuM lakSa apAyuM che. sarakArI skulamAM dhAmika keLavaNI ApI zakAya tevA saMjogo ja nathI ane zArIrika keLavaNI apAya che paraMtu te sAdhAraNa rIte sAMjanA vakhateja apAya che ane ApaNe divasa AthamyA pahelAM jamI levAnuM hoya che tethI tene lAbha laI zakatA nathI. A saMjogo vacce ApaNuM kartavyane khAsa vicAra karavAnI jarUra che. dareka khAnagI zALAomAM dhAmika zikSaNane keTalIeka zALAmAM thayuM che tema abhyAsa kamamAM dAkhala karavAnI AvazyakatA che tathA zArIrika keLavaNI mATe dareka prakAranA sAdhanonI yejanA karI anukULa paDate vakhata cekasa karavAnI jarUra che. hAiskulamAM tathA kolejamAM abhyAsa karatA vidyArthIone mATe ukta bane prakAranI keLavaNI ApaNe beDIMga jevI saMsthA dvArA purI pADI zakIzuM. beDIMgavetAmbara jaina boDIganI jarUrIyAta mATe lAMbA lAMbA bhASaNe apAyA chatAM, moTAmoTA lekhe lakhAyA chatAM, tathA vakhate
Page #404
--------------------------------------------------------------------------
________________ 358 ]. jaina konpharansa hera, [ Disembara vakhata sthapAvAnI hIlacAla cAle che tema sAMbhaLyA chatAM, haju sudhI namunedAra vetAmbara jaina beDIMga muMbaI jevA moTA zaheramAM sthapAyeluM jevAne ApaNe bhAgyazALI thaI zakyA nathI. beDIMga eka bhADAnI cAla jevI ja hevI joIe. aThavADIAmAM traNathI cAra kalAka balka tethI paNa vizeSa dhArmika keLavaNInA abhyAsa mATenI temAM bhejanA thavI joIe. zArIrika keLavaNI prApta thaI zake te mATe kasaratazALA hovI joIe, temaja beDIMgane aMge eka lAIbrerI tathA rIDIMgarUma paNa hovI joIe. tAradeva upara Avela digambara jaina boDIMga A sarva sagavaDa purI pADe che tyAre kavetAmbara jaina baDaga AmAMnI ekapaNa sagavaDa thayelI jotAnathI te ApaNane zaramAvanArUM ja gaNavuM joIe. * prAthamika zALAomAM bhaNatA vidyArthIo, je zALA khAnagI gRhastha tarapUthI sthapAyela hoya te dhArmika zikSaNane abhyAsakramamAM dAkhala karyAthI dharma saMbaMdhI jJAna meLavI zakaze ane sarakArI hoya te, teone jaina zALAmAM zikSaNa levAnI jarUra paDaze. hAIskUla ane kelejamAM abhyAsa karanArA beDIMgamAM apAtI dhArmika keLavaNIne lAbha laI zakaze paraMtu anya jaina bhAIo paNa dharmanuM jJAna meLavI zake tevI rItane prayAsa thavAnI jarUra che. A vaga sAdhu mahArAjAonA upadeza dvArAe lAbha laI zake te uparAMta sagavaDa paDe te vakhate sAmAyaka karIne dharma zAstrano abhyAsa karI zake te hetu lakSamAM rAkhI jaina sAhityanAM pustako chapAvI sastI kImate vecAtA karavAnI jarUra che. sadbhAgye jaina sAhityane muMbaI, kalakatA tathA madrAsa yunIvarsITImAM dAkhala karavAmAM Ave che tene lAbha laI zrImAna jenee ane sAhityanA zekhIna yuvAna grejyueTee pitAnI pharaja bajavavA satvara jAgRta thavAnI jarUra che. hAlanA samayane anukULa-pAzcimatya, sarvane upayogI thaI paDe tevI paddhatithI mULa graMthe ane tenI TIkA neTsa sAthe pragaTa karAvavA mATe sArI evI rakama InAma tarIke ApavAnuM jAhera karavuM joIe ane prakaTa thayelAM pustako juja kImate maLI zake tevA prakAranI goThavaNa thavI joIe. AmAM ApaNe jude jude ThekANe anAmata paDelA jJAna khAtAnA hajAro rUpIAne ghaNI ja sArI rIte upaga karI zakIe. A prasaMge eka sUcanA karavAnI jarUra jaNAya che, ane te eja ke veTarInarI kolejamAM abhyAsa karavA IcchA rAkhanArA jaina yuvakane skolarazipa ApI tenI tara kheMcavAnI jarUra che. tethI teo kamANInuM sAdhana prApta karI pitAnI jIMdagI sukhethI gALI zakaze ane jude jude ThekANe cAlatI pAMjarApoLAmAM veTarInarI DokaTaronI je khAmI che ane jethI karIne herenI Avaka jeTaluM ja maraNanuM pramANa thavA jAya che tene ApaNe dura karI zakIzuM. vetAMbara jaina konpharaMsanA phaMDa pikI keLavaNInuM phaMDa tadana khalAsa thaI gayuM che tene vicAra karI, zrImAna gRhastha A ati upayegI phaMDane puSTa banAvavA banatA prayAsa karaze evI IcchA pharIthI pradazita karI A lekha samApta karU chuM.
Page #405
--------------------------------------------------------------------------
________________ 1907] jaina sAhityane gujarAtI sAhityamAM phaLo. [359 jaina sAhityano gujarAtI sAhityamAM phALo. - - (bIjI sAhitya pariSadamAM mI. manasukha vi. kIracaMda mahetAe prakAzela) maMgala OM brAhmI bhAratyai namaH gayA te dukhanA dina, sukhanA AvyAre, TaLyAM viSamatA ne vera | rasika cita bhAvyA. jena veda ane anya paMtha. harakhe malyAre, garavI girA gujarAta, kAje bhaLiyAre. re! garavI gujarAta, suNa tuja kAje, ulaTa bhera A samAja, mane Aje re. tuja sAhitya sevA supera, e karatAM dIse re, ama sahadanAM mana, dekhI e hasere. mAnyavara pramukha sAheba, anya priya sAkSara baMdhuo, ane priya bahene! jaina sAhitya gujarAtI sAhityanI zI sevA bajAvI che, te Apa samakSa nivedana karavA huM ubhuM thaye chuM: baMdhuo ! prabhukRpAe, ApaNAmAM kAMIka jAgRti AvI che. ApaNe aikayatAnuM mahatva, tene marma samajatAM zIkhyA chIe, ApaNe atyAre prastAvanA Transitional period (saMkrAtinA kALa) mAMthI pasAra thaIe chIe, teve vakhate "ttinA tAjA ja vivona jinavije" e
Page #406
--------------------------------------------------------------------------
________________ 360 ] jaina kanya nsa heralDa [ DIsembara pUrvanuM brAhmaNa ane jaina dharmanuM vairavirodha batAvanAruM vAkya arthazaH dUra thatuM dekhIe chIe, anubhavIe chIe, badhA arasparasa bhAve bheTIe chIe, maLIe chIe, haLIe chIe, e zuM ocho AnaMda che? prabhu ApaNuM ekaya sAMdhe ! ejyamAM ApaNI kRtArthatA che. jaina sAhitya gujarAti sAhitya sAthe aikaya ja sAMdhe che je Apane AgaLa pratIta thaze. baMdhuo, huM mArA viSaya zarU karUM te prathama, ApaNA sAkSare jaina sAhitya aMge zuM kahe che, te jaNAvIza. gaI kAleja ApaNuM nAmavara vidvAna pramukha sAhebe jaina graMthakAree gujarAtI sAhityane jabare AdhAra ApyAnuM pitAnA vidvatA bharyA bhASaNamAM jaNAveluM Apane yAda che. . mahema zrIyut gavardhanarAma tripAThI kahe che ke, "(zataka 14 muM) gujarAtamAM svargastha zrIyut tejasiMhanA eka graMtha vinAnA sarva graMtha mAtra jaina govardhanarAma sAdhuonA racelA che. e graMthe paNa moTA bhAge dharmasAane jena hityanA ane saMskRta sAthe prAkRtamAM paNa che. e sAdhuoe sAhitya temanA gacchone Azraya pAmI ATale sAhitya vRkSa ugavA didhe che. ItyAdi." "gujarAtI sAhityanuM mULa prathama pAyuM, te veLA TIvInA bAdazAho, gujarAtanA subAo, ane anya nAnA meTA saradArane vigraha A yuganA AraMbhathI 1350 sudhI cAlyuM, ane tene kSobha jhAlAvADa, junAgaDha, gaMDaLa, vigere kAThIAvADanA gAmomAM ane bAkInA gujarAtamAM cAlI rahyo hato. tevAmAM jaina gacchanA cAra pAMca sAdhuo ukta gujarAtI sAhityanA ekalA AdhAra bhUta hatA. te pachInA pacIseka varSamAM....................paNa bIjA. pAMceka jaina sAdhuo evA AdhArabhUta hatA." "jaina sAdhuo jeTalI sAhityadhArA TakAvI zakyA teno koI aMza paNa anya vidvAnemAM kema na dekhAya ? eo kayAM bharAI beThA hatA?" jaina graMthakAranI bhASA temanA asaMga jIvananA baLe zuddha ane saraLarUpe, temanA sAhityamAM pure che, tyAre AkhA dezanA prAcIna bhIla Adi anArya jAtio, ane rAjakartA musalamAnavarga e ubhayanA saMsargathI, brAhmaNa, vANI nI navI bhASA kevI rIte juduM dhAvaNa dhAvI, baMdhAI, e paNa temanA (brAhmaNAdi saMsArIonA) A bhramaNanA itihAsathI samajAze. e sAdhuonI ane A saMsArIonI ubhayanI gujarAtI bhASA Ama jude jude rUpe baMdhAvA pAmI." (zataka 15 muM uttarArdha). pATaNa nagaramAM jaina sAdhuo prathamanI peThe pAchA saMskRta prAkRtamAM sAhityane racavA lAgyA hatA. ane rAjakIyasthAna maTI, e paNa te kALe tIrtha nahIM te tIrtha jevuM ja A sAdhuoe kareluM jaNAya che." sva che. trika
Page #407
