Book Title: Siddhachakra Varsh 07 - Pakshik From 1938 to 1939
Author(s): Ashoksagarsuri
Publisher: Siddhachakra Masik Punarmudran Samiti
View full book text
________________
છે . શ્રી સિદ્ધચક (તા. ૨૧-૧૧-૩૮)
. ૨૧-૧૧-૩૮ દરેક જીવ આત્માને જાણે છે તો એના ધર્મને કેમ નહિ, તો પછી હું સુખી-હું દુઃખી' એમ તો કહી શકે જાણતો નથી?
જ ક્યાંથી ? શાસ્ત્રકાર મહારાજા ભગવાન શ્રી હરિભદ્ર- ચાહે સુખી હોય કે દુઃખી હોય તે “હું” શબ્દ કહેનારો સૂરીશ્વરજી ભવ્ય જીવોના ઉપકાર માટે અષ્ટક આત્માને જાણનાર છે. જો “હું'નો અર્થ જાણ્યો નથી નામનું પ્રકરણ કરતાં કહે છે કે અનાદિકાળથી સંસારમાં તો હું સુખી કે દુઃખી’ એ કઈ રીતે કહી શકે? આ બે રખડતા દરેક જીવને હું છું એવું ભાન હોય છે, તેથી જ્ઞાનમાંથી એક હું પ્રકારનું જ્ઞાન દરેક જીવને થાય છે ‘હું સુખી છું, હું દુઃખી છું’ એમ સમજી શકે છે, જો ‘હું તેથી આપણને માનવાની ફરજ પડે છે કે “હું” નામના છું એ જાણવામાં ન હોત, ‘હું પણું જાણવામાં આવ્યું પદાર્થને દરેક જીવ જાણે છે. પ્રશ્ન થશે કે પોતાના ન હોત તો સુખી છું કે દુઃખી છું તે જાણી શકત નહીં. આત્માને દરેક જીવ જાણે છે તો પછી આત્માના ધર્મોને કેમકે સામાન્ય જ્ઞાન પછી વિશેષ જ્ઞાન થાય છે. લુંગડું કેમ ન જાણે? આત્મામાં ભેદ તો રાખ્યો નથી, જેવો જાણ્યા પછી એને લાલ, કાળું વિગેરે જાણી શકાય. સૂક્ષ્મ નિગોદનો અપર્યાપ્તો તેવો જ સિદ્ધ મહારાજનો તેવી રીતે આ આત્મા જો પોતાને જાણતો જ ન હોય તો આત્મા. ચેતના સ્વરૂપ અસંખ્ય પ્રદેશી જેવો સિદ્ધનો સુખી દુઃખીપણું પોતામાં છે તે જાણી શકત નહીં. હું આત્મા તેવો સૂક્ષ્મ નિગોદીયા એકેદ્રિયનો આત્મા. સુખી છું, દુઃખી છું તે દરેક જાણે છે, સુખદુઃખ જયારે આત્મામાં ફરક નથી તો ફરક શામાં ? અનુભવથી પોતે જ જાણે છે. પોતે ન જાણે તો સુખ સિદ્ધાત્માને આત્માનું સ્વરૂપ ખુલ્લું છે ત્યારે બીજા દુઃખ છે જ નહીં ! જગતના વ્યવહારની તે કોઈ એવી જીવોને સ્વરૂપ અવરાયેલું છે. હજી એમ થશે કે ચીજ નથી. એ માત્ર આત્માના અનુભવની ચીજ છે. અવરાયેલી વસ્તુ બીજા માટે અદ્રશ્ય થઈ જાય પણ વસ્તુ બીજાના સુખ દુઃખ સાથે પોતાને કાંઈ લાગતું વળગતું પોતે પોતાને કેમ ન જાણે? ગોખલામાં દીવો હોય, નથી. જો સુખ નિરાળું ભોગવવાનું હોય, આત્માને આડું ઢાંકણું હોય, એ બીજા દીવાને ન જાણે પણ પોતે તેની સાથે સંબંધ ન હોય, તો પ્રસન્નતા અપ્રસન્નતા જાણનાર હોય તો પોતાને જરૂર જાણે કે નહિ? તેવી રીતે થવાનો વખત આવત નહિ. હવે અનુભવનારનું જ્ઞાન આત્મા અવરાયેલો હોય તો બેશક બીજાઓ એને ન આપણને ન હોય તો મેં અનુભવ્યું છે એમ કહી શકત જાણે પણ પોતે જો જાણનાર હોય તો પોતે તો જાણેને! નહીં. સુખ દુઃખનો અનુભવ કરનારાને અંગે “હુંશબ્દ સંતાયેલા છોકરાને બીજા ન દેખે પણ પોતે પોતાને દેખી વપરાયો છે. ‘હું શબ્દથી કઈ ચીજ કહેવા માંગે છે એ શકે કે નહીં? બીજાની જાણમાં ન આવે પણ આત્મા જાણવામાં ન આવ્યું હોત તો હું એમ કહી શકાય પોતે પોતાની જાણમાં આવવો જોઈએ કે નહીં?
