Book Title: Siddhachakra Varsh 07 - Pakshik From 1938 to 1939
Author(s): Ashoksagarsuri
Publisher: Siddhachakra Masik Punarmudran Samiti
View full book text
________________
પજે
શ્રી સિદ્ધચક્ર (ઓગષ્ટ ૧૯૩૯) જણાવે છે કે-શ્રમણ ભગવંત મહાવીર અહિં શ્રીગુણચંદ્રના ચારિત્રામાં નર અને મહારાજે પહેલા સમવસરણમાં દેવતાને નરેન્દ્ર જે જણાવવામાં આવ્યા છે તે સ્તુતિને ઉદ્દેશીને જ ધર્મ કહ્યો અને મનુષ્યને ઉદ્દેશીને કરનારાઓના વર્ગ માટે અને કિરણાવલીમાં તો પછીજ ધર્મ કહેલો છે. જાઓ તે પાઠ- જણાવેલ નર પદ ભાષાના ગુણને જણાવવા आचरांगसू-तआणं समणे० पुज માટે જણાય. જેવા ઘમ્મમાફટ્સ પચ્છા મજુમા. પ્રશ્ન-આચાર્ય મહારાજ હરિભદ્રસૂરિજીએ દીક્ષા ઉપર જણાવેલા પાઠોથી એ વાત તો સ્પષ્ટ :
પંચાશકનામનું બીજું પંચાશક કરેલું છે અને થઇ જાય છે કે ભગવાન મહાવીર મહારાજના
જેમાં સમવસરણની રચના કરી આંખ પહેલા સમવસરણમાં કેવળ દેવતાઓ જ
મીંચીને કુળ નાંખવા વિગેરે જણાવ્યું છે. તે હતા અને તેમને જ ઉદ્દેશીને ધર્મદેશના
દીક્ષા કઈ સમજવી? કરવામાં આવી હતી. હવે એ વાત જરૂર
સમાધાન-આચાર્ય ભગવાન હરિભદ્રસૂરિજીએ તે વિચારવાની રહે છે કે જયારે પ્રથમ
જ બીજા પંચાશકની શરૂઆતમાં સ્પષ્ટપણે સમવસરણમાં એકલા દેવતાઓ જ હતા અને
જણાવી દીધું છે કે આ દીક્ષા જે કહેવામાં મનુષ્યો હતા જ નહિ તો પછી દેવતાઓને
આવે છે તે મસ્તક મુંડન રૂપ દીક્ષા નથી, સર્વવિરતિ કે દેશવિરતિ પણ ભવપ્રત્યયથી જ નથી, અને તેથી તે સમવસરણમાં
પરંતુ ચિત્તની પરિણતીને સુધારવા રૂપ દીક્ષા
છે, વળી તેમાં જણાવેલી વિધિ પ્રમાણે દીક્ષિત સર્વવિરતિ ન થાય તેમાં આશ્ચર્ય શું? પરંતુ
થયેલાને જે મહાદાન અને ગુરૂસેવા વિગેરે આવી વિચારશ્રેણી લાવવી યોગ્ય નથી, કારણ કે કોઇપણ ચોવીશીમાં કોઇપણ
કરવાનાં જણાવેલાં છે તે સર્વવિરતિ દીક્ષાથી કાલે સામાન્ય રીતે તીર્થંકર મહારાજાઓના
દીક્ષિત થયેલાને લાગુ પડે તેવાં નથી, પરંતુ પ્રથમ સમવસરણમાં એકલા દેવતાઓ જ શ્રાવકધર્મનું કેટલીક મુદત સુધી પાલન કર્યા આવે અને મનુષ્યો ન આવે તેમજ મનુષ્યો
પછી સર્વસ્વ અર્પણની દીક્ષા લેનાર એવા ન આવવાથી કોઇપણ મનુષ્ય ચારિત્ર શ્રાવકને જ લાગુ પડે તેમ છે, અને એ જ લેનારો ન થાય તેમજ ગણધર મહારાજાના કારણથી શાસ્ત્રકારદ્વિપદ-ચતુષ્પદ-કનકપદની સ્થાપના વિગેરે ન બને એવું મણિ-માણિજ્ય વિગેરેનું તેમજ કુટુંબ બને જ નહિ, પરંતુ અહિંયા મનુષ્યો ન કબીલાનું ગુરૂ આધીન કરવાનું જણાવે છે. આવ્યા અને ગણધર પદ વિગેરે પ્રથમ એ બધી હકીકત વિચારનારો સુજ્ઞપુરૂષ હેજે સમવસરણમાં ન બન્યાં તે જ આશ્ચર્ય છે. સમજી શકશે કે બીજા પંચાશકમાં ભગ