--------------------------------------------------------------------------
________________ 197] jaina sAhitya gujarAtI sAhityamAM phaLe. [365 ApaNu AjanA vidvAna pramukha sAheba jaNAve che ke narasiMha mahetAnA yuga pahelAnA yugamAM gujarAtI sAhityane maheTa AdhAra jena sAhityane, jene sAhityakArene hati. - guru sAhityanI prathama pariSamAM rArAi haragoviMdadAsa kAMTAvALAe jaNAveluM 2. kAMTAvALA ane ke "jena lekenA ghaNA rAsA ane kavitAo adyApi jaina sAhitya pragaTa thayAM nathIjene lokenA rAsA gujarAtInAM baMdhAraNa tathA zuddhatA upara sAre prakAza pADe ema chejena lekenuM prAkRta ane paDimAtrAmAM lakhANa e junI gujarAtInuM anumAna karavAne kAraNabhUta thAya che. ItyAdi." ApaNA nUtana sAhityakAre rUpI arvAcIna vaDavAIo, bhale navI bhUmimAM prAcIna sAhityanI praveza kare, paNa temanuM mULa piSaNa te ApaNA prAcIna mahatvatA sAhitya rUpI vRkSomAMthIja satata dhArA rUpe, cAlyA Avaze, teja te ApaNuM lekanA jIvanamAM bhaLI zakaze. navA sAhityanA piSakee A vAta bhulavA jevI nathI, ane temAMnA keTalAkanA lekhane sAmAnya vAMcanArAo, gamete deSa draSTithI jue che, ane game te jotAja nathI, sAhitya roganuM kAraNa eka e lAge che ke A navA sAhityakAre, ApaNA prAcIna rasanuM sevana, yatheSTa karatA nathI, ane e sevana vinAnA pAka lokone pacatA nathI. ApaNA junA varganA vaDIlemAM bhaktirasa otaprata vahe che. deva rahasya ane jena sAhitya ane bhaktirasa bharapura che. e Adi kavionAM sAhityamAM bhakti rasa. tatva, kathA, rasa, rahasya, jJAna, e kame vA lemavilema varUpe paNa Thera Thera dekhAI Ave che. jaina bhakta sAdhuonA stavane AdimAM A spaSTa dekhAI Ave che. -- , , , , gRhastha, jaina sAhityane aMge vidvAna purUnuM zuM mata che, e kahyA pachI have praveza. huM jaina gujarAtI sAhitya samuhanA DAM nAma, tavArIkha, kattAnAM nAma sAthe ApIza, ane banaze tyAM TUMkamAM eene viSaya zuM che te paNa jaNAvIza. huM IcchuM chuM ke e badhA graMthane sAra-samuccaya Apane nivedana karI zakuM, paNa graMthane samudAya mATe, ane vakhata TuMke, eTale e na banI zake evI vAta che. "Life is short art is long," vArU tema chatAM, thaDA graMthane upalaka sAra ApatAM Apane jena Ahitya gujarAtI sAhityane ApelI madadane khyAla ApI zakAze. zrI rAjArapALa prabaMdha A eka aitIhAsika viSayano graMtha che. zrI 1 kumArapALa kumArapALa rAjAnuM emAM savistara jIvana caritra che. kartA prabaMdha, zrI jInamaMDanagaNi paMdaramI sadImAM thayelA vidvAna jaina AcArya che. AnuM bhASAMtara rAmaganalAla cunIlAla veve kareluM che. AmAMthI gurjara .
Page #408
--------------------------------------------------------------------------
________________ jana kanpharansa. hera, . " [DIsembara dezanA itihAsane ghaNe bhAga ApaNane samajAya ema che emAM aNahIlapura vasAvyuM, tyArathI kumArapALanA rAjyanA aMta sudhI pRthvInuM rakSaNa karavAmAM agresara gaNAtA nAmAMkti chatrIza kSatriya kule paikI, cAvaDAdi kulenI, saMkSipta mAhitI ApelI che. siddharAja jayasiMhane baMgALAmAM AvelA mahatsavapura (mahAbakapura)nA rAjA madanavarmA sAthe meLApa thavAnuM A prabaMdhamAM jovAmAM Ave che. je banA (General (ghan ) janarala kanIMgahAmanA hiMdusthAnanA prAcIna bhUgaLamAMnI hakIkata (Archeologicel, Her . . ne puSTi Ape che. vaLI judA judA dezanA rAjAonI sAthe yuddha karI, deza sara karavA, vidyA kaLA kauzalyAdine uttejana ApavuM, nIti ane dayA dhamane prakAza karI hiMsAdi duSTa kAryo baMdha pADavAM, zrI somezvarane zrI zatruMjayAdi tIrthonA jIrNoddhAra karavA, ane zrAvakanAM bAra grA levAM, ItyAdi nAnA prakAranA viSenuM marama vivecana A graMthamAM ApeluM che; eTaluM ja nahi paNa te kALamAM vidyA-kaLA keTalI ujavaLa sthitine pAmelI hatI, ane rAjya vaibhavAdi deza sthiti kevA prakAranI hatI, ItyAdi bAbatanuM A prabaMdha uparathI sahaja jJAna thAya che. vadhAre zuM? paNa te samayanI rAjakIya, dhArmika ane sAmAjIka sthitinuM A prabaMdha , eka uttama citra che. ane te vAMcatAM ApaNe jANe teja bhAgyazALI samayamAM chIe ke zuM, evo bhAsa thavA jAya che. A graMthanA vIza vibhAga che. ane badhA bhAga ItihAsanA parama sAdhana rUpa che. vartamAna zelIe itihAsa caritra lakhavAne pUrve A dezamAM pracAra nahote, chatAM prasiddha purUSanAM caritra kAvya rUpe lakhavAM, temanA prabaMdhe javA, athavA emanA rAsa racavA. e rItane thoDe jhAjhe aze, koI avalaMkhyA hoya te te jaina sAdhuo ja hatA. ane sAhityanuM mukhya aMga je itihAsa tenuM rakSaNa karavAne dA karanArAmAM enI gaNanA thavI egya che. teoe saMgrahI, racI rAkhelA lekhe hAlamAM ApaNane ApaNA dezane ItihAsa racavAmAM AdhArabhUta thayelA che. mI. phArbase rAsamALA racI itihAsa prati je prakAza pADe che te e rAsa Adine laIne. Ama jaina sAhitya gujarAtI sAhityane moTo avarNabha ApyAnuM AthI pratIta thAya ema che. Prof. Tawney lakhe che ke, " The testimony of Jain Sadhus is often ca nfirmed by inscriptions and other evidence of a trustworthy kind." jaina sAdhuonI zAkha zilAlekha ane bIjA vizvAsa rAkhavA lAyaka purAvAthI puravAra thAya che. sAhityanAM aMga zabda pAMDitya, saMgIta, nAda e AdinA cheDA namunA rUpa dAkhalA prabaMdhamAMthI ApaNe TAMkIe to prastuta gaNAze. eka divasa kumArapALa rAjA sabhAmAM beThelA hatA. tevAmAM eka paMDita - be ke "parjanyanI peThe rAjA sarva bhUtone AdhAra che. parjanya zabda pAMDitya vagara kadAcita rahevAya " e sAMbhaLI kumArapALa be, "ahe ! rAjAne meghanI upAmyA!" A vAkayamAM rAjAe sarva vyAkaraNa
Page #409
--------------------------------------------------------------------------
________________ A 9 ] jaina sAhityanA gurAtI sAhityamAM phaLe. 29 zAstrathI azuddha evA ' upasyA ' prayAga vAparyo, tethI sabhAsado mahAmAMhe carcA karavA maMDayA. te joi kapI maMtrIe nIcuM ghAlyu. rAjAe tema karavAnu kAraNa pUchyuM, eTale maMtrIe kahyu ke " mahArAja ! Ape zabdazAstrathI virUddha ' upamyA' zabda vAparyo tyAre amAre nIcuM ghAlavuMja yukta che. kahyuM che ke, zujA vagaranI pRthvI sArI paNa anna rAjA na joie. kemake, tevA rAjAthI pratipakSI rAjAomAM apakIni phelAya che. Ape vAparyA e arthamAM upamAna, Apamya ane upamA ityAdi zabdo zuddha che." maMtrInI evI preraNAthI pacAsa varSanI ummare rAjAe zabdayutpattisArU zrI prabhupAda ( zrI heMmAyA )nI sevA karI ane temanA prasAdathI siddha thaelA sArasvatamaMtranuM ArAdhana tathA sArasvata nA sevanAdi vaDe karI prasanna thaelI sarasvatInA prasAdathI eka vamAM vyAkaraNanI traNa vRtti ane paMca kAvya vagere zAstro zIkhI vicAra caturmu`kha ( vicAramAM brahmA ) nuM birUda upArjana karyuM, kAika avasarane viSe sapAdalakSanA rAjAne elacI kumArapALanI sabhAmAM AvyA. tene rAjAe pUchyuM ke, tamArA svAmI kuzaLa che?" te mithyAbhimAnathI olyA ke, " vizva ( sarvane ) te ( Ape) evA vizvala rAjAnA vijayamAM sa Mdeha zo?" 66 ' "" e sAMbhaLI rAjAnI preraNAthI kapardhImatrI elyeA. " mar zIghra gamanAthe dhAtu uparathI vi: va (pakSInI peThe )zvati nAza pAme te vizvajJa kahevAya. A . prakAranA artha sAMbhaLI te elacIe jai sapAdalakSIya sajAne vinati karI ke, ' mahArAja ! tamArA nAmamAM te gurjara matrIe dUSaNa kADhyuM che. te uparathI te rAjAe patinA mukhathI 'vigraharAja' evu nAma dhAraNa karyu ane pAchA khIje varSe te elacIne pATaNa mAkalyA. te AvI kumArapALa rAjAne pharI dhAraNa kareluM nAma kahevA lAgyA. tenI paNa kaparIlRmatrIe AvI rIte vyutpatti karI. paTM ( nAsikA rahita ) dattanI ( ziva ane viSNu ), e khaMDananA bhayathI pachI sapAdalakSIya rAjAe ' kavibAMdhava 'evu nAma dhAraNa karyuM. AvI rIte sarasvatI ane lakSmInI lIlAthI atyaMta zobhAyamAna kumArapALa rAjA pRthvIne niSkaMTaka karI samRddhivALA rAjyanuM pAlana karavA lAgyA. A vakhatanA rAjAe kevA vidyAvinAdI hatA, gurjarASTra keTalI sudhArAnI huMde caDela hatA e AthI supratIta thAya che. prakAre nAma ,, kreika samaye rAjA sabhAmAM birAjelA hatA, tevAmAM eka paradezI ga Mdhave AvI tAra-maArava karI kahyuM ke, "he rAjana! mane lUTI sa'gIta vicAra. lIdhe che. " rAjAe pUchyuM ke, " kANe ?" tyAre te khelyA ke, " jenA gaLAmAM seAnAnI sAMkaLI che, je mArI atula gIta kaLAnI samAnatA karatA nAzI gayA che, te mRge." tenA e javAba uparathI
Page #410
--------------------------------------------------------------------------
________________ 364] jena kemsa heralDa [ DIsembara rAjAe dhAryuM ke, "A keI kaLAnA kAkavALe paradezI gaMdharva pitAnI gIta kaLA batAvavAne Avelo che." pachI gItakaLAmAM dhuraMdhara sellAka nAmanA pitAnA gaMdharvane bolAvyA. teNe tatkALa aTavImAM bhaTakIne uttama gItakaLAthI mUchita te mRgane nagaramAM thaI rAja sabhAmAM rAjA samakSa lAvI raju karyo. rAjAe tenI e adbhuta kaLA badala bhAre inAma ApI pUchayuM, gItakaLAne avadhi kayAre A kahevAya ? lAke kahayuM ke, "sukAM lAkaDAMne lIlAM pAMdaDAM lAve tyAre." rAjAe te pramANe karavA Adeza karyo. sallAke Abu parvata para thatA viraha nAmanA vRkSanI sUkI DALIne kaTake maMgAvI kAcI mATIne kayAre karAvI regyA ane zuddha malhAra rAga gAI navIna pAMdaDAM ANI sarva sabhAsadone tathA rAjAne saMtoSa pamADe. rAjAe tene bAra gAma inAma ApyAM ane be ke, "nAdane mahimA maTe che. yataH "ni muni suravitAnAM vina: zravaNahRdayahArI manmathasyAgradUta / navanavarasakarttA vallabho nAyikAnAM jayati jagati nAda : paMcamastUpaveda H // " "sukhInA sukhamAM vRddhi karanAra, duHkhIone harSa pamADanAra, karNa ane hRdayane haranAra, kAmadevane agradUta, vividha prakAranA rasane kartA ane nAyikAone priya e pAMcame upaveda "nAda" jagatamAM jayavaMte varte che." - pachI sabhAmAM padhArelA zrI hemAcAryane rAjAe nAdanuM svarUpa pUchayuM. sUri bolyA, "gIta samasvaramaya che. te svara traNa prakAranA che. sacetana nAdasvarUpa kRta, acetanata, ane ubhayakRta. temAM sacetanakRta mukhya che. paja, 2Sabha, gaMdhAra, madhyama, paMcama, dhavata ane niSAda e sAta svare che. vaja kaMThamAMthI, aSabha hadayamAMthI, gaMdhAra nAsikAmAMthI, madhyama nAbhimAMthI, paMcama chatI mastaka ane kaMThamAMthI, dhavata kapALamAMthI ane niSAda sarva saMdhimAMthI nIkaLe che. e pramANe sAte svaronI utpatti zarIra thakI kahelI che. prAkRta graMthakAro lakhe che ke, mora baja, kukaDe aSabha, haMsa gaMdhAra, pADI madhyama, (vasaMta rUtumAM) keyela paMcama, sArasa paivata, ane keca niSAda svaramAM bele che. pa4 agra jillAthI, kaSabha chAtIthI, gaMdhAra gaLAthI, madhyama madhyajilDAthI, paMcama nAsikAthI, dhaivata daMtakathI ane niSAda mastakathI bolAya che. have acetana kRta svare viSe kahuM chuM. mRdaMgamAMthI pa4, gomukhImAMthI rASabha, zaMkhamAMthI gaMdhAra, jhalarImAMthI madhyama, catuzcaraNapadasthAnamAMthI paMcama, ADaMbaramAMthI paivata ane mahAbherImAMthI niSAda svara nIkaLe che. gata nAdAtmaka che, vAdya paNa nAdanA pragaTapaNAthI vakhaNAya che ane nRtya e bene anusarIne cAle che. mATe
Page #411
--------------------------------------------------------------------------
________________ kaccha jaina sAhityane jarAtI svAhityamAM phALe. [3 vAgha ane nRtya e traNe nAdAne AdhIna che. cakravattinA nava nidhiomAM zaMkha nAmane je nava nidhi che temAMja nATaka sahita, vAdya ane gIta prakaTa thAya che. lekara namatamAM baNa prakAranA svanI utpatti e rIte varNavelI che. lekamAM te saMgItAdinI utpatti mahAdeva thakI mAnelI che. nItizAstramAM lakhe che ke sUDAdi baMdhanA kamanI rItimAM nipuNa vAgatAlamAM vicakSaNa ane zRMgArAdi rasa tathA gItamAM vizeSa jANanAra je bhUpa heya teja sabhAne AbhUSaNa bhUta thAya. sarinA mukhathI e pramANe nAdanuM svarUpa sAMbhaLI prasanna thaelA rAjAe anAhata nAda pharIne anAhata nAdanuM svarUpa pUchyuM. tyAre sUrie kahyuM ke, svarUpa. "je brAsthAna ane bradhrAgraMthi kahevAya che tenA madhya bhAgamAM prANa rahe che; prANa agnimAMthI utpanna thAya che ane agni tathA vAyunA saMgathI anAhata nAda pedA thAya che. te tAda ni biMdune bheda karanAra kahevAya che. je ghaMTanAda chevaTanA bhAgamAM dhIme paDatAM madhura lAge che te anAhata nAda paNa madhura jANavo. te nAda sarva dehamAM vyApaka che ane nAsikAmAM rahela che. te sarva bhUtane pratyakSa dekhAya che paNa oLakhyAmAM AvatuM nathI. ' jyAM sudhI bhegInuM mana anAhata nAdamAM lIna nathI thayuM tyAM sudhI tenI indriyanA viSaya ane krodhAdika kaSAyanI sthiti che. e viSe yogInuM vAkaya che ke, "purUSanA mastakarUpI tuMbaDA ane zarIramAMnI kuMDaLaNa nADI nAmanI veNumAMthI je anAhata nAda nIkaLe tenuM megI purU dhyAna dhare che. gAyanAnA viSayamAM paNa sUrinuM evuM adbhuta jJAna joI rAjA temane sarva kaLAnA pAragAmI mAnavA lAgyo. ' Ama zabda pAMDitya, saMgIta, nAda, anAhata nAda AdiaMge jena sAhityamAM ghaNuM varNavela che, tenA namunA rUpe prastuta graMthamAMthI A lIdhuM che. nATaya kaLAnI utpatti mATe jaina graMthamAM ema jovAmAM Ave che, ke zrI rUSabhadevanA putra bharata rAjAne AyanAmahelamAM kevaLajJAna thayuM, nATayanI utpatti. tenuM nATaka ASADhabhUtie evuM tAdaza tanmayapaNe bhajavyuM ke ASADhabhUti Adi badhAM nATakapAtra bharata AdinI dazA pAmyAM, arthAt badhAM saMyamavAna thaI kevalya pAmyAM. asala nAyakanI tAdaza pratikuti rUpa, asala vastunuM tAdaza pratibiMba emAM dAkhavyuM. AvA tAdaza nATakanI utpatti ASADhabhUtithI thayAnuM jaNAya che. saMsAra-bhavarUpI meTuM nATaka che, ema paramArtha baMdhanAra kalpitapAtra rU5 uccapratine zrAvya nATakamAM "samayasAra," "upamitibhavaprapaMca," "madha ciMtAmaNI" "mehaviveka," Adi anupama nATako che.
Page #412
--------------------------------------------------------------------------
________________ a] jaina konpharansa hisTaDA [DIsembara - bIje graMtha ApaNe buddhisAgara laIe. e paNa ItihAsa paratve kAMIka navuM ajavALuM nAkhe che, paNa enA garbhamAMthI ApaNane 2. buddhisAgara. vizeSa kAMI juduM zIkhavAnuM maLe che. e graMtha mALavAnA " hAkemanA Trejharara, enI saMgrAmasiMha, zuddha saraLa saMskRtamAM vikrama saMvat 150 mAM lakhela che. tenuM gujarAtImAM bhASAMtara mahuM prophesara maNibhAIe karela che. graMthanuM nAma, "buddhisAgara eTale buddhine sAgare evuM che. dharma, artha, kAma ane mekSa, e cAra prasiddha purUSArthane anusarI teNe dharma, naya (rAjaprakaraNa), vyavahAra, ane prakIrNa (paracuraNa) evA cAra bhAga bAMdhyA che. graMthane uddeza evo che ke, TuMkAmAM paNa zAstrane barAbara anusarIne, sarva bAbata upara (dharma, ahiMsA, satya, asteya, brahmacarya, parigraha saMkeca} gRhastha, brahmacArI, yati, iMdriyanigraha, gurU-upAsaka, mAtApitA, rAjArANI, matrI, adhikArI, prajAsevaka, sarvopadeza, vAhana-azva-hAthI parIkSA, hAthI lakSaNa, strI, sAmudrika, vaidaka, nimitta, zakuna, jAti, ratnaparIkSA, haThayoga, rAjaga, liya, vairAgya, mokSa, ItyAdi cheDI DI samajuta ApavI. ke jethI vAMcanAra sAre sabhya gRhastha thAya. ane aMte paramapurUSArtha-mokSa pAmavA gya thAya, saMgrAmasiMha jena dhamI che, tathApi teNe dharma saMbadhe paNa je upadeza karyo. A che, te sarva dharmanA anuyAyIne pasaMda paDavA egya che. kharA jaina lekhakenI khubI. e che. teonA lekho prAyaH sArvajanika hoya che. jene cAritra kahe che, te baMdhAvA manuSyanuM hRdaya ati vistAravALuM, ane zuddha thavuM joIe, tene satyaniSThA, ane pramANika buddhi, tathA vistIrNa premabhAva eTalAnuM parizIlana joIe. te pachI vyavahAra egya AcAra vicAra kaLA jANavA jeIe. ane sarvane dIpAvanAra evA dharma mArgamAM tenI zraddhA mULathI draDha joIe. AvI sarva vAtanuM jJAna sahajamAM, TuMkAmAM, ane zuddha rIte thAya, te mATe prAcIna samayamAM AvA TuMkA TUMkA graMthe bALakanA hAthamAM mukavAmAM AvatA ke jethI temane upadeza maLavA uparAMta temAMnA saraLa kAvya, sahaja temane meDha rahI niraMtara yAda AvI, te upadezane visaravA paNuM na de. prAMtika konpharansa. mAravADa dezanA gelavADa prAMtamAM prAMtika kenpharansa mAgasara vada 7-8-9 nA dIvase bharavAnuM nakkI karavAmAM AvyuM che.
Page #413
--------------------------------------------------------------------------
________________ 907] 23 mI nezanala kenasa ane jene 23 mI nezanala konagresa ane jaino We have not wings, we cannot soar; But we have feer, to scale and climb, By slow degrees, y more and more, The cloudy summits of our time. , Thuse mighty pyramids of yore, . Which wedge-like cleave the desert airs, When nearer seen, and better knowi, Are but gigantic flights of stairs The height by great men reachel and kept, We not attain-d by su lden flight, But they while their companions slept Were tuiling upward in the night. chellA bAvIsa varasa thayAM briTIza sarakAranA eka mAnavaMta vAIsaroyanI salAhathI hiMduratAnanA AdhArarUpa, garIbonA netrarUpa, dezadayanA sUryarUpa, ane briTIza salatanatanI madadarUpa, hIMdI nezanala konagresanA nAmathI je saMsthA ubhI thaI che, tenAthI, jena koma jevI pAchaLa paDelI kema paNa cheDe ghaNe aMze vAke haze ema A lekhakane khAtrI che. ' - A kenagresa zA kAraNathI ubhI thaI, tene hetu zuM hatuM, ane hajI zuM che tenI aMdara utaravAnI A jagyA nathI. te mATe eTaluM ja kahevuM basa thaze ke tethI mANasanI aMdara rahetI Atmika zakti khIlanAra hatI. svaAzrayanuM senuM tethI prakAzanAra hatuM, gulAmagIrImAM rahetI prajAnuM tethI tAraNa thanAra hatuM, ane brITIza rAjya taraphanI vaphAdArI tethI vadhanAra hatI. | upalI dareka AzAo kogrese pAra pADI che. teNe 25 varasapara je dezamAM. deza" ke "svadeza" nI lAgaNI na hatI, temAM te lAgaNIne janma Ape che, ane briTIza prajAoe chuTApaNAnI je laData mATe hajAre jInA je bhega ApyA hatA, te briTIza prajAnuM anukaraNa karI, chuTApaNAnI javALA dezanA dareka bhAgamAM prakaTa karI che, paNa dilagIrI sAthe kahevuM paDe che ke, paise pura gaNAtI ApaNI keme. vADI ane gADInI samRddhimAM AgevAna gaNAtI jona keme, vAdArImAM prathama
Page #414
--------------------------------------------------------------------------
________________ ! je ke he na [Isembara paMkti para melAtI zrAvaka keme, pitAnA derAsare ane maMdirothI dunIyAmAM prakhyAtI meLavanAra dayALu pheme deza dayanI A saMsthAmAM ghaNeja o che, -tadana najI-bhAga lIdhe che. amAre aphasesa sAthe, temaja pUrNa zarama sAthe kahevAnI jarUra che ke dezanuM bhaluM karanArI rASTriya devInI sevAmAM jene AgevAnoe kAMIpaNa upayogI bhAga lIdhe nathI. are ! 14 lAkha jemAM evA manuSya bhAgye ja haze ke je A rAjyakrArI bAbate samajatA hoya, rAjyadvArI vAta para prema rAkhatA hoya, ane paisA ane patnI karatAM mAtRbhUminI sevA vadhu sArI che, evuM jANatA paNa hoya ! Aja kAraNathI jena keme bhUtakALamAM ghaNuM che. ane bhaviSyamAM khevAne saMbhava che. dezanA vepAra, rojagAra, AyAta, nIkAsa, jakAta. mahesula, relve, nahere, lazkara, dhArAsabhA, myunIsIpAlITI, pAka vagerene lagatI bAbate sArI rIte jANanAra keI virale purUSa na kema hAla dharAve che? gokhale jevA 30 karoDa hiMdIvAnomAM mAna pAmelA keI nara jene kema dharAve che? vAcchA jevA AMkaDAzAstrI. sara mahetA jevA siMha ane lAlA lajapatarAya jevA dezabhakta na jona kemamAM che? aphasosa! e save savAlanA javAba nakAramAMja ApI zakAya che, ane tethI ja jona kema jevI zrImaMta kema mATe aphasosa thAya che! eja kAraNathI jyAre bIjI komoe moTA vaktAo, vepArIo, berIsTare, jaDaje, kAunsIlare, ane dareka uMcA edhedAro ke AsAmIe purA pADayA che, tyAre jona keme amuka prakAranA moTA zarAphe, vepArIo ke saTorIA sivAya bIjA gRhastha tadana najIvA pramANamAM pedA karyA che, ane tethI ja te bIjI kema karatAM pAchaLa paDI che, ane tene moTe avAja paNa ghaNI vakhata sattAvALAo sAMbhaLI zakatA nathI. . . paNa A varasamAM jema ghaNAka vicItra banAva banyA che, tema eka vadhu vicitra banAva najare paDe che. surata khAtenI prAMtika konpharansamAM jema eka jaina AgevAna rIsepzana kamITInA pramukha tarIke zebhI rahyA hatA, tema eka yuvaka jena surata nivAsI jhaverI mI, gulAbacaMda devacaMde kenagresane surata sUryapura-sthAne AmaMtraNa karyuM che, ane te devInI sevAmAM eka maMtrI-sekreTarI tarIke tarIke niyata thayA che ane zeTha kezarIcaMda rUpacaMdane upapramukha tarIke cUMca kADhavAmAM AvyA che. vaLI temanA sivAya bIjA aneka jene suratanI kesanI AvakAra denArI kamITImAM najare paDe che. A eka jaina itihAsamAM naja saphe che, e saphe kholavA mATe mITa gulAbacaMda jevA yuvakanA ame AbhArI chIe, ane temane te mATe mubArakabAdI ApIe chIe. te chatAM amArI AkhI kemane e sAthe amAre jaNAvavAnI jarUra che ke teoe dhAmika bAbata para dhyAna ApavAmAM sAMsArika ane rAjyakArI bAbata para
Page #415
--------------------------------------------------------------------------
________________ ha77] ra3 mI nezanala kenasa ane jaina. [319 durlakSa karavAnA je gunAha karyA che, tethI teone pitAne, temaja AkhA dezane moTuM nukazAna thayuM che. "ahiMsA paramo dharma" ne siddhAMta eTale janAvara ke prANIo bacAvavAmAM upayogI che, tenA karatAM manuSya prANIne bacAvavAmAM te vadhu upayogI che. dezanA dukhe pIDAtA kareDo mANasane bacAvavA, temanI jIMdagI sukhI karavAnA rastA zodhavA, teo paranA moTA kare ochA karAvavA, teo para paDatA jUla nirmULa karavA, teone khAvAne puratuM anAja maLe evI goThavaNa karAvavI, vigere bAbate ahiMsA para dharmanA siddhAMtane jema moTA TekArUpa che, tema te rAjyadvArI bAbate sAthe saMbaMdha dharAve che, ane tethI te jANavAnI agatya ghaNI ja moTI che. enAja upara tamArI AbarU, dhana, gADI, gheDA. maMdire, dharma, mAtA, patnI ne dezanA bacAvane AdhAra che, ane te jANavAnI agatya che. ame icchIe chIe ke jene kemamAM evA aneka rAjyadvArI no janma pAme, ane potAnA deza baMdhuonA dukhe dura karavAmAM devarUpa thAo. rASTriya kesanA itIhAsamAM pahelIvAra AvatA DIsembara mAsamAM pite nakkI karelA sthAna karatAM avarasthAne-rena zrImatathI bharapura sUryapura nagaramAM te maLaze. nAgapuramAM narama vicAranA ane AkaLA vicAranA rAjya dvArIonI mAhamAhenI phATapuTanA sababe nAgapura khAte kensesa bharavAnuM mAMDI vaLAyuM che, ane surate pUra utsAhathI tenuM kAma upADI lIdhuM che. ame e mATe suratanA jaina jhaverIne temaja bIjA dezahitaiSI narene dhanyavAda ApI IcchIe chIe ke jaina yuvAne temaja AgevAne paNa pitAnA eka baMdhue upADelA A mahAbhArata kAmamAM madada ApavA pUra utsAhathI bahAra paDe. jena vakIle, jena grejyaeTe, ane jena zALAoe, pitAmAMthI meTI saMkhyAmAM vaktAo, volenTIyare, ane kAryadakSa mANaso bahAra pADI, dezabaMdhuonA kAmamAM madada ApavAnI jarUra che, ane tema thaze te je navI rAjyadvArI jAgRti dezanA cAre tarapha phelAI che, temAMthI pAchaLa rahI javAnI bIka jena kemane mAthethI dura thaze. ' 1 suratanA AgevAnenA hAthamAM konTesanI taiyArI mATe ghaNoja thoDo vakhata che. te vakhate teone kencesanI phateha mATe je mahA mahenata karavI paDaze te amArI najara bahAra nathI, ane te mATe ame te AgevAnone khAtrI ApIe chIe ke jaina kema paNa e mahenata ane musIbatamAM pitAne hisso levA taiyAra che. surata nivAsI jene ame AgrahapUrvaka araja karIe chaIe ke teoe tanathI bane te tanathI, dhanathI bane te dhanathI, manathI bane te manathI, je rIte bane te rIte dareka madada kesane ApavI, ane jene paNa deza sevAmAM pAchaLa paDatA nathI e sAbita karavuM.
Page #416
--------------------------------------------------------------------------
________________ kahae] [risembara pahoca. " zrI jena vetAMbara kapUransanA judA judA khAtAone madada karavA sArU keIpaNa konpharasanI beThakamAM jAhera karyA sivAya keTalAka gRha taraphathI amane hAlamAM ja madada mokalavAmAM AvI che temane ame aMtaHkaraNapUrvaka upakAra mAnIe chIe. je gRhastho taraphathI madada karavAmAM AvI che te nice pramANe che. 100-0zeTha melAyacaMda cunIlAla-jabalapura. pustaka dvAra tathA maMdire dvAra. 5- -1 zeTha sukhalAla savajIbhAI-eDu nIce pramANe judA judA khAtAmAM. 20-0-0 kabutara khAte. 10-0-0 jIvadayA khAte. 5-0-0 derAsara khAte. pa-0-0 kesara khAte. 5-0- bekaDAnA dudha khAte. --0-0 pAThazALAnI madada mATe * pa0-0-0 25-0-0 zeTha kasturadAsa raNachoDadAsa-delADa jIrNa pustakedvAra tathA nirAzcita khAte tathA jIvadayA. 10-0-0 zeTha dIpacaMda jecaMda-nApADa pAMca khAte. 24-12-0 zeTha raMgajI bhagavAna-bAbara pustaka dvAra khAte. - 6- 10-0 zeTha punamacaMda bhoLArAma-bAlApura maMdira dvAri, 28- 0-0 TITeI tthA dadhAlIyAnA saMdha samasta-kenpharansa nibhAva phaMDa khAte. 15-0-0 zeTha nathubhAI muLacaMda-dahegAma nirAzrita tathA jIvadayA khAte. 2-0-0 zeTha amRtalAla harajIvanadAsa jIva dayA khAte. - 0-0 zeTha chaganalAla muLajI jIvadayA khAte. 3- pa-0 zeDa meghajI trIkama-amarelI nirAzrita khAte. jaMgabAranA gRhasthAe nIce pramANe mokalyA te. pa- 4-0 zeTha zAkaracaMda pAnAcaMda--jaMgabAra. 2- 4-0 zeTha kAnajI zAkaracaMdanI kaMpanI che jIrNa maMdire dvAra. 2- 4-0 zeTha zAkaracaMda devacaMda pATalIA , , 2- 4-0 zeTha mANekacaMda lAlajI , + 91 - 2- 4- nArAyaNa bhagavAnajI " , 2-4- zeTha nAnacaMda nemIdAsa .. ! ' , 2- 4-0 zeka lakhamIcaMda meghajI 1- 4-0 zeDa visanajI jetasI
Page #417
--------------------------------------------------------------------------
________________ . Ty blh t900] . zrImAna ne vinati - 4-0 zeTha jasarAja TekarI 3- 4-0 zeTha jeThAbhAI goviMdajI 4-0 zeTha purUSottama semacaMda : " 1- 4-0 vazA pe5Ta harakhAyA 4- zeTha rAghavajI jevata , 0-0 zeTha zAkaracaMda nathubhAI - 8-0 zeTha brukacaMda caturbhuja - 8-0 zeTha popaTa karazanajI 1- 4-0 bhaNazALI hAthIbhAI kALIdAsa , 1- 4-0 zeTha jevaMta gagubhAI 1- 4-0 zeTha pAnAcaMdanathubhAI 1- 4-0 mahetA hemacaMda kuMvarajI che. 0-12-0 zeTha purUSottama lavajIbhAI 0- 8-0 , vahArA nyAlacaMda pItAmbara , 0- 8-0 zeTha jIvarAja pAnAcaMda. 1-0-0 metA bhImajI goviMdajI . 50-0-0 ugaracaMda umedacaMda-tAsagAma sAta kSetramAM tathA jIvadayA khAte rU. 357-1-0 upara pramANe rU. 357-1-0 amane pahoMcyA che je ame upakAranI lAgaNI sAthe svIkArIe chIe. A A take ame zrI saMghane vinaMti rUpe jAhera karIe chIe ke jo A pramANe bIjA gRhastha paNa uparane dAkhale najaramAM rAkhIne kepUransanA judA judA khAtAone ke je khAtAonI sthiti hAla ghaNI taMgImAM che, temaja mukhyatve karIne keLavaNIkhAtAne ke je khAtAthIja ApaNI kemane udaya thavAne saMbhava che temAM paMcakI lakaDI eka beja" e kahevata dhyAnamAM rAkhI pitAnI zakti mujaba karaze te tethI ghaNeja lAbha thaze.' | zrImAna jainone vinaMti. kenpharansa taraphathI cAlatA keLavaNI khAtAmAMthI lagabhaga zarUAtathI ja dara mahine rU. pa00) thI uparAMta rakamanI vidyArthIone tathA pAThazALAone madada ApavAmAM Ave che. A pramANe gaI sAlamAM jene jene madada maLI hatI temane je varasanI Akhara sudhI madada karavAmAM Ave te te khAtAmAM rU. 600)
Page #418
--------------------------------------------------------------------------
________________ 372 ] jaina DAnsa heralDa [ DIsembara nI khoTa paDatI hatI ane jo chevaTanA mahinAomAM madada ApavAnuM madha karavAmAM Ave tA vidyArthIAne (temaja zALAone) temanI parIkSAonA ghaNA nikaTanA vakhatamAM ke je vakhate tene ghaNA abhyAsa karavAnI jarUra paDe che te vakhate kaDhaMgI sthitimAM mukI moTI athaDAmaNamAM nAMkhavA jevu' banatuM hatuM. A uparathI amadAvAda ane mukhai eIsanA me. janarala sekreTarI sAhebee pAtAnI DhI dRSTi vAparIne rU600) nI paDatI khATa dUra karavAne teoe peAtA tarapUthI nIce pramANe rUpIAnI keApUransanA keLavaNI khAtAne madada ApIche te badala teone dhanyavAda ghaTe che. 350 zeTha lAlabhAi dalapatabhAi taraphathI. 250 zeTha vIracaMdabhAI dvIpacaMda sI. Ai. i. tarajU thI. upara pramANe 3600 kApUransane ApIne peAtAnI je uMcAmAM uMcI aMtaH karaNanI lAgaNI pradarzita karI che te kharekhara stutipAtra che. A khAtAmAM have khIlakula sIlIka nathI jethI karIne vidyArthI Ane temaja pAThazALAone madada karavAnuM. A khAtAmAMthI baMdha thavA saMbhava che mATe kAmanA zrImAna vidvAna ane kAmane UMcI sthitipara jevAnI icchA rAkhanAra dareka jaina ane namratApUrvaka vina Mti karavAmAM Ave che ke A khAtuM khAsa madane pAtra che. te potapotAnI zakti anusAra madada karI garIba vidyArthIone uttejana ApavA dhyAna upara leze. meTrIka thayelA jaina yuvAno mATe eka mahAtmAnI preraNAthI eka zrImaMta jaina gRhastha keTalAka jaina yuvAnone saMskRta bhASAnA abhyAsamAM AgaLa vadhAravA IcchA rAkhe che. e jaina yuvAnAe meTrIkanI parIkSA saMskRta bhASAsAthe pasAra karelI hAvI joIe athavA lagabhaga teTalA abhyAsa karelA DeAvA joie. tenA saMskRta bhASAnA abhyAsa mATe amuka paDita ke mahAtmApAse rAkhI abhyAsa karAvavAmAM Avaze ane tene mAsika rU1pa nI skolarazipa ApavAmAM Avaze. traNa varasa abhyAsa bAda teone Azare rUpa nA mAsika pagArathI nokarIe lagADI teo AbAda thAya evA prayatna karavAmAM Avaze. A kAmamAM joDAvA icchA rAkhanArAe nIcene ziranAme lakhavuM. karAvyA sA. mA. ghaDIALI. jhaverIbajAra, saTAgalI, muMbai,
Page #419
--------------------------------------------------------------------------
________________ 1607]. konpharansanA TharAvonI gheto amala. [ 373 konpharansanA TharAvono thato amala. paraganA jasavaMta purAmeM zumAra kundA byAsa jasarAjaneM ThaharAva nIce likhe mujaba pAsa karAyA aura paMcoMkI sahI lI(1) vyAva meM bArUda (AtIsabAjI) chor3anA nahIM. (2) vyAvameM pAtarIyA (tAIphA) nAcaNI nahIM. . (3) 40 varSa upara puruSakA vivAha karanA nahIM. (4) kezara DhaDhA chApa sibAya bhagavAnake caDhAnA nahIM aura na khAna pAna meM lAvAM nahIM. (5) morasa khAMDa tathA morasa khAMDakI misarI -miThAI khANI nahIM. (6) eka strI mojUda hovaito dUsarI strI paraNanI nahIM mAkUla sababa olAdako ho to ____ paMcAkI ijAjatase pareNe. . (7) vyAvameM sIrai bAjAra ( coharA ) meM nAcaNoM nahIM. (8) rajisvalA strI gharameM 4 dIna taka kAma karaNo nahIM: . (9) paniyArA Upara saravo rAkhakara dusarI loTAmeM lekara pAnI pIvai. (10) khetI karanI nahIM aura dUsaroMse kasanI nahIM. (11) holiyoMke dinoMme burA zabda gAnA nahIM tathA patthara dhUla pheMkanA nahIM.. (12) vyAvameM orata bejAgAla gANI nahIM (13) tIlAkI ghANI karAnI nahIM-tila badele tela leNA nahIM (14) dhobIkA hAtakA pAnI pInA nahIM, (15) rAtako bAsI pallAyAne chAtI kuTanA nahIM. .. (16) apanI jAta sivAya kAMsIkA baratanameM khANoM nahIM na cIlama leNI deNI. (17) kasAi jAta na baNajaNoM nahIM camaDAko vyopAra karaNoM nahIM (18) nIca jAtake sAmila kuemeM pAnI bharanA nahIM.. (19) paryuSaNAmeM 5 dina vyApAra karaNo nahIM 8 dinataka hala yAne khetI karaNIM nahIM. (20) gAyake sAthameM jo baccA becai to usako umrabhara bAdIna karanekI kolase deva-tathA moTA nArakyA hojAyavai to uskobhI bAdIna karAye baMdI rakheM(21) rAtakA bhojana yAM coM tithIyA karanI nahIM. (22) auratAM UbA devaDA leve nahI paTalI devai. (23) kutAM nai mIThAI tathA mAtra tIsare rojako nAkaNI mRtaka hove jaba .. (24) mahAjana siMvAya dUsarA gharakA lAvaNA leNA nahIM, (25) halavAI nIca jAtake gharapara kAma karaneko jAvai nahIM tazA kaDAI vartana dekheM nahIM.
Page #420
--------------------------------------------------------------------------
________________ 374 ] jena ke pharansa heralDa [DIsembara gAMvokA nAma jo Upara lIkhe mujaba ThaharAva pAsa huye aura paMcokI sahIlI. 1 ghANasA 9 lAravAvA 17 morasIma 2 bAgoDA 10 ghumaDiyA 18 kAbataro 3 korA 11 bhAgala 19 nAsolI 4 ledaremera 12 boraTA 20 Ajodara 5 jAkhaDI 13 mAlavADA 21 baDagAMva 6 karaDA 14 punAsA 22 pUraNa 7 dAsUphAM 15 naratAM 23 rANI vADA baDA 8 bAlI 16 rANIvADA choTA 24 sIlAsaNa gAMvokai ThaharAva pAsa karAye gaye ... jaina komameM haDIke cuDI pahIranekA jo mahA duSTa rIvAja calatAhe, isko baMdha karanekI khAsa pharja. jaina munirAja va samasta zvetAMbara jaina mItramaMDalako kyoM kara nhIhai vinaMti lAvaNImeM. dezI-mujha upara gujarI pitA pAdazA jANI. priya-jainI baMdhuoM suno bInati Aje / sau karo aikyatA jIva dayAke kAje. gajarAjakI anukaMpA kyoM nahIM lAte / cuDIke kAraNa hAthyo mAre jAte // 1 // TerajabaseM ye cuDI jaina komameM chAi / tabaseM bIgaDatahe apane jAtI bhAI // dukhIyA bahu hogae samajho tuma saba bhrAte // 2 // cuDI // lApo rUpeyuhI bIgaDe jAte sAlAnA / saba baMdhu mIlakara sumati manameM lAnA / kabhI suSa trasa hIMsAseM nahI pAte // 3 // cuDIkaMjalI bana bhItara khaDDe hIMsaka karate / aMdhere mAMhI hAththI usameM gIrate // phIra kaI sastaraseM duka 2 ho jAte // 4 // cuDIdara sAla sItara hajAra hAthI kaTAte / bahu dhana haDDIkA hIMsaka tumase pAte / / zrI bIrasAsanakI unnati kyoM nahI cAhate // 5 // cuDItuma sucI rAkhaNa karI bahuta caturAI / kara haDDI pahIrate kahAM gai sIdhAI / / kyoM bhojana bhaktI usI hAtha karavAte 6 // cuDIisa kaliyugamAhI kesI kumattI chAI / karoDoM rupe yuhI jAte haiM vaTenA pAi // gaphalatakoM choDo sudhAro apanI nyAte // 7 // cuDI
Page #421
--------------------------------------------------------------------------
________________ 1807] estat cuDI pahIranekA baMdha karaneke lIye vinaMti [ 375 aba vakta nahI he nira udyama rahanekA / kelavaNI dekara svako karIye pakA // apanI aulAda kusaMgataseM dukha pAte // 8 // cuDI saba paDho paDhAvo jaina sAlA mAMI / bekAra aisA mata kharce tuma bhAi // nugate bhojana kara kyoM budhI bIgaDAte // 9 // cuDIchoTI umara meM bIyAva kabhI na karAnA / buDhe bAvAke dhanaseM mata lalacAnA // kanyA vikrayake phadameM kyoM phasAte // 10 // cuDI pese kArana choTI umara paranAte / vidhavAke dukhakI kuraNAM ghaTa nahIM lAte | dhikAra janama taka mAtA pitA vo pAte // 11 // cuDI - jabaseM hIMda meM DAkatara pAdarI rahate / tabaseM ye mAMsa AhAra uttejana deteM // sATha hajAra gAya nIta yurupIyana kaTavAte // 12 // cuDI jabaseM kaTatI gau hIMdake mAMhI / nAtAkata ho gaye saba ye hIMdu bhAI || tIsa karoDa prajA gau kaTaneseM dukha pAte // 13 // ye sapatama eDavarDa baDe inasAphI kahAte / vInaMtI karane meM sabI hukama mIlejAte || tuma saba hIMdu mIla kyoM nahI gau bacAte // 14 // kaMjusI mANasa anukaMpA nahI lAte / dhana sIMca 2 ke jerI sarpa ho jAte // kyoM nahI ceto tuma kuraNAvaMta kahAte // 15 // dharI deha svajAta svadeza dAza nahI dhArI / nija dharma Teka vina jananI bojhAM mArI / / jainI kahalAkara kayoM kusaMpa tuma cAhate || 16 || cuDI dharma unnati kAje kameTI sthApo bhAI / haisIyata mujaba do sAlAnA cIta cAI // phI rUpIye pIche pAI dete kyoM hI cakAte // 17 // dujekI nindA tuma kyoM karanA cAhate / eba apanI 2 sabI mITAo bhrAte || vinai bhakti saMdhakI kyoM kara cita nahI lAte // 18 // zrI vIra prabhukA hukama sabI mana dhAro / saba mIla kara baMdhava apanA bhalA vicAro // kyoM na bIcAra ucAra AcArasama varatAte // 19 // cuDI cuDI suleha rakSakako 'pratinidhi TherAo / isa mAyA nasemeM mata koI phulAo // kayoM tana mana dhana nahI suRta mAMya lagAte // 20 // saba gAMma 2 ke paMcoMse arja hamArI / ye cuDI karado baMda sudhAro nArI // kahe vIraputra tuma dayAvaMta kahalAte // 21 // cuDI jItamala loDhA. ( mAlavA ) maMdasora.
Page #422
--------------------------------------------------------------------------
________________ 376 ] jaina kenpharansa heDa. [ DiseMbara - muMbaI yunIvarsITInA rajIsTrAra taraphathI jaina grejyueTasa esosIezananA sekreTarI para AvelA patranuM bhASAMtara naM. 2120 sane 1907-8 muMbaI 10 akabara 1907 jaina grejyueTasa esosIezananA sekreTarI gya, zrI muMbaI sAheba, A yunIvarsITInA saMskRta abhyAsakramamAM jinasAhitya dAkhala karavA saMbaMdhI tA. 4thI julAInA tamArA patra saMbaMdhe mAre tamane jaNAvavAnuM ke sInDIkeTe bI. e. ane ema. e.nI parIkSAmAM sane 1910 thI 1914 sudhI pAMca varSa mATenA aicchika abhyAsakrama mATe nIce pramANenA pustakenI bhalAmaNa karavAne TharAva karyo che: bI. e. (aicchika saMskRta) - 1 mallisena kRta svAvAd maMjarI 2 jInadatta kRta viveka vilAsa ema, e. 7 jaina tatvajJAna. a. kuMdakuMdAcAryakRta pravacanasAra, amRtacaMdrasUrinI TIkA sahita. ba. sarvArthasidhdhi nAme TIkasahita umAsvAtikRta tatvAdhigamasUtra.. ka. vidyAnaMdi kRta aSTasahastrI, (sahI) paradunajI marajI dastura yunIvarsITI rajIsTrAra zeTha gokaLabhAI maLaca denA dehotsarga - teo vizanagaranA vatanI hatA. jAta mahenatathI ja temaNe dhana pedA karyuM hatuM. banArasa pAThazALAnA makAna mATe ane bIjI rIte te saMsthAne temaNe sArI madada karI che. temaNe muMbaImAM jaina boDiMga mATe eka makAna bhADe laI goThavaNa karI che, ane rU. 75000) ApavA kabUla karyuM che, je vacana pALavAnuM temanA putrane mAthe AvyuM che. temanA be sagAone moTI rakamano vAraso temane maLelo, je temaNe pitAnA upagamAM nahi letAM, jAhera sakhAvatemAM vAparavAne vicAra pradazita karyAnuM jaNAyuM che. teo sAheba atrenI kenpharansa ophIsanA aMganI salAhakAraka kamITInA membara hatA ane kenyuransanA temaja jena komanA hitanA kAryamAM AgaLa paDato bhAga letA hatA. temanA dehotsargathI muMbaInI jena kAmamAM eka AgevAna grahasthanI khAmI paDI che. temanA putra temanI jevAja kemanuM hita karanArA ane udAra nIvaDe evI AzA che.
Page #423
--------------------------------------------------------------------------
________________ 1907 ] dhArmika hisAba tapAsaNI khAtu, dhArmika hisAba tapAsaNI khAtuM. [ 377 jIlle kheDA tAme gAma kapaDava'ja madhye AvelA zrIajItanAthajI mahArAja (ceAmukhajI) nA deherAsarajInA vahIvaTane lagatA rIpeATa, sadarahu derAsarajInA zrIsaMdha taraphathI vahIvaTa kartA zeThe mIThAbhAi kalyANacaMda urphe mahAjananI peDhInA hastakanA saMvata 1962 nI sAlanA hisAba amee tapAsyA che. kANu te pahelAne vahIvaTa khIjA vahIvaTa kartAnA haratakamAM che. sadarahu vahIvaTa tapAsatAM hIsAba cAkhA che. uparanA vahIvaTamAM kaMika sudhArA karavA jevA che tenuM sucanA patra bharI vahIvaTakartA gRhasthane ApavAmAM AvyuM che mATe AzA che ke te upara. tAkIde . dhyAna ApI mAgya sudhAre karaze. jIlle vaDedarA tAbe gAma vaTAdarA madhye AvelA zrI pArzvanAthajI mahArAjanA deherAsarajInA vahIvaTane lagatA rIpe sadarahu derAsarajImAM zrIsaMdha taraphathI vahIvaTa kartA zA jhulacaMda abhecaMda tathA zA vRjalAla kuMvacchanA hastakanA savata 1959-60-61-62 nA hIsAba amAe tapAsyA che te jotAM nAmuM cekhI rIte rAkhI vahIvaTa jaina zailIne anusarI calAvavAmAM Ave che, deherAsarajInuM makAna traNa jIrNa thai gayu che te tAde sudhAravAnI jarUra che. uparanA vahIvaTanA saMbaMdhamAM keTalAeka sudhArA karavA jevA che. tenuM sUcanA patra vahIvaTa karyAM gRhasthAne bharI ApavAmAM Avyu che mATe AzA che ke te upara tAkIde dhyAna ApI yogya sudhAro karaze. jIlle kheDA tAme gAma kaDavaNuja madhye AvelA zrI aSTApadajI mahArAjanA gherAsaranA vahIvaTane lagatA rIpeATa, sadarahu deherAsaranA zrI saMdha taraphathI vahIvaTa kartA zeTha maNibhAi zAmalabhAI nathubhAi tathA gAMdhI ganalAla me!tIcaMdanA hastakanA saMvata 1959-60-61-62 nI sAlane hisAba amee tapAsyA che. te zvetAM nAmu cekhI rIte rAkhavAmAM AvyuM che. A deherAsara zaeNpha nyAlaya:6 nathubhAi taraphathI badhAvavAmAM Avyu che. tathA vahIvaTa paNa temanA nAmathI cAle che. deruMrAsarajInA dAgInA amAne dekhaDAvavAmAM AvyA nathI tethI tenI cAkasa noMdha utArI kAnpharansa heDa phrIsamAM tAkIde mAkalI ApavA sucavavAmAM AvyuM che.
Page #424
--------------------------------------------------------------------------
________________ 778] - jaina kenpharansa heraDa, [DIsembara A vahIvaTamAM keTalAka sudhAro karavA jevuM che, tenuM sucanApatra bharI ApavAmAM AvyuM che. mATe AzA che ke vahIvaTa kartA gRharatha te upara tAkIde dhyAna ApI yogya sudhAro karaze. jale kheDA tAbe kapaDavaMja madhye AvelI zrI pAMjarApoLane rIpeTa. saMdarahu pAMjarApoLanA vahIvaTa kartA zeTha mIThAbhAI gulAbacaMdanI peDhInA hastakane saMvata 18ra nI sAla sudhIno hisAba amoe Aza paDato utAryo che. kAraNa sadarahu hisAba saMvata 1857 nI sAlathI taiyAra nathI, ane te pAra thatAM jhAjhe vakhata lAge tema hovAthI, hAla tarata AzarA paDane utArI laI cekasa tapAsavAnuM hisAba taiyAra thayAthI karI tapAsaNI upara rAkhyuM che. uparanI pAMjarApoLa zeTha mIThAbhAI gulAbacaMde teija badhAvela che. ane tene vahIvaTa temanA nAmanI peThI thI karavAmAM Ave che. A pAMjarApoLamAM keTalAka sudhAro karavA jevo che. tenuM sucanApatra bharI ApavAmAM AvyuM che. mATe AzA che ke vahIvaTa kartA gRhastha te upara tAkIde dhyAna ApI yogya sudhAre karaze. jale kheDA tAbe gAma kapaDavaMja madhye AvelI zrI zeTha mIThAbhAI kalyANajI nI u saMdhanI peDhIne vahIvaTane lagate rIpeTa. sadarahu peDhInA zrI saMdha taraphathI vahIvaTa kartA zeTha jamanAdAsa karamacaMda tathA zeTha jama nAdAsa khuzAladAsa tathA zeTha bAlAbhAI dalasukhabhAI tathA zeTha vADIlAla devacaMda tathA zeTha premacaMda ratanajInA hastakane saMvata 1862 nI sAlane hisAba amee tapAsyA che. (kAraNa A peDhI teja sAlathI, navI sthApavAmAM AvI che.) nAmuM cekhuM rAkhI rIte sara rAkhavAmAM AvyuM che. peDhImAM je je saMsthAnA nAmathI nANuM bharavAmAM Ave che, te nANuM te saMsthAnA vahIvaTa kartA gRhasthothI mAgaNI pramANe tarata ApI devAmAM Ave che, tema chatAM gAma madhyenI dhAmika saMsthAne vahIvaTa peDhI mAraphate lAvavAmAM AvatuM nathI temaja judI judI saMsthAonA vahIvaTa kartA gRha peDhImAM sAmela thatA nathI, te bahuja dIlagIra thavA jevuM che. AzA rAkhIe chIe je A rIporTa tathA ApelA sucanApatra upara dhyAna ApI dareka vahIvaTa kartA gRhastha peDhImAM sAmela thaI, dareka vahIvaTa peDhI mAraphate jenazailI pramANe calAvavAmAM Avaze zeTha bAlAbhAI dalasukhabhAIe potAnA hastakano zrI ajItanAthajI mahArAjanA deherA sarajIne, vahIvaTa peDhImAM che, tethI peDhImAM pate puratI dekharekha rAkhe che tethI temane purepure dhanyavAda ghaTe che. peDhInA vahIvaTanA saMbaMdhamAM keTalAka sudhAro karavA jevo che, tenuM sucanApatra bharI ApavAmAM AvyuM che mATe AzA che ke vahIvaTa kartA gRhastho, te para bAna ApI tAkIde megya sudhAre kaze.
Page #425
--------------------------------------------------------------------------
________________ 1907] dhArmika hisAba tapAsaNI khAtuM. [ 39 chelle vaDodarA tAbe gAma nAra maLe AvelA zrI zAntinAtha mahArAja nA daherAsarajInA vahIvaTane lagatA rIporTa. sadarahu derAsarajInA zrI saMdha taraphathI vahIvaTa kartA zA lalubhAI talacaMdanA hastakathI saMvata 1959-60-11-12 ne hisAba amee tapAsyA che, te jotAM nAmuM rItasara nahI lakhAtAM phakata leNadeNa sAbuta rAkhavAmAM Avela che. uparanA hisAbanA saMbaMdhamAM keTalAka sudhAro karavA jevo che, tenuM sucanApatra vahIvaTa kartA gRhasthane bharI ApavAmAM AvyuM che, mATe AzA che ke teo te upara dhyAna ApI tAkIde yegya sudhAre karaze. jale vaDodarA tAbe gAma dharmaja madhye AvelA zrI padmaprabhujI mahA rAjanA derAsarajIno rIporTa sadarahu daherAsarajInA zrI saMdha taraphathI vahIvaTa kartA zA narottamadAsa pujAbhAI nA hastakane saMvata 1959-60-61-62 ne hisAba amee tapAsyA che. te jotAM nAmAnI aMdara keTalAMka khAtAM hisAba karyA sivAyanI pilI bAkIe kheMcAya che, tene hAla hisAba thaI zake tema nahI hovAthI te khAtAnI bAkIo temane tema utAravI paDI che. vahIvaTanA saMbaMdhamAM keTalAka sudhAro karavA jevo che, tenuM sucanA patra bharI ApavAmAM Avyu che. mATe AzA che ke vahIvaTa kartA gRhastha te upara dhyAna ApI mogya sudhAre tAkIda karaze. | challe amadAvAda prAMta kAThIyAvADa tAbAmAM Avela zrI baravALA mathenI zrI pAMjarApoLa (kheDADhAra) nA vahIvaTane lagata rIpoTa. - sadara khAtAnA zrI mahAjana taraphathI vahIvaTa kartA munIma herA harajIvana lAlacaMda haratakane saM0 1959 thI saM. 1862 nA asADa vadI 1 suMdhIne hisAba tapAsyo te jotAM saMda 1958 thI saM. 1862 nA asADa sudI 1 sudhInI khAtAvahI 2 tathA saM. 1862 ne meLa maLI jamale copaDA traNa mahAjana taraphathI raju karavAmAM Avela. mATe saM. 1959-60-61 no meLa tathA saM. 1958 pilAnA khAtAne ce paDe raju karavA sucanA karatAM sadarahu copaDAne pata lAgatuM nathI, tevuM mahAjana taraphathI, jaNAvavAmAM AvyuM tethI raju thayela traNa cepaDAne uparathI hisAba nahi jotAM A khAtuM ghaNI mudatanuM chatAM rathAnakavAsI jaina bhAIonA ravAmIvalana hisAba sivAya, pAMjarApoLano pAchalo keIpaNa hisAba jevAmAM AvatuM nathI, sadarahu cApaDA thIja nAmu utpana thayela jovAmAM Ave che. vahIvaTanuM nAmuM khAtAnA copaDA uparathI tathA saMvata 1962 nA meLa uparathI tathA bekaDAnA dudhanA rojIMdA patraka uparathI cokhI rIte rAkhela hoya, tema anumAna jaNAya che paNa puratA ce. paDA joyA vinA ame khAtrI purvaka kahI zakatA nathI. A sadarahu vahIvaTa sadarahu mANasanA hAthamAM rahe tyAM sudhImAM mahAjana taraphathI koIpaNa mANase koIpaNa dIvasa tapAsela heya tema joyAmAM AvatuM nathI.
Page #426
--------------------------------------------------------------------------
________________ 380] jena kenpharansa heralDa [ DIsembara A gAmamAM A khAtAne vivA upara moTe bhAge jovAmAM Ave che. te tathA bheTanI rakama Ave te jaina derAvAsI tathA sthAnakavAsI tathA viSNava tathA svAmInArAyaNa jeonA hastaka Ave teo potAnA khAtAmAM laI jAya che tathA makAno paNa jaina sthAnakvAsInI moTA pramANamAM vastI hoI dabAvI paDelA jovAmAM Ave che. mATe ja A khAtAne upaja karatAM, kharca vizeSa joyAmAM Ave che. sadarahu khAtAnI, thoDI mudata thayAM prathamanA vahIvaTa kartA voharA harajIvana lAlacaMda pAsethI vahIvaTa laI, bAra gRhasthonI kamITI nImI, tene hAtha taLe eka munIma rAkhI vahIvaTa calAve zarU karela che, te paNa A khAtAnI koIpaNa gRhastha dekharekha rAkhate heya, tevuM jovAmAM AvatuM nathI, mATe A khAtuM dina prati vadhAre nabaLI sthitimAM AvI javA saMbhava che. - A khAtuM tapAsIne je khAmIo dekhANuM tenuM sucanApatra mahAjana samasatanA AgevAna gRhasthane Apela che. challe kheDA tAbe gAma mAtaranA zrI sAcAva urpha sumatinAthajI mAM : rAjanA derAsarajI nA vahIvaTane lagato rIporTa. - sadarahu daherAsarajInA vahIvaTa kartA che. ANaMdajI kalyANajI taraphathI Adadha suracaMdanA hastakane saMvata 1959-60-61-62 nI sAlane hisAba amoe jotAM sadarahu vahIvaTa kartAnA hastakamAM vahIvaTa Avyo tyAra pahelAM daherAsarajImAM mahA juja mIlakata hatI paNa hAlanA vahIvaTa kartAe pitAnA kImatI vakhatane bhega ApI khA sArI sthitimAM lAvI mukyuM che tethI temane purepura dhanyavAda ghaTe che. majakura vahIvaTa to che vRddha tathA duranA rahIza hovAthI daherAsarajImAM azAtanA thaI nAmAnI sthiti ekadama bagaDI gaI che. te sudhAravA mATe hamAre ghaNAeka vakhata rokAvuM paDayuM te tapAsa karatAM trIjorI khAne rU. 3400) nI meTI rakama leNuM paDI paNa teTalA rUpIA trIjorImAM nahIM hovAthI vahIvaTa katane puchatAM temaNe rUA3200) nI rakama vaTAvekhAte lakhavAnI batAvI te jotAM khayogya hoya tema lAge che. A sivAya gaMbhArAnI peTI (nAnI trIjerI) mAM paNa rUA. 125 uparAMtanI rakama ghaTe che te saMbaMdhI puchatAM vahIvaTa kartAe jaNAvyuM che te peDhIne vahIvaTa nA -vANIA zAka cunIlAla bhikhAbhAI kare che. te gAmanA vahIvaTa kartAne puchatAM haju ane tenesaMtoSakAraka khulAse maLyo nathI mATe ame A bAbata upara lAgatAvaLagatAonuM dhyAnakheMcIe chIe ke uparanA gaMbhAranI peTInI rakama jene aMge lAge tenI pAsethI vasula karavI. A vahIvaTanA saMbaMdhamAM keTalAka sudhAro karavA jevo che tenuM sucanApatra bharI ApavAmAM AvyuM che mATe AzA che ke vahIvaTa kartA gRhastha te upara dhyAna ApI yogya sudhAre tAkIde karaze. cunIlAla nAnacaMda, . e. je. ke. .
Page #427
--------------------------------------------------------------------------
________________ nayanI tAmaNI guTAkA. kahe. natra vinAnA mAnavI, jIvatA paNa mRta jANa; eja nayana cIMtAmaNI, dIe netranu dAna. va samAM eka dIvasa ane che. ghaNA nadInA +Y nayana cIMtAmaNI: mahA prabhAvika guTIkAne hame kAi mAhAtmA pAsethI meLavIne // gupta rAkhatA hatA. paNa mArA ghaNA badhunA anugrahathI lAbhAlAbhanuM kAraNa mAnI nahI rAkhatAM tenA kharcanA pramANamAM kImata rAkhI hame jAhera karavAne utkaMThA dharAvIe e. iMglIza dAne! !i paNa rIte khapa nahI karatAM phakta vanaspationuM saMzodhana karI baheALA lakhANAthI ghaNA jatA sudhASTamAM thaI elA zekhapura tu rIkA rahitapaNe uSmAgane utejana ApI deza paradezamAM pracalIta ravAne hamArI vInaMtI che. A guTIkA netramAM ajana karavAthI chArI, khIla, paravALA, paDaLa tI, ratAdhaLA, julA vA khadakhIlakhaLatA, rAtaDa, jhAMkhAza, pANI jharavuM, dukhavA Avavu vagere tamAma dardone jhaDapathI maTADeche temaja niramaLI AMkhAmAM A jana karavAthI najara drIya sA rAkheche. tathApI hamArI asa teAsI chuTIkAnuM aMjana karavAthI AMtarIe, e Nu AMtarIe, ceAthIe tAva rAvanArI che. AvI luTIkA dha meLavI. ghaNAM dardo sArAM thavAthI mAhATA kherAsa paNa ajana karavAthI maTADI e kAi vakhata bahu-2 paDelA chIe. dhaNI davAothI asa bhavIta naheramAM nIrAza thai gaelA janAe teA vIlaMba rSyA vinA jIja kImatamAM kharIdI khAtrI karA. prAtrIthI kahIe chIe ke a evA zrI kadI paNa pachI karanAra nathI. kharIda A avazya rAkhavA ze satI ja nahI A cuTIkA che thaye mAsa cAle tevA pramANamAM banAvelI che. sudhI ghaNA guNavALI A mukImatA pahela vahelA janma sunA baMdhue kharIde, ane tejana ApI kharIdAyA ane camatkArI oSadhIno anubhava kare. ..maTu Dajhana eka kharIdanArane DaMkhI 1 kauzana ApavAmAM Avaze. kamata DekhI 1 nA rU. 2) pAsTeja juduM. jainanA sAdhu sAdhavIne khapa sArU maphta meA .vAmAM Avaze. kharIdatAre hamArA nAmanuM henDakhIla tapAsIne levuM. banAvanAra. mesarsa pI. enDa . bradharsa. ThA muLajI kALA TopI vALA mAtI bajAra, muMkha', DhaDhAchApanu pavitra kezara. svadharma rakSA ane svadeza lAbha mATe. khAsa pratinidhi mokalI magAvela khAtrAnuM zuddha ane uttama ravadezI kezara pAMca gAlA, tathA prA, aradhA ane eka ratalI peka DabAomAM ke jepara kAnphraransanA utpAdaka * mI kaTTAnI hInA TreDa mA " che te nIcenA sthaLeethI maLaze. nu'khai jaina the, konpharansa AphIsa giragAma, mAMgareLa jaina sabhA pAyanI, jaththAbaMdha vecatAra ekalA mAleka, jaina maMdIra sAme 2 kachI dazAAsavALA jaina mahAjana Azrita svadezI kaMpanI.
Page #428
--------------------------------------------------------------------------
________________ .. // ahiMsA paramo dharma // -arerAdhanapurake dayAmaya mAnyavara eDaminisTreTara sAhiba bahAdurakI nija AjJAnusA rAdhanapura khoDADhora piMjarApola loTarI. isa loTarIkA DrAiGga tA. 22 DIsembara sana 1907 ko pratiSThita mAna varoMkI upasthitimeM nikAlA jAvegA. inAmakI saMkhyA 2594. pahilA inAma ru0 10000. aisA ru0 40000 bAMTa diyA jAyagA. ahiMsA paramo dharmaH yaha siddhAnta jaina aura hindu jAti ke sarva logoM ke liye ema hai jisa se sarva sajjana isa khoDA Dhora piMjarApola sambandhI mahat kArya meM hissA lekara mana dhana se sahAyaka hoMge aura TikTa kharIdane meM vizeSa utsAha dazAvage kyoMki dharma ke meM sahAyatA denA hareka manuSyakA kartavya hai eka eka rupaye se kamI nahI hogI aura ayogya sthAna meM nahIM jAyagA nasIba ajamAne kA yaha eka uttama mAkA hai aura khone kA mArga nahIM hai " svArtha aura paramArtha " taise hI dhamma kA sahAyatA aura nijako hai dharma ke kAma meM vilamba anucita hai jaise ki kAla kare so Aja kara, Aja karantA abdha / avasara vItyo jAti hai, phera karegA kabya .. inAma milegA to phAyadA hogA aura na milane para bhI pazcAttApa nahIM hogA ji. kii| apane nasIba ajamAne kI khvAhiza ho harSa ke sAtha TikTa kharIdeM / TikTa kI bikarI aura kamIzana // lATarI ke TikaTa khoDA Dhora rAdhanapura piMjarApola lATarI AphIsa meM se aura janTa' ke pAsa se mileNge| kamIzana daza TikTa se so TikTa taka 10) phI saika DA aura sau se sahastra TikTa tk|) aura adhika aura sahastra se Upara phI saMkadA 15) ru. milegA dravya sanbandhI athavA dUsare viSaya meM patra vyavahAra onararI sekreTarI ke pate se karanA cAhiye; manIyArDara se. rupayA bhejane, meM Ave to kupana meM barAbara apanA nAma grAma likhanA cAhiye / / AA